■II
Filimiilens ¥®@i}ünr
rtKi
WIM ©e
LITTERAIRE
KANTTEEKENINCEN
2 A' T ERD'A G 30 M E 7 1936
HAARCE M'S t) A G T! T2 A D
8
nn 17
rpg
Zingende jeugd
in het Rembrandt Theater.
Toni, de .jeugdige held uit „Singende Jugeml"
in het Rembrandt Theater.
„Singende Jugend" is een film van de „Wie
ner Sangerknaben" en het is dan ook in de
eerste plaats een muziekfilm. Van den eersten
tot den laatsten meter wordt er in gezongen.
Eerst is het de straatmuzikant, die heel ge-
noegelijk met zijn beenen in het water op zijn
harmonica zit te spelen. Later is het het ge-
heele koor der Sangerknaben in „Bastien et
Bastienne", doch steeds is het muziek.
Om bij het begin te beginnen: Toni. wees
jongetje, opgegroeid bij een hardhandigen en
tamelijk dranklustigen schoenmaker, zoekt na
veel huiselijke ellende zijn toevlucht bij den
goedhartigen straatmuzikant Blüml i.Hans
Olden). Zij leven van wat de straatzangerij
opbrengt tot een toeval hen voor het instituut
van de Sangerknaben brengt. Daar wordt
Toni's zangtalent ontdekt, „op aanbeveling
van den componist Blüml" en Toni verlaat zijn
beschermer om in het pensionaat te blijven.
Blüml gaat eenzaam terug „naar het huis bij
de brug over de Donau en dan rechtsaf voorbij
de mesthoop".
In het pensionaat gaat alles goed tot op een
dag duizend Schilling verdwenen zijn. Wie is
de schuldige? Maria, Schwester Maria, lieve
ling van alle jongens? Zij heeft het geld be
waard. Schmidt, de jonge muziekleeraar en
componist, die het zoo goed kon gebruiken?
Of Toni, die 's avonds door het raam van
Maria's kamer klom om er een bosje edelweiss
neer te leggen?
Maria verdenkt Schmidt, en zegt zelf het
geld te hebben gehouden. Doch Toni kan niet
aanzien dat Schwester Maria van de diefstal
beschuldigd wordt, en zegt het geld gestolen
te hebebn. Hij wordt weggejaagd. Doch alles
keert ten goede. Hoe? Dat is het geheim van
deze prettige muziekfilm. Een geheim dat
ieder kan ontsluieren.
Vooraf draait een aardige twee-acter, waarin
Frans Schubert hoofdpersoon is. „Hoch die
herche im Aetherblau". Het wereldnieuws
geeft gebruikelijke actualiteiten.
Frans Hals vertoonf
lm weissen Rössl".
Wat een leven, wat een vroolijkheid wat 'n
energie wordt er ontwikkeld in de film „In 't
witte Paard"! Als deze film een juiste weer
gave is van de opgewektheid en gezelligheid
van de bewoners van Oostenrijksch Tirol, dan
z<*u het aanbeveling verdienen voor ons, ern
stige en zwaar-op-de-handsche Nederlanders,
om daar onze vaeantie door te brengen en den
Tirolers hun levenskunst af te kijken. Onder
de regie van Karl Lamac en geïllusteerd
door de muziek van Dr. Ralph Benatzky met
spelers als Hermann Thimig, Cristl Mardayn,
Theo Lingen en al de andere hoofd- en bij
rollen is er een film tot stand gekomen, zoo
leuk en gezellig en opwekkend, dat eigenlijk
heel Haarlem den weldadigen invloed er van
zou moeten ondergaan; we kunnen de film
niet warm genoeg aanbevelen. Hermann
Thimig zien we in een heel nieuwe gedaante,
nl. als de oberkellner im weissen Rössl, die
wanhopig verliefd is op zijn patrones. Het is
natuurlijk „einde alte Geschichte, doch bleibt
sie ewig neu. una wem sie just passieret, dem
bricht das Herz entzwei", want zijn patrones
is verliefd op een van haar stamgasten,
maarder Andre liebt eine Andre".
Hermann Thimig, die
de mannelijke hoofd
rol in „In het Witte
Paard" speelt.
Thimig speelt den verliefden ober, zooals
wat dat van iemand van zijn formaat mogen
vei-wachten, hij is er geheel in en Chris tl
Mardayn is een allerliefste waardin, die het
heel aannemelijk maakt, dat Thimig al de
zesde ober is, die haar het hof maakt. Thimig
is in zijn wanhoop even echt, als in zijn ge
luk, wanneer Cristl, hem als haar echtgenoot
aanvaardt en hij jongensachtig uitbundig
moet schreeuwen van geluk.
