Hei Betattytijksie BERICHT 53e Jaargang No. 16249 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Maandag 15 Juni 1936 HAARLEM S DAGBLAD Directie: 1*. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTENper week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden f3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week f 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.7254. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ADVERTENTIcN 1-5 regels 11.75. elke regel meer 10.35. Reclames 0.60 per regel Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels 0.60. elke regel meer 0.15. Onze Oroentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-. Duim ƒ250.-. Wijsvinger I 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 30 Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Verlies Duim ƒ75.- Verlies Wijsvinger 75.-. \er es an ere vinger Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. HAARLEM, 15 Juni. G. K. Chesterton, t De Engelsche essayist, dichter en roman schrijver Gilbert Keith Chesterton is op 62- jarigen leeftijd gestorven. De herdenking van deze bijzondere litteraire figuur zal ongetwij feld leiden tot een herlevende belangstelling in zijn werk, dat wel degelijk van dezen tijd is al waren allerlei funeste invloeden Chesterton voorbijgegaan en al bleef deze scherpe, criti- sche geest strijden voor de blijvende erken ning van groote levenswaarden op een wijze, die sommigen gaarne ouderwetsch zouden noemen. Als stylist werd hij door weinigen van zijn tijdgenooten geëvenaard, en zijn langdurige werkzaamheid in de journalistiek had hem een buitengewoon veelzijdige belang stelling en een merkwaardige voorliefde voor actueele vraagstukken bezorgd. Vandaar ook ongetwijfeld zijn uitgesproken sympathie met George Bernard Shaw en met H. G. Wells, vermoedelijk nog meer met Wells omdat die, evenals hij, het menschelijke met liefde door voelde. Chesterton's humor, sprankelend steeds, brillant vaak, was dieper en inniger dan die van Shaw, al kon ook zijn geest soms alleen maar flonkerend zijn. Begrijpelijk schijnt voor een man als deze zijn uitgesproken afkeer van een zwaar en breedsprakig romancier als Thomas Hardy, in plechtige litteraire kringen en vooral door academische beschouwers van de litteratuur zoo veelvuldig geprezen en vereerd. Het droog- professorale was Chesterton wel zeer vreemd i en meer dan eens heeft hij er zijn pen op gescherpt. Wellicht heeft hij als criticus en essayist zijn knapste werk geleverd, maar ook zijn ge dichten, zijn biografieën over Browning, Dickens en Shaw, zijn merkwaardige presta ties op het gebied van de detectiveroman (The Wisdom of Pather Brown, Tlje Innocence of Father Brown), waarin hij een kleinen, be scheiden priester de zonderlingste raadselen laat oplossen moeten tot het beste in de En gelsche litteratuur van de laatste kwarteeuw gerekend worden. Chesterton was geboren Londenaar en had een in Engeland zeer ongewoon voorkomen: hij was namelijk buitengewoon corpulent en hezat de levensvreugde, die met dezen li chaamsbouw pleegt samen te gaan. Ondanks de scherpte van zijn critiek bezat hij vele vrienden. Hij leefde heel eenvoudig en laaf de zich het liefst aan de bronnen van eigen en anderer intellect en humor, waarhij hij temidden der journalisten van Fleet Street zich veelvuldig onderscheidde.. De Engelsche liefde voor het organiseereh van schijn-te- rechtzittingen en schijn-parlementen vond in hem een toegewijd leider. Vaak heeft hij als rechter in een „mock-tribunal" merk waardige bewijzen van zijn buitengewoon redenaarstalent en zijn schitterenden geest gegeven. Veel maatschappelijke en politieke hervor mers die hij fel had bestreden droegen hem vriendschap toe en ontmoetten hem veel en gaarne een situatie die in de Britsche op vattingen trouwens volstrekt niet als onge woon mag gelden. De Brit is in zijn politieke geschillen uitermate verdraagzaam en weet anderer overtuiging veelal oprecht te eerbiedi gen, hetgeen waarschijnlijk een der bases van het zoo krachtige en gezonde Engelsche par lementarisme is. Chesterton ging in 1922 over naar den R.