HOE IK GROEIDE
DINSDAG 18 FEBRUARI
1936
HAARLEM'S DAGBLAD
3
Het spreekverbod voor Lord
Robert Cecil.
legeering licht haar standpunt
toe.
Geen critiek op bevriende regeeringen
toegestaan
De Regeering heeft thans geantwoord op
de vragen, welke het Tweede-Kamerlid ir.
Albarda gesteld heeft aan den Minister van
Justitie betreffende de weigering aan den
Engelschen staatsman Lord Robert Cecil om
te mogen spreken op een vergaderine. te be
leggen door een Amsterdamsch comité. Mi
nister Van Schalk zegt hierover:
De regeering heeft als algemeene gedrags
lijn vastgesteld, dat in het belang der open
bare orde en veiligheid onder de tegenwoor
dige omstandigheden aan vreemdelingen
niet kon worden toegestaan in openbare ver
gaderingen het woord te voeren over onder
werpen, die een politiek karakter bezitten of
van politieke strekking zijn.
Daargelaten, of op eenigen goeden grond
verwacht kon worden, dat lord Cecil inder
daad genegen zou zijn geweest, als spreker
op te treden, een reden om hem, die wegens
zijn hoogstaande persoonlijkheid ook door de
regeering zeer wordt gewaardeerd, niet on
der het verbod te laten vallen, was niet aan
wezig, daar de benaming van het te behan
delen onderwerp „De bommenwerping op de
Zweedsche ambulance" het politiek karakter
der te houden vergadering voldoende aan
gaf. Onvermijdelijk toch zou op een bevrien
de regeering critiek geoefend worden.
Vragen van prof. de Savornin
Lohman beantwoord.
Op vragen van het Eerste-Kamerlid prof.
jhr. mr. B. C. de Savornin Lohman betref
fende een verbod aan buitenlanders om op
een openbare protestvergadering tegen de
Russische geloofsvervolgingen op te treden,
bevestigt minister Van Schaik, dat dit ver
bod een toepassing was van het beginsel der
regeering, dat aan vreemdelingen niet kan
worden toegestaan, hier te lande politiek te
voeren.
Op de vraag, of de minister op het stand
punt staat, dat deze gedragslijn in alle ge
vallen, welke ook, zonder eenige discrimi
natie, moet worden gevolgd, wordt geant
woord, dat afwijking van den strengen regel
op zichzelf in sommige gevallen zeker te bil
lijken zou zijn; 't is echter niet wel mogelijk
gebleken, te dien aanzien aan de politie
eenige aanwijzingen te verstrekken, zonder
dat gevaar voor willekeur of rechtsonzeker
heid ontstaat. Met het toepassen van eenige
discriminatie hetgeen gedurende eenigen
tijd is beproefd is geen goede ervaring op
gedaan.
Prof. Lohman had bij zijn vragen betoogd,
dat, nu vreemdelingen op grond van eigen
ervaringen wilden waarschuwen tegen de al
len godsdienst en zedelijkheid ondermijnen
de Russische bolsj ewistische levensbeschou
wing en de openbaringen daarvan, waaron
der de godloosheidspropaganda en de ge
loofsvervolgingen een eerste plaats innemen
hier een uitzonderingsgeval aanwezig was,
omdat Nederland met Rusland geen diplo
matieke betrekkingen onderhoudt en door
zich te verzetten tegen de toelating van Rus
land tot den Volkenbond, reeds in het open
baar stelling genomen heeft tegen dezelfde
toestanden, als waarop deze vreemdelingen
critiek hadden willen uitoefenen, terwijl bo
vendien de Russische overheid Nederland-
sche onderdanen, die critiek wenschen uit te
oefenen op toestanden, welke zij, in strijd
met de waarheid, beweren dat in Ned.-Indië
bestaan, daartoe aanmoedigt en opleidt.
