Berichten in enkele regels
GÖRING'S NIEUWE FUNCTIE.
ZATERDAG 2 MEI 1936
HAAELE M'S DAGBLAD
Amsterdamsche K. v. K.
bestaat 125 jaar.
Minister Gelissen ziet opleving
Economisch defaitisme scherp veroordeeld.
Vrijdag is het 125-jarig' bestaan herdacht
van de Amsterdamsche Kamer van Koophan
del en Fabrieken.
's Middags is in de groote zaal van de Ka
mer in het Beursgebouw de herdenking' be
gonnen met een feestelijke vergadering, die
door tal van autoriteiten werd bijgewoond.
De voorzitter, de heer Gottfr. H. Crone,
sprak een rede uit.
De minister van Handel. Nijverheid en
Scheepvaart, Dr. Ir. H. C. J. H. Gelissen, deelde
mede, dat de in de toekomst te voeren haven-
politiek en de daarmede zoo nauw samenhan
gende kwestie van havengelden en terrein-
huren verlaging, alsmed'e die der Rijnvaart
premies, op korten termijn door een inter
departementale commissie bestudeerd is. Deze
commissie heeft twee zeer belangrijke rappor
ten uitgebracht. Spr. vertrouwt er op, dat de
regeering ten aanzien van dit zoo bij uitstek
nationale vraagstuk zeer binnenkort een defi
nitieve beslissing zal kunnen nemen, De reor
ganisatie van de Koninklijke Hollandsche
Lloyd zal, zooals de directeur der Benas den
minister mededeelde, in deze dagen haar be
slag krijgen. Aan een zeer spoedige definitieve
beslissing door de Regeering staat dan ook
hier niets meer in den weg.
Intusschen is het onnoodig te zeggen, dat
de toestand nog uitermate moeilijk blijft en
de toekomst nog vol onzekerheid. Toch zijn
er, aldus het Februari-nummer van het kwar
taalschrift van de Nederlandsche conjunc
tuur (blz. 71 enkele omstandigheden te noe
men, die redenen kunnen opleveren voor den
Ietwat meer optimistischen toon, dien men in
het begin van 1936 hoorde klinken.
Spr. weet, dat enkele verbeteringen of tee
kenen van verbetering niet synoniem zijn met
algemeene opleving. Maar het is toch goed.
om in dezen tijd van „beroepspessimiste-"
hierop te wijzen. Spr. vroeg de Kamer d-to
haar kritiek steeds waardig en opbouwend
voerde, ip deze mede opvoedend te
willen werken teneinde te voorkomen, dat
onnoodig een „economisch defaitisme", waar
van de gevolgen ernstiger zijn dan die van de
crisis zelve, wordt ingeleid.
Sedert 1932 is de tendenz der internationale
conjunctuur oplevend. Ook van deze opleving
zal Nederland zijn deel krijgen.
Terwijl velen juichen over den grooten op
bloei elders, „somberen" zij, als spr. dit werk
woord voor den tijd dien wij thans beleven,
hier mag introduceeren, over alles wat in eigen
land' gebeurt. Ook al spreken de cijfers een
andere taal. ïnplaats van lichtpunten de volle
gelegenheid te geven overal te schijnen waar
dit noodig en noodzakelijk is, plaatst men
daarop de,n domper.
De gevolgen van de crisis kunnen nooit be
streden worden zoolang een economisch de
faitisme bevorderd wordt
Het is spr. een voorrecht Mr. Ch. P. van
Eeghen, mede te kunnen deelen, dat het de
Koningin behaagd heeft hem bij deze ge
legenheid zijn verdiensten op onderscheiden
terrein hi aanmerking nemende, te benoemen
tot Ridder in de Orde van den Nederlandschen
Leeuw.
Verder deelde spr. mede, dat het de Ko
ningin heeft goedgedacht, den heer Mr. Dr.
G. M. Greup als secretaris der Kamer te be
noemen tot Officier in de Orde van Oranje-
Nassau.
's Avonds is een feestmaaltijd gehouden in
het Amstel-Hotel, waarbij o.a. aanzaten de
ministers Mr. Dr. L. N. Deckers, Jhr. Ir. O. C.
A. van Lidth de Jeude, Mr. M. Slingenberg, de
Commissaris van de Koningin in de provincie
Noord-Holland Jhr. Dr. A. Röell, de burge
meester der hoofdstad Dr. W. de Vlugt en de
voorzitter der Internationale Kamer van
Koophandel F. H. Fentener van Vlissingen.
