Individualisme in Amerika.
J
f. 1460.-
AliLEIt
FINANCIEELE KRONIEK.
Voorwiel-
aandrijving
De nieuwe cigaret met
de hoogste kwaliteit.
ZS_'r ERDA'G 30 MEI 1936
HAAHEE M'S DAGBLAD
Sociaal gevoel is nog maar half ontwikkeld.
Wal geproduceerd wordt draagt echter
wel het stempel van collectiviteit
en uniformiteit.
Wtf ï'ijc
over I
de stc
rijden in den nog koelen ochtend
breede Zondagsche asfaltwegen
i stad uit, naar buiten. Iedereen
gaat op dezen stralenden dag er op
uit want het zal knapjes warm worden. Wan
neer ik zeg: iedereen, dan is dat ook letterlijk
iedereen. Want ieder heeft hier zijn auto.
Dat wist U wel. Pardon. Ik ook. Maar weten
is niet genoeg. Dat merkte ik, toen wij onzen
auto uit de garage haalden. Mijn gastheer
heeft namelijk een nieuwen Chevrolet ge
kocht en toen wij den wagen vanochtend gin'
gen halen, kregen wij aan de garage bezoek
van een autobus-chauffeur, die zijn bus even
in den steek liet om onzen wagen te bekijken.
Onze straat is n.l. het eindpunt van een auto
buslijn.
Nu, deze chauffeur was van achter zijn
stuurwiel te voorschijn gekropen en inspec
teerde onzen wagen ter dege. Hij knoopte met
mijn gastheer een echt burmansgesprek aan
en zei: „Ik heb van-de-week een nieuwen
Olds' gekocht. Dat is wel een beetje duur
maar daar heb ik dan ook meer aan!"
„Zeker", zei mijn gastheer, „dat kan wel zoo
zijn, maar een Olds was mij toch te duur. En
ik ben hier volkomen tevreden mee. Nu, tot
ziens hoor, Bye Bye!"
Wij vertrekken en glijden langs cementen
wegen door plaatsen die soms nog Hollandsche
namen dragen, maar waar rondom het roeze
moezige en contrastrijke Amerikaansche leven
alle sporen van iets dat er vroeger misschien
geweest kan zijn, heeft overgroeid.
Het nut van het reizen.
Ik denk nog na over „dien chauffeur". Iets
beleven dat is de eenige manier waarop
je er achter kunt komen. Dat is het nut van
het reizen. Uit boeken alléén leer je 't niet.
Wij hooren vaak over Amerika, we
lezen er vaak over. En wat misschien
onbewust nog 't méést tot ons door
dringt, we zien tallooze Amerikaan
sche films. Tóch kunnen we ons er
geen zuivere voorstel!inig van vormen.
Op een of andei*e wijze idealiseert
ieder verslag en idealiseert zeker
ieder film. En al zouden we het wèl
nauwkeurig opgediend krijgen, dan
zou nog het levend element ontbreken,
waardoor tenslotte toch onze voor
stelling gebrekkig blijft.
Het is den grooten kunstenaars gegeven om
vaak zonder dat ze dat weten, met heel wei
nig middelen heel veel te geven. De moderne
Amerikaansche literatuur is pas tot ons
doorgedrongen, nadat een dertigtal jaren ge
leden Upton Sinclair zijn wereldschok
kend boek The Jungle, een reportage in ro
man vorm over het arbeidsleven en het leven
in de packing-industrie in Chicago de wereld
ingeslingerd had. En denk nu niet, waarde
lezer, dat ik mij op de glibberige paden van de
filmtechniek ga wagen, want ik wil met geen
enkel woord verder hierover in discussie tre
den de Amerikaansche film culmineert ten
slotte voor ons in èèn enkele hoofdfiguur:
Chaplin. Welnu, wat deze twee genieën, de
een serieus sociaal auteur, de ander een ker
misgast zooals er nooit een geweest is, wat
deze twee als achtergrond voor hun dramati
sche handeling hebben genomen, de wiebelige
houten huizen, de vervelooze trolley-car, de
vergeten perceelen bouwterrein-met-planken
of de vermolmde werf-aan-de-waterkant uit
Modern Times, dat is het echte Amerika. Ter
wijl wij voortrijden, zie ik het opnieuw. Zóó is
het.
