Koloniën in het geding.
9oetbmj£v)a£qoedt>
Spaansche miniaturen.
DONDERDAG 14 MEI 1936
HAARtE M'S D A G B E A D
3
Sir Henry Deferding bedenkt
het Rijksmuseum.
Een Van der Neer en een Van Ostade
geschonken.
AI\lSTERD^[\Ii 13 i\iej. Naast de
schenkinjjeu aan jiej Mauritshuis en
het^ Museum Boymans heeft Sir
£ïehry Deterding thans ook het rijks
museum te Amsterdam bedacht.
Aan dit museum heeft Sir Henry
geschonken een avondlandschap van
Acrt van der Neer en een figuurstuk
van Adr. van Ostade. Deze beide
prachtige en kostbare werken zijn
inmiddels reeds geplaatst.
Bovendien heeft de heer Deterding
toegezegd, aan het Rijksmuseum in
bruikleen te zullen afstaan twintig
schilderijen uit zijn verzameling. Het
zijn werken van vooraanstaande Ita-
laansche, Fransclie en Hollandsche
meesters.
Weer proeftocht van een
tanker der „Koninklijke".
De honderdste in ons land gebouwd.
Woensdag heeft op de Noordzee de proef
tocht plaats gehad van het nieuwe tankschip
van de Koninklijke Shell, de 12.100 ton me
tende Macoma", gebouwd bij de Nederland-
sche Scheepsbouw Maatschappij te Amster
dam.
De „Macoma" is van de dertien tanksche
pen, welke de Koninklijke Shell het vorige
jaar bi; verschillende Nederlandsche werven
heeft besteld, het eerste schip dat te water
gelaten werd en het honderdste, dat in haar
opdracht in Nederland werd gebouwd. Het
eerste motortankschip voor de Koninklijke
Shell, de 1000 ton metende „Vulcanus", werd
een kwart eeuw geleden eveneens bij de Ne
derlandsche scheepsbouw maatschappij ge
bouwd.
Ai deze honderd schepen werden door den
heer C. Zuiver, den marine-superintendent
van de Koninklijke Shell, persoonlijk overge
nomen
Aan den welgeslaagden proeftocht op de
Noordzee de „Macoma" vertrok des mor
gens var IJmuiden en liep tegen den avond
den Nieuwen Waterweg binnen namen
vele vertegenwoordigers uit de kringen van
hardel, industrie, scheepvaart en verkeer,
deel.
Aan dc lunch bracht de heer D. Goedkoop
de Koninklijke Shell dank voor de steun aan
de Nederlandsche scheepsbouw-industrie. De
heer C. Zuiver gaf daarop een uiteenzetting
van de beteekenis van de Koninklijke Shell
voor Nederland. Een bedrag van ongeveer
honderd millioen gulden besteedt de Ko
ninklijke Shell per jaar in Nederland aan
belastingen, opdrachten aan de industrie,
havengelden enz. De geheele vloot bestaat uit
243 schepen boven 9000 ton, waarvan 80 onder
Nederdandsche vlag. Meer dan duizend Ne
derlandsche officieren hebben op deze vloot
een werkkring.
De „Macoma", die per reis ongeveer 11 Mj
milliloen liter en per jaar honderd millioen
liter benzine zal vervoeren, wordt nog deze
week in dienst gesteld. Vrijdag vertrekt het
schip naar St. Kitts in West-Indië voor or
ders
dal is noodzakelijk
voor hel behoud
van gezonde landen.
Poets d us met
De Nederlandsche tandpasta
Doos 20ct,Tube 40en 60ct.
(Adv. Ingez. Med.)
Onderzoek naar gezondheids
toestand van werkloozen.
Commissie ingesteld.
De minister van Sociale Zaken heeft
een commissie ingesteld, aan welke
wordt opgedragen een onderzoek in
stellen naar den gezondheids- en voe-
diligstoestand der werkloozen in Ne
derland en hem terzake rapport uit te
brengen.
Tot lid, tevens voorzitter van deze
commissie is benoemd de heer R. N.
