BERT
Euwe staat een pion voor.
m
m
W i
m
m
m
mw
m
mm
EUWE—ALJECHIN
mrn
A
jiB
Als ik wilde...
WOENSDAG 27 NOVEMBER 1935
H A A R LE M'S D A GBV A D
9
Winstgang echter nog niet geheel duidelijk aan te toonen.
Voor de tweede maal was de groote zaal
van de Amsterdamsche Effectenbeurs het
tooneel van den strijd in het tournooi om
het wereldkampioenschap. De belangstelling
was buitengewoon groot en de heer Slyper.
voorzitter van de schaakclub ..Effectenbeurs"
verzekerde ons, dat er ditmaal ruim 800 toe
schouwers aanwezig waren. Een record voor
de match!
Zonder plichtplegingen werd om precies
half 7 begonnen. De beide spelers waren in
de hal gezeten en voor de groote glazen deur
verdrongen zich vele tientallen om maar een
glimpje van spel en spelers te kunnen op
vangen.
Het verloop der 23ste partij was als volgt:
WIT: Dr. Aljechin. ZWART: Dr. M. Euwe.
Tsjechische verdediging.
1. d2d4 d7d5
2. c2c4 c7c6
3. Pgl—f3 Pg8—f8
4. Pblc3 d5xc4
5. e2e3
Aljechin wijkt van zijn eigen vinding a2a4
af, welke hij in de practijk invoerde, en
speelt ter verandering de normale variant
van de Tsjechische verdediging.
5. b7b5
Voorloopig verdedigt Zwart den gambiet
pion.
6. a2a4
Om de pionnenformatie te breken. Zwart
is tot b5b4 gedwongen en dan kan Wit ge
makkelijker zijn gambietpion terug winnen.
6. b5b4
7. Pc3bi
7. Lc8a 6
Gewoonlijk wordt hier Ddlc2 gespeeld en
op b4b3 gaat de Dame weer naar dl (niet
Dc3 wegens Pe4, Db4, e6 en de Dame gaat
verloren)
De wereldkampioen meende, dat de tekst
zet door de theoretici onderschat werd en
daarom weinig in tournooien toegepast. Wit
doet geen moeite zijn pion terug te winnen
en geeft de voorkeur aan een snelle ontwik
keling.
e7e6
Pf3e5
Niet alleen om pion c4 terug te winnen.
Het paard staat hier sterk en bovendien
maakt het plaats voor den Looper, die even
tueel naar f3 kan komen.
9. Lf8e7
10. 0—0 0—0
11. Pe5xc4
Aljechin dacht over dezen zet lang na.
Vermoedelijk onderzocht hij de mogelijkheid
met den Looper te nemen. Ook Dc2 moest
overwogen worden.
11. c6c5
Anders blijft de pion ten achter en zou
later een prooi van Wit's aanvallen kunnen
worden.
12. d4xc5 Pb8d7
Verwacht werd, dat Zwart den pion da
delijk. zou terugnemen, maar deze verkiest
een snelle ontwikkeling ook om ruimte te
maken voor Ta8.
13. c5c6 Pd7c5
14. Pbl—d2 Dd8c7
15. Ddl—c2 Ta8—d8
Zwart bezet de d-lijn en maakt geen haast
met het nemen van den c-pion.
16. Le2—f3
Wit dekt den pion, maar Zwart onder
breekt de diagonaal.
16. Pf6d5
17. b2b3 Le7—f6
18. Lel—b2 Lf6xb2
19. Dc2x2b Dc7xc6
Zonder twijfel verdient het zwarte spel
thans de voorkeur.
20. Tfl—dl Dc6c7
21. Lf3xd5
Een vrijwel gedwongen ruil, daar Zwart
anders Pc3 zou laten volgen. -
21. Td8xd5
Over dezen zet dacht Euwe langen tijd na.
Waarschijnlijk heeft hij de voortzetting Pd3
overwogen, maar de daaruit voortvloeiende
complicaties niet gunstig geoordeeld.
De verbruikte tijd van Wit was toen 1 uur
32 minuten, die van Zwart 1 uur 17 minuteh.
