riLIMlILIliS T©©MT LITTERAIRE KANTTEEKENINCEN ZATERDAG 23 MEI 1936 HAARLEM'S DAGBLAD nn ij p AT m Frans Hals-programma met afwisseling. Het programma, dat het Frans Hals Theatei ln de week van Hemelvaartsdag tot en met Vrijdag, den 28sten te zien geeft, is we! zeer gevariëerd! Op Hemelvaartsdag, een dag eerder dan gewoonlijk dus, is het weekpro gramma begonnen met de bekende film „Ben- gaalsche Lanciers", waar in Gary Cooper en Sir Guy Standing de rollen vervullen van officieren bij de keurbrigade der Bengaalsche lanciers, die geheel vooruitgeschoven ligt in het gebied waar Britsch-Indische opstan delingen de Engelsche strijdmachten telkens verrassen. Vrijdag hebben we er wederom de film van Claudette Colbert en Henri Gary Cooper, wiicoxon „Cleopatra" ge had, hedenmiddag en -avond zal Joe Brown ons met zijn dwaze grappen amuseeren. In „De Zesdaagsché" zal men weer uit zijn mond, als een schuif zoo groot, de welhaast populair geworden strijdkreet kunnen hooren. Verder valt in deze film te zien Maxine Doylê. De film. die Zondag draait is wel een erg bekende. Het is namelijk „De privé-secreta- ressê", de film waardoor Renate Muller grootendeels haar bekendheid verwierf. Het zal aardig zijn weer de oude bekende schlagers uit de film te hooren. die indertijd overal werden gezongen, gespeeld en gefloten, en Hermann Thimig en Felix Bressart te aan schouwen. Wie van een sensationeeler film dan de voorgaande drie houdt, moet „De man met de wassen beelden" gaan zien. Deze rolprent wordt Maandag in Frans Hals vertoond. Lionel Atwill speelt er de hoofdrol in en verder spe len mee Fay Wray en Glenda Farrell. Een film met buitengewone spanning! Conrad Veidt en Ma deleine Carroll treden samen op in de film „Ik was een spion", die toen zij eerder in Haarlem werd ver toond, een groot suc ces had. Ook nu zullen waarschijnlijk velen, die ..Ik was een spion" indertijd niet hebben gezien, de gelegen heid aangrijpen om het sterke spel van de beide hoofdfiguren te gaan zien. „Ik was een spion" wordt Dinsdag vertoond. Woensdag volgt een minder bekende film. Het is „De duivel van de U. 69". De bekende Engelsche acteur Charles Laughton, zoo be kend geworden door zijn vertolking van Henry VIII, die nu zijn titelrol voor de film Rembrandt voorbereidt, speelt er met Gary Cooper in. „De duivel van de U. 69" is een spannende film, met zeer goed gespeelde rol len. Dat, kon dan ook van Laughton en Gary Cooper worden verwacht. En tot besluit krijgen we op Donderdag van de volgende week Mar iene Dietrich in haar oude gedaante te zien. Niet dus de Mariene volgens de regie-Lu- bitsch, maar volgens de regie-Von Stern berg. Zij. die haar in haar vorige soort rol len meer bewonderen dan in haar laatste film „Begeerte", kun nen dus nu van het oude soort spel ge nieten. Maar ook voor hen, die daar niet van houden is deze film aantrekkelijk genoeg. In „Shanghai Express" spelen ook de bekende filmster Anna May Wong en de acteur Clive Brook. Men ziet: afwisseling genoeg deze week En daarbij: verschillende genres voor ver schillende leeftijden. Uitgebreid Wereldnieuws completeert de programma's. Conrad Veidt. Mariene Dietrich. ir irii::: Het leven van Vincent van Gogh. Roman door Irving Stone. Ver taald door mevr. BerkhoutWil- lemse. Baarn Hollandia- drukkerij. Het leven van Vincent van Gogh, naverteld door tante Betje. Het stond in de sterren ge schreven dat zoo iets vandaag of morgen komen zou en het is vandaag geworden. Toen er nog sprake was van morgen, dat wil zeggen, toen het boek nog slechts in manuscript was bekend geraakt, heeft de Hollandsche