De a. s. match
Iersche V rijstaat-Nederland
EEN VOORTREFFELIJK JONGENSBOEK
Nieuwe Uitgaven
DONDERDAG 21 NOVEMBER 1935
HA ARLE M'S DAGEEAD
ir
VOETBAL
Bizonderheden over het elftal
van de Ieren.
Mick McCarthy, de doelverdediger van het
Iersche elftal, hetwelk in 1932 te Amsterdam
Holland met 20 versloeg, deelt in een
schrijven aan onzen medewerker Criticus de
volgende bijzonderheden mede over de sa
menstelling van de Vrijstaat-ploeg. die op 8
December e.k. te Dublin zal trachten revan
che te nemen voor de 52 nederlaag van het
vorige jaar.
„Alvorens het team definitief aan te wij
zen, volgt de keuze-commissie de hier nog
nimmer gebruikte methode om een „panel"
te vormen, d.w.z. voorloopig zijn een twin
tigtal spelers gekozen, welke onder leiding
van Billy Lacey een speciale training door
maken. Lacey speelde vele malen als links
buiten voor het Iersche elftal (hetgeen iets
anders is dan de Free State) en kwam vele
jaren voor Liverpool en later Everton uit. Hij
was tevens verzorger van de ploeg, die het
vorige jaar in Amsterdam speelde.
In de eerstvolgende dagen zullen er nog
meer spelers voor deze speciale training
worden uitgenoodigd en wanneer deze voor
bereiding geheel Is voltooid, volgen er on
derlinge oefenmatches, waarbij het publiek
geen toegang heeft, waarna het team defini
tief wordt samengesteld.
De namen van de 20 reeds aangewezen spe
lers zijn in Nederland reeds bekend; van hen
speelden Moore en O'Reilly in beide matches
tegen Nederland, terwijl de linksbinnen Hor
lacher in den eersten wedstrijd uitkwam en
in de tweede reserve was. Horlacher. McGuire,
Westby, O'Kane. Ellis en Jordan zijn ama
teurs. behalve Westby (Sligo Rovers) komen
zij allen uit Bohemians F. C.
De keuze-commissie zal voor dezen wed
strijd geen spelers opstellen, die voor Engel -
sche clubs uitkomen, hetgeen vroeger wel het
geval was.
De bekende achterspeler Gaskins (Sham
rock Rovers), die het vorige jaar te Amster
dam als aanvoerder zoo goed speelde, zou
automatisch gekozen zijn, indien hij niet
reeds geruimen tijd ziek was en eerst weder
in Februari in het veld kan komen.
Naar mijn meening, aldus McCarthy, zal
zijn clubgenoot Paddy Moore, die van Aber
deen naar Dublin terugkeerde, rechtsbinnen
spelen met Rigby (St. James Gate) midden
voor. Rigby is een felle doorzetter en of
schoon niet zoo handig als Moore. toch een
zeer bruikbare kracht. Moore had ook in
Schotland een zeer goede reputatie, hetgeen
in Nederland begrepen zal worden, daar hij
in beide matches aldaar uitstekend speelde.
Ik zelf kwam het vorige seizoen voor Shef
field United uit en speelde tien achtereen
volgende matches met het eerste elftal, al
vorens tegen Southampton een dermate
zware beenverwonding op te loopen, dat ik
geruimen tijd werd uitgeschakeld. Dat ge
beurde veertien dagen voor den internatio
nalen wedstrijd IerlandSchotland, waar
door ik een bijna zekere plaats als doelverde
diger van het Iersche elftal misliep. Het zag
er langen tijd naar uit, of ik nooit meer zou
kunnen spelen, maar door een speciale be
handeling gedurende een maand in Dublin
ben ik thans weer fit en kom langzamer
hand weer in mijn ouden vorm.
Mijn collega Foley, die de laatste maal te
Amsterdam keepte, is thans bij Glasgow Cel
tic in Schotland, doch komt zelden voor het
eerste elftal uit, daar de Schotsche interna
tionale doelman Kenneway natuurlijk de
voorkeur heeft.
In de Free State bestaat reeds thans groote
belangstelling voor de match tegen Neder
land: wij vonden, dat het Hollandsche spel
op hoog peil stond.
De St. James Gate Club, waaruit tot nu
toe vier spelers zijn gekozen, is gevormd door
employes van de bekende Guinness-brou-
werij. McCarthy is van meening, dat de re
clame-spreuk „Guinness is good for you" ook
wel in Nederland bekend zal zijn.
Het Nederlanasche elftal treft het met den
datum van het bezoek aan Dublin bijzonder,
want op den dag vóór den wedstrijd spelen de
beroemde Nieuw-Zeelandsche „All Blacks"
een internationale rugbymatch tegen Ier
land.