22. e3e4 Td5d3
23. Db2e5 Dc7xe5
Zwart wint nu geforceerd een pion
24. Pc4xe5 Td3xd2
25. Tdlxd2 Pc5xb3
26. Taldl
Over dezen zet dacht Wit geruimen tijd na.
Wij veronderstellen, dat Wit bij het prijs
geven van pion b3 de volgende voortzetting
op het oog heeft gehad: 26. Td6, Pal; 27.
Ta6:. b3; 28. Ta7:. b2; 29. Tb7
en dan de zet Tc8 over het hoofd
heeft gezien. Zwart dreigt dan Tc 1
Wit moet dan een gaatje maken, b.v. 30. h3,
gevolgd door 30.
fclD.
26.
27.
28.
Tdlxd2
f2—f4
Tel
Pb3xd2
Tf3c8
f7—f6
en 31. -
34. Kgl—f2 Tel—fl
35. Kf2e3 La 6c4
36. Tb2xb4 Lc4—d5
37. Tb 4b8 Kf8—e7
38. Tb 8g8 Ke7d6
Slechts schijnbaar bekommert Zwart zich
niet om zijn g- en h-pionnen.
39. Pc5e4 Ld5xe4
40. Ke3xe4 Tfl—al
Tijd van Wit 2 uur 11 minuten, van Zwart
2 uur 18 minuten.
Nabeschouwing.
Aljechin heeft blijkbaar na de Spaansche
partij in de Watergraafsmeer voorloopig
genoeg van de e4-opening en bepaalde zich
ook nu weer tot d4. Hoewel de wereldkam
pioen in de 20ste partij een minder gunstige
ervaring heeft opgedaan met de Slavische
verdediging is bij Euwe het tegengestelde het
geval. In de eerste vier zetten was de partij
gelijk aan verschillende andere. Aljechin
speelde toen echter niet 5. a4 zijn eigen vin
ding. maar het kalmere 5. e3. Drie zetten
later 8. Le2 deed de wereldkampioen een in
de grootmeester practijk weinig gebruike-
lijken zet. Hij wendde geen poging aan tot
snelle herovering var. den gambietpion.
maar streefde naar vlugge ontwikkeling van
zijn spel.
Niettemin kwam Euwe met goed spel uit
de opening. Hij beheerschte het meeste ter
rein en door een aardige combinatie in het
middenspel bemachtigde hij een pion. De
zen pion is hij in de bij de onderbreking be
reikte stelling nog voor en hoewel het eind
spel nog moeilijk is. meenen wij daarin toch
Euwe een kans op winst te mogen geven.
Deze afgebroken partij wordt hedenavond
half 7 in de Effectenbeurs te Amsterdam
voortgezet.
De partij na den 40sten zet van Euwe. dus
bij het afbreken, had den volgenden stand:
82
a
HP
li
mm,
i
i
I
ite
8
CRICKET.
DE AUSTRALIëRS IN ZUID-AFRIKA.
Het eerste optreden van de Australiërs te
Durban tegen het door H F. Wade aange
voerde Natal heeft niet alleen in Zuid-Afrika
indruk gemaakt. Met een verbluffend gemak
sloegen Brown en Fingleton op het bowlen
van Sparks. Murray en Anderson 215 voor
het 1ste wicket bijeen.
McCabe. Richardson en Chipperfield toon
den evenmin eenig ontzag voor den aanval.
Natal dat behalve over den sterk battenden
Nourse ook nog over bats als Siedle, Dalton
en Wade beschikte, kwam niet verder dan
254 in de 2de innings en verloor derhalve
met innings en 26 runs.
Het in Britsch-Indië toerende team won
eveneens met innings van het zwak spelen
de Sind te Karachi. Het bowlen van Oxen-
ham leverde voor de Indiërs onoverkomelijke
moeilijkheden op. Sind 79 en 125. Australiërs
294.
DE M. C. C. IN AUSTRALIë.
De te Sydney gespeelde wedstrijd M. C. C.—
New South Wales eindigde in een gemakke
lijke overwinning met 10 wickets voor de
Australiërs. De slowbowler E. T. White had
een belangrijk aandeel in het succes van N.
S. W., dat onder de beproefde leiding van A.
Kippax een veelbelovend jong team in het
veld bracht. Een lichtpunt aan Engelsche
zijde was het batten van den jongen Notts--
speler Hardstaff. M. C. C. scoorde 260 en 163.
N. S. W. 385, waarna in de 2de innings Fall'-
owfield en Mudge de benoodigde 39 runs voor
de overwinning bijeensloegen.
DE AUSTRALIëRS IN ZUID-AFRIKA.
Richardson sloot na de Australische score
van 522 voor 5 op den eersten dag de innings.
Natal sloeg op den 2den dag in een heel wat
minder snel tempo 242 bijeen, waarvan de
Jonge A. D. Nourse een buitengewoon goede
143. 2de innings Natal 39 voor 1.
HOCKEY.
De Competitiestanden.
PROMOTIE AFDEELING B.
gesp. gew. gel. verl. pnt. v.-t.
Amsterdam 2 6 5 1 0 11 1910
Bloemendaal 6 4 1 1 9 2315
Pinokkio 5 3 0 2 6 1012
Laren 6 2 1 3 5 1916
Hilversum 2 6 2 1 3 5 716
Be Fair 5 1 1 3 3 912
Strawberries 6 0 15 1 511
TWEEDE KLASSE A.
gesp. gew. gel. verl. pnt. v.-t.
De Vierde
6 4
1
1
9
15— 9
S. O. s.
6 4
0
2
8
14— 9
H. H. IJ. C. 2
6 3
1
2
7
17—10
H. O. C. 2
6 3
1
2
7
15—12
Rijswijk
6 3
1
2
7
12—10
M. H. C. 2
6 1
0
5
2
10—19
Togo 2
6 1
0
5
2
10—24
TWEEDE KLASSE B.
30. Td2b2 Tc8c4
gesp. gew. gel. verl. pnt. v.-t.
31. Pf3d2 Tc4d4
Oh Kay
6
4
2
0
10 19— 9
32. Pd2<b3 Td4xe4
Amsterdam 3
5
3
1
1
7 10— 4
Enkelen schrokken, het ziet er immers
Gooi 2
6
2
2
2
6 14—10
naar uit, alsof Zwart een stuk gaat verlie
Bloemendaal 2
6"
2
2
2
6 12—11
zen.
H. B. S.
6
2
1
3
5 8—12
33. Pb3c5 Te4—el
M. H. C. 3
5
2
0
3
4 7—9
Op deze wijze redt Zwart het stuk.
Alliance
6
0
2
4
2 5—20
H. D. M. 3
Hudito
H. B. S.
Alkmaar 2
Leiden 2
Strawberries 2
DERDE KLASSE A.
gesp. gew. gel. verl. pnt. v.-t.
1 10 26— 4
5 4 0 1 8 11—
6 2 2 2 6 12—17
6 2 1 3 5 11—12
5 2 0 3 4 11—11
6 1 2 3 4 10—15
H. H. IJ. C. 4 .6 114 1 7—21
H. H. IJ. C. 4 heeft 2 verliespunten wegens
niet opkomen.
DERDE KLASSE D.
gesp. gew. gel. verl. pnt;. v.-t.
Famos
6
5
1
0
11 29— 8
T. H. C. 1925
6
3
2
1
8 18— 7
A. M. V. J.
5
3
1
1
7 15— 8
Amsterdam 4
5
3
0
2
6 20— 8
Pinokkio 2
4
2
0
2
4 12— 8
M. H. C. 4
6
1
0
5
2 10—37
Alliance 2
6
0
0
6
0 4—32
VIERDE KLASSE
E.
gesp. gew. gel. verl. pnt. v.-t.
Zandvoort
6
5
1
0
11 21— 7
Bloemendaal 3
6
4
1
1
9 25—12
H. B. S. 3
6
4
0
2
8 20—11
Alkmaar 3
6
2
1
3
5 12—21
M. H. C. 5
5
1
1
3
3 5—11
Bloemendaal 5
5
1
0
4
2 9—17
Strawberries 3
6
1
0
5
2 6—19
guur weer
Met parapluie en
regenjas probeert
iedereen zich tegen
het barre, gure weer
te wapenen. Denk
er aan, uw keel
te beschermen:
Wybert voorkomt
verkoudheid en keel
ontsteking I
20 ct.