roman cier J. Tersteeg reeds in uitgeverskringen geprotesteerd tegen enkele passages in dit werk. die met name zijn vader, den bekenden kunsthandelaar H. G Tersteeg. betroffen. Als resultaat daarvan is blijkbaar door den auteur in den tekst hier en daar wijziging aange bracht, hoewel het, naar de inleiding tot deze Hollandsche vertaling ons leert, „slecht ten deele mogelijk geweest is. hierbij tevens aan sommige personen, die Stone handelend en sprekend invoert, genoeg te recoucheeren om geheel de waarheid na te streven, daar hier door het karakter van dezen roman verloren zou zijn gegaan". De lezer van dit boek zal derhalve wel doen zich steeds te herinneren dat het karakter van dezen roman meebrengt dat geheel de waar heid na te streven geenszins in de bedoeling heeft gelegen. Het „karakter" van dit boek is daarmee naar het mij voorkomt, op het ni veau van dat van opgemelde tante Betje ver zeild geraakt.. Tante Betje die alles gehoord en gelezen heeft wat er over Vincent gepraat en geschreven werd en daarvan, voor haar for nuis staande, een smakelijke vol-au-vcnt pre pareerde. die de velen wien het alleen om het verhaaltje en niet om waarheid en inzicht te doen was, met gemak zullen verorberen. Zoo wij van het modieuse genre der histolre romancée al geen groote bewonderaars zijn van wege het hybridisch karakter dat dit genre kenmerkt, met des te grooter wantrou wen bezien wij den „roman" die uit het leven Twee goede bekenden in hef Luxor Theater. Het nieuwe programma van het Luxor Theater brengt de hervertooning van twee films van zeer uiteenloopend karakter, maar die in ieder geval éèn ding gemeen hebben, n.l. een glorierijk verleden. Tot en met Maan dag draait „It happened one night", de fijne comedie met Claudette Colbert en Clark Ga ble, ongetwijfeld een der beste stukjes film humor uit de laatste jaren Er zit in deze rol- prenji een geest en een tempo, die den bezoe ker van het begin tot het einde gevangen houden. Claudette Colbert en Clark Gable vormen hier een voortreffelijk duo, zoowel wat het spel als de zeer puntige dialoog be treft. De film is de reprise dan ook volkomen waard. In de tweede helft van ae filmweek draait „One night of love" als hoofdnummer, de film, die de Amerikaansche zangeres Grace Moore een wereldvermaardheid bezorgde. Ook in onze stad heeft Grace Moore's parelende zang drommen belangstellenden getrokken. Wie zich nog niet onder haar gehoor bevond is daartoe dus van a.s. Dinsdag af nog drie dagen in de gelegenheid. En verder zal onge twijfeld menig vereerder van deze Ameri kaansche nachtegaal een tweede bezoek aan „One night of love" niet versmaden! In het voorprogramma een interessant jour naal, dat o.m. fraaie opnemingen bevat in en uit het nieuwe Duitsche luchtschip „Hinden burg" genomen en beelden geeft van de hul diging van Azana, Spanje's nieuwe president. Een koddig teekenfilmpje behandelt, de be levenissen van drie viervoetige avonturiers aan boord van een spookschip. Sanders van de Rivier in Rembrandt Theater. De bekende schrijver van ..Thrillers" Edgar Wallace, heeft voordat hij zich toelegde op het produceeren van detective-verhalen een heele serie boeken over Sanders van de rivier ge schreven, waarin hij de positie van den Engel- schen bewindvoerder in afgelegen streken van Afrika beschreef: verhalen gedeeltelijk berus tend op eigen ondervindingen in Afrika, toen hij in de Belgische Congo vertoefde. Een paar daarvan zijn „Sanders of the river", „People of the river". „Bosambo of the river". De gebroeders Kor da, de pioniers van de Engelsche maatschappij Londen Film