Tenslotte wil ik trachten schrijft Mc -
Carthy het Vrijstaat-elftal te vermelden,
zooals wij insiders denken, dat het wordt sa
mengesteld
Doel: Flynn (Drumcondra)
Achter: Westby (Sligo Rovers), Doyle
(Dolphin).
Midden: O'Reilly (Brideville)Lennon
St. James Gate), Simpson (St. James Gate).
Vóór: Ellis (Bohemians), Moore (Sham
rock Rovers), Rigby (St. James Gate). Hor-
lacher (Bohemians), Monaghan (Sligo Ro
vers).
Het is mogelijk, dat O'Reilly en Simnson
van plaats verwisselen, doch de moeilijkste
positie is die van den linksbuiten. Waar
schijnlijk zal Monaghan. die tot heden nog
niet voor de speciale training werd opgeroe
pen. worden opgesteld.
Binnenkort hoop ik op een en ander nog
nader terug te komen." z z z
Tot zoover McCarthy. Intusschen zijn nog
de volgende spelers aangewezen: O'Neill en
Godwin (beiden Dundalk), Rogers (Drum
condra). Harrington (Cork). Cummins, Ward
en Kinselia (Shamrock Rovers).
Het blijkt wel. dat men in den Vrijstaat
grondige voorbereidingen treft, om zoo goed
mogelijk voor den dag te komen en men kan
er van verzekerd zijn, dat het Nederlamd-
sche elftal een harde, misschien te harde
noot te kraken zal krijgen. Want zulk een
fortuinlijk kwartiertje als destijds te Am
sterdam- krijgt men niet in eiken wedstrijd.
BLAUW WIT—STORMVOGELS.
Stormvogels komt als volgt uit:
Hollenberg,
Haak Sr., Haak Jr.,
Tol, Fijen, Wey,
Van der Steen, Effern, Van der Lugt, Prins,
v. d. Laan.
STORMVOGELS 2HAARLEM 2.
Met invallers voor Van Dongen, Nijssen en
Schippers komt Stormvogels als volgt uit:
De Vries.
Jongsma, Bravenboer,
Wilderom, Spruyt, Van der Velde,
Beneker, Van Pel, Van Dijk, Spruyt, v.d. Steen.
HOOFDKLASSE COMPETITIE NEDERL.
DAMBOND.
Het bestuur van den Nederl. Dambond heeft
het door de Haarlemsche Damclub ingediende
protest inzake het ontijdig eindigen van den
wedstrijd Haarlemsche Damclub—„Van Emb-
den" afgewezen. Volgens mededeeling van het
bondsbestuur heeft een ingesteld onderzoek
inderdaad uitgewezen dat de wedstrijdleider
door een vergissing zijnerzijds den wedstrijd
ontijdig heeft doen eindigen. Aangezien echter
het protest te laat werd ingediend werd dit
niet ontvankelijk verklaard.
Deze laatste motiveering komt ons onjuist
voor, aangezien in het wedstrijdreglement
geen termijn van inzending van protesten
wordt bepaald.
Daar het afwijzen van dit protest geen In
vloed uitoefent op den eindstand dezer com
petitie, zal de Haarlemsche Damclub zich bij
deze beslissing neerleggen.
HET NOORDEN'.
In het clublokaal der damclub ..Het Noor
den", Frans Halsstraat 6. hadden de volgen
de onderlinge wedstrijden plaats om het
clubkampioenschap 19351936.
Klas-se A:
HooghwinkelDienske Jr. afgebroken.
DienskeErb 20
KroonBosman afgebroken.
Klasse B:
RoversOlffers 02
•v. KleefMeijers 11
v. d. MeeHeyselaar 20
SmitReinhardt 11
Besamuscav. d. Fange 2—0
Boekeide Groot 2—0
Het secretariaat is van heden af gevestigd
bij H. C. Bosman, Kloosterstraat 18.
DAMMEN.
SIMULTAANSéANCE J. W. VAN DARTELEN
TE RIJNSBURG.
Op Vrijdagavond 22 November zal door on
zen damredacteur een simultaanséance wor
den gegeven voor leden en genoodigden der
onlangs opgerichte Rijnsburgsche Damclub te
Rijnsburg.
De schaakmatch Euwe
Aljechin.
Het voorgevallene te Ermelo.
Naar aanleiding van berichten in de pers
over incidenten, die zich hebben voorgedaan
vóór en tijdens de 21ste partij om het wereld
kampioenschap schaken, had het Euwe-
Aljechin Comité gisteravond te Amsterdam
een persconferentie belegd.
Op deze bijeenkomst heeft de voorzitter van
het Comité, mr. Max Levenbach, een uit
eenzetting gegeven van het voorgevallene en
het standpunt van het Comité ten opzichte
van eventueele herhalingen bekend gemaakt.
