Hef weer. Het Betouftijltste 53e Jaargang No. 16241 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Vrijdag 5 Juni 1936 HAARLEM S DAGBLAD SHrectie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTENper week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkery: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230. ADTERTENTIëN 1—5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclame» ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag ec aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange on Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange Alles indier geschiktheid ƒ600.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-. Duim ƒ2 ongeschiktheid ƒ.2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400,-, Vei het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare vc 50.-, Wijsvinger 1150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 30.— lies' Duim 75.-. Verlies Wijsvinger ƒ75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-. torwaarden. DIT NUMMER "BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, 5 Juni. Het Honderdste. Léon Blum's Kabinet van het Volksfront is Frankrijk's honderdste regeering sinds de schepping van de Derde Republiek, nu ruim 65 jaar geleden. Het is een ietwat raai- jubileum. Geen enkel land zal het Frankrijk benijden, hetgeen tot de zeldzaamheden bij jubilea be hoort. Het geeft een gemiddelden levensduur van zoowat acht maanden per regeering, en als de stichters van de Derde Republiek dezen loop van zaken hadden kunnen voorzien zou den zij er ongetwijfeld voorzorg aatregelen tegen getroffen hebben in hun eerste grond wet. Zij zouden gezegd hebben: als het zóó moet gaan houdt onze creatie het evenmin uit als de eerste en de tweede Republieken. Maar het is mogelijk gebleken. Met al haar onmis kenbare gebreken leeft la Troisième Répu- blique nu al ruim 65 jaar, zoodat de merk waardige instabiliteit der regeeringen voor het Fransche volk en in een bepaalde periode der historie aanvaardbaar blijkt te zijn ge weest en nog is. Hetgeen natuurlijk niet zeggen wil dat een ander volk er zich in ge schikt zou hebben, en evenmin dat de Fran- schen over 25 jaar nog met deze voortdurende variaties genoegen zullen nemen. Uit een statistiek, die de „Illustration" ge geven heeft, met een pracht van een grafische voorstelling erbij, ontleen ik eenige bijzonder heden aan het wisselvallig verloop. Er zij bij aangeteekend dat de misère al heel spoedig begonnen is omdat een der eerste presidenten van de Republiek, de maarschalk Mac Mahon, zijn bevoegdheid te buiten ging. en de Kamer op eigen politieke overwegingen ontbond. Dit schrikbarende geval leidde tot een dus- •danige vrees voor parlementsontbinding, dat men het middel dat wel degelijk in de Fran sche grondwet is vastgelegd sindsdien nooit meer heeft durven toepassen. Gevolg: iedere Kamer blijft vier jaar zitten al is er geen sta biele regeeringsmeerderheid in te vinden, en er ontstaan telkens weer periodes waarin rijen kabinetten als kaartenhuizen ineenvallen. De derde Republiek begon op 19 Februari 1871 met het kabinet-D.ufa-ure, dat twee jaar en drie maanden stand hield. Op 18 Mei 1873 viel het. Dufaure werd met de formatie der nieuwe regeering belast, maar zijn tweede kabinet hield slechts éen week stand. Daarop volgde een heele reeks kortstondig-levende regeerinigen in een tijd, waarin vooral mo narchisten de Republiek nog zwaar bestre den. In 1877 was Frankrijk al aan zijn twaalfde regeering toe (Dufaure's derde formatie die ruim één jaar duurde) en daarna hielden achtereenvolgens Waddington, de Freycinet, Jules Ferry, Gambetta, opnieuw de Freycinet, Duclerc en Fallières maar enkele maanden of weken stand. Het tweede kabinet-Jules Ferry (1883-1885) leefde twee jaar en twee maanden, het vierde kabinet-de Freycinet (18901892) bijna twee jaar. Daarna weer jarenlang misère tot Mé- liiie (1896-1898). Het einde der 