De toestand van den Koning van Engeland.
Voorouders.
Hel Beianpeijltste
5de Jaargang No. 10i2ö
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 20 Januari 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper weet 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per weet 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72S4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarae 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10606
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 1—5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid f 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-. Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.—
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-v Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400 -, Verlies Duim ƒ75.- Verlies Wijsvinger f 75.-, Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DiT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEM, 20 Januari
Een Nederlaag.
Onze dam-kampioen J. H. Vos is bezig te
verliezen van den wereldkampioen Maurice
Raichenbach. Na vijftien van de twintig par
tijen heeft Raichenbach er vijf gewonnen, Vos
nog geen enkele en er zijn er tien remise ge
speeld. Raichenbach behoudt dus in elk geval
zijn wereldkampioenschap, want hij heeft al
de helft van het maximum te behalen punten
binnen en kan dus niet meer verliezen. Waar
schijnlijk is, dat hij met groot verschil zal
winnen. En zelfs als Vos geen enkele partij
wint in de heele match zal onze nationale eer
nog ongerept zijn, omdat die er niets mee uit
staande heeft.
Na Euwe's overwinning op Aljechin en de
6-1 overwinning van het Nederlandsch voet
bal-elftal in Parijs zal het dam-échec eer.
heilzame kalmeerende uitwerking hebben.
„Wij" kunnen niet altijd winnen, en dat is
maar goed ook, want het zou de waardeering
der juiste verhoudingen treurig in de war
schoppen. Eén van de steeds-winnende zwem
mende meisjes uit Rotterdam heeft gisteren in
Kopenhagen ook eens flink verloren. Nog een
kalmeerend middel. Ik lees in het Nieuws van
den Dag dat zij te dik is geworden, hetgeen
m. i. ongalant is van het Nieuws van den Dag,
maar onze nationale eer óók ongemoeid laat.
Voor zoo'n jong kind is het vast veel beter
dat zij haar eetlust bevredigt dan dat zij we
reldrecords slaat.
Verleden week pleitte ik voor de Hollandsche
nuchterheid, naar aanleiding van de vreese-
lijke overdrijving en het gehuldig, ontstaan
uit den voetbalwedstrijd Frankrijk-Nederland.
Dit betoog lokte zooveel bewijzen van instem
ming uit, dat ik er verheugd melding van
maak. Anderzijds gewerden mij twee protesten,
beide anoniem. Als de voorstanders van zulke
opschroeverij zich alleen anoniem durven
uiten hetgeen'altijd van lafheid getuigt
staat hun zaak toch wel heel zwak. en voelen
zij dat zelf wel heel erg.
Laat mij, nu de hulde-storm bedaard is,
nog even een passage citeeren uit een ver
slag in de Telegraaf over den bewusten voet
balwedstrijd. Zij betreft den strafschop, dien
Halle stopte:
Halle, nu waarlijk de reus van Deven
ter, had zich als een zwarte panter in
den rechter-benedenhoek gestort om als
een held den gloeiend en kogel tegen zijn
trui te drukken. Een derde doelpunt had
op dit glorieuze oogenblik niet storm
achtiger begroet kunnen worden en ze
ker was de gelukkigste van allen
Weber, die Halle bedankte alsof Leo zijn
kind uit het water had gehaald.
Nu iedereen weer kalm is, zal iedereen wel
Inzien hoe onzinnig zulke taal is. Het komt mij
voor dat niet alleen de huldigende wethou
ders e.d. maar ook de Pers een belangrijke
taak heefteen taak van leidende zelf-
beheersehing. Wij hebben een voorbeeld te
geven. Al is het ook erg leuk als het Neder
landsch Elftal wint.
Een paar dagen na mijn pleidooi voor de
vaderlandsche nuchterheid heeft Lotsy voor
de microfoon gesproken in vrijwel dezelfde
bewoordingen als ik gebruikt had, en de heer
H. Hollander heeft bij die gelegenheid erkend
dat hij ook niet onschuldig was aan de over
drijving. Neen, inderdaad. Bovendien heeft
Lotsy er de aandacht op gevestigd dat er ver
scheidene nationale voetbalelftallen in Euro
pa zijn, ook nu, die sterker zijn dan het onze.
Een verstandige en juiste opmerking.
