ljaaDI 1
/^d| ah
n s\Ê\rx LI
-M 5 UA
iU O LAU
- KM 'c ha
Italië en Engeland na
18 November.
Naderend feest.
UITVOERING DER FREISCHÜTZ
Hei BdtutftijltsU
53e Jaargang No. 16075
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 18 November 1935
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week f 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 1—5 regels 11.75, elke regel meer f 0.35. Reclames
0.60 per regeL Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag ea
aanbod 14 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid f 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.- Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 30.—
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400- Verlies D<>.-n f 75.- Verlies Wijsvinger f 75.-, Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voor waai den
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 18 November.
Het Comité „Meer Werk"
De Middenstandscentrale voor Haarlem en
Omstreken heeft een gezond initiatief geno
men met de vorming van een Comité „Meer
Werk" te ondernemen. Zij heeft, zooals men in
een communiqué in ons nummer van Vrijdag
heeft kunnen lezen, de vertegenwoordigers van
de patroonsvakbonden daartoe bijeengeroepen,
en allen waren het er over eens dat men een
georganiseerde propaganda bij de bevolking
van dit district moest ondernemen, om haar
te overtuigen van het algemeene belang der
zaak. Dat is zeker geen phrase. Als iemand het
schilderwerk, de diverse kleine reparaties, de
noodige verbeteringen in huis en tuin ver
waarloost breekt hem dat op den langen duur
op. Dit is de veelbesproken zuinigheid, die de
wijsheid bedriegt. Maar als zooiets epidemisch
wordt, zooals het dat in tijden als de huidige
dreigt te worden, doet men bovendien door zijn
uitstel afbreuk aan de algemeene wélvaart.
Vele leveranciers, die van orders verstoken
blijven, raken in moeilijkheden. Zij moeten
personeel ontslaan. Gevolg: nieuw beroep op
Maatschappelijk Hulpbetoon. Verder gevolg
nieuw verhaal op den belastingbetaler, die zijn
„bezuiniging" ziet gewroken op zijn belasting
biljet.
Het schijnt voor velen uitermate moeilijk
te zijn het bestaan van dezen kringloop-der-
dingen te beseffen, en anderen denken er
blijkbaar maar liever niet over na. Het is
goed dat de Middenstandscentrale het initia
tief neemt om er hen per georganiseerde re
clame aan te herinneren, niet alleen ten
bate van timmerman, loodgieter, stucadoor,
schilder, behanger, tuinman e.a., maar ook
in hun eigen belang. Kortweg: in dat van de
bevolking in het algemeen.
In de gemeente Groningen, die niet veel
minder inwoners telt dan de onze en er dus
al stedelijk organisatie-terrein goed mee
vergelijkbaar is, heeft men een dergelijke in
stelling onder den naam „Welvaarts-Comité"
al een maand geleden gevormd, en de resul
taten blijken heel goed te zijn. Dit moge de
altijd aanwezige „Watgeeftdatnou'ers", ver
want aan de bekende groep der „Ziejenou-
wellers" meteen tot zwijgen brengen, want
zij zullen toch niet willen beweren dat een
Haarlemmer minder vatbaar voor zulke actie
zou zijn dan een Groninger. Er is geen enkele
reden om dat aan te nemen.
Het Haarlemsche comité verkeert thans in
staat-van-wording. Het zal op korten termijn
aan den slag gaan. en ik wensch het van
harte succes. Eigenlijk hoop en verwacht ik,
dat dit korte artikel het al succes zal bezor
gen. Want velen onder u zullen tijdens het
lezen van het bovenstaande al bij zichzelf ge
dacht hebben: in hoeverre slaat dat op mijn
huis en tuin?en er zullen al een aantal
herstellingen door hun gedachten gevlogen
zijn. die eigenlijk allang uitgevoerd hadden
moeten worden. Ook zal er de erkenning bij
gekomen zijn, dat verwaarloozing van huis
en erf al is die dan niet algemeen en be
perkt die zich in zoovele gevallen tot enkele
kleinigheden, zich op den duur wreekt in
hoogere uitgaven. Terwijl geen rechtgeaarde
Nederlandsche huisvrouw de voldoening zal
loochenen, teweeggebracht door een omge
ving die heelemaal keurig en netjes is. Het
gebroken ruitje, of het vervelooze kozijn, of
het verschoten behang of de lekkende goot
pijp is haar een dagelij ksche ergernis
Welnu, neem die meteen weg. U behoeft
niet te wachten tot het comité gevormd en
zijn actie begonnen is. Het zal met des te
meer zelfvertrouwen aan het werk gaan als
het merkt, dat zijn initiatief al verbetering
in de situatie heeft gebracht. Let u eens even
op de rubriek „Het Woord is aanop
deze pagina. Zij bevat vandaag een der
kortste, krachtigste en daarbij wijste kern
spreuken die ooit in deze wereld opgang heb
ben gemaakt en hun schepper onsterfelijk
hebben gemaakt. Weinigen uwer zullen
Emerson's verzamelde werken kennen. Maar
u kent allen zijn spreuk-van-drie-woorden.
