leder pak HONIG's VERMICELLI
GRATIS
Kamer van Koophandel.
Macleans Gefteponeerft
EEUWIG-
.WOENSDAG '4 MAART 1936
HAARDE M'S DAGBLAD
7
STADSNIEUWS
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Haarlem en Omstreken hield Dinsdag
avond een openbare vergadering onder lei
ding van den voorzitter, den heer G. J.
Droste Jr.
Eenige ingekomen stukken werden voor
kennisgeving aangenomen
Mej. M. J. M. van der Veen werd benoemd
tot ambtenares bij de Kamer.
Goedgekeurd werd het besluit der Bevrach
tingscommissie Haarlem tot vaststelling van
het salaris van haar secretaris.
De volgende verzonden brieven werden goed
gekeurd
aan den gemeenteraad van Haarlem betref
fende opheffing der toonkamers;
aan den minister van Justitie betreffende
wijzigingen der wet op de Omzetbelasting;
aan de subcommissie voor de Wet op de
evenredige vrachtverdeeling betreffende een
ingediende vragenlijst;
aan het Comité tot beteugeling van het Ca
deaustelsel inzake het verzenden van een
adres aan den minister van Justitie;
aan B. en W. van Haarlem betreffende het
voorstel-Van Tetering tot instelling van een
permanente commissie uit de burgerij voor
propaganda voor Haarlem.
De Voorzitter vroeg de goedkeuring
der Kamer, den heer Van Tetering uit te noo-
digen, de Kamer a.s. Vrijdag te willen verte
genwoordigen in de vergadering der commis
sie in het Stadhuis.
De heer Van Tetering betuigde
zich dankbaar voor de adhaesiebetuiging. Het
is zijn. bedoeling, de belangen van Haarlem
te dienen in den meest uitgebreiden zin van
van het woord. Spreker meende echter, dat
de heer Klein Schiphorst beter de Kamer in
die vergadering kan vertegenwoordigen.
Spreker merkte naar aanleiding van geruch
ten op, dat het niet waar is als zou de com
missie in het werk van Vreemdelingenverkeer
treden. Hij heeft juist veel achting voor het
werk dezer vereeniging. De commissie wil
gaarne medewerking van alle volksklassen
ontvangen.
De Voorzitter zou het zeer betreu
ren, als de heer Van Tetering er buiten bleef.
Spreker meende, dat ook het gemeentebestuur
het op prijs zou stellen, als de heer Van Tete
ring de Kamer wilde vertegenwoordigen.
De heer Van Tetering aanvaardde
de opdracht.
De Maandagmarkt
Aan de orde kwam het bekende rapport
aan B. en W. inzake het onderzoek, dat door
de Commissie voor het Marktwezen is inge
steld met betrekking tot de voor- en nadeelen
die neringdoenden van de Maandagmarkt on
dervinden. Zooals onze lezers weten wordt in
dit rapport als het oordeel der Kamer uitge
sproken, dat de nadeelen, verbonden aan de
thans bestaande markt veel geringer zijn dan
de voordeelen; dat de markt dus voor Haar
lem behouden moet blijven. Uitbreiding der
markt wordt echter afgeraden.
De Secretaris las het geheele rap
port voor, dat zonder hoofdelijke stemming
werd goedgekeurd.
Ordening Winkelbedrijf
Aan de orde werd gesteld de behandeling
van een brief van B. en W. van Haarlem be
treffende ordening van het winkelbedrijf. Het
Bureau stelde voor, dit schrijven in handen te
stellen van de afdeeling Kleinbedrijf der Ka
mer, met dien verstande, dat deze afdeeling
zich verstaat met de Middenstandscentrale
voor Haarlem en omliggende Gemeenten,"'wél -
ke organisatie eveneens zulk een brief van B.
en W. der gemeente Haarlem heeft ontvangen,
terwijl aan de afdeeling Kleinbedrijf tevens
in overweging wordt gegeven, zich desge-
wenscht met personen buiten den directen
kring der Kamerleden in verbinding te stellen,
teneinde nader overleg omtrent deze aange
legenheid te plegen.
De heer Van Tetering meende, dat het
beter was te wachten tot de wet wordt afge
kondigd, waarmee de heer Lasschuit het
niet eens was.
