R
beschuitjes
jem/m
s
V R IJ D A" G 13 DECEMBER 1935
H A "A" R L- EM'S DA-G B EA D
STADSNIEUWS
„Met Jan P. Strijbos naar
IJsland".
Cultuurfilm in het Rembrandt Theater.
Wie een belangwekkende cultuurfilm wil
zien, moet Zondagmorgen naar het Rem
brandt-Theater gaan, waar Jan P. Strijbos
hem zal meenemen naar IJsland. De heer
Strijbos heeft onlangs een reis naar IJsland
gemaakt, het vulkanisch eiland met de gey
sers en de warme bronnen, met prachtige
berglandschappen en enorme gletschers,
fantastische lavaformaties en geweldige wa
tervallen. Het eiland, waar de oude sagen en
legenden nog steeds leven onder de bevol
king en waar de laagstaande zon steeds een
wisselende belichting aan de wolken geeft.
Strijbos heeft er tal van foto's genomen,
die hij u Zondag als lichtbeelden zal ver-
toonen en hij heeft ook een belangwekkende
en boeiende film meegebracht van het land
vol geheimenissen, waar de bevolking eeuwen
lang gevochten heeft tegen de weerbarstige
natuur. Die film zal hij u Zondag vertoonen
en ook toelichten.
Hij zal u Reykjavik, de hoofdstad, laten
zien: een in alle opzichten moderne stad met
geasphalteerde straten, groote bankgebou
wen, verkeersagenten, auto's, bioscopen, ho
tels, dancings, standbeelden.
Hij zal u vertellen van de eenvoudige, maar
zeer intelligente bevol'kins. De bewoners van
IJsland (110,000 op een oppervlakte van drie
maal ons land!") zijn een volk van, boeren en
ruiters, dat hoofdzakelijk leeft van' schapen
teelt. ook de meer ontwikkelden, als bijvoor
beeld de predikant en de dokter. Rangen of
standen zijn er niet op IJsland. Men kan er
een veelbelovend jong dichter aan landar
beid bezig zien. En velen van de vrouwen en
meisjes, die over dag aan het weefgetouw
zitten, op het land of „in de haring" werken
vindt men 's avonds in de dancings, met een
geraffineerde „make up" en gekleurde na
gels en gekleed in de modernste toiletjes.
De schooljeugd heeft op IJsland een half
Jaar vacantie en een half jaar school, maar
dat half jaar gebruikt zij dan ook zeer goed,
want de IJslander is zeer leergierig en vol
gens den heer Strijbos over 't algemeen in
telligenter dan wij. Hij heeft een universeele
belangstelling en door lezen verkrijgt hij een
groote ontwikkeling. Er wordt enorm veel
gelezen door de IJslandsche bevolking.
Trotsch is de IJslander op zijn taal en hij
weet haar zuiver en van vreemde smetten
vrij te houden. Voor nieuwe zaken worden
nieuwe IJslandsche namen bedacht
De film laat zien, hoe de boeren in het
begin van den langen winter hun ontelbare
schapen (er zijn wel kudden van tot 10.000
stuks!) uit de bergen opdrijven naar de
groote schaapskooien: we zien auto's rijden
langs erbarmelijk slechte wegen door het
dunbevolkte land. we zien de IJslandsche
paarden de snel stroomende rivieren over
steken en we aanschouwen het huivering
wekkend bedrijf van den vogeljager aan hët
klimtouw.
Nog veel meer geeft de film te zien, maar
wij hopen met deze weinige regels voldoende
de belangsteling voor deze rolprent te heb
ben opgewekt, zoodat zeer velen Zondagmor
gen „met Jan Strijbos naar IJsland" zullen
willen gaan.
VEREENIGING „I>E HAARLEMSCHE
MANèGE".
A.s. Zaterdagmiddag organiseert bovenge
noemde vereeniging een jachtrit. Hindernissen
worden geplaatst in de Van Haemstede Laan,
op het strand te Zandvoort tusschen het Zui-
derbad en Hotel „Groot Badhuis" en bij het
Hooge Duin aan den Bloemendaalschen Zee
weg.
MET DEN HEER HUSTINX OP REIS.
Mr. A. Hustinx .journalist en explorateur te
Maastricht, heeft een reis naar en door Zuid-
Afrika gemaakt en gedurende die geheele
reis gefilmd, waar hi] er maar kans toe zag.