M. Eijkel, arts, hoofdinspecteur van
de volksgezondheid te 's Gravenhage.
MAN PLEEGT AANSLAG OP ZIJN VROUW.
Dinsdag heeft te Delft de 62-jarige N. O-,
die Maandag uit een krankzinnigengesticht
was ontslagen met een proeftijd van een
week, een moordaanslag gepleegd op zijn 62-
jarige vrouw. Zij bleek met een broodmes
zeer ernstig gewond te zijn. De vrouw had
steken in hals en nek, terwijl nog andere
sporen van ernstige mishandeling aanwezig
waren, Zij werd overgebracht naar het St.
Hippolytusziekenhuis, waar geconstateerd
werd, dat de wonden, ofschoon ernstig, niet
levensgevaarlijk zijn. De vrouw was nog bij
kennis en verklaarde dat haar man haar om
een kleinigheid gestoken had. N. O. heeft zich
uit eigen beweging bij de politie aangemeld.
Hij verklaarde uit jalouzie te hebben ge
handeld.
Een vliegtuig met verdiepingen
EERSTE KAMER.
Hoe moet Indië geholpen worden.
Een halve eeuw geleden
De distributie van gehakt in blik
Gemeentebesturen zeggen
medewerking toe.
Prijs zal op 35 ct. gehandhaafd blijven.
Woensdag heeft de minister van
Sociale Zaken, mr. Slingenberg, een
bespreking gehad mei vertegenwoor
digers van de besturen van de ge
meenten Amsterdam, Rotterdam, den
Haag, Utrecht, Haarlem rmdhoven
en Groningen betreffende de nieuw?
distributie van gehakt in blik.
De minister heeft daarbij medegedeeld, dat
hier sprake is van proef rae^ %en beperkte
hoeveelheid en dat als proef slaaft
de departementen van landbouw en Vissche-
rij en van Sociale ZaJaen zoo spoedig mogelijk
zullen overleggen of deze proef in een defi
nitieve regeling zal kunnen worden omgezet,
waarbij dan ook de andere vleeschfabrikan-
ten zouden. V/orden betrokken.
De, vertegenwoordigers der ge
meentebesturen spraken er unaniem
hun waardéering over uit, dat de re
geering zoo spoedig reeds de noodige
activiteit heeft getoond en zij het mo
gelijk heeft gemaakt, dat deze proef
wordt genomen.
De heeren werden in de gelegen
heid gesteld, het nieuwe product te
keuren. Zij ware vol lof over den
buitengewoon goeden smaak en be
twijfelden dan ook niet of het nieuwe
gehakt zal een dankbaar onthaal
vinden.
Alle gemeentebesturen zegden volgaarne
toe de volle medewerking voor een slagen dei-
proef te zullen verleenen.
Wij kunnen hieraan nog toevoegen, dat het
de regeering is gelukt, den prijs van 35 cent
per bus te handhaven.
„NATIONAAL FONDS TOT BEVORDERING
VAN DE KENNIS DER NEDERLANDSCHE
BESCHAVING".
Als een der zeer betreurenswaardige ge
volgen van den nood van dezen tijd moeten
allerlei boekwerken, die voor de wetenschap
van groot belang zouden zijn, onuitgegeven
blijven.
Vooral met werken, welke voor de kennis
der Nederlandsche beschaving van groote
beteekenis zijn. doet dit euvel zich gevoelen.
Terwijl er voor andere takken van weten
schap veelal een algemeen fonds is. dat in het
uiterste geval kan bijspringen, bestaat een
dergelijk instituut niet op het gebied onzer
historie en kunstgeschiedenis. Eenige perso
nen hebben gemeend hierin niet te kunnen
berusten.
Zij willen daartoe een nationaal fonds Vor
men.
Het voornemen bestaat, binnenkort een
bijeenkomst van allen, die van hun belang
stelling voor deze plannen blijk hebben ge
geven. samen te roepen, teneinde de stich
ting definitief tot stand te brengen.