De Voorzitter was van oordeel, dat de
brief van B. en W. niet zoo maar voor kennis
geving kon worden aangenomen en dat niet op
de afkondiging van de wet gewacht kon
worden.
De heer Ten Boom deelde mede, dat het
bestuur van de Middenstandscentrale zich ook
met deze aangelegenheid heeft bezig gehou-
dn. Volgens zijn meening slaat deze vragen
lijst min of meer op het Plan van den Arbeid.
Het voorstel van het Bureau werd tenslotte
aangenomen.
De Kamer vereenigde zich hiermede.
Bij de rondvraag informeerde de heer
Brinkman hoe het stond met de aanbe
steding van den verbouw van het perceel
naast het gebouw der Kamer.
De Voorzitter antwoordde, dat dit
In besloten vergadering ter sprake zou worden
gebracht.
Hierna sluiting.
BOUW VAN VIADUCT GEGUND.
Door de N.V. Hollandsche IJzeren Spoor
weg Maatschappij te Utrecht is het maken
van een viaduct van gewapend beton over
den spoonveg HaarlemZandvoort. nabij
Overveen, omschreven in bestek no. 1531 H.S.
gegund aan den heer G Schreurs. aannemer
te de Bilt voor een bedrag van f 21790.
HA ARLEMSCHE AM ATEUR -FOTOGRAFEN
VEREENIGING.
In het clublokaal der H. A. F. V., Gedempte
Oude Gracht, zal op Donderdag 5 Maart een
projectie plaats vinden van een collectie lan
taarnplaten van den bekenden Duitsche ama
teur-fotograaf Julius Guggenheimer, te Mem-
min gen in Bayern.
FAILLISSEMENTEN.
Uitgesproken faillissement door de Arron-
dissements-Rechtbank te Haarlem op Dins
dag 3 Maart 1936.
1 J. Breeuwer, manufacturier, wonende te
Heemstede. Jan van Goyenstraat 10.
Curator: Mr. K. A. F. J. Pliester. te Haar
lem.
Rechter-Commissaris in dit faillissement is
Mr. M. A. van Rijn van Alkemade te Haar
lem.
Opgeheven is het navolgende faillissement
wegens gebrek aan actief:
C. Toornend, timmerman, wonende te
Haarlem. Witte Heerenstraat 45 rood.
Curator: Mr H. O. Drilsma, te Haarlem.
Geëindigd zijn de navolgende faillissemen
ten wegens het verbindend worden der eeni
ge uitdeelingslijst van:
1. P. Attema, wonende te Wijk aan Duin.
Curator: Mr. J. O. Baron te Beverwijk.
2. de Vennootschap onder de firma Jan
sen en Moens, gevestigd te Haarlem.
Curatrice: mevr. Mr. E. A. J. Schel tema-
Conradi te Haarlem.
Vernietigd werd het faillissement van J. F.
A. du Mee. touringcarondernemer, wonende
te Haarlem, Rozenstraat 13a rood.
Curator: Mr. F. A. Bijvoet, alhier.
bevat ter kennismaking een
HONIG's BOUILLONBLOKJE
(Adv. Ingez. Med.)
ARBEIDERSWONINCHUREN
IN HEEMSTEDE.
Huurdaling en verlaging
van huurbijslag.
Een medewerker schrijft ons:
Zooals Haarlem's Dagblad jl. Vrijdag be
richtte, heeft de Gemeentelijke Dienst van
Maatschappelijk Hulpbetoon in Heemstede
besloten, de huurbijslagen voor de werkloo
zen opnieuw te wijzigen. Deze bijslagen be-
loopen 2/3 van het wekelijksch huurbedrag
boven f 3. oorspronkelijk met een maximum
van f 3, later f 2 en thans f 1.35.
Bij deze wijziging heeft niet de bedoeling
voorgezeten, de werkloozenuitkeeringen in
feite te verlagen, zij is gegrond op de al-
gemeene huurdaling, die voor arbeiderswo
ningen heeft plaats gevonden.
Niettemin werden in de jongste gemeen
teraadszitting van méér dan één kant op
merkingen hierover gemaakt, die kennelijk
een uiting waren van de vrees, dat de nieuwe
bepaling de positie der werkloozen. zij het
dan ook slechts in bepaalde gevallen, on
gunstig zou beïnvloeden.