35
(Aap. Ingez. Med.)
POSTDUIVEN.
„DE BONTE DUIF" TE HAARLEM.
De kampioenschappen 1935 werden als volgt
behaald
Kamp Vitesse: le G. E. ten Bosch met 117
punten; 2e P. H. Braakel 104 p.; 3e. Gebr. v. d.
Linden 95 p.
Kamp. Fond: le. Gebr. v. d. Linden, 114 p
2e. F. W. J. Kuyken 78 p.; 3e P. H. Brakel 73 p.
Kamp. oude duiven: le. Gebr. v. d. Linden
209 p.; 2e. P. H. Brakel 177 p.; 3e. Joh. L.
Heemskerk 135 p.
Kamp. jonge duiven: le. F. W. J. Kuyken 95
p.; 2e. W. J. der Kinderen 86 p.; 3e. Gebr. v. d.
Linden en J. Doornbosch, beiden met 85 p.
Kamp. navlucht: le. J. Doornbosch 84 p.; 2e.
F. W. J. Kuyken 83 p.; 3e. Gebr. v. d. Linden
77 p.
Kamp. Generaal: le. Gebr. v. d. Linden, 372
p.; 2e. F. W. J. Kuyken 301 p.; 3e. J. Doorn
bosch 274 p.
ZWEMMEN.
WEDEROM SUCCESSEN VOOR KJEFER.
Uit Oslo: De Amerikaansche zwemmers
startten op hun tournée door Europa Dins
dagavond te Oslo, waar zij weer successen
boekten.
Kief er werd winnaar op de 100 Meter rug
slag in den tijd van 1 minuut 8.1 sec.
KORFBAL.
HAARL. KORFBALBOND.
Ranglijstjes.
le KLASSE:
gesp. gew. gel. verl. pnt. vt. gem.
Flora 1 8 8 0 0 16 39— 5 2.—
Oosterkw. 2 7 5 1 1 11 32— 8 1.55
Alw. Ready 1 4 3 0 1 6 16— 9 1.50
Ons Gen. 1 8 3 1 4 7 17—35 0.88
Animo 1 6 1 2 3 4 14—25 0.66
S.V. 2 8 2 1 5 5 27—36 0.63
Haarlem 3 8 1 2 5 4 20—25 0.50
Osno 1 7 1 1 5 3 16—38 0.42
2e KLASSE A:
T.H.B. 2
6
4
0
2
8
11—12
1.33
PaiVu' 1
6
3
L,
sï
7
10— 9
1.16
Aurora 1
7
2
4
8
16—10
1.14
Watervliet 2
7
3
2
2
8
11— 8
1.14
Meerlebosch
1 6
1
3
2
5
10—11
0.83
D.S.V. 1
8
1
2
5
4
8—16
0.50
2e KLASSE B:
Aurora 2
6
5
1
0
11
25— 4
1.83
O.K. 3
8
6
0
2
12
43—16
1.50
Zandvoort 1
5
3
0
2
6
23—15
1.20
Alw. Ready 2
7
4
0
3
8
16—15
1.14
Tempo 1
3
1
0
2
2
6—13
0.66
S.V. 3
6
1
1
4
3
12—12
0.50
Haarlem 4
5
1
0
4
2
6—23
0.40
Ons Gen. 2
4
0
0
4
0
2—35
0.00
DAMMEN.
HOOFDKLASSE COMPETITIE NED.
DAMBOND.
Door de arbitrage-commissie van den
Nederl. Dambond werden de volgende afge
broken partijen uit bovengenoemde compe-
tie arbitrair beslist:
„Gezellig Samenzijn"Haarlemsche Dam
club. W. Rustenburg 11 P. J. van Dartelen.
Totaaluitslag 1010.
Damclub ..Haarlem"—Damclub „Zaan
dam". L. P. Huges 11 B. Visser. Totaal-
uitslag 119 voor Damclub ..Haarlem".
„Jozef Blankenaar"—Damclub „Haarlem".
P. Goezinnen 11 F. A Berkemeijer; J.
Metz 11 W. Strooi; J van Opstal 20 G.