De Franschen evenwel hebben een regee-
ringscommissie benoemd om de oorzaak van
hun nederlaag te onderzoeken en middelen
tot verbetering van hun spelpeil te zoeken.
Dit vind ik rondweg belachelijk. Daar is de
Voetbalbond voor. Een regeering heeft waar
achtig wel beter en ernstiger dingen te doen,.
De vaderlandsche nuchterheid moge ons voor
zulke officieele malligheid bewaren; zij zou
het gezag van de overheid bij alle ernstige
menschen slechts kunnen schaden.
Laten wij tegen zulke dingen blijven waken!
Er is in dezen verwarden tijd al zooveel malle
opschroeverij en holle succesjacht in de we
reld, en Europa heeft al zooveel last van ge-
importeerde kinderlijke amerikanismen die
heelemaal niet met onzen werkelijken aard en
met onze cultuur overeenstemmen, dat er alle
reden is te waarschuwen tegen verdere toe
neming van die nonsens. Zij maakt het Leven
niet mooier, maar integendeel leelijker dan
het is.
R. P.
OUD VICE-ADMIRAAL J. A. M. BRON
OVERLEDEN.
DRIEBERGEN, 20 Jan. (A.N.P.) Op 73-
jarigen leeftijd is gisteren alhier overleden ge-
pensiomieerd vice-admiraal J. A. M. Bron.
oud-commandant van de zeemacht in Oost-
Indië. De overledene bekleedde deze hooge
functie van Januari 1917 tot Juli 1920.
Een rustigen nacht doorgebracht.
Heden instelling van een
regentschapsraad.
KONING GEORGE V.
LONDEN 20 Januari Volgens een
te kwart voor tien te Sandringliam
gepubliceerd bulletin heeft de koning
een rustigen nacht doorgebracht. In
den gezondheidstoestand van Zijne
Majesteit is geen noemenswaardige
verandering genomen.
Nu ook de hertog van. Kent is aangekomen
heeft koning George al zijn kinderen met uit
zondering van den hertog van Gloucester, die
zelf' ziek is, om zich heen. Koningin Maud van
Noorwegen, de eenige nog in leven zijnde zus
ter van koning George, wordt voortdurend
van de ziekte op de hoogte gehouden. Het be
sluit tot instelling van een regentschapsraad
moet niet worden beschouwd als een teeken,
dat de toestand van den koning slechter is
geworden. Veeleer gelooft men daaruit te
moeten concludeeren dat een lange duur der
ziekte wordt verwacht. De instelling van den
regentschapsraad zal heden geschieden in de
zitting van den kroonraad, die bijeen zal ko
men in de ziekenkamer of in een aangrenzend
vertrek. Aan de zitting zal waarschijnlijk
worden deelgenomen door den prins van
Wales, den hertog van Kent, Ramsay Macdo-
nald, Simonden lord-kanselier Hailsham en
den aartsbisschop van Canterbury. De regent
schapsraad, die gedurende de ziekte van den
koning diens functie zal waarnemen, zal
waarschijnlijk bestaan uit de koningin, den
prins van Wales, den hertog van York, den
minister-president, den lord-kanselier en den
aartsbisschop van Canterbury.
Zondag te 12.15 werd te Sandringham het
volgende officieele bulletin gepubliceerd:
„Hoewel de Koning een onrustigen nacht
heeft gehad, zijn de krachten van Zijne Ma
jesteit niet verder afgenomen".
Later werd bekend, dat de koning Zondag
eenige uren heeft geslapen.
Zondagavond, tegen 8 uur (G.M.T.) gaven
de drie lijfartsen van koning George het vol
gende officieele bulletin uit:
„De Koning heeft een rustigen dag gehad.
In den toestand van ZijneMajesteit is geen
wijziging getreden".
Vroegere regentschapsraden.
Tijdens de regeering van koning George V
is reeds twee malen een dergelijke regent
schapsraad ingesteld. De eerste maal, toen de
koning zich in 1925 tot herstel van zijn ge
zondheid naar de Middellandsche Zee begaf
en de tweede maal tijdens zijn langdurige
ziekte in 1928.
Toentertijd heeft de staatsraad bestaan uit
de koningin, den prins van Wales, den hertog
van York, den Lord Kanselier, den Aartsbis
schop van Canterbury en den minister-pre
sident
Te Londen was het voor het Buckingham-pa-
leis gisteren den geheelen dag een komen en
gaan. Vooral na kerktijd hebben zich vele
honderden naar het paleis begeven om er ken
nis te nemen van de laatste berichten over
den toestand van den beminden koning.
De koning van Italië heeft door den am
bassadeur te Londen, Grandi. laten infor-
meeren naar den toestand van den koning
en zijn beste wenschen doen uitspreken voor
een spoedig herstel.
Adolf Hitler heeft den Koning een telegram
gezonden, waarin hij verklaart oprecht te
wenschen dat de koning spoedig zal herstel
len.
John Schilthuijzen overleden.
Bekend tooneelspeler.
Op ruim 35-jarigen leeftijd is Zondagmiddag
in het R.K. ziekenhuis te 's Gravenhage over
leden de tooneelspeler John Schilthulzen.
Schilthuizen was destijds verbonden aan de
operettegezelschappen van Jacq. Bijleveld en
Van Aerschot.
Voorts behoorde hij tot de medewerkers in
de Nederlandsche films „Dood Water" en het
„Mysterie van de Mondschein Sonate", zoo
mede in de nog niet uitgekomen Nederland
sche films „Lentelied" en „Rubber".
PERSONALIA.
Mej. Chr. Rolvink, leerares aan het Haar
lem's Muziek-Instituut behaalde dezer dagen
het diploma d'excellence voor Cellospel voor
de Jury Central.
BOND VAN JONGE LIBERALEN.
Op de algemeene vergadering is het bestuur
van de afd. Haarlem als volgt samengesteld:
Mr. A. C. F. Hendrikse, voorzitter; D. Wie-
ringa, vice-voorzitter; mej. A. Spruyt, secre-
tai-esse; mej. S. C. de Wijn, penningmeeste-
resse en J. Vennema, bestuurslid.
BIJ HET VERTREK VAN PLEBAAN
WESTERWOUDT.
Bij het vertrek van Plebaan Westerwoudt,
die is benoemd tot pastoor te Noord wij ker-
hout, schrijft de redactie van het parochie
blad De Kathedraal een afscheidswoord,
waarin o.m. het volgende voorkwam:
„De zoo blij aangekondigde verwachting van
een spoedig wederzien in ons midden, loopt
uit op een scheiding voor goed.
Was de plebaan uit zijn drukken werkkrint
van weleer plotseling verplaatst als pastoor
van een landelijke parochie, de algemeene ont
steltenis had niet grooter kunnen zijn.
Negen maanden van afwezigheid waren nog
te kort om zich in te denken, dat de Kathe
draal wel eens voor goed van Plebaan Wester
woudt afscheid zou moeten nemen. Men vrees
de wel, maar men kon het zich niet indenken.
De onstuimige werklust van den plebaan zou
spoedig geen perken kennen en deze zelfken
nis deed hem besluiten om uit vrees voor nieuw e
inzinkingen, zijn maatregelen te treffen, en
een kalm pastoraat aan te vragen in een rus
tiger omgeving.
Veertien jaar is hij verbonden geweest aan
de Kathedraal.
Vrijdag 31 Januari wordt de plebaan op zijn
nieuwe standplaats verwacht. Voor dien tijd
zal, zoo zijn althans de voorloopige plannen,
een afscheidsreceptie worden gehouden. Op
een nader aan te geven datum zal hij een
plechtig lof celebreeren, waaronder hij voor
het laatst zijn parochianen zal toespreken.
(Te 's-Gravenhage is de tentoon
stelling: Het Costuum onzer
Voorouders" geopend.)
Er wordt ons nu de dracht vertoond.
Van voor ons levende geslachten.
En een bezoek wordt wel beloond.
Er zijn zeer fraaie kleederdrachten
Wij lachen vaak bij het idee.
Dat w ij die kleeren zouden dragen,
Die een geslacht van lang gelee,
Toch droeg met zooveel welbehagen,
Met autos. trams of op de fiets,
Hoort veel tot de onmooglijkheden,
Al imiteert men thans soms iets,
Uit modes van een tijd geleden.
Ja, als je die modellen ziet,
Lach je soms, als om goede moppen.
Maar 't raakt de kouwe kleeren niet
Van de tentoongestelde poppen.
