FRANKEN Ka-notities. KROON BEHANGSELS MET PINKSTEREN EEN SPECIALITEIT VAN De toekomstige uitbreiding van Heemstede Hei Befoutyaikste 53e Jaargang No. 16236 VerscKijnt dagelijlcs, BeKalve Op Zon- en Feestdagen Vrijdag 29 Mei 1936 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72ï4. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkery: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ADVERTENTIëN 1—5 regels f1.75, elke regel meer 0.35. Reclames 0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag eis aanbod 14 regels f 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden f 600.-, Verlie6 van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.— Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400-, Verlies Duim ƒ75.- Verlies Wijsvinger f 75.-, Verlies andere vinger ƒ30.- Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, 29 Mei. Net Wantrouwen. „De Britsche regeering schijnt nog niet tot een besluit te zijn gekomen over de vraag of straks bij de hervatting van de besprekingen in Genève sancties al of niet moeten worden opgeheven. Haar houding blijft afwachtend. De mate van samenhang of het gebrek er aan, die straks te Genève zullen blijken, zullen wel het antwoord moeten geven op de vraag. Het ziet er echter naar uit dat er, ook wanneer de sancties tot het verleden behooren, een spe- cifieke Engelsch-Italiaansche kwestie zal blij ven bestaan die een herrijzenis van het Stre- sa-front naar het historisch pakhuis der vrome wenschen zal verwijzen. Engeland ziet in dien wij ons niet vergissen in het peilen van een uiterst labielen toestand weinig heil in een groepeering om Duitschland te bedwingen waaraan Italië deel heeft. Het acht het een zwakke groepeering en vindt Italië onder zijn huidig regime ongetwijfeld een onbetrouwbaar land." Dit bericht onze Londensche correspondent. Hij definieert er geen uitzonderlijk geval mee. maar slechts een van de „wantrouwens" die thans den Europeeschen toestand beheer- schen. Men kan er hoogstens van zeggen dat het op dit oogenblik het meest acute geval van alle is en dat Mussolini's pogingen in een interview met den correspondent van de •Daily Telegraph te Rome, om een betere sfeer te scheppen, niet de door hem blijkbaar ver wachte uitwerking hebben gehad. Dergelijke verklaringen worden natuurlijk pasklaar ge maakt voor de publieke opinie zoowel in Italië -als in Engeland. Maar dat is te moeilijk ge bleken. Mussolini's uitlatingen „dat hij er de man niet naar is om wrok te koesteren" en „dat hij er niet op uit is Britsche belangen te schaden" vindt zijn particuliere pers, de Italiaansche, natuurlijk-nobel. Maar de Engel- sche pers is in het gunstigste geval geneigd, ze als humoristisch te beschouwen. Zij is van meening dat het „wrok koesteren" volstrekt niet tot Mussolini's domein behoort sinds hij al zijn Volkenbondsverplichtingen in den wind geslagen heeft, en dat hij het schaden van Engelsche belangen wel buiten bespreking kan laten, althans in consequenten zin, want Italië kan Engeland niet aan en zal dat ook heusch niet beproeven. Er zijn meer wantrouwende houdingen in Europa, schreef ik hierboven, en laten we maar ronduit zeggen dat het heele gezel schap Europeesche staten elkaar wantrouwt, met uitzondering van eenige kleine mogend heden w.o. Nederland, die er onderling geen reden voor hebben. Maar bij de eerste de beste aanleiding zouden die elkaar ook met een scheef oog aankijken, want de heele sfeer is bedorven