Tenslotte nog twee opmerkingen:
le. Het werk wordt thans goedkoop ver
richt. De tijd is er dus rijp voor. Uitstel tot
duurder tijden kost u onnoodig-uitgegeven
geld.
2e. De propaganda van het comité zal zich
baseeren op den vakkundigen arbeid van ge
organiseerde patroons, en dus niet op het
werk van prutsers dat later weer hersteld
moet worden
3e. U dient het algemeen en uw eigen be
lang door nu te handelen.
R. P.
STORK HIJSCH EN WERF
CONRAD.
Weer een groote nieuwe bestelling
COUDBACCERMOLEN VOOR SUMATRA.
Nu de werkzaamheden bij de Werf Conrad
te Haarlem aan den grooten tinbaggermolen
voor de Billiton Maatschappij te Den Haag.
vrij ver gevorderd zijn, is het zeer verblijdend
melding te kunnen maken van een groote be
stelling, die deze werf heeft bemachtigd op
een goudbaggermolen.
De opdrachtgeefster is de N.V. Exploratie-
Maatschappij Bengkalis, Den Haag, die, nadat
haar directeur een studiereis naar de voor
naamste mijnbouwcentra had gemaakt, de be
stelling bij de Werf Conrad heeft geplaatst
De goudmolen zal ca. 2 millioen kubieke
meter grond per jaar kunnen verwerken en
zal in bedrijf worden gesteld op de goudcon
cessies van de Exploratie Mij. Bengkalis in Su
matra.
Een belangrijk punt is, dat de Werf Conrad
de bestelling heeft gekregen na hevige con
currentie met Engeland en Amerika.
De molen zal worden gebouwd in de gecom
bineerde bedrijven van Werf Conrad en Stork
Hijsch te Haarlem.
Naar wij vernemen zal deze nieuwe molen
tegen het einde van het volgend jaar gereed
zijn en een groot deel van de nu aan het werk
zijnde arbeiders tot eind 1936 werkgelegenheid
geven. Een welkome voortzetting!
OPDRACHT.
Het maken van een cokesbluschkamer met
schoorsteen van gewapend beton voor het
gas en electr. bedrijf te Heemstede is opge
dragen aan v. d. Velde's Betonbouw te Haar
lem.
De Italiaansche plannen na de
vervanging van De Bono.
(Van onzen specialen correspondent).
ROME, 17 November. Morgen zullen de
sancties in werking treden. Dat beteekent, dat
vanaf 18 November de wegen van Italië en
Engeland uiteen zullen gaan, in ieder geval
voor zoo ver Italië betreft. Dit feit kan niet
worden ontkend. Samenwerking, en misschien
zelfs vriendschap zullen wellicht kunnen wor
den hersteld, misschien zelfs eerder dan wij
denken, maar vertrouwen en goede gezindheid
zijn voor deze generatie verloren en misschien
zelfs wel voor goed. Dit zijn sterke woorden
en ik schrijf ze niet dan na langdurige over
denking van de situatie en de stemming hier
in Rome neer. De Volkenbond speelt geen rol
in de algemeene opinie der Italianen. De
mogelijkheid van hernieuwe samenwerking en
vriendschap, die tot aan den dag van morgen
nog steeds leek te bestaan, wordt na den acht
tienden November zeer veel kleiner. Diploma
tieke onderhandelingen zullen van dien dag
af door de sancties nog extra bemoeilijkt wor
den.
De Groote Fascistische Raad heeft in zijn
zitting van hedennacht, zooals kon worden
verwacht, het besluit van de Italiaansche re
geering en bevolking bevestigd en zich uit
gesproken voor hardnekkigen weerstand tegen
de sancties. Onder de aanwezigen in deze
nachtzitting bevonden zich generaal Balbo,
Marconi, Grandi en tal van andere op den
voorgrond tredende en bekende Italiaansche
figuren. Omtrent het verloop van de be
sprekingen van den Raad wordt nog bekend,
dat nadat Mussolini een overzicht gegeven had
van den toestand des lands, er discussies volg
den, waaraan o.m. werd deelgenomen door den
minister van financiën; gelijk reeds gemeld
werd daarna een resolutie aangenomen, waar
in het land tot weerstand tegen de sancties
wordt opgeroepen.
