Zand-transactie.
Hd Beéaafwi&ste
53e Jaargang No. 16116
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 8 Januari 1936
HAARLEM'S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post I3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65. franco p. post f 0.72*4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADYERTENTIëN 15 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag ea
aanbod 1—4 regels f 0.60. elke regel meer f 0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400 -, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.—
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400 -, Verlies Duim f 75.-, Verlies Wijsvinger ƒ75.-, Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DiT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 8 Januari.
Lindbergh.
Amerika's nationale trots, de luchtheld
Charles Lindbergh, die de eerste was die in
zijn eentje over den Atlantischen Oceaan
vloog, heeft met vrouw en kind zijn land
moeten verlaten omdat zijn kind er niet vei
lig was. Zijn eerste zoon werd ontvoerd en
vermoord, het lot van zijn tweede kind
bleek hem in Amerika te onzeker. Nu heeft
het gezin-Lindbergh zich onder de bescher
ming van de Engelsche wet gesteld, na aan
boord van een vrachtboot den Oceaan te
zijn overgestoken. Zelfs dat moest min of
meer heimelijk gebeuren, en het onaanzien
lijke vrachtschip werd verkozen boven den
pralenden Ocean-liner" omdat het meer
kans op veiligheid bood.
Voor het Amerikaansche volk. dat erg ver
vuld is van nationalen trots, is dit wel een
heel pijnlijke episode. De ietwat-profaan-
klinkende en voor het overige ook nogal be
lachelijke benaming „Gods own country"
Gods eigen land -die de Yankee aan de
Vereenigde Staten pleegt toe te kennen,
wordt er ten zeerste door beschaamd. Im
mers, op' haar best kan deze term beteeke-
nen dat geen ander volk er zoozeer naar
streeft volgens Gods gebod te leven. Wat be
reikt het, als het de kinderen van zijn meest
vereerde landgenooten niet tegen ontvoering
en moord kan beschermen?
De roem wordt vaak duur gekocht. Op de
hooge toppen is het niet alleen eenzaam,
maar vaak ook heel gevaarlijk. Dat onder
vindt Lindbergh. Blijft hij in Engeland, dan
zal zijn roem waarschijnlijk spoedig gaan
tanen omdat die op nationale verheerlijking
gebaseerd was. Hij zal op den duur in het
•vergeetboek raken. Men kan niet steeds sen-,
sationeele heldendaden blijven bedrijven zoo
als de eenzame overtocht van een Oceaan.
Maar men offert den roem gaarne voor het
leven van zijn kind. Ieder gezond, normaal
denkend mensch doet- dat althans. Ouders
die met vreugde hun kinderen een oorlog in
sturen zijn niet gezond en niet normaal; zij
verkeeren in dien toestand van oorlogs
psychose waarvan in de laatste jaren de
symptomen zich helaas weer zoo talrijk heb
ben voorgedaan.
Lindbergh en zijn vrouw zullen op dit mo
ment wel alleen opgelucht en verademd zijn,
nu het ontzettende gevaar, dat hen in hun
eigen land opnieuw bedreigde, is afgewend.
Wellicht zal het hen ook verheugen dat zij
van de lawaaiige opdringerigheid van de
Amerikaansche heldenvereering verlost zijn,
dat hun daden en uitlatingen niet meer
blootstaan aan een voortdurende zotte, op
geschroefde publiciteit en dat zij zich einde
lijk eens zorgeloos en blij kunnen voelen.
Maar het moet een bittere gedachte wor
den dat hun vaderland hun deze voorrech
ten, die den eenvoudigsten mensch ten deel
vallen zonder dat hij er ooit over nadenkt, niet
kon waarborgen. Het kon tenslotte Lindbergh
alleen maar reclame-lawaai aanbieden en er
de gebruikelijke nationale zelfverheerlijking
uit distilleeren. Maar het kon hem niet eens
veiligheid voor zijn kind waarborgen.
Het is te hopen dat Europa bewaard blijft
voor de import van het afgrijselijke Ameri
kaansche misdrijf, als „kidnapping" aange
duid. Wij iniporteeren van alles uit Amerika,
vaak zonder oordeel des onderscheids. Er is
veel goeds maar ook veel verwerpelijks van
daan gekomen. Mocht dit misdrijf ook over
waaien uit het Westen, dan zal Europa die
nen te toonen dat het zulk een bederf met
een kan uitroeien door de meedoogenlooze
gestrengheid en snelheid-van-handelen waar
mee het tegen de kidnappers optreedt. Een
eerste geval in den Amerikaanschen stijl
heeft zich al in Zuid-Frankrijk voorgedaan.