sinds zooveel tractaten ge schonden zijn en de voortdurend-toenemen- de zware bewapening der groote mogendhe den .doet het overige. Een andere uitkomst dan bijeen te komen de geleden schade af te schrijven en een nieu-we bladzijde op te 'slaan in de verwarde Europeesche historie na 1918 is er niet. An ders uitgedrukt: men zal schoon schip moe ten maken. De Fransche premier-in-wording, Léon Blum, heeft gesproken over nieuw ont- wapenings-overleg en nieuw economisch overleg, met* het gevolg dat sommige bladen in andere landen, ook in Nederland, hem gehoond hebben wegens zijn „gebrek aan werkelijkheidszin", zonder evenwel een be teren weg aan de hand te kunnen doen. Men zal die richting wel weer uit moeten, als men iets wenscht te doen. Op het moment doet men niets, behalve elkaar wantrouwen, zich bewapenen en nutteloos nakaarten over de Abessynische historie. Dat kan natuurlijk niet zoo blijven. Er zal nieuwe activiteit moe ten komen. Het leven-bij-den-dag, zonder eenig plan is geen staatkunde. Er is geen profetenblik voor noodig om te zien dat binnen zeer korten tijd een krach tige opleving in den internationalen toestand te wachten is, waarin men nieuwe mden zal moeten leggen tusschen al die staten die wer kelijk van zins zijn in de richting van een internationale eenheid tot behoud van den vrede te sturen en waarbij men er wel toe zal dienen te besluiten het Volkenbondspact te herzien, het meer in overeenstemming te bren gen met de huidige werkelijkheid, zijn regel matige herzienings-termijnen te regelen en door al deze maatregelen nieuw vertrouwen te wekken. Want daaraan is boven alles- be hoefte. R. P. De kano is nu allerwegen Weer door zijn eigenaar „ontdekt", En waar hij maanden heeft gelegen, Weer uit zijn winterslaap gewekt. Hij is zorgvuldig nagekeken Hij kreeg een verflik hier en daar En is nu weer voor vele wekën Voor zon- en zomervreugde klaar. Wanneer de zon nu maar wil schijnen. Dan kiest de kanovloot het nat, In frissche kleur en slanke lijnen En water dat om d' ooren spat. Een vredig soort van ka-nonade, Vol opgewekte levensvreugd, Voor 't groeiend ras der ka-nomaden, Sport van gezondheid en van jeugd. Bij 't pijlsnel door het water glijden, (Pagaai-je niet. dan ga je niet) Is 't leven één verheugd verblijden En reden tot een jolig lied. De wereld heeft zijn zeekasteelen, Queen Mary, Bremen, Normandie, Technische wonderen uit velen Van luxe, macht en energie. Ik kijk er, zooais andre menschen, Heel klein, met eerbied tegenop, Maar als 'k een keus heb in mijn wenschen, Geef mij dan een ka-notedop. P. GASUS. MOOI EN GOEDKOOP Alléén Groote Houtstraat 179, Telefoon 14269 (Adv. Ingez. Med.) Het nieuwe politiebureau te Bloemendaal. Crediet met 7000.- verhoogd. Zooals wij meldden wees het grondonder zoek tot 3 M. beneden de tegenwoordige ter reinhoogte een zeer slechten grondslag voor het te Bloemendaal te bouwen nieuwe poli tiebureau aan. Dit maakt bijzondere maatregelen noodig, waarvoor B, en W. een verhooging van het door den Raad toegestane crediet met f 7000 vroegen. In zijn zitting van Donderdagmiddag stond de Bloemendaalsche Gemeenteraad dit ver hoogde crediet toe. Zeven millioen Chineezen den hongerdood nabij. Bevolking van Chineesche provincie voedt zich met boombladen en zaad. Uit Sjanghai, 28 Mei: In de provincie Anh Wei, welke niet veel grooter is dan Grieken land, zijn zeven millioen menschen, den hon gerdood nabij tengevolge van een ernstigen