De tunnel onder het IJ.
Weer een nieuw plan.
Sinds B. en W. van Amsterdam hebben be
sloten om opnieuw de mogelijkheden van een
tunnel onder het IJ te doen onderzoeken,
heerscht er wederom bedrijvigheid in het rijk
van tunnel-plannen.
Het jongste plan, dat thans ter bestudeering
aan Publieke Werken is voorgelegd, is afkom
stig van den heer N. Nobel, Hoofdingenieur
van den Dienst der Handelsinrichtingen te
Amsterdam.
Het beoogt den aanleg van een tunnel zon
der hellingen, waarbij een systeem van liften
aan weerszijden voor het vervoer naar bene
den zorg zal dragen.
De heer Nobel meent op deze manier ver
schillende moeilijkheden te hebben opgelost.
Hij heeft zoo vernemen wij in de eerste
plaats rekening gehouden met het feit, dat
een groot gedeelte van het verkeer in een Am-
sterdamschen IJ-tunnel uit voetgangers en
fietsers zou bestaan. Voor hen levert een tun
nel met hellingen groote bezwaren op: de
hellingen zijn gevaarlijk voor fietsers en de
afstand is ondoenlijk lang voor voetgangers
(ongeveer 1 K.M.). Voor snelverkeer en voet
gangers zouden dus twee afzonderlijke tun
nels moeten worden gebouwd om aan beider
behoeften geheel te voldoen. De heer Nobel
heeft naar zijn meening in zijn tunnel-sche
ma zoowel rekening gehouden met de eischen
van voetgangers en fietsers, als met den eisch
van snelheid'van het auto-verkeer.
Hij heeft namelijk een systeem van liften
ontworpen, dat verkeers-vertraging tot het
uiterste zou beperken, en waardoor de voor
fietsers gevaarlijke hellingen worden geëlimi
neerd, terwijl de afstand voor voetgangers tot
200 meter wordt teruggebracht. Het is dus
niet alleen zijn bedoeling den bouw van een
tweeden tunnel overbodig te maken, maar
de afstand van den tunnel wordt tevens van
1 KM. tot 200 meter teruggebracht omdat de
geleidelijke hellingen kunnen worden gemist
Het is zijn bedoeling om aan weerszijden van
den tunnel een van den wal uit gebouwd lift-
gebouw te zetten, waarin zich zes om een as
draaiende cabines bevinden. Als de lift stil
staat worden tegelijkertijd boven en beneden
1 cabine gevuld en 1 cabine geleegd. Iedere
cabine is &y2 M. breed en 20 meter lang en
biedt plaatsruimte aan 9 auto's of een over
eenkomstige hoeveelheid voetgangers en fiet
sers. De-liften werken automatisch en kun
nen door één man beneden en één man boven
worden bediend. Volgens de berekening van
den heer Nobel zou men kunnen rekenen op
één lift per minuut en als op maximum-capaci
teit wordt gewerkt, zouden per uur in beide
richtingen 720 auto's kunnen passeeren.
Instorting in de Cunerakerk te
Rhenen.
Groote verwoestingen aan
gericht.
Bij het restaureeren van de Cunerakerk te
Rhenen, welke in September 1934 door brand
werd vernield, is Vrijdagmiddag een dei-
steunpilaren, welke in het midden van de kerk
staan opgesteld, bezweken. De gewelven er
boven zijn naar beneden gestort, de preekstoel
en een aantal zitbanken zijn vernield. De
arbeiders die in de kerk werkzaam waren, on
geveer 25 man, konden zich bijtijds in veilig
heid stellen. Daar men nog meer instortingen
vreest, zijn de werkzaamheden in de kerk
voorloopig gestaakt, totdat een nader onder
zoek zal zijn ingesteld.
Men had ontdekt, dat de pilaar zeer slecht
was en de opzichter, de heer Hendriks achtte
het daarom geraden, den pilaar voorloopig in
ijzeren wartels te vatten, om zoodoende de in
storting te voorkomen en dan later de gaten
met beton en cement op te vullen. Helaas was
de toestand van den pilaar reeds zoo sle.cht,
dat 's middags de scheuren zienderoogen ver
breedden, het afvallende gruis werd talrijker,
zoodat de opzichter het raadzaam achtte om
de werkzaamheden voorloopig te staken, Een
deur in de kerk, die geregeld gesloten is,
heeft men veiligheidshalve opengemaakt, op
dat wanneer het neervallend puin den uitweg
door den gewonen uitgang mocht versperren,
van deze deur gebruik zou kunnen worden ge
maakt. Deze maatregel is niet overbodig ge
bleken.