De minister heeft daarop geantwoord, niet
overtuigd te zijn, dat deze gronden er toe
zouden dienen te leiden om buitenlanders
toe te laten tot het houden van redevoerin
gen tegen de godsdienstpolitiek van de Rus
sische regeering. Deed men dit, dan zou het
moeilijk zijn tegelijkertijd het verbod van
soortgelijke redevoeringen tegen de politiek
van andere regeeringen te handhaven. Waar
ook elders op dit gebied toestanden heer-
schen, die door velen in hooge mate worden
afgekeurd en waartegen waarschuwing door
personen, die uit ervaring kunnen spreken,
alleszins op haar plaats zou kunnen zijn, zou
het bezwaarlijk zijn om dan niet tevens
vreemdelingen toe te laten tot critiek ook
op andere regeeringen.
Door zich echter op dezen weg te begeven
waarbij er tevens nog aan moet worden
gedacht, zoo vervolgt de minister dat men
kwalijk zou kunnen verhinderen, dat weder
andere vreemdelingen zouden mogen treden
in een wederlegging van onjuiste voorstel
lingen van zaken zou men de deur open
zetten voor een aantal .zich op politiek ter
rein begevende vergaderingen met buiten-
landsche sprekers, welke op dit oogenblik
zeker niet aan openbare orde en rust in ons
land zouden ten goede komen.
WIELRIJDER TEGEN AUTO GEREDEN.
Maandagavond omstreeks acht uur reed de
slagersknecht van den heer S. te Blerick door
tot nog toe onbekende oorzaak op den over
weg Bleriek-Venlo met zijn rijwiel tegen een
van Horst komende autc op.
Met een zware hersenschudding werd hij
opgenomen en naar het ziekenhuis te Venlo
overgebracht. Zijn toestand is zeer bedenke
lijk. Door de Marechaussee uit Venlo wordt
een onderzoek ingesteld.
Beruchte oplichters te Delft
gearresteerd.
De politie te Delft is erin geslaagd een op
lichter, die onder den naam Karei Gevaerts,
een radiohandelaar aldaar op slinksche wijze
twee radiotoestellen afhandig wist te maken
ter waarde van f 250, te arresteeren. De man
was er per auto vandoor gegaan en alleen
het nummer van den wagen was bekend.
Zondagmiddag zag de verkeersagent bij de
Oostpoort te Delft de gesignaleerde auto pas-
seeren in de richting Rotterdam. Hij hield
een volgende auto aan, stapte in en verzocht
den bestuurder de gezochte auto te volgen.
Toen de automobilist merkte, dat hij achter
volgd werd, sloeg hij een landwegje in, waar
hij echter op een gegeven oogenblik niet ver
der kon. De inzittenden, twee mannen en een
vrouw, sprongen er uit en namen de vlucht.
De agent loste eenige schoten in de lucht,
waarna de vluchtelingen bleven staan. Het
drietal werd naar het politiebureau te Delft
overgebracht. De aangehoudenen zijn een 21-
jarige mail uit Delft, een 25-jarige man en
diens 20-jarige echtgen.oole. Zij bleken zich
ook in Tilburg. Den Haag en Zeist aan oplich
tingen te hebben schuldig gemaakt. 7.ü legden
een volledige bekentenis af.
Het Programma van de B.B.C.
Belangrijke wijzigingen.
Lale Dansmuziek geen succes meer. De
beruchte sopranen en baritons".
Onze Londensche correspondent schrijft:
Sinds jaar en dag heeft de B. B. C. haar
programma's van den dag besloten met dans
muziek, van half elf tot 12 uur of van elf tot
12 uur. Ze heeft nu ontdekt dat het rneeren-
deel der luisteraars den ontvanger afzet wan
neer in den laten avond de dansmuziek begint.