Dan maken we nog een dorpsfeest mee met
een pracht van een burgemeester, waar we
de alleraardigste flatteuse Tiroolsche kleeder
drachten en dansen en vei'scheidene fijne Ti-
roler koppen kunnen bewonderen.
Kortom „In 't witte Paard" is een film van
zoo aanstekelijke vroolijkheid, dat ieder onder
de bekoring er van moet komen, en het een
speciaal genoegen is er zoo aanbevelend over
te kunnen schrijven.
Behalve de hoofdfilm draait een heel in
teressant filmpje „Hoogvliegers", waar men
de vlucht van pelikanen, meeuwen, wilde een
den enz. kan aanschouwen, verder een aller
aardigste Fleischer-film. „de kleine vreem
deling", waar moeder eend behalve haar drie
eigen eieren, nog een vierde vreemd ei uit
broedt. welke kuikentje later de trots van
de familie wordt. Een uitgebreid Paramount
nieuws en een muziekfilm „Cavalcade of Mu
sic, waarin we muziek van vroeger en van te
genwoordig hooren.
Een in alle opzichten aanbevelenswaardig
programma.
Cinema Palace:
,,'t Was 1 April".
't Was 1 April,
Daarom ontstaan in de omgeving van de
macaronifabriek Vlasman allerlei verwikke
lingen, als net op dien dag een baron bij de
firma een partij tropenvaste macaronie be
stelde. de familie Vlasman daardoor in een
acute hoera-stemming vervalt en een vriend
des huizes het in zijn hoofd krijgt daarvan
gebruik te maken om een Aprilmop uit te
halen. Hij belt den fabrikant Vlasman op en
kondigt als secretaris van den baron diens
bezoek voor den volgenden dag aan. Deze
mededeeling voert de stemming ten top en
met haastige spoed wordt er de noodige
ruchtbaarheid aan gegeven.
Groote ontsteltenis heerscht dan ook in
den buitengewoon comfortabelen) huize
Vlasman als ontdekt wordt dat het een grap
is. Om geen figuur te slaan bestelt men den
handelsreiziger Mulder, die tegenover de bui
tenwereld de baronnenrol moet spelen. In-
tusschen heeft de „echte" baron van het
aangekondigde bezoek gehoord en hij besluit
te gaan. met het gevolg dat hij als Mulder
ontvangen wordt en pa. ma en Olga Vlas
man zich in alle mogelijke bochten wringen
bij de ontvangst van den handelsreiziger
Mulder, wiens manieren door deze titelaan-
bidders als specifiek „baronsch" worden be
schouwd.
En dan komt Amor in het spel. De ware
baron ontmoet de secretaresse van pa Vlas
man, Olga jaagt even verder in de film ach
ter den echten baron aan en de pseudo-ba-
ron ontpopt zich tenslotte na een lichtelijk
zonderling gedrag als „Mulder, in dassen",
Dan komen de moeilijkheden pas goed!
Hoe de heele familie, misgaders de geliefden,
zich daaruit redt tot algemeene voldoening
en hoe 1 April tenslotte geen kwade dag is
moet men zelf maar in de bioscoop .gaan zien.
„Was 1 April" is een Duitsche film met Ne-
derlandsche spelers. Het is vreemd dat de
Ufa met deze spelers toch niet heeft weten
te bereiken wat zij anders wel met Duitsche
acteurs bereikt. Nauurlijk, Johan Kaart in
zijn rol van Mulder den overviotten onech-
ten baron is kostelijk en geroutineerd. Ook
Van Bijleveldt is als pa Vlasman uitstekend,
evenals Cissy van Bennekom als secretaresse,
Jopie Koopman, als de verwende geëxalteer
de dochter is zeer goed. Het spel van de an
deren is niet kwaad, maar de dialoog doet
soms stroef en traag aan. En ook zouden we
kunnen vragen: doet het overnaieve van spel
en opzet af en toe niet een beetje gewild ko
miek inplaats van komisch aan?
Het is echter een film waarom ontegen
zeggelijk gelachen kan worden, vooral de
woordspelingen en de situaties geven daartoe
dikwijls aanleiding. Er zit niettegenstaande
de Duitsche productie Hollandsche humor in.
Het voorprogramma bevat Fox, Eclair en
Profilti-nieuws-en bovendien wordt een grap
pig voorfilmpje vertoond waarin Buster Kea-
ton als honkbal-kampioen ui den strijd
treedt, terwijl ook een teekenfilm met den
titel „Leer vliegen" wordt gedraaid.