Spreker zeide, dat dr. Aljechin volgens af
spraak Dinsdagmiddag om half twee van het
Carltonhotel zou worden afgehaald om per
auto naar Ermelo te worden gebracht. Door
omstandigheden verscheen de auto, die uit
Ermelo kwam, drie kwartier te laat. Toen men
zich bij den schaakmeester vervoegde, weiger
de deze mee te gaan, omdat hij, naar zijn op
vatting, door het vertraagde vertrek tekort
aan rust zou komen. Het Comité zegde hem toe
het aanvangsuur te zullen verschuiven. Me
vrouw Aljechin wilde echter niet per auto ver
trekken en zeide met den trein te willen rei
zen. Daarop is de secondant van den wereld
kampioen, de heer Landau, om half vier naar
het Carltonhotel gegaan om dr. Aljechin, die
onder den invloed van sterken drank verkeer
de, af te halen. Deze was bereid mee te gaan,
doch mevrouw Aljechin verzette zich ertegen,
zoodat de trein van 3.53 gemist werd. Vervol
gens is het Comité gewaarschuwd, dat zich
naar het hotel begaf en tenslotte met den
wereldkampioen en diens echtgenoote met
den trein van 5.12 uur vertrokken is. Toen het
Comité dr. Aljechin óp het onbehoorlijke 'van
zijn optreden wees,, antwoordde hij, dat deze
dingen tot zijn prlvé-aangelegenheden be
hoorden.
Mr. Levenbach had hem daarop duidelijk
gemaakt, dat het hier geen persoonlijke
kwestie, maar het aanzien van de geheele
schaakwereld betrof. Aljechin verklaarde bij
zijn aankomst te Ermelo. dat hij de partij
onder protest zou spelen. Het Comité heeft
daarmede echter geen genoegen genomen,
het protest afgewezen en hem voor de keuze
gesteld; Spelen of niet spelen. Later trok
Aljechin zijn protest in.
De geheele geschiedenis had echter haar
invloed doen gelden op de zenuwen van Dr
Euwe, die bij den vijftienden zet de zaal van
den Christelijken Volksbond gedurende tien
minuten verliet om buiten wat op verhaal te
komen. Men vreesde eerst, dat dr. Euwe als
gevolg van zijn nerveuze stemming de partij
zou verliezen, maar dit bleek onjuist. Dr.
Euwe behandelde haar integendeel buiten
gewoon sterk. Mr. Levenbach legde er den
nadruk op, dat dr. Euwe niet gewonnen heeft
doordat hij een niet geheel normalen tegen
stander tegenover zich had. De practijk
heeft bewezen, dat dr Aljechin onder deze
omstandigheden juist zijn grootste presta
ties verricht. De aanwezige grootmeesters
waren van oordeel, dat Aljechm's 21e partij,
ondanks de nederlaag, tot het beste behoort
van wat hij totnogtoe heeft laten zien. Zoo is
het dus onjuist om aan Euwe's winstpunt
mindere waarde toe te kennen. Het Comité
heeft den wedstrijd niet willen uitstellen,
omdat het de daaraan verbonden onaange
naamheden wilde voorkomen en uit schaak-
technisch oogpunt meende de match te kun
nen laten doorgaan. Een der andere Comité
leden deelde nog mede, dat de organisatoren
vooruit gewaarschuwd waren tegen een be
paalde tactiek van dr. Aljechin. Hij zou, zoo
zeide men. bij een eventueelen achterstand
ongetwijfeld gaan chinaceeren en pogen zich
op deze wijze aan den kamp te onttrekken.
De secretaris-penningmeester van het comité
deed mededeeling van een briefje, dat hij van
dr. Euwe had ontvangen. Daarin zegt onze
kampioen te weten, dat dr. Aljechin onder den
invloed van drank zeer sterk speelt. Daarmede
denkt dr. Aljechin ook te bereiken, dat hij
door zijn tegenstander onderschat zal worden.
De publieke opinie zai naar dr. Euwe's mee
ning op deze wijze ten ongunste van zijn
Euwe's prestaties beïnvloed worden en onder
deze omstandigheden is voor hem het plezier
er af.
Het woord werd o.a. nog gevoerd door den
heer Kmoch, scheidsrechter bij den strijd om
het wereldkampioenschap, die zeide. dat de
21ste partij volgens alle bepalingen gespeeld
was. Aljechin was in deze match veel sterker,
dan in de partijen, die hij gewonnen heeft.
Naar zijn oordeel had Aljechin zich gedurende
den wedstrijd zeer kalm gedragen.
Het Comité deelde hierna mede. dat maat
regelen zijn genomen om een herhaling van
het gebeurde te voorkomen. Wanneer dr. Alje
chin in denzelfden toestand als te Ermelo nog
maals op een wedstrijd verschijnt, zal de partij
niet gespeeld worden.