Produc tion hebben thans een film vervaardigd naar de gegevens in Wallace's boeken, „Sanders of the River" en die film wordt deze week ver toond in het Rembrandt Theater. Alexander Korda leidde de productie, Zoltan fungeerde als regisseur en Vincent vervaardigde de „sets", de entourage waarin verschillende scènes spelen. Sanders de River is een Britsche resident, die het met groot beleid en buitengewone toe wijding klaar heeft gespeeld in tien jaar vrede te stichten onder de inheemsche woestelingen in een Afrikaansche rivierstreek. Slechts de oude negerkonining Mofolaba blijft zich ver zetten tegen het blanke bestuur. De overige stamhoofden en vooral Bosambo in wien Sanders onbeperkt vertrouwen stelt, zijn echter verknocht aan Sanders en daar door aan het Britsche régime, dat veiligheid bracht. Wanneer Sanders naar Engeland vertrekt voor een kort verlof verspreiden drank- en slavenhandelaars het gerucht dat Sanders, onder de inboorlingen genaamd „koning Sandi", is gestorven. Thans ziet Moflabo zijn kans schoon, laat Bosambo's vrouw schaken en lokt dan het stamhoofd in de val. De waarnemende resident Ferguson, die voor de onvolbrengbare taak staat den op stand te onderdrukken wordt vermoord. Even voor het oogenblik waarop Bosambo en Lilongo zullen worden vermoord, keert Sanders te ug, die hen ontzet en Bosambo tot koning van het gebied aan de rivier uitroept. Het zal voor Paul Robeson, de beroemde negerzanger, die de rol van Bosambo-speelt, wel een heele verandering zijn geweest de rok en de microfoon te verwisselen voor dieren- vellen en een speer, maar dat doet aan zijn spel en aan zijn stem niets af, zooals we trou wens ook al in vorige films (Emperor Jones, Vagabond King, The Show-boat) zagen. Nina May McKinney speelt voor Lilongo. Illllllllllli I, IHi:; il llll 11 van een mensch getrokken wordt over wiens existentie niet dan met de grootst mogelijke voorzichtigheid en schroom geoordeeld kan worden, omdat hij zelfs voor hen die hem na stonden en ook voor zichzelf een pijnlijk raad sel moest zijn. Zulk een raadsel wordt niet door genoegelijke babbelkouserij opgelost of zelfs maar verhelderd. Wat zulk een mensch als kunstenaar ge presteerd heeft valt buiten het begrip van hem, die in den uitzonderlijken levensloop van dien kunstenaar aanleiding vindt daaruit een aangekleeden roman te construeeren, waarbij de waarheid „geretoucheerd" kan worden. Voorzichtigheid en schroom zijn dan ook kwa len waaraan onze Amerikaansche schrijver vermoedelijk niet laboreert. Stone erkent zijn stof in hoofdzaak uit Van Gogh's brieven aan zijn broer Theo gehaald te hebben. Over de sobere en toch zoo uitvoe rige en volkomen betrouwbare levensbeschrij ving van Vincent door Theo's weduwe, die aan die brieven voorafgaat, rept hij niet. Hoewel die inleidende levensbeschrijving door wijlen mevr. Van GpghBonger letterlijk alles bevat wat men over Vincent te weten noodig heeft en in al haar soberheid minstens zoo roman tisch is als het boek van Stone. Verder moet men toegeven dat onze Amerikaan volkomen op de hoogte is van alle litteratuur door en over kunstenaars uit Van Gogh's omgeving. Maar hij maakt er een allerzonderlingst ge bruik van. Telkens ontmoet men, al lezende, een stuk dialoog, dat erg bekend voorkomt, Drommels waar is dat uit! En dan pieker je even na.jawel dat schrijft Gauguin in zijn „Ava.nl et Après" en dat is uit een brief van denzelfden aan De Monfreid. En voor geheele stukken, als bijvoorbeeld de beruchte episode uit Aries, met den breuk tusschen Van Gogh en Gauguin eindigend, copieert Stone wat Gauguin daar later