ORGELBESPELING.
Orgelbespeling in de Groote- of St. Bavo-
kerk te Haarlem op Dinsdag 2 Juni a.s. des
avonds van 8.159.15 uur door den heer
George Robert. Het programma luidt:
1. In Dir ist Freude J. S. Bach
2. Preludium en Fuga Es. gr. t J. S. Bach
3. Adagio en Allegro uit het Concert
F gr. t. (koekoek en nachtegaal)
G. F. Handel
4. Gavotte J. B. de Pauw
5a. Improvisation S. Dupuis
b. Chant pastoral Th. Dubois
6. Marche sur un thème de Handel
A. Guilmant
DEKSCHUIT MET ANTHRACIET
GEKAPSEISD.
Aan het erf van den grint- en zandhandel
van den heer A. Keur lagen in het Spaarne
enkele dekschuiten gemeerd, geladen met
anthraciet. Door de zuiging van een voorbij
varende motorboot schijnt een dezer geladen
dekschuiten op den wal te zijn gestooten,
met het gevolg, dat de schuit kapseisde en
de geheele lading anthraciet in het Spaarne
gleed, gelukkig niet naar de zijde van het
diepe vaarwater, maar naar den schuin af
loopenden walkant. Hierdoor zal het moge
lijk zijn nog een hoeveelheid van het anthra
ciet er uit te halen. 4
De Donderdag bij de spoorbrug gezonken
dekschuit met anthraciet van de N.V. Spaar-
nestad is men Vrijdag begonnen te lichten.
Van deze lading is niets verloren gegaan,
omdat men die er af heeft 'kunnen scheppen.
,,'t Was 1 April", een
Duitsche film met Ne-
derlandsche spelers,
die geen onbekenden
zijn voor Holland's
fiimpubliek, draait in
Cinema Palace.
PFUGRAMMA
ZONDAG 31 MEI 1936.
HILVERSUM I 1875 M.
8.30 NCRV. 9.30 KRO, 5.00 NCRV, 7.45—
11.30 KRO.
8-.30 Morgenwijding met muzikale medewer
king. 9.30 Gram.pl. 10.15 Hoogmis. 12 00 Gram.
pl. en KRO-orkest. 100 Boekbespreking. 1.20
KRO-orkest. 2.00 Godsdienstonderricht. 2.30
KRO-Symphonie-orkest. 3.15 Zang, piano en
gram.pl. 3.40 KRO-Symphonie-orkest. 4.30
Voor de zieken. 5.00 Geref. Kerkdienst. Hierna
gewijd concert. 7.45 Gram.pl. 7.50 Lezing
„Pinksteren". 8.10 Berichten. 8.20 KRO-orkest.
solisten en gram.pl. 10.00 KRO-koor en
Gram.pl. 10.30 Berichten. 10.35 Gram.pl. 10.40
Epiloog. 11.0011.30 Esperanto-lezing.
HILVERSUM II 301 M.
8.55 VARA. 10.00 VPRO, 12.00 AVRO, 5.00
VARA, 8.00 AVRO.
8.55 Gram.pl. 9.00 Postduivenberichten, tuin-
bouwpraatje. 9.30 Berichten, „De Krekeltjes",
9.45 A. Pleysïer: Van staat en maatschappij;
berichten. 10.00 Ned. Herv. Kerkdienst. 11.15
Voor kinderen. 12.00 Renova-kwintet. 12.45
Gram.pl. 1.30 Orgel en zang. 2.00 Boekbespre
king. 2.30 Omroeporkest en soliste. 4.00 „Die
Delftsche Sanghers". 4.30 Olympisch nieuws.
4.45 Sportnieuws. Gramofoonplaten. 5.00 Gra-
mofoon platen. 5.30 Sportpraatje en -nieuws.
6.00 „De jonge stem". 6.30 „Het mysterie dei-
punten", Puzzle. 6.50 Gram.pl. 7.00 VARA-
orkest. 8.00 Berichten. 8.20 Kovacs Lajos' or
kest, solisten en mannenkwartet. 9.20 Toe
spraak. 9.30 Gram.pl. 9.35 Queen Mary-repor
tage. 9.50 Luisterpuzzle. 10.20 Radio-Journaal.
10.35 Aeolian-orkest. 11.00 Berichten. 11.10
Aeolian-orkest. 11.3012.00 Gram.pl.