De Italiaansche vrouwen hebben reeds ge
toond bereid te zijn al het mogelijke bij te
dragen voor de nationale bezuiniging. Niet
alleen hebben zij alle huishoudelijke uitgaven
tot het uiterste beperkt, maar verscheidene
vrouwen hebben zelfs haar juweelen en trouw
ringen ter beschikking gesteld van 's lands
kas. Er is zelfs een beweging ontstaan om den
gouden trouwring te doen vervangen door een
ijzeren ring, als een bewijs van de opofferings
gezindheid en vastbeslotenheid der Itali
aansche vrouwen in deze crisis.
Wat betreft de vervanging van generaal de
Bono door maarschalk Badoglio en de plan
nen, die in Oost-Afrika vermoedelijk nage
streefd zullen worden, wordt hier het volgende
vernomen.
Het is vermoedelijk juist, dat alle acties aan
het Italiaansche front thans zoo ver zijn ge
vorderd, dat men kan overgaan tot een actie
van samenwerking met hoop op succes.
Italië's oorlogsplan is thans in het stadium van
een definitieve actie voor de verovering van
Abessynië gekomen. Dit blijkt uit de gestadige
samentrekking van de troepen in Tigre.
Aoessa en Ogaden, die gepaard gaat met een
snel toenemende politieke actie onder de
Abessynische stammen. In het laatste stadium
der Italiaansche actie, dat snel kan aan
breken, zal het politieke werk op den voor
grond treden, met het doel een volkomen
vreedzame bezetting van deze provincies te
verzekeren; indien mogelijk zal zulks moeten
geschieden met de toestemming van den
Negus,, naar wiens aftreden overigens ge
streefd wordt. Hij zal dan worden opgevolgd
door Ras Koeksa, die zal worden aangesteld
tot heerscher over het centrale plateau onder
toezicht van den Volkenbond en met sterken
invloed van Italië. Het slagen van een der
gelijk plan hangt uiteraard af van wat ex-
op het gebied der sancties zal plaats vinden.
(Auteursrecht Morningpost—A.N.P.)
KROON-BEHANCSELS....
SMAAKVOLLE BEHANGSELS!
Alléén GR. HOUTSTR. 179 Tel. 14209
(Adv. ingezMed.)
Nieuwe reeks uitspraken in
Ossche zaken.
Doodslag, brandstichting, overval, inbraak..
DEN BOSCH. 18 Nov. iAN.P.) De Bossche
rechtbank deed heden uitspraak in de Ossche
strafzaken, die op 4 November werden behcn
deld. De zaak tegen den 35-jarigen arbeider
J. J. van B. 'Koosje), die terecht had gestaan
wegens doodslag op G van Galerr te Oss op
11 December 1929 gepleegd, werd naar de
rechter-commissai'is teruggewezen om een on
derzoek in te stellen naar het mes, waarmede
de doodslag is gepleegd en naar het aandeel,
dat M. de R. en Francisca de B. bij de gebeur
tenis hebben gehad. Het O. M. had tien jaar
gevangenisstraf geëischt.
Wegens brandstichting op 10 Augustus 1926
in een woning te Oss, waardoor een vrouw en
drie kinderen het leven verloren, werden de
32-jarige arbeider G. J. van G. en T. J. van B
(Dotjei veroordeeld tot acht jaar gevangenis
straf, de laatste wegens medeplichtigheid. De
eisch was 12 jaar. De zaak tegen den 58-jari-
gen landbouwer L. van E. en den 47-jarigen
arbeider N. J. van G.. die terecht hebben ge
staan wegens het uitlokken van brandstich
ting werd wegens onvolledigheid van het on
derzoek opnieuw verwezen naar de zitting van
16 December a.s. Het O. M. had onderschei
denlijk acht en vijf jaar geëischt. De recht
bank veroordeelde den 36-jarigen J. J. van G.
wegens een roofoverval te Lith in den nacht
van 30 op 31 Mei 1932 tot zes jaar gevangenis
straf. De eisch was negen jaar. De 32-jarige
J. A. van den A. werd wegens medeplichtigheid
tot drie jaar veroordeeld. De eisch was zes
jaar. Wegens inbraak in den nacht van 15 op
16 October 1933 in de woning van W. Timmer
mans te Oss werd de 32-jarige T. J. van B.
