DE BILT
leder pak HONIG's VERMICELLI
GRATIS
ECHTE WALES-ANTHRACIET
uur-
Rubriek voor Vragen.
WOENSDAG 8 JANUARI
1936
HAARLE M'S DAGBLAD
2
Geneeskundige Dienst.
Verhooging der jaarwedden van de
geneeskundigen?
De raadsleden Oh. C. Wolff, G. H. Weus-
tink, Mr. F. A. Bijvoet, P. J. M. v. Tetering
en M. L. A. Klein, stellen den Raad voor te
besluiten het college van B. en W. uit te
noodigen het salaris van de geneeskundigen
J. S. de Boer en S. Boonzaayer in de Com
missie voor Arbeidszaken en in het Georga
niseerd Overleg nader te doen bezien.
KORPS MOTORDIENST.
Bij het korps zijn voor de onderofficiers-
opleiding 1936 ingelijfd 24 dienstplichtigen
Deze dienstplichtigen zullen in verband met
de wijzigingen van den Dienstplicht, een eer
ste oefentijd van 12 maanden moeten vol
brengen.
Tot het volgen van een motor-technischen
cursus zijn bij het korps gedetacheerd de voor
het op 1 April a.s. op te richten Eskadron
Pantserwagens bestemde beroepsofficieren.
Voorts is een dergelijke cursus aangevangen
voor een 5-tal beroepsofficieren der Land
macht.
DE HEER J. F. W. HAUBER OVERLEDEN.
Overleden is de heer J. F. W. Hauber, vroe
ger algemeen ontvanger eerste klasse in
Nederlandsch-Indië.
De heer Hauber, die sinds 1927 aan den
Kinderhuissingel te Haarlem woont, is vier
en twintig jaar te Tandjoengpinang ge
stationeerd geweest (residentie Riouw en
onderhoorigheden). Hij is daar begonnen als
klerk en geëindigd als commies.
Vervolgens is hij korter of langer werkzaam
geweest te Litar en Tjilatjap (als ontvan
ger derde klasse), te Pekalongang (als ont
vanger tweede klasse) en tenslotte op Ma
kassar als ontvanger eerste klasse.
De heer Hauber heeft den leeftijd van 69
jaar bereikt.
De teraardebestelling zal geschieden Zater
dag half een op de nieuwe Oosterbegraaf
plaats te Amsterdam.
COMMISSIE VAN TOEZICHT L.O.
De heer S. N. Posthumus, lid van den raad
stelt voor in de vacature P. Volger tot lid
van de commissie van toezicht op het L.O.
te benoemen de heer P. Schaft.
In de toelichting schrijft hij:
De heer P. Schaft is in 1935 door B. en W.
als No. 1 voorgedragen voor een benoeming
tot lid dezer Commissie. De Raad heeft toen
echter met een kleine meerderheid No. 2
van de voordracht benoemd, zonder eenige
voorafgaande discussie in den Raad. Onder-
geteekende is overtuigd, dat de heer Schaft
een uitstekend lid dezer Commissie zal zijn
en verwacht daarom dat de Raad thans de
gelegenheid zal aangrijpen na bespreking in
den Raad de passeering van den heer Schaft
ongedaan te maken.
LEZING DOOPSGEZINDE KERK.
Wij vestigen de aandacht op de lezing die
a.s.. Donderdagavond in de Doopsgezinde
Kerk gehouden wordt door Dr. K. P. C. Gram
berg. Deze is jaren lang werkzaam geweest
op het Doopsgezinde Zendingsveld op Java.
Hij was de directeur van het Ziekenhuis te
Kelet (bij Japara). Thans is hij met verlof
in ons land. Hij brengt een film mee, die hij
in Indië gemaakt heeft en die hij bij zijn
lezing over het medische zendingswerk zal
vertoonen.
HAARLEMSCHE AMATEUR-FOTOGRAFEN
VEREENIGING.