Een berekening doet zien, dat voor deze
vrees alléén grond kan zijn, indien bepaalde
huren niet of al te weinig gedaald zouden
zijn. Bij de oorspronkelijke regeling werd de
maximum-huurtoeslag van f 3 betaald voor
woningen met een huurwaarde van f 7.50.
Duurdere woningen werden klaarblijkelijk
niet als arbeiderswoningen aangemerkt.
Van de wor.inghuur van f 7.50 betaalde de
werklooze dus zelf f 4.50. Bij de nieuwe rege
ling betaalt de werklooze zelf f 4.50 indien
de huur f 5.85 bedraagt. Bij de oude regeling
betaalde een werklooze f 4 bij een huur van
f 6. thans betaalt hij f 4 bij een huur van
f 5.35. Voor woningen waarvan de huurprijs
oorspronkelijk niet meer dan f 4.50 bedra
gen heeft, is de wijziging zonder invloed. De
vraag is dus, of in het algemeen de huren
van f 7.50 tot f 5.85 of lager gezakt zijn en
of huren van f 6 tot f 5.35 zijn gedaald.
Ongeveer de helft der arbeiderswoningen
in Heemstede zijn eigendom der woning-
bouwvereenigingen of van de gemeente. In
totaal zijn dit er pl.m. 325. Van de voor
naamste typen van de Woningbouwvereeni-
ging De Haemstede daalden de huren van
f 6.25 tot f 4.25 en van f 8 tot f 6.25; Ber
kenrode gaf verlagingen van f 4.25 tot f 3.80
en van f 4.40 tot f 3.95. In het complex ge
meentewoningen aan de Balistraat daalden
de huren van f 5.50 tot f 4.10, aan de Talma-
straat van f 5 tot f 3.80 en .aan de Banka-
straat van f 5 tot f 4.10.
De woningbouwvereniging Sint Joseph
had een vrij ingewikkeld.huursysteem. waar
bij rekening werd gehouden, eenerzijds met
kinderen beneden 14 jaar, anderzijds met
verdienende kinderen boven 17 jaar. Deze
regeling is vervangen door uniforme, met
huren van pl.m. f 4. Voor de bewoners van
al deze huizen, en dat zijn dus reeds de helft
der arbeiders, en het zal ongeveer ook wel de
helft der werkloozen betreffen, brengt de
nieuwe regeling dus geen wijziging.
Van de huren der arbeiderswoningen, die
het eigendom zijn van particulieren of van
particuliere maatschappijen zijn geen .volle
dige gegevens, beschikbaar, Mede onder den
invloed van de' hüurverlagingen der gemeen
te- en vereenigingswoningen zijn echter ook
deze huren alle omlaag gegaan. Van een on
gunstige beteekenis is de nieuwe regeling
dan ook practisch alleen voor die werkloozen,
die huizen bewonen, waarvan de huurwaar
de oorspronkelijk méér dan -f 7.50 bedroeg.
Zeker zullen er zulke zijn, met name onder
de groepen van kantoorbedienden, handels
reizigers e.d. Maar erkend moet worden, dat
deze huizen vallen buiten de grenzen, die
de regeling in het begin op diet oog had.
Voor de huren, die binnen deze grenzen val
len, vindt de wijziging van den toe te kennen
maximum-bijslag in de plaats gehad heb
bende huurdalingen allen grond.
Alg. Ned. Metaalbewerkers-
bond.
Viering van het 50-jarig bestaan.
De viering van het 50-jarig bestaan van den
Alg. Ned. Metaalbewerkersbond zal hier ter
stede a.s. Zaterdag plaats vinden. In de
groote zaal van het Concertgebouw zal een
feestavond plaats vinden waaraan „De Jonge
Spelers" hun medewerking zullen verleenen.
De heer P. Danz, bondsvoorzitter zal een
korte rede uitspreken.
LUITEMANT WIJTEMA OVER DEN TOCHT
VAN DE K. 18.
Op Donderdagavond 12 Maart zal in het
Concertgebouw luitenant M. S. Wijtema. oud
ste officier a. b. van Hr. Ms. „K 18" komen
spreken over de zeer interessante wereldreis
van de K 18. De lezing wordt toegelicht door
lichtbeelden.