Van die reis vertelt hij. op een prettige,
duidelijke en eenvoudige wijze in verschil
lende plaatsen van ons land en hij vertoont
er de films bij onder den algemeenen titel:„De
Zeven Wonderen van Zuid-Afrika".
Donderdagavond was Haarlem aan de
beurt en ofschoon de zaal van den Protestan
tenbond niet geheel gevuld was, had de heer
Hustinx toch niet te klagen over gebrek aan
belangstelling.
Het zóu ook jammer zijn geweest, als Haar
lem voor deze film geen belangstelling had
getoond, want zij is die overwaard. De inlei
der leidde telkens een deel of enkele deelen
van de film in met een vlotte causerie, waar
na dan de v ertoonir.g volgde, zoodat een aan
gename afwisseling werd betracht.
Mr. Hustinx bracht ons eerst, na een kort
gezoek aan Dakar, de hoofdstad van Fransch
Senegambië, naar Kaapstad, schilderachtig
gelegen aan den breeden voet van den ma-
jestueusen Tafelberg; daarna volgden de dia
mant velden van Kimberley, Pretoria en
Zuid-West-Afrika Kimberley kwijnt nu weg,
is een doode stad geworden, sedert nieuwe
diamantvelden m Zuid-West-Afrika ontdekt
werden, ongeveer zoo groot als Duitschland.
Dit geheele woestijngebied is omrasterd en
wordt streng bewaakt.
Ook werd een bezoek gebracht aan Basoe-
to-land, wel eens genoemd het Mexico" van
Afrika en aan de Hollandsehe boeren-kolonie
„Wonderfontein" in West Transvaal, een ko
lonie van Groningsche boeren, waar heel wat
bereikt is.
En vergeten wij den metropool Johannes-
foerg niet. de goudstad, met de befaamde
„Rand"-mijnen, in een waarvan wij afdaal
den. De goudfabricatie werd getoond „van
rots tot baar". Ook Pretoria kwam aan de
beurt, de stad zoo vol van herinneringen aan
den grooten Paul Kruger.
M*. Hustinx reed mat ons per auto door het
naar Kruger genoemde wild-reservaat in de
bosschen der Sabi- en Olifantsrivier, een ge
bied zoo groot als Nederland, waarin de Afri-
kaansche dieren leven, zooals zij leven in de
„jungle". Dit is wel een der belangwekkend
ste deelen van de in haar geheel zoo boeiende
film. Men ziet de dieren ln hun natuurstaat;
zelfs is het den explorateur gelukt, een groep
leeuwen voor de lens te krijgen.
En wat zijn er nog meer voor wonderen in
Zuid-Afrika? Daar zijn de geweldige Victo-
ria-watervallen van de Zambezi; de geweldige
jachtgebieden in de teakhoutbosschen van
Noord-Rhodesië de geheimzinnige tem-
pelruines van Zimbabwe. Dit alles stond nog
op. hev pogramma van mr. Hustinx, wien we
dankbaar mogen zijn voor zijn causerie, zoo
wel als voor zijn zeer mooie filmopnemin
gen. die toonden, dat hij als cineast niet de
"eerste de beste is.
Nciasl de alom bekende z.o Genev
thans een nieuw u
(extrac
(Adv. Ingez. Med.)
Verscheidene chauffeurs voor
Haarlem's rechtbank.
Lichamelijk letsel veroorzaakt.
Donderdagmiddag had zich voor de Haar-
lemsche Rechtbank te verantwoorden een
chauffeur uit Haarlem, die er van beschuldigd
werd, dat hij op 5 September zóó roekeloos met
een vrachtauto, geladen met kolen, in de
Spaarnwouderstraat heeft gereden, dat zijn
wagen In botsing kwam met een motorrijwiel,
waardoor de berijder van laatstgenoemd voer
tuig viel en zijn rechterhand zoodanig bles
seerde, dat dit lichaamsdeel op een paar plaat
sen brak. Drie weken heeft hij daardoor zijn
werk niet kunnen doen.
Thans werd hij als getuige gehoord. Hij
deelde mede, dat verdachte plotseling vlak vóór
hem links afsloeg om de Nieuwe Spaarnwou
derstraat in te rijden» Maar dit deed hij zóó
schielijk en onverwacht, dat getuige geen ge
legenheid meer had, te stoppen. Verdachte had
bovendien geen teeken gegeven, dat hij van
richting wilde veranderen. Getuige kon dus
veronderstellen, dat cle vrachtauto met kolen
rechtuit zou gaan. Hij botste dus tegen den
voorkant van de auto, met het hiervoren ge
noemde gevolg.