Bovengenoemde vereeniging zal Donderdag
avond 9 Januari haar lezingavonden in 1936
openen met een voordracht door den be
kenden docent der Nijmeegsche Volksuniver
siteit, den heer L. A. Dupree, directeur der
N.V. „Odin", aldaar, over het onderwerp „Een
praatje met plaatjes over kleinbeeld (Leica)
fotografie".
De projectie geschiedt met een toestel, spe
ciaal door de N.V. „Odin" voor deze lezing
ter beschikking gesteld.
Belangstellende amateurfotografen en Lei-
ca-werkers zullen in de gelegenheid worden
gesteld, deze lezing, welke gehouden wordt in
het Vereenigingslokaal der „Haarlemsche" aan
de Gedempte Oude Gracht, bij te wonen.
a f 2.25
WITTOP KONING - HAARLEM
HAR M EN J AN S WEG 67A TELEFOON 16100
(Adv. Ingez Med.)
AGENDA
WOENSDAG 8 JANUARI
Stadsschouwburg: Voordrachtavond Char
lotte Kohier. 8-15 uur.
Gem. Concertgebouw: Concert H. O. V. So
liste Hans Gruys. 8 15 uur.
Prinsenhof: Raadsvergadering 1.30 en 8.15
Cinema Palace: Joe E. Brown in „Op de
planken". Op het tooneel: Traveniers, Come
dy Equilibristic. 2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: Revuefilm. „Casino de
Paris". Op het tooneel: 6 Lorch's, Ikarische
spelen. 2.30, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals Theater: „Liefdesrhapsodie".
2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: „David Copper-
field". 2.30 uur. Daarna doorloopende voor
stelling van 7 uur tot 11.30 uur.
Tijdingzaal Haarlem's Dagblad: Tentoon
stelling „Het Oude Kinderboek" 9—5 uur.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dags. Toegang vrij.
DONDERDAG 9 JANUARI
Gem. Concertgebouw: Concert Haarlem's
Kinder- en Meisjeskoor, 8 uur.
Tijdingzaal Haarlem's Dagblad: Tentoon
stelling „Het Oude Kinderboek". 9—5 uur.
Bioscoopvoorstellingen des middags en des
avonds.
bevat ter kennismaking een
HONIG's BOUILLONBLOKJE
(Adv. Ingez. Med.)
Bestrijding werkloosheid.
Meer werken uitvoeren.
De heer L. Peper heeft de volgende motie
bij den raad ingediend om die te behandelen
bij de gemeentebegrooting:
De Raad der Gemeente Haarlem,
van oordeel, dat werkverruiming ter' ver
mindering der werkloosheid, ten hoogste
noodzakelijk is;
dat in Haarlem, tal van objecten te vinden
zijn, o.m. de brug over het Donkere Spaarne,
de bad- en zweminrichting in de Amsterdam-
sche Buurt, welker uitvoering sinds lang zeer
noodig wordt geacht;
verzoekt Burgemeester en Wethouders, al
het mogelijke te doen om op grooter schaal
en in sneller tempo, tot de uitvoering van
deze en andere werken te kunnen komen.
Voorbeurs te Amsterdam.
In den toestand op de wisselmarkt was he
denochtend niet veel verandering gekomen.
Het meest opvallende verschijnsel was het
gebrek aan affaire. De omzetten waren zelfs
minimaal te noemen. Ondanks de toeneming
van den goudvoorraad van de Ned. Bank en
de gestegen metaaldekking van het Neder-
landsche ruilmiddel lag de gulden ten opzichte
van pond en dollar eerder iets zwakker in de
markt, doch koersverschillen van beteekenis
konden toch niet worden waargenomen en de
fluctuaties bleven tot het uiterste beperkt.
DUIDELIJK GESTELDE VRAGEN
van alle Abonnés van Haarlem's Dagblad
zoorden door een specialen Redacteur en
zijn talrijke medewerkers zoo mogelijk en
ten spoedigste beantwoord.
De vragen moeten worden geadresseerd
aan de RedactieGroote Houtstraat 93. met
duidelijke vermelding van naam en woon
plaats. Vragen, waaraan naam en adres
ontbreken, worden terzijde gelegd.