In het voorloopig bestuur, dat een stich
ting tot stand wil brengen, hebben zitting
o.m dr. J. Huizinga, hoogleeraar aan de rijks
universiteit te Leiden, voorzitter,jhr. mr. D.
P. M. Graswinckel, rijksarchivaris te 's Gra
venhage, onder-voorzitter, mr. J. K. van der
Haagen, hoofdcommies bij het departement
van Onderwijs, secretaris. W, Munnix, direc
teur van de Centrale Suiker-maatschappij
te Bloemendaal, penningmeester.
(A. N. P.)
Hollandsche Maatschappij
van Landbouw.
Scherpe critiek op de regeerings-
maatregelen.
Na de opening van de 141ste algemeene
vergadering der Hollandsche Maatschappij
van Landbouw door den voorzitter werd me
degedeeld. dat ter vergadering aanwezig wa
ren 43 afdeelingen uit Noord-Holland en 39
afdeelingen uit Zuid-Holland of te zamen
82 van de in totaal 92 afdeelingen.
Na goedkeuring van de rekening over 1935
werd de begróöting voor 1936 vastgesteld.
Op voorstel van het hoofdbestuur werd be
sloten. de najaarsvergadering in Den Haag
te houden.
Aan de orde kwam vervolgens een motie,
Ingediend door de afdeeling Putten luidende:
..De Holandsche Maatschappij van Land
bouw, van oordeel, dat reorganisatie voor
het belang van hare leden noodzakelijk is,
verzoekt het hoofdbestuur om binnen voeg-
zamen tijd maatregelen te nemen, om alle
hoofdbestuursleden, die crisisdiensten waar
nemen, te vervangen door andere personen,
die geen crisisbaantjes bekleeden en gaat
over tot de orde van den dag".
Deze motie werd verdedigd en toegelicht
door het voormalige lid der Tweede Kamer,
den heer A. Braat. uit Hekelingen, die be
toogde, dat men geen twee heeren tegelijk
kan dienen. Zoowel de Maatschappij voor
Landbouw als de regeering, hebben recht op
den vollen persoon. Spr. wil geen enkel lid
uit het hoofdbestuur verwijderen doch
wenscht wel, dat de hoofdbestuurleden kie
zen tusschen hun lidmaatschap van het
hoofdbestuur en hun regeeringsfunctie.
Mr. Nelemans, kantonrechter te Rotter
dam, verdedigde hierna een motie van de
afdeelingen Rotterdam en Schiedam en om
streken van tegenovergestelde strekking.
Deze motie spreekt uit, dat het juist in het
belang van de Hollandsche Maatschappij van
Landbouw is, dat haar hoofdbestuursleden
zitting hebben in de crisisinstellingen, waar
door zij tijdig tegen verkeerde maatregelen
kunnen waarschuwen.
Verscheidene afgevaardigden namen deel
aan de soms vrij scherpe discussie over beide
standpunten, waarbij velen uiting gaven aan
de groote ontstemming, die tal van crisis
maatregelen in boerenkringen hebben ge
wekt.
Na bestrijding ook van de zijde van het
hoofdbestuur werd de motie Putten in stem
ming gebracht en met 128 tegen 23 stemmen
en 8 blanco stemmen verworpen. De motie
Rotterdam. Schiedam en omstreken werd
hierop ingetrokken.
Op voorstel van het hoofdbestuur be
noemde de vergadering bij acclamatie ir. A
A. Neeb te Den Haag ter gelegenheid van
zijn aftreden als rijkslandbouwconsulent
tot lid van verdienste der Hollandsche Maat
schappij van Landbouw.
Tegen 2 uur begon de middagzitting, waar
in irT K. L. Gaaikema Schuiringa een inlei
ding hield over akkerbouwvraagstukken.
Ten gevolge van ziekte konden noch ir. W.
de Jong, noch de rijkszuivelconsulent dr. ir.
P. N. Boekei de inleidingen houden, die op
de agenda stonden. In plaats daar
van werden korte overzichten gegeven zoowel
van het veeteelt-probleem als over de zuïvel-
problemen, waarna de afgevaardigden vra
gen konden stellen.