DROITWICH 1500 M,
12.50 BBC-Northern-orkest en harp. 1.50
Alfredo Compoli Trio. 2.20 Het Luton-orkest
en sopraan. 3.20 Troise en zijn Mandoline
orkest. 4.05 Gram.pl. 4.50 Kerkdienst voor jon
geren. 5.20 Religieus koorconcert. 5.50 Alt, de
BBC-Zangers en het Isolde Menges Strijkkwar
tet. 7.05 Causerie over amateur-tooneel. 7.20
Tenor en Piano. 8.15 Kerkdienst. 9.05 Liefda-
digheidsoproep. 9.10 Berichten. 9.20 Commo
dore Grand Orkest. 10.20 Elzasser muziek (uit
Straatsburg). 11.05 Epiloog.
RADIO PARIS 1648 M.
7.20 en 8.20 Gram.pl. 11.20 Orkestconcert.
12.20 Orgelconcert. 1.20 Vervolg orkestcoiicert.
3.05 Nat. Orkest. 5.20 Goldy-orkest. 7.50 Zigeu-
nermuziek. 8.20 Zang. 9.05 Radiotooneel. 11.05
—12.35 Dansmuziek en populair concert.
KEULEN, 456 M.
6.20 Havenconcert. 8.20 Kwintetconcert. 9.35
Koor- en orgelconcert. 11.00 Gram.pl. 12.20
Uit Berlijn: Omroeporkest, Hans Bund's orkest,
en solisten. 4.20 Omroepkoor, -kleinorkest, trio
en solisten. 10.5012.20 Dansmuziek
BRUSSEL, 322 M.
9.25 Gram.pl. 10.20 A. Felleman's orkest. 11.05
Pianorecital. 11.3o Salonorkest. 12.20 Gram.pl.
I.30 Klein-orkest. 2.20 Gram.pl. 3.20 Dansmu
ziek. 4.20 Kamermuziek. 5.20 Dansmuziek. 6.20
Max Alexys' orkest. 7.20 Zang. 8.20 Cabaret.
9.20 Militair concert. 10.30 dito. 11.20 Gram.pl.
II.3512.20 Dansmuziek.
BRUSSEL, 484 M.
9.20 Gram.pl. 10.20 Salonorkest. 11.20 A. Fel
leman's orkest. 12.20 Klein-orkest. 1.30 Orgel
concert. 2.20 Gram.pl. 3.20 Operamuziek. 4.20
Salon-orkest. 5.20 Max Alexys' orkest. 6.05
Gram.pl. 7.35 dito. 8.20 Symphonieconcert. 9.50
Reportage. 10.30 Dansmuziek. 11.2012.20
Gram.pl.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
8.30 Vroolijk Pinksterconcert mmv. solisten,
koor en orkest. 10.20 Berichten. 10.50 Kamer
orkest K. Ristenpart. 11.05 Weerbericht. 11.20
12.15 Dansmuziek.
MAANDAG 1 JUNI 1936.
HILVERSUM I, 1875 M.
8.30 KRO. 9.30—12.00 NCRV,
8.30 Morgenwijding; 9.30 Chr. Geref. kerk
dienst.. Hierna: Gram.platen; 12.15 NCRV-
orkest; 2.00 Middagvergadering v. d. Bond
van Meisjesvereenigingen op Geref. Grond
slag; 4.15 Gram.platen; 5,00 Örgelspel; 6.00
Gram.platen; 7.15 Het „Collegium Musico-
rum"; 7.45 Reportage; 8.00 Berichten; 8,15
Vervolg „Collegium Musicorum"; 9.00 Cause
rie over Pinkster-Folklore; 9.30 Concours v.
Chr. Fanfarecorpsen te Driesum; (om 10.00
berichten); 10.30 Queen Mary reportage;
11.10 Gram.platen.
HILVERSUM H, 301 M.
AVRO-uitzending 10.00—12.00 VPRO.
8.00 Gram.platen: 8.45 Morgenwijding; 9.00
Grammaten; 9,15 Lyra-Trio; 10.00 Declama
tie; 10.30 Doopsgez. Kerkdienst; 12.00 Can-
tabilé-órkest en gran;.platen; 2.00 Gronin-
ger-orkestvereen. en voordracht; 4.00 Dans
muziek (gr.platen); 4.45 Voor de kinderen;
5.30 Kovacs Lajos' orkest en gram.platen;
7.30 Causerie „Het woord in graniet"; 8.00
Berichten; 8.15 Omroeporkest en solist; 8.45
Cabaret; 9.20 Gram.platen; 9.30 Omroep
orkest en solisten: 10.30 Gram platen; 11.00
Berichten; 11.10 L. Kiesewetter's orkest.