over geschreven heeft. We beginnen langzamerhand te gelooven, dat het schrijven van zulk een roman nog zoo'n hek senwerk niet is. Met schaar en lijmpot stuurt men het al een aardig eind. Maar niet al te nonchalant worden. Van Gogh heeft wel. een blauwen Maandag in Parijs het atelier-Cormon bezocht maar dat is nog geen reden om het als-maar over den beroemden Corman te hebben! Als-maar, Deze buitengewoon begaafde actrice, bekend o.a. uit „Hallelujah" (die het in artistiek op- zich wint) waarin zij zoo goed speelde in de rol van negermeisje dat bekeerd wil worden, heeft in Sanders van de Rivier niet zulk een uitgebreide rol. In de korte scènes, waarin zij optreedt valt haar (missghien wat te be schaafd) spel echter weer te bewonderen. Leslie Banks, de acteur uit „The man who knew too much" speelt de rol van Sanders met soberheid. De geluidsaccompagnatie van de film is wat ongekunstelde geluiden als die der tam-tams betreft over het geheel beter ge slaagd dan de speciaal vervaardigde com posities. Het voorprogramma geeft wereldnieuws van Fox Movietone en nationaal nieuws van Poly goon. Verder is er een aardig teekenfilmpje, waarin het bekende biggetje onbewust heele heldendaden bedrijft. Cinema Palace verfoonf Plankenkoorts. Szöke Szakall. In „Plankenkoorts" zijn twee geschiede nissen behandeld, die feitelijk niets met elkaar te ma ken hebben, en waarin, om ze nog een schijn van ver band met elkaar te geven, Szöke Sza kall als trait d'union fungeert. We hebben Sza kall al in verschei dene films gezien en bewonderd, steeds heeft hij ons in hooge mate ge amuseerd, zoodat de naam Szöke Szakall op het programma steeds, zoo ook nu. hooge verwachtingen opriep Jammer, dat Planken koorts die verwachtingen niet bevredigt. Sza kall zelf doet, wat hij te doen heeft, goed, en Otto Walburg is ook wel goed, maar het geheel, overige spelers en scenario, voldoet niet, het is alles vrij leeg, het gaat alles in de verte aan je voorbij, het contact ontbreekt. Het bij programma geeft Charlie Chaplin in een van zijn oude kluchten, getiteld „Ba ron von Habenichts". Deze oude klucht de monstreert over-duidelijk met welke reuze- schreden de cinematografie de laatste jaren vooruit is gegaan! Het grimeeren, het bewe gen, de inhoud van het scenario, het doet ons alles in dezen „Baron von Habenichts" zoo vreemd en zoo ouderwets aan, dat het lijkt of deze klucht wel al vijftig jaar geleden is op genomen. Om het dwaze lenige ventje Charlie werd er uitbundig gelachen. Een filmpje, dat de toeschouwers uitermate amuseerde. De verschillende journaals geven de actua liteiten o.a. de Varsity van Hemelvaartsdag en een gekleurd filmpje maakt 't programma vol Frank Lloyd voor drie jaar bij Paramount. Een van de bekendste regisseurs uit Holly wood, Frank Lloyd, die de verfilming van Muntiny on the Bounty" leidde, is door Para mount voor drie jaar geëngageerd. Leslie Banks. Niha May McKinney en Paul Robeson in „San ders van de Rivier". De reis der Nederlandsche scholieren. Prof. Van Poelje onderscheiden. Vrijdagochtend hebben de groepen Neder landsche scholieren de voornaamste gebou wen en stadsgedeelten van Brussel bezocht. Een deputatie van leeraren en leerlingen leg de op tien uur in de koninklijk? crypte te Lae- ken een krans op het graf van Koningin Astrid. De middag werd besteed aan een autotocht door de prachtige bosschen in de omgeving van Brussel, met als slot een bezoek aan het kolo niaal museum te Tervueren. Om vijf uur had de officieele ontvangst plaats in het Palais des Academies, welke werd opgeluisterd door militaire muziek. De bijeen