Contingenteering of hoogere
invoerrechten?
DEN HAAG Woensdag.
De aanhouder wint. Aldus de nog niet zoo
onjuist gebleken gedachte, die Dinsdagavond
den heer B 1 o m j o u s (R.K.) er toe bracht
naar aanleiding van het voorstel i.z. contin
genteering van glaswerk opnieuw voor het
stelsel van hoogere invoerrechten te pleiten.
Mocht de heer ter Haar (c.h.) hem niet bij
vallen, anders stond het met Minister Gelis-
ïerde hoe de handel
n van contingenteering.
Hoogere invoerrechten
mogen z.i. echter geen
prijsstijging veroorza
ken. Met belangstelling
zal men uitzien naar
de wijze, waarop hij
zulks straks zal weten
te vermijden, wanneer
in een aantal gevallen
overeenkomstig de
wenschen van den heer
Blomjous zal worden
opgetreden.
Voor de heeren in de
afdeelingen gingen, be
sloten zij nog daarin
tevens snel het suppletoire begrootingsontwerp
betreffende de West-Indische vaartuigen te
onderzoeken.
Mr. Men de ls (s.d.) gaf al even te ver
staan, het protest der Koloniale Staten van
Suriname, die de begrooting voor 1937 verwier
pen, omdat men hen te dikwerf negeert (ook
weer in het geval van de inrichting der maat
schappij voor bedoelde vaartuigen) best te
kunnen begrijpen.
Hedenochtend voerde deze s.d. woordvoerder,
rad van tong en geestig, opnieuw het woord.
Nu echter nam hij voor zijn beschouwingen
naar aanleiding van de Indische begrooting
heel wat tijd in beslag. Allereerst om te be-
toogen, dat z.i. in Indië de uiterste grens der
bezuiniging bereikt-, zoo niet overschreden is.
Alles moet thans gedaan ter verbetering van
den economischen toestand der bevolking. In
dit verband begreep spr. niet, waarom Minis
ter Colijn niets wil weten van het Plan van
den Arbeid voor Indië, dat alleen rentelooze
voorschotten vraagt, terwijl deze bewindsman,
na het overleg hier te lande met den heer
Hart. op eens 25 millioen wist te vinden, die
a fonds perdu worden weggegeven. Waar haalt
de Minister dit geld vandaan en hoe speelt hij
het klaar de noodige dollars op te brengen
voor de in Amerika bestelde 13 bommenwer
pers voor Indië?
De situatie der in-
landsche bevolking zou
volgens Mr. Mende ls
schrikbarend slecht
zijn. Vandaar o.m. zijn
vraag, wat er nu zoo al
gedaan is uit de op de
Indische begrooting ge
brachte Memoriefonds
voor de voedselvoorzie
ning. Na kritiek op het
feit van den afkoop
door de olie-concerns
voor 5 millioen van een
verhooging van de ac
cijns op aardolie volg
de als van ouds een pleidooi voor een uitvoer
recht op aardolie. Tenslotte waarschuwde srp.
tegen te groote verwachtingen van economi
sche samenwerking tusschen Nederland en
Indië, waarschuwde hij tegen opgeschroefde
propaganda voor kolonisatie van Nieuw-
Guinea.
Prof. deSavorninLohman (c.h.) prees
de Indische Regeering, die er in geslaagd was
het begrootingsevenwicht te bereiken. Den
heengaanden G.G. zette hij geducht in het
zonnetje als voortreffelijk gezagshandhaver.
Hieraan knoopte de heer Lohman den wensch
vast, dat de keuze van een nieuwen landvoogd
op continuïteit in zake het bestuur zal wijzen.
Voor economische samenwerking tusschen
moederland en Indië voelt spr. veel, evenzeer
als voor accentueering der staatkundige sa
menwerking. Mettertijd zou daarop de oprich
ting van een Rijksraad aanbeveling verdienen.