Nauwelijks hadden de werklieden de kerk
verlaten en had opzichter Hendriks nog even
den pilaar in oogenschouw genomen of met
een donderend geraas, dat ver in den omtrek
was te hooren, stortten pijler en gewelf in.
Had de heer Hendriks de kerk een seconde
later verlaten, dan had hij het relaas van de
instorting niet meer kunnen vertellen.
De verwoesting in de kerk was ontzettend.
Meters hoog lagen brokken steen. De geheele
vloer was bedekt met gruis. Van de ingestor-
ten pilaar stond nog slechts een stompje van
1 Meter hoogte overeind. Ontstellend is ook,
dat de preekstoel, welke zich terzijde van den
ingestorten pilaar bevond, nagenoeg geheel
verwoest is. Met dit fraaie preekgestoelte, dat
dateert uit het jaar 1676 en altijd een der be
zienswaardigheden der kerk was, is wel een
zeer kostbaar stuk verloren gegaan.
Het is nu verder nog de vraag, of het bij
deze eene instorting blijft. De betonnen zolde
ring, die boven het gewelf is aangebracht,
steunt nu op 'n pilaar minder. Zal deze zolde
ring het uithouden, todat een nieuwe pilaar
is aangebracht?
Veiligheidshalve heeft men de eerste dagen
een ieder den toegang tot het kerkgebouw
ontzegd.
De trilling, die de overgebleven pilaren en
wanden beroert en nieuwe instortingen kan
veroorzaken, moet eerst tot rust komen. Daar
na kan men de schade overzien en nagaan,
wat er nog gerestaureerd kan worden.
De schenking van Sir Henry
Deterding,
Keuze der schilderijen geschiedde in overleg
met prof. Martin.
Omtrent de schenking van sir
Henry Deterding aan het Maurits-
huis en aan het museum Boymans
vernemen wij nog nader, dat Sir
Henry deze schilderijen in overleg met
prof. Martin, directeur van het Mau-
ritshuis uit zijn uitgelezen collectie
Hollandsche en Fransche kabinets
kunst heeft gekozen, toen de directeur
van het Mauritshuis een bezoek
bracht aan sir Henry's buitengoed in
Ascot.
Twee der schilderijen zijn door prof.
Martin mede naar Holland genomen,
de overige zijn reeds verzonden en
zullen zeer binnenkort te bestemder
plaatse aankomen.
(A. N. P.)
De „Amsterdam" verkocht.
Ons grootste vrachtschip naar Italië.
Naar wij vernemen is het grootste vracht
schip van ons land, de ruim 14.500 bruto re
gister ton metende „Amsterdam" van de Ko
ninklijke Nederlandsche Stoomboot Maat
schappij, onder voorbehoud van inspectie,
verkocht aan een Italiaansche reederij, welke
te Napels gevestigd is.
De „Amsterdam" is in 1921 te Glasgow ge
bouwd voor de vaart op Chili, in welke be
stemming het schip tal van reizen in dienst
van de K.N.S.M. heeft gemaakt. Na het in
scherpe mate optreden van de crisis, was er
voor dit schip met zijn groote tonnenmaat
weinig of geen emplooi te vinden, zoodat het
de laatste jaren behoudens een aantal reizen
vrij geregeld opgelegd is geweest. Thans ech
ter is de „Amsterdam" weder in de vaart
hetgeen een gevolg is van het feit. dat het
stoomschip „Bennekom" van dezelfde maat
schappij gecharterd is door de Oost-Afrika-
lijn en de ..Amsterdam" in dit verband moest
invallen voor een reis in de South Pacific
Line.
De pogingen oni de ..Amsterdam" te ver-
koooen zijn reeds geruimen tijd gaande. En
kele maanden geleden is ook met Duitsche
belanghebbenden onderhandeld, die het schip
wilden inrichten als moederschip voor de wal-
vischvaart. doch deze onderhandelingen zijn
afgesprongen omdat geen overeenstemming
bereikt kon worden over de betalingsvoor
waarden.