Elke 100ste bezoeker ontvangt als herinne
ring aan deze lezing een exemplaar van Wij-
tema's boek „Klaar voor onder water" ten ge
schenke.
Opvoering van „De Beul".
In besloten kring.
Door het „Algemeen Centrum voor Cultu-
reele, Ethische en Pacifistische stroomingen"
waarvan diverse vei'eenigingen deel uitma
ken. wordt binnenkort het tooneelstuk ..De
Beul" onder leiding van Alb. van Dalsum en
A Defresne opgevoerd. Deze voorstelling zal
plaats hebben Zondag 22 of 29 Maart des
middags half drie en des avonds 8 uur, in
den Stadsschouwbiug.
De voorstellingen zijn toegankelijk voor de
leden tegen een bepaalden entreeprijs. Het
geldt hier dus een voorstelling in besloten
kring.
KLEURENFOTOGRAFIE.
Woensdagavond 11 Maart wordt voor den
Kennemer Fotokring in samenwerking met de
Haarl. Amateur Fotografenvereeniging en
de Nederlandsche Smalfilm Liga. in de so
ciëteit „Vereerwi"a" Ziilweg. een lezir»? ze-
houden door Dr. F. Brouwer, te Amsterdam
over: „de kleurenfotografie van Bern
Eilers".
BEVRIJD UZELF VAN MAAGPIJNEN
,<loor het beroemde recept van
een Briisch specialist,
Eetl leder, die lijdt aan maagzuur, pijnen na
den maaltijd, brandende maag. enz., moet ten
spoedigste het beroemde recept van een Brit-
schen specialist toepassen. Dit recept, genaamd
Macleans (Gedeponeerd) Maagpoeder, is nieuw
voor Nederland. De verkoop er van in Enge
land is enorm. Talloos vele doktoren schrijven
het daar voor. De bekendste hospitalen gebrui
ken het geregeld in gevallen van maagzuur,
dyspepsie, opgeblazenheid, gal, enz. Het Mac
leans recept is een moderne formule, die groote
successen behaalt! Het houdt de maag alkalisch
zonder te irriteeren en verzacht vrijwel onmid
dellijk pijnen en ongemakken. Aangenaam om
in te nemen, zuiver en volkomen onschadelijk.
Alle apothekers en drogisten verkoopen Mac
leans (Gedeponeerd) Maagpoeder; groote fles-
schen a 1-75 en kleine flesschen 1.—
Imp.: BOROMAG, 258 Heerengr., Amsterdam
Telefoon 35456
Gratis
COUPON
I Zendt coupon met naam e.-: adres aan de
Imp.; BOROMAG. Afd. _H. en j
i U ontvangt gratis en franco een flinke
proef dosis.
(Adv. Ingez. Med.)
betalen aan Radio-distributie
^eidwe^aoieu
NEEM 'N EIGEN TOESTEL,
TAMMER'S VOORWAARDEN
voordeeliger dan anderen.
„E R R E S RADIO"
KLEVERLAAN 176, TEL. 14753
Tegenover 't Sportveld.
(Adv. Ingez. Med.)
De verbreeding van de
Kamperlaan.
Twee huizen worden gesloopt.
Het vorige jaar werd een gedeelte van de
Kampèrlaan, tegenover de. hoofdingang van de
Mariastichting, verbreed door verplaatsing-
van de langs die laan staande schutting en
bijvoeging van een strook grond.
Inmiddels kon de Voorhoutstraat, achter de
perceelen aan den Kleine Houtweg, worden
doorgetrokken naar de Kamperlaan.
En nu is men bezig twee perceelen op den
hoek Kleine Houtweg en Kamperlaan te sloo-
pen, waarna de vrijgekomen grond bij deze
laan zal worden gevoegd. De Kamperlaan zal
straks dus een flinke breede straat worden,
zeer ten gerieve van de vele automobilisten,
die naar de Mariastichting rijden. Vele jaren
lang was deze laan 'n zeer primitieve toegang-
naar de aan het einde der laan gelegen hoofd
ingang van de groote ziekeninrichting.
De ophanden zijnde verbetering is nu af
doende.