De wetenschap moet wat ontnuchterend wer
ken op de gemoederen van de leiders dei-
bands. Toch is er verder niets dat er op zou
wijzen dat hun dansmuziek en hun crooners
minder geliefd zijn dan vroeger. De B. B. C.
gelooft ook niet dat de populariteit van deze
vormen van muzikale en vocale ontspanning
is verminderd. Haar conclusie is dat er wel
licht wat te veel van het goede is gegeven en
dat de uren, waarop het wordt gegeven, niet
de meest geschikte zijn. Ze gaat daarom van
het begin van April af geregeld drie kwartier
dansmuziek geven in wat zij de voornaamste
luisteruren acht, die van 7 tot halftien in den
avond. Op alle golflengten, behalve die van
Droitwich, zullen verder de laatste 20 minu
ten van den programtijd gewijd worden aan
uitzendingen die een tegenstelling vormen voor
de dansmuziek, zooals lezingen, kamermuziek,
pianospel, gramophoonplaten van ernstigen
aard en lichte orkestmuziek. Hen die bij voort
during naar bed gejazzd willen worden zal
Droitwich waarschijnlijk blijven verplichten.
Een andere belangrijke verandering, die tegen
den zomer zal intreden is dat men tot 8 uur
in den avond geen keuze van program meer
zal hebben. Gedurende dat aanzienlijke deel
van den programtij d zal er slechts een enkel
program worden uitgezonden. Dat schijnt een
maatregel te zijn die door zuinigheidsnoodzaak
wordt voorgeschreven. Als dat zoo is dan moet
de B.B.C. van plan zijn artisten van hooger
uitvoerend gehalte te engageeren dan tot he
den regel is geweest. Belangrijke vocale en in
strumentale kunstenaars verschijnen slechts
bij uitzondering voor de microphonen van de
Britsche Radio-Corporatie. Haar sopranen en
haar baritons zijn bijna berucht. Engeland is
nu eenmaal niet rijk aan goede zangers en
zangeressen, ingewijden weten te vertellen dat
de beste buitenlanders vaker zullen worden
geëngageerd.
U. S. A. viert haar vijfde
lustrum.
Er is feest in de Amsterdamsche studen
tenwereld. Unitas Studiosorum Amstelodamen
sium, de Amsterdamsche Studentenvereeni-
ging, viert haar vijfde lustrum.
De u. S. A. is oorspronkelijk 21 Fe
bruari 1911 opgezet als een onder-af dee
ling van het A. S. C. en het 'bleek onmiddel
lijk, dat zij levensvatbaar was. Het kwam dui
delijk tot uiting, dat zooals een eerelid van-
de feestvierende vereenging het uitdrukt
de ..boekenwurmen" 'n even gezelligen aanleg
hadden als de gezelligheidsleden van het Stu
dentencorps. Spoedig zou de U.S.A. een zelf
standige vereeniging worden. Nadat de Se
naat van het Amsterdamsche Studenten
Corps het verzoek der U.S.A. om als corps-
gezelschap te worden erkend, had afgewezen,
werd in December 1912 elke officieele band
verbroken.
De U.S.A. is in een langen strijd groot ge
worden. Vooral in de eerste jaren van haar
bestaan had zij met talrijke ernstige moei
lijkheden, die speciaal betrekking hadden op
haar positie in de studentenmaatschappij te
kampen, doch zij heeft alle hindernissen
overwonnen.
De groei is duidelijk merkbaar in het le
denaantal. In 1926 waren 137 studenten lid
der Unitas, in 1930 ruim 200; op het oogen
blik bedraagt het aantal leden bijna 300.
Ter gelegenheid van dit vijfde lustrum ^sal
opgevoerd worden „Julia is onsterfelijk".
VLIEGTUIGONGELUK IN ENGELAND
EISCHT EEN DOODE.
Nabij Arundèl is een vliegtuig komend van
het vliegveld Shoreham omlaag gestort, meldt
Reuter uit Londen. De passagier werd gedood,
de piloot ernstig gewond.
Prins Bertil bezoekt de
F okkerf abrieken.
Groote belangstelling voor onze vliegtuig
industrie.
Maandag wapperden van de fabrieksgebou
wen der Nederlandsche Vlie gtuigenf ab r ie k
Fokker aan den Papaverweg te Amsterdam de
Zweedsche en Nederlandsche vlaggen, ter ge
legenheid van het bezoek van Prins Bertil van
Zweden aan onze nationale vliegtuigindustrie.
Te 11 uur arriveerde de Koninklijke bezoe
ker per auto voor het directie-gebouw. In zijn
gezelschap bevonden zich zijn adjudant, lui
tenant ter zee Einar Blidberg en drie officie
ren van den Zweedschen vliegtuigkruiser „Got
land",, t.w. commander Krook, chef van de
vliegafdeeling op dezen oorlogsbodem, com
mander van Rijswijk, plaatsvervangend com
mandant en luitenant ter Zee le klasse Sand-
berg.
Ter ontvangst waren aanwezig de onder
directeur van de N.V. Nederlandsche Vliegtui-
genfabriek, de heer J. E. van Tijen, zoomede de
heeren F. W. Seekatz, leider van de afdeeling
export, L. Janse, procuratiehouder en J. Smit
Kleine, afdeelingschef, terwijl zich kort daarna
nog bij het gezelschap voegden de heeren ir.
M. Beeling, chef van de wetenschappelijke af
deeling en ir. H. C. van Meerten, van dezelfde
afdeeling
De rondgang, die ruim een uur in beslag
nam. werd tevens meegemaakt door Jhr. I. L.
van den Berch van Heemstede, onder-voorzit
ter van de Koninklijke Nederlandsche Vereeni
ging voor Luchtvaart.
Achtereenvolgens werd een bezoek gebracht
aan de afdeelingen rompenbouw, machinale
houtbewerking, vleugelbouw en luchtmetaal-
bouw, waarna de modetien op ware grootte
van zeer interessante nieuwe ontwerpen wer
den bezichtigd.
Tijdens den rondgang deed Prins Bertil zich
kennen als een enthousiast bewonderaar en
kenner van de luchtvaart en wat daarmede
samenhangt, getuige de vele van inzicht blijk
gevende vragen, die hij zijn begeleiders stel
de, terwijl hij zich op verschillende punten
langdurig bij vliegtuig-constructies en mo
dellen ophield. Ook zijn adjudant en de drie
officieren van de „Gotland" gaven voortdu
rend blijk van hun groote belangstelling voor
hetgeen hun getoond werd.
Na den rondgang werden ververschingen
aangeboden,
Directe belastingen brengen
meer op.
Bijna 7 millioen boven Januari 1935
Indirecte belastingen er echter
f 3.216.848 beneden'
De eerste maand van het jaar 1936
is voor de directe belastingen een
zeer goede geweest. Zij heeft n.l. in
totaal f 6.879.556 meer opgebracht
dan in 1935. Het leeuwendeel van deze
vermeerdering komt toe aan de In
komstenbelasting, die f 4.343.937 meer
heeft opgebracht dan in Januari 1935.
Ook de Vermogens- en Grondbelas
ting kunnen op een aanzienlijke stij
ging (f 2.059.583) wijzen.
Naast dezen prachtigen vooruitgang
steken de indirecte belastingen ech
ter minder fraai af. Zij vertoonen
vrijwel over de geheele lijn een ver
mindering van inkomsten. Een gun
stige uitzondering maakt hier de ac
cijns op het gedistilleerd, die f 192.213
meer opbracht dan in Januari 1935.
De accijns op het bier is met f 86.486
achteruitgeloopen. Wat de omzetbe
lasting betreft, deze heeft in de eer
ste maand van het nieuwe jaar
f 286.320 minder opgebracht dan in
dezelfde maand van het vorige jaar.
In totaal is de opbrengst van de in
directe belastingen f 3.455.962 min
der geworden.
De ramingen blijken in vergelijking tot de
opbrengst voor het grootste gedeelte aan den
hoogen kant te zijn Het totaal verschil tus-
schen de raming en de opbrengst in Januari
bedraagt f 3.216.848.
De automobilisten hebben wederom min dei-
in 's lands kas gebracht. Het bedrag is be
neden de anderhalf millioen gulden gebleven
en vergeleken met Januari 1935, zien wij een
vermindering van f 333.418. De raming voor
het loopende jaar is vijf ton hooger dan in
1935. Ook de inkomsten van de rijwielbelas
ting liepen iets achteruit.
Verbod tot inbeslagneming
van touringcars.