-K. godsdienst en werd zeer bevriend met een ander groot R.-K. litterator in Engeland Hilaire Belloc. Hij heeft zijn levenswerk be sloten met zijn némoires te schrijven, die hij enkele weken geleden voltooide en die binnen kort zullen verschijnen. Een lang en smarte lijk sterfbed bleef hem bespaard: hij stierf plotseling, aan een embolïe. Hij heeft zijn heele leven door hard gewerkt hij hield van zijn medemenschen en hij was een der corypheeën van de Britsche littera tuur der twintigste eeuw. Ongetwijfeld was hij een der lievelingen van de Fortuin, maar hij heeft velen in zijn levensblijheid en in rijn kunst doen deelen. R. P. De begrootingscijfers wijzen in de goede richting. AUTOBUS BIJ WILLIGE—LANGERAK IN WETERING GEREDEN. Zondagavond is een autobus van den dienst SchoonhovenUtrecht onder de ge meente Willige-Langera-k in een wetering gereden, toen het linker-achterwiel van den wagen liep. De chauffeur en negen passagiers konden ongedeerd den wal bereiken. WETHOUDER BOES HOUDT WEER SPREEKUUR. De heer A. G. Boes, wethouder van onder wijs, zal Woensdag a.s. zijn gewone spreek uur weer houden. De opening van den Volksraad Toestand beter „omdat aan onderlingen strijd geen kracht wordt verspild." Aneta meldt: De Gouverneur-Generaal van Ned.-Indië Jhr. Mr. B. C. de Jonge, open de heden voor de laatste maal de zitting van den Volksraad, om daarin slechts terug te keeren ter gelegenheid van de overgave van het bestuur aan zijn opvolger Jhr. Mr. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer. Spreker begon zijn rede met er de aan dacht op te vestigen dat de begrooting voor 1937 een minder somber beeld vertoont dan aanvankelijk werd verwacht. De verwachtin gen dienaangaande waren niet hoog gespan nen. Maar wat zegt: „minder somber?'' Het zegt weinig, omdat nog steeds geen verder liggend doel kon worden gesteld en bereikt dan „geen toeneming van schuld". De be lastingen zijn nog steeds op een te hoog peil gehouden. Een armslag kon nog niet worden verkregen. De bezuiniging en versobering moest onverbiddelijk worden voortgezet. Maar toch zegt deze lichte verbetering veel, als men daarin werkelijk een keerpunt mag zien. Voor het eerst na een reeks van jaren wordt verkregen dat de bezuiniging op de uitgaven niet tenief wordt gedaan of ver wordt over troffen door den teruggang van de inkom sten. De cijfers zijn nog niet overweldigend, doch wijzen in de goede richting. De belastingen zijn voor het dienstjaar 1937 f 4.500.000 gunstiger geraamd dan de herziene raming over 1936. De landsbedrijven geven een grooter uit- keering van f 8.700.000, waartegenover de overschotten van de overige landsbedrijven echter f 1.400.000 lager moeten worden ge steld. De diverse middelen werden f 1.200.000 hooger geraamd, terwijl de buitengewone dienst een gunstiger aspect van f 1.100.000 vertoont. De landsverdediging vraagt f 3.300.000 aan hoogere gewone uitgaven. Als nieuw middel werd op de begrooting gebracht de verhooging van het uitvoerrecht op bevolkingsrubber van 5 pet. tot 10 pet., zulks in verband met de invoering van de individueele rubberrestrictie. De bijzondere betaling door de aardolie- maatschappijen is voor 1937 omgezet in een gegarandeerden minimum-cijns van f 1 per ton gewonnen ruwe olie van de cijnsplichtige terreinen. Alles tezamen bleek het mogelijk een be drag van f 12.000.000 te overbruggen, niet welk bedrag de begrooting voor 1936 door ver schillende oorzaken verwijderd bleef van den eisch, dat geen schuldvermeerdering meer zou plaatsvinden. De aanpassing van de Landsuitgaven aan de veranderde omstandigheden werd. ruw ge zegd, voltrokken op een basis van f 300.000.000 waarop destijds werd voorzien dat een even wichtstoestand zou kunnen worden verkre- gen. De eerste etappe op den weg naar een