komst stond onder leiding van den minister van staat, Lippens, die allen hartelijk welkom heette. Als bewijs, dat de Belgische regeering' het streven van het Nederlandsche comité waar deert, deelde de heer Lippens mede, dat prof. dr. van Poelje benoemd was tot groot-officier in de Orde van Leopold 2, welke mededeelïng met luid applaus door de aanwezigen werd ontvangen. Minister Lippens bood prof. van Poelje de versierselen der orde aan. Prof. van Poelje sprak een dankwoord. (A N. P.) UIT DE STAATSCOURANT. Bij Kon. besluit van 18 Mei 1936 js benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau ds. H. A. de Geus, secretaris van den Bond van Nederlandsch-Hervormde Jongelingsyereeni- gingen op Gereformeerden grondslag te De Bilt. Clark Gable en Claudette Colbert wachten op een auto. („It happened one night". Luxor.) Illlllllllllillllillillllilllllllilllllllillll dus niet bij wijze van drukfout. Trouwens, Theo van Gogh trouwde niet met Johanna Bunger, zij heette Bougez zooals Stone in de inleiding der Brieven gezien zal hebben. De vertaalster kan het natuurlijk niet helpen dat de broers Van Gogh geen Amerikaansch onder elkaar spraken, maar het lijkt me toch vreemd dat Vincent telkens tot Theo zegt: „jou oude duivel, jou heerlijke, oude duivel". Ook; wil ik in het midden laten of men, in logisch Hollandsch, „op zijn knieën gaat zit ten" (pag. 304) of dat een gezelschap zich „over" een vertrek verdeelt (pag. 331), maar wij willen niet pietluttig wezer. tegenover kleinigheden, waar het werk alc geheel ons al zoo weinig aanstaat. Immers dit is de eindindruk van de lezing. Het is een boek dat vooral in het buitenland succes zal hebben omdat er overal nu eenmaal een nieuwsgierige belangstelling voor het le ven van dien- uitzonderlijken Hollander be staat en men bereid is alles te slikken wat over hem en zijn kring- verteld wordt. En de heer Irving Stone geeft ze zooveel te slikken dat ze volslagen content kunnen zijn. De gesprekken, die hij de schilders voeren laat zijn, voor zoover hij ze zelf bedacht en inlaschte, zoo absoluut vreemd aan wat schil ders plegen te denken en te zeggen, zoo naïef door een echten buitenstaander be dacht, dat men met recht vreezen mag dat ae romancier weinig echte schilders in zijn leven ontmoet en van hun werk zeker weinig be grepen heeft. Met al zijn ijver, reizen en na vragen, het leven van Vincent betreffende, is dit voor hem slechts litteratuur, en dan faits divers, gemengd nieuws gebleven. Ik geloof dat wij Hollanders pedant genoeg mogen zijn om dit monument voor onzen landgenoot van harte aan den schrijver en de zijnen over te laten. Brieven van Thorbecke. Aan zijn verloofde en aan zijn vrouw, Am sterdam. J. M. Meulenhoff in de serie: Brieven van Groote Ne derlanders). Uit het familiearchief der Thorbecke's zijn hier door zijn kleindochter de brieven verza meld door den grooten Nederlander aan zijn bruid, later zijn vrouw, geschreven. Men wil ze beschouwd zien als een hors d'oeuvre, IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM een lekkerbeetje, dat aan de toekomstige pu blicatie' van Thorbecke's staatkundige mémoi res vooraf gaat. Thorbecke's huwelijksleven is naar uit deze bireven blijkt buitenge meen gelukkig geweest. Tusschen den staats man en zijn gade heeft een harmonie van karakter, wenschen en willen geheerscht als maar zelden wordt aangetroffen en die ver moedelijk op beider superioriteit als mensch gebaseerd is geweest. De bereidheid van den één om te leiden en de bereidwilligheid van- de andere die leiding te aanvaarden heeft de we derzijdsche genegenheid