De President van de Arrondissementsrecht
bank te Leeuwarden heeft Maandag uitspraak
gedaan in het kort geding tusschen den Staat
der Nederlanden en de Friesch-Hollandsche
Reisvereeniging. De President, vonnis wijzen
de. heeft den Staat verboden voort te gaan
met het in beslag nemen van touringcars
van de Friesch-Hollandsche Reisvereeniging,
voor zoover dit bedoeld is als opsporings
maatregel.
Mist verhindert het vliegverkeer.
Ook de scheepvaart ondervindt hinder.
Verschillende ongelukken.
De mist heeft Maandagmorgen 't vlieg
verkeer geheel stil gelegd. Op Schip
hol was het uitermate stil. Geen en
kel vliegtuig kwam aan. De toestel
len uit Berlijn, Londen, Parijs en
Scandinavië waren niet gestart.
Slechts de machine van de Air
France is 's morgens van Schiphol
gestart voor Parijs. De machine is
behouden te Brussel geland. Het och
tendtoestel van de K.L.M. voor Lon
den is niet vertrokken.
Het scheepvaartverkeer ondervond door
den mist belangrijke vertraging. Verschillen
de schepen bleven te IJmuiden wachten tot
de mist optrok.
Dienst Hoek-van-HollandHarwich
vertraagd.
De Harwichboot, die Zondagavond van Hoek
van Holland moest vertrekken, vertrok pas
Maandagmorgen, tengevolge van den mist, om
half zeven met ruim 300 passagiers aan boord.
De boot die Maandagmorgen om half zes moest
aankomen, arriveerde te elf uur.
Vijf jongemannen in een auto te
water geraakt.
Doordat de chauffeur, de 23-jarige G. Klaas,
sen uit Zwolle den weg in de mist was kwijt
geraakt, is onder Windesheim een auto, ko
mende uit Deventer waarin vijf personen uit
Zwolle zaten, in een diepe wetering langs den
weg gereden.
De vijf personen hebben zich weten te red
den, doch zij hebben veel water binnen gekre
gen, terwijl een hunner bovendien een hersen
schudding had opgeloopen. Allen waren zij min
of meer ernstig bloedend gewond. Na ter
plaatse te zijn behandeld, zijn zij later naar
Zwolle overgebracht.
Zware vrachtauto omgekanteld.
Maandagavond omstreeks acht uur is een
vrachtauto van een expediteur op Nieuw veen,
komende uit Amsterdam, op den Bovenkerker-
weg nabij Amstelveen door de mist van den
weg geraakt.
De auto zakte met de rechterwielen in den
zachten berm. De naast den chauffeur zitten
de 33-jarige A. Vlasman uit Langeraar sprong
uit de cabine, juist toen de auto kantelde,
waardoor hij onder den zwaren last terecht
kwam. Met groote moeite wist men den onge
lukkige te bevrijden; de dood was echter reeds
ingetreden. De chauffeur van den vrachtwa
gen, die in de cabine was blijven zitten, kon
zich later gemakkelijk bevrijden en kreeg
geen letsel.
Gooi moeilijk bereikbaar.
Het Gooi was zoo moeilijk bereikbaar, dat
vele automobilisten, die uit Amsterdam naar
huis terugkeerden, Maandagavond halverwege
hebben geparkeerd en met de Gooische tram
verder zijn gegaan.
Rotterdam een uitzondering.
Merkwaardigerwijze is te Rotterdam de mist
Maandagavond spoedig opgetrokken en om
streeks 11 uur was het practisch helder.
Fietser verdronken.
Te Weert is de 57-jarige gehuwde W. Trie
pels uit Keipen. door den mist in de Zuid
Willemsvaart gereden en verdronken.
Spoorwegen gaan samen
werken met particulieren.
Opheffing van stations.
Autobusondernemers krijgen het vervoer.
De Nederl. Spoorwegen hebben thans de-
finitiei besloten het personenvervoer, zoowel
als het goederenvervoer tusschen de stations
van de lijn DeventerZwolle onderling op te
heffen, aldus meldt de Tel.