Het Comité zal zich overigens niet van de
wijs laten brengen en den kamp tot het einde
laten uitspelen.
Wedstrijd te Zandvoort uitgesteld.
Tenslotte maakte het Comité bekend, dat dr.
Aljechin op advies van zijn dokter eenige
dagen rust moet nemen, omdat zijn hart aan
gedaan is. De partij, die hedenavond in Mono-
pole te Zandvoort gespeeld zou worden, gaat
dientengevolge niet door. Zij wordt op een
nader te bepalen dag vastgesteld.
Een interview met dr. Euwe
De Telegraaf had gisteravond nog een kort
onderhoud met dr. Euwe over het Ermelosche
incident. Het speet dr. Euwe zeer dat juist op
dit oogenblik, nadat hij twee partijen gewon
nen had, die hij als de beste beschouwde uit
zijn geheele schaakloopbaan, men over iets ge
vallen is, dat men reeds ettelijke malen had
kunnen constateeren, toen zijn tegenstander
door werkelijk zwak spel verloor.
Ik acht het incident wel wat opgeblazen,
en 'stellig had men zich daarbij niet zoo om
mij behoeven te bekommeren. Ik speel n.l.
nooit tegen een persoon, maar uitsluitend te
gen het bord. Ik zie dus den persoon niet, te
gen wien ik speel. Daartoe speel ik op het
oogenblik te geconcentreerd, en ware het niet
dat mijn tegenstander door praten me even
gehinderd had. zoodat ik me even meende te
moeten verwijderen, om me weer volkomen te
concentreeren, dan geloof ik niet dat de zaak
een dergelijken vorm had aangenomen.
Gelooft u dat uw tegenstander simuleert
of opzettelijk zich in een toestand verplaatst,
die uw waakzaamheid zou kunnen doen ver
slappen?
Geenszins zou ik een dergelijke zware be
schuldiging voor mijn rekening durven ne
men. U moet u even in den toestand van mijn
tegenstander verplaatsen die al jarenlang sti-
muleerende middelen gebruikt.
In de 20ste partij verliest hij in een variant,
die van alle kanten bekeken is, maakt geen
zichtbare fouten kaa ze ook niet vinden na
zorgvuldige analysen en windt zich op met
de gevolgen van dien. Het verstandigste zou
nu voor hem zijn.een nieuwe opening, nieuwe
varianten te beproeven. Maar zijn trots weer
houdt hem. Hij zal en moet door mijn kracht
spelen, m.a.w. hij wil mij de baas worden op
een terrein, dat niet het zijne is. En de teleur
stellingen op dat terrein brachten hem uit zijn
psychisch evenwicht. En daaruit slechts valt
te verklaren de toestand, die nu zooveel stof
doet opwaaien.
Echter is het voor mij, besloot onze kam
pioen, een dubbel onaangename geschiedenis,
omdat ik mij op het oogenblik in mijn besten
vorm bevind, terwijl anderzijds, al zullen mijn
volgende partijen dit bevestigen, het publiek
mijn succes aan nevenomstandigheden zal
willen toeschrijven.
JAARVERGADERING H. S. G.
In het clubgebouw aan de Jansstraat 49 had
de jaarvergadering van het Haarlemsch
Schaakgezelschap plaats. De secretaris
bracht een goedverzorgd jaarverslag uit. De
penningmeester kwam niet alleen met een
keurig jaarverslag, doch tevens met een slui
tende begrooting voor het komende jaar. De
bestuursverkiezing bracht geen wijziging in
de samenstelling. Bij de rondvraag kwamen
o.a. de Kerst wedstrijd en het 40-jarig jubi
leum ter sprake. Het bestuur kon mededee-
len, dat ook dit jaar de Kerstwedstrijd op
tweeden Kerstdag zal worden gespeeld. Voor
het jubileum worden voorstellen ingewacht.
De vergadering had een vlot en aangenaam
verloop. Na afloop had een zeer geanimeerde
gongwedstrijd plaats, waarvoor aardige prijs
jes beschikbaar waren gesteld
Het eerste tiental van Z. S. C. speelde
Woensdag tegen het eerste tiental van de
Bloemendaalsche Schaakclub.
De uitslagen luidden als volgt:
Z. S. C. BI. SCH. C
L. PrinsN. Babeliowsky 01
L. Blok—H. W. v. Dort 1—0
P. VerdonckJ. Vreeken 01
J. SpijerJ. Vermeer 10
D. de LangeP. A. C. v. d. Bronk VzYs
C. P. LeegwaterA. Hinlopen 01
A. BurgerhoutJ. H. v. Broekhoven 10
C. L. Bolwidt Jr.H. Hogenbirk 1—0
J. Th. HoltmanC. Boltenhoek 01
P. G. DijkstraJ. H. Barens VzYs
5—5
WIELRIJDEN.