P. Heck: J. Soeter 11 J. Lycklema. Totaal
uitslag 137 voor „Jozef Blankenaar".
OM DEN WERELDTITEL.
Naar wij vernemen heeft zich in de orga
nisatie van de match om den wereldtitel
tusschen den titelhouder Maurice Raichen-
bach en onzen nationalen kampioen J. H.
Vos een onvoorziene omstandigheid voor
gedaan. Door een ernstig ziektegeval in de
familie van Vos zal onze kampioen voorloo
pig niet naar Parijs kunnen vertrekken. De
mógelijkheid is zeer groot dat dit zelfs dit
jaar niet mogelijk zal zijn.
Alleen wanneer de match in Holland ge
speeld zou kunnen worden, zou Vos mis
schien nog kunnen deelnemen.
Inmiddels heeft zich ook van .de zilde van
den Belgischen Dambond een moeilijkheid
voorgedaan, aangezien het bestuur van de
zen bond heeft medegedeeld dat het verspe
len van den wereldtitel in 1936 alleen zal
kunnen plaats hebben, wanneer ook deze
bond zijn candidaat in een match of tour
nooi zal kunnen laten mededingen.
In verband met deze omstandigheden
wordt de kans zeer groot geacht, dat de
Fransche Dambond er alsnog in zal toestem
men, de match in I-Iolland te verspelen.
VERPLAATSING BRIEVENBUSSEN.
De directeur van het Post- en Telegraaf
kantoor te Haarlem maakt bekend, dat de
navolgende brievenbussen zullen worden
verplaatst:
a. die. staande voor het bijpostkantoor
aan den Aerdenhoutsduinweg tc Aerdenhout
naar een punt ongeveer 16 Meter westwaarts
gelegen;
b. die aan den Hoogen Duinendaalscheweg
te Bloemendaal. nabil Huize „Bethanië" naar
een punt ongeveer 20 Meter vóór de bocht
tegenover het front van ..Bethanie". tegen
de tuinheining van deze inrichting.
c. die. geplaatst aan den Koninginneduin-
weg te Bloemendaal tegenover de villa ..Mid
denduin" naar een punt aan den Midden
Duin-en-Daalscheweg tegen de tuinheining
van genoemde villa.
BAZAR VOOR GEREF. JEUGDWERK.
Dinsdagmiddag is in het gebouw St. Bavo
in de Smedestraat een bazar geopend, die
gehouden wordt ten bate van het fonds tot
uitbreiding van het Gereformeerde Jeugd
werk te Haarlem. Deze bazar zal ook heden,
Woensdag, en Donderdag 's middags van
half drie tot vijf uur en 's avonds van zeven
uur tot half elf zijn geopend.
De bazar is werkelijk buitengewoon aar
dig en handig ingericht. Er zijn zeer veel at
tracties. We kunnen niet al de aantrekkelijke
stands noemen, maar we zullen_ met een
korte opsomming volstaan. Er zijn stands,
waar men huiselijke gebruiksvoorwerpen als
bezems, boenders, sponzen, dweilen, zeemen
enz. kan krijgen, er is een stand met kruide
nierswaren. delicatessen, trommels biscuit: er
is een kleedjestafel, met ontelbare aardige
en mooi bewerkte kleedjes voor allerlei doel
einden.
Voorts is er op den bazar een zeer ruime
keuze in kleertjes voor babies en kleine kin
deren. Ook is er een stand waar fraai glas
werk wordt verkocht, een waar men allerlei
merken sigaretten en sigaren kan krijgen,
een,- waar schrijfbenoodigdheden en boeken
ten toon gespreid liggen, en nog een flink
aantal andere stands, de eene al aardiger
dan de andere van étaleering en inrichting.
Verder kan men er om prijzen sjoelbak
ken en er is een konijn, waarvan men het
gewicht voor een klein bedrag mag raden
Zij, of hij, die het juiste gewicht raadt wordt
eigenaar van het dier
Vermelden we nog, dat men op het podium
kan thee drinken
WEER HOOGER, BEROEP IN OSSCHE
STRAFZAKEN.