Daar het schip in uitstekenden staat ver
keert, mag thans, verwacht worden, dat de
verdere exploitatie eerlang onder Italiaan
sche vlag zal geschieden.
PERSONALIA.
In de plaats van den heer P. Lakeman,
penningmeester van de vereeniging „Zieken
zorg" te Badhoevedorp, die als zoodanig heeft
bedankt, is gekozen de heer L. Biesheuvel,
aldaar.
Openbare vergadering N. S. B.
HAARLEM Zaterdag.
De afdeeling Haarlem van de N.S.B. groep 8
hield Vrijdagavond een openbare vergadering
in den Schouwburg Jansweg, die gepresideerd
werd door den heer A. P. de Graaff, 'leider van
bovengenoemde groep, die mededeelde, dat
ook de N.S.B. den 1 Mei-dag niet onopge
merkt voorbij wilde laten gaan.
Hij gaf hierna het woord aan den heer
G. F. Vlekke, lid der Provinciale Staten.
„Als de kracht van de zonnestralen groot
begint te worden, gaat de natuur uit haar
winterslaap ontwaken. Ook nu is de Mei
maand weer gekomen: de maand die de sym
boliek is van het ontwaken en van de op
standing. De 1 Meidag is van grooten invloed
op natuur en mensch. Spreker herinnert aan
den 1 Mei-dag van 1934. toen Mussert en Van
Geelkerken door de Provinciale Staten werden
ontslagen, omdat zij niet wilden bukken voor
de willekeur van de machthebbers. De N.S.B.-
ers ontplooien een onweerstaanbare kracht
van een volk, dat niet sterven wil.
De heer Vlekke critiseerde de woorden van
de ministers Colijn, De Wilde en Oud. die het
politieke stelsel de kracht van ons volk noem
den. Hij merkte op. dat zelfs de primitiefste vol
ken er van doordrongen waren, dat alleen
eendracht macht maakt. Tweedracht slaat
den machtigsten arm neer. De N.S.B.'ers willen
niet rusten voordat het verderfelijke stelsel
van verdeeldheid een einde heeft genomen.
Ze zijn ontwaakt en gaan ten strijde, om dit
ideaal te bereiken. Zij willen terug hebben
vaderland en vaderlandsliefde en trouw aan
het Vorstenhuis. Daarvoor willen zij zelfs den
schijn op zich laden, reactionnair te zijn.
Het socialisme van de N.S.B. is geen
Marxisme. Als nationaal en sociaal aan elkaar
verbonden zijn. is het doel bereikt. Dan wordt
het plan van den arbeid, dat de N.S.B. reeds
drie jaar onder ons volk gepropageerd heeft,
verwezenlijkt. Gaan we van Noord tot Zuid,
van Oost tot West, dan zien,we overal ster
vende industrieën, zooals nu weer de glas
industrie te Leerdam. Maar als we de winkel-
étalages in de groote steden zien, dan zien we
overal buitenlandsch frabrikaat. De Neder
landsche boeren dragen klompen, die in Bel
gië gemaakt zijn. Alle producten, die van pri
ma kwaliteit in ons land gemaakt worden,
moeten in de plaats komen van de artikelen
uit het buitenland. Het buitenland wil wel
onze gouden gulden, maar niet onze gouden
artikelen. We moeten kijken naar den Ooste-
lijken Staat, waar 99 procent van de bevol
king achter zijn leider staat.
Als een krachtig volk zullen we strijden voor
de vrijheid van het land, dat ons vaderland
is. Sociale rechtvaardigheid moet er komen.
Sociale onrechtvaardigheid is het socialisme,
dat nu al veertig jaar lang ons volk verdeeld
en vergiftigd heeft. Wantrouwen heeft de
partijen doen ontstaan. Als het volk een
drachtig was geweest, zou dit wantrouwen
nooit gekomen zijn.
Door de crisis heeft de Nat. Soc. Bew.
den wind in de zeilen gekregen. Deze crisis
heeft de oogen van het Nederlandsche volk
opengescheurd: door deze crisis is het natio-
naal-socialisme misschien twintig jaar eerder
gekomen, dan dat het historisch gegroeid zou
zijn. Het onderlinge wantrouwen moet ver
dwijnen. wil men een beter vaderland krijgen.