DROITWICH, 1500 M.
11.20 Gram.platen; 12.05 Het Pierre Fol
kwintet; 12.50 Gram.platen: 1.35 BBC-
Northern-orkest; 2.35 Jack Wilson's kwintet
en solist: 3.20 Verslag Autoraces: 3.50 Gram.
platen; 4.05 Cello en piano; 4.35 Het Abram
Colliery orkest! 5.20 Revue-programma: 6.20
Berichten; 6.50 Strijkkwintet; 7.10 Vaeantie -
lezing; 7 30 Eoekbespreking; 7.50 Biologische
causerie; 8.20 en 8.35 Queen Mary-reportage;
9.05 Dansmuziek: 9.50 BBC-orkest cn solist;
10.40 Berichten; 10.50 Dansmuziek; 11.50 Be
richten; 12.00 Piano-recital.
RADIO PARIS, 1648 M.
7.20 en 8.20 Gram.platen; 11.20 Orkestcon
cert; 2.50 Populair concert: 3.20 Viool en
piano: 4.20 Órkestconcert; 5.20 Zang; 5.50
Orkestconcert: 7.50 Zang: 9.05 Kamermuziek,
1105 Dansmuziek en Populair concert.
KEULEN. 456 M.
6.20 Orkestconcert; 12.20 Nedersaks. Sym-
phonie-orkest; 4.20 Orkestconcert: 6.35 Gra
mofoonplaten; 8.20 Gevar. programma; 10.50
Dansmuziek.
BRUSSEL, 322 M.
12.20 Gram.platen; 12.50 Omroeporkest;
1.50 Gram.platen; 5.20 Salon-orkest en Gram.
platen; 6.50 en 7.20 Gram.platen; 3.25 Sym
phonieconcert; 10 30 Gram.platen.
BRUSSEL. 484 M.
12.20 Gram.platen; 12.50 Salon-orkest; 1.50
Radio-fantasiê; 5.20 Gram.platen: 6.35 Dans
muziek en hoorspel; 7.35 Gram/platen: 3,20
Omroeporkest; 10.30 Waalsch Cabaret-pro
gramma.
DEUTSCHLANDSENDER. 1571 M.
8.20 Concert m.m.v. solisten en orkest; 10.20
Berichten; 10.50 Fluit- en cello-recital; 11.05
Weerbericht; 11.20 Populair concert en dans
muziek.
RADIO MOORS N.V.
KONINGSTRAAT 27, TELEF. 14609
OFFICIEEL PHILIPS REPARATEUR
(Aclv. Ingez. Med.)
DINSDAG 2 JUNI 1936.
HILVERSUM I, 1875 M.
KRO-uitzending,
8.9.15 en 10.Gram, platen, 11,3012.
Godsdienstig half uur. 12,15 Gram. platen en
KRO-orkest. 2.Vrouwenuur. 3.Gram.
platen; 4.30 KRO-orkest. en Gram. platen. 5.45
Felieit&tiebezoek. 6.Gram. platen. 6.10 Ned.
R. K. Volkszangvereeniging Utrecht. 6.40
Gram. platen; 7.00 Berichten. 7.15 „De Jo-
zefgezellenvereeniglng". 7.35 Sportpraatje;
8.Berichten. 8.10 KRO-Boys. 8.30 Hoorspel.
8.50 KRO-Melodisten. 8.20 Zwemcursus. 9.30
KRO-Melodisten. 9.50 Gram. platen; 10.
Pianorecital. 10.25 Gram. platen; 10.30 Be
richten. 10.35 Piano-recital. 10.45 Gram. pla
ten; 11.— KRO-Boys. 11.30—12.00 Gram. pla
ten
HILVERSUM n. 301 M.
AVRO-Uitzending.
8.Gram. platen; 10.Morgenwijding.
Gram. platen. 10.30 Viool en piano: 11.00
Huish. wenken. 11.30 Orgelconcert en zang.
12,30 Gram. platen. 1.30 Omroeporkest en
Gram. platen. 3.Knipcursus. 4.Pianospel.
4.30 Kinderkoorzang. 5.Voor de kinderen.
5.30 Omroeporkest en Gram. platen. 7.05 Kin
derkoorzang. 7.30 Kwartetconcert. 7.50 Gram.
platen. 8. Berichten. 8.10 Kovacs Lajos' or
kest. 8.30 Kampeerliedjes. 8.45 Kovacs Lajos'
orkest. 9.10 Hoorspel. 9.30 Mandolineconcert.