COMMISSIE „VOLKSZWEMFEEST"
Voor den propaganda-avönd, die zooals men
weet heden door bovengenoemde commissie in
het gebouw van den Protestantenbond wordt
gehouden, zullen van half acht af aan de zaal
nog enkele kaarten te verkrijgen zijn. De arts
M. Mauritz zal spreken over „De Hygiene van
het zwemmen": de heer A. J. Meijerink zal een
lezing met lichtbeelden houden over „Auto
ongevallen te water" en de heer Joh. M.
Schmidt zal de nieuwe film van den Ned. Bond
tot Radding v. Drenkelingen vertoonen in drie
deelen, welke getiteld zijn: 1. Nederland is een
Waterland; 2. Een medische cursus, vervoer en
bevrijdingsgrepen; 3. Een Bondsstranddag en
een reddingsgeval te Scheveningen.
BOTSING TUSSCHEN TWEE AUTO's
Dinsdagavond 8.5u uur had op den hoek
Barteljorisstraat-Zijlstraat een botsing plaats
tusschen een bestelauto der Posterijen, komen
de van dc Groote Markt, en een taxi uit de
richting Barteljorisstraat. De bestuurder van
de postauto reed langzaam, maar juist op het
drukke kruispunt weifelde en stopte hij, waar
door de botsing ontstond, hoewel beide be
stuurders signalen hadden gegeven. De post
auto werd omver geworpen en kwam op het
trottoir voor het Stadhuis terecht. Persoonlijke
ongelukken hadden niet plaats. Beide wagens
werden beschadigd. Tegen den bestuurder
van de postauto werd procesverbaal opge
maakt.
„HET CREMERNIEUWS".
Het Maandblad „Het Cremernieuws", offi
cieel orgaan van de Kon. Letterl. Vereen. „J.
J. Cremer", kondigt voor Dinsdag 10 Maart de
eerste opvoering aan van „De Doorslag", spel
van criminaliteit en liefde in drie bedrijven
door Joop Spit en Henk Bakker.
De opvoering heeft plaats in den Stads
schouwburg en na afloop is er bal in ,La
Gaité".
De slotvoorstelling is bepaald op Woensdag
20 April en zal eveneens worden besloten met
een bal in „La Gaité".
De tooneelvoorsteliingen worden opgeluis
terd door de welwillende medewerking van
Haarlem's Dilettanten Orkest onder leiding
van den heer H. Bender: de balmuziek wordt
verzorgd door Joe Smidt's Black and White
Band van het cabaret „La Gaité".
WELDADIGHEID NAAR VERMOGEN.
„Stadhuis", Pandpoort, Koningstraat.
Wij vragen U nogmaals, vergeet ons niet,
Er zijn zoo velen, die od wachten.
Wij weten zeker, als U 't zoo beziet,
Dan zult U Weldadigheid betrachten.
Postgiro 212793, Telefoon 11855 of 15445.
Ontluikend Leven.
Film over de psychologie van het kind.
In de aula van het Kennemer Lyceum is
gisteravond de psychologische kinderfilm
„Ontluikend Leven" van Helene Lange, ver
toond voor een groot aantal belangstellenden.
In zijn openingswoord sprak de rector van
het Kennemer Lyceum, dr. A. de Vletter, zijn
teleurstelling uit over het feit. dat dr. Th. van
Schelven uit Den Haag, die deze film zou in
leiden. door ziekte niet aanwezig kon zijn. Dr
De Vletter zeide voorts, dat deze filmavond
georganiseerd is in verband met het Montes-
sori-onderwijs, dat sinds eenigen tijd'aan het
Kennemer Lyceum voor een zestal leerlingen
gegeven wordt. Tusschen deze film en het
Montessori-onderwijs bestaat, volgens spr.
deze overeenkomst-, dat beide uitgaan van de
wetenschappelijke, rustige waarneming der
kinderen. Dr. De Vletter ging vervolgens in
het kort de geschiedenis na van de kinderop
voeding, van den tijd van lichamelijke tuch
tiging, van de kwellende banden, waarin de
kinderziel vastgehouden werd. af tot- aan het
huidige systeem van Maria Montessori toe. Bij
dit systeem wordt den kinderen de grootst mo
gelijke vrijheid gelaten. Hun werk verrichten
zij niet uit plichtsgevoel, maar alleen uit de
ervaring, dat werk vreugde verschaft. Bij de
prestaties der Montessori-leerlingen wordt
niet gelet op hun zwakheden, maar alleen op
hun kracht. Hierdoor is ae verhouding tus
schen leeraar'en leerling bijzonder goed en te
vens wordt de scheppende arbeid der kinderen
bevorderd.