Verdachte gaf een heel andere lezing van
het geval. Hij was van meening, dat de motor
wielrijder zelf niet goed opgelet had. „Late
we nou-es eerlijk weze", aldus verdachte. „De
getuige was zeker nog wel dertig meter vóór
mijn wagen, toen ik linksafging. Mijn richting
aanwijzer werkte op dat oogenblik niet, omdat
er onderweg van Utrecht naar Haarlem een
schroefje uit gevallen was. Daarom heb ik mijn
arm zoo ver mogelijk uitgestoken en heen en
weer gezwaaid, ten teeken dat ik linksaf wilde
gaan. Ik kan het niet helpen dat getuige dit
niet gezien heeft. Hij is trouwens ook niet
tegen den voorkant van mijn wagen gebotst,
maar tegen den achterkant van mijn achter
wielen. want de voorkant stond al in de Nieuwe
Spaarnwouderstraat. Ik zag al aankomen, dat
getuige fout deed, want hij bleef maar door
rijden. Daarom stopte ik. Toch reed hij tegen
mijn achterwielen. En het nemen van dien
draai was voor mij niet moeilijk, want dat doe
ik wel twintig maal per dag."
Getuige bleef echter volhouden, dat verdach
te geen teeken gegeven heeft, ook niet met zijn
arm. „Hij sneed mij onverwacht den weg af".
Een andere getuige verklaarde ook, niet ge
zien te hebben, dat verdachte zijn arm uitge
stoken had.
De President vroeg hem, of hij kon verkla
ren, dat verdachte geen teeken had gegeven.
,,Of hebt u het niet gezien?"
Getuige antwoordde, het niet gezien te heb
ben, maar dat hij toch opgelet had,
Hier werd de behandeling van cle zaak een
poosje geschorst, omdat een dokter, die als
deskundige gehoord moest worden, nog niet
verschenen was.
Een dokter verklaarde tenslotte, dat de mo
torrijder een fractuur aan de hand had opge-
loopen. waardoor hij niet kon werken.
De officier eischte een boete van f 30 subs.
15 dagen tegen den autobestuurder.
Een wilde rijder staat terecht.
Op 1 Juli 's avonds om elf uur had een man
uit Zandvoort in die gemeente op een motor
met een duopassagier geprobeerd met een
vaart van ongeveer 65 k.m. de bocht in de
Metzgerstraat te nemen. Dit was hem niet
gelukt, want juist in de bocht stond een agent
van politie met zijn fiets. Daardoor moest de
motorrijder uitwijken en was tegen een muur
tje gereden, waardoor beide rijders gewond
waren en de motor in puin lag. Bovendien
had de bestuurder rij- noch nummerbewijs
bij zich gehad. De kantonrechter had hem
veroordeeld tot drie boetes van f 40, f 6 en f 4
en een jaar intrekking van het rijbewijs.
Voor de rechtbank lokte deze zaak eenige
komische opmerkingen uit.
Verd. schreef zijn groote vaart toe aan het
feit, dat hij de motor pas een dag in zijn bezit
had en hij kende het vehikel nog niet goed.
Om dezelfde reden had hij geen nummerbewijs
en voor verlenging van het rijbewijs had hij
geen geld.
De president vroeg: „Hoe ben je er afgeko
men?"
Verdachte, glimlachend: „Goed".
De agent-getuige: „Wat hij goed noemt. Z'n
heele hoofd lag in mekaar".
De president achtte gelukkig voor de maat
schappij dat verdachte niet meer kon rijden
omdat de motor kapot was.
De officier was het daarmee eens en hij.
vroeg bevestiging van het vonnis van den kan
tonrechter.
Wild of niet wild gereden?
Vervolgens werd nog een appèlzaak behan
deld. Een 29-jarig oud-Haarlemmer, die thans
te Nijmegen woont en er meubelfabrikant is,
was er voor den kantonrechter van beschul
digd dat hij op 16 Juni met een te groote
vaart van de Groote Markt afkomend zoo
dicht langs den verkeersagent bij het stadhuis
was gereden, dat deze achteruit had moeten
springen, dat hij vervolgens bijna het trottoir
van de Zijlstraat was opgereden, daarna bij het
plotselinge passeeren van t.wee stilstaande autos
bijna tegen een Brockway-bus was gebotst, die
gelukkig stopte, en dat hij ongeveer 20 minuten
later langs denzelfden agent was gereden uit
tegengestelde richting, zonder op diens stop-
teeken met zijn „witgeschoeide" hand, stil te
houden.
