ZATERDAG 28 DECEMBER 1935
H A A R L E M'S DAGBLAD
11
AAN ALLEN!
De Kerstdagen liggen weer achter ons. En
Ik denk dat jullie er echt van genoten heb
ben. In menig huis heeft de kerstboom ge
brand en er hebben kerstliedjes weerklonken.
Nu is dat alles weer voorbij, maar Ik hoop,
dat de groote hoofdgedachte van Kerstmis bij
jullie blijft je leven lang. Die hoofdgedachte
bestaat uit 3 woorden: Vrede op aarde.
Dinsdag is het de laatste dag van het jaar
1935. Misschien worden dan opnieuw de kerst
boomkaarsjes aangestoken. Natuurlijk heeft
moeder gebakken, 't zij oliebollen of appel
beignets. In Duitschland eet men dan ge
braden zwijnenvleesch. Wij houden het liever
bij gebak De ronde bollen en beignets zijn in
hun cirkelvorm het symbool der eeuwigheid,
zcoals de tijd immer weer voortschrijdt.
Appelen en noten zijn het zinnebeeld van
de nieuw ontwakende natuur. De appel bergt
het klokhuis, waarin de pitten als in kleine
kamertjes verborgen zitten, 't Is geen wonder,
dat juist de appel bij de oude heidenen gold
als het symbool der jeugd. Welke vrucht
blijft zoo lang sappig en frisch? Vandaar
ook de appelen aan den kerstboom,
In Zuid-Oost Friesland wordt in sommige
dorpen nog het Thomas-luiden in eere ge
houden. Op den Oudejaarsdag en ook wel en
kele dagen daarvoor, komen van alle zijden
mannen en jongens naar de kerk of het kerk
hof, waar de klokkestoel staat. De touwen
worden gegrepen en het bim-bam klinkt den
heelen dag. 't Spreekt vanzelf, dat de klok
kenluider telkens wordt afgewisseld, want
dat trekken valt niet mee. Eigenaardig is 't
wel, dat de manier van trekken heel verschil
lend is. In 't Schoterlandsche wijst men je
de mannen aan, die buitengewoon goed kun
nen trekken. De inwoner* van Zuid-Drachten
hebben een oud Friesch rijmpjej bewaard, dat
aldus luidt:
Beetster brommen,
Swaegmer sjonger
Olterterpster geane skoan (klinken mooi)
Mar Sud-Drachteri spant de kroon.
In Drachten zijn in 1832 opstootjes geweest
•vanwege het bevel van den burgemeester, dat
er niet meer geluid mocht worden Ten slotte
luidde men toch en de burgemeester liet de
touwen wegnemen. Men bestormde toen het
burgemeestershuis en de burgemeester moest
de touwen teruggeven. Dien heelen nacht
jjierd teen geluid. Maar de burgemeester wou
"niet langer in Drachten wonen en vestigde
zich te Beesterzwaag. In 1892 was er weer
een lastige kwestie. De raad van Schoterland
besloot een der klokken van Oudehorne naar
Brongerga in 't Oranjewoud te doen verhui
zen. De Oudehorners beweerden met één klok
niet te kunnen luiden. In den Oudejaarsnacht
trok men naar Brongerga en lichtte de klok
uit het klokhuis en bracht hem terug naar
Oudehorne. De man, die de klok naar Bron
gerga had gebracht werd gedwongen om met
paard en kar de klok te vervoeren. Maar toen
ze juist bezig waren de klok in den klokken
stoel te brengen, verscheen de burgemeester
met gewapende macht. De toeleg was mis
lukt. Toch werd kort daarop besloten, dat de
Oudehorners htui klok maar terug moesten
hebben.
Straks klinken overal om 12 uur de scho
ten Het oudejaar wordt uitgeluid. 1936 staat
voor de deur. De Brabantsche jeugd is voor
dag en dauw op. Voor ieder huis zingen ze
op eentonige wijs:
Nieuwe jaarke zoete.
Het verken heeft vier voeten
Vier voeten en een steert
Dat is wel een nieuwjaar weert
of wel:
Hier woont een goeje vrouw
Die wel wat geven zou
Veel mag ze geven
lang mag ze leven,
Honderd jaar na dezen dag
Hoop ik dat ze leven mag.
Je snapt wel, dat het om geld of lekkers te
doen is.
Als er een dag is, waarop de menschen het
allemaal goed met elkaar schijnen te mee-
nen. dan is het Nieuwjaarsdag. Ieder, dien
wij ontmoeten, wenschen wij veel heil en
zegen toe. Men voelt zich feestelijk gestemd.