(Dotje) overeenkomstig den eisch tot twee
jaar gevangenisstraf veroordeeld, de 33-jarige
P. J. van G. tot drie jaar en de 38-jarige P. J.
van G„ tegen wien zes jaar was geëischt. even
eens tot drie jaar. Bij alle opgelegde straffen
wordt het voorai-rest in .mindering gebracht.
Verkiezingsexcessen in
Argentinië.
Politiecommissaris en acht agenten gedood.
BUENOS AIRES, 18 Nov. (Reuter).
Te Plaza Mercedes in de provincie Cordoba,
waar Zondag verkiezingen werden gehouden,
werd een politie-patrouille door een groep op
gewonden Radicalen aangevallen. Tijdens het
gevecht werden een commissaris en acht agen
ten gedood.
Wij zien ze weer aan alle kanten,
De voorboden van het festijn,
In etalages en in kranten,
't Zal spoedig Sinterklaasfeest zijn.
En moeder vraagt het zacht aan vader,
Als 't kroost naar bed toe is gegaan:
Sint Nicolaas komt al erg nader.
Wat doen wij er dit jaar nu aan?
En vader kijkt op van het lezen
En zegt: ja moeder, dat 's de vraag.
Het moesten andre tijden wezen.
Dan vi-oeg je me dat niet vandaag.
Zegt moeder: Voor het schoentjes zetten.
Zijn ze nu al vol ongeduld.
Ik kan 't ze niet meer lang beletten.
Maar schoentjes moeten ook gevuld.
Zij zijn druk aan 't verlanglijst maken
En denken nu al grapjes uit.
Ik weet wel man, 't gaat slecht in zaken
Maar 'k weet toch ook. wat je besluit.
Ja moeder Sintei-klaas moet komen.
Dat 's altijd zoo bij ons geweest.
Als ons al weelde is ontnomen,
Wij vieren vijf December feest.
Ga jij maar kinderschoentjes vullen.
Zooals je z'ieder jaar wat gaf.
Laat jij de kleuters maar eens smullen,
Dat moet en kan er dus van af.
Ik zal me wper aan 't rijmen zetten,
Surprises zijn speciaal jouw lijn.
Je moet eens op mijn woorden letten,
Dit zal een Sinterklaasfeest zijn.
Jij moet ook een vei-Ianglijst schrijven,
En ik geef er ook een aan jou.
Ik zal het heusch niet overdi-ijven,
Maar 'k weet wel iets dat 'k hebben wou.
Al valt het zwaar, ons te verweren
In een steeds harder levensstrijd,
Het Sinterklaasfeest blijft in eere,
Ook ja, v o o r a 1 in dezen tijd.
P. GASUS.
Engeland's regeering na de
verkiezingen.
Prognose van de Times.
INLANDSCHE VROUW DOOR
EUROPEANEN VERDRONKEN?
MALANG. 18 Nov. (Aneta).
De politie heeft alhier twee Europeanen aan
gehouden, die er van verdacht worden een
oude Inlandsche vrouw in een put te hebben
verdronken.
LONDEN 18 November Naar aanleiding
van de verschillende geruchten over wijzigin
gen in de Britsche regeering schrijft de ..Ti
mes", dat het onwaax-schijnlijk is. dit Bald
win aan de samenwerking tusschen minister
I-Ioare en Eden in het foreign Office op het
oogenblik een einde zal maken. Deze samen
werking was een der grootste overwinnings
factoren van Baldwin bij de verkiezingen
en elke wijziging zou in het buitenland ver
keerd uitgelegd worden wat te betreuren
zou ziin. Daarnaast bestaan er redenen elke
wijziging in de leiding van het ministerie van
marine en het ministerie voor de luchtvaart
te vermijden. Een verandering in het mi
nisterie van oorlog acht het blad echter ze
ker. aangezien de minister van ooi-log. Lord
Halifax voornemens is af te treden. Ten
slotte spreekt de ..Times" de hoop uit. dat het
spoedig mogelijk zal zijn de beide MacDo-
nalds weer in het kabinet op te nemen.
Het woord is aart....
Emerson
FASCISTISCHE RAAD.
Zondag is de groote Fascistische
Raad bijeengekomen, waarin rap
porten over den toestand werden uit
gebracht. Tenslotte werd een reso
lutie aangenomen. Hierin wordt o.m.
18 November 1935 als een datum van
smaad en onrechtvaardigheid ge
noemd. Voorts wordt een beroep op
het volk gedaan tot mobilisatie van
alle moreele krachten tegen de sanc
ties.
DE BONO VERVANGEN.
Generaal de Bono is vervangen door
maarschalk Badoglio. De Bono is ook
tot maarschalk benoemd.
Voor verdere berichten zie men deze
pagina en pagina Buitenland.