De man was veroordeeld tot boetes van f 100
of 60 dagen, f 60 of 30 dagen met zeven maan
den voorwaardelijke intrekking van het rij
bewijs.
De betrokken agent verklaarde als getuige,
dat hij den eersten keer opzij had moeten
springen, toen de auto met tamelijk groote
vaart op hem af kwam en dat de verd.
bijna het trottoir van de Zijlstraat was opge
reden en dat hij daarna met een wilde zwaai
om twee auto's, die in de Zijlstraat stonden
was heengereden op gevaar af met een auto
bus in botsing te komen, die nog net stopte.
Eenigen tijd later was de auto weer langs ge- j
komen. Getuige was toen voor den wagen gaan
staan, had duidelijk met zijn hand gezwaaid,
was daarna opzij gesprongen en had door de
open raampjes geroepen: „Meneer, stopt u
eens", zonder succes evenwel.
De verd. vertelde, dat de agent net het tee
ken tot doorrijden had gegeven. Hij had cle
motor toen laten optrekken en had, na den
agent te zijn gepasseerd, een vlak vooraan in
de Zijlstraat staande auto moeten passeeren.
Hij kon niet zien, dat er een tweede auto voor
stond en ook niet dat van den anderen kant
een bus naderde. Toen hij dus naast de eerste
auto was, had hij zooveel mogelijk vaart ge
nomen om ook de tweede nog met een zwaai
te kunnen passeeren.
Het hoorieigenlijk
nietmaar zoo smaken
ze hei lekkerst.
12 ci. per pakje
(Adv. Ingez. Med.)
Op den terugtocht had hij vlak achter een
andere bus gereden. Het was dus onmogelijk,
dat de agent voor den wagen was gesprongen.
Verd. had vaag iets gezien van een zwaaienden
arm van den agent aan den zijkant, maar hij
was zich van geen overtreding bewust en was
dus doorgereden, in de meening dat de agent
hem niet bedoelde. Ook had hij niet hooren
roepen, daar dé raampjes waren gesloten.
De buschauffeur verklaarde, dat verd. eigen
lijk achter de auto's had moeten blijven.
Twee getuigen, die met verd. in de auto, een
two-seater, hadden gezeten verklaarden onge
veer hetzelfde als verd. Zij hadden echter wel
duidelijk den agent zien zwaaien. Deze had
echter naast de auto gestaan. Een der getui
gen had het niet als een stopteeken opgevat,
de andere wel. maar die had niets gezegd.
De officier was van meening, dat verd. beter
had moeten opletten en hij vroeg bevestiging
van het vonnis van den kantonrechter.
De verdediger van den verd., mr. Simons,
achtte geen schuld aanwezig wat betreft de
verkeerskwestie in de Zijlstraat. Wat het niet-
stoppen door verd. betrof, meende hij dat deze
geheel te goedert trouw was geweest. Mocht
de rechtbank echter van andere meening zijn.
dan verzocht hij een voorwaardelijke straf of
lichte boete.
Clandestien margarine hereid.
Voor de rechtbank verscheen Donderdag
middag verder een 24-jarige IJmuidenaaj, die
in hooger beroep was gekomen van een vonnis
van den kantonrechter dat hem tot 2 maal 14
dagen hechtenis veroordeelde.
Op 29 Juli was in het huis van zijn vader te
IJmuiden een onderzoek ingesteld door rijks
ambtenaren die hadden gehoord, dat de man
van bakkersvet margarine maakte. In het huis
had men kistjes gevonden, waarin bakkersvet
had gezeten. Bij nader onderzoek had men in
de naastgelegen leegstaande woning een teil
met ongeveer 30 k.g. bakkersvet gevonden, be
nevens kleurstof, papier waarop „margarine"
stond, eenige andere ingrediënten en een hoe
veelheid daarmee gefabriceerde margarine. Dit
was overtreding van de landbouwcrisiswet,
want de jonge man was geen bakker en mocht
dus geen bakkersvet in zijn bezit hebben en
v/as ook niet aangesloten bij de vetsmelters
of de crisiszuivelcentrale
De verdachte verklaarde voor de rechtbank
de overtreding uit armoede te hebben begaan.