hongersnood, welke door periodieke droogte is veroorzaakt. Velen hunner leven van boombladen, boom schors en zaad. Talloozen hebben hun huis raad verkocht om geld te krijgen voor voedsel. Men zegt, dat ook kinderen op groote schaal in het openbaar worden verkocht. Met andere dringende hulpmaatregelen heb ben de provinciale autoriteiten een systeem van werkverschaffing ingevoerd, volgens het welk de slachtoffers van den hongersnood werk krijgen, waarvoor zij met tarwe worden betaald. (A. N. P.) SCHOOLVOEDING IN DE ZOMER MAANDEN GEVRAAGD. De afd. Haarlem van het N. O. G. heeft een. adres aan het College van B. en W. gericht met het verzoek, te willen bevorderen dat de schoolvoeding, welke 29 Mei zal eindigen, ook gedurende de zomermaanden kan worden voortgezet. Het Groene Kruis viert zijn zilveren jubileum. In d:e groote standzaal van het Jaarbeurs gebouw te Utrecht is Donderdagmiddag het vierde Groene Kruis-congres geopend ter gele genheid van het zilveren jubileum van de Al- igemeene Nederlandsche Vereeniging „Het Groene Kruis". Dr. H. G. Hamaker, Utrecht, die de bijeen komst aanvankelijk presideerde sprak een enkel begroetingswoord. Hij bleek verheugd over de groote opkomst en uitte voorts zijn bijzondere voldoening over de aanwezigheid van een aantal bijzondere gasten. De groote opkomst gaf spr. aanleiding te veronderstellen, dat de arbeid van het Groene Kruis in de afgeloopen 25 jaar niet tevergeefsch is geweest. Vervolgens noodigde hij den Com missaris der Koningin te Utrecht uit het con gres te willen openen, die aan deze uitnoodi- ging gevolg gaf en tenslotte meedeelde dat het de Koningin heeft behaagd den secretaris generaal, den heer J. Beyerman te Utrecht te benoemen tot officier in de orde van Oranje Nassau (applaus). Daarna gaf de voorzitter, dr. Hamaker, een reeks van sprekers gelegenheid tot het aan bieden van gelukwenschen. Vervolgens werd overgegaan tot de eigenlijke congreswerk zaamheden. De eerste inleider was dr. R. N. M. Eykel, ge neeskundig hoofdinspecteur van de volksge zondheid, die een referaat hield over de vraag, waarom de overheid het werk van de gekleur de kruizen bevordert en gaarne samenwerking heeft met het particulier initiatief. i Vervolgens hield prof. dr. F. Daels, hoog leeraar in de verloskunde en vrouwenziekten aan de universiteit te Gent, een voordracht over de bescherming van het moederschap. De derde inleider was prof. dr. Bela Johan, staatssecretaris uit Boedapest, die een voor dracht hield over de gezondheidscentra in Hongarije. Na afloop vertrokken de congressisten per autobus naar het slot Nijenrode te Breukelen, waar een groot avondfeest werd aangeboden. (Adv. Ingez. Med.) Het karakter van een forensen-gemeente moet behouden blijven. In een vorig nummer namen wij reeds iets over uit het rapport dat door de directie van Openbare Werken te Heemstede gemaakt is betreffende „Woningvoorraad, woningbehoefte en woningproductie te Heemstede". Het ging toen over de quaestie van de gewenschte orde ning op het gebied van den woningbouw. Er worden evenwel nog andere belangrijke quaes- ties in dit rapport behandeld. Daaronder is ook de bespreking van de toekomstige uitbrei ding van Heemstede. In het rapport wordt er op gewezen, dat de duinstrook van Kennemérland, waartoe ook Heemstede behoort, een deel van den bevol kingsaanwas van Amsterdam heeft opgeno men. De verwachting is, dat dat in de toe komst zal doorgaan. „In dit licht bezien is de huidige