HOMETRAINER WEDSTRIJD ACHILLES.
Achilles organiseert Zondagmorgen 24 No
vember een grooten hometrainer wedstrijd
in het gebouw „Olympia". Evenals in het
winterseizoen 1933 wilde Achilles aan boven-
genoemden wedstrijd den titel van kampioen
van Noord-Holland verbinden. Doch daar
door de N. W. U. de nieuwe bepaling is ge
maakt, dat aan hometrainer wedstrijden geen
titels meer verbonden mogen worden, was dit
niet mogelijk. Daarom werd besloten een open
hometrainerwedstrijd te organiseeren en de
inschrijving voor het geheele land open te
stellen. Dat dit besluit in den smaak viel,
bleek wel uit de inschrijvingen, die van alle
kanten binnen kwamen. Er schreven pl.m. 50
renners in, waaronder de beste onafhankelij-
ken, amateurs en nieuwelingen, van het land.
De onafhankelijken en amateurs rijden in
een catagorie en de nieuwelingen apart. Beide
groepen rijden 2x1 en 1x3 K.M. Voor den
korten zoowel als voor den langen afstand zijn
prijzen beschikbaar gesteld. Dat de ritten
spannend zullen worden laat zic-h begrijpen,
daar dit de eerste groote wedstrijd van dit
seizoen is.
HANDBAL
Ned. Handbalbond opgericht.
Men verzoekt ons te willen mededeelen,
dat in de Zaterdag j.l. gehouden vergadering
van de leiding der K.N.A.U.. met instemming
van het N.O.C.-bestuur besloten is, mede te
werken aan de zoo snel mogelijke oprichting
van een Nederlandschen Handbalbond. Dezez
oprichting heeft Woensdag te Amsterdam
plaats gehad.
Als voorloopig bestuur van den N.H.B. zzijn
op deze oprichtingsvergadering benoemd de
heeren G. A. Burger, voorzitter: G. L. Wal
pot bekend als de bewerker van het Neder-
landsch handbalreglement, tweede voorzitter;
drs. R. Hoogeveen. bestuurslid van „De Trek
vogels" (Den Haag)een vereeniging die deel
neemt aan de handbalcompetitie van het K.
N.G.V.. secretaris en J. Stolte, lid van Niloc
(Amsterdam) een der spelers van het Neder-
landsch handbalelftal, penningmeester.
Onmiddellijk na de oprichting van den Ned.
Handbalbond heeft het voorloopig bestuur
namens de K.N.A.U. de verzekering ontvangen
dat de Athletiek Unie bereid is haar nationale
en internationale bevoegdheden op handbal-
gebied over te dragen aan den Ned. Handbal
bond.
HET PROGRAMMA VOOR ZONDAG.
Voor Zondag a.s. zijn vastgesteld:
DAMES.
Rapoditas—Aalsmeer (11 uur van Oosten
de Bruynstraat)
HEEREN.
RapiditasAalsmeer (11 uur van Oosten
Bruinstraat.
AalsmeerConcordia (H.) (2 uur te Aals
meer).
TAFELTENNIS.
WEDSTRIJDEN IN HET ZANDERINSTITUÜT.
Heden, Donderdag wordt in het Zander-In
stituut aan den Kleine Houtweg de tafel-
■•mnïscompet.'tïe-wedstrijd voor de 2e klasse B
gespeeld: HT.T.C.—Oen O.
Aanvang. 8 uur. Tevens spelen het 2e en
het 3e team der H.T.T.C.
KEGELEN.
HAARLEMSCHE KEGELBOND.
De uitslag van den wedstrijd om het Per
soonlijk Kampioenschap H.K.B. 1935 op Zater
dag 16 en Zondag 17 November 1935 luidt als
volgt;
Kampioen II. Frantzen Haarlem met 349 h.
Ie prijs C. J. Landman Haarlem met 348 h.
2e prijs H. van Duynen Haarlem met 338 h.
3e prijs G. A. Renting Haarlem met 335 h.
4e prijs H. van Rigteren Haai'lem met 334 h.
5e prijs H. C. Louw Heemstede m. 332 (49) h.
6e prijs H. Loerakker Haarlem m. 332 (45) h.
7e prijs J. Sargentini Bl'daal met 331 houten
8e prijs J. v. d. Eisen Haarlem met 326 h.
9e prijs R. v. d Berg Haarlem met 324 h.
10e prijs G. Sneiders Heemstede met 318 h.
11e prijs W. Kuyk Haarlem met 317 houten.