Dat is te zeggen: de beroemde „sky-line", de
torenhuizen, de prachtige avenuën met een
eeuwigen stroom van auto's, dat is öok wel
Amerika. Maar het een is er niet zonder het
ander. En wanneer er èèn karakteristiek
element in dezen heelen achtergrond van het
Amerikaansche leven is, een specerij die de
heele spijs zijn smaak geeft, dan is het die van
het haveloos stuk bouwterrein, die van de tel
kens weer terugkeerende vervallen, verlaten
en vensterlooze houten huizen, waar je langs
rijdt, die van een vermolmde voorgalerij met
onoogelijke negerjongetjes, kortom, die van
de „bende".
Geen havelooze bende.
Ik weet dat ik gevaar loop in herhaling te
vervallen. Dit zelfde zeide U immers reeds
naar aanleiding van den eersten indruk van
New York? Het doet er niet toe i'k heb nu
duidelijker dan van te voren het „waarom"
begrepen. Het is ook niet alles een havelooze
bende. Het meeste, wat je zoo langs den weg
ziet, is boven het Europeesche gemiddelde.
Maar dat havelooze, hier en daar, is zoo ver
schrikkelijk teekenend!
Dat is niet complimenteus. Maar daar gaat
het niet om. Er zijn ook mooie dingen. Auto
wegen, zooals wij die ons niet kunnen droo-
men; parkways, wegen, zes banen breed
niet alleen, en zonder kruisingen doordat alle
zijwegen langs bruggen en glooiende hellingen
met het verkeer samenvloeien, maar wegen
die ook wat het landschap betreft „aange
legd zijn. Als het ware veertig tot tachtig mijl
lange en maar enkele honderden meters,
staatspark. Er zijn bosschen voor afgerasterd,
bosschen voor bij geplant; en op grootsche
wijze is langs deze autowegen alles vermeden
wat tot lintbebouwing aanleiding geven kon.
Wij rijden door Long Island, om aan een
klein haventje aan den Sound (een zeearm
tusschen Long Island en de kust van Con
necticut) overgezet te worden naar Stamford.
Het havenplaatsje, het visschersdorp Oyster-
bay, maakt alweer dien onoogelijken verval
len en armoedigen indruk. Italianen en negers
wonen er. Laten wij geen vergelijkingen
trekken met Ierseke
Maar na drie minuten varen verandert het
aspect. Statige buitenverblijven met witte
landhuizen in Colonial Style en onberispelijke
gazons omboorden de grillig-romantische
oevers van den baai die er uitziet als een Ja-
pansch aquarel.
Het einde van den eersten waarlijk warmen
zomerdag, waarbij de ondergaande zon zich
verschuilt in een lichte mist, overgiet alles
met een wazig licht, zoodat het heterogene
landschap tenslotte toch een harmonisch ge
heel vormt.
Hoe het ontstaan is.
Zóó is Amerika ontstaan. Hoe kan het ook
anders? Het zou dwaasheid zijn aan dezen
zeearm, die op een grootere Schelde lijkt, het
zoete silhouet van een Zeeuwsch dorp te ver
wachten. Ga niet zoeken, dat je niet kunt ver
wachten. Hier kwamen dood-eenvoudige een
stuk of wat menschen uit allerlei hoeken van
de wereld bij elkaar, die kalmweg opnieuw en
voor-zich-zelf begonnen en er niet over dach
ten hoe het leven van hun mede-menschen er
uitzag. Waarom zouden ze ook? Het „levens
beeld" om een vreeselijk woord te gebrui
ken veranderde ieder jaar.