De namen der vragers blijven redactie
geheim.
De antwoorden zoorden per auto GEHEEL
KOSTELOOS thziis bezorgd.
Alleen die vragen, welker beantwoording
voor vele anderen behalve den vrager, van
nut kan zijn. worden tevens in ons blad ge
plaatst.
RECEPTEN
VRAAG: Wat is het beste middel tegen hout
worm?
ANTWOORD: Met benzine goed afboenen. Be
ter nog. indien mogelijk, het voorwerp een nacht
in een benzinebad laten staan. Daten drogen en
tenslotte ruim met was stevig Inwrijven en uil-
wrijven. Vooral geen vuur of vlammetje in de
nabijheid.
VRAAG: Hoe verwijdert men het beste vlie
genvuil van een koperen gaslamp?
ANTWOORD; Afsponsen met sterk sopje, waav
in een scheutje ammonia'-. is gedaan, Nasponsen
met warm water en goed' droog wrijven met dro
gen zee-mleeren lap.
VRAAG: Hoe is het mogelijk dat in een good
Ingesmeerd bakblik de cake toch blijft vastzit
ten?
ANTWOORD: De cake wil wel eens blijven
vastzitten, als men zoute boter gebruikt. Het is
wenschelijk de boter, die men voor het bakken
van cake wil gebruiken, eerst eenigen tijd (een
kwartier a een half uur) in water te leggen en
daarna te kneden. Dan gaat het zout er uit.
VRAAG: Hoe verwijdert men vlekken door
transpireeren in een rose crêpe de chine blouse
ontstaan en die eT bij het wasschen niet uit
gingen?
ANTWOORD: Hoewel de kleur op die plaat
sen wel weg zal zijn, en er dan niets aan te doen
is, zoudt u het nog kunnen probeeren de vlek
ken af te wrijven met een dotje watten gedrenkt
in sterk verdund mierenzuur, met lauw water af
sponsen, zoo droog mogelijk kloppen met zach-
ten doek en tenslotte de plek bedekken met mag
nesia. welke na een paar uurtjes weggeschuierd
kan worden.
PLANTEN
VRAAG: Kan een bloelende cyclame nu wor
den verplant in een grootere pot? Zoo ja, niet
welke aarde? Moet. ze veel of weinig water heb
ben? Is vloeibare mest (Pocon) aan te bevelen
en wat is de gewenschte standplaats?
ANTWOORD: Neen. Indien de plant langza
merhand uitgebloeid is, moet u wat minder wa
ter geven, totdat ze begint af te sterven. Men be
waart de plant dan in deze rustperiode tot Mei of
Juni en geeft dan versche aarde en begint dan
weer te kweeken. Standplaats frisch, niet te
warm, doch veel licht.
VRAAG: In Juni en Juli zijn de bladeren van
mijn pruimeboom aan de onderkanten bezet met
kleine luisjes: met elke windvlaag komt dan een
regen van fijne droppeltjes naar beneden. Waar
mede moet ik spuiten? (In Februari spuit ik al
tijd met boomcarbolineum).
ANTWOORD: Uw handelwijze is goed. Her
haal het nog een keer, maar vooral niet als de
knopjes open beginnen te gaan.
RECHTZAKEN
VRAAG: Als een vrouw voor den tweeden keer
getrouwd is. hebben dan na haar overlijden de
kinderen uit het eerste huwelijk ergens aan
spraak op? (Er is uit het tweede huwelijk ook een
kind).
ANTWOORD: Zij zijn gelijkgerechtigd ten
aanzien van haar nalatenschap met die uit het
tweede huwelijk.
DIVERSEN
VRAAG: 1. Was er vroeger een vaste brug over
het Noordzeekanaal te Velsen op de plaats waar
nu de stoomponten varen?
2. Zo ja. wanneer is deze vaste brug vervangen
door de stoompont en ging de stoomtram over
de brug?
ANTWOORD: 1. Ja. een brug die geopend kon
worden.