9.40 Kovacs Lajos' orkest. 10.Mandoline-or
kest. 10.10 Kovacs Lajos' orkest. 10.30 Repor
tage „Hocapolis". 11.Berichten 11,1012.—
Gevar. concert van de „Hocanolis".
DROITWICH, 1500 M.
11,20 Orgelspel. 11,50 Gram. platen. 12.35
Yascha Krein's Zigeunerorkest; 1,20 BBC-
Northern-orkest m.m.v. soliste. 2,20 Gram.
platen; 3.05 R. Powell's kwintet,' 3.50 Gram.
platen; 4.20 Causeiüe „This and That". 4.40
Sopraan en strijkkwartet. 5.35 Blaaskwintet
en soliste 6.20 Berichten. 6.50 Strijkkwartet.
7.15 Fransche les. 7,50 Koloniale causerie. 8.20
Dansmuziek. 8.50 Kitchener-Herdenking-. 9.50
Berichten. 10.20 Scheepvaartkundige causerie.
10.40 Piano-recital. 10.5012,20 Dansmuziek.
RADIO-PARIS, 1648 M.
7,20 en 8.20 Gram. platen; 11.20 Orkestcon
cert. 2,50 Gram. platen; 5.50 Orkestconcert.
8,50 Opera-uitzending. 11,50—12,35 Populair
concert.
KEULEN, 456 M.
6.50 Orkestconcert. 12,20 dito. 1,35 Leipzi-
ger Symphonie-orkest. 2,35 Gevar. concert.
4.20 Populaire muziek. 6.20 Orkestconcert. 7.20
Klein-orkest. 9.2010.20 Populaire imiziek.
BRUSSEL 322 M.
12,20 Gram. platen. 12,50 Omroeporkest.
1,502,20 Gram. platen..5.20 Dansmuziek, en
Gram. platen; 6.50 en 7,35 Gram. platen; 8.20
Klein-orkest. 10.30—11,20 Gram. platen.
BRUSSEL, 484 M.
12,20 Gram. platen; 12,50 Klein-orkest. 1.50-
2.20 en 5.20 Gram. platen. 6.35 en 6.50 dito.
8.20 Omroeporkest. 10.30—11.20 Gram. platen.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
8,30 Dansmuziek. 10.20 Berichten. 10.50
Viola en cembalo. 11.05 Weerbericht. 11.20
12.20 Dansmuziek.
Maarten Roels. Harten is Troef.
Uitgeverij Erasmus, Leuven en
van Ditmar. B. I., Amsterdam.
Dit is de kleine roman van den Vlaain-
schen jongen boer Petrus Wilders, die smoor
lijk verzot is op Yvonneken uit den staminet.
Maar Petrus is maar een boer met boere-
manieren, al heeft hij juist een paar hon
derdduizend frankjes als zijn portie uit de
erfenis gebeurd. En Yvonneken's hart- klopt
voor den knappen bureelbediende André, die
meer naar haar goesting is, al heeft die dan
ook maar een schriele toekomst in 't voor
uitzicht.
Toch is ze nu en dan wel eens aardig ge
weest tegen Petrus en deze heeft zich nu
eenmaal in den mallen kop gezet dat hij het
winnen zal tegen dat stuk konijn-eten. dat
precies zoo. met costuum en al uit de étalage
van een heeren-conl'ectiemagazijn genomen
scheen.
Petrus is een domme lobbes, die geen vrou
wen kent en meent dat zijn groote liefde, ge
steund door de erfenis, het al zal overwinnen.
Alles zal voor Yvonneken wezen, als ze hem
maar een beetje terug wil liefhebben. Hij zal
haar trouwen en ze zullen gelukkig zijn. Dure
cadeaux brengt hij voor haar mee en als ze
hoopt hem te kunnen ontloopendoor een
tijdje uit Gent te verdwijnen en bij een Brus-
selsche nicht uit logeeren te gaan, wel dan
haalt Petrus zijn koersvelo van op de koer,
rent in vliegende vaart naar de Sint-Pieters-
statie en pakt den eersten-besten direct naar
Brussel-Noord.
Dan zoekt hij haar op bij nicht Adèle, die
levenswijzer dan Yvonne, haar nichtje niet
onduidelijk laat doorschemeren dat onder ge
geven omstandigheden een rijke boer beter is
dan een arme bankbediende. Adèle. in haar
jeugd eveneens een begeerde schoonheid ge
weest, had haar wijsheid uit de praktijk, want
zij had met een leelijkaard van een rijken
fabrikant uit Gent- een vriendschapsverbond
gesloten, dat voor beide eenigszins compromit-
teerend was-, aangezien die Gentenaar, die zoo
kaal was als Gandhi, met een kleur als een
citroen en een buikje als een half tonneken
bier, thuis goed en wel getrouwd en vader
van wat kinders was. En nu kan Yvonne zoo
maar een echten man en twee honderdduzend
frankjes op den koop toe laten loopen?