Venizelos wil de monarchie
steunen.
Beroep op zijn volgelingen.
ATHENE. 18 Ncwember~7A.N.P.Venizelos,
die den terugkeer van koning George hard
nekkig heeft bestreden, verklaarde gisteren,
dat zijn volgelingen „met het oog op het na
deren van een Europeeschen oorlog" goed
deden de eenheid des volks te bewaren en de
monarchie te steunen In ruil voor dezen
steun verzorgt hij aan de regeering, dat zij
amnestie zou verleenen aan de revolution-
nairen van Maart j.l.
FRANSCH INVOERRECHT OP STROO
VERHOOGD.
DEN HAAG, 18 Nov. iA.N.P.) De directie
van den landbouw deelt merie. dat blijkens
telefonisch bericht van den rijkslandbouwcon-
sulent te Parijs het Invoerrecht op stroo in
Frankrijk is verhoogd van 1.30 franc tot 5
franc per 100 KG
De Italiaansche fascistische raad deed een
beroep op „alle moreele krachten van het
volk" ter afweer van de sancties.
pag. 4
De opperbevelhebber van de Italiaansche
troepen in Oost-Afrika. generaal de Bono,
is door maarschalk Badaglio vervangen;
men verwacht een gewijzigde tactiek.
pag. 4
Vijf Chineeschc provinciën zouden zich bin
nenkort van Nanking afscheiden.
pag. 4
Emile franqui, oud-minister van financiën in
België, is overleden.
pag. 4
Zaterdag zijn te Amsterdam dnie doodelijke
verkeersongelukken gebeurd.
pag. 3
De Indische ontvangsten over 1935 zijn weder
om teruggcloopen,
pag. 3
Belangrijke bestelling van een zandbagger-
molen voor Sumatra bij Stork Hijsch en
Werf Conrad te Haarlem.
pag. 1
Dr. Luwe weet zijn achterstand op Aljechin te
verkleinen tot écu punt.
pag. 7
Het Haarlemsch elftal heeft met 60 van
Brussel gewonnen.
pag. 6
Het Bondselftal wint van het Rottei-damsche
elftal.
pag. 6
pag. 11
Laatste Berichten.
ARTIKELENENZ.
R. P.: Het comité „Meer werk".
pag. 1
Speciale correspondentie uit Abessynië: Vlieg
tuigen over Dabdo.
pag. 4
Speciale correspondentie: Italië en Engeland
na 18 November.
Dc solisten, die bij de uitvoering van*.Der Freischutz" meewerken: van links naar
rechts Leo Straus (declamatie en verbindende tekst), Paul Perlot (bariton), Jaap
Stroomenbergh (bariton), Marcus Plooijer (tenor), Heléne Ludolph (sopraani.
Herman Hülsmann (bas), Corry Bijster (sopraan). H. H. Luijken (organisator).
Aan den vleugel Willem Rettich (dirigent). Inzet Otto Couperus (bariton).
Hedenochtend is aan onze Tijdingzaal.
Groote Houtstraat 93 de verkoop aangevangen
van toegangsbewijzen voor de uitvoering
van Der Freischütz op 26 November
aanstaande in de Gemeentelijke Concert
zaal. waarover wij in ons nummer van Zater
dag j.l. reeds de bijzonderheden vermeldden.
De belangstelling bleek, overeenkomstig onze
verwachting, groot te zijn. Wij raden dus allen
aan, die zich nog niet van plaatsbewijzen
voorzien hebben (a 50 cent, vermeerderd met
10 cent belasting) niet met het afhalen te
wachten, aangezien anders de mededeeling
„uitverkocht" hun weieens een minder aan
genomen verrassing zou kunnen bezorgen.
Thans zijn er nog kaarten te krijgen, morgen
middag misschien niet meer.
Wij geven hierbij nog een foto van de so
listen. die aan deze uitvoering hun mede
werking zullen verleenen.
A. A. Matris: Studenten-studiën.
K. de Jong: Concert der H.O.V.
pag. 1
pag. 3
G. J. Kalt: Heemsteedsch fanfarecorps ^Excel
sior".
J. B. Schuil over: „Pjng-Pong".
J. B. Schuil over: „Graaf X".
E.: Revue „Met vlag en wimpel".
pag. 13
pag. 13
pag. 13
Mp 13
J. II. de Bois: S.O.S.-Tentoonstelling in het
Frans Halsmuseum.
m 13
J. H .de Bois: Litteraire kantteekeningen.
pag. 13
A. D. de Groot: Het schaakduel.
pag. 7
Criticus over den wedstrijd E.D.O.Bloemen-
daal.