Hij had de bereidingswijze van een melkhan
delaar gehoord.
De president merkte op: „Dat kan wel zijn.
maar dan mag je toch niet de wet gaan ont
duiken".
De officier merkte op. dat er vooral in
IJmuiden veel op dergelijke manier wordt ge
knoeid. Dat zal de kantonrechter ook wel bij
het nemen van het vonnis hebben overwogen.
Hij verzocht daarom bevestiging van het
vonnis.
De verdache, die werkloos was geweest, doch
thans wat werk had gekregen, verzocht om
een geldboete.
TOONEELVEREENIGING „HERMAN
HEYERMANS".
De tooneelvereeniging „Herman Heyermans"
geeft een tooneelavond op Maandag 16 De
cember in den schouwburg aan den Jansweg.
Opgevoerd wordt (op verzoek) „Een Dolle
Streek", blijspel in 4 bedrijven, door Carl
Laufs.
Donderdag 19 December heeft een herhaling
van deze voorstelling plaats, alleen voor
werkloozen.
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.
Handschoenen en ceinturen en autoslinger:
Politiebureau Smedestraat. Actetasch met
draagriem; Smit, Alb. Thijmstraat 24. Hand-
beschermer v. rijwiel: v. Maurik, Ted. v. Berk
houtstraat 8. Alpinomuts: Kremer, Stations
plein 14. Nummerplaat: v. Velden. Bakenesser-
gracht 75 r. Portemonnaie: Maison „Chic".
Gen. Cronjéstr. 50 en Politiebureau Smedestr.
Damespantoffel: Huis in 't Veld, Oranjeboom
straat 89. Schroevendraaier: Koopman
Leeuwerikstraat 38. Voetbalschoenen (1 paar):
Politiebureau Smedestraat. Dekzeil: Name.
Stalpaert v. d. Wielenstraat 36 en Kops, Spoor
wegstraat 8 zw.
OVERIJSELSCHE ONTSPANNINGS-
VEREENIGING.
De afdeeling Haarlem van bovengenoemde
vereeniging houdt Zaterdag 14 December ter
gelegenheid van het drie-jarig bestaan een
feestavond in Café-Restaurant „Dreefzicht"
een feestavond. Er is een aardig programma
samengesteld; o.a. treedt het bekende Duo
Klaare en Flora op. Na afloop is er bal.
Jecovitol levertraan wetenschappelijk
de beste levertraan voor U en Uw kind.
Verkrijgbaar bij apothekers en
drogisten a f 0.75 per flacon.^"
(Adv. Ingez. Med.)
Uitvoering van de Haar-
lemsche Meisjesclubs.
De afdeeling Haarlem van de Nederland-
sche meisjesclubs heeft gisteravond in de
groote zaal van het Gemeentelijk Concert
gebouw haar elfde feestelijke uitvoering ge
geven.
Op de tonen van een pittigen openings-
marsch betraden alle leden van de Haar-
lemsche meisjesclubs het tooneel, waar zij
zich droehoeksgewijs opstelden. Gezamenlijk
zongen zij hierna het bekende lied „Daar
ruischt langs de wolken
De leidster, mej. C. A. J. ten Boom heette
den aanwezigen hartelijk welkom. Wij kun
nen vanavond niet alles toonen. wat er in
ons clubhuis aan de Damstraat gedaan wordt
aldus spr.. want behalve den zang. de muziek
en den dans. die straks uitgevoerd zullen
worden, hebben wij naai- en knipcursussen,
Engelsche lessen, handwerk- en handenar-
beidclubs. kortom te veel om op te noemen.
Wij hopen echter, dat. alle aanwezigen dezen
avond met ons vroolijkheid zullen beleven.
Met'gebed besloot mej. Ten Boom haar
openingswoord.
Nadat de driehoeksmeisjes hun wet had
den gezegd en nog eenige liederen hadden
gezongen, werd het podium vrijgemaakt voor
de opvoering van een tafereel, getiteld „Hol
land, zoo ben je". Den pessimisten, die in
spreekkoor hun misnoegen uitten over het
Hollandsehe klimaat, werd hier de les gele
zen door een fleurige groep, optimistischer
meiskes. Het geheel eindigde in een lofzang-
op ons landje,
De heer Molijn uit Heemstede zong ver
volgens een aardig lied.ie bij de guitaar in
het genrergpeenhoff. Als. laatste nummer
voor de pauze voerde de nog jonge mandoli
neclub onder leiding van. mej. F van Nierop
op verdienstelijke wijze eenige muziekstuk
ken uit.
