Behandeling der begrooting voor 1936.
DOXDERDAG '16 JANUARI 1936
H A X R E E M'S D A G B E A D
6
Haarlemsche gemeenteraad
Voortzetting der algemeene beschouwingen.
Begrooting.
(Vergadering van Woensdag).
i
De heer Boes (V.D.), wethouder van on
derwijs. constateerde, dat bij de algemeene
beschouwingen weinig over het onderwijs is
gezegd.
Er is gesproken over concentratie van scho
len, maar deze zaak is er een van het rijk.
De gemeente Haarlem heeft er weinig mee
te maken ornaat er concentratie is toege
past.
Spreker sluit zich aan bij de hulde die de
heer Castricum gebracht heeft aan den lei
der der ontwikkelingscursussen voor jeug
dige werkloozen De belangstelling voor de
werkplaatsen is belangrijk gestegen. Er wer
ken nu 70 werkloozen. 350 jeugdige werkloo
zen nemen aan verschillende cursussen deel.
De heer Visser heeft gesproken over het
toelaten van te jeugdige personen in biosco
pen. De gemeentelijke commissie let daar
evenwel op. Het is evenwel niet mogelijk op
alle gevallen te letten. Sommige stukken
mogen te Haarlem niet vertoond worden, uit
andere films worden stukken weggelaten.
Op dat alies houdt de commissie toezicht. De
directeuren der bioscopen werken goed met
de commissie samen.
De heer R e i n a 1 d a (S.D.A.P.). wethouder
van Openbare Werken, zei. dat in den raad
opmerkingen zijn gemaakt over de samen
stelling van het college van B. en W. Hij zal
daarop niet ingaan. Alleen wil hij den heer
Peper opmerken, dat het niet juist is wat hij
gezegd heeft, toen hij betoogde, dat de S.D.A.P.
in het college van B. en W. niets bereikt. Juist
in deze crisis is door samenwerking op dit ge
bied veel te bereiken.
Bij de schriftelijke voorbereiding der be
grootüig en bij de discussie is gesproken over
de annexatie. Ook de voorzitter heeft daarover
in zijn nieuwjaarsrede in zeer juiste bewoor
dingen gesproken.
De legende mag geen post vatten dat de
annexatie van 1927 een strop was. Wel was die
annexatie niet ver genoeg gegaan, maar zij is
toch een zegen geweest. Denk eens aan hoe
Haarlem zich in dezen crisistijd zou gehouden
hebben als wij de annexatie niet gehad had
den. Dan zou de toestand van Haarlem in
dezen crisistijd nog veel erger geweest zijn.
(Bovenstaande is reeds in een deel onzer
vorige oplage opgenomen.)
Het geluid dat mevrouw Scheltema heeft
doen hooren over deze quaestie kan ertoe lei
den dat personen angstig zijn om zich te Haar
lem te vestigen.
Spreker is het ook niet eens met de strek
king van enkele artikelen in Haarlem's Dag
blad over deze aangelegenheid. Hij waardeert
den hoofdredacteur en zijn werk, maar
met zijn betoog over de annexatie is spreker
het niet eens. Het is in het algemeen niet
juist, in een raadsdebat personen te betrek
ken, die zich niet in den raad verdedigen kun
nen, maar voor dit geval wilde spreker een
uitzondering maken.
Men moet niet te gauw met historische be
zwaren - tegen een annexatie komen. Het is
veel meer de vraag of het belang van de in
gezetenen van een streek het niet eischt om
de grenzen te herzien. De belanghebbenden
moeten dan rond de tafel gaan zitten om de
beste oplossing onder oogen te zien.
Het zou bijvoorbeeld best in te denken zijn,
dat overwogen werd in dit deel van Noord-
Holland alleen de gemeenten Amsterdam,
Haarlem en Velsen te handhaven. Waarom
moet bijvoorbeeld de gemeente Bennebroek
in de verre toekomst blijven bestaan? alleen
om historische rechten? Er zijn 1100 gemeen
ten in ons land en is het nu een landsbelang,
dat al deze gemeenten, waaronder vele zeer
kleine zijn, ongewijzigd blijven bestaan?
B. en W. van Haarlem hebben dit vraagstuk
groot gezien in het belang van de g e h e e 1 e
streek van Kennemerland.
Wel erkent spreker dat het'een zeer moeilijk
vraagstuk is.
Spreker heeft met genoegen naar enkele ge
deelten van de rede van den heer van Dam
geluisterd. Daaruit is namelijk gebleken, dat
de heer van Dam op dit oogenblik de deflatie-
politiek van onze rijksregeering niet bewon
dert, omdat die blijkbaar uiteindelijk niet tot
succes kan leiden. Die overtuiging zal bij onze
bevolking steeds meer toenemen.
Zoo is het ook met de gemeentepolitiek.
In 1931 betaalde de gemeente f 4,600.000 aan
loonen en salarissen uit. In vier jaar is dit
verminderd tot f 3.000 000. De inkrimpings-
poiitiek heeft natuurlijk een teruggang op
velerlei gebied tengevolge, die opnieuw zijn in
vloed doet gelden.
De gemeente Haarlem kan evenwel alleen
uitvoerster zijn van de inkrimpingspolitiek der
landsregeering.
Tenzij de gemeenteraad van Haarlem bereid
ls. binnen het raam van de mogelijkheden, de
conjunctuur te beheerschen. B. en W. zullen
aandacht wijden aan alles wat op dit gebied
gedaan wordt. In dit verband wijdde spreker
aandacht aan het „Plan van den Arbeid". Ook
voor de gemeente is dit Plan van beteekenis.
Als men vreest voor den naam, omdat men
vreest voor propaganda voor de S.D.A.P., laat
men het dan geen Plan van den Arbeid meer
noemen, maar zich alleen bepalen tot de ge
dachte.
Bij het Plan zijn vele quaesties betrokken
die de gemeente nauw raken: verlaging van
vaste lasten, werkloosheidsbestrijding, enz.
Wat de quaestie van de Middenstandscrisis
betreft is in den raad veel gezegd, maar geen
enkel raadslid heeft gezegd wat op dit gebied
concreet kan gebeuren. De heer van Te tering
is bang voor een ordening en een vestigings
verbod, hij zei iets over een blok aan het been
voor den middenstand. Maar als men wil dat
de gemeente iets doet, is het door den heer
van Dam voorgestelde al het minste wat ge
daan kan worden. Met woorden alleen komt
men er niet. Als er een meerderheid in den
raad zou zijn die tegen ordening is, dan is het
beter dit bij motie uit te spreken, dan kunnen
B. en W. zich werk besparen dat gemoeid is bij
de enquête over het voorstel van Dam en het
praeadvies daarover. Ordening zal voordeelen
brengen voor de middenstanders, maar in
zeker opzicht, althans voor den eersten tijd,
schade. (Geroep: uiteindelijk geen schade).
(De heer van Tetering (r.k.)wij zullen
uw daden afwachten).
Wat de positie van het overheidspersoneel
betreft, hebben mevr. Scheltema en de heer
van der Wall gezinspeeld op de noodzakelijk
heid de loonen van het gemeentepersoneel op
nieuw te verlagen. De heer Peper heeft daar
entegen gezegd: er kan niets meer af.
B. en W. hebben bij deze begrooting ge
zegd, dat er in deze begrooting geen enkele
reden is op dit oogenblik eenige verlaging
voor het gemeentepersoneel in te voeren.
Maar de gemeente is niet meer vrij op dit
gebied. Er is een koninklijke boodschap ge
stuurd, dat wij binnen 5 maanden opnieuw
5 pet. moeten korten. B. en W. zullen trach
ten die nieuwe verlaging af te wenden. Het
is evenwel de vraag of het gelukken zal. Wel
is gebleken, dat de gemeente, die voor haar
personeelsuitgaven 34 pet. naar beneden ge
gaan is, zich meer heeft aangepast dan het
rijk. De loonen van het Haarlemsche perso
neel zijn bovendien niet laag.
De voorzitter: zien de heeren van re
pliek af?
Daartegen bleken bezwaren te bestaan.
De voorzitter: dan zoo kort mogelijk!
Replieken,
De heer Noordhoff (s.d.a.p.) betreurde
met den heer Peper, dat de voorzitter geen
inlichtingen gegeven heeft over het verbod
van de voorstelling van ,,de Beul". Dit is
jammer omdat men zou kunnen denken, dat
het verbod alleen uitgevaardigd is uit vrees
voor relletjes. Het zou goed geweest zijn als
de voorzitter dit had tegengesproken, te
meer omdat spreker overtuigd is. dat de bur
gemeester van Haarlem die overweging niet
heeft laten gelden.
Zullen B. en W. een onderzoek instellen
naar den toestand van de gezinnen der werk
loozen?
(De voorzitter: u krijgt dit antwoord
bij de hoofdstukken).
De wethouder van financiën heeft alle
voorstellen uit den raad afgewezen. Als boe
man heeft hij de dreigende verlaging van
het gemeentepersoneel naar voren gescho
ven. Dat. is niet juist. Het heeft bovendien
geen indruk gemaakt. Daarom handhaaft de
s.d.a.p. haar voorstellen.
De S.D.A.P. heeft geen propaganda met
het Plan van den Arbeid willen maken. Het
Plan is ontstaan door warm welgevoeld me
deleven met de werkloozen. Bij het Plan zijn
wel terdege gemeentebelangen gemoeid.
Nederland zal op den duur wel 2-00.000
werkloozen houden. Daarvan komen wij niet
af. De gemeente Ha .riem zal ook met deze
vaste uitgaven in de toekomst blijven zitten.
Het oplossen daarvan is een semeentebelang.
Met andere gemeenten moet Haarlem bij het
rijk aandringen op uitvoering van plannen
die kunnen leiden tot vermindering der
werkloozen.
Deflatie brengt ons steeds dieper in het
moeras.
Wat het deflatie-betoog van mevrouw
Scheltema betreft, wil spreker vragen: waar
moet die voor onze arbeiders eindigen, bij de
Poolsche of bij de Japansche loonen?
Het Plan is niet socialistisch.
Zware tijden eischen forsche. groote mid
delen en die ziin belichaamd in het Plan.
Spreker handhaaft zijn bezwaren tegen de
samenstelling van het college van B. en W.
Heeft de heer Bijvoet, toen hij over even
redige vertegenwoordiging sprak, den burge
meester uitgezonderd?
(De heer B ij v o e t: die staat boven de
partijen).
De heer Bijvoet (r.-k.) zei. dat door de
rede van wethouder Reinalda, het vraagstuk
der annexatie in een ander licht is komen
te staan. De personen die geen voorstanders
van annexatie zijn, hebben meer afdoende
bezwaren dan alleen het historisch gegroeide,
hoewel die ook van veel beteekenis zijn. An
nexaties zijn vaak in het nadeel van de be
woners der randgemeenten gebleken.
Spreker is een groot voorstander van or
dening op het middenstandsterrein, mits die
goed is. Voor een gemeente Is evenwel niet
veel op dat terrein te doen. Het zijn meest
lapmiddelen. Men kan iets doen waar het
uitbreidingsplannen betreft, maar een orde
ning, zooals de heer van Datn wil. moet ge
steund worden door een goede rijksregeling.
Dit wil evenwel niet zeggen, dat spreker een
motie wil indienen om het onderzoek van
B. en W. stop te zetten, want er zijn rijks
maatregelen in voorbereiding.
De heer Noordhoff heeft gezegd, dat de
S.D.A.P. in den Haarlemschen raad een
loyale oppositie wil voeren. Het is evenwel
niet juist zoo'n standpunt in te nemen als
men eenmaal een zetel van wethouder heeft
aanvaard. Volgens ons staatsrecht is dit ver
keerd.
De heer de Braai (a.-r.) verklaarde zich
tegen de voorstellen om de tarieven voor
gas, water en electriciteit te verlagen Haar
lem heeft o.a. voor water zeer lage tarieven,
het zijn voor-oorlogsche prijzen.
B. en W. staan thans sterk tegenover de
regeering inzake de dreigende salarisverla
ging van het gemeentepersoneel. Men moet
die positie niet verzwakken door nu terwille
van de tariefsverlaging de opcenten op de
Personeele Belasting te verhoogen.
De heer van Dam (v.-d.) hield vol, dat
de ervaringen in het buitenland aantoonen,
dat herstefvan den toestand komt zelfs zon
der deflatie, oa. in Engeland. Dit is voor
Nederland een les met de aanpassingspolitiek
niet verder te gaan.
Spreker heeft den opzet gehad de raad
eerst een beginsel-besluit te laten nemen
over de ordening op middenstandsgebied.
B. en W. zijn evenwel eerst begonnen met een
enquête te organiseeren. Dit heeft het na
deel, dat de mogelijkheid bestaat, dat de
raadsmeerderheid zich tenslotte tegen de
ordening verklaart, waardoor B. en W. on-
noodig werk gedaan zouden hebben. Het is
nu nog het beste als B. en W. op korten
termijn alsnog een praeadvies aan den raad
willen uitbrengen, opdat de raad zich over
het principe zal kunnen uitspreken.
De heer Visser (C.H.) zei, dat het Plan
van den Arbeid goede onderdeelen, zelfs
goede grondgedachten heeft, maar het „ge
bouw" heeft geen goede fundamenten, o.a.
de financieele opzet.
Spreker vindt het verkeerd, dat B. en W.
een financieele vergoeding aan de penning
meesters van de vakbonden willen geven. Dit
werk moet vrijwillig blijven. Zoo wordt de
werkloosheid een vak. (protesten).
Het zou goed zijn als de afdeelingsverslagen
over de begrooting onmiddellijk door B. en
W. gepubliceerd zouden worden. Dan voor
komt men ook ontijdige publicatie in de pers
Betreurd wordt, dat de voorzitter geen aan
dacht gewijd heeft aan sprekers opmerkin
gen over af te keuren voorstellingen in het
Gem. Concertgebouw.
De heer Westerveld (s.d.a.p.) verdedig
de opnieuw zijn voorstel om de meterhuur I
voor m-untgasverbruikers af te schaffen. Het,
gevolg van aanneming zal misschien zijn, dat|
de opcenten op de Personeele Belasting moe
ten worden verhoogd, maar dat alleen dit
Ja Moeder, maar ze zijn
ook zoo heerlijk, die
Verkade's kaascrackers.
Iedereen - groot en klein -
is er dol op. En ze deelen
zoo gezellig uit -150 stuks
zitten er in een bus.
(Adv. Ingez. Med.)
mogelijk is, moet geweten worden aan den
minister van financiëëën.
Deze meer opcenten zijn evenwel geen ver
zwaring van druk op de bevolking, want de
lasten worden alleen anders verdeeld.
Daaraan kan de minister geen argument
ontieenen om de loonen van het gemeente
personeel te verlagen.
Bovendien is het de vraag of de opcenten
wel verhoogd moeten, omdat de mindere
ontvangsten wel op andere wijze te vinden
zijn.
Het Plan van den Arbeid is geen medicijn
voor alle kwalen, maar kan toch veel werk
loosheid verlichten.
De heer Wolzak (A.R.) zei, dat men voor
zichtig moet zijn dn een crisistijd het mid-
denstandsbedrijf te willen gaan ordenen.
De heer Reinalda kan wel zeggen, dat
de toestand te Haarlem nu nog slechter zou
zijn als we de annexatie van 1927 niet gehad
hadden, maar dit is moeilijk te bewijzen.
Spreker staat in elk geval sceptisch tegen
over een nieuwe annexatie.
De herwaren van den heer Visser tegen de
vergoeding aan de penningmeesters van de
vakbonden deelt spreker. Wat de heer Vis
ser daarover zei, was nog zoo gek niet.
(gelach).
Het is onjuist, dat de S.DA.P. zich als op
positiepartij in den raad gevoelt. Dan had
deze partij geen wethouderszetel moeten aan
vaarden.
Mevr. Scheltema (V.B.) bleef aan
dringen op verlichting van verschillende las
ten voor het bedrijfsleven.
Het is verkeerd van den wethouder van
financiën om de opcenten op belasting te
gaan beschouwen als sluitpost van de be-
■;rooting.
Den heer Reinalda antwoordde spreekster
dat zij in eersten termijn niets gezegd heeft
over een verlaging van de loonen van het
gemeentepersoneel.
(De heer Reinalda: ik vraag excuus).
De quaestie van de vergoedingen aan de
penningmeesters der vakbonden moet in den
raad komen. B. en W. kunnen niet zoo maar
toezeggen, dat die vergoedingen zullen wor
den gegeven.
De heer van Tetering (r.k.) beval de
belans^n van den middenstand aan den heer
Reinalda aan. Vroeger zou hij dit niet met
vertrouwen gedaan hebben, maar de heer
Reinalda heeft zijn wilde haren verloren,
(gelach).
Men moet evenwel voorzichtig zijn met te
veel te willen ordenen, zeker niet meer dan
noodig.
De heer Castricum (r.k.) betreurde dat
de wethouder van financiën geen enkel pers
pectief heeft geopend om ons in de toe
komst te verlossen van de groote indirecte
lasten in verband met de tarieven voor gas,
water en electriciteit. Spreker vindt het
jammer dat B. en W. het voorstel der S.D.A.F
niet willen overnemen om de meterhuren
voor het muntgas af te schaffen.
Spreker is tegen de opheffing van het
Kindertehuis.
Heo geven van een vergoeding aan de pen
ningmeesters -der vakbonden is billijk. Het zal
slechts een klein bedragje zijn.
De heer Visser: daar gaat het met om.
De heer Castricum: de heer Visser
heeft altijd bezwaren als er iets gedaan kan
worden om het lot der arbeiders te verbe Le
ren
De heer Visser: ik vraag het woord voor
een persoonlijk feit, ik vind dit een onbe
hoorlijke verdachtmaking.
(Hierna ging de raad over in een korte ge
heime vergadering)
Avondvergadering.
De eerste spreker in de avondvergadering,
de heer Peper (communist) was het niet
eens met de crisisbeschouwing van den heer
van Dam. Er is in alle landen waar opleving
geconstateerd is, weinig verbetering voor
de arbeiders; te constateeren.
De arbeiders hebben van het Plan van den
Arbeid niet veel te verwachten. Het is de
S.D.A.P. wel ter dege om progaganda te doen.
Er zitten evenwel eenige goede dingen voor
de arbeiders in. Ik heb aan den heer Noord
hoff gevraagd of hij het plan heeft om den
raad een uitspraak te vragen over het Plan
van den Arbeid. Hij zei mij van neen.
In deze motie die spreker voorstelde werd
allereerst verklaard, dat een doelmatige be
strijding van de werkloosheid is te verkrijgen
door het uitvoeren van groote werken, verder
dat het Plan van den Arbeid den weg daar
toe opent, waarom B. en W. worden uitge-
noodigd, zich tot de regeering te wenden om
deze zaak te bevorderen ter vermindering van
de werkloosheid.
De Voorzitter: Wordt deze motie ge
steund?
Alleen de stem van den heer Noordewier
werd gehoord.
De heer Peper vervolgde:
Hoe staan B. en W. tegenover de actie om
nieuwe vereenigingsgebouwen te stichten?
Hoeveel ambtenaren en arbeiders had de
gemeente in 1931 en thans?
De heer Van Kessel (R.K.) drong er op
aan reeds nu maatregelen te nemen om ves
tiging van nieuwe winkeliers tegen te gaan.
B. en W. hadden reeds lang het initiatief moe
ten nemen om dingen te doen om de winke
liers en middenstanders te helpen. Er ligt
reeds maanden een adres van de Midden
standscentrale.
Spreker antwoordt den heer Van Engelen,
dat hij de middenstandsparagraaf van de
K. D. P. kent. Maar daaraan kan hij weinig
waarde hechten, want zullen de K. D. P.'ers
zich daaraan houden als wij weten, dat die
partij nu zelfs geen gehoor wil geven aan de
aanmaning der hooge R.K. overheid om de
eenheid in de R.K. Staatspartij te bevorde
ren.
De heer Van der Wall (C.H.) ontraadde
de aanneming van het voorstel Westerveld om
de meterhuur voor muntgas af te schaffen.
Er zcuden dan 10 opcenten meer op de Per
soneele Belasting moeten worden geheven.
Dit maakt dat 13.000 van de 16.000 muntgas-
verbruikers hetgeen zij besparen aan me
terhuur toch moeten betalen aan opcenten
op de Personeele Belasting.
Bovendien is het gevaar van de verhooging
der opcenten dat daardoor de vestiging in de
gemeente wordt bemoeilijkt. Het kan de
druppel zijn die den emmer doet overloopen.
De heer Van Engelen (K.D.P.) kwam
op tegen de bewering dat hij gekozen is met
hulp der N.S.B.. Men verwondert zich over
onzen vooruitgang, maar wij gaan' nu een
maal zoo sterk vooruit, bij elke verkiezing
zeker zoo.
Spreker sommeerde den heer Kuiper thans
te komen met bewijzen dat in de Vaan (het
orgaan der K. D. P.) verdachtmakingen op
genomen worden jegens de R.K. Staatspartij.
Spreker beschuldigde het orgaan „Opwaarts''
van de R.K. Staatspartij daarentegen van
■rdachtmaking van de K. D. P.
De K. D. P. lapt het eenheidsverlangen der
kerkelijke overheid niet aan zijn laars, maar
wij willen de lading van de R. k. Staatspartij
niet dekken. Als het om zuiver Katholieke be
ginselen gaat staat de K.D.P. in de eerste rij.
Spreker verdedigde nog eens zijn voorstel
om progressieve tarieven in te voeren voor
gas. electriciteit en water. Als er bezwaren zijn
tegen enkele onderdeelen, dan hindert dit
niet, het gaat slechts om een principieele
uitspraak van den raad. Laten. B. en W. de
voorstellen voor praeadvies nemen, dan kan
het college deze nauwkeurig onderzoeken
De heer Kuiper (R.K.) hield vol, dat de
heer van Engelen tot raadslid gekozen is met
de hulp der N. S. B. Het was een belang voor
de N S. B. om de groote partijen bij de ver
kiezingen te versplinteren. Daarom kwam het
advies van den leider op de splinterpartijen
te stemmen ook op de K.D.P. Dit advies is na
tuurlijk opgevolgd. Vroeger hebben de K.D.
P.'ers het te Haarlem nooit tot een raadsze-
tel kunnen brengen.
Spreker citeerde daarop vei-schillende ar
tikelen van ,.de Vaan" wat de verdachtma
king jegens de R. K. Staatspartij en het R.K.
Werkliedenverbond betreft.
(De heer Van Engelen: dat zijn alle
maal waarheden.)
De heer Kuiper vervolgde, dat een van
de kenmerken van een goed Katholiek is.
trouw aan zijn Bisschop. Die trouw is er bij
de K. D. P. niet.
De heer Van Engelen: debatteert u eens
in het openbaar.
De heer Kuiper: ik wil niet voor muziek
in de tent van de K.D.P. zorgen. Laten de
R.K. arbeiders zich toch niet langer laten op
zetten door enkele politieke Strebers, maar
samen met ons de R. K. partij sterk maken.
Tenslotte het voorstel van spreker over de
gas-, electriciteits- en watertarieven (ver
strekking tegen kostenden prijs voor de
minst draagkrachtigen). Hij wil dit voorloo-
pig laten rusten als B. en W. willen toezeggen,
dat zij in die richting willen werken. Zijn
voorstel past geheel bij de aanpassingspoli
tiek der regeering. De vaste lasten moeten
naar beneden. Als die niet naar beneden gaan
ook wftt gas. electriciteit en water betreft,
dan faalt de politiek der regeering. Van die
arme menschen mag de gemeente geen woe
kerprijzen vragen.
Mocht de regeering vast willen houden aan
haar eisch tot salarisverlaging, dan hoopt
spreker dat- er nog een hartig woordje in
den raad over gezegd kan worden. Dan is er
nog wel iets meer recht te zetten.
De heer Klein (R.K.) heeft steeds waar-
deering gehad voor het werken van het col
lege van B. en W. om de annexatie van 1927
zoo goed mogelijk te maken, ook al is die
De nieuwe Engelsche eendekker,
vinding van den ingenieur Wallis,
waarover men op pag. 3 bijzonder
heden vindt.
grensregeling niet afdoende voor Haarlem
geweest.
Tusschen de S. D. A. P. en de R.K. Staats
partij bestaan principieele tegenstellingen.
Die zullen steeds blijken als bijzondere zaken
aan de orde komen. Ik hoor dat men aan de
zweminrichting aan de Houtvaart een gele
genheid wil maken voor zonnebaden. Als er
dan een gelegenheid komt voor gemengde
zonnebaden, dan valt de raad van Haarlem
weer in tweeën, de oude links-rechtsche te
genstelling.
Begrijpt de heer Noordhoff het nu?
De heer Noordhoff: ik begrijp er niets
van.
De heer Klein vervolgde met te consta
teeren, dat de heer Van Engelen aan de uiter
ste rechterzijde der s.d.-raadsfractie zit. Op
die plaats zit hij juist goed.
De heer Roodenburg (C.H.), wethouder,
zei, dat hij'in de behandeling van het Plan
van den Arbeid in dezen raad door de S.D.A.P.
propaganda voor deze partij heeft gezien.
Spreker erkent, dat in het Plan goede din
gen zitten, maar als geheel verwacht hij er
niet veel van. In Nederland zijn de toestanden
anders dan in groote landen.
Er moet inderdaad in onze stad naar werk
gezocht worden. Maar B. en W. doen reeds in
dit opzicht wat zij kunnen. Er zijn
evenwel financieele bezwaren.
Als er heden geen raad was geweest zou
spreker in Utrecht gezeten hebben om deel
te nemen aan een conferentie van de 6 groote
steden in ons land om te overwegen wat
gedaan kan worden om het rijk te bewegen
een grooter deel van de werkloozenlast voor
zijn rekening te nemen.
Toen B. en W. onlangs met 5 objecten voor
werk in den raad van Haarlem kwamen, was
het juist de partij die het Plan van den Ar
beid gemaakt heeft, die bezwaar had tegen
eenige dezer objecten, omdat zij die als nor
male werken aanmerkte.
Rechts is tegen het Plan, omdat de ont
werpers daarvan hebben gezegd: „de crisis is
veroorzaakt door menschelijke domheid, men-
schelijk vernuft moet die weer overwinnen".
Wij zeggen daarentegen „De mensch wikt,
God beschikt".
B. en W. zijn tegen het voorstel der S.D.
A.P. om de meterhuur af te schaffen voor de
muntgasmeters, omdat het gevolg daarvan zou
zijn, dat wij nu al 195 opcenten op de Perso
neele Belasting moeten gaan heffen. Dit is
verkeerd, omdat wij het volgend jaar al 200
opcenten zullen moeten heffen en dan zouden
wij weer huur voor de muntgasmeter moeten
heffen.
De kleine belasting-reserve die Haarlem heeft
moeten wij behouden.
Dan staan wij ook sterk tegenover de regee
ring om de dreigende salarisverlaging voor
het personeel te bestrijden.
De muntgasverbruikers zouden in het voor
stel der S.D.A.P. 2.40 per jaar sparen, maar
zeer velen zullen dit bedrag toch weer moeten
betalen voor de Personeele Belasting. Café's,
restaurants, winkels, enz. zullen bovendien
nog door de opcentenverhooging getroffen
worden.
Wie 40 M3 gas in de maand gebruikt heeft
al 4.80 per jaar voordeel door het pas inge
voerde nieuwe vastrechttarief.
De Personeele Belasting zal inderdaad de
sluitpost zijn van de begrooting. Er zijn geen
andere posten waarop wij het kunnen vinden.
Het is reeds te vreezen dat op deze begrooting
geen voldoende bedragen zijn uitgetrokken
door de werkloozenzorg, omdat het aantal
werkloozen nog steeds naar boven gaat.
De begrooting moet sluiten met 50.000 on
voorzien, anders keuren Ged. Staten haar niet
goed.
1934 heeft een groot batig saldo opgeleverd
tengevolge van de ingevoerde bezuinigingen.
Als dit niet zoo was geweest zou de begrooting
voor 1936 er heel anders hebben uitgezien.
Maar het is te vreezen, dat 1936 net zoo gun
stig zal verloopen als 1934.
Het bijzonder onderwijs heeft met B. en W.
meegewerkt om de lasten zoo laag mogelijk
te houden. Dat scheelt de gemeente 30.000
of 5 opcenten op de Personeele Belasting.
De voorstellen van den heer Kuiper en van
den heer v. Engelen zijn sympathiek, maar fi
nancieel niet uit te voeren. Bovendien zouden
groote administratieve bezwaren zijn verbonden
aan progressieve tarieven. Het zou bovendien
de vraag zijn of zulke tarieven, door hoogere
instanties zouden worden goedgekeurd.
Als wij de groote industrie-gebruikers hoo
gere tarieven zouden opleggen terwille van
de kleine verbruikers, zouden de groote ge
bruikers zich van ons afkeeren en dan zouden
de kleine gebruikers weer hoogere tarieven
moeten betalen.
Aanneming van de voorstellen zou een ramp
voor de gemeente wezen.
De heer Van' Liemt "(R.K.), wethouder,
zei dat de voorzitter bij het hoofdstuk Ge
zondheid zal antwoorden op de vraag of een
onderzoek zal worden ingesteld naar den ge
zondheidstoestand in de gezinnen der werk
loozen.
B. en W. willen wel praeadvies uitbrengen
over het voorstel om een vergoeding te geven
aan de penningmeesters van de vakbonden.
Spreker steunde den wethouder van finan
ciën om te trachten het beetje autonomie dat
de gemeente nog heeft te behouder.. Als wij
financieel afhankelijk worden van het rijk
krijgen wij rijkscontrole op al onze diensten.
De heer Reinalda (S.D.A.P.)wethou
der, zei als minderheid in het college van B.
en W., dat hij zich vereenigen kan met het
voorstel Westerveld om de meterhuur af te
schaffen.
De onbestuurbaarheid van verschillende ge
meenten liggen niet aan de gemeenten maar
aan het rijk.
In het debat over de tarieven-politiek wordt
in den raad veel naast elkaar heen gepraat.
Het streven van de heeren Kuiper, Cas
tricum en Van Engelen is ook om de
tarieven zoo billijk mogelijk te maken. De
meerderheid van B. en W. heeft aangeraden
de tarieven niet te wijzigen want anders
dreigt de gemeente onbestuurbaar te worden
in verband met de financieele moeilijkheden.
Dit standpunt deelt spreker evenwel niet. De
verhooging van de opcenten op de Personeele
Belasting vindt spreker ook niet sympathiek,
maar de regeering laat ons geen andere keus.
Het is billijk, dat wij trachten de onbillijk
heid van de tarieven voor de minst-draag-
krachtigen zoo klein mogelijk te maken.
Wat de motie-Peper betreft om het streven
om te komen tot stichting van ver
eenigingsgebouwen te steunen, wil spreker
zeggen, dat hij aan een vertegenwoordiger van
het comité gezegd heeft, dat hij sympathiek
daartegen staat. Maar de motie moet niet
aangenomen worden. Eerst moet een onder
zoek worden ingediend of er behoefte is aan
zulke gebouwen. Het particulier initiatief moet
bovendien in deze voorgaan. B. en W. zullen
dus voorloopig nog afwachten.
Spreker zal een onderzoek instellen naar
de vraag van den heer Peper hoeveel personeel
de gemeente in 1931 en thans heeft.
De raad krijgt praeadvies van B. en W. in
zake de quaestie van de eventueele verlaging
van de loonen en salarissen.
(Zie ook pag 7.Ï,