Een Engelsche gemeente-architect, die on
langs in New-York was om de Amerikaansche
huisvestingsproblemen te bestudeeren, kwam
tot de conculsie dat Amerika in deze zaken
ongeveer op het peil stond van Engeland in
1860. Dat was ongetwijfeld wat sterk uitge
drukt. Maar hij drong in ieder geval tot de
kern van de zaak door en zei dat het indivi
dualisme, dat den Amerikanen méér eigen is
dan ieder ander volk, daarvan de oorzaak is.
In zekeren zin had hij gelijk. In een tijdperk
van véél verdere technische ontwikkeling-
zijn de Amerikanen pas begonnen met rooi
lijnverordeningen, welstandsbepalingen en
schoonhendscommissie. Arbeiderswoningen is
iets dat pas nu begint, nu ook autowegen
worden gebouwd en park-aanleg van staats
wege wordt ondernomen. Trouwens, de trot-
sche zoon van Albion mag den Amerikanen
achterlijkheid verwijten, de Engelschen zijn
daarin bij ons alweer twintig jaar ten ach
ter.
Ik geloof echter dat deze Engelschman het
niet heelemaal bij het juiste eind had. toen
hij het Amerikaansche individua
lisme den schuld gaf van dit gebrek aan
eenheid. De Engelschen mogen individualis
tisch zijn. de Amerikanen zijn dat toch maar
in beperkten mate. Het is moeilijk een land
te bedenken waar de uniformiteit dwingender
in ieders leven ingrijpt. De menschen zijn.
met kleine uitzonderingen, eender gekleed. Ze
eten steeds hetzelfde. De voorbeelden liggen
voor het grijpen en zijn in Europa bekend.
Het bekendste is wel het feit, dat men op
één en den zelfden dag strooien hoeden gaat
dragen. Vilten hoeden zijn dan uit den boo
ze. En een dag eerder dan de anderen een
strooien hoed te dragen is gewoonweg be
lachelijk. De Amerikanen zijn daarin als
ichooljongens.
Zoo komen we dichter bij de werkelijke
oorzaak van hun z.g. individulisme, dat geen
echt individualisme is. Hun sociaal gevoel is
nog maar half ontwikkeld. Het is „confectie".
Het is een leefwijze, een stel leefregels, dat
haastje-repje in elkaar gezet is om door Jan
en alleman geaccepteerd te worden. Maar
het is daarom nog niet sociaal gevoeld, niet
werkelijk „beleefd".
Amerika haalt nog in".
De Amerikaansche maatschappen is nog
steeds bezig de meer voïgroeide Europeesche
samenleving in te halen. Behalve in die din
gen, waarvoor al als het ware een overeen
gekomen code is aangenomen en waarin
dus de meest kinderlijke anti-individualisti
sche geest heerscht leeft men nog in het
tijdperk van ieder-voor-zich, in het tijdperk
van het ongebreidelde individualisme en
van het commercieele liberalisme. Maar de
behoefte om dat individualisme overboord te
gooien die is er! Men verlangt er zelfs naar.
(En de New-Deal-politiek dankt dan ook zijn
populariteit aan het feit dat zij aan deze be
hoefte tegemoet komt.)
Men zou de scheidslijn tusschen col
lectiviteit en individualisme in Ame
rika ongeveer zóó kunnen trekken:
Wat er geproduceerd wordt, dat
draagt het stempel van collectiviteit
en uniformiteit. Grapefruit, Cigaret-
ten, Auto's Beaupty-parlors. Confectie-
niet-alleen-in-kleeren, maar dan
ook confectie van een ongeëvenaarde
volmaaktheid.
Hóe er geproduceerd wordt, pas
op! Nu komen we aan het cruciale
punt: hoe er geproduceerd wérd, ja
dat droeg het kenmerk van het meest
ongebreidelde individualisme! Bouw
maar raak, zonder rooilijn, zonder
schoonheidscommissie Fabriceer
maar raak, zonder zekerheid van af
zet, zonder controle op de productie.