dezer beide menschen opgevoerd tot een onaaantastbaar verbond, waarin beiden zich konden uitleven zonder door het lot gehinderd te worden, dat voor andere menschen vaak twijfel aan of ver slapping der neiging heeft weggelegd. Het zal over eenigen tijd (15 Juli) juist honderd jaar geleden zijn dat de verscheidene jaren oudere Thorbecke met een mooi, negen tienjarig meisje uit Dresden, Adelheid Solger, dochter van een professor in de philosonhie, in het huwelijk trad. Een verloving van twee jaar was daaraan voorafgegaan. Thorbecke's werkkring in Leiden maakte dat hij zijn meisje bijna voortdurend per brief zijn gene genheid moest betuigen en zich van de hare verzekeren. Hoe een man van in de dertig en van Thorbecke's beteekenis zich honderd jaar geleden in zake de liefde tot het object zijner genegenheid uittede moderne mensch zal misschien lichtelijk geamuseerd daarvan in het voorbijgaan kennis nemen en daarmee zijn eerbiedig opzicht tot Neerlands grooten eersten minister in de vorige eeuw niet verstevigen.' Vooral de jongeren onzer generatie, slecht ge traind in historisch-denken, zullen den plechtstatigen vorm dezer brieven even weinig waardeeden als het stropdas- en spuuglok portret dat hun van des schrijvers standbeeld voor oogen staat. Zij hebben natuurlijk onge lijk, omdat zij vergaten dat het gewraakte costuum een eeuw geleden het toppunt van élégance was en de vorm der brieven daarmee in volstrekte overeenstemming is. Daarom moge, wie ze lezend genieten wil. er op be dacht zijn zich eerst historisch te orienteeren, dan valt hetgeen wat ongewoon scheen van zelf weg. Het zal in onzen tijd immers onge woon schijnen dat een man na dertig jaar ge UITOEFENEN VAN DWANG BIJ DE INVOR DERING VAN PLAATSELIJKE BELASTINGEN De Hooge Raad heeft Vrijdag arrest gewe zen in een procedure tusschen de gemeente Haarlem en de N.V. Aannemersbedrijf voor heen firma den Breejen van den Bout, geves tigd te Groesbeek. Op last van B. en W. van Haarlem heeft de havenmeester aldaar een zandbak van ge noemd aannemersbedrijf, varende m net Noorder Buiten Spaarne, binnen de gemeente Haarlem, doen wegsleepen en vastmeren, om dat het aannemersbedrijf weigerde havengeld te betalen. B. en W. achtten zich tot het heffen van havengeld gerechtigd op grond van de gemeentelijke verordening op de in vordering van havengeld, die den havenmees ter de bevoegdheid geeft, in geval van wei gering van den belastingplichtige om het ver schuldigde te voldoen, de verdere doorvaart van het vaartuig te beletten. Het aannemersbedrijf bepleitte bij inleiden de dagvaarding de onrechtmatigheid van de handeling der gemeente op grond van onver- bindbaarheid der betreffende verordening. Ge- eischt werd een verbod voor de gemeente ter zake en schadevergoeding. De rechtbank te Haarlem heeft deze vor dering toegewezen, waarop de gemeente in hooger beroep ging. Het Hof te Amsterdam heeft geoordeeld, dat een bepaling als de on derhavige, van politierechterlijken aard, in strijd is met de artikelen 290 en volgende der gemeentewet. Het hof oordeelde, dat naast de bevoegdheid, aan den ontvanger gegeven, tot het toepassen van dwang, geen plaats is voor een politioneele bevoegdheid, als in de onder havige verordening verleend. Het Hof bekrachtigde alzoo het door de rechtbank gewezen vonnis. Hier van kwam de gemeente Haarlem in cassatie. De Hooge Raad heeft thans onder meer overwogen, dat de gemeentewet in haar bepalingen betreffen de de invordering der plaatselijke belastingen op den voorgrond stelt de bevoegdheid van den raad, om bij verordening te bepalen, wat te dien