Het programma na de pauze was geheel
gewijd aan de opvoering van het Spel der
Jaargetijden, waaraan de leden van de'Haar-
lemsche meisjesclubs allen medewerkten.
Dit Spel der 'Jaargetijden was een aardig
samenstel van muziek, zang en dans. Van
den zomer door herfst en winter tot de glo
rierijke apotheose van.de lente, waarin ieder
uitgelaten en vroolijk is, voerde dit spel.
Vooral het optreden van de jeugdige elfjes
en. kabouters, in hun grappige en fantasti
sche kleedij was een groot succes.
De Haarlemsche meisjesclub kan op
een geslaagde uitvoering terug zien.
vrije goederen volgen en de productie van de
gevaloriseerde grondstoffen zou afnemen.
Naar sprekers gedachte zouden de kosten
om dit te bereiken veel minder groot zijn dan
de kosten van de tegenwoordige bestrijding van
de crisis.en het resultaat zou grooter zijn.
Dan zou overvloed leiden tot welvaart en
niet tot armoede. De noodzakelijke internatio
nale samenwerking zou intusschen tot een
betere verstandhouding in de Westersche lan
den leiden, wat meer dan ooit noodzakelijk is
te achten.
Voor de technische uitwerking van het voor
stel verwees spr. naar zijn geschrift „Conjunc-
tuurbeheersching door goederenscheppen".
Na deze voordracht van Dr. Dijt, die met
applaus werd beloond, bestond er gelegenheid
tot het stellen van vragen.
AFSCHEIDS VOORSTELLIN G
SCHOOP-BALLET.
Het Trudi Schoop Ballet, dat 17 December
a.s. naar New York scheep gaat, zal voor het
vertrek onder auspiciën van de N.V. Intern.
Concertdirectie Ernst Krausg ook een enkele
afscheidsvoorstelling te Haarlem geven en wel
op Zaterdag 14 dezer in den Stadsschouwburg
Opgevoerd zullen worden nieuwe dans-
comedies en op veelvuldig verzoek ook „Fri-
dolin" in een nieuwe bewerking.
Derde voordracht van
Dr. M. D. Dijt.
Een voorstel tot internationale valorisatie
van stapelpróducten.
N. O. G.
De afd. Haarlem van het N. O. G. houdt
Maandag 16 Dcc. een vergadering in Lion d'Or.
Als spreker zal optreden het Hoofdbestuurs
lid P. Krabbendam, met: „Een praatje over
Stellen en Teekenen in de Lagere School".
Donderdagayond hield in de Bilderdükzaal
van café-restaurant Brinkmarin Dr. M D Dijt
zijn derde en laatste lezing van' dé serie voor
drachten over economische vraagstukken van
algemeen Europeesch belang. Hij behandelde
dezen avond het belang van stabiele prijzen
in den landbouw voor de verdere ontwikke
ling van den landbouw, den handel en de nij
verheid. Het is slechts door de groei van de
voortbrenging van den landbouw dat handel
en industrie zich hebben kunnen ontwikkelen.
Want men kan immers pas. aan steden-
vorming en aan industrieontwikkeling toe
komen. wanneer er een overschot in den land
bouw is.
In de perioden van verval van. vroegere cul
turen gingen zoowel de wetenschappelijke
landbouw als handel en industrie ten gronde
Daarbij kwamen de steden geheel tot verval,
terwijl het land tot primitiever vormen in het
economisch leven terugkeerde.
Vervolgens begon spr. zijn inzicht voor de
toekomst uiteen te zetten.
„Wil de Europeesche cultuur op peil blijven",
zeiüe hij, „of tot hoogere bloei komen, dan is
het noodzakelijk meer harmonische economi
sche verhoudingen te scheppen".
Verschillende voorstellen of plannen zijn
daarvoor gemaakt. Hiervan werden er een
paar door spr. behandeld. De meeste voorstel
len hebben ten doel -een stabilisatie van het
prijspeil. Een enkel plan wil de productiekos
ten aanpassen bij de wijzigingen van het prijs
niveau, andere voorstellen beoogen directe be
ïnvloeding van den omvang van de productie
door een centraal gerichte ordening.