Dit liep spaak toen het overgroote deel van
„de productie" door het groeiende mecha-
niseeringsproces zijn individualistischen
aard verloor. Want het werd duidelijk dat het
productie-proces niet meer individualistisch
bestuurd kon worden. Dat de ongebreidelde
concurrentie had afgedaan.
Daarom zal het nieuwe Amerika, dat na de
crisis opgroeit, ook een geheel ander karak
ter dragen. De achterstand wordt met lang
geen halve maatregelen ingehaald. En het
uiterlijk van de Amerikaansche wereld zal
er evenveel door veranderen, als het uiterlijk
van Europa, van Holland, veranderd is sinds
de stille dagen toen wijlen de Koningin-Moe
der nog Regentes was en er nog landauers en
coupé-tjes over de deftige maar leege straten
van onze grijze provinciesteden ratelden.
Wat een overpeinzingen naar aanleiding
van een autotocht! Maar er is zooveel dat ik
nu, na het tenminste gezien te hebben, be
ter begrijp.
Het wil tóch wat zeggen, zestien eeuwen
cultuur meer te hebben. Het heeft ons, Euro
peanen (binnen onze eigen miniatuurvolkjes
althans) een saamhoorigheid gegeven, een
socialiteit, die hier in Amerika nog pas aan
het groeien is. Wal wij hier nu zien. de de
pressie. en de haast revolutionnaire maatre
gelen die daarop volgen, zijn de groei-stui-
pen van het samensmedingsproces der maat
schappij. Deze convulsies geven van alles te
zien. financieelé débacles, geweldige sociale
bewegingen, gangsterdom. politieke schavui
tenstreken en een idealisme zooals alleen
Amerika dat kent. Maar daarover een vol
gend maal!
Mr. M. KANN.
VOOR DEN-
-POLITIERECHTER
Een nauwgezet steuntrekker.
Een Abbenesser landarbeider was de mee
ning toegedaan: je bent werkloos of je bent
het niet. dus werkloos zijn en eenigen ar
beid verrichten, dat gaat niet. Nu moest hij
wel om steun te ontvangen, gaan stempelen
en zijn steunbedrag gaan halen, maar dat
rangschikte hij niet onder arbeid: prettig
was het nu wel niet, maar dat was nu een
maal onafscheidelijk aan de steuntrekkerij
verbonden, dus dat nam hij dan maar. Ver
der mochten, meende hij, zijn verplichtingen
niet gaan en toen de voorzitter van den
landarbeidersbond aan de steuntrekkende
vroeg, wie naar Hoofddorp wilde gaan om de
steungelden te halen, meldde hij zich niet
aan. Andere werkloozen, minder consciën
tieus dan hij. haalden het geld wel, maar
eindelijk verdroot het den voorzitter, dat de
man nooit naar Hoofddorp wilde en daarom
richtte hij het verzoek op een keer speciaal
tot hem. Toen weigerde de man en de voor
zitter gaf te kennen, dat hij hem als bonds
lid zou doen royeeren.
Dit vond de man zoo in strijd met alle be
grip van rechtvaardigheid, dat hij den voor
zitter met handen en voeten te lijf ging, zoo
dat andere bondsleden tusschenfbeiden moes
ten komen.
De man stond nu terecht en hij wist niet
goed meer, of hij geslagen en geschopt had.
doch de anderen wisten het wel en zoodoende
was het bewijs geleverd. Op een vraag van
den politierechter, waarom hij het geld niet
had willen halen, had hij nu weer een an
der excuus, de verantwoordelijkheid was
hem te groot, zei hij. Maar omdat hij de ver
antwoordelijkheid voor het slaan en schop
pen blijkbaar wel had aanvaard, moest hij
ondervinden, dat hij f 8 moet betalen, con
form den eisch.
Beroepsnijd.
Een juffrouw in Bennebroek informeerde
aan een villa of er met de schoonmaak wat
opgeruimd werd en zij kreeg een rok, een
vest en een tafelkleedje, dat ze op haar kar
retje lei om dan haar inzameling bij andere
villabewoners voort te zetten.