Het is door snel ingrijpen der politie goed
afgeloopen. Moge het er bij blijven.
R. P.
De opvolger van mr. Del Baere.
Mr. Th. F. Raedt benoemd.
Moordaanslag op drukke
markt.
Revolver weigerde gelukkig.
Op de markt te Ommen werd levendige sen
satie gewekt doordat de woonwagenbewoner L.
Bakker den woonwagenbewoner L. Welters na
een hoogloopende ruzie met een revolver
achterna zat. Bakker schoot driemaal op den
vluchtenden Wolters, doch driemaal weigerde
het wapen. Voordat de aanvaller voor de
vierde maal had kunnen afdrukken werd hij
door een opperwachtmeester der marechaus
see, die toevallig in de nabijheid was bij den
kraag gegrepen en ontwapend. Het wapen
bleek vijf scherpe patronen te bevatten en
had dus ernstige ongelukken kunnen veroor
zaken op de volle markt. De man is wegens
poging tot doodslag opgesloten.
Mr. Th. F. Raedt.
De St. Crt. bevat de mededeeling van de
benoeming van mr. Th. F. Raedt, rechter in
de Arr. Rechtbank alhier, tot Kantonrechter
te Haarlem, als opvolger van mr. W. G. Del
Baere.
Mr. Raedt werd 17 September 1895 te Meppel
jeboren en studeerde te Amsterdam, waar hij
20 September 1921 het doctoraal examen in de
rechten aflegde.
Op 3 Juni 1924-word hij rechter-plaatsver-
vanger te Haarlem, 27 September 1926 subst.
griffier to Amsterdam en 25 October 1930 rech
ter in de Arr. Rechtbank te Haarlem. Sinds
1931 vervult mr. Raedt de functie van Politie
rechter.
Hij is ook lid van den Reclasseeringsraad.
Wij geven hierbij de beeltenis van mr. Raedt,
zooals wij die verleden jaar opnamen in de
rubriek „Bekende Haarlemmers".
Van September 1935 af was mr. Raedt rech
ter van instructie.
Dat mr. Raedt de Arr. Rechtbank te Haar
lem gaat verlaten zal zeker als een groot ver
lies worden gevoeld. Hij is een uitmuntend
jurist en toonde steeds, buitengewoon goed in
de zaken ingewerkt te zijn. Dit maakte het
hem gemakkelijk, de zaken vlug maar daar
om niet minder grondig af te handelen.
Vlugheid en vlotheid kenmerken ook zijn ge-
heele optreden als Politierechter en deze
eigenschappen zullen hem zeker in zijn nieuw
ambt, dat waarlijk geen sinecure is, zeer te
stade komen.
Het was een lust, te zien, hoe mr. Raedt met
de „klanten" van den Politierechter, vogels
van zéér diverse pluimage, wist om te gaan,
waarbij hij veel menschenkennis en dikwijls
zin voor humor toonde. Hij bezit de voor dit
ambt zoo gelukkige combinatie van streng
heid en gemoedelijkheid en zoo gelukte het
hem steeds de verdachten en ook de getuigen
rustig te stemmen, waarna hij, door het stellen
van goed geformuleerde vragen, spoedig te
weten kwam. wat in het belang van de in be
handeling zijnde zaak noodig was.
Wij twijfelen niet, of mr. Raedt zal een
waardig opvolger van mr. Del Baere als Kan
tonrechter zijn. Het staat nog niet vast of de
nieuwe Kantonrechter de strafzaken of de ci
viele zaken te behandelen zal krijgen.
Gas, water en electriciteit.
Lagere tarieven voor klein-verbruikers?
De heer P. G. v. Engelen (R.K. Dem.) heeft
bij den gemeenteraad voorstellen ingediend
waarin de raad uitspreekt dat hij daar de hui
dige tarieven voor levering van electriciteit,
gas en water aan klein-verbruikers, onvol
doende rekening houden met koopkracht en
gezinsbehoefte van den verbruiker, het drin
gend noodzakelijk acht, dat juist in deze zorg
volle tijden de sociale functie van de door de
gemeente geëxploiteerde bedrijven meer dan
tot dusver ten volle tot haar recht komt, en
daarom B. en W. uitnoodigt de mogelijkheid te
onderzoeken van een tariefsregeling, die
rekening houdt met koopkracht en gezins
behoeften van de verbruikers.