Het Nederlandsche gezag blijve hoeksteen van
ons imperiale gebouw.
Het defensie-vraagstuk deed dezen afge
vaardigde op. allerlei dreigende gevaren in het
Verre Oosten en op de voorshands gebrekkige
werking van sancties en collectieve bescher
ming wijzen. Daarom is z.i. inhalen van den
achterstand t.o.v. de vloot, die ook met krui
sermateriaal moet aangevuld ten zeerste ge
boden.
De heer Sc hoemaker (R.K.) toonde zich
t.a.v. economische samenwerking tusschen Ne
derland en Indië een trouw aanhanger van de
aan de overzijde van het Binnenhof door zijn
partijgenoot v. Poll gehuldigde opvattingen
i.z. imperiale zelfvoorziening. Moet men op
den duur niet komen tot voorkeursrechten,
zoo vroeg spr. den Minister. Na eenige klach
ten over minder gelukkige methoden van be
lastinginning te berde te hebben gebracht,
wees spr. er op dat er nog altijd ambtenaren
in Indië zijn, die geen begrip hebben van de
juiste verhoudingen tusschen kerk en staat.
Hierna voerde Mr Knottenbelt (lib.)
met schroom namens zijn fractie het woord
over dc Indische begrooting. waar hij zulk een
voortreffelijk voorganger in dezen had gehad
als Mr. Fock.
Het nieuwste ontwerp van Fokker.
Toestel zou 56 passagiers
kunnen vervoeren.
De juist verschenen catalogus van de inzen
ding der Nederlandsche Vliegtuigenfabriek te
Amsterdam op de internationale luchtvaart
tentoonstelling te Stockholm, bevat nadere
gegevens omtrent het nieuwste ontwerp van
Fokker, dat de Stockholm voor de eerste maal
wordt geëxposeerd, de Fokker F. 56. welk
nieuw type verkeersvliegtuig geheel blijkt te
zijn uitgewerkt. De F. 56 is een viermotorige
vrij dragende middendekker, in staat om des
daags 56 passagiers te vervoeren met een be
manning van vijf a zes man, over een afstand
van 1000 K.M. Het. merkwaardigste van dit
vliegtuig is, dat het bestaat uit twee verdie-,
pingen. Overdag heeft elk der vier afdeeelin-
gen, waaruit de bovenverdieping bestaat, acht
zitplaatsen, en wel vier aan eiken kant van
de gang, die midden door deze compartimen
ten loopt.
Van de comfortabele en verstelbare twee
persoonszetels kunnen de rugleuningen zoo
danig verzet worden, dat de passagiers zoo
wel tegenover als achter elkaar kunnen gaan
zitten. De benedenverdieping heeft twee af
deelingen, elk met 12 zitplaatsen.
Des nachts worden twee naast elkaar ge
legen zitplaatsen in een bed getransformeerd,
terwijl bovendien nog eenige tegen den wand
opklapbare bedden beschikbaar zijn. Zoo
biedt de F 56 voor nachtverkeer accomodatie
voor 28 passagiers, waarmee het vliegtuig, in
dien ook des nachts de bemanning uit 5 a 6
personen bestaat, een actie-radius van 1600
K M. krijgt.
In de beneden-verdieping bevindt zich rechts
een kleedkamer met twee waschtafels en links
een toilet en de trap naar de bovenverdieping.
In de bovenverdieping vindt men een ruime
keuken een vestiaire en een tweede kleed
kamer met twee waschtafels.
De F 56 is ontworpen voor vier luchtgekoelde
motoren van elk 800 a 1100 P.K., mits de start
capaciteit minstens 900 P K. bedraagt. Het ge
wicht wordt, dan geraamd op 15.250 K.G. en
het vlieggewicht met een nuttige last van 7250
K.G. op 22.500 K.G. De berekende maximum
snelheid zou 355 K.M. per uur bedragen en de
kruissnelheid op 4700 meter hoogte 315 K M.
op 2000 Meterhoogte 290 K M. per uur, terwijl
het praetische plafond 7250 meter zou zijn en
op drie motoren nog altijd 5300 meter.