Dit was niet naar den zin van een man,
die dezelfde praktijken uitoefende. Hij had
zich in het hoofd gezet, dat, als er op be
doelde villa iets op te ruimen viel. hij daar
in de eerste plaats voor in aanmerking
kwam: hoe hij er toe kwam zich dat mono
polie toe te kennen, wist hij niet te zeggen.
In allen gevalle nam hij geen genoegen met
de overdracht van rok. vest en kleedje aan
de juffrouw, waarom hij die goederen van
haar karretje op 't zijne overbracht. Hierin
berustte de juffrouw weer niet en zij ging
naar de politie, die op grond van het Burger
lijk Wetboek oordeelde, dat de juffrouw op
rechtmatigen en de man op onrechtmatige
wijze rok, vest en kleedje had verkregen, zoo
dat de man voor diefstal terecht moest
staan. Hij scheen nog niet goed van zijn mo
nopolie te willen afstappen, wat hem beden-
"kelijk dicht bij de gevangenis bracht. Alleen
zijn overigens goed gedrag hield hem er voor
loopig buiten. Een maand voorwaardelijk
was de eisch met drie proefjaren, waarmee
de rechter accoord ging.
De collectant.
In Zaandam liep een man langs de huizen
met een lijst, waarop een stempel van het
gemeentebestuur was afgedrukt en de man
vertelde aan de dames, die hem te woord
stonden, dat hij geld inzamelde ten behoeve
van de kinderen, die de school voor zwakzin-
't Eenige logische I
TRUMPF JUNIOR
MEESTER DER
BOCHTEN
4 cyl. 4 tact.
20 stuks 25 et.
GARAGE DEN HOUT,
WAGENWEG 164— 6—8,
TELEFOON 12138 HAARLEM.
(Adv. Ingez. Med.j
nigen bezochten. Het was de bedoeling, dat
het geld besteed zou worden voor een school
reisje.
Deze van philantropie getuigende mededeeling
gevoegd bij het gemeentelijk stempel miste
haar uitwerking niet, zoodat verschillende
personen inschreven voor een klein bedrag,
dat zij den man ter hand stelden. Ongeveer
drie maanden lang heeft de man dat spel
letje gespeeld, want een spelletje was het.
omdat hij de dubbeltjes en kwartjes voor
zich zelf behield en zijnerzijds geen poging
is gedaan om het bedoelde schoolreisje te
doen aanvangen. Hij moest daarom voor
oplichting terecht staan, doch was niet ver
schenen; hij zag zeker geen middel om zijn
handelwijze goed te praten.
De officier vond het optreden van den
man zeer afkeurenswaardig en eischte twee
maanden gevangenisstraf, welke de rechter
toewees
(Adv. Ingez. Med.)
BESTUURDER VAN BAKFIETS BIJ AAN
RIJDING GEDOOD
Vrijdagmiddag werd de groentehandelaar
D. R. van der Laan te Zaandam, terwijl hij
met zijn transportdriewieler op den Provin
cialen weg te Koog aan de Zaan ter hoogte
van de R.K. kerk reed, door een auto uit
Friesland aangereden.
Van der L. werd van het voertuig geslingerd
en vrijwel op slag gedood.
Om den Franschen Franc. Deva
luatie met 3313 verwacht.
Geen groote onrustverschijnselen
ten opzichte van den Gulden De
beurzen echter in afwachting van
monetaire gebeurtenissen. In
Amerika groote bedrijfswinsten,
maar dreigende belastingvoorstellen.
Daling van Nederl. Spoorweg
obligaties. Aflossing dollarobli
gaties Bataafsche. Een mooi
dividend van de Koninklijke.
Groote winststijging bij Werkspoor.
Goede prijzen voor tabak. Een
dividend op aandeelen Scheepvaart
unie.
De Fransche franc blijft de effectenbeurzen
beheerschen. De nieuwe minister-president,
Leon Blum, is bezig een ministerie te vormen,
dat tot taak heeft aan de politieke en mone
taire spanningen der laatste weken een einde
te maken.
Hoe zal zij dat doen?
De stembusoverwinningen der radicale par
tijen hebben in de groote fabrieken reeds
tot een agressief optreden der arbeiders ge
leid, die van de nieuwe regeering wonderen
van nieuwe maatschappelijke welvaart ver
wachten. En de Fransche schatkist is leeg.
Om de politieke spanningen te kunnen weg
nemen, of althans te doen verminderen, zul
len dus financieele operaties noodig zijn en
waar het Fransche staatscrediet de laatste
maanden sterk gedaald is. zoodat de kansen
op een groote leening in Amerika, waarvan
sprake was, niet zoo groot zijn, is het geen
wonder, dat het vraagstuk der devaluatie aan
de orde blijft.
Deze week verluidde, dat Blum het initiatief
zou nemen tot een internationale conferentie
ter voorbereiding van een stabilisatie der
valuta, in het kader waarvan dan ook de
Franc zou worden „aangepast", maar het
schijnt, dat deze uitweg hem zal worden af
gesneden. Blum heeft het bericht trouwens
tegengesproken. In Amerika en Engeland is
men voor dat denkbeeld nog niet rijp, althans
niet in die mate, dat binnen korten tijd zulk
een stabilisatie haar beslag zou kunnen krij
gen, En wachten kan men in Frankrijk niet
lang meer. Wel is de technische positie van
den Franc nog altijd sterk, maar de schat
kist staat bij de circulatiebank reeds voor et
telijke milliarden in het krijt en zal die schuld
den eersten tijd vermoedelijk moeten vergroo-
ten. Hierdoor wordt de positie der valuta ver
zwakt en het Fransche kapitaal steeds meer
naar het buitenland gedreven, waaraan op de
een of andere wijze paal en perk zal moeten
worden gesteld. Reeds zijn maatregelen getrof
fen om den speculatieven handel in goud en
gouden munten te beperken, waartoe men ook
in Engeland is overgegaan om den Franc te
steunen. Hier en daar meent men zelfs dat
Nederland en Zwitserland zullen volgen. Maar
als de Fransche kapitaalvlucht aanhoudt, de
schatkist in moeilijkheden raakt en geen bui-
tenlandsche credieten kunnen worden ver
kregen. zal de nieuwe regeering vermoedelijk
naar het middel der devaluatie grijpen. Men
maakt zich er daarom aan de beurzen lang
zamerhand vertrouwd mee, dat de volgende
maand ons devaluatie van de Fransche valu
ta brengen zal. De verwachting bestaat, dat
Fr. 100 met 1 zullen worden gelijk gesteld,
terwijl de tegenwoordige pariteit ca. Frs. 75 is.
In Hollandsch geld zou de franc dan straks
ca. 7V2 cent waard zijn inplaats van 9.75 cent,
zooals thans.
Dat hiermee gerekend wordt, blijkt wel uit
het stijgend disagio van de termijnaffaires in
francs op de deviezenmarkt. Voor één maand
bedraagt thans 25 a 30 cent per Frs. 100, voor
drie maanden 60 a 70 ct., terwijl het tegenover
het Pond nog grooter is, omdat ook de Gulden
tegenover het Pond eenigszins is gedepreci-
eex*d. Immers worden Ponden op drie maan
den met een agio van ca. 10 cent verhandeld,
waar uit blijkt dat ook ten aanzien van den
Nederlandschen Gulden de vrees voor deva
luatie niet is verdwenen.