De Officier van Justitie bij de rechtbank te
's-Hertogenbosch heeft hooger beroep a an ge-
teekend tegen de vonnissen in de Ossche straf
zaken, welke op 21 dezer werden behandeld.
„MERCURIUS"
Instituut voor algem. en vakontwikkeling.
DONDERDAG 28 NOVEMBER, 8 uur, in
HOTEL LION D'OR KRUISWEG 36.
LEZING door Prof. Mr. C. W. DE VRIES,
Hoogl. a. d. Handelshoogeschool te Rotter
dam, voorz. v. h. Cur. v. h. Instituut, over
„HET CONFLICT ITALIë—ABESSYNIë" en
„HET CONFLICT ITALIë—VOLKENBOND".
Introductie vrij.
(Adv. Ingez. Med.)
LETTEREN EN KUNST
HET TOONEEL
CREMER
door
LITTERIS SACRUM.
Na de vele gevallen van ontrouw op het
Fransche tóoneel heeft Géraldy in Als ik
wilde de fatsoenlijke vrouw weer op een piede
stal geplaatst. Dilettanten, die dit charmante
en geestige blijspel op hun repertoire brengen,
geven daarmee alleen reeds een blijk van goe
den smaak. Het is een comedie van prettige
distinctie en met een fond. De dialoog is als
geciseleerd, s'teeds volkomen in toon en van
zuiver Franschen geest. En hoe rein heeft Gé
raldy zijn gegeven behandeld! Ook hierin
toont hij zich een schrijver van geestes-voor
naamheid.
Maar men moet wel over zeer goede spelers
beschikken, wil men dit blijspel geheel tot zijn
recht laten komen. Géraldy vermijdt eik kluch
tig effect en de personen in zijn stuk zijn zui
ver menschen van vleesch en bloed. En daarbij
Franschen
Dit laatste blijft voor Hollanders altijd min
of meer een struikelblok. Het was dit indertijd
voor Haarlem's Tooneel dat er
overigens een zeer goede opvoering
van gaf het bleek dit ook voor Litteris
Sacrum te zijn. De heer Hageman bijvoor
beeld, hoe voortreffelijk ook in zijn nuchter
spel als Philippe, was volkomen een heer, die
opgegroeid was tusschen de Hollandsche
bloemenvelden, Marcelle was meer een
Duitsch Schwarmerisch meisje dan een
Fransch vrouwtje, dat zich van haar char
mes voor de mannen volkomen overtuigd is.
In Panin konden wij noch een Franschman
noch een charmeur herkennen. Alleen de
heer de Wilde wist in zijn spelen een licht
Fransch accent te brengen en mevrouw Ha
geman kon als de fatsoenlijke au fond wei
nig gepassioneerde Germaine in de neutrale
zone blijven en voldeed daardoor ook in dit
Fransch milieu.
Maar als wij Géraldy's blijspel naar
laten wij zeggen Laren of Doorn transfor
meerden. dan was er in de opvoering weer
dat zekere en fijn-afgestemde, dat wij van
Litteris Sacrum gewoon zijn. Het was een
opvoering, die evenals het stuk distinc
tie had en het geheel stond op een peil. zoo
als men het zelden van dilettanten te zien
krijgt. Deze Leidsche vereeniging heeft het
voordeel zoowei over 'n paar uitstekende
heeren- als dames-krachten te beschikken,
waardoor het de hoofdrollen steeds weer
sterk kan bezetten. Zoo heeft mevrouw Ha
geman in haar spel het natuurlijke en war
me, dat haar voor een rol als Germaine als
aangewezen doet zijn. Zij was geheel en al de
lieve fatsoenlijke vrouw, die gelukkig is met
haar man. En daarbij is zij een comedienne,
die de verschillende situaties volkomen weet
uit te spelen. Wat'speelde zij het groote too
neel met Philippe in I met prettige charme
en wat was er in haar nerveus spel in II
een voortdurende afwisseling! Maar het
best was zij nog in haar scène met haar man
in III, toen zij haar spel gewonnen had.