In verband hiermede vestigde spr. de aan
dacht op de tentoonstelling van teekenwerk
van leerlingen der Amsterdamsche Montes
sorischolen en van het Amsterdamsche Mon-
tessori-lyceum, die in een der lokalen van het
Kennemer Lyceum gehouden wordt.
Na deze inleiding van dr. De Vletter, werd
de film vertoond, die onder leiding van Helene
Lange opgenomen is door Fritz Puchstein.
Een vorige film van denzelfden operateur, n.l.
„De wonderen der kinderziel" is verkort in
„Ontluikend Leven" opgenomen, maar de aan
dacht wordt in hoofdzaak besteed aan den z.g.
„kleuterleeftijd", ongever tusschen 3 en 6
jaar.
Het eerste gedeelte van de film geeft een
indruk van de ontwikkeling van de zuigeling.
Men ziet, hoe het eerst de smaak en de tast
zin ontwikkeld is, en hoe later zich daarbij
voegen de in gebruikneming van het gezicht
en het gehoor. De eerste stappen van het kind
zijn op de gevoelige filmstrook vastgelegd,
evenals zijn eerste spelletjes.
Bijzonder mooi wordt de film, wanneer het
kind, dat het derde levensjaar bereikt heeft,
waargenomen wordt. Hoe langer hoe meer
„menschelijk" wordt de kleine wereldburger.
Puchstein heeft op prachtige wijze de ver
schillende angstreacties van het kind waarge
nomen en vastgelegd. Ongetwijfeld heeft een
dergelijke film als „Ontluikend Leven", groote
beteekenis voor de kennis van de psychologie
van het jonge kind. Maar geheel afgezien
daarvan, is het een genot deze aaneenge
schakelde tafreelen uit het kinderleven te aan
schouwen. De aanvallige onbevangenheid, de
sierlijke gebaren, de fijne maniertjes en ook
de guitigheid, de, oolijke snoetjes en de ondeu
gende kijkers van deze kleuters oefenen die
groote bekoring uit, waarmede het jonge kiiid
nu eenmaal altijd de volwassenen in vervoe
ring brengt.
Naarmate de tafreelen van deze voortreffe
lijke film wisselden, steeg dan ook een harte
lijk gelach uit de zaal op, of gleed een gevoel
van verteedering door de rijen der toeschou
wers, die van het begin tot het einde geboeid
waren.
Commissie voor onderwijs-
concentratie.
Hedenmorgen geïnstalleerd.
De minister van Onderwijs heeft heden in
een der zalen van het Departement van
Binnenlandsche Zaken de Staatscommissie
voor de Onderwijsconcentratie geïnstalleerd.
De minister heeft daarbij o.m. gezegd:
Het is volgens het Koninklijk Besluit tot in
stelling van deze commissie onze taak:
1. Te onderzoeken, of een wettelijke rege
ling kan worden getroffen om de concentra
tie van bijzondere scholen voor algemeen
vormend lager onderwijs te verwezenlijken op
een wijze, die de bezwaren tegen paragraaf 12
van het bij Koninklijke Boodschap van 6
Augustus 1935 ingediende wetsontwerp onder
vangt; en eventueel voorstellen in die rich
ting te doen;
2. Voorstellen te doen, welke betrekking
hebben op de materie, geregeld in de wet van
4 Augustus 1933. Staatsblad no. 414.
Het werk wordt niet weinig vereenvoudigd
doordat het beginsel der lager onderwijswet
1920, dat de pacificatie uitwerkte, buiten
onze bestudeering valt en doordat de regee
ring geen oogenblik wil getornd zien aan de
overtuiging, dat het der overheid niet toe
komt zich een oordeel te veroorloven omtrent
de vraag, in hoeverre bepaalde richtingen in
het bijzonder onderwijs reden van bestaan
hebben naast andere richtingen, ook naast
zoodanige, die, den buitenstaander voorko
men wel zeer verwant te zijn. Van de zijde
der overheid moet dit element van de geeste
lijke vrijheid ongerept worden bewaard.