VACATURE IN DEN HOOGEN RAAD WORDT
VERVULD.
Naar wij vernemen, zal in de vacature van
raadsheer in den Hoogen Raad. ontstaan door
het aftreden van mr. dr. M. Polak, waarom
trent niet zeker was, dat zij zou worden ver
vuld. worden herzien. De Hooge Raad heeft
aan de Tweede Kamer een lijst van aanbeve
ling ingezonden ten einde daarop te kunnen
acht slaan bij het maken der nominatie voor
deze vacature. Deze lijst van aanbeveling luidt
als volgt: 1. dr. J. E. van der Meulen, vice-
president van de rechtbank te Utrecht;
2. dr. P, van Regteren Altena, raadsheer in
het gerechtshof te Amsterdam.
3. Dr. J. H. R. Sinninghe Damste, directeur-
generaal der belastingen te 's-Gravenhage;
4. dr. F. J, A. Hyink, raadsheer in het ge
rechtshof te 's-Gravenhage;
5. dr. F. G. Scheltema, hoogleeraar aan de
gemeentelijke universiteit en raadsheer-
plaatsvervanger in het gerechtshof te Amster
dam;
6. dr. W. F. Fruin, raad-adviseur bij het de
partement van justitie.
Een Rijksraad van advies ware in sprekers
oogen gewenscht. Ruimer afzetgebied voor In
dische suiker moet in Nederland gevonden
worden.
In zake de defensie, is de liberale woord
voerder het in hoofdzaak met Prof. Lohman
eens.
Als de heer Knottenbelt nieuwsgierigheid
aan den dag legt t.o.v. de benoeming van den
nieuwen G. G. schrikt de President. Hij meen
de n.l. dat spr. iets ging vragen, wat in het
v. v. niet ter sprake was geweest. Doch ten
slotte bleek, dat de liberale woordvoerder al
leen de hoop uitsprak, dat de nieuwe functio
naris de continuiteit in het beleid zal handha
ven, terwijl hij verder te kennen gaf, gaarne
van Dr. Colijn te zullen vernemen of de be
noeming binnen kort af zal komen.
Mr. Jansen (R.K.i begon met een korte
beschouwing over den Volksraad, er aan toe
voegende, dat in dezen tijd van meer belang
is dan eventueele wijziging der staatsregeling,
het concentreeren van alle krachten op een
goede financieele en economische politiek. Dat
hetgeen het moederland doet weinig waardee
ring ontmoet betreurt spr. en acht hij, in het
licht der feiten, geenszins te rechtvaardigen.
Wat rechtstreeks gedaan is voor verlaging van
het Indische budget en daarnaast indirekt,
door allerlei steunverleening, is niet gering.
Zeker, wij moeten ook verder trachten Indië
zooveel mogelijk te helpen, imdat wij hier een
taak hebben, die ons plichten oplegt vooral
in tijden van nood. Het denkbeeld van Prof.
Schrieke echter om jaarlijks 30 millioen aan
Indië bij te dragen, kan spr. niet toejuichen.
Ook deze afgevaardigde bracht hulde aan
het kabinet van den G. G„ vooral wat aan
gaat de wijze waarop er voor 'n betere finan
cieele huishouding van Indië zorg is gedragen.
Verder waardeert Mr. Jansen den voortgang
met de bestuurshervorming in de buitenge
westen.
De onder-koning te Buitenzorg mocht even
eens de hulde van den heer d'Ansembourg
oogsten, die ook aan den a.s. landvoogd de op
dracht meegegeven wil zien voor gezags-
handhaving zorg te dragen. Men zij vooral
indachtig aan de gevaren, die o.m, van den
kant van Japan dreigen. Is het waar, dat
eenige Nederlandsch-Indische bladen in Ja-
pansche handen zijn overgegaan?
T.a.v. de verdediging van Indië is spr. nog
verre van optimistisch. De moeilijkheden met
betrekking tot de personeelsvoorziening moet
men overwinnen.