Het nieuwe begin stemt prettig. In Overijsel
smult men oblieën. Deze koekjes worden op
gerold, zoodra ze uit het hakijzer komen. Zoo
ligt ook de toekomst opgerold, niet zichtbaar
voor ons.
In 't Gooi wordt op de boerenwoningen
soms met ka-ijt het nieuwe jaartal op de deu
ren geschreven 't Is als 't ware een herinne
ring, dat men boven zijn correspondentie nu
een nieuw jaartal moet schrijven.
In Frankrijk geeft men elkaar geschenken
op Nieuwjaarsdag. Soms gaat in enkele Hol
landsere plaatsen de jeugd de geschenken ha
len en klopt dan met hamertjes op deuren en
vensters, terwijl men zingt:
Klop, klop hamertje,
't Brood ligt in een kamertje.
De messen, die liggen er neven
U zult mij toch wel wat geven.
Nu gaan we dus een Nieuw jaar tegemoet
't Is als een dik boek van 365 bladzijden. Na
tuurlijk beginnen we mooi. Zullen we dit blij
ven volhouden? Geen vlekken, geen kreu
ken? Laten we 't hopen. In ieder geval kun
nen we ons ernstig voornemen van 1936 iets
goeds te maken. Ik wensch je een gelukkig
Nieuwjaar toe.
W B—Z
Wist je dat? Oesters zijn het best in de
maanden waarin een R. voorkomt.
Over Naalden. Men zegt dat reeds op het
einde der 13e eeuw Frankrijk 16 naalden
fabrieken bezat.
Een hoogvlieger. Dat was zeker de vlin
der. die zich aan de oogen van een piloot ver
toonde,toen hij zich met z'n' vliegtuig op een
hoogte van 7000 meter bevond.
VERRASSING.
SAMOJEDEN.
Samojeden of poolhonden. Als Je dit plaat
je bekijkt, waarop de drie witte honden met
hun spitse schrandere koppen staan afge
beeld, denk je meteen aan uitgestrekte ijs
velden, ijsbergen en met schotsen bedekte
zeeën. Tenminste.zoo gaat het mij. Als je
hun witte vachten bekijkt, kun je het idee
niet kwijtraken, dat ze thuishooren op be
sneeuwde velden.
Nu moet jullie niet de vergissing maken,
dat je deze Samojeden verwart met de zoo
genaamde „Keeshondjes", die hier tamelijk
algemeen zijn. In vorm lijken ze misschien
wel iets op elkaar; maar Samojeden zijn
veel grooter en krachtiger dan Keezen en
ook is hun beharing voller en langer.
De Fooihond is een onmisbaar metgezel
voor de bewoners van de Noordelijke stre
ken. De rijkdom der Noordelijke volken
wordt niét berekend in geld. doch naar het
aantal rendieren en honden, dat ze bezitten.
En als we nagaan, waarvoor deze honden ge
bruikt worden, kunnen we ons dat ook wel
voorstellen. De sleden, waarmede de bewo
ners van deze onherbergzame oorden zich
van de eene plaats naar de andere begeven
worden getrokken door een troep honden.
Een dezer honden Is aanvoerder en de ande
ren volgen hem. Nu moet jullie je niet voor
stellen, dat deze honden dezelfde zachte ka
rakters hebben, als die wij gewend zijn Verre
van dat: het zijn woeste wilde kwanten en
hun meester moet wel eens de zweep han-
teeren om orde en tucht te handhaven. Het
komt ook niet zeiden voor, dat de honden
onderling zoo vechten, dat er een het leven
bij inschiet. Maar als dat dreigt te gebeuren,
komt de meester der honden er gauw tus-
schen; want de dood van een hond is een
groot verlies. Meestal is het zoo, dat een
troep honden, met 'n vasten aanvoerder, aan
elkaar gewend zijn. Sterft er een. dan kost
't heel wat. tijd en geduld om een nieuwen
hond aan het span te wennen.
De Poolhonden zijn buitengewoon sterk en
taai en de ontbering, die ze kunnen dragen,
wekt terecht verbazing en bewondering. Ze
kunnen groote afstanden afleggen op zeer
kleine voedselrantsoenen, en dat dit nog al
eens voorkomt, kun ie je wel begrijpen, als
je ooit een plaatje hebt gezien van een
Poollandschap
En wat je ook wel zult kunnen begrijpen is,
dat, ondanks hun over het algemeen kwaad
aardige karakters, de Samojeed of Eskimo
zijn honden tot geen prijs zou willen missen;
want ze zijn onmisbaar voor hem in de moei
lijke strijd om het bestaan.