Het Haarlemsche Gemeente-
personeel.
Moties van het raadslid L. Peper.
De heer L. Peper heeft voor de behandeling
der begrooting de volgende moties bij den raad
ingediend:
„De Raad der Gemeente Haarlem,
constateerend. dat verschillende gemeente
diensten onvoldoende kunnen worden gaande
gehouden;
spreekt als zijn meening uit, dat in 1936
geen verdere inkrimping van het gemeente-
personeel dient plaats te hebben".
„De Raad der Gemeente Haarlem,
van oordeel dat in 1936 geen nieuwe loons
verlaging aan het gemeentepersoneel mag
worden opgelegd;
gaat over tot de orde y&a dea dag"-
Onderzoek naar het bombarde
ment bij Dolo.
Zweedsche ambulance moet volkomen
geïsoleerd gelegen hebben.
ADDIS ABEBA. 8 Januari (Reuter). Dr.
Junori. gedelegeerde van het Internationale
Roode Kruis, die per vliegtuig was vertrokken
naar de plaats ten noord-oosten van Dolo.
waar de Zweedsche ambulance werd gebom
bardeerd, is op de plaats van het gebeurde
aangekomen. Het door dr. Junod ingestelde
onderzoek zou bevestigen, dat de ambulance
zeer werd beschadigd, hoewel zij volkomen
geïsoleerd lag en van de kenteekenen van
het Roode Kruis was voorzien.
Zal Italië Mandsjoekwo
erkennen?
Toenadering tusschen Rome en Tokio.
SJANGIL4I. 8 Januan (A.N.P.) In Chi-
neesche kringen is ongerustheid gewekt door
het bericht van de aankomst te Tokio van
Leone WeillschoU, die vroeger Italiaanse!)
legatieraad te Tokio :s geweest. Men gelooft
namelijk, dat hij opdracht zou hebben, on
derhandelingen met de Japansche regeering
te voeren, teneinde te komen tot verbetering
der betrekkingen tusschen Rome en Tokio.
Daarbij zou de erkenning van Mandsjoekwo
door Italië zijn inbegrepen. Zij zou van
oogenblik tot oogenblik kunnen worden ver
wacht. Men vestigt er hier de aandacht op,
dat er een natuurlijke belangengemeenschap
bestaat tusschen Japan en Italië, die beiden
moeilijkheden met den Volkenbond hebben
of hebben gehad en acht het mogelijk dat
naar een omvattende toenadering zal wor
den gestreefd. In dit verband verneemt men
verder, dat de Italiaansche reederijen, wier
lijnen thans in Chineesche havens eindigen,
voornemens zijn den dienst tot Japan uit te
breiden. Men gelooft, dat dit voornemen
verband houdt met den wcnsch van Italië
om goederen te koopen in en te verkoopen
aan landen, die geen lid van den Volken
bond zijn,
TOKIO, 8 Januari (A.N.P.) Uit gezag
hebbende bron verneemt men dat Leone
Weillschott, die op het oogenblik hier ver
blijft, opdracht heeft een Italiaansch con
sulaat te Hsinking te openen en de regeering
van Mandsjoekwo zijn exequat-uur te vra
gen.
Wielrijder aangereden.
Wie heeft het gezien?
Zondag 5 Januari, des namiddags te 5.40 uur.
heeft op het kruispunt Kinderhuissingel
Pieter Kiesstraat een aanrijding plaats gehad
tusschen een auto en een 55-jarigen wielrijder,
doordat de autobestuurder geen voorrang aan
het verkeer van rechts verleende. De wielrijder
klaagde over pijn in den rug. maar ging loo
pend naar huis. Deze aanrijding blijkt ernstige
gevolgen te hebben, want nadat de wielrijder
zich onder behandeling van zijn huisdokter
had gesteld, constateerde deze dat hij gerui-
men tijd niet in staat zal wezen, zijn werk
zaamheden te verrichten, want behalve een
lichte hersenschudding, heeft hij ook een
ruggegraat-aandoening gekregen. De Commis
saris van Politie verzoekt aan hen, die dit on
geluk gezien hebben, zich voor het verstrekken
van inlichtingen aan het politiebureau te wil
len aanmelden.
WIELRIJDSTER GESLIPT.
Dinsdagavond half zes slipte een 20-jarige
wielrijdster op de Jansbrug over de tramrails.
Zij viel en brak haar linker bovenarm. Na door
leden van den Ongevallendienst. verbonden te
zijn. werd zij per taxi naar het St. Elisabeths
Gasthuis vervoerd.