evenwicht in de landshuishouding is thans afgelegd. Voor het eerst kan weer een stijging van inkomsten worden geraamd. Spreker noemt daarom het economisch aspect van Indië minder somber. De wereldhuishouding- schijnt meer en meer een weg te zoeken (en te vinden) tot een meer normaal handelsverkeer. Aangaande Japan verklaart spreker, dat de Regeering nog steeds streeft naar een voor beide landen wenschelijk resultaat. Spreker acht het verblijdend dat de scheepvaartbesprekingen onlangs met een goeden uitslag werden bekroond. De binnenlandsche economische toestand ondervond de terugslag van de verbeterde wereldverhouding. De algemeene toestand in de Buitengewes ten is bepaald beter. Het vraagstuk der werkloozen blijft een bron van zorg. Voor de jeugdige werkloozen en anderen blijven de omstandigheden moeilijk. Hierop is de volle aandacht gevestigd. Den toestand in geheel Ned.-Indië ziet spreker, niettegenstaande alle ongunstige omstandigheden, als beter dan tevoren. Dit is te danken aan de consolidatie en de op leving in het buitenland, aan de volkomen rust en orde in het eigen land en aan het feit, dat ieder vleugje van vooruitgang hier te lande kan worden opgevangen en gebruikt omdat aan den onderlingen strijd geen aan dacht of kracht wordt verspild. De gemeenschap staat klaar om de moei lijkheden dezer tijden te aanvaarden en te overwinnen. Tot slot memoreerde Jhr. de Jonge, dat Nederland Indië de hand toestak. „Wij grij pen die zonder aarzelen en met dankbaar heid, in de vaste overtuiging, dat die twee handen ineen hooren". TWEE PASGEBOREN PONNY-VEULENS TE BEZICHTIGEN. Twee Shetlandsche ponnies van het hier ter stede bekende reclamebedrijf van den heer M. Stui hebben in één week tijds bei den het leven geschonken aan een veulen. De jonge diertjes zoowel als de moeders ver- keeren in uitstekende conditie. Aangezien een dergelijk tafreeltje uit het familieleven der ponnies voor de Haarlem mers geen alledaagsch schouwspel is. heeft de heer Stui zijn stal aan de Assendelver- straat 16 voor het publiek ter bezichtiging opengesteld. Van de gelegenheid wordt ge bruik gemaakt om de bezoekers attent te maken op een daar aanwezig collectebusje ten bate der t.b.c.-bestrijding, zoodat de ge- rins vermeerdering der ponnies bovendien een goed doel ten nutte komt. Gez ondheid, niet te koop m et goud, Schi srtkt TARVO Brood aan jong en oud (Adv. Ingez. Med.) Bijdrage in het „Borgstellings fonds voor Kennemerland". B. en W. stellen voor ƒ2000 te geven. Het gemeentebestuur van Haarlem heeft verzocht bij te dragen in het ..Borgstellings fonds voor Kennemerland". B. en W. van Bloemendaal stellen voor in het kapitaal dier stichting f 2000 bij te dragen onder door hen te stellen voorwaarden. GIFT VAN TIENDUIZEND GULDEN. Prof. dr. K. Schilder, hoogleeraar aan ae Theologische School te Kampen, ontving wederom een gift van tienduizend gulden, thans ten behoeve van de vestiging van een zesde hoogleeraarsplaats aan deze Theol. School. JONGEMAN BIJ PLEIZIERTOCHT VERDRONKEN. Zondagavond te omstreeks zeven uur is de 25-jarige Godefridus Simonis uit Raams- donksveer. die met vijf andere personen in een motorboot een pleiziertocht maakte, op de Vischplaat onder de gemeente Drummeien overboord gevallen en jammerlijk verdronken Een der andere inzittenden is het slachtoffer dat in een draaikolk was terechtgekomen, nog nagesprongen, doch zou bij deze reddings poging ongetwijfeld eveneens zijn omgeko men, indien hij niet een hem toegestoken roeispaan had weten te grijpen, waarmee hij weer aan boord getrokken werd. LEES-GENOT? EEN BRIL VAN KEIP! (Adv. Ingez. Med.) MODERNE WONINGEN te koop f 5000. - JUNOPLANTSOEN i te huurf 34.— per maand S. VELDKAMP, Van Dortstraat 90 Telefoon 16375. (Adv. Ingez. Med.) Voor een mooi behang naar BAKKER. Wij snijden GRATIS randjes voor U af. Vak kundig personeel beschikbaar. EERSTE SCHOTENSCHE PAPIERHANDEL, Gen. Cronjéstraat 135, Haarlem-N., Telef. 