De stations Diepenveen, Olst, Wyhe en Win-,
desheïm worden gesloten. Het vervoer zal
worden overgedragen aan een particuliere
busmaatschappij te Zwolle, die reeds con
cessie heeft voor dit traject.
Krachtens de overeenkomst die thans met
de spoorwegen is aangegaan zal een deel van
de opbrengst van het vervoer aan de spoor
wegen ten goede komen.
(In een artikel in de „Aubobusdienst" wordt
melding gemaakt van een initiatief der Ned.
Spoorwegen tot opheffing van enkele stations
waarbij de spoorwegen de helft zouden wil
len ontvangen van de opbrengst van het
meerdere vervoer, dat de autobusdienston-
deimemer door die opheffing zal krijgen.)
Het betreft hier een principieele beslissing
van de Ned. Spoorwegen op den weg naar
coördinatie van het verkeer. Het ligt in de be
doeling meer overeenkomsten met particulie
re ondernemingen op daarvoor geschikte tra
jecten te treffen.
De gedachte: spoorweg voor het snelverkeer
op grooten afstand .autobus voor locaalver-
keer ligt er aan ten grondslag.
Ontaarde pleegmoeder te
Megen weer aangeklaagd.
Ook vroeger reeds mishandelingen gepleegd.
De ontaarde pleegmoeder te Megen, die
onlangs is veroordeeld wegens mishandeling
van haar toevertrouwde voogdijkinderen,
blijkt zich ook reeds vroeger aan dergelijke
feiten te hebben schuldig gemaakt. Een nauw
keurig onderzoek is daaromtrent ingesteld en
thans is een nieuwe aanklacht tegen haar in
gediend. Twee jongens hebben gedurende vijf
jaar bij haar „verpleging" gehad, doch in
dien tijd meer slaag dan eten gekregen. Dit
laatste was bovendien nog van zeer slechte
kwaliteit.
Brievenbesteller verduisterde
belastinggelden.
Een bedrag van enkele honderden guldens.
Door de Kon, Marechaussee is. als verdacht
Van verduistering, in arrest gesteld, W. v. D..
brievenbesteller, tevens kantoorhouder van
het hulppostkantoor te Vesen (gem. Heerdei
Verdachte zou van verschillende personen be
lastinggelden hebben ontvangen en die niet
hebben doorgezonden, zoodat tenslotte de
belastingplichtigen een aanmaning van de
Directe Belastingen ontvingen In verband
daarmede werd door den Inspecteur van P.
T. T. naar de handelingen van v. D, een on
derzoek ingesteld.
Het verduisterde bedrag zou eenige hon
derden guldens bedragen.
ERNSTIGE BOTSING OP DEN RIJKS
STRAATWEG BIJ MUIDEN.
Maandagavond omstreeks zes uur verliet de
Amsterdamsche veekooper J. Blok met zijn
auto het erf van een boerderij aan den Rijks
weg tusschen de Vechtbrug en de Merwede-
brug, toen vanuit Amsterdam een auto
naderde. De bestuurder hiervan, de heer H.
Dreu uit Laren was er niet op verdacht, dat
er vanuit het zij wegje onverhoeds een auto
zou komen. Er ontstond een hevige botsing,
waarbij de héér B. een hersenschudding en
ernstige hoofdwonden opliep. Na verbonden te
zijn, is hij naar een ziekenhuis te Amster
dam vervoerd.
De heer D. kreeg lichte kwetsuren
De Raad voor de Luchtvaart.
Regeling nog dezen zomer in werking?
Naar aanleiding van het bericht, dat de
commissie-Kooien, welke een onderzoek in
stelt naar de mogelijkheid van verhooging
van de veiligheid van het luchtverkeer, den
minister van Waterstaat een wetsontwerp,
houdende voorzieningen met betrekking tot
de instelling en de regeling der bevoegdhe
den van een Raad voor de Luchtvaart heeft
doen toekomen, komen ons nog de volgende
bijzonderheden ter oore:
In de voorstellen der commissie wordt o.m.
een vooronderzoek, ingeval van een lucht-
ongeluk, dat door den Raad voor de Lucht
vaart zal worden behandeld, voorgeschreven.