12e prijs H. P. Spoor Haarlem met 315 h
13e prijs W. F. de Dood Haarlem met 314 h.
14e pr. L. J. van Leeuwen Haarlem m. 313 h
15e pr. J. C. W. de Paus Haarlem m. 311 >48»
Vrije-baan-wedstrijden: Baan F. Gewone
telling: le prijs N. P. Visser 44 2e prijs L. Dost
43, 3e prijs G. A. Renting 42. 4e prijs H.
Frantzen 41, 5e prijs G. Sneiders 40-38, 6e prijs
A. v. d. Bogaard 40-34. 7e prijs J. C. de Paus
39-38, 8e prijs H. P. Spoor 39-2x35.
Baan G. Hamburger telling: le prijs L. Dost
106, 2e prijs N. P. Visser 2x104-100, 3e prijs H.
C. Louw 2x104-95, 4e prijs H. Frantzen 101-100.
5e prijs J. C. W. de Paus 101-87, 6e prijs W.
Kuyk 100. 7e prijs G. A. Renting 89. 8e prijs
G. Sneiders 92-91.
De datum van de prijsuitreiking zal nader
worden bekend gemaakt.
LETTEREN EN KUNST
van Dick Laan.
De Berg M. (Uitg. Van Holkema
en Warendorf, Amsterdam.)
Een voortreffelijk jongensboek De Berg „Af"
van Dick Laan. een boek, dat om zijn mi'.den
geest en zijn internationale gedachte verdient
ook ja vooral door jongens buiten Neder
land gelezen te worden en dat ik daarom in
vele talen vertaald zou wenschen te zien.
Tot nu toe heb ik het werk van Dick Laan
altijd gewaardeerd om den vlotten, onopge-
schroefden verteltrant, de fantasie, den goe
den. natuurlijken dia-oog en den juisten, zui
veren toon. waarin deze jongensboeken ge
schreven waren. Maar zij gingen toch niet be
paald boven het gemiddelde peil der jeugd
boeken. die zoo jaarlijks in ons land verschij
nen, uit. Met zijn Berg M echter heeft Dick
Laan zich in de rij der beste schrijvers van
jongensboeken geplaatst. De goede eigenschap
pen, waardoor zijn vorig boek zich onder
scheidde, vinden wij ook in zijn jongste boek
terug maar De Berg M stijgt er ver boven
uit. niet alleen, omdat het uit een andere,
hcogeren geest ontsproten is, maar ook door
het sterk paedagogisch element, dat aan dit
boek zijn groote waarde geeft. Niet, dat Dick
Laan zijn jeugdige lezers wijze, schoolmeester
achtige lessen mee geeft:. Geenszins doet hij
dat, geenszins. Als hij dat trouwens had ge
daan, zou hij als schrijver voor de jeugd ge
faald hebben, omdat jonge lezers wars zijn in
hun boeken beschoolmeesterd te worden. De
tendens die van internationale verbroede
ring is zonder eenige opzettelijkheid, op zeer
sympathieke, het jongenshart onmiddellijk
pakkende wijze in het verhaal verwerkt en
zal daarom juist te meer indruk maken op
zijn jonge lezers. Als ik een bedenking heb
tegen dit nieuwe boek, dan is het tegen den
titel, die de jeugd weinig zal zeggen en niet
bepaald ..pakkend" kan worden genoemd.
Dick Laan laat zijn verhaal spelen op een
internationale kostschool in- Zwitserland,
waar jongens van verschillende nationaliteit
ie zamen opgroeien. Een der eerste grond
slagen. waarop het opvoedkundig systeem op
deze kostschool is gebouwd, is die van alge
meen en onderling vertrouwen. De jongens
mogen hun eigen voorgangers kiezen en deze
hebben ook door hun voorbeeld een
groote macht op hun medescholieren. En
een sterk verantwoordelijkheidsgevoel. Rid
derlijkheid. goede sportieve geest, eerlijkheid,
oprechtheid en onderling vertrouwen, zijn de
deugden die op deze kostschool zooveel mo-
geliik worden aangekweekt
Men denke vooral niet. dat het daar op die
school brave Hendriken zijn. Allerminst! Het
zijn allen gewone jongens, maar het voor
treffelijke in dit boek is. dat daar op die
school een zoo voorbeeldige geest van goede,
faire kameraadschap heerscht. Dick Laan
voelt jongens zeer zuiver aan en geeft daar
van in dit boek het verblijdende bewijs.