Afdoende verdediging van het zoo uitge
strekte Indië gaat boven de krachten van een
kleine mogendheid als de onze, maar we moe
ten in elk geval het mogelijke aoen. Onze na
tuurlijke bondgenoot in het Oosten is Enge
land en dat roept om kruisers. Dus reeds om
die reden is aanschaffing daarvan vereischt.
Voor een Rijksraad van advies vo< lt ook de
nat. soc.-fractie. Maar nu verwezenlijking van
dit instituut voorloopig niet bereikbaar schijnt,
moet de a.s. Grondwetsherziening, leiden tot
een voorschrift, waardoor in de Staten-Gene-
raal een aantal plaatsen zullen worden ge
reserveerd voor uit Indië aan te wijzen des
kundigen.
Op financieel gebied is daadwerkelijke steun
door het moederland vereischt door overne
ming van een deel van den rentelast.
E. v. R.
Uit Haarlem's Dagblad van 1886.
14 Mei:
Wij achten het niet ondienstig, vooral
met het oog op de talrijke aanzienlijke
familiën, die zich hier ter stede vestigen,
en het aantal vreemdelingen, die deze
gemeente bezoeken, er de aandacht op
te vestigen, dat krachtens de algemeene
politieverordening, met vergunning van
den burgemeester, bestellers, wegwijzers
of pakjesdragers op de openbare straat
op vaste standplaatsen hebben post
gevat. Die mannen zijn kenbaar aan
een metalen plaat, waarop een volg-
nommer is vermeld. De kosten zijn vol
gens vastgesteld tarief, o.a. voor een
boodschap met inbegrip van de bezor
ging van voorwerpen, niet zwaarder dan
2 kilo's, binnen den afstand van 15 mi
nuten tien cents, idem met het terug
bezorgen van antwoord, vijftien cents,
idem op een afstand van meer dan 15 en
minder dan 30 minuten vijftien cents,
idem met het terugbezorgen van ant
woord twintig cents; wegwijzen van een
persoon of gezelschap binnen den af
stand van 15 minuten tien cents, bood
schappen en wegwijzen per uur vijf en
twintig cents enz.
De Spaansche vrouw.
Kan men eigenlijk veel onderscheid tus
schen de vrouwen der verschillende Europee-
sche landen vinden? Ik betwijfel het. 't Ls als
of de eigenaardigheden der volkeren steeds
meer verminderen, ja, of deze, en vooral hun
vrouwen, er steeds meer op bedacht zijn, al
lemaal op het eene ..ideaaltype" van den mo
dernen mensch te lijken, zich allemaal naar
een genre te kleeden, te kappen, op te schil
deren en te bewegen. En de toerist, die den
eigen aard. het typische van een volk zoekt,
moet meestal heel diep in het land en in de
verste volksbuurten doordringen om dan op
Zon- en feestdagen nog eens iets typisch na
tionaals, een dans of dracht te zien te krijgen.
Toch, voor de Spaansche vrouw zou ik een
uitzondering willen maken. Uiterlijk en inner
lijk blijft zij nog iets aparts, iets opvallends.
Oud. jong of van middelbaren leeftijd be
schikt zij over een speciale zachte gratie, die
een ieder inneemt. Haar optreden is bekoor
lijk, haar voeten zijn klein, sierlijk en vlug,
haar lichaam is in de jeugd slank en lenig, na
derhand dikwijls wat zwaar. Ze kleedt zich
met buitengewonen smaak en draagt nog geen
confectie Daardoor heeft haar kleeding steeds
nog een zeer persoonlijken stempel, is als 't
ware juist voor haar persoon geschapen. Hoe
den kent ze ter nauwemood, veel liever tooit
zij haar allerkleurigst gekapte, raven-zwar
te haar met bloemen of bedekt 't met 'n rag
fijnen kanten sluier, de zoogenaamde „velo"
Zij is gewend aangestaard en bewonderd, zelfs
nagekeken te worden en wenscht dit ook,
zonder het echter te laten merken. „Schoon
heid is haar beroep" en aan studie of be
roepsbezigheid denkt ze alleen, als noodzaak
haar dwingt. Haar liefhebberij ligt thuis, als
vrouw is ze trouw en als moeder niet te over
treffen. Veel kinderen is haar wensch, die zij
dan zoo aardig en elegant mogelijk kleedt,
maar zelf geeft zij. eenmaal getrouwd en om
zoo te zeggen het doel van haar leven be
reikt hebbende, veel minder om haar uiterlijk.