overtollige uitbreiding van het aan tal woningen uit maatschappelijk oogpunt niet anders dan een zekere voorbarigheid, omdat in de toekomst toch behoefte aan de woningen zal bestaan. In dit opzicht staat Heemstede er beter voor dan verscheidene andere gemeen ten in ons land, voor welke een betrekkelijk geringe aanwas der bevolking wordt voorzien. Wordt voor het geheele land een toeneming van maximum 50% voorzien aan het einde dezer eeuw, voor Heemstede zal in 1970 zeer waarschijnlijk reeds een verdubbeling van de bevolking zijn bereikt". In dit officieele Heemsteedsche stuk wordt dus de verwachting uitgesproken, dat de bevolking van Heemstede, die nu 18.000 zielen bedraagt, in 35 jaar ver dubbeld zal zijn. Als die verwachting algemeen gedeeld wordt, dan zijn dit omstandigheden waarmede ernstig rekening gehouden zal moeten worden. Er zijn er zelfs die vermoeden dat over de verdubbe ling geen 35 jaar zal worden gedaan. Op 31 December 1927 (dus kort na de Haarlemsche annexatie) waven er in Heemstede even over de 12.000 in woners. Dit aantal is nu gestegen tot over de 18.000. Dus in 8 jaar een toe neming van 50 Als Heemstede in diezelfde mate zou blijven groeien, staan we dus reeds over 16 jaar, in 1952, al voor de verdubbeling. Een feit is, dat de bevolking van Heemstede ook in het nu verstreken deel van 1936 snel is blijven toenemen. In de eerste twee weken van Mei hebben zich om een voorbeeld te ne men niet minder dan 37 nieuwe gezinnen 150 personen gevestigd. Waar moeten de toekomstige bewoners van Heemstede huisvesting vinden? Er staan nu wel bijna 250 huizen leeg, maar als die alle be woond worden, bieden ze toch slechts aan dui zend nieuwe inwoners een onderdak. Wil men die overige 17000 die voor 1970 (of zelfs nog eerder) verwacht worden, ook onder dak brengen, dan moeten er nog meer dan 4000 huizen bijgebouwd worden. De vraag moet onder oogen gezien worden of Heemstede voor zoo'n groote bevolkings toeneming voldoende terreinen heeft zonder haar tegenwoordig karakter van landelijke forensen-gemeente te verliezen. Reeds zijn er nu m^schen die het goed met Heemstede voor hebbeii die zich angstig maken over het ka rakter van de bebouwing der laatste jai'en. Zij wijzen op het woningcomplex van de vereeni ging „Heemstede's Belang" (Bosboom Tous- saintlaan en omgeving), de bebouwing van de terreinen aan den Heerenweg (Rivierenbuurt) en aan de Glip. Bovendien worden nu ook weer wegen en straten bij de Hugo de Groot laan (Heerenweg) aangelegd, waarlangs ook bouwblokken van 2, 3 of 5 huizen gezet zullen worden. Zij meenen, dat Heemstede, wil zij haai' karakter behouden, een meer open be bouwing vereischt. Natuurlijk kan die eisch niet voor alle deelen der gemeente gelden. Er zijn natuurlijk wijken noodig waar arbeiders en kleine middenstanders moeten wonen, maar dit soort woningen vindt men reeds in de meer afgesloten Indische Buurt. In het bovenaangehaalde rapport van Open bare werken wordt ook betoogd, dat het voor Heemstede noodig is de open bebouwing zoo veel mogelijk te behouden, „omdat anders het karakter van de gemeente als vestigingsplaats voor gegoede burgers, renteniers, gepension- neerden en forensen, in gevaar gebracht zou worden, waardoor de eigenlijke bestaansbron voor Heemstede kans van opdrogen loopt. Dit wil voor Heemstede zeggen, dat er doelbewust naar moet worden gestreefd, om het type dei- gemeente als vestigingsplaats in de duinstreek en als forensengemeente ten