Het is nu aan de hand van deze richtlijnen
waarvan ik wel met voldoening mag vast
stellen, dat zij in deze commissie door alle le
den worden aanvaard dat een antwoord
gevonden moet worden op twee vragen.
De eene wil onderzocht zien in hoeverre er
aanleiding bestaat om. met- het oog op de
grootste soberheid in het besteden der open
bare geldmiddelen, welke bij voortduring is
gc-boden- de voorschriften der wet- van 4
Augustus 1934, Staatsblad no. 414. al dan niet
gewijzigd ook na 31 December 1936 te hand
haven, in het bijzonder voor zooverre daar
door de stichting van nieuwe scholen, zoo
voor het- openbaar als voor het bijzonder on
derwijs. in sterke mate wordt geremd. De an
dere vraag luidt: op welke wijze een concen
tratie van bestaande bijzondere scholen,
eveneens ter vermindering van overheidsuit
gaven, kan worden verkregen, gezien mede
hetgeen met bestaande openbare scholen Is
geschied. De behandeling van deze laatste
vraag zal zeer bepaald moeten rekenen met-
de bezwaren, die op 19 December 1935 in de
Tweede Kamer zH>-> ingebracht teven he* re
geringsvoorstel, vervat in paragraaf 12 van
het Ontwerp tot verlaging der openbare uit
gaven voor het onderwijs.
Propaganda voor Haarlem.
Vergadering van afgevaardigden ten
Stadhuize.
Zooals men weet heeft de heer P. J. M. van
Tetering bij de behandeling van de gemeente-
begrooting voor 1936 bij den raad een voor
stel ingediend om een permanente commissie
voor propaganda voor Haarlem in het leven
te roepen.
B. en W. hebben toegezegd over dit voorstel
praeadvies aan den raad te zullen uitbrengen.
Naar wij vernemen zal a.s. Vrijdag ten
Stadhuize. onder voorzitterschap van wet
houder W. J. B. van Liemt. een vergadering
gehouden worden met verschillende afgevaar
digden van vereenigingen en instellingen die
daarbij betrokken zijn.
MAANDBLAD VAN „DIE SPAERNE
SANGHERS".
Het Maartnummer van het Maandblad van
het Mannenkoor „Die Spaerne Sanghers" is
tot een gedenknummer geworden, in verband
met de viering van het eerste lustrum van
het Mannenkoor, heden. 4 Maart-
Bestuur en redactie wijden eerst waardee-
rende woorden aan de nagedachtenis van den
overleden bibliothecaris, den heer C. Doeven.
De heer W. J. de Mink stond een gedicht af
„In memoriam C. Doeven".
Verder schrijft de voorzitter, de heer L.
Schoorl, over „Vijf jaar Spaernesangher" en
de heer Lieven Duvosel. de directeur, over het
eerste lustrumconcert, dat zal gegeven worden
op Woensdag 22 April a.s. in het Gem. Con
certgebouw.
In een artikel ..Vijf jaar mannenzang" geeft
de heer v. d. W. onder meer een overzicht van
de koorwerken, die het koor in de afgeloopen
vijf jaren heeft uitgevoerd.
Voorts vonden wij nog artikelen, alle in ver
band staande met het- eerste lustrum van het
Mannenkoor, van de heeren Theo v. Haaren,
W. F. Andréa en J. A. van A.
MUZIEK.
CONCERT DER H. O. V.
Op Nieuwjaarsdag van het jaar 1879. zoo
konden we in 't programma lezen, speelde Jo
seph Joachim het hem door zijn vriend Jo
hannes Brahms opgedragen vioolconcert in
het Gewandhaus te Leipzig voor het eerst in
't openbaar. Het werk werd zooals bijna
alle overige werken van Brahms door Sim
rock uitgegeven en door de violistenwereld
niet met onverdeelde instemming ontvangen.