En als de vroegre eigenaars
In staat waren om ons t' aanschouwen,
Dan lachten z' ook om heel wat raars,
Zoowel bij mannen als bij vrouwen.
Als u er soms nog heen mocht gaan,
Dan raad ik u, om in gedachten
Ook bij de menschen stil te staan
Van deze vorige geslachten.
Dit „gestoffeerde overschot",
Dat voor ons tastbaar is gebleven,
Vertelt ons niets over het lot,
Dat heeft geheerscht over hun leven.
Maar ook zij streden eens hun strijd,
Zij hebben ook hun zorg geleden.
In een misschien nog zwaarder tijd,
Dan ons zoo veelverguisde heden.
Zij hebben dezen strijd doorstaan,
Hoewel zij stellig ook wel morden,
Maar ook voor hen brak 't tijdperk aan,
Dat het weer beter is geworden.
P. GASUS.
Het college van B. en W. van
Haarlem.
M. A. Reinalda definitief wethouder.
In een der volgende raadsvergaderingen
zal een definitief wethouder van Openbare
Werken gekozen moeten worden.
Naar wij vernemen heeft de heer M. A.
Reinalda (S.D.A.P.), thans tijdelijk wethou
der, zich bereid verklaard, een definitieve be
noeming te aanvaarden
Een nieuwe Hollandsche
filmproductie gesticht.
Met den Haarlemmer, den heer Alex Benno.
Het is nu een feit geworden, dat de hee-
ren Benno en Meijer in de eerste helft van
April met de opnamen van hun eerste film
„Jongens van Jan de Wit" zullen beginnen.
Naar verluidt zou het een echt Hollandsch,
niet gecompliceerd, oorspronkelijk gegeven
zijn-
Medewerking van groote coöperaties is
reeds toegezegd, terwijl enkelen uitgezon
derd, nieuwe medespelende dames en hee-
ren, zullen worden gekozen. Zooveel mogelijk
zal van Hollandsche krachten op technisch
gebied worden gebruik gemaakt. Nu reeds
wordt met de voorbereiding begonnen en
besprekingen hebben plaats met Holland
sche krachten, auteurs, componisten enz.
Het is de bedoeling 2 a 3 films per jaar uit
te brengen.
Het is de bedoeling in September de eer
ste en met Kerstmis van dit jaar de twee
de film uit te brengen.
Motorbakfiets rijdt in de
Leidschevaart.
Een motorbakfiets raakte van den goeden
weg in de Leidschevaart.
Deze capriolen warjn het gevolg van de
gladheid van den weg, de Vredenhofstraat,
waardoor de bestuurder de bakfiets niet de
goede richting kon laten nemen toen hij de
bocht maakte.
Gelukkig kon hij nog bijtijds van het vehi
kel afspringen, dat later door een kraanwagen
uit het water is getrokken.
Ontsnapte Amsterdamsche
bandieten nog niet opgespoord.
Een jiolü van oen ge;, ei oen BrAschen vorst, die thans ernstig ziek ligt op het
kasteel Sandringham, tijdens een rijtoer met koningin Mary in Londen.
Vruchtelooze ondervraging van den
gearresteerden medeplichtige.
AMSTERDAM, 20 Jan. (A.N.P.i Hoofd
inspecteur A. Luteyn van het bureau Adelaars-
weg heeft hedenmorgen den haringventer N.,
die na den Vrijdag gepleegden overval op de
auto met 30.000 van de Ned. Scheepsbouw
maatschappij werd gearresteerd, opnieuw' aan
een verhoor onderworpen. Ook deze ondervra
ging heeft de politie niet verder gebracht. Of
schoon de man toegeeft, dat hij in de voor
bereiding van den overval betrokken is ge
weest, houdt hij vol, da.t hij de namen van
zijn mededaders niet kent. Morgen wordt hij
ter beschikking van de justitie gesteld. Alle
gegevens waarover de met het onderzoek be
laste politie-ambtenaren beschikken; worden
met de grootste zorgvuldigheid nagegaan, ten
einde de identiteit en de verblijfplaats van de
ontsnapte bandieten te ontdekken.
Het woord is aan....
Bishop Wilson
Het is gevaarlijk overtuigd
te zijn voordat men begrijpt.
Onderzoek der commissie-Nye
geschorst.