opzichte van Am sterdam, niet alleen zoo goed mogelijk te be waren, maar indien mogelijk nog te verbeteren. Tot de maatregelen die aan dit streven inhae- rent behooren te zijn, behooren dus zeker niet die van het opvoeren van het aantal woningen per H.A., noch die van het maken van een minder ruim uitbreidingsplan." Wie de kaart van Heemstede beziet zal moe ten toegeven dat er niet zeer veel onbebouw de gronden meer zijn die zonder eenige be denking voor bouw-exploitatie bestemd kun nen -worden. .Leeuw en Hooft" is voor een groot gedeelte al vol gebouwd, aan de Heem steedsche Dreef is bijna geen stukje grond meer te koop. De bebouwing aan de Dreef dringt al den kant van het Zuider Buiten Spaarne op. Flinke open terreinen zijn alleen aan den Heerenweg te vinden, maar die be hooren nu nog aan de buitenplaatsen. Ver der is er nog het terrein van Meer en Berg tusschen den Heerenweg en den Glipperweg. Als de gronden eenmaal als bouwterrein op een uitbreidingsplan zijn gebracht, is de bebouwing niet meer tegen te houden. Er kan door het stellen van eischen waaraan de woningen moeten voldoen (hoogte der hui zen, voorschriften van de dakhellingen, enz.) door de gemeente nog wel eenige invloed op het karakter der te maken bebouwing uitge oefend worden, maar dit is toch niet vol doende om er voor te zorgen, dat in alles het landelijk karakter der gemeente behouden blijft. De gemeente heeft daarvoor als afdoende middel de wijze waarop de uitbreidingsplan nen zijn vastgesteld. Wij hoorden verluiden, dat de voorstanders van een meer open be bouwing de mogelijkheid onder het oog zien te ijveren voor een herziening van reeds vast gestelde deelen van het 'uitbreidingsplan om eenige terreinen die vroeger als bouwgrond zijn aangegeven weer voorloopig „groen" te maken (dus aan de bebouwing te onttrek ken). De gemeente heeft voor cenigen tijd de gronden van Bronstee (tus schen de Dreef en liet Zuider Buiten Spaarne) aangekocht. Zijn wij wel ingelicht, dat heeft het gemeente bestuur, juist uit de overweging, dat gewaakt moet worden tegen een te snelle bebouwing, het voornemen de gronden van Bronstee aan den kant van het Spaarne althans in de eer ste 10 jaar niet als bouwterrein uit te geven. Als een gemeente de bouwterreinen in handen heeft, kan zij natuurlijk op zoo'n manier invloed uitoefenen op den gang van de bebouwing. Daarom dat er reeds lang een streven bij het gemeentebestuur heeft voorgezeten om alle gronden van „Meer en Berg" aan te koopen. maar tot heden is men met de eigenaars niet tot ovei-eenstemming kunnen komen. Als het nog eens tot dien aankoop komt. is het de bedoeling de mooi ste gedeelten van „Groenendaal" en „Meer en Berg" tot een groot wandelbosch te vereeni gen en rondom gronden uit te geven voor bouwterrein. Dit zou inderdaad een mooie oplossing zijn. Tenslotte nog de vraag aan welke huizen Heemstede op dit oogenblik de meeste be hoefte heeft. Bij de laatste woningtelling op 20 Januari 1936 stonden leeg: Tot f 260 huur 0.00 pet. f 260—f 312 0.25 pet. f 312—f 364 2.31 f 364—f 416 2.55 f 416—f 520 12.90 f 520—f 624 11.33 f 624—f 728 9.41 f 728—f 832 11.30 f 832—f 936 12.80 f 936—f 1040 0.75 f 1040 en hooger 2.22 Het woord is aan. Er staan dus geen arbeiderswoningen lee.g. Het rapport van Openbare Werken laat uit komen, dat aan den bouw daarvan, gezien, van het standpunt van het gemeentebestuur, geen behoefte bestaat. Er wordt gezegd, dat het tekort aan woningen in die laagste