Naar de meening van dr. Dijt moet de voor
gestelde geldpolitiek ontoereikend worden ge
acht. Volgens deze politiek zou de hausse
moeten worden -opgevangen door inkrimping-
van de geldcirculatie en de depressie zou moe
ten worden voorkomen door verruiming- van
deze circulatie. Deze inkrimping of uitzetting-
zouden moeten worden geregeld door intrek
king of uitgifte van geld tegen obligaties. Spr
zag in deze wijze van handelen geen heil.
Dr. Dijt wees er ten tweede op, dat een door
voering van de devaluatie van de munt in alle
landen de onelasticiteït van de vraag naar
diverse grondstoffen niet doet verdwijnen. Bo
vendien verbetert zij den zwakken markttoe-
stand van die grondstoffen in een begin van
een depressie niet. Een and-ere kwestie is het.
dat devaluatie in eenige staten de andere sta
ten ook tot devaluatie 'dwingt.
Voorts was spr. van meening, dat een her
leidingsstelsel. dat renten en loonen met het
prijspeil of met een indexcijfer van het levens
onderhoud wil laten rijzen en dalen, het geld
en credietwezen in Nederland geheel zou ont
wrichten.
Tenslotte zeide spr. -dat de centralisatie van
de productie in den landbouw door directe be
ïnvloeding van den omvang van de voortbren
ging moet mislukken, ómdat niemand de agra
rische productie vooruit kan bepalen, o.a. niet
door invloeden van het klimaat, omdat nie
mand van te voren de vraag zal kunnen be
palen en omdat het landbouwbedrijf zich tech
nisch ook niet voor die maatregelen leent.
Spr. sprak daarna ovpr het denkbeeld des
noods door internationale samenwerking de
overschotten van de belangrijke landbouw
producten te valoriseeren Die overschotten
zouden dan wellicht evenals het goud als dek
king van de geldcirculatie kunnen worden ge
bruikt. Er zou zoodoende een grooteve stabili
teit worden verkregen terwijl een gouden stan
daard en vrijhandel weer mogelijk zouden zijn.
Dan zou de industrie Zich ook weer kunnen
ontwikkelen door de stabiliteit in den land
bouw en de werkloosheid zou overal afnemen.
Bij uitbreiding van de voorraden zou automa
tisch, een stijging van het prijspeil, van de zgn.
Vergadering N. S. B.
HEEMSTEDE DONDERDAG
De Groep AerdenhoutBentveld van de
N. S. B. hield Donderdagavond in de boven
zaal van Café-Restaurant „Boekenroode" te
Heemstede een vergadering, die gepresideerd
werd door den heer J. M Tieleman, Deze riep
den aanwezigen het welkom toe, waarna hij
het woord gaf aan D s. Van Duyl, die met
de aanwezigen zich er eens van wilde verge
wissen, waarom de na tio na al-socialistische be
weging noodzakelijk is en waarom die nood
wendig komen moest. Daarom zou hij eens niet
spreken over mannen als Polak en Marchant.
„Met 't nationaal-socialisme komt iets nieuws
in elk volk. Ook in ons land is het onvermijde
lijk historisch noodzakelijk. De stervende de
mocratie is het eindresultaat van het Euro-
peesch-geestelijk proces. Het is een oplossings
proces uit het midden van de 18e eeuw. In de
19e eeuw kenden de menschen alleen de ver
antwoordelijkheid voor zichzelf. In het begin
van de 20ste eeuw maakte dit plaats voor
mede-verantwoordelijkheid. In de 19de eeuw
had men ook het Dai-winisme, dat niets an
ders was dan een projectie van den burge
lijken geest uit dien tijd, toen de enkeling
vocht tegen den enkeling. Nu hoort men niet
meer van het Darwinisme. In dezelfde 19e
eeuwen kwam ook 't liberalisme, dat de prac-
tijk van het oplossingsproces is. Wat men nu
beleeft, is het eind van dien tijd. En het Mar
xisme is het zusje van het liberalisme. Met het
liberalisme gaat onherroepelijk het Marxisme
ten gronde. Daarom vereenigen zij zich nu te
gen het opkomende nationaal-socialisme. dat
de eind-afrekening is van den tijd der ontaar
ding en ontbinding. Het nationalisme gaat uit
van het geheel en niet van den mensch als
enkeling. Het is het begin van het organisch
leven en neemt afscheid van het mechanisme.