We staan dus de eerste weken en maanden
waarschijnlijk weer voor hoogst belangrijke
gebeurtenissen, die als steeds op de beurzen
hun schaduw vooruit werpen en dit trouwens
reeds geruimen tijd hebben gedaan. Op aller
lei manier zijn er den laatsten tijd z.g. veilig
heidmaatregelen getroffen, door verkoop van
obligaties, aankoopen van buitenlandsche
fondsen, van aandeelen en van goud etc., met
het gevolg, dat er thans een periode van stille
afwachting is ingetreden,
Het feit, dat guldensobligaties meerendeels
min of meer belangrijk onder pari noteeren
en voor de aandeelen hooge koersen worden
betaald, maakt het trouwens problematiek of
veiligheidsmaatregelen thans nog effect zul
len hebben. Een devaluatie van den Franschen
franc zal, naar het izch laat aan
zien, in Frankrijk tot groote verkoopen van
buitenlandsche fondsen aanleiding geven, om
dat de tegenwaarde daarvan in francs dan
zooveel hooger is. En een devaluatie van den
Gulden zou in ons land eenzelfde gevolg heb
ben, omdat ook hier zoowel in Amerikaansche
shares als in Nederlandsche aandeelen tal van
angst- en speculatieve aankoopen hebben
plaats gehad. Men kan zelfs zeggen, dat uit
vrees voor een dergelijk aanbod, de beurzen
den laatste tijd reeds een ongeanimeerd ver
loop hebben, gelijk ook de prijzen van ver
schillende producten onder dienzelfden in
vloed zijn teruggeloopen. Er bestaat niet de
minste zekerheid, dat Engeland aan de deva-
lueerende goudlanden den tijdelijken valuta-
voorsprong zal gunnen en niet opnieuw den
ponaenkoers bij de nieuwe waarde van franc en
gulden zal ..aanpassen", in dat geval zou
vlucht in het Pond geen voordeel bieden.
Het is dus wel duidelijk, dat de beurzen
zich in een sfeer van groote onzekerheid be
vinden, waarbij het opmerkelijk is, dat het
Nederlandsche publiek, ook de Nederlandsche
belegger, ditmaal van heel weinig agitatie bltik
geeft. Van een paniekstemming is op de beurs
allerminst sprake, zooals ook wel blijkt uit de
rustige noteering van kort geld. Prolongatie
wordt voor 2 a 2 1/4% gesloten. Particulier
disconto noteert 2>2% en van een overstelpend
aanbod in Nederlandsche obligaties is geen
sprake. Het meeste kenmerkende verschijnsel
op de Beleggingsmarkt is de zakenloosheid.
Een kleine opflikkering beleefde de Duitsche
Youngleening', toen bekend werd. dat de
transferregeling in het tweede halfjaar-1936
weinig slechter zou zijn dan in het eerste
halfjaar. Bij den deplorabelen toestand van
Duitschland's financiën is men met „weinig
slechter" reeds dubbel en dwars tevreden.
Een onaangename verrassing heeft de Ba
taafsche den houders harer 4V2% Dollarobli
gaties bereid door dc- aflossing der feening aan
te kondigen. Natuurlijk in papieren dollars,
waartoe de Mij. blijkens de jongste rechter
lijke uitspraak, bevoegd is. De obligaties zijn
van 65 tot ca. 58 pCt. gedaald. Flauw waren
ook de Spoorwegobligaties. Zoowel- die van de
Staatsspoor als die der H.IJ.S.M. zijn in een
maand tijds 3 tot 6% in koers teruggeloopen,
zonder dat hiervoor een bepaalde reden is aan
wijzen. De regeering zwijgt over haar plannen
met de spoorwegleeningen in zeven talen en
laat dus den weg vrij voor allerlei beschouwin
gen over 't lot dier obligaties, aan de rechten
waarvan de regeering echter moeilijk kan tor
nen zonder vroegere verklaringen geweld aan
te doen. Waar het beleggend publiek en ook
tal van publieke fondsen een groot bedrag
spoorwegobligaties bezitten, zou het gewenscht
zijn, dat de regeering haar stilzwijgen verbrak,
teneinde grootere verliezen voor de bonafide
houders te voorkomen. De 4% obligaties
Staatsspoor noteeren nu reeds 6% lager dan
de 3'A% Nederland en nog slechts 6% boven
de 2Vz% N. W. S.