De Raad zelf leidt het nadere onderzoek.
Voorts is een belangrijk punt in de voorstel
len der commissie, dat de Raad voor de
Luchtvaart de gevallen, welke hij te behan
delen krijgt, in het openbaar moet behan
delen, op soortgelijke wijze als in de Sche
penwet, welke de bevoegdheid voor den Raad
van de Scheepvaart regelt, is omschreven.
De mogelijkheid om in bijzondere gevallen
de behandeling met gesloten deuren te doen
plaats hebben, is ook in het geval van den
Raad voor de Luchtvaart voorzien. De uit
spraak is echter in elk geval openbaar.
Naar men weet is de directeur van den
Luchtvaartdienst, krachtens de Regeling
Toezicht Luchtvaart, belast met het onder
zoek bij vliegongelukken. Wanneer er na dit
onderzoek twijfel beslaat omtrent de juiste
oorzaak van het ongeluk, wordt het geval
voorgelegd aan de Permanente Commissie.
De bevoegdheden dez commissie zijn ech
ter vrij beperkt. De Raad voor de Luchtvaart
zal elk geval in vepl ruimer verband moeten
beoordeelen en tal van factoren, welke de
Permanente Commissie niet in haar gezichts
kring kon betrekken, in aanmerking nemen.
Het is niet uitgesloten, dat wanneer het
bedoelde wetsontwern door de Sta ten-Gene
raal zal zijn behandeld en aangenomen, de
nieuwe regeling nog dezen zomer haar be
slag zal Ier ij gen.
Een halve eeuw geleden
Uit Haarlem's Dagblad van 1886.
18 Februari:
In een Deensch blad schrijft men over
de Hollanders, die deelnamen aan den
wedstrijd op schaatsen te Hamburg, het
volgende
De Hollanders, die uitsluitend boeren
en visschers waren, bedienden zich, op
uitdrukkelijk bevel van den Holland-
schen Schaatsenrijdersbond. van een
goed bedachte list. Zij laten namelijk
hun tegenstanders vooruitrijden, maar
blijven hun dicht op de hielen, zoodat de
voorrijder voor hen den wind moet bre
ken en zij door de zuiging der lucht,
vooruit geholpen worden; zij kunnen
zoo met veel minder inspanning dan de
voorrijder voortkomen. Eindelijk op kor
ten afstand het doel genaderd zijnde,
springen zij plotseling vooruit en schie
ten zoo hun tegenstander voorbij. Deze
list kan bezwaarlijk „fair" genoemd
worden, want er wordt geloot om de
plaats, die men op de baan moet rijden,
en een eerlijk man zou er zich niet van
willen bedienen. Dezen en genen, die aan
den rit deelnamen, beproefden op ver
schillende wijze zich van dezen aanhang
te bevrijden, door van den eenen kant
der baan naar den anderen te rijden,
door stil te staan, alles te vergeefs. De
Hollander volgde als een schaduw en
wilde niet vooruit, maar belemmerde
daardoor den voorlooper niet weinig.
Men houdt het ervoor, dat, wanneer er
weer met Hollanders gereden wordt,
deze list zal verboden worden.
VAN NUL
TOT ACTEUR
De verloren zoon.
Het domicilie van het Tooneelgezelschap,
waarbij ik mijn geluk ging beproeven, bevond
zich in de hanebalken van een eertijds deftig
en nu tot kantoor gedegradeerd Amsterdamsch
grachtenhuis. Ik klauterde tot in het onein
dige en stond eindelijk tegenover een deur,
waarop een visitekaartje met den naam van
den Directeur was geprikt.
Een poosje bleef ik op het kaartje staren:
deels om op adem te komen, deels om moed te
verzamelen voor den beslissenden stap. Einde
lijk klopte ik. Er kwam geen antwoord. Ik
wachtte en klopte weer, wat luider. Er kwam
een geluid van achter de deur alsof iemand
zich ergens in verslikte en ik vatte dat maar
op als een bewijs, dat ik het heiligdom mocht
betreden.