aanzien in zijn gemeente rechtens zal zijn, dat bij het totstandkomen der wet dit stel sel in dier voege is toegelicht, dat naar den aard der belastingen en de gesteldheid der ge meente verschillende bepalingen noodig kun nen zijn, welke aan plaatselijke verordeningen behooren te worden overgelaten, dat de verordening ook voorzieningen kan bevatten tot toepassing van dwang ter bevor dering van betaling der verschuldigde be lasting, dat het tegendeel niet, gelijk het Hof aan neemt, volgt uit het bestaan van artikel 291 der gemeentewet, dat niet tevens den raad be letten wil, om in zijn verordening vair de be taling der verschuldigde belasting eenige voor ziening te treffen tot uitoefenen van dwang langs anderen weg als in artikel 293 bedoeld (door den ontvanger). Op deze gronden heeft de Hooge Raad het arrest vernietigd, met terugwijzing der zaak naar het Gerechtshof te Amsterdam. HET ZOONTJE VAN DEN HERTOG VAN KENT VOOR ETON INGESCHREVEN. De „Daily Telegraph" meldt, dat prins Ed ward, het zoontje van den hertog en de her togin van Kent, dat op 9 October van het vo rige jaar werd geboren en nu dus 7 maanden oud is, te Eton zal worden opgevoed. Hij is nu reeds als toekomstig leerling ingeschreven. Men verwacht, dat het jonge prinsje om streeks 1949 naar Eton zal gaan. III1IIIIIII1I1II1I1IIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIII1IIIII1I1II1II1IIM trouwd te zijn, zijn vrouw nog met „Allerliefst Madonnaatje en „Mijn zoetst hartje" toe spreekt. Vooral in den mond van den oer- liberaal Thorbecke mag die eerste vocatief iet wat zonderling aandoen, men kan er van over tuigd zijn dat zijn vereering voor de trouwe gade grandioos en oprecht was. Een andere vraag is of het niet oneerbiedig is brieven van zulk een teeren inhoud openbaar te maken. Dr. N. Japikse die dezen uitgaaf inleidt, be antwoordt die vraag aldus: „Het Nederland sche volk heeft er recht op zijn groote man nen gehéél te kennen; de loutere en hooge op vatting, die in Thorbecke's liefdesbekentenis zich uit, kan hem alleen hooger doen schatten, er is geen enkele lagere gedachte in. Niemand, die deze brieven heeft doorgelezen zal er zelfs aan denken het tweede lid van dit antwoord tegen te spreken. Met het toekennen van een zeker „recht", zelfs aan het Nederlandsche Volk, om zijn neus te steken in intimiteiten waarbij het in geenen deele betrokken is ge weest, zou ik voorzichtiger zijn dan Dr. Ja pikse. De verantwoordelijkheid der publicatie moet dan ook uitsluitend blijven berusten bij de nakomelingen van den grooten staatsman en als die er geen bezwaar in hebben gezien, zal de lezer dat evenmin doen. En tenslotte erkentelijk kunnen zijn voor den blik dien men ons toestond te slaan in het gemoedsleven van een belangrijk mensch. die den schoonsten hartstocht, ons gegeven, in zoodanige mate kon beheerschen en cultiveeren dat er een licht voor zijn omgeving uit ontsproot. Dat door deze uitgaaf ook in onzen tijd zoo hier en daar nog wel eens zou kunnen doorwerken. Nieuw verschenen: J. H. DE BOIS. Rie Cramer. De lachende Cupido, 242 pag., Den Haag. Leopold. Johan Theunisz. Het ontoegankelijk Hart. Roman 296 pag.. Den Haag, Leopold's U. M. Maurice Gilliams. Elias of het gevecht met de nachtegalen, 272 pag., A'dam, J. M. Meu lenhoff. Reinier van Genderen Stort. Najaars vruchten. Gedichten. Leiden. A. W. Sijthoffs U. M. Erasmus in den Spiegel" van zijn brieven. Keuze uit de Br. van Erasmus, vertaald en toe licht door Dr. O. Noordenbos en Truus van Leeuwen, R'dam, Brusse's U. M.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1936 | | pagina 16