Dat was van groote bekoring en kreeg voor
al kleur door haar expi-essief gezicht. Eén
opmerking moet ik echter maken en wel, dat
mevrouw Hageman ln onzen Stadsschouw
burg, die accousitch niet te vergelijken ls
met dien te Leiden, wat gearticuleerder
moet spreken. De stem hoe sympathiek
ook heeft voor onzen schouwburg wat te
weinig volume, waardoor zij althans voor
de pauze niet altijd goed te verstaan was.
In III was dit reeds veel beter.
De heer Hageman speelde met nuchter,
droog-komisch accent en was met mijn
reserve dan voor het wat trage Neerlandsche
bloed, dat door zijn aderen stroomde een
zeer goede Philippe. Hij werd geen oogenblik
een bliïspelfiguur, maar bleef aldoor ook
in de knap gespeelde scène in III. toen hij
in twijfel was over zijn vrouw een mensch.
De heer de Wilde was ik schreef het
reeds het meest van allen „Fransch". Ik
heb hem als André zeer kunnen waardeeren,
vooral ook, omdat de rol van een luchtlgen
charmeur hem toch feitelijk niet zoo goed
ligt. Voortreffelijk bepaald was hij in de
scène, toen hij ontgoocheld was door de
houding van Germaine in II. Welk 'n warmte
en gloed kreeg toen zijn stem. met welk een.
overtuiging ook speelde hij zijn verontwaar
diging.
Marcelle stel ik mij wat naïever en lichter
voor den mej. van Ootmerssen haar gaf. Deze
Marcelle is als een raspaardje, dat, als het
voor een sloot komt, niet laten kan er over
heen te springen. Zoodra zij een man ziet,
begint zij te leven. De Marcelle, die wij gis
teren zagen, was niet van nature koket.
Maar in haar wat te Duitsche opvatting, kon
ik toch veel waardeeren.
Het leek mij van de regie uitstekend gezien
om van René niet een onmogelijken niais te
maken. Deze René was veel meer te aan
vaarden dan de dwaze clown, die indertijd
Kloppers bij het Vereenigd Tooneel ons
liet zien. De heer Knop speelde hem en hij
deed dat heel verdienstelijk als een wat
schuchtere jongeling, en hij maakte het daar
door aannemelijk, dat de zoen voor Philippe
minder onschuldig leek dan zij in werkelijk
heid was.
Panon had al heel weinig van een charmeur
en zijn liefdesverklaring in II was ook door
zijn houding, die meer aan die van een boks
kampioen deed denken dan ook het zwak
ste moment van de opvoering.
Mevrouw Adema-Staffleu was een gezel
lige Hollandsche dienstbode en To Lau as
sisteerde haar naar behooren als het „twee
de meisje" in dat Gooische binnenhuisje.
Als geheel dus een voorstelling, die weer
aanmerkelijk boven het gemiddeld peil van
dilettantisme uitging en waarvoor wij de
Leidenaars dankbaar mogen zijn, Zij had bij
de Cremer-leden dan ook het succes, dat zij
verdiende»
J. B. SCHUIL.
MUZIEK.
DER FREISCHüTZ.
De met groote belangstelling tegemoet ge
ziene uitvoering van „Der Freischütz" heeft
Dinsdagavond voor de eerste maal plaats ge
had.
Bij de beoordeeling dezer uitvoering moet
men haar van verschillende gezichtspunten
uit bezien.
„Der Freischütz" Ls. zooals iedereen weet.
een opera van Carl Maria von We'oer. De
uitvoering ervan geschiedde echter „in con-
certvonn", dus ongeveer analoog met de wijze
waarop een oratorium uitgevoerd wordt.
Een opera is natuurlijk als een samenwer
king van muziek, tekstvertolking, handeling
en enscèneering bedoeld. Derhalve moet elke
opera-uitvoering, waaraan een of meer dezer
factoren ontbreken, een deel harer werking
inboeten, en wel een grooter deel, naarmate
de ontbrekende factoren een belangrijker
plaats in het geheele complex innemen. Zoo
kan men zich voorstellen, dat een „Julius
Caesar" van Handel, een Orpheus en Euri-
dice" van Gluck, een Samson en Dalila" van
Saint-Sains, werken dus, waarin weinig han
deling op het tooneel plaats grijpt, door uit
voering in concertvorm minder verliezen dan
echte „speer-opera's en dat van deze laatste
die waarbij omvattende machinerie, passende
decors en doeltreffende regie vereischt wordt
om het gebeuren te verduidelijken en aan
nemelijk te maken, er in de concertzaal het
minst gunstig aan toe zijn. Zelfs indien de
hoorder van een tekstboek of klavieruittreksel
voorzien is. wordt dan zeer veel van zijn
fantasie gevergd. „De Freischütz" nu behoort
tot de laatstgenoemde categorie van opera's.