19e en het begin der twintigste eeuw schenen meer sta biliteit te zullen brengen. Waldeck-Rousseau (1899-1902), die met een stem meerderheid in de Kamer begon, verbe terde alle records en hield volle drie jaren stand. Dit is tot op den huidigen dag de lang ste levensduur van een Fransche regeering in de Derde Republiek gebleven. Combes (1902- 1905) evenaarde hem bijna met 2 jaar en 7 maanden, en Clemenceau (1906-1909) kwam nog dichter bij met 2 jaar en 9 maanden. De twintigste eeuw heeft verder niet veel continuïteit gebracht, behalve Poincaré's ka binetten, waarvan er drie elk ruim twee jaar duurden en Clemenceau's tweede regeering (1917—1919). Briand blijft de houder van het persoonlijke record in kabinetten-tal: hij heeft er elf gevormd. De meeste duurden maar heel kort. Zal Blum, de man die het jubileum-kabinet leidt, een lang regeerings-leven. beschoren zijn? Weinigen gelooven het. R. P. De Varkenscentrale gedagvaard. Grossiers achten zich benadeeld door ingrijpen der Centrale op de binnenlandsche markt. 's-GRAVENHAGE, 5 Juni. De Neder- landsche bond van groothandelaren in var- kensvleesch en groothandelaren, tevens producenten van spek en reuzel („Neprova") is overgegaan tot de dagvaarding van de Ne- derlandsche Varkenscentrale en het eischen van schadevergoeding ten behoeve van zeven zijner leden, allen grossiers in varkensvleesch, die deze schade zouden hebben geleden ten gevolge van verschillende onrechtmatige da den. die de varkenscentrale zou hebben be gaan en wel door in te grijpen in den han del in varkens en varkensvleesch, bestemd, voor de binnenlandsche markt. Het weer is danig in de war, Gedurende een week of wat, En af en toe is-'t boos en bar, Zoo kil, zoo winderig en nat. De brave Nederlander klaagt, Terwijl hij rillend verder gaat, En in zijn machteloosheid vraagt: Is dit nou zomermaand-klimaat? Hij haalt zijn brave neus daarvoor En om een andre reden op, Dit teeder lichaamsdeel komt door Den regen leelijk in den drop. En als hij zoo mistroostig snuit, Wanneer hij niest met luid misbaar, Denkt hij, terwijl hij d' oogen sluit, De herfst is wel wat vroeg dit jaar. Maar waarom nu zou gauw getreurd, Het weer is tijdelijk wel slecht, Maar dat is ieder jaar gebeurd, Dat komt ook spoedig weer terecht. Zoo'n tijd is nimmer lang van duur, A! lijkt het lang sinds het begon, Hoeveel er nat is in nat-.uur, Zelfs in een zon-dvloed vindt men zon. P. GASUS. De heer F. H. Smit Zaterdag 75 jaar. Zaterdag 6 Juni a.s. zal de lieer F. H. Smit, oud-voorzitter van de Haarlemsche Handels- vereeniging, den 75-jarigen leeftijd bereiken. De heer Smit is in Haarlem een bekende persoonlijkheid. Gedurende tal van jaren is hij voorzitter der Haarlemsche Handelsver- eeniging geweest en ook in het bestuur der Middenstands Centrale nam hij steeds een vooraanstaande plaats in; verschillende malen was hij voorzitter dier organisatie. Ook in het toenmalig Burgerlijk Armbestuur heeft de heer Smit langen tijd met groote toewijding veel en nuttig werk verricht. Jaren lang stond de heer Smit aan het hoofd van een groote encadreurs- en kunst zaak in de Groote Houtstraat en hij was dus volkomen op de hoogte met de nooden en behoeften van den middenstand. Veel heeft hij gedaan om dien stand in Haarlem omhoog te brengen. Het noodlottige vliegtuig ongeluk op Schiphol. Onderzoek door den Rijksstudiedienst voor de luchtvaart. AMSTERDAM, 4 Juni. Heden hebben de heeren dr. ir. H. J. van der Maas eii J. van der Heyden voor den Rijksstudiedienst voor de luchtvaart de wrakstukken onderzocht van het gisteravond op Schiphol neergestorte Oos-^ tenrijksche sportvliegtuig. bij welke ramp de Nederlandsche bankier Mr. A. J. van Hengel en de Oostenrijksche vliegtuig-instructeur G. von Brumowsky om het leven zijn gekomen. Men had de wrakstukken onaangetast gelaten, teneinde de deskundigen in de gelegenheid te stellen, zich aan de hand van hun bevin dingen ter plaatse zoo -mogelijk een oordeel te vormen omtrent de oorzaak van het onge val, teneinde daarover het officieele rapport uit te brengen, Na afloop van het onderzoek zijn de overblijfselen van het vernielde toe stel vrijgegeven. In den loop van den morgen heeft zich ook de kanselier van het Oostenrijksche con sulaat, majoor F. Lauritsch, naar Schiphol be geven om zich van de bijzonderheden van de ramp op de hoogte te stellen. Zeer waarschijn lijk zal door bemiddeling van het consulaat het stoffelijk overschot van kapitein Von Bru mowsky naar Oostenrijk worden overgebracht. De teraardebestelling van mr. Van Hengel zal Zaterdag a.s. plaats hebben op de Ned. Herv. Begraafplaats Oud-Leusden te Leusden. Aan de groeve zal niet worden gesproken. Schuschnigg betuigt zijn deelneming. Bondskanselier Schuschnigg heeft aan de weduwe van den heer van Hengel het volgen de condoleance-telegram gezonden: „Diep ge troffen door het bericht van den tragischen dood van Uw echtgenoot, verzoek ik U de ver zekering mijner innigste deelneming te aan vaarden", Ook de Oostenrijksche bondspresident heeft zijn deelneming telegrafisch aan mevrouw Van Heugel betuigd. De resten van het Paleis-orgel. Hebben een kooper gevonden. Ieder stelt belang in hetgeen in zijn naaste omgeving gebeurt. En als iemand wat ziet, waarvoor hij geen verklaring kan geven, blijft er bij hem een onvoldaan gevoel. Hij blijft nieuwsgierig. Zoo was het ook met een bewo ner van de Groote Markt, die drie groote wa gens met onderdeelen van een groot orgel uit het Haarlemsche Stadhuis zag sleepen. Het eenige wat hij te weten kon komen was, dat die vracht vervoerd moest worden naar een orgelfabriek in Alkmaar. Bij de nieuwsgierig heid is ook nog eenige onrust gekomen, door dat die Groote Markter later in de courant las, dat die fabriek verbrand is. Waren die orgel- onderdeelen van ons mooie St. Bavo-orgel, of van het niet minder mooie orgel in het Gem. Concertgebouw? Toen hij ons deelgenoot maakte van zijn ge moedsstemming, hebben wij natuurlijk den heer G. Robert gevraagd. Maar die stelde ons gauw gerust. Toen de gemeente indertijd het orgel uit het Paleis voor Volksvlijt te Amster dam ten geschenke ontving, is het bij de plaatsing in het Concertgebouw gemoderni seerd. Daardoor moesten verschillende onder deelen, die niet tot het klankgevende gedeel te behoorden, vervallen. Die restanten hebben eenige jaren gezworven tot ze tenslotte een onderdak vonden op de zolders van het Stad huis. Om daar te wachten tot er een liefheb ber kwam. Die kooper is eindelijk komen op dagen. Vandaar het transport naar Alkmaar. Of de resten daar verbrand zijn is hier niet bekend, maar het kan Haarlem ook niet veel interesseeren. De stukken waren voor ons or gel immers van geen waarde meer en de gemeente heeft er geld voor gekregen! De werkloosheid te Haarlem. Aantal werkloozen van 7100 tot 6000 gedaald. Aan het eind van Februari van dit jaar wa ren te Haarlem 7100 werkloozen ingeschreven. Dit was het hoogste aantal dat in deze crisis bereikt werd, het was zelfs 10C0 hooger dan een jaar te voren. Gelukkig is er zooals "wij reeds medegedeeld hebben een daling in getreden. Thans is het aantal tot even over de 6000 gezakt. Een vermindering dus van bijna 1100. Het is evenwel jammer, dat de daling zich niet heeft doorgezet. Reeds eenige weken blijft het juist even boven de 6000. Een omstandigheid die tot voldoening stemt is, dat het aantal werkloozen thans niet meer dan 600 boven het aantal van verleden jaar is. (Dus geen 1000 meer zooals in Fe bruari). Het is evenwel raadzaam daaraan geen al te optimistische beschouwingen te ver binden, want juist de laatste weken toont de statistiek neiging tot kleiner worden van het verschil met verleden jaar. St. Bavo-orgel in 1938 200 jaar. Plannen voor de oprichting van een restauratiefonds. Eenige weken geleden vestigden wij er in een artikel de aandacht op, dat in 1736 begonnen is met den bouw van