De heeren solisten waren aan muzikaal-lich-
tere meer uit de techniek der viool geprepa
reerde kost gewend; zij ergerden zich óf aan
het doorwrochte symphonische karakter van
het stuk óf aan die figuraties, welke meer
den pianist Brahms dan den vioolkundige
Brahms verraadden, en zij liepen er schuw
omheen of smaalden er op. „Das Konzert ge-
gén die Viollne" was vele jaren lang een
gangbare benaming, Sindsdien Is het oordeel
over het werk grondig gewijzigd. Of dat komt
doordat later solostukken geschreven zijn
welker techniek oneindig veel meer tegen
den aard der viool indruischt of wel doordat
de technische en algemeen-muzikale ont
wikkeling van de jongere violistengeneratie
die der oudere overtreft, wil ik in 't- midden
laten: een feit is dat tegenwoordig elke violist
van eenige beteekenis het werk op zijn reper
toire heeft en dat het ook bij de vorming van
aankomende solisten nevens Beethoven's
Concert een vaste plaats op het studieplan
heeft gekregen als een der toppunten, die
men bereikt moet hebben om den naam viool
virtuoos waardig te zijn.
En zoo hebben we dan, om alleen maar
violisten uit onze naaste omgeving te noemen
Brahms' werk in de laatste jaren door Jos.
de Clerck en door Frans Vonk met veel suc
ces op concerten der H. O. V hooren vertol
ken. Als „Dritter im Bunde" heeft zich Dins
dagavond Hans Byvanck doen kennen, en
niet alleen als „derde", maar ook als gelijk
waardige in dit denkbeeldige driemanschap.
We mogen het inderdaad wel bijzonder waar-
deeren dat violisten als Hans ByvancK en
Hanny Scheffelaar Klots de concertmeesters
plaatsen bij ons in de laatste jaren zoo be
knibbeld orkest willen blijven bezetten.
Hans Byvanck speelde Brahms' concert
voor het eerst met orkest, en het is dus mo
gelijk en verklaarbaar dat hij zich bijwijlen,
nog niet geheel vrij voelde en daardoor zich
niet altijd geheel kon geven. Maar zijn ver
tolking bewees toch naast zijn technisch
meesterschap zijn goed inzicht in den geest
van het werk en in vele momenten verraste
ook de warmte van zijn spel. Ik denk daarbij
aan zijn voordracht van het zangthema en
van de heerlijke coda van het eerste hoofd
deel en van de cantilenes in het Andante.
Het tempo der Finale leek mij wat al te gere
serveerd. al verdraagt het stoere karakter van
dit stuk eer terughouding dan overijling. Nog
een bijzonderheid van deze auditie was. dat
Frits Schuurman, het onlangs door Antonino
Votto gegeven voorbeeld navolgende, de or
kestpartij" uit het hoofd dirigeerde. Terecht
beschouwt Schuurman Brahms' concert als
een symphonisch geheel. Toch lijkt me aan
het zonder partituur begeleiden van solisti
sche werken een zeker risico verbonden voor
het geval dat de solist er uit zou raken. Dit
geval heeft zich met Byvanck gelukkig niet
voorgedaan. Dat de dirigent zulk een solo-
werk minstens even volledig in zich opgeno
men moet hebben als zuiver orkestrale wer
ken om het dirigeeren zonder partituur te wa
gen. spreekt wel van zelf.
Trouwens: den heelen avond bleef de diri-
geerlessenaar weg: bij de schitterend gespeel
de Oberon-Ouverture. bij de Russische Volks
wijze van Liadow, die in plaats van diens
..Kiteimora" gespeeld werden en bij de AI-
giersche Suite van Saint-Saër.s. En als ik de
omvattende partiturenkennis en het geheu
gen van onzen dirigent prijs, dan wil ik ook
de solistische prestaties van meerdere orkest
leden niet voorbijgaan. De hobo, de althobo
en de solo-cello onderscheidden zich dezen
avond in 't bijzonder. De veelkleurige schetsjes
van Liadow en de eveneens kleurrijke Algier-
sche Suite van St. Saëns interesseeren in
hoofdzaak door de kunst waarmee de com
ponisten onbeteekenend materiaal hebben
weten te varieeren en te verwerken. Maar zij
interesseeren ten minste, en dat kan men
niet van alles wat er geproduceerd wordt
zeggen.
v.- "d zr«r lang en hartelijk
ontving meerdere bloemge-
H?n
gehuldigd
schenken.
K. DE JONG