Li de eerste hoofdstukken, die nog in Hol
land spelen, twijfelde ik nog even. Dat vond
ik verreweg het minst gelukte deel van het
boek. Maar zoodra komt hij in Zwitserland
en het is, of de frissche, gezonde en reini
gende bergwind ook verder door dat verhaal
waait. Een prachtige figuur in dat boek is
de mismaakte Heini. een Duitsche jongen,
en ik ken niet vee! jeusdboeken, waarin een
jongensvriendschap in haar groei en ont
wikkeling zoo zuiver, diep en gevoelig is be
schreven als die tusschen Heini en Ben. En
<ie dood van Heini. die sterft, doordat hij
zich bij een bergtocht opoffert voor zijn
vriend, is wel een der mooiste gedeelten van
het boek. ontroerend ook door den eer.voud.
en den gevoeligen toon waarin Dick Laan
het beschrijft. Geen jongen zal daar niet
door gegrepen worden.
Het is deze Heini. die Ben de ..volkenbonds
gedachte''. de idee van a)gemeene verbroe
dering en steun bij brengt en in de wijze,
waarop hij dit doet. toont Dick Laan zich
zelfs een superieur schrijver voor jonge men-
schen.
Geen gepreek, geen groote woorden, geen
gezwets, het is alles heel eenvoudig, natuur
lijk en gewoon en daarom voor jongens zoo
pakkend. Deze mismaakte Heini wordt in dit
boek niet alleen een karakter, maar ook een
held in den besten en mooisten zin van het
woord. En dat hebben wij in een jöngènsböek
noodig.
Een uitstekend gedeelte is ook de. wedstrijd
der jongens van verschillende nationaliteit
om het eerst hun eigen vlag op den berg te
plaatsen, die er mee eindigt, dat de jongens
de 4 vlaggen gezamenlijk naast elkaar
plaatsen, wanneer zij tijdens den wedstrijd
tot de overtuiging zijn gekomen, dat zij el
kander noodig hebben en groote moeilijkhe
den niet afzonderlijk als „naties", maar ge
zamenlijk en broederlijk moeten overwinnen.
Hoe aardig en treffend heeft hiï hierin de
volkenbondsgedachte verwerkt. Het laatste
hoofdstuk, waarin deze jongens allen minis
ter van buitenlandsche zaken van hun lan
den zijn geworden en deze volkenbonds
gedachten in de praktijk verder uitwerken,
zal door den schrijver wel „symbolisch" zijn
bedoeld, maar het geeft van het goede wat
te veel. Liever ware het mij geweest, als
Laan zijn boek had geëindigd met het voor
laatste hoofdstuk.
Het is bekend, dat de volkenbond een
scenario zoekt. dat. de volkenbondsgedach
te onder de jeugd zal verspreiden. Weir»u. ir
dit boek van Dick Laan ligt dit scenario als
het ware zoo voor het grijpen. En aoordat De
Berg M. in Zwitserland speelt, geeft het ook
volop gelegenheid tot boeiende opnemin
gen van winter- en bergsport, welke ook In
dit boek een zoo groote plaats inneemt.
Waarlijk, dit zou een voortreffelijke film van
groote paedagogische waarde kunnen worden.
Zou de zoo bekwame cineast van jeugdfilms
er niet wat voor voelen om zijn Berg M. voor
de film te bewerken? De- stof ligt er in zijn
boek voor opgehoopt en hij zou er een uitste
kend werk mee verrichten.
J. B. SCHUIL.
Gereformeerd Gemengd Koor
„Door Zang Vriendschap"
KERKCONCERT
Van het Woensdagavond in de Wilhelmlna-
kerk gegeven kerkconcert heb ik slechts het
eerste gedeelte, dat de eerste groep koor
nummers omvatte, kunnen bijwonen.
Na de opening der bijeenkomst door den
eere-voorzitter van het Gereformeerd Ge
mengd Koor, Ds. A. M. Boeyinga. die o.a.
mededeelde dat geldelijke omstandigheden
aanleiding waren dat de uitvoering van
„Door Zang Vriendschap" ditmaal in de kerk
en niet in de Concertzaal plaats vond en
die voorging in het gemeenschappelijk ge
bed, en na het zingen van twee verzen van
Ps. 118 door alle aanwezigen met begeleiding
van het orgel schaarden de leden van het
zangkoor zich in de ruimte vóór den kansel,
waar door de firma Goldschmeding een piano
was geplaatst, om hun directeur F. Pijlman.
Er werd eerst a capella gezongen. De on
begeleide zang klonk lang niet onverdienste
lijk maar hij ondervond in hevige mate de
werking der zwaartekracht: het toonpeil
zakte in alle uitgevoerde nummers. Bij een
tweetal was de daling zelfs aanzienlijk, nl.
anderhalve toon. Het Koraal van Bach be
gon in c kl. t. en eindigde in a kl t., „Ave
verum" van Mozart begon in Es en eindigde
in C. Hier werd reeds in het begin de op-
waartsche schrede bes-es te klein genomen.