het orgel in de St. Bavo In 1738 was het voltooid, zoodat het in 1938 200 jaar geleden zal zijn, dat Haarlem met dit mooie orgel verrijkt werd. In een onderhoud dat wij met den organist George Robert had den, werd de wenschelijkheid naar voren ge bracht ter gelegenheid van dit jubilé het orgel te restaureeren. In een ander onderhoud met den heer Robert (in verband met het 25-jarig jubilé der avondorgelbespelingen) werd ge wézen op de wenschelijkheid het orgel tevens uit te bouwen, opdat het mogelijk zal zijn daarop ook de moderne orgelwerken uit te voeren zooals die geschreven zijn. Thans ontvangen wij het volgende commu niqué: Naar wij vernemen bestaat het voornemen tot stichting te komen van een fonds, waaruit de kosten van eene eventueele restauratie (verrijking) van het St. Bavoorgel, ter gele genheid van zijn 200-jarig bestaan in 1938 be streden kunnen worden. Alg. Ned. Typografen Bond 70 jaar. Jubileumpakket voor de leden. F. Keerwoll' Deze week bestaat de Algemeene Nederland sche Typografen Bond zeventig jaar. Dit jubi leum wordt niet met feestvergaderingen ge vierd. Toch is het voor de leden niet onopge merkt voorbij gegaan. De ruim 10.000 leden in ons land hebben allen een jubileum-pakicet thuis gestuurd gekregen, inhoudende een si garenkoker, een suiker- en theelepel, alle voorzien van het embleem van den bond. Ver der een trommel biscuits en een doos bonbons. De vrouwelijke leden kregen hetzelfde pakket, maar inplaats van den sigarenkoker een fleschje eau de cologne. De penningmeester van de afdeeling Haar lem, de heer F. Keerwolf, hoopt op 26 October a.s. den dag te herdenken, dat hij 25 jaar deze belangrijke functie vervult. Dit is waarlijk geen geringe prestatie, wanneer men bedenkt, dat de afdeeling Haarlem ruim zeshonderd leden telt. Deze bescheiden organisatieman zal dan wel ervaren, dat de leden zijn accuraat werk op prijs stellen. BINNENBRAND IN DE BELLAMYSTRAAT Hedenmiddag te ongeveer 12 uur brak brand uit ha de Bellamystraat ten huize van de fa milie v. L. Het vuur, dat in de keuken woedde, is vermoedelijk ontstaan door het omvallen van een primustoestel. De brandweer, die spoedig ter plaatse was, had het brandje wel dra onder den knie. In de keuken was echter een flinke verwoesting aangericht. Ook in de gang was eenig houtwerk geblakerd. Het huis raad, dat door de bewoners ten deele naar bui ten was gebracht, kon evenwel weer binnenge dragen worden, want de overige vertrekken hadden geen schade geleden. De brand trok op het drukke middaguur veel belangstelling, zoodat de politie de Bellamy straat afzette, Korps Motordienst. Weer naar huis. De dienstplichtigen die sedert 4 April hl., in verband met de buitengewone maatregelen, onder de wapenen zijn gebleven, zullen op 16 Juni a.s. met groot verlof vertrekken. Souvenirjagers plunderen de „Queen Mary". Voorwerpen met nijptangen en schroeven draaiers verwijderd. NEW-YORK, 5 Juni (Reuter). De New-York Herald Tribune meldt, dat ook de Queen Mary niet aan de plunderzucht der souvenïrjagers is ontkomen. Sedert de aankomst te New-York hebben meer dan 35.000 bezoekers zich mees ter gemaakt van tafelbenoodigdheden, plan ten, pendules, kalenders, aschbakken en por- celeinen voorwerpen. De chef-steward, die zijn tranen nauwelijks kon bedwingen bij het zien van de groote schade, verklaarde, dat de voor werpen met behulp van nijptangen en schroe vendraaiers moeten zijn verwijderd. Intus- schen worden voorbereidselen voor de terug reis naar Southampton getroffen. DE AANKOMST VAN DEN NEGUS TE LONDEN.. Links een blik op de wach tende menigte, waaronder zich vele kleurlingen bevonden, voor het Waterloo- dation. Rechts Ilaile Selassie en zijn familie op het balkon van het Abessynische gezantschap. Prinses Tsahai dankt via de microfoon voor de ontvangst. I Het woord is aan.... Alfred de Vigny: De kunst is een keuze uit de waarheid Rechtsche oppositie verlaat het Spaansche parlement. Geen verdere deelneming aan de zittingen? MADRID. 