„Joa moarje ne l'aime pas!" zegt
Vonneken. En van de liefde kunt ge alleen
maar in de cinema leven, zegt Adèle. Daar
wordt gebeld en staat Petrus op het stoepje.
Hij viel direct in den smaak van nicht Adèle,
die Vonneken graag gelukkig wil zien. Awel,
om kort te gaan. Petrus blijft in Brussel han
gen. neemt een kamer in een goed hotel bij
de Noordstatie, gaat met Vonneken en nicht
's avonds naar cinema's en hippodrome,
koopt voor de eerste in de Rue Neuve bij
Hirsch en de Nouveauté's, de alderschoon-
ste zaken en laat de frankjes i"ollen. Hij meent
het spel te winnen en verstout zich ten slotte
op een uiteindelijke belooning voor zijn gul
le genegenheid aanspraak te maken. Maar
dan barst de bom. Vonneken kan haar physie-
ken afkeer van den vasthouden den minnaar
niet langer beheerschen: slaat en krabt en
bijt van zich af. Dan pas voelt de arme Pe
tras hoe de zaken staan en dat ze voor hem
verloren zijn. Hij pakt zijn Zondagsche klee-
ren bij elkaar, zet zijn klak op en gaat terug
naar Gent. Daar in de buurt is een flinke
boerendochter die hem gaarne zou acceptee
ren, maar Petrus is kapot gemaakt door Von
neken, haar wil hij of geen ander. Dat geeft
dan nog wat strubbeling tusschen hem en die
andere. Bertha, maar hij blijft koppig op zijn
stuk staan: bij hem is harten troef: hij geeft
alles of niets. Hij gaat een leege villa aan de
Leye huren en verschanst zich daarin als in
een fort Chabrol. Na maanden gaat hij nog
eens naar Gent, om er iets van de feesten te
zien rond de Sint Baaf en op de Koornmarkt.
Daar loopt hij Vonneken met haar André te
gen het lijf, die schielijk na de Brusselsche
reis getrouwd zijn. Petrus gaat terug naar de
Leye, maar den volgenden morgen vindt men
zijn klak op het water drijven en wat later
hemzelf. Hij had woord gehouden: met de
liefde blageerde hij niet, bij hem was harten
troef.
Maarten Roels is, naar de uitgevers mede-
deelen, een pseudonym van een Vlaamsch
letterkundige die tien jaar geleden als dich
ter en dramaturg debuteerde en onder an
dere aan het tijdschrift „Roeping" mede
werkte. Daarna zou hij gezwegen hebben, uit
innerlijken onrust. Als wij dus mogen aanne
men dat de zielegesteldheid thans overwon
nen is, rest de vraag of de litteratuur er
mede gebaat is dat hij de pen weer heeft op
genomen. Wie den kleinen roman, waarvan
wij hier de draad hebben bloogelegd. gelezen
heeft, zal er zich over verheugen, dat de
auteur niet voor de schrijfkunst verloren
bleef. Laat dan het gegeven niet zoo over
weldigend interessant zijn, Maarten Roels
heeft de Vlaamsche smeuïgheid van vertel
len, de levendigheid van dialoog, de vaste
hand van het schetsen eener situatie, die zijn
berhaal uiterts leesbaar en appetijtelijk ma
ken. Het is een fantastieke variatie op Hein-
rich Heine's „Ein Jüngling liebt ein Madchen"
dat Maarten Roels als motto in zijn boek
plaatst, boekje dat met een twintigtal zeer
geslaagde kleine teekeningen door Ernest W.
Herman smakelijk verlucht werd.
Siegfried E. van Praag'. Madame
de Pompadour. Roman. Amsterdam,
Querido.