We moeten dus achtereenvolgens nagaan:
1. welke kwaliteiten had de uitvoering der
muziek?
2. wat kwam door de uitvoering in concert-
vorm aan het werk te kort?
3. kon de mogelijkheid van een voldoend
volgen der veronderstelde handeling er. van
een begrijpen van de muzikale bedoelingen
bij den onvoorbereïóen hoorder waarschijn
lijk worden geacht?
Ik wil trachten deze vragen naar de ver
kregen indrukken en naar mijn beste weten
te beantwoorden.
De uitvoering der muzieknummers, lang en
met zorg en inzicht ingestudeerd, kan niet
anders dan met groeten lof besproken wor
den. De dirigent Willem Rettig had het ge
heel, ook in de groote ensembles, goed ln de
hand; onvolkomenheden in de ensembles
kwamen slechts sporadisch voor. Het Man
nenkoor „Caecilia" en „Haarlem's A Cappella-
Koor" zongen uitmuntend, al waren zij voor
een opera koor relatief veel te sterk bezet;
het orkest der Ii.O.V. stelde menig bestaand
opera-orkest in de schaduw. De meesten der
solisten voldeden. Helène Ludolph en Corry
Bijster waren als Agathe en Aennchen gelijk
waardig, ondanks haar onderlinge vocale
verschillen. Marcus Plooyer bevredigde als
Max na de pauze beter dan daarvoor, toen
hij blijkbaar met 'een keelaandoening te
kampen had, niet steeds voldoend zu:ver in
toneerde en bovendien zonder eenige expressie
zong; Otto Couperus vertolkte voortreffelijk
de Kaspar-partij, Jaap Stroomenbergh bevre
digend die van Kuno en van Killlan; Paul
Perlot zong met waardigheid de partij van
Vorst Ottokar, Herman Hülsmann met sonoor
basgeiuid die van den Kluizenaar; de vier
bruidsmeisjes Ada Schaake, Annie Kalff, Nelly
de Bock en Tine de Haas gaven elkaar niets
toe in liefeHjken zang. Daarentegen was de
declamator Leo Strauss onvoldoende zoowel in
de Samiël-partij, waaraan het diabolische
accent ten eenenmale ontbrak als in zijn
toelichtingen der ontbrekende handeling. Wat
deze laatste betreft had hij er zich al heel
gemakkelijk van af gemaakt- en de verklarin
gen in het door ons blad aan alle bezoekers
verstrekte programma maakten die van Leo
Strauss volkomen overbodig.
Het muzikale deel der opera was dus goed
verzorgd op enkele kleinigheden na. die ik nu
maar niet in 't bijzonder wil memoreeren.
Daartegenover staat dat de groote gespro
ken tekstgedelten geheel weggelaten werden.
Ookde interrupties van Kaspar bij de scène
in de „Wolfschlucht" ontbraken. De Entré
acte vóór het derde bedrijf werd weggelaten.
Er ontbrak dus nog heel wat meer dan het
geen het oog bij een volledige opera-opvoering
aanschouwt.
Mag men nu met deze gegevens een vol
doend begrijpen bij de hoorders veronder
stellen? Ik denk van neen, temeer daar niet,
zooals bij gewone oratorium-uitvoeringen,
tekstboeken aanwezig waren en de woorden
zonder zoo'n tekstboek natuurlijk vaak moei
lijk verstaan konden worden.
We kunnen dus zeggen dat we een voor het
overgroote deel zeer mooie uitvoering van
Weber's geniale muziek hebben gehad. Deze
heeft haar werking niet gemist, en de volle
zaal heeft dat aan het einde door geestdriftig
applaus doen blijken.
De opera „Der Freischütz" was het echter
op verre na niet.
K. DE JONG.