2. In 1904. De stoomtram heeft ook nog over
de brug gereden en later gebruik gemaakt van
de ponten,
VRAAG: Wordt het gelieele bedrag (of een
deel daarvan) dat men van kostgangers ont
vangt, van den steun afgetrokken? En hoeveel
is dan deze aftrek?
ANTWOORD: Tweenegende deel van het kost
geld wordt van het steunbedrag afgetrokken.
NAAM EN ADRES S.V.P.!
Wij herinneren er nog eens aan, dat vragen in
deze rubriek alleen beantwoord kunnen worden
als zij voorzien zijn van namen en adressen der
afzenders.
meldt:
Hoogste barometerstand 767.5 m.M. te
Haparanda.
Laagste barometerstand 738.1 m.M. te
Blacksoö.
en voorspelt:
Matigen later weer toenemenden Zuidelij
ken tot Zuidwestelijken wind. Tijdelijk op
klarend. Later weer betrokken met regen.
Aanvankelijk iets kouder.
Uit het Buitenland
Toenemende wind en regen.
De nieuwe depressie op den Oceaan werd
nog veel dieper en doet de barometer van Ier
land tot Spanje sterk dalen. De vorige, waar
van de laatste uitlooper gisteravond nog
stormachtigen wind bracht is nu bijna ver
dwenen. De hooge drukking trok zich nog
verder Noordoostwaarts terug, maar herstelde
zich gedeeltelijk in Zuid-Frankrijk. De zeer
strenge vorst handhaaft zich in Noord Scan
dinavië, in het midden is zij minder streng
geworden. In Duitschland komt plaatselijk
slechts zeer lichte vorst voor. Op de Britsche
Eilanden begin het uit Zuidelijke richtingen
te stormen en valt weer regen evenals in
West-Frankrijk.
In Oost-Frankrijk is de lucht tijdelijk opge
klaard en de temperatuur gedaald. Duitsch
land heeft meest betrokken of nevelig weer
zonder veel regen. In verband met de diepe en
uitgebreide depressie is voorloopig weer toene
menden wind en regen te wachten.
Barometer
754 m.M.
752 m.M.
Stand van heden
Vorige stand
Neiging: Vooruit.
Opgave van:
Fa. A. FEDERMANN, Opticien
Groote Houtstraat 37, Haarlem
Thermometer
8 Januari:
Hoogste gisteren
Laagste heden nacht
Hoogste heden tot 12 uur
45 F.
43 F.
43 F.
W. KUIPERS Zn., Opticiens
ZIJLSTRAAT 97 - HAARLEM.
Leveranciers van ALLE ZIEKENFONDSEN
(Adv. Ingez. Med.)
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM, 8 Januari.
- Ondertrouwd 8 Januari: H. Buss en W. Chr.
van Weeren;. J. Esser. en C. H. Middag; C.
Hoogkamer en K M. J. Kuitenbrouwer; J. Pool
en J. Hoppenbrouwer; A. Bakker en M. Wezel
man; Tj. de Haaaa en N. J. Sondorp; B. Bot
telier en A. A. Putman; W. van Roon en J.
Meijer; W. F. Steenkist en M. G. P. Hermsen;
A. de Zwart en D. G. Biesbrouck;
Getrouwd 8 Januari: G. Oorver en P. de
Vries; F. H. P. Koning en B. Verdam; J. J. P.
Kraaijer en H. C. A. Plantjé; G. L. Punt en
M de Vries: J. P. J. Urbanowitz en C. Roos; J.
W. Haverkort en L. J. Padberg; F. Feitsma
en A. Martin; A. A. Thoolen en A. Chr. van den
Bos; G. Complet en J. Breeuwer; P. W. Chris-
tan'en G. Lichtendahl: J. J. A. van der Horst
en M. A. van Sluis: H. H. Pickhard en E. M.
Bigge; M. Hassink en E. W. C. van Konings
hoven.
Bevallen: 4 Jan.: A. Steffers—Mink, z„ 5
Jan.: C. C. v. du Poppe—Meijer, d., 6 Jan.: J.
M. H. v. Schie—Uilenburg, d., 7 Jan.: W. G.
VisserZwetsloot, z., C. M. H. v. d. Geest
Kramer, z., A. C. C. KeijzerRadaicke, z., E.
SchutRuis, z., 8 Jan.: P. T. C. M. Schelle-
kensKamp, d.
Overleden: 5 Jan.: W. Duinker, 51 j.. Fon
teinlaan, 6 Jan.: W. Düsseldorf, 27 j., K. Hof
straat, C. M. Heroma—v. d. Horst, 91 j. Ged.
Voldersgracht, 7 Jan.: J. Hofmeijer-Aalsma,
83 j., Brouwerskade, C. H. v. Pelt, 82 j., Zijlweg
J. N. Vredenburg, 75 j., Zaanenlaan, J. F W.
Hauber, 69 j., Kinderhuissingel, N. v. Loon
v. Steenis, 66 j., Spanjaardslaan, 8 Jan.: M.
W. Smink, 52 j., Jansstraat.
HANS ALBERS, die met ANNABELLA de
hoofdrol vervult in de film „VARIÉTÉ"
en vanaf Vrijdag a.s. in „REMBRANDT"
wordt vertoond.
(Adv. Ingez. Med.)
COÖP. CENTRALE EIERM2ILING.
Purmerend, 7 Jan. 1936
Aanvoer 80.000 eendeieren f 2.75—2.90
75.000 Kippeneieren
70-80 K.G. f 4.50—f 5.50
65-66 KG. f 4.50—f 4.60
63-64 K.G. f 4 20—f 4.50
60-62 K.G. f 390—f 4.20
58-59 K.G. f 3 80—f 4.-
56-57 K.G. f 3.70—f 3.90
53-55 KG. f 3.70—f 3.80
50-52 K.G. f 3.60—f 3.70
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet v er antzoo ordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst oj niet
geplaatst, zoordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
Snijdt het water niet af.
Niet zonder eenige ontroering heb ik ken
nis genomen van de statistiek in uw blad
van 27 December over afsnijdingen bij ver
bruikers van electriciteit, gas en water. Ik
heb mij eens goed ingedacht wat dit betee-
kent voor de vele diep te beklagen slacht
offers van dezen crisistijd.
De kwaadwilligen buiten beschouwing la
tende vraag ik mij af: zou er niet eenige
soepelheid betracht kunnen worden? Zelf
behoor ik gelukkig nog niet tot degenen, die
het gebruik van een dezer drie moeten mis
sen. Echter wat men vandaag heeft, is men
morgen kwijt, tenminste als men geen vaste
positie heeft. Gas en licht kunnen worden
vervangen als het moet, door petroleum.
Maar water is niet te vervangen; en wat is
erger dan dat men iemand water onthoudt?
Het is een bijna niet te gelooven feit, dat
iemand het gebruik van water moet missen.
Er zullen toch onder die velen wel zijn
wien het een onmogelijkheid is te betalen
wat men schuldig is.
Ik zou meenen, bij alles wat den menschen
onthouden wordt, geef him dan toch nog
water, want daarbuiten kan een mensch
niet.
EEN LEZERES.
Tegen stadslawaai.
Veel wordt er geschreven om meer rust
te brengen in het stadsverkeer, doch m.i.
blijft het slechts hierbij.
Heeft men wel eens opgelet hoe afgrijselijk
de autobussen van de "N.Z.H. te keer gaan
als zij moeten remmen, of stoppen aan een
halte? Hooren en zien vergaat dan, men
jaagt er de menschen de stuipen mede .op het
lijf. Als zoo'n gevaarte achter iemand stopt,
dan denkt men minstens dat er een ongeluk
gebeurt.
I/k heb ongeveer een jaar aan een auto-
bushalte van de N.Z.H. aan ide Jansstraat
gewoond en menigmaal ben ik 's nachts bij
den laatst en dienst uit mijn bed gesprongen,
denkende dat er iets .gebeurd iwas.
Bij regenachtig weer is dit lawaai bijzonder
opvallend. Alhoewel ik een leek ben op dit ge
bied meen ik dat andere remvoeringen de
voorkeur zouden verdienen.
Wil men méér rust in. het stadsverkeer,
dan beginne men bij deze diensten.
Dankend voor de verleende plaatsruimte,
Uw abonnée,
TERWOORT.
LETTEREN EN KUNST
HET TOONEEL.
DE HACESPELERS.
WAPENS EN DE MENSCH.
Er is in het begin van het seizoen in de
pers nog al wat te doen -geweest over het
feit, dat Eduard Verkade tooneelcriticus van
het weekblad „De Groene" was geworden. Ik
heb mij dat kabaal niet goed kunnen begrij
pen. Even goed als schrijvers en scheppende
en uitvoerende musici hun collega's criti-
seeren, mag een tooneelspeler-regisseur dat
toch ook doen. De eenige voorwaarden, die
men mag stellen, zijn, dat de criticus hoog
genoeg staat om het werk van zijn collega's
geheel onpartijdig en objectief te beoordee-
len en hij voor het geven van gemotiveerde
critiek competent is. Verkade is altijd een
hoogstaand kunstenaar geweest en er was
dus geen enkele reden om aan Verkade's on
partijdigheid te twijfelen. En dat hij, de fijn
zinnige artist, volkomen tot oordeelen .be
voegd is, ook daarvan kan men zeker zijn.
Het kon dus niet anders dan interessant zijn
liet oordeel van Verkade over het huidige
tooneel geregeld te lezen en er was dunkt
mij niet de minste aanleiding om Ver
kade in de rij der critici niet hartelijk wel
kom te heeten.
Het zou alleen wat mal worden, wanneer
Verkade ook zijn eigen voorstellingen ging
becritiseeren. Dat zou alleen mogelijk zijn,
wanneer de criticus over zoo veel gevoel voor
humor beschikte, dat hij er in fijn-humoris-
tischen, ironischen trant over schreef. Maar
dan nog zou dit alleen bij enkele stukken en
voorstellingen mogelijk zijn. Verkade heeft
zich reeds een enkele maal op dat gladde ijs
gewaagd en o.a. over de opvoering van Wa
pens en de Mensch door de Hagespelers on
der zijn leiding in de Groene geschreven.
Was het 'n soort verdediging, omdat het
oordeel in de pers niet zoo heel erg gunstig
was geweest? Natuurlijk was het moeilijk te
verwachten, dat Verkade zijn eigen voorstel
ling zou afbreken of hij had over de door
mij bedoelde rijke dosis humor hebben moeten
beschikken en dan zou het misschien zijn
amusantste kritiek zijn geworden maar wel
opmerkelijk was het te lezen, dat Verkade
over zich zelf ongeveer schreef ik heb de
critiek niet bij de hand en weet liet dus niet
meer woordelijk dat hij voof kapitein
Bluntschli eigenlijk niet de figuur had, maai
de rol overigens bij hem tot haar recht kwam.
Het spreekt wel vanzelf, dat Verkade van
meening is. dat Bluntschli bij hem tot zijn
recht komt. Deze Zwitser is altijd van Verkade
een geliefkoosde rol geweest. Ik heb hem al
Bluntschli zien spelen ongeveer 25 jaar ge
leden in een voorstelling met Enny Vrede als
Raina en herhaaldelijk daarna heeft hij de
rol weer opgenomen. Verkade speelt hem met
een heerlijk-droge nuchterheid en lanceert de
geestigheden van Shaw in deze rol, altijd weer
even fijn en raak. Het komische van de op
voering ligt vooral in de koele nuchterheid van
Bluntschli en de opera-romantiek van zijn
Bulgaarsche omgeving.
Deze romantiek werd in de opvoering van
gisteren wel wat te sterk aangezet. Zij zat er
bij sommigen wat al te dik op. Men voelde
heel goed de bedoeling van de regie, maar
sommige spelers wisten niet voldoende maat
te houden. Zoo overdreef Peter van Hulzen wat
al te veel als majoor Sergius. Hij deed soms
denken aan een brieschenden leeuw en de rol
zou er zeker bij gewonnen hebben, wanneer hij
de opgeblazenheid van dezen man wat fijner
en minder hevig en vooral minder luidruchtig
had gegeven.
Rob Geraerds speelde alsof Bernard Shaw
d' Ennery was geweest en de herinnering
aan De twee Weezen kwam bij dezen Nicola
telkens bij mij boven. Uit de kritiek van
Verkade meen ik mij te herinneren dat de
regisseur zelf hierover ook niet bepaald
enthousiast was. Adriënne Canivez was als
Raina 'n fijn, romantisch poppetje en ging
ook steeds in de richting, welke Verkade
blijkbaar gewild heeft, al bleef haar spel
wat aangeleerd en werd het zelden of nooit
spontaan. Tine Medema was wel wat 'n heel
gedistingeerde Louka. Deze kamenier zou
ons bijna doen vermoeden, dat het met de
beschaving bij de Bulgaren in 1886 niet
1894, zooals in het programma stond nog
al meeviel.
Jacques van Hoven was heel vermakelijk
als majoor Petkoff al ging hij in het opzet
telijk kluchtige wel eens wat te ver. Van
de Bulgaarsche familie was Rika Hopper het
beste. Zij gaf het levendige, romantische
bruyante van Catarina Petkoff zoo, dat men
niet te veel aan tooneel dacht.
Shaw's geestig blijspel bleek het ook nu
nog, na zoovele jaren, uitstekend te doen.
De volle zaal het was een zoogenaamde
.invitatie-voorstelling" amuseerde zich best
met deze persiflage op de oude oorlogs-
romantiek en heeft na elk bedrijf de spelers
hartelijk gehuldigd.
J. B. SCHUIL.
MUZIEK.
Haarlemsche Bachvereeniging
Vierde Concert.
Wanneer ik over het Bachconcert van 7 Ja
nuari schrijven zal, dan zal mijn referaat in
de allereerste plaats over den gastdirigent
maestro Antonino Votto, den tijdelijken leider
van het Residentie-orkest gaan, en ik zou
willen dat mij de virtuositeit van een Querido
ter beschikking stond om de woorden te kun
nen vinden, die de juiste uitdrukking zouden
kunnen geven aan de bewondering, welke
voor dien virtuoos den duce Votto past. Een
virtuoos van den allereersten rang! Maar de
betiteling .Pultvirtuose", die onze Oostelijke
naburen aan groote dirigenten plachten te ge
ven, zou voor maëstro Votto misplaatst zijn.
Want het „Puit", de dirigeerlessenaar, ontbrak
den heelen avond op het podium; aan de les
senaars der orkestleden daarentegen werd. ge
werkt met een spanning en een geestdrift, die
tot het uiterste opgevoerd waren.
We hebben kort geleden den denkwedstrijd
EuweAljechin in al haar fazen kunnen vol
gen en ons kunnen verbazen over de hersen-
werkzaamheid dier schaakmeesters. He heb,
jaren geleden gezien, hoe wijlen Richard
Reti dertig schaakpartijen tegelijk „blind",
dus zonder bord of stukken te zien, speelde en
na de pauze een opsomming van alle stel
lingen gaf. zonder één enkele vergissing te
begaan. Dat is voor ons gewone menschen vol
komen onbegrijpelijk. Maar wat Votto doet is
even onbegrijpelijk. Ik heb hem verleden jaar
als dirigent der Opera Italiana Puccini's .ia
Bohème" uit het hoofd zien dirigeeren en heb
kunnen bemerken, dat hij zoowel aan het
orkest als aan de zangers alles en alles aan
gaf; dat hij dus elke noot der partituur in
zijn hoofd had. Dat was zeker hoogst merk
waardig. Maar men zou nog kunnen veronder
stellen, dat langjarige routine en eindeloos
herhaalde opvoeringen van zoo'n werk dat
mogelijk gemaakt hadden. Ik had echter tot
nu toe nog nooit gezien dat een dirigent het
waagde om de orkestpartij van een pianos-
concert met een vreemden solist uit het hoofd
te dirigeeren. Dit nu heeft Votto Dinsdag
avond gedaan: niet alleen met onfeilbare ze
kerheid maar met een beheersching van het'
werk, die tot een volmaakt symphonisch ge
heel leidde, als men op het gebied van solo
concerten zelden te genieten krijgt.
Ik vroeg hem in de pauze of hij hij is
van huis uit pianist het Concert van
Rachmaninoff misschien zelf had gespeeld.
„Weineen", was het antwoord, „maar ik heb
de partituur bestudeerd". Ja, de partituur lag
op de tafel in de solistenkamer, maar zij had
haar diensten te voren gedaan: de noten
stonden in M. Votto's geheugen gegrift. Of dit
geheugen visueel of auditief is, weet ik niet,
maar wel weet ik dat geen nuance in tempo
of dynamiek, geen inzet van eenig instrument
hem ontgaan is. „En als een solist zich nu
eens zou vergissen, zou dat niet gevaarlijk
worden?" waagde ik nog te vragen. „Neen,
dat zou niet erg zijn!" was het geruststellend
antwoord, dat de dirigent glimlachend gaf,
bescheiden en beminnelijk als steeds.
Afgezien van deze verbijsterende geheugen
virtuositeit moeten we ook voor M. Votto's in
zicht en stijlgevoel de grootst mogelijke waar
deering hebben. Duitsche, Russische, Ita-
Üaansche en Fransche kunst heeft hij ons
met onfeilbare intuïtie vertolkt. Een prachti
ge vertolking van het „Lohengrin"-voorspel
opende de feestelijke rij. De sublieme klank
verhoudingen, die door Votto's uiterst expres
sieve gebaren tot in de kleinste détails gere
geld werden, trokken terstond de aandacht.
Over zijn leiding bij het Pianoconcert repte
ik reeds; ik verzuimde echter nog te vermel
den, dat dit het Tweede Pianoconcert van
Rachmaninoff was. Dit werk is tegenwoordig
zeer geliefd; er gaat bijna geen week voorbij,
waarin het niet door de radio uitgezonden
wordt en ook op concerten der H. O. V. is het
herhaaldelijk gespeeld.
Men kent er vertolkingen van door de groot
sten der tegenwoordige klavierkunstenaars.
Ook Nicolai Orloff mag daartoe gerekend
worden, wiens absolute technische zekerheid
wel voor geen hoorder verborgen bleef. Voor
een breeclen kijk op zijn artisticiteit zou een
recital betere gelegenheid geven. In Rach
maninoff's concert gaat de piano ondanks de
overvloedige hoeveelheid der meest bege
leidende figuraties licht in het orkestrale
ensemble onder, te meer daar het werk vrij
dik geïnstrumenteerd is. Bij radiouitzending,
waar de microfoon vlak voor de vleugelklep
hangt, heeft men daar geen last van; zelfs
domineert da?i vaak het solo-instimment te
zeer. We zien dus met belangstelling eens een
piano-recital van Nicolai Orloff te gemoet.
Het „Concerto d'Estate" van Holebrando
Pizzetti, waarvan hier de première voor ons
land ging, is een levendige .interessante com
positie. vol zomersche warmte. Die straalt ons
uit het eerste hoofddeel tegemoet. In het
tweede hoort men natuurgeluiden in de stilte
der nacht. Zang van Italiaansche en ook van
..Hollandcche" nachtegalen treft ons oor. Ook
dit hoofddeel is zeer stemmingsvol. Daaren
tegen valt het derde hoofddeel wat afde vele
herhalingen brengen afwisseling noch stij
ging.
,,L' Apprenti-Sorcier" van Paul Dukas sloot
de reeks der voordrachten in een vertolking,,
zóó uitmuntend en zóó suggestief als we ons
niet herinneren ooit te voren gehoord te heb
ben. Dat was „l'Apprenti": de eigenlijke „Sor-
cier", de Meester, de Magiër, die alle krach
ten bande en ook ons in zijn ban hield, was
de dirigent Antonio Votto.
Bravissimo!
K. DE JONG.