Het kantoor van een Tooneelgezelschap
wordt het meest gekenmerkt door de gewel
dige stapels paperassen. Op het bureau, op de
stoelen, in de kasten zwerven de manuscrip
ten van tallooze tooneelschrijvers die driemaal
daags naar de bus vliegen in de hoop dat ein
delijk het bericht zal arriveeren, waarop ze al
maanden wachten: Uw drama wordt ter op
voering door ons gezelschap aangenomen. De
muren zijn behangen met affiches die in reu
zenletters de namen der successtukken van het
repertoire de kamer inschreeuwen. Verder is
alles precies als op een gewoon kantoor ten
tijde van de groote schoonmaak.
Het was omstreeks elf uur, maar de kan
toortijd scheen nog niet aangebroken. Wel was
er een jongmensch in een gele kantoorjas,
maar hij stond op een ladder en was met een
rood hoofd van inspanning bezig de lamp te
demonteeren. Hij keek van zijn hooge stand
plaats naar beneden en het kwam mij plotse
ling vrij dwaas voor dat iemand die al zoo hoog
woonde, liefhebberij had nog hooger te klim
men. Maar tegelijk voelde ik in zijn positie
iets van een symbool: was het niet ook mijn
bedoeling; steeds hooger? In ieder geval was
de verschijning een gunstig voorteeken, al
thans, zoo vatte ik het met de bijgeloovigheid
acteurs eigen, maar op,
Terwijl ik zoo glimlachend naar boven keek,
vroeg de jonkman mij in goed rond Amster
damsch naar het doel van mijn komst.
Zou ik den Directeur een oogenblik kun
nen spreken?
Die is op de repetitie. En of ie vanmorgen
nog komt weet ik ook niet.
Maar ik ben er expres voor van buiten de
stad gekomen.
Hij keek me onderzoekend aan als wilde hij
peilen welke dwaasheid mij er toe gebracht
had 's morgens om elf uur bij een tooneel-
directeur aan te kloppen.
Je kunt wel wachten, zei hij heel gemoe
delijk maar 't ken wel weze dat je een ons
weegt voor ie der is.
Toen lachte hij schaterend om deze aardig
heid en zette onverdroten zijn bezigheden voor.
Anderhalf uur later was ik de wanhoop
nabij. Niets is zoo pijnlijk als op heete kolen
zitten; al mijn optimisme was naar de maan.
Ik was tot de conclusie gekomen dat het een
absurde gedachte van mij was geweest aan het
tooneel te willen; dat ik geen grein talent be
zat; dat de Directeur als hij ooit nog kwam,
mij onmiddellijk de deur zou wijzen; dat ik
rammelde van den honger; dat ik wegging;
dat ik over vijf minuten wegging; dat ik nu
toch heel zeker wegging.
Vlak bij mij ratelde de schrijfmachine, be
diend door een oud mannetje dat ik eerst voor
den Directeur had aangezien, maar dat mij
desondanks vrij afwijzend te woord had ge
staan.
Natuurlijk stond ik juist van mijn stoel op,
toen de groote man eindelijk binnentrad. Hij
was, wat ik later heb leeren kennen als het
type van den ouden comediant: zwierig en
groot van gebaar, met een levendige mimiek,
grijze krullen en volkomen onzakelijk.
Op schuchteren toon begon ik het doel van
mijn komst uiteen te zetten. Bij den tweeden
zin viel hij mij in de rede.
Acteur? Dus je wilt acteur worden? Hij
wierp zich breeduit in zijn krakenden stoel,
trok zijn wenkbrauwen hoog op, wuifde afwe
rend met de beringde hand en voer op sono-
ren toon voort:
Moet je niet doen, jonge man. Moet je
nooit doen. Alles is beter dan dat. Ons leven is
geen leven, ons leven is een hel. Volg den
goeden raad van een in het vak vergrijsd man
en keer terug naar je ouderlijke woning. Werp
je als wijlen de verloren zoon je vader te voet
en smeek hem om vergiffenis. Ga, jonge man
en schenk mij de voldoening althans één mën-
schenleven gered te hebben.
Ik heb hem de voldoening niet geschonken.
Ik bleef.