De tweede druk van dezen roman van eer
zucht en liefde bewijst voldoende, dat de
boeken van Siegfried van Praag graag gele
zen worden. Het is nog niet zoo heel lang ge
leden dat wij hier zijn Julie de l'Espinasse be
spraken. Madame de Pompadour Is in een
zelfde vaart, met eenzelfde wel-gedocumen-
teerdheid geschreven, in een stijl die mis
schien geen stijl is, maar een gemakkelijk
aanvaardbare verhaaltoon, die niet inspant,
heel levendig over alles en nog wat onder
richt en tenslotte toch wel een eenigszins
collectief begrip geeft van de samenleving der
Fransche achttiende eeuw. Aan spanning en
intrige ontbreekt het van eigen nietzou
den ze in Brabant zeggen. Het eenvoudigste
historieboekje over die periode zit daar boor
devol van en Van Praag weet dat alles vlot
te combineeren met tafereeltjes die de zeden,
de wetenschap, de kunst en de politiek van
dien tijd illustreeren. Het leven van Madame
de Pompadour, van eenvoudig burgermeiske
opklimmend ais men het zoo zien wil tot
eerste minnares van Lodewijk den Wei-be
minden, is vol van een romantiek, die juist in
onze dagen weer in trek schijnt en op de
waanzinnigste film vóór heeft, dat het alle
maal waar gebeurd is. Zij heeft haar deel
der vreugde, maar ook van het leed aan haar
positie verbonden ruimschoots gehad en ook
haar begeerte bevredigd gezien om een rol
te spelen in het politieke leven der volkeren.
Madame de Pompadour is een intelligente
minnares geweest, maar zij heeft het tenslotte
tegen nog grootere intelligentie en tegen het
lot. dat zich van haar afwendde, moeten af
leggen. Tegen dat het einde gaat naderen
overpeinst zij haar leven, al het verlorene en
het weinige dat nog komen kan. „O, dat
schaakspel des levens. Hoe vroolijk begint
het. Alle stukken, paarden, kasteelen, pion
nen, alles staat nog op het bord en niets is er
naast. En dan! Op het laatst staat er niets
meer op het bord behalve een koud alleen
gelaten figuurtje de koningin!" pag.
357.
En klein citaatje dat Van Praag's vaak te
vlotte schriftuur illustreert. De beelden ko
men hem zóó gemakkelijk voor den geest, dat
hij zich den tijd niet gunt ze op juistheid te
controleeren. Want men behoeft toch geen
Capablanca te wezen om te weten dat een
schaakspel nooit eindigen kan met alleen de
koningin op het bord. Dat is een ondenkbaar
eindspel en het beeld dus foutief. Ook komt
het vaak voor dat men bij Van Praag in een
zinswending, een woordpositie, den indruk
krijgt dat hij in het Fransch gedacht heeft.
Hetgeen natuurlijk bij iemand van zijn uit
gebreide kennis van Frankrijks taal, kunst en
historie nog zoo vreemd niet wezen zou. doch
in een Hoilandsch kunstwerk toch van zekere
on-Hollandsche zorgeloosheid getuigt.
Legt men deze boeken echter niet den maat
staf van een litterair kunstwerk aan, doch
ziet men ze als boeiende en instructieve ver-
poozingslectuur, dan behooren ze ongetwij-
feild tot de beste die er thans in Holland ge
schreven worden.
En eeuwig zingen de bosschen.
Door Trygve Gulbranssen. Vertaald
door Dr. Annie Posthumus. Den
Haag. Zuid-Hol!. Uitgevers-Mij.
De sfeer der Noorsche litteratuur vervult
geheel dit mooie boek, dat in ons land thans
druk gelezen wordt. Het geheimzinnige, het
sprookjesachtige, trekt ons aan; natuurkracht
en menschenwil doen zich gelden, maar aan
den laatste is een grens gesteld door hooger
bestel. Het is de geschiedenis van het ge
slacht Björndal in de jaren van 1760 tot 1810.
De hoofiguur Dag Björndal is een oer-ster-
ke persoonlijkheid, die naar de tradities van
zijn ras regeert en heerscht, de boosheid
straft en wreekt. Maar als groot leed hem
treft, zijn vrouw, schoonzuster cn zoon ster
ven en hij eenzaam achterblijft, dan wordt
zijn trots gebroken en gaat hij inzien dat
niet aan de mensehen de wraak is, doch aan
een macht die boven hen staat, dat niet
rechtvaardigheid de hoogste eisch is die aan
menschen gesteld kan worden, doch wel
barmhartigheid en in dien strijd om een
nieuw inzicht maakt hij zich vanzelf los van
de eeuwenoude tradities van zijn geslacht.
Deze metamorphose wordt beschreven in een
verhaalvorm die vol poezië is en de geheele
behandelde stof plaatst dit boek ver boven
het alledaagsche niveau. De vertaalster heeft
het met blijkbare zorg bewerkt, zoodat het
Nederlandsch vlekkeloos is. Inderdaad een
mooi boek. waarvan wij gaarne van den regel
afwijken, vertalingen uitvoerig aan te kon
digen.
J. H. DE BOIS.