Het wil de kristalliseering van de laatste een
heden der werefdhet is een meer waarachtig
internationalisme, dan het internationalisme
van de democratie. Het nationaal-socialisme,
dat zoo gezond, logisch en kernachtig is, gaat
uit van de eenheid der natie. De tijd van de
partijen is voorbij. Een volk moet zijn één po
litieke eenheid. In het begrip nationaal-socia
lisme krijgt het dienen eën waarde. Ei' moet
•kortten een groote bloeiende eenheid. De IST.S.B.
is anti-kapitalistisch, want het kapitalisme be
oogt alleen het winst maken voor zichzelf. Men
is niet op de wereld gekomen alleen voor zich
zelf, maar om in dienst te komen van het volk,
ook in den zin der productie, In den nationaal-
socialistischen staat verdwijnt het begrip
werkgever, want daar zijn we allemaal arbei
ders. Vroeger ging het om het verdienen, zoo-
-als ir. Mussert eens gezegd heeft, thans gaat
het om het dienen. De N.S.B. komt tot het ge
heele volk; niet tot gedeelten daarvan; het
volk, waarmee zoo lang gesold en geleurd is.
Het nationaal-socialisme is de wedergeboorte
van den wil. Daarom acht spreker het prettig,
dat zooveel jongeren zich bij de N S.B. aan
sluiten, evenals vele ouderen. Er is geen volk,
dat voor het Nederlandsche volk wil zorgen.
Dat moet dit volk zelf doen. Wij willen leven;
wij willen niet sterven. Wij walgen van praten
en praten, want de daad blijft achterwege. Met
praten worden de vier maal honderdduizend
werkloozen in ons land niet geholpen. Het aan
passen, dat Dr. Colijn wil, is een bewijs van
zwakheid. Als een volk zich gaat aanpassen
dan vertraagt het zijn tred; dan geeft het zich
over aan de genade of ongenade van het nood
lot. Het wantrouwen in ons volk moet plaats
maken voor vertrouwen tusschen mensch en
mensch. Het groote Nederlandsche volk be
hoort bij elkaar. Het wil elkaar terug vinden
als volk. Daarom is de N.S B in ons volk ge
plant om dit te bewerkstelligen. Het wil be
vorderen, dat het volk weer trouw zweert aan
de roeping der vaderen. Het nationaal-socia
lisme is de nieuwe figuur van dezen tijd; het
is de practische vorm van'hct ware Christen
dom; het wil niets tegen, maar alles vóór de
natie. Het nationaal-socialisme is een zaak van
het hart. Komt bij ons", aldus eindigde spre
ker, „en strijdt met ons tot hen van de natie.
Uw heele leven komt hierbij in het geding, Het
nationaal-socialisme eischt de geheele per
soonlijkheid op. Wanneer men de plichten be
hoorlijk vervult, dan zal men met uw rechten
rekening houden. Vrijheid moet er komen,
maar geen vrijheid, die de eenheid breekt. Er
moet komen gelijkheid van plichten en broe
derschap jegens onze naasten".
Ds Van Duyl. wiens rede af en toe met „hou»
zee"-geroep onderbroken werd, ontving een
luid applaus
De vergadering, die een rustig verloop had,
werd met het staande zingen van het Wilhel
mus gesloten.
AGENDA
Heden*
VRIJDAG 13 DECEMBER.
Stadsschouwburg: Concert door het Royal
Welsh Ladies Choir.
Palace: „Verraad" met Victor MacLaglen.
Op het tooneel: Corellis, equilibrist. 7 en 9.15
uur.
Frans Hals Theater: „Mannen zonder
naam". 2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: „De sensatie in het
casino". Doorloopende voorstelling van 7 tot
11.30 uur.
Rembrandt Theater: „De privé-secretaresse
getrouwd". Op het tooneel* Boo,in Brothers.
2.30. 7 en 9.15 uur
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur. behalve 's Maan
dags. Toegang vrij.
ZATERDAG 14 DECEMBER.
Stadsschouwburg: Ballet Schoop, 8.15 uur.
Raaks 1—3: La Gaité. Groot nachtfeest, 8
uur
Bioscoopvoorstellingen des middags en dea
avonds.