RITA.
Nu we de spelregels besproken hebben, zul
len we nagaan, hoe het geheel in elkaar wordt
gezet. Het bord A, dat 60 c.M. breed en 80 c.M.
hoog is, wordt gezaagd. In dit bord worden 6
gaten gezaagd met een middellijn van 6 c.M.
Waar deze gaten precies moeten zitten en op
welke afstanden van elkaar, is duidelijk te
zien op het bijgaande schema. Daarom heen
teekent men het gezicht van den clown en
kleurt het geheel met vroolijke kleuren.
Deze plank wordt gesteund door twee latjes
die ongeveer 80 c.M lang zijn. 6 c.M. breed en
2 c.M. dik. Deze bevestigt men aan de plank
met behulp van scharnieren 'B.t
De kleine zakjes <C.i worden vervaardigd
van een stuk stevig linnen, die dan met punai
ses achter het gat vastgemaakt worden.
Tenslotte moeten we nog de bak maken, die
er voor komt te staan. Deze is 6o c.M. lang,
21 cM. breed en 15 cM. hoog. Men verdeelt de
bak in 3 hokjes van 20 c.M. breedte,
De balletjes die men bij dit spel gebruikt,
moeten van stof zijn en een middellijn hebben
van ongeveer 4 c.M., zoodat ze gemakkelijk
door de gaten kunnen.
Een reis om de wereld. Twee Amerikanen
die in 't zelfde gebouw te New-York zaten
spraken met elkaar door de telefoon maar de
woorden die nummer één sprak werden door
nummer twee eerst gehoord, nadat ze een reis
om de wereld gemaakt hadden. Wat de eerste
zei bereikte den ander langs den volgenden
weg: New-York Londen Amsterdam
Batavia San Francisco New-York.
EEN JURKJE VAN FLANEL
Louki kwam bij me op visite met pop Tony.
Onder haar manteltje droeg het poppekind
een jurkje van crêpe de chine.
„Maar kind," zei ik geschrokken, „dat is
toch veel te koud voor Tony. Daar vat ze
kou in."
Louki keek verlegen.
„Ja, dat heb ik ook al gedacht, maar
haar andere warme jurkjes zijn in de wasch
en ze had niets anders. Dus moest ik haar
dit wel aantrekken, wildé ik haar meenemen."
„Hoogst onverantwoordelijk van je. hoor
Louk. Zoo zou je pop ziek worden. Als je dan
niets hebt voor haar, waarom maak je dan
geen jurkje?"
Louki's oogen lichtten blij op.
,Dat zou ik graag willen, als u me zoudt
willen helpen
Als eenig antwoord liep ik naar de kast en
haalde er een lap flanel van ongeveer 70 cen
timeter uit. Oogenblikkelijk betrok Louki's
gezicht.
„Flanel? Hoe kan daar nu een leuke jurk
van komen?"
Ik lachte een beetje geheimzinnig.
„Eerst afwachten, Louki. Dan oordeelen.
Knip 'van papier maar eens eerst een patroon,
zooals je voor de andere jurkjes, die we sa
men genaaid hebben, ook gemaakt hebt."
Dat ging Louki gauw af en weldra was he'.
jurkje geknipt Het was een eenvoudig mo
delletje, bestaande uit een lijfje, een rechte
lap voor het rokje van 36 c.M. hoog en twee
,,'k Schrijf aan Oma", zei kleine Inie
..Dat 'k vandaag niet komen kan,
'k Ben toch zoo verkouden, moesje
Daar weet Oma toch wel van?"
Ik schrijf verder: „Lieve Oma.
'k Wensch u nog heel veel plezier
En ik geef u duizend kusjes
Op dit velletje papier".
Oma was zoo blij met alles
Ook met Inie's raren brief.
En ze zei: „Mijn beste kinders
Blijf voor Oma steeds zoo lief.
„Kom in 't Nieuwe Jaar maar dikwijls
Oma ziet jullie zoo graag.
En ga nu maar gauw naar huis toe,
Want het wordt weer feest vandaag".
HET CLOWNSPEL
Het clownspel, waarvan we hier de beschrij
ving en de spelregels laten volgen, is een
gezellig spel voor de lange winteravonden.
Het spel wordt op de volgende manier ge
speeld
Men werpt de ballen in de gaten, op het
gezi°' •,1 cWti aangegeven.