Is zij dorpsvrouw, dan blijft een wijde, zwarte
japon van zware stof. een gelijke schort en
halsdoek haar kleeding en ook in de stad zal
zij zwart prefereeren, alleen dan de stof wat
teerder ei- eleganter kiezen.Nu zijn haar groo-
ter wordende dochters haar trots, waarbij er
zijn. die met haar stralende donkere oogen en
mooie, matte huid een Italiaanschen Renais-
sance-schilder hadden kunnen doen verruk
ken. Dze dochters kleeden zich gaarne in
schelle kleuren en zijn er niet bang van Na
tuur te helpen en bijv haar lippen donker
rood te verven, hetgeen men ook niet kwalijk
nemen kan, daar het haar werkelijk bijzonder
flatteert. Jammer is het maar, dat een enkele,
de kostbare gave van haar Arabische voorva
deren miskennend, 't prachtige zwarte haar
blond is gaan kleuren, terwijl de zwarte kij
kers en de donkere gezichtshuid niet alleen
het geheim verraden, maar ook het haar zijn
natuurlijken glans verliest en dof en hard
schijnt. De Spaansche mannen houden van
hun eigen soort vrouwen, hoe zwarter. Zuide
lijker er. gevulder hoe liever! Ze hebben wer
kelijk respect voor de vrouw en maken alleen
toenadering tot een meisje, als ze werkelijk
trouwplannen hebben en ook dan pas laat het
meisje zich met hun complimenten in. Niet
zelden zijn zij jarenlang verloofd, doordat vaak
nog zeer jonge menschen reeds een verloving
aangaan en de jongen toch eerst wat
zijn moet voor er van trouwen sprake kan
zijn. Veel vrijheid wordt den verloofden niet
gelaten alleen onder gelelde van de moe
der van het meisje of van de vriendinnen
kunnen ze samen uitgaan, een voorschrift,
dat voor alle maatschappelijke kringen ge
lijkelijk geldt. Ietwat verouderde gebruiken
wellicht naar de meening van velen, tegen
over dc moderne opvattingen elders, maar ze
ker getuigen ze van degelijkheid en ernstigen
zin i'i het Spaansche familieleven.
C. B.
De „Berg-Stichting" viert haar
zilveren feest.
Het zal in October a.s. vijf en twintig jaar
geleden zijn, dat de „Berg-Stichting" te La
ren (N.-H.i, een der meest bekende inrich
tingen op het gebied der kinderbescherming,
haar zegenrijken arbeid ten behoeve van de
Joodsche vooadiikinderen kon beginnen.
Ter gelegenheid van het zilveren jubileum
heeft de stichting een gedenkschrift uitgege
ven. waarin de arbeid der inrichting in ver
schillende artikelen wordt belicht, o.m. van
de hand van den Amsterdamschen kinder
rechter mr W. P. C. Knuttel, jhr. mr. L P. D.
Op Ten Noort. prof. dr. J. H. Gunning Wzn.,
rabbijn L. H. Sarlouis, A. Asscher. mr. N. de
Benedittv en mr. Estella C. Simons
Op Dinsdag 19 Mei as. zal het jubileum
der stichting in intiemen kring worden her
dacht.
JONGEN VERDRONKEN.
De vijfjarige J. Pors uit de Tolhuislaan te
Rotterdam is Woensdagmiddag bij het spelen
op de Kade van de Eerste Katendrechtscha
haven, te water geraakt en verdronken.
sen. cue er aan
steeds minder wil wt
Blomjous (R.K.)