Oppositie in den Senaat tegen beschikbaar
stelling van nieuwe gelden.
WASHINGTON. 20 Jan. (A.N.P.I Aan J. P.
Morgan en anderen is medegedeeld dat zij
niet, zooals was bepaald, op 23 Januari voor de
senaatscommissie voor het onderzoek inzake
de wapenindustrie behoeven te verschijnen,
aangezien het onderzoek tijdelijk is gestaakt.
Dit houdt verband met het feit dat het de
commissie aan de noodige fondsen ontbreekt,
daar in den senaat krachtige oppositie wordt
gevoerd tegen de beschikbaarstelling van
nieuwe gelden.
FRANSCHE OUD-STRUDERS NEMEN STEL
LING TEGEN EEN OORLOG MET ITALIë.
LYON, 20 Jan. (A.N.P.I in een door dui
zenden bezochte vergadering van de nationale
oud-strijders zette de leider Jean Goy de hou
ding van de beweging ten aanzien van het
Italiaansch-Abessynische conflict uiteen. Hij
verklaarde, dat de nationale oudstrijders geen
oorlog met Italië wenschen en het meerendeel
der Franschen zal niet toelaten, dat de sanc
ties in dier mate worden uitgebreid dat een
oorlog met Italië hiervan het gevolg is.
Brand in het Fransche
ministerie van den Arbeid.
Belangrijke documenten verdwenen.
PARIJS, 20 Januari (A.N.P.) In een vleugel
van het ministerie van arbeid is Zondag
brand uitgebroken. Na verloop van een half
uur was liet vuur reeds gebluscht, doch heb
schijnt, dat aanzienlijke schade is aangericht.
Verscheidene gewichtige documenten zijn ver
brand. Onmiddellijk werd een onderzoek in
gesteld en naar verluidt koestert men arg
waan ten aanzien van de brandoorzaak. Hier
bij zou een belangrijke rol worden gespeeld
door een rapport van een missie in Polen, dat
naar men zegt verdwenen of vernietigd is.
De verantwoordelijke chef der betreffende
afdeeling heeft bij het onderzoek verklaard,
dat men hem van verscheidene kanten heeft
gewaarschuwd, dat de stukken in kwestie op
een kwaden dag zouden kunnen worden ge
stolen. Daarom heeft hij ze altijd goed weg
gesloten.
Koning George van Engeland heeft een rus
tigen nacht doorgebracht; heden zou een
regentschapsraad worden ingesteld.
pag. 1
De kans op een kabinetscrisis in Frankrijk is
thans zeer groot geworden.
pag. 4
Bij een vliegtuigramp in Bolivia zouden der
tien personen om het leven zijn gekomen.
pag. 4
Het aantal personen, dat bij de aardbeving in
Columbia omgekomen is, wordt op duizend
geschat.
pag. 4
Zondagavond is de pastoor van Geesteren
vermoord; roofzucht is waarschijnlijk het
motief.
pag. 3
De hoofdstedelijke politie gelooft de hand t«
hebben gelegd op de dynamietbendc.
pag. 3
De Waalbrug bij Nijmegen zal vermoedelijk op
20 Juni worden opengesteld.
pag. 3
Ged. Staten van Noord-Holland stellen aan
Prov. Staten voor de wenschen der regeering
inzake loonsverlaging in te willigen.
pag 3
Raichenbach heeft zijn damtitel weten te be
houden, de veertiende en vijftiende partij
zijn remise geworden.
pag. 8
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Een nederlaag.
pag. 1
Bijzondere correspondentie uit Rome: Italië
en de Volkenbond.
4
Van onzen Londenschen correspondent:
Bloembollenteelt in Engeland.
pag. 4
Van onzen Londenschen correspondent: Ves
tiging van Duitsche Joden in Amerika?
pag. 4
K. de Jong: Concert der H. O. V.
nag. 9
J. B. Schuil over: Van den Vos Reinacrde.
pag. 9
J. II. de Bois: Litteraire kantteekeningen.
pag. 9
Uit de Groote Stad: J. C. E.: Voor de kano van
zijn kleinzoon?
pag. 3
Criticus: Mijn kijk op het spel.
nag. 6
Burgerlijke Stand van Haarlem is opgenomen
op pag. 10.