In de beide werkjes van Mendelssohn be
droeg de daling slechts den afstand van on
geveer een halven toon. We mogen den heer
Pijlman wel der. raad geven de zangers en
zangeressen er met klem op te wijzen, en den
leden var. het koor den raad hun best te
doen de aanwijzingen van den leider vol
ledig op te volgen. Hun zang zal dan des te
beter den toets der kritiek kunnen door
staan.
In de vertolking van „Gebed", dat door
het koor op de muziek van het beroemde
Largo van Handel gezongen werd was ook de
neiging tot zakken aanwezig, maar die werd
hier door de begeleidende piano telkens weer
.opgeheven. Dit instrument was echter zwak
van toon en kon dus partieele dalingen niet
doen vermijden. Stijgende secondenschreden
werden vaak te klein genomen, zoodat men
bij de opvolging e-e-fis-g te laag uitkwam en
de fermale op g was ook te laag. In de
..Hymne an den Unendlichen" van Schubert
veroorzaakten de chromatisch stijgende mid
denstemmen even onzuiverheid. Dit werk is
echter over 't geheel zeer moeilijk en heb
koor zal er nog geducht op moeten, studeeren
eer het dit stuk in al zijn grootschheid kan
weergeven. In elk geval toont de keuze ervan
een streven, dat aanmoediging verdient.
De medewerking van het Symphonie-or-
kest Euterpe" vereischte tijdroovende toe
bereidselen, zoodat ik er van heb moeten
afzien om nog de uitvoering van één of meer
nummers door dit ensemble bij te wonen.
K. DE JONG.
LIEDEREN-AVOND
JO VINCENT.
De liederen-avond van mevrouw Jo Vin
cent mag om meerdere redenen als een be
langrijke muzikale gebeurtenis beschouwd
worden, en het speet me dat ik niet van het
begin af daarbij aanwezig kon zijn. Overi
gens konden we ohs slechts verheugen onze
gevierde sopraanzangeres weer in 't volle be
zit van haav eminente vocale en artistieke
eigenschappen op ons concertpodium te zien
en van haar kunst te genieten.
Van het vóór de pauze gezongene hoorde
ik de laatste beide liederen van Brahms:
liefdesklanken, ironisch en naief. Het volgen
van den tekst was niet noodig om de stem
ming aan te voelen. Hoe gaarne had ik ook
„Die Mainacht" gehoord!
Debussy volgde als eerste na de pauze:
twee zangen op poëzie van Paul Verlaine. „II
pleure dans mon coeur" werd zeer gevoelig
en mooi voorgedragen; „Paysages beiges"
had misschien nog wat meer snelheid en
lichtheid kunnen verdragen.
Verlaine inspireerde ook onzen landgenoot
Diepenbrock door zijn gedicht „Clair de lune"
en de muziek toont eenige verwantschap met
die van Debussy. Van Diepenbrock's „Ber
ceuse" kan men dat niet zeggen. Toch blijft
hij ook daar Fransch georiënteerd.
Vier liederen van Hugo Wolf besloten het
programma. Van c'ie vier was „An die Gc-
liebte" wel het hoogtepunt wat de voordracht
betreft. De tekst van Möricke was in het
tekstboek erg vervormd, zoodat de sonnet
vorm pas na omschikking van de deelen van
verschillende regels zichtbaar werd: boven
dien waren er vele drukfouten in.
De toejuichingen hielden niet op voordat
twee toegiften waren geschonken: het Wie-
gelled van Brahms en een lied van Schubert.
Emmy van Eden begeleidde alles op de
subtiele, volgzame wijze en met de verzorgde
techniek die we van haar kennen en reeds
zoo vaak vol waardeering genoemd hebben.
Mevr. Vincent heeft haar auditorium weer
ten volle van haar vocaal meesterschap doen
genieten. Toch hooren we haar het liefst in
het oratorium of op kerkconcerten. Daar is
haar kunst moeilijk te overtreffen.
Tal van bloemstukken werden den beiden
kunstenaressen aangeboden.
K. DE JONG.
De Wereldbibliotheek gaf uit:
„Eiland van Geluk" van Edgar Tydgat, 2e
druk,
„Hout" (timmer) van Albert Viksten, ver
taald door N. Boeleh-Rar.neft.
„Uit het land der duizend meren", (een
bundel schetsen).
„De nieuwe middeleeuwen", beschouwingen
over het lot van Rusland en Europa" ,van
Nikolaas Berdjajew.
„Avonden op Dlkanjka" van Nicolaas Go-
gel.
Een weg tot vrede door Arthur Henderson.
De Wereldbibliotheek N.V. in Amsterdam
u"°ft uitgegeven de Nederlandsche vertaling
Een weg tot vrede", van Arthur Henderson's
werk .Labour's way tot peace". De vertaling
is van Ada Geyl.