Radicaal moet met het stelsel van het wan
trouwen gebroken worden, dan komt er een
dracht onder ons volk. Er is een andere geest
onder ons volk wakker gew.orden: de geest
van Mussert. Als Mussert er niet was geweest,
zou nu nog niet onze vlag op de nationale
feestdagen van de openbare scholen te Am
sterdam wapperen. Als Mussert er niet was
geweest, zou niet zoo spontaan het Wilhel
mus bij de internationale voetbalwedstrijden
gezongen worden, als tegenwoordig.
De wapenen van de tegenstanders der N. S.
B. zijn laster, leugen en verdachtmaking. Men
denkt er niet aan, eerlijk het program der
Nederlandsche nationaal-socialisten te bestu-
deeren en te bestrijden. Men zoekt de fouten
en het vuil in Italië en Duitschland, om die
aan de Nedei'landsche nationaal-socialisten
aan te wrijven. Men bestrijdt de N.S.B. niet
met eerlijke wapenen. Niet te controleeren
feiten uit het buitenland worden aan ons
volk voorgelegd. Spreker wil geen propaganda
maken voor "de N.S.B.: dat doen zij, die op
het oogenblik de macht in rijk, provincie en
gemeente hebben; dat doet de pers van onze
tegenstanders en dat doen z-ij, die op straat
de N.S.B.'ers te lijf gaan. Het stelsel van on
macht heeft geen recht van bestaan, ..Op
dezen 1 Mei-dag zeggen wij: ons volk is ont
waakt. Wij gaan niet meer terug. We willen
niet blijven leven in een land. dat door poli
tieke partijen geregeerd wordt. Wij willen
overwinnen of sterven. Als ge kerels zijt, dan
wilt ge in het stelsel van tweedracht niet
leven. Wij zien vooruit en laten achter ons
de verwording van ons volk. We zullen over
winnen, het koste wat het kost! Hebt rugge-
graat! Voor God en Vaderland. Hou zee!"
De heer Vlekke verwierf een luid applaus.
De bijeenkomst werd opgeluisterd door zang
van de afdeeling Haarlem van het Nationaal-
Socialistisch Zangkoor.
DERTIGSTE JAARVERGADERING
NED. REIS VEREENIG ING.
De dertigste jaarvergadering van de Ned.
Reisvereeniging zal op Zaterdag 23 Mei a.s.
in de Poort van Kleef te Apeldoorn worden
gehouden. Aan het jaaiwerslag. dat op die
vergadering zal worden behandeld ontleenen
we, dat in 1935 het ledental, ook als gevolg
van den algemeenen toestand met 1932 is
achteruitgeloopen. Er zijn 62*3 reizen doorge
gaan, waarbij het aantal deelnemers 20.287
was. Hoewel dit meer was dan in 1934, was
het verreisd bedi'ag toch f 131.192 minder,
Als nieuw reisgebied is Rusland aan de
reeks „landen van de toekomst" toegevoegd.
Volgens het financieel verslag is er een voor-
deelig saldo van f 4.767.49.
Tegen drie mannen, die in den nacht van
27 op 28 Juli 1935 in het eenzaam gelegen
boerderijtje van Boerstoel nabij Zutfen heb
ben ingebroken en daarbij een zoon van den
landbouwer hebben gewond, is voor de Zut-
fensche rechtbank vier jaar gevangenisstraf
geëischt.
In staat van faillissement Is verklaard
de N.V. Overzeesche Petroleum Import Maat
schappij „Nobin" te Amsterdam.
Het aantal opgelegde schepen te Am
sterdam bedroeg per 1 Mei acht. met een ton
nenmaat van 53072 bruto register ton, alle
te Amsterdam thuis behoorende.
Toen een aannemer uit Amsterdam een
werk van f 425.000 in den Haag werd gegund
verklaarde hij zich te hebben vergist, Zijn op
volger had voor f 447.0(30 ingeschreven.
Twee Amsterdamsche inbrekers zijn door
de Asser rechtbank wegens inbraak bij de
Drentsche Export Slachterij tot drie en vier
jaar gevangenisstraf veroordeeld.
De Koningin is voornemens a.s. Maandag
naar het Loo te vertrekken, waarbij zij te
Baarn een kort bezoek zal brengen aan de
tentoonstelling van kunstwerken.
DOOR PIET VAN DER HEM
Hitier tot Schacht: Met hem aan de deur houden wij de lastige klanten wel buiten.