Op de aandeelenmarkt is doorgaans ook
alle levendigheid zoek. Amerika zorgt af en
toe voor wat hoogere koersen, maar ook in
New-York ontbreekt een vaste lijn in den
beurshandel, die heen en weer geslingerd
wordt, door gunstige berichten uit de bedrij
ven, hoogere dividenden, etc. aan den eenen
kant en een reeks belasting-ontwerpen der
regeering aan den anderen kant, om van den
invloed der valuta-onrust in Europa maar
niet te spreken.
Sinds de laatste weken baart de snel stij
gende petroleumproductie in de V. S. zorg,
al schijnen de desbetreffende berichten over
dreven te zijn. De financieele uitkomsten der
Amerikaansche olie-maatschappijen over het
eerste kwartaal zijn in elk geval bizonder gun
stig geweest.
Op de Lokale markt was de aankondiging
van 10V2% op de aandeelen Koninklijke tegen
7''2% over 1934 voor de beurs een verrassing,
daar off niet meer dan 10gerekend werd.
Voor aandeelen Unilever blijft belangstelling
bestaan, omdat dit aandeel op 110% en 4%
dividend over 1935 niet duur betaald is en uit
de medddeelingen van Mr. Pa tij n op de jaar
vergadering de conclusie getrokken wordt,
dat een devaluatie der goudvaluta het Uni-
lever-concern geen windeieren zou leggen. Val
len in het algemeen de verslagen over 1935
nog niet mee. dat van de Werkspoor wijst een
voordeelig saldo der exploitatierekening aan
van 56L134. terwijl 1934 nog een verlies liet
van 321.267. De Nederlandsche Spoorwegen
en de scheepvaartmaatschappijen zijn thans
de beste klanten. Een kleinere industrieele on
derneming. Hoek's Machine- en Zuurstoffa-
briek, heeft het dividend van 9 tot 11%
kunnen verhoogen. Zoo zijn er telkens enkele
lichtpunten aan te wijzen temidden van veel
somberheid. Ook de veilingen van Sumatra-
en Java tabak blijven gunstig verloopen. Deze
week leden de aandeelen Deli Batavia echter
een gevoelig verlies tengevolge van de mede
deeling ter vergadering, dat de nieuwe oogst
slechts beregend zal zijn. Waarbij bedacht
mag worden, dat een koopman zijn nieuwe
waar niet prijs voordat zijn oude verkocht is.
Vermelding verdient tenslotte, dat. de Ned.
Scheepvaart Unie haar aandeelhouders met
een dividend van 1.1% verrast, dat uit de
extra-reserve betaald zal worden. Van de
Paket wordt een mooi verslag verwacht
overigens hebben de Indische lijnen met een
zware concurrentie te kampen, in verband
waarmede dezer dagen in overleg met de Indi
sche regeering nieuwe tarieven zijn vastge
steld.
Zoo we reeds opmerkten, heeft de Geld
markt een rustig verloop gehad.
Noordhollandsch Landbouwcrediet N.V.
Bijkantoor Haarlem
KRUISWEG 74 TELEFOON 13890.
INCASSO'S OP BINNEN- EN BUITENLAND
(Adv. Ingez. Med.)
PERSONALIA.
Bij K. B. is benoemd tot ontvanger der
registratie en domeinen te Schagen, de heer
R. H. Suurmeyer, surnumerair der registratie
en domeinen ten kantore der registratie en
successierechten te Haarlem.
N.V. GEBR. GERZON'S MODEMAGAZIJNEN
In de jaarlijksche algemeene vergadering
van aandeelhouders van de N.V. Gebr. Ger-
zon's Modemagazijnen ziin de balans winst- en
verliesrekening over 1935 goedgekeurd. Het
dividend wercï vastgesteld op 6 pCt. voor
preferente aandeelen en 4 pCt. voor gewone
aandeelen.
De hoer Van Nierop, die als commissaris
moest aftreden, werd als zoodanig herkozen.
Het voorstel van de directie, om commissaris
sen een vergoeding van 2000 per jaar toe
te kennen werd goedgekeurd.