5 Juni (D.N.B.-A.N.P.) De rechtsche oppositie heeft tijdens de nacht zitting van het Spaansche parlement in haar geheel de zittingszaal verlaten. In een van daag bijeengeroepen partijleidersvergadering zal zij een .beslissing nemen over de doelma tigheid van een verder deelnemen aan de zit tingen van het parlement. De rechterzijde is uit het parlement Se trokken op grond van een uitlating van den minister van Onderwijs, die in den loop van de debatten over de opheffing van het onder wijs door geestelijken verklaarde, dat het door geestelijken gegeven onderwijs „armzalig nietswaardig en de ondergang van het Spaan sche schoolwezen was". De rechtsche partijen zien in deze uitlating een ongehoorde beleediging van het Spaan sche volksgevoel, welke te zwaarder weegt, daar zij uit den mond van een minister komt. De Lighal-uitvoeringf. De kampioen Wedel werkt mee. Het programma van de Zaterdagavond op het H. F. C.-terrein te houden Lighal-uitvoe- ring bevat negen nummers, die in de grootste verscheidenheid het geheele gebied van de gymnastiek bestrijken. Telkens met vele honderdtallen tegelijk zul len 4 nummers vrije oefeningen te zien wor den gegeven, n.l. door jongens van 5e klassen van het lager onderwijs, door meisjes van 5e. 6e en 7e klassen van het lager onderwijs, door meisjes en jongens gezamenlijk van de U. L. O. scholen en tenslotte door jongens van 6e en 7e klassen van het L. O. Volksdansen zullen te zien worden gege ven door meisjes van 7e klassen der lagere scholen Met springen en toestelturnen in klassikalen vorm treden resp. op jongens en meisjes van U. L. O. scholen. Met dames en heeren komen vijf van de belangrijkste vereenigingen van Kennemer- land uit. Er wordt aan toestellen geturnd door Bato, Turnlust Haarlem, Turnlust Be verwijk en O. S, S. Keurturners uit den Ken- nemer Turnkring zullen aan brug werken, en K. T. K. keurturners geven ook een der gelijk nummer. Aan laatstgenoemd nummer werkt ook mede de trainer van den K. T. K., de Hagenaar Frits Wedel, leampioenturner van Nederland. Wedel maakte Zaterdag deel uit van onze ploeg in den landenwedstrijd BelgiëHongarijeNederland; hij wist daar in vrijwel even zooveel punten te behalen als de wereldkampioen, de Hongaar Dr. Pelle. Het optreden van Wedel zal dus van de Lighal- uitvoering een bijzondere attractie zijn. Turnlust Haarlem demonstreert verder staaf-oefeningen. Concordia en Turnlust Be verwijk zullen dansen laten zien. Verschillende nummers worden met bege leiding van muziek uitgevoerd. Voor dat doel is een luidspreker-installatie opgesteld. Ook „Harmonie-Crescendo" zal de uitvoering mu zikaal opluisteren. De entree-prijzen zijn zeer laag gesteld, n.l, 15 cent staanplaatsen, 30 cent onoverdekte tribune en 60 cent overdekte tribune. Voor ieder dus bereikbaar om mede te werken aan het goede doel en te genieten van schitterend turnen. Het kabinet Blum is gisteren samengesteld. pag. 4 De Fransche stakingen nemen een steeds grooter omvang aan. pag. 4 Chineesclie militaire leiders wekken op tot verzet tegen Japan. pag. 4 Er is weinig kans, dat de Tweede Kamer de vaste lasten-ontwerpen zal aannemen. pag. 3 Teruglevering van ondermelk zal weer ver plicht worden gesteld. pag. 3 Tegen den man, die verdacht wordt van den moord in den IJpoldcr is 12 jaar geëischt. pag. 3 Zware straffen zijn voor de Haarlemsche rechtbank geëischt wegens meineed en uit lokking daarvan. pag. 6 De asphyxiatie-inrichting te Haarlem bestaat 40 jaar. pag. 13 Scheffcr verbetert het record 400 meter rug slag. pag. 11 ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Het honderdste. pag. 1 K. de Jong: Concert voor de Werkloozen. pag. 4 II. D. vertelling. Andreas Poltzer: Het billet van 100 mark. pag. 6 Voor de jeugd. pag. 9 en 10 De burgerlijke stand van Haarlem is opge nomen op pag. 7.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1936 | | pagina 1