huur- Comtesse Diane: Groote zielen zijn te een voudig 077i nederig te zijn. klasse in een eigenaardig licht komt- te staan als men weet. dat zich de laatste jareix vele bewoners die zonder middelen van bestaan waren zich in de gemeente gevestigd hebben in de hoop binnen zekeren tijd onder de gunstige steunregeling van Heemstede te vallen (vei-gelijk bijvoorbeeld die van Haar lemmermeer). Heemstede biedt geen enkele bestaansmo gelijkheid aan die gezinnen, nu niet en in de toekomst niet. wegens het verminderen van het aantel landbouw-, veeteelt- en tuinbe- drijven en wegens het ontbreken van eenige nijverheid van beteekenis (uitgezonderd de bleekerijen, waarin evenwel hoofdzakelijk vrouwelijke arbeidskrachten worden te werk gesteld) Uit het bovengenoemde staatje blijkt dat er zeer weinig verschot is in de huizen van f 936—f 1040 huur. Voor een welvarende fo rensengemeente te weinig. Bouw van dat soort huizen zou dus gezien van het stand punt der gemeente, het meest aan te beve len zijn. Maar de gemeente moet dit geheel aan de particuliere bouwnijverheid overla ten, die alleen daartoe zal overgaan als er redelijke kans is oxn daarmede „zaken* te doen. Patroon benadeelt zijn personeel. Borgstellingen verdwenen. Donderdag is alhier een 37-jarige koopman aangehouden, die in Haarlem ook een druk werk- en reclamebureau heeft. Hij heeft van drie personen, toen zij bij hem in dienst kwa men, borgstellingen in ontvangst genomen, n.l. van een bediende f 100, van een reiziger 125 en van een boekhouder 250. De man wordt verdacht, dit geld te hebben verduistei'd, of de menschen voor dit bedrag opgelicht te heb ben. Maar hoe het ook zij. het geld is ver- dwenen. Hij bezit niets meer. Als verdacht dit geld te hebben verduisterd, is hij in verzekerde bewaring gesteld. Hij ontkent. DOOR IIET FRAME GEZAKT. Donderdagnamiddag half zeven zakte de 26-jarige wielrijder C. K. in de Amsterdam- straat door het frame van zijn fiets. De man viel en brak zijn sleutelbeen. Door leden van den Ongevallendienst werd hij behandeld, waarna hij per ziekenauto van de firma Mathot naar het Diaconessenhuis werd ver voerd. Tusschen Eden en Grandi heeft een onder houd plaats gehad, dat een betere verstand houding tusschen Italië en Engeland tot on derwerp liad. pag. 4 Ormsby Gore volgt Thomas op als Britsch minister van koloniën. pag. 4 Een vliegtuigongeluk bij Hamburg eischte drie dooden. pag. 4 Generaal Liczmann, bekende figuur uit de Duitsche nalionaal-socialistische beweging, is overleden. pag. 4 De Tweede Kamer heeft het wetsontwerp tot verbod van de weerkorpsen aangenomen. pag. 4 De Rottcrdamsche haven wordt door de re geering geholpen. pag. 3 Een Nederlander heeft een motor zonder krukas uitgevonden. pag. 3 In de Staatscommissie coor concentratie hij het bijzonder onderwijs vlot het werk niet hard. pag. 3 De toekomstige uitbreiding van Heemstede. pag. 1 Voor het nieuwe politiebureau te Bloemen daal is een aanvullend crediet van f 6000 toegestaan. pag. 6 De Kenncmer Golfclub bestaat 25 jaar. pag. 15 ARTIKELENENZ. R. P.: Het Wantrouwen. F. II. Kampei's: De nachtwacht. pag. 1 pag. 3 Van onzen Londenschen correspondent: „Der by Day". pag. 11 K. de .Tong over het concert der Christelijke Oratoriumvcrecniging. pag. 13 II. D. Vertelling. Het groote heimwee. pag. 6 Voor de jeugd. pag. 7 en 8 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op pag. 9.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1936 | | pagina 1