11657 (Adv. Ingez. Med.) Belgische mijnstaking gaat heden in. De eisohen der stakers. Uit Brussel: De eischen van de mijnwerkers, die heden in algemeene staking gaan, zooals Zondag door het nationaal congres is besloten, luiden: 10 procent loonsverhooging, met een minimum van 43 francs per dag voor ondergrondsche arbeiders, 40-urige werkweek en vacanties met behoud van loon. VEREENIGING VAN VRIJZINNIG HERVORMDEN. Tweetal voor een voorganger. Het beroepingswerk is nu zoover gevorderd dat het bestuur het volgende tweetal heeft opgemaakt: 1. Ds. G. H. Moll van Charante te Borger. 2. Ds. M. W, J. van Linschoten, tot voor kort te Paramaribo. Maandag 22 Juni heeft in de ledenverga dering de beroeping plaats. Aanrijding op onbewaakten overweg. Dochter van burgemeester van Haastrecht gedood. Zondagmiddag is de 23-jarlge freule Mex van Heemrt van Dingshof, dochter van den burgemeester van Haastrecht toen zij met haar jongere zuster den onbewaakten overweg bij blok 11 onder de gemeente Reeuwijk per rijwiel passeerde, door den van Utrecht ko menden Dieseltrein. die te 14.26 uur te Gouda moet aankomen gegrepen en op slag gedood. De jongere zuster, die voorop reed. was juist de spoorbaan over. toen de aanstormende trein de vlak achter haar rijdende zuster greep. Blijkbaar heeft zij den trein op het laatste moment gezien en toen geremd, het geen haar noodlottig is geworden. De trein bestuurder, die het ongeluk niet kon verhin deren, stopte. Het zwaarverminkte lijk van het slachtsoffer werd met denzelfden trein naar het station Gouda vervoerd, vanwaar het per ziekenauto naar het Van Iterson-ziekenhuis is overgebracht. Het herdenkingsconcert in de Groote Kerk. Hendrica Hessels. Zooals wij eenige dagen geleden reeds aan gekondigd hebben zal op Woensdag 17 Juni in de Groote Kerk een herdenkingsconcert werden gegeven, daar het 25 jaar geleden is, dat het eerste gemeentelijk avond-orgelcon cert in die kerk werd gegeven. Behalve de musici, wier portretten wij dezer dagen publiceerden, verleent ook de celliste, mej. Hendrica Hessels, haar medewerking. Auto in het Winschoterdiep gereden. De vijf inzittenden door chauffeur gered. I Het woord is aan.... R. Schumann: Een ivaar meester leidt geen leerlingen op. doch wederom meesters. Prinses Juliana te Vaals. Groote geestdrift. Begunstigd door goed weer heeft Zater dag te Vaals de groote oefening plaats gehad van het Roode Kruis. Prinses Juliana was te ca. half drie per auto aangekomen uit Maastricht. In Vaals werd de prinses be groet door een groote volksmenigte. De burgemeester van Vaals, die vernomen \ad, dat N.S.B.-groepen het voornemen had den te demonstreeren, las vóór de komst van de Prinses een proclamatie voor. van het plein voor het gemeentehuis, waarin gezegd wordt dat een dergelijke demonstratie desnoods met geweld zou worden onderdrukt. Prinses Juliana werd ontvangen door den burgemeester van Vaals den heer H. Rhoen, den ondervoorzitter van het Ned. Roode Kruis Jhr. Röell, de Commissaris der Koningin in Limburg, mr. dr. Van Sonsbeek en vele an dere autoriteiten. Het défilé van Roode Kruisafdeelingen verliep uitstekend evenals de oefeningen, welke door de Prinses met veel belangstel ling gevolgd werden. Aan dr. Keuner en dr. Ploem uit Vaals werd door de Prinses het Kruis van Verdienste van het Ned. Roode Kruis overhandigd. Er heerschte onder de duizenden toeschouwers langs den weg en in net centrum van het stadje groote belangstelling, hartelijke geest drift en volkomen orde. Zaterdagmiddag omstreeks vier uur begaf zich een gezelschap van vijf dames, allen uit Hoogezand per auto naar Winschoten. In Zuidbroek ter hoogte van de openbare lagere school passeerden zij 'n taxi van d'e Mij. D. A. M. De chauffeur hiervan zag, hoe even later de auto met de vijf dames door tot nog toe onbekende oorzaak het Winschoterdiep in reed. D echauffeur van de taxi, waarin drie personen gezeten waren, stopte onmiddellijk en begaf zich gekleed te water. Hