TENTOONSTELLING HET COSTUUM
ONZER VOOROUDERS.
DONDERDAG 16 JANUARI 1936
HAARLEM'S DAGBLAD
7,
Spreker is het niet eens met den heer van
Dam dat reeds nu een principieele uitspraa
gedaan moet worden over de quaestie van de
ordening op midaenstandsgebied. Dit begin
selbesluit moet eerst worden voorbereid door
een onderzoek. Het moet blijken, dat ook de
Haarlemsche middenstanders met zoo'n or
dening accoord gaan. Dan kan de raad met
kennis van zaken over de quaestie een beslis
sing nemen. Het is een moeilijk vraagstuk om
een regeling in deze te treffen. Het is de vraag
of de gemeente reeds nu bevoegd is om in deze
quaestie belangrijke maatregelen te nemen.
De rijkswetgever kan de gemeente natuurlijk
grooter bevoegdheden geven.
Spreker deelt niet de opvatting van den heer
Roodenburg over het Plan van den Arbeid. Er
zijn menschen die steeds zeggen: „de mensch
wikt, God beschikt", maar het streven van den
mensch moet toch ook steeds zijn om te
trachten te streven naar ordening. Daarom
moet het Plan, deze ernstige poging om ver
betering te brengen in het droeve lot der
werkloozen, niet afgewezen worden op deze
overweging. De S. D. A. P. wil gaarne mede
werking en steun van alle andere partijen
aanvaarden om door deze samenwerking iets
te kunnen bereiken.
Wat de nieuwe annexatie betreft kan wel
gezegd worden, dat dit een vraagstuk van
lange adem zal zijn.
Er is ongetwijfeld een gevaar in de quaestie
namelijk, dat gegoeden naar de buitenge
meenten gedreven worden, maar, dat moet
men niet verwarren met gegroeide historische
rechten. Voorzichtigheid is geboden wat de be-
lastingpolitiek betreft. Maar als blijkt, dat het
historisch gegroeide onbillijkheden in de hand
heeft gewerkt, dan is het billijk, dat daarin
wijzigingen gebracht worden. Daarvoor wil het
college van B. en W. den steun verkrijgen van
Ged. Staten en de Regeering.
De instelling van de Staatscommissie om te
overwegen of er geen betere regeling getrof
fen kan worden dan de bestaande, die ons
land in 1100 gemeenten heeft gesplitst vindt
spreker zeer goed.
Het centraal gezag zal moeten inzien dat
op den ingeslagen weg niet kan worden voort
gegaan. Er zal verandering moeten komen.
De voorzitter antwoordde den heer
Noordhoff, dat hij niet van zijn standpunt
kan afwijken om geen inlichtingen te geven
over zijn beleid. Dus ook niet wat betreft zijn
verbod tot opvoering van de Beul.
Er is gevraagd of B. en W. een onderzoek
Willen instellen naar den gezondheidstoestand
in de gezinnen der werkloozen. Daarop is te
zeggen, dat dit een moeilijke quaestie is, Het
is de vraag of er aanwijzingen zijn of er te
Haarlem ondervoeding is. (de heer Noord
hoff: die zijn er). Dan is er de vraag: hoe
moet het onderzoek zijn. De Geneeskundige
Dienst is met werk overladen. Utrecht stelt
thans een onderzoek in. Laten wij dit onder
zoek afwachten. Als er te Utrecht blijkt, dat
er ondervoeding is, dan is aan te nemen, dat
die te Haarlem ook bestaat. Dan is geen on
derzoek noodig.
De heer Noordhoff: reeds 4 andere ge
meenten hebben een onderzoek ingesteld.
Daaruit kan men gegevens halen.
De voorzitter: bij de hoofdstukken
spreken wij er verder over.
De voorzitter antwoordde den heer
Visser, dat hij ook niet spreken kan over ver
tooningen in de Gem. Concertzaal.
Stemming over de
voorstellen.
Het voorstel Kuiper (gas, water en electri-
citeit tegen den kostenden prijs voor de minst-
draagkrachtigen) werd verworpen met 34 te
gen 4 stemmen.
Het voorstel van Engelen (progressieve ta
rieven) werd verwox-pen met 32 tegen 6
stemmen.
Over liet voorstel Westerveld (afschaffing
Van de metcrhuur voor muntgas) staakten
de stemmen (1919).
De voorzitter: de raad is voltallig. Dan
is het voorstel dus verworpen.
De heer D rils ma: de raad is pas voltallig
als het nieuwe lid geïnstalleerd is.
De voorzitter: neen onze vergadering is
voltallig en het reglement van orde bepaalt
dat in dat geval geacht wordt dat een voor
stel verworpen is als de stemmen staken.
Bij nadere bestudeering van het reglement
bleek dat de voorzitter gelijk had.
De heer Peper trok zijn motie over de ver-
eenigingsgebouwen in.
Hierna werd de zitting verdaagd tot Don
derdagmiddag.
VEREENIGING VAN PENSIONHOUDERS.
Dinsdagavond werd een vergadering be
legd van pensionhouders(sters) voor Haar
lem en omstreken, met het doel een vereeni-
ging te stichten. De vergadering was goed
bezocht en alle aanwezigen op één na heb
ben zich als lid opgegeven.
Bovendien waren van velen toezeggingen
Ingekomen, dat zij als lid zouden toetreden.
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN
Politiebureau, Smedestraat, handschoenen
en ceinturen: lap; gummi pop; rijwielplaatje;
gymnastiekschoen; kindertasch met inhoud;
Loutijsen, Oranjeplein 15, armbandje; Betjes,
Cheribonstraat 38, bok; Rozenhart, Rozen-
prieelstraat 33 zw-, bril; Rijneveld, Diepen-
broekstraat 7, contribut-iekaarten O.L. school;
Jonkman, Wouwermanstraat 63, doosje, inh
armband en vulpotlood; Blom, Boe.ensteeg
26, doos, inh. wandhangers; v. d. Aar, Barend-
sestraat 25 zw., zilv. doosje met lucifers; Ge-
nessin, Ged. O. Gracht 11a, etui, inh. vulpen
en zilv. potlood; Hozenman, Zaanenstraat 29,
vuilnisemmer; Kouwenhoven, Orionweg 108.
hond; Kennel Haarlem, A'damsche Vaart 320,
hond; Oudolf, Oranjestraat 111, damesarm
bandhorloge; Kuijken, Brouwersstraat 111,
portemonnaie met inhoud; Verwer, v. Merlen-
straat 4, 1 paar regenpijpen; v. d. Loo, Spaarne
90 rd., rijwielplaatje; Weits, Harmenjans-
straat 35, rijwielplaatje; Kramer, Westergracht
15, autoslinger; Steijnen, Wagenmakerslaan 9,
abonnement N. Z. H.; Woelders, Landzicht
laan 20, Heemstede, armband; Roest Jacob
Geelstraat 24, collier met hanger; Kennel
Fauna, Fr. Varkensmarkt, honden; Verlaan,
Lange Poellaan 15, hond; Kennel Fauna. Fr.
Varkensmarkt, kat; Samann, Verspronckweg
36, parkiet; Veenenga, Brouwersstraat 92 a,
portemonnaie; Keunen, Rollandstraat 79, pen
ning; Janus, Rijnstraat 100, heerenrijwiel;
Galand, Eemstraat 29, hangslot met ketting;
Mertens, Borskistraat 9, heerenschoen; Bijs
ter, Leidsche Vaart 368 rd., damesschoen en 1
paar kousen; Corselius, Spaarnhovenstraat
95, kindertasch met inhoud; Wensing, Pieter
Kiesstraat 20 rd., damestasch met inhoud;
Philippo. Vijfhuizerdijk 206 of 20 b, speelgoed
auto; Sobets. Slingerlandlaan 11. Heemstede,
duif; Vonkenberg. Adr. Loosjesstraat 52.
schoolétui; Baas, Spionkopstraat 55. hond;
Kennel Fauna, Fr. Varkensmarkt, hond; Hui
zing, Junoplantsoen 90, hond; Kennel Fauna.
Fr. Varkensmarkt, kat; v. Damme, v. d. Hulst
straat 11, lorgnet in étui; Oerlemans, Wagen
makerslaan 7, oorbel; Driessen, Westerhout
straat 12, portemonnaie met inhoud; Smit,
Rustenburgerlaan portemonnaie met in
houd; Weselman, K. v. Manderstraat por
temonnaie met inhoud; v. d. Wogt, Leidsche-
straat 30 rd., rijwielplaatje; Honfelaar, v. Ma-
rumstraat 23, regenpijpen; de Jong, Amster
damstraat 39. tabakszak.
VOOR DEN-
-KANTONRECHTER-1
„Snijden" kan 12 kosten
Op 1 December had een 19-jarige chauf
feur uit IJmuiden op de Groote Houtbrug met
een auto tamelijk plotseling moeten stoppen
voor een motorfiets die van den Raamsingel
kwam. De jongen was, naar hij verklaarde,
op de brug een meisje voorbijgereden en toen
hij stopte was dit meisje tegen zijn achter
bumper aangereden, waardoor het was ge
vallen.
Het bleek uit zijn verdere verklaringen en
voornamelijk uit die van een getuige, dat hij
niet direct had gestopt doch, om al rijdende
achter den motor langs te kunnen, naar rechts
had uitgehaald. Dit had tot gevolg, dat de
bumper het voorwiel van de fiets van het
meisje had gegrepen. Pas na zestien meter
was de auto tot stilstand gekomen.
De ambtenaar vond liet geheel een teeken,
dat verd. niet met zijn auto vertrouwd was.
Hij eischte 20 boete, te vervangen door 12
dagen hechtenis.
De kantonrechter sprak als vonnis uit 12
of 6 dagen.
Een Heemsteedsch autobusondernemer is
bekeurd omdat hij op het Kennemerpiein met
een autobus had laten rijden, die niet aan de
voorwaarden voldeed, gesteld in de vergun
ning voor het exploiteeren van zijn autobus
dienst. De wagen was namelijk te lang. te
breed en te hoog, hetgeen een gevaar zou op
leveren voor de wegen, welke deze wagen moest
berijden.
De verdachte verklaarde deze gebeurtenis
met de mededeeling dat de bus die anders de
zen dienst reed, defect v/as en juist in repara
tie was, hetgeen een politie-agent, die getuige
was. de opmerking ontlokte dat hij deze bus
meermalen heeft zien rijden.
De verdachte zei daarop dat hij in het be
lang van de veiligheid expres dezen wagen
heeft laten rijden. Hij had reeds eens een
waarschuwing ontvangen, dat met deze auto
niet gereden mocht worden.
De ambtenaar van het openbaar ministerie
eischte tien gulden of zes dagen hechtenis en
de kantonrechter was het hiermee eens.
Uitspraken van de Rechtbank.
Waar werd gewisseld?
Een bakker uit Beverwijk stand terecht, om
dat een meisje na sluitingstijd voor twee
heeren een gulden had gewisseld voor de
automaat.
De officier vroeg bevestiging van het vonnis
van den kantonrechter, die verdachte een
principieele straf van 1 of 1 dag hechtenis
had opgelegd.
De uitspuraak van de rechtbank luidde'
ontslag van rechtsvervolging.
Fietsen gestolen.
Tegen een jongeman, die te Zaandam eenige
fietsen heeft gestolen, werd acht maanden
gevangenisstraf geëischt.
De verdediger mr. B. W. Stomps pleitte
uiterste clementie en zoo mogelijk een voor
waardelijke veroordeeling.
De rechtbank veroordeelde heden den jon
geman tot 8 maanden voorwaardelijke ge
vangenisstraf met een proeftijd van 3 jaar.
Beleediging van den staat.
Twee verdachten uit Wormerveer hadden
pamfletten met beleedigenden inhoud voor
den staat in huis gehad en deze doen ver
spreiden of zelf vèrspreid.
De officier van juistitie eischte tegen ieder
een maand gevangenisstraf.
De rechtbank veroordeelde elk tot 14 dagen
voorwaardelijke gevangenisstraf met een
proeftijd van 3 jaar.
Weer onrechtmatig steuntrekken.
Een steuntrekker uit Zaandijk had inkom
sten verzwegen en zoo de steuninstelling voor
14.70 opgelicht.
De eisch was zes weken gevangenisstraf.
De uitspraak van de rechtbank was zes
weken voorwaardelijke gevangenisstraf met
een proeftijd van 3 jaar.
DE MOEILIJKHEDEN IN HET BAKKERS
BEDRIJF
Zooals wij meldden had Woensdagmiddag in
café-restaurant Brinkmann een conferentie
plaats tusschen patroons- en gezellenorgani-
saties in het bakkersbedrijf, ter bespreking
van de moeilijkheden in dat bedrijf.
Besluiten werden niet genomen.
De gezellen hebben eenige voorstellen ge
daan, die door de patroons zullen worden over
wogen.
KENNEMER FOTOKRING.
Voor deze vereeniging hield de heer Dick
Boer, junior-redacteur van het tijdschrift
„Focus" een bijzonder interessante causerie
over het bepalen van de kleurgevoeligheid
van fotografische emulsie. De heer Boer
deelde eerst allerlei bijzonderheden mede
over de vroeger gebruikte platen en kwam
daarna met projectiebeelden van de moderne
orthochromatische en panchromatische pla
ten, waarop was aangegeven hoever de kleur
waarden in de verschillende kleuren van
de normale afweken. Tot het meest moderne
materiaal, dat door spreker o.a. in zijn labo
ratorium wordt toegepast, be hoor en de
kleurenkaarten van Matthei en 't kleurraam
van Lagorio. Door 'n foto van zoo'n kaart
of raam t-e maken en te noteeren de plaat
soort. den belichtingstijd, den ontwikkelaar,
den ontwikkeltijd, het gebruikte objectief en
het toegepaste filter, kan men nauwkeurig
vaststellen wat de fouten in kleurgevoelig
heid van de fotografische emulsie van de ge
bruikte plaatsoort is, terwijl de aanwezigheid
van z.g. Grau-Keile in het Lagorio-raam
tevens toelaat de plaatsnelheid te bepalen.
Het hoeft dus geen betoog dat een derge
lijk onderzoek, dat ook om het verschil tus
schen dag- en kunstlicht nauwkeurig moet
zijn in zijn toepassing, in vrijwel alle gevallen
niet voor amateurfotografen mogelijk is. In
ieder geval is het nuttig te weten dat een
dergelijk onderzoek thans mogelijk is en
zonder eenige twijfel garantie geeft voor de
genen die zich op de hoogte wenschen te
stellen van hetgeen met de plaatsoort die zij
prefereeren te bereiken valt. Wanneer men
daarbij voegt de practische aanwijzingen die
de heer Boer aan de belangstellenden wist
te geven kon het wel niet anders of de aan
wezigen genoten ten zeerste van hetgeen de
spreker ten beste gaf. Een hartelijk applaus
was zijn belooning.
Het verdere deel van den avond werd be
steed aan projectie en het afdoen van enkel
huishoudelijke aangelegenheden.
In de Ridderzaal in Den Haag
Gisteravond om half negen werd in de
Ridderzaal in den Haag de tentoonstelling
„Het Costuum onzer Voorouders" geopend,
die daar van 15 Januari tot 5 Februari wordt
gehouden ten bate van de Vereeniging T.
I. B. O. Tegemoetkoming in Bijzondere
Omstandigheden en waarvan het kleurig*
en fleurige, door Nel de Kier geteekende af
fiche ons al sinds eenige weken zooveel aan
trekkelijks voorspelde, dat menigeen in den
lande zich al van te voren op dit feest ver
heugd zal hebben. Want ja, in den tegen-
woordigen tijd, waarin ik wil niets zeggen
van de huidige mode, die ontegenzeggelijk
practisch en elegant is, maar nieuwe zake
lijkheid is nu eenmaal nieuwe zakelijkheid,
ook in de kleeding de eischen van 't mo
derne leven toch ook wel heel erg hun stem
pel hebben gedrukt op de kleedij. voelt men
tenminste als men in het diepst van zijn
hart nog een kleine zwak verstopt heeft voor
den „goeden ouden tijd", waarin men nog
niet wist wat nieuwe zakelijkheid was
waarin zelfs het woord „zakelijkheid" vrij
wel een onbekende was in de omgangstaal,
toch wel even een vage jalouzie in zich op
komen jegens degenen, die dien goeden ouden
tijd werkelijk beleefd hebben. Neem nu al
leen zoo'n costuumtentoonstelling, en tracht
eens te ontkomen aan de charme daarvan!
Bezie eens zoo'n damesjapon uit 1760, voluit
geheeten „Grande parure met paniers a
coudes", van lichtblauwe gebrocheerde zijde
met groene ranken en bonte bouquetjes, en
haal u dan eens uw eigen beeld voor oogen
zooals ge het in den spiegel monsterde, vlak
voor ge u op weg begaaft naar dit schoons
En ge voelt opeens de armoe, de wanhopige
kale zakelijkheid van uw eigen verschijning,
die u toch heusch straks wel satisfactie
schonk ge staat daar, afschuwelijk hoog-
beenig, op schoenen, die eigenlijk, al hebben
ze dan ook een eelegant hoog hakje, ellendig
nuchtere bouwsels zijn vergeleken bij het
elegante wit leeren muiltje, dat daar tegen
over u net onder de zoom van de japon uit
tipt, in een mantelpak, dat keurig en vlot
en zeer goed van snit is, maar dat tegen
over de kwikken en strikken van zoo'n koste
lijke oude japon toch wel een ding zox-dei'
eenige geur of heei'lijkheid is en het
hoedje op uw hoofd? Het mag ternauwernood
den naam van hoed hebben naast de .mut
sen van gaze de soie met kant en bloemen",
naast de reusachtige, maar ontegenzeggelijk
flatteuze taarten van kant, strooi veeren en
tulle. waarmee onze moeders zoo omtrent 1910
aan den wandel gingen, naast den zonhoed van
geel stroo met gebloemde roode sits gevoerd,
die ginds pronkt op het hoofd van 'n acht
tiende eeuwsch Friezinnetje....
Nieuwe zakelijkheid, op welk gebied ook.
is schoon, maar zij mist zwier, zij mist gratie,
zij mist van alles. Men gaat het hoe langer
hoe meer beseffen, terwijl men rond dren
telt op deze tentoonstelling en zich het leven
voorstelt, dat hoorde bij deze costuums, het
leven van de achttiende en negentiende eeuw
zonder veel van de gemakken, die onzen tijd
veraangenamen zeker maar met zoo
eindeloos veel dingen, die dat toch ongeweten
gebrek aan gemak compenseerden". En een
eindeloos aantal vragen en gedachten dringt
zich aan de steeds meer onder den indruk
komende moderne bezoeksters op.
Waarom leef ik tegenwoordig? Ik ben er
zeker van, dat ik mij vroeger veel beter thuis
zou -hebben gevoeld. Waarom bezing ik het
_emak van fiets, auto en vliegmachine, als
ik toch eigenlijk een eeuw eerder had moeten
leven en met saamgepakte rokken in mijn
sleepkoets had moeten stappen of hoog
hartig de treden van de diligence op had
moeten trippelen? Waarom moét ik mij niet
iedei'en keer, als ik mij beweeg, met elegant
gebaar nigen naar mijn sleep, in plaats van
het slechts drie maal per jaar en dan maar
een paar uur lang te hoeven doen als ik de
eenige van mijn avondjaponnen draag, die
een miniem sleepje rijk is? Waarom zeggen
mijn kennissen „Hallo!", tegen me en wuiven
me joviaal toe, als ik hen op de fiets pas
seer? Waai'om buigen ze zich niet met
hoofsch gebaar over de hand, die ik hen
preutsch toereik en drukken er een voorzich
tige, maar vurige kus op? Waarom hoef ik
slechts naar de telefoon te grijpen om een
mijner vrienden op te vorderen voor een
spelletje bridge of een avond gezelligen
kout, in plaats van via verschillende gra
cieuze listen, als daar zijn het quasi verloren
zakdoekje of delicaat geparfumeerde en
heimelijke briefje, een ondeugend afspraakje
met hem te maken in het meest verstolen
hoekje van den tuin? Waarom? Waarom
loopen onze twintigste eeuwsche mannen
rond met afschuwelijke kachelpijpen om hun
beenen in plaats van zijden kousen met flu-
weelen kuitbroeken en waarom dragen zij
een stijven of slappen boord en stijve, of slap
pe manchetten in plaats van een kanten
jabot in het satijnen vest en kanten lubben
om de polsen? Waarom zijn kameraadschap
en dikwijls gebrek aan behoorlijke
manieren tegenover het vrouwelijk geslacht
in de plaats van de goede ouöeiwetsche
hoofschheid en ridderlijkheid gekomen?
Waarom?"
Het zijn telkens en telkens weer deze
„Waaroms" die naar hart en mond wellen
van hen, die op de één of andere wijze in
aanraking komen met dingen, die doen den
ken aan eeuwen, die voorbij zijn. En men kan
zeggen wat men wil, maar het- is een frap
pant en veelbeteekenend verschijnsel, dat in
de laatste jaren de behoefte om in aanra
king te komen met dingen, die die romanti
scher tijden in de herinnering brengen,
steeds sterker is geworden. De belangstel
ling voor antieke meubelen, voor oude voor
werpen is weer wakker geworden. Men mag
er weer voor uitkomen, dat men den Bieder
meiertijd en zijn voortbrengselen verre ver
kiest boven de nieuwe zakelijkheid en stalen
meubelen. De modeshows brachten al enkele
malen costuums uit 1890, uit 1900 en 1910. En
nu prijkt in de Ridderzaal in Den Haag op
eens deze prachtige collectie oude costuums
bijna allemaal uit particulier -bezit, bijeen
gebracht en gerangschikt met eindeloos ge
duld in een omgeving, die tot in de kleinste
kleinigheden overeenstemt met den tijd,
waaruit de costuums stammen, Maquart-boe-
ketten en een monsterachtige klok-onder-
glazen-stolp, benevens de beruchte étagère
met-snuisterijen bij het „middagbezoek in
1895". Een kamerscherm, zoo afgrijselijk lee-
lijk als die afgrijselijke leerlijke periode het
maar voort kan brengen bij de ..mannequins
in 1910". Een groen fluweelen draperie met
ballen over de piano bij het ..muziekavondje
in 1875". Een echt Friesch koffiekomfoor bij
het Friesche interieur. Een prachtig Empire
eetservies en een blauw met goud pièce de
milieu om van te watertanden bij den „avond
maaltijd ten tijde van Lodewijk Napoleon".
Men is namelijk op het' buitengewoon goede
idee gekomen het hoofdgedeelte van de cos
tuums onder te brengen in zeventien tafe-
reelen; verder is er nog een aparte inzen
ding van H.M. de Koningin, een afdeeling
bruidscostuums uit alle tijden en een chro
nologische reeks van costuums van 1760 tot
1913. En er zijn twee wijzen, waarop men
zijn hart kan ophalen aan die prachtige ver
zameling.
De eerste is de bovenbeschrevene: een tik
je weemoedig en jaloersch wandelen langs
den rijkdom dier gewaden, en de statige gra
tie of ondeugende coquetterie dier enkel
met het oog op uiterlijk behagen uitgedach
te bekleedsels bewonderen den statigen
plooienval, de ingenieuze draperieën, de
vlinderachtige luchtigheid en garneeringen.
De tweede is den catalogus ter hand nemen
en aan het studeeren slaan, je vermeien in
de wonderlijke technische benamingen dier
bouwsels en je verbazen over den tijd en het
geld. dat dat allemaal gekost moet hebben.
Want wie weet er tegenwooixlig nog wat
een „Watteauplooi" is? Die wonderlijke, hoog
in den rug beginnende dubbele platte plooi,
die aan de gewaden der Watteausche schoo-
nen zoo'n eigenaardige gratie verleende? En
VC^-
weet men welk onderdeel van het toilet zich
verschool onder den aanlokkelijken naam
van „engageantes"? Dat waren men moet
het maar weten de kanten mouwlubben.
waax-uit het vrouwenhandje zoo bekoorlijk
en „engageant" te voorschijn kwam. Herin
nert men zich ook niet plotseling weer het
woord „floddermuts", dat nu een niet gansch
en al aangenamen klank heeft, maar dat in
dertijd de eerbiedwaardige benaming van
een een volkomen eerbiedwaardig en boven
dien flatteus hoofddeksel was? En een .spen
cer", een „caraco". een „juive" allemaal
namen voorkleedingstukken, die sinds lang
vergeten zijn! Terwijl bovendien van de won-
dei'lijk aandoende namen der gebruikte stof
fen een merkwaardige charme uitgaat
Foulard, barège. percale gaze de soie, tor-
chonkant. batist fil tiré. Roepen zij geen
vriendelijke herinneringen op aan tijden, die
ontegenzeggelijk in tallooze opzichten door
meer gratie gekenmerkt werden dan de te
genwoordige? Uiterlijke gratie. Innerlijke
gratie. O. gij schoone dagen van voorheen!
Men heeft overigens, in een eeuw, die wel
eens de „eeuw van het kind" genoemd wordt,
die in werkelijkheid échter eerder de ..eeuw
van de vrouw" is, de goede gedachte gehad
om op deze tentoonstelling ook het mannen-
costuum niet te vergeten. En met recht
want al is er aan de tegenwoordige kleedij
van het sterke geslacht weinig of geen eer
meer te behalen wie een knoop meer of
minder van vest of jas sluit of openlaat, ver
richt gewoonlijk al baanbrekend werk! in
vroeger tijden deed de man even dapper mee
aan de veranderingen der mode als de vrouw.
Zetten de mannen van tegenwoordig zich
schrap tegen de al sneller plaats vindende
veranderingen in de vrouwenmode door zich
star en verbeten jaar na jaar vast te klem
men aan het eens bereikte toppunt van lee-
lijfcheid, ongemak en kleurloosheid' In de
achttiende en negentiende eeuw wist men er
beter weg mee! Zie dat wufte „Incroyable"-
costuum uit 1800 met geel fluweelen vest,
lichtgeel zeemleeren breek, jas van blauw
groen laken, wit batisten halsdoek, en zwar
te hooge hoed en kaplaarzen! Zie dien Ado
nis uit 1790 met zijn habit a la franqaise"
van mosgroen en paars gestreept fluweel,
van top tot teen geborduui'd met bonte
bloemranken! Zie dien dominee uit 1780, met
zijn zwart leeren schoenen met roode hak
ken, en zijn wijdsch wit met gouden vest on
der het overigens stemmige zwart laken
costuum met korte broek! En vooral zie
dien heer uit het begin der negentiende eeuw.
met zyn grooten jaskraag cn i*eusachtigen
mof een echte heerenmof van lang
harig bruin bont! De formidabele hooge hoed
staat hem zoo zwierig op het hoofd, en met
welk 'n hoofdschheid begeleidt hij vrouw en
kind naar het huls. waarvan de dienstmaagd
de voordeur al uitnoodigend geopend heeft!
Uit den aard van de zaak zijn het de tafe-
reelen, die langs de wanden der Ridderzaal
opgesteld zijn al zullen ongetwijfeld de
ware liefhebbers van de ocstuumkunde in de
middenvakken eigenlijk meer van hun ga
ding vinden.
In de eerste plaats de inzending van HM.
de Koningin; de wit satijnen japon, die zij
op 6 September 1898 droeg ter gelegenheid
van Hare inhuldiging in de Nieuwe Kerk in.
Amsterdam, het costuum, dat Zij toen zij nog
Prinses Wilhelmina was. op tienjarigen leef
tijd van Koningin Emma kreeg, en dat een
getrouwe weergave was van een japon van
Amalia van Solms, en het Friesche costuum,
dat Zij bij haar bezoek in 1892 aan Friesland
kreeg van ae dames der Provincie Friesland
en dat Zij op de harddraverij in Leeuwarden
gedragen heeft.
Over de serie bruidstoiletten zal menigeen
zich in stilte een beetje verteederen was
er tenslotte ooit ter wereld iets ontroeren-
ders dan 'n witte bruid? Bruiden met queues,
bruiden met crinolines, empire bruiden en
twintigste eeuwsche bruiden maar alle
maal witte bruiden, bekoorlijk en eenvoudig
in de kleur, die door alle tijden heen en
door alle generaties erkend werd als behoo-
rende bij een bruid
En in de derde plaats de prachtige ver
zameling in chronologische volgorde. Alle
maal authentieke costuums. morgenjapon
nen, avondjaponnen, in alle mogelijke kleu
ren, modellen en snitten.
Wat nijvere handen in weken van ein
deloos zoeken en werken bijeenbrachten is
werkelijk van een oneindige charme en be
langwekkendheid. En met wat een gevoel
van blijde herkenning zal de oude Ridder
zaal neerzien op de representanten van het
vele moois, dat hij in oude tijden toch vele
malen tusschen zijn wanden te gast moet
hebben gehadl
WILLY VAN DER TAK.
OPRICHTING VEREENIGINGSGEBOUWEN
Op de laatste vergadering werden aan het
voorloopig comité toegevoegd 4 personen,
zoodat het comité momenteel bestaat uit de
dames: G. v. d. Vangst. A. J. Eeunders en de
heeren G. Schaafsma, P. Voogd, D. Noorde
wier, J. Bakker, A. Nijssen, A. V. Hartogh
(Techn. Adviseuri C. E. van Eijkern en H. H.
L. v. d. Horst (secretaris). Het secretariaat
blijft gevestigd: Caninefatenstraat 34.
Tevens is besloten, de benaming van voor
loopig comité te doen veranderen in Studie-
Commissie.
SYNAGOGEDIENSTEN NED. ISR.
GEMEENTE.
Sabbath: Vrijdagavonddienst bij den In
gang van Sabbath te 4 uur.
Ochtenddienst te 8.15 uur.
Middagdienst te 1 uur.
Avonddienst te 5.11 uur.
Werkdagen: Ochtenddiensten te 7 uur. Zon
dag te 7.30 uur.
Avonddiensten te 7.45 uur.
Talmoed Tor ah: Sabbath te 12 uur.
Zondag te 7 uur. Werkdagen te 7.15 uur.
De diensten op Sabbath vinden plaats ter
Synagoge, Lange Begijnestraat 11.
De overige diensten, alsmede Talmoed
Torah worden verricht in het Gemeentege
bouw Lange Wijngaardstraat 14.
Cursus vanwege de Joodsche Vrouwenver-
eeniging „Bikdei Koudesch" op Woensdag 22
Januari e.k. 's avonds te 8.15 uur in het Ge
meentegebouw Lange Wijngaardstraat 14.
I
AGESNDA DER NATUURHISTORISCHE
VEREENIGING.
De Ned. Natuurhistorische vereeniging
houdt Vrijdagavond 17 Januari in Brinkmann
een lezing. Prof. J. Jeskiet spreekt over „De
Tjemara-wouden van Indië".
Zaterdag 18 is een bezoek aan het nieuwe
Geologisch Instituut te Amsterdam en Vrij
dag 24 Januari de jaarvergadering in de H.
B. S. aan het Santpoorterplein.
GROENTEMARKT.
Haarlem 15 Januari 1936.
Lof f 0.03—0.14 per K.G.
Knakpeen f 0-06—0.10 per K.G.
Veldsla f 0.10—0.16 per K.G
Boerekool f 0.45—0.70 per kist.
Gele kool f 0.400.65 Der kist.
Groenekool f 0.20—0.50 per kist.
Andijvie f 0.40—0.75 per kist.
Sla f 11.20 per kist
Spruiten f 12 per zak.
Bloemkool f 0.080.15 per stuk
Roode kool f 0.050.15 per stuk.
Knolselderie f 0.03—0:06 per stuk.
Pieterselie f 0.05—0.13 per bos.
Selderie f 0.02—0.10 per bos.
Prei f 0.020.14 per bos,