NIEUWE STATISTIEK.
In 1933 overschreed Haarlem's Dagblad het
trotsche aantal van 40000 advertenties van
Vraag en Aanbod in één jaar.
Zulk een getal leek moeilijk te overtreffen.
Maar in 1934 plaatsten wij er 41841.
En in 1935? Een nieuw record. Het werden
er 43326 in het jaar. dat vlak achter ons ligt.
DRIE JAREN WEGENS DOODSLAG
GEëlSCHT.
Op 30 Augustus van het vorig jaar heeft
een koopman uit Rotterdam een aanslag ge
pleegd op een juffrouw, die woonde in een
perceel aan de Hofwijckstraat te 's-Graven-
hage. Deswege stond hij Dinsdag voor de
Haagsche rechtbank terecht.
Verdachte had een onevenwichtig karakter
en leefde al jaren met een buffetjuffrouw tot
zij weg wilde. Verdachte legde zich daarbij
neer, doch bezocht haar later en vroeg haar
toen weer bij hem te komen. Toen zij weiger
de viel hij haar in. tegenwoordigheid van een
getuige aan met een aardappelmesje.
De officier eischte wegens poging tot dood
slas drie jaar gevangenisstraf.
(De gemeenteraad van Huizen
heeft besloten, niet in te gaan op
het aanbod van een firma, die
een millioen kub. meter zand wil
koopen, omdat de kosten van af
graving eenige malen zoo hoog
zouden zijn als de opbrengst.)
Je kunt niet Huizenbouw bedrijven
Op los zand, en dan nog het minst,
Als je de rekening moet schrijven
In los zand, zonder schijn van winst.
De zand-hoop is daarmee vervlogen,
Terwijl de zandhoop blijft bestaan,
De zand-grond heeft het zwaarst gewogen,
Dat zoo geen zandgrond weg mocht gaan.
Er is een grens aan werkverschaffen.
Wanneer dit leidt tot zulk een strop.
Zoo groef licht Huizen eigen graf en
Dan is meteen de zandkoek op.
't Karakter van den Nederlander
Toont zich hier weer vol nuchtren zin.
Want wie een kuil graaft voor een ander
Valt immers dikwijls zelf erin.
P. GASUS.
Voor de jeugdige werkloozen.
Een poging om dezen te
Haarlem aan het werk te zetten
Medewerking van particulieren gevraagd.
De nieuwe minister van sociale zaken. Mr.
M. Slingenberg. heeft, zooals reeds door ons
is medegedeeld, een plan ontworpen om wat
ie doen voor de jeugdige werkloozen. Thans
worden, terwille van de bezuinigingen, in de
particuliere bedrijven zoo weinig mogelijk
jeugdige werkkrachten aangenomen, waar
van evenwel het gevolg is, dat in die onder
nemingen arbeid achterwege gelaten moet
worden. Het is nu de bedoeling te bewerken
dat in deze particuliere bedrijven meer jon
gelieden tegen een vergoeding worden aan
genomen. Het is dus in geen geval de bedoe
ling dat de aan te stellen jeugdige personen
ouderen die thans werken zullen verdrin
gen. maar dat zij werk zullen verrichten dat
nu achterwege gelaten wordt.
Het college van Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland heeft aan de gemeentebe
sturen een circulaire gezonden waarin de
aandacht op dit plan van den minister ge
vestigd wordt.
Het Haarlemsche gemeentebestuur heeft om
in deze richting leiding te geven Dinsdag
middag een vergadering belegd ten Stad-
huize. Daarvoor waren uitgenoodigd de lei
dende personen uit de industrie en het be
drijfsleven hier ter stede. 0.a. waren aanwe
zig eenige afgevaardigden van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken, van den Bond
van samenwerkende patroons in het bouw
vak, bestuurders van de Middenstandscen
trale en van den Ned. Metaalbond.
De vergadering werd geleid door den heer
W. J. B. van Liemt. wethouder van de Werk
loosheidsbestrijding.
Ook de heeren J. Vader en W. F. Jansen,
directeur en commies van den gem. dienst der
werkloosheidsbestrijding waren aanwezig.
Het resultaat der besprekingen is. dat ten
einde sympathie met het streven in nog
grooter kring te wekken, binnenkort een
nieuwe vergadering gehouden zal worden,
waarin alle bestuurders die betrokken zijn
bij industrie en bedrijf zullen worden uitge
noodigd. als ook de bestuurders van de vak
centrales. Dan zal een commissie benoemd
worden die de zaak daadwerkelijk ter hand
zal nemen.
Een nieuwe loonsverlaging
oor het gemeentepersoneel?
Een aanmaning uit Den Haag.
HEEMSTEDE
Dezer dagen is bij het gemeentebestuur
van Heemstede een missive van den Mi
nister van Binnenlandsche Zaken ingeko
men, waarin sterk aangedrongen wordt op
een nieuwe verlaging van de salarissen en
loonen der gemeente-ambtenaren en -werk
lieden. Er wordt een verlaging van 5 pet. ge
vraagd overeenkomstig de korting die 1 Jan.
jl. op het rijkspersoneel is toegepast.
Slechts enkele weken geleden is de ge-
meentebegrooting voor 1936 door den raad
vastgesteld, die sluitend kon worden ge
maakt, zonder dat ingrijpende maatregelen,
als belastingverhooging en dergelijke noodig
waren. Uit- den gemeenteraad ging geen en
kele stem voor nieuwe loonsverlaging op.
Er is, in overeenstemming daarmede,
thans een vrij sterke neiging~in den kring
van het gemeentebestuur om zoo mogelijk
nog aan het verlangen der regeering te ont
komen, of althans te trachten de korting
tot een geringer percentage terug te bren
gen.
Men weet dat verschillende gemeenten
'O a ook Haarlem aangemaand zijn om 5
pet. te korten, maar er zijn ook gemeenten
waarvoor slechts 21//2 pet. in overweging is
gegeven.
Het woord is aan
L. von Ranke:
Het grootste dat den
mensch te beurt kan vallen
is wel, in zijn eigen zaak de
algemeens zaak te verdedi
gen.
Hauptmann's executie op
17 Januari vastgesteld.
Nog kans op verandering van het vonnis?
Bruno Hauptmann.
TRENTON. 8 Januari (Reuter). Thans
is bekendgemaakt dat Hauptmann op 17 dezer
zal .worden terechtgesteld. Men blijft evenwel
nog hopen, dat het doodvonnis door het Hof
van Genade, dat Zaterdag a.s. bijeenkomt,
in gevangenisstraf zal worden veranderd.
De Italiaansche operaties aan het noordelijke
front in Abcssvnië worden door den he-
vigen regenval belemmerd.
pag. 4
Het bombardement op de Egyptische ambu
lance eischte twintig gewonden.
pag. 4
De Loire heeft voor Nantes een kritieke hoog
te bereikt.
nag. 4
Het verhoor van den bankier Morgan voor de
Amerikaansche senaatscommissie Nye.
pag 4
Minister Gelissen acht meer vreemdelingen
verkeer naar ons land dringend noodig.
pag. 3
De Eerste Kamer heeft het anti-cumulatie-
ontwerp met 40 tegen 2 stemmen aange
nomen.
pag. 3
Door wijziging in de wet zullen sommige
dienstplichtigen langer moeten dienen.
pag 3
De commissie tot herziening van het vreem
delingenrecht is door minister van Schaik
geïnstalleerd.
pag. 3
Mr. Th. F. Raedt is benoemd tot opvolger van
mr Del Baere als kantonrechter te Haarlem
pag. 1
De regeering heeft in een missive aan het ge
meentebestuur van Heemstede sterk aange
drongen op een verlaging der loonen van
het gemeentepersoneel.
pag. 1
Gepoogd wordt tc Haarlem medewerking van
particulieren tc krijgen om jeugdige werk
loozen aan arbeid te helpen.
pag. 1
Dinsdagavond heeft de Kaïner van Koophan
del voor het eerst in het openbaar in 1936
vergaderd.
pag. 5
De voorzitter van de Kamer van Koophandel
heeft meegedeeld, dat mogelijk binnenkort
met de werkzaamheden voor den bouw van
een tunnel te Velsen zal worden begonnen.
pag. 5
Laatste Berichten.
pag. 7
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Lindbergh.
pag. I
Speciale correspondentie uit Rome: Maar
schalk Badoglio heeft meer troepen noodig.
pag. 4
Van onzen Londensch^n correspondent:
Nieuwe bemiddelingspogingen in het Afri-
kaansche conflict?
pag. 4
Van onzen Londenschen correspondent: Ne-
derlandsch Londen.
pag. 9
K. de Jong: Vierde concert der Haarlemsche
Bachvereeniging.
pag- 3
J. B. Schuil over: Wapens en de Mensch.
pag. 2
J. H. de Bois over Haarlem's kunstschatten.
pag. 3