De ouücn, uie allen
in de bak voor den clown; ook voor de wor
pen krijgt men een puntje en wel het aantal,
dat er op aangegeven staat. Voor de ballen,
die men in den clown gooit, krijgt men het
volgend aantal:
10 punten voor de oogen
15 punten voor de oor en
8 punten voor den neus
6 pipw.nn vony den mond,
Iedii, .:ar hetu lu ballen te zijner be
schikking. Hij, die het hcogste aantal krijgt, is
winnaar. Bij een gelijk aantal punten is die
gene winnaar, die de minste ballen "in de bak
heeft gegooid.
pofmouwtjes. Ook het in elkaar naaien was
vlug gebeurd. Ik zag aan Louki's gezicht, dat
ze mijn jurkje nog altijd niet erg aardig vond;
maar ik zei niets.
„Is het nu klaar, tante Tins?" vroeg Louki.
toen het jurkje tenslotte geheel in elkaar zat.
„Nee, nu gaan we het leuk maken," zei ik
lachend. „Want zoo is er niet veel aan, vind
je wel?"
Louki kreeg een kleur, maar zei niets.
„Nu nemen we een paar gekleurde draden
en gaan er aardige randjes op maken. Wat zou
je ervan zeggen, ais we op dit geel flanellen
jurkje blauw met roode randjes maakten?"
„Ja. dat is leuk." zei Louki. „Maar hoe wilt
u dat dien, tante Tine?"
„Let ia. .v.n zien! We maken eerst
eer. gewone flanelsteek met blauwe zij en met
roode zij borduren we er dan nog een paar
kleine motiefjes bij. Vind je dat aardig?"
Nu knikte Louki biij. „Ja. nu vind ik het
verschrikkelijk leuk Ik had niet gedacht, dat
het zoo zou worden. Nu vind ik het wel mooi,
tante Tine. Geef me maar gauw draad en
naald, dan zal ik het zelf verder doen."
Aan Louki's blijde gezichtje zag ik. dat ze
nu met het jurkje erg in haar schik was. En
dat is de reden, dat ik het voor jullie in de
krant heb gezet. Misschien ga je het dan ook
maken, als je voor je pop geen warm winter-
jurkje meer hebt.
TANTE TINE.
WIE ZOEKT ER MEE?
De vciuwachter zit een strooper op de hie
len, Maar deze is slim en verbergt zich zoo
goed en kwaad als het gaat tusschen het
kreupelhout. Helpen jullie eens hem op te
sporen.
OP NIEUWJAARSDAG BIJ OMA.
door W. B.-Z.
Ik ga jullie wat vertellen
Van ons viertjes met elkaar,
Het betreft een nieuwjaarsvenschje
Voor het komende Nieuwjaar.
Je moet weten onze Oma
Woont bij ons dicht in de buurt,
Moeder had op Nieuwjaarsmorgen
Bloemen naar haar toegestuurd.
Jan zei: Ik wil ook wat geven,
'k Breng mijn mooiste teekening.
Hij was de eerste Nleuwjaarswenscher,
Kijk maar, hoe vlug Jantje ging.
Bob zei: 'k Ga met Greetje moeder.
Uit mijn spaarpot koop 'k een cake.
Hij had lang gespaard die Bobbie
Van een stuiver in de week.
Greetje zei: Ik koop wat bloemen
Van dien man daar op het plein.
Want ik weet, dat onze Oma
Daar vast heel blij mee zal zijn.
Kleine Inie ging toen schrijven
In Moes groote leuningstoel
Ze schreef met haar linkerhandje.
Vast een heele heeleboel.
Als je van bovenstaand wirwar van lijn
tjes, die vakjes, waarin je 'n punt ziet staan,
met potlood of inkt zwart maakt, krijg je
een vroolijk heerschap, waar jullie allemaal
wel eens van gehoord hebt en die ie vast en
zeker wel eens gezien hebt. De oplossing staat
bovendien nog elders op dit blad,
TANTE TINE.
Wie doet haar dat na? In Californië schijnt
een dame te wonen die op meer dan 150 ver
schillende amnieren touw weet te knoopen.
Een Karl-May-Musgum. In het dorpje Ra-
debeul nabij Dresden, bevindt zich een Karl-
May-Museum waarin alle voorwerpen te be
wonderen zijn, die Karl May in zijn boeken
beschrijft.
Niet te gclooven en toch waar. In 1857 was
er op een Veluwsch dorpje een meesteres, dat
was iemand die er een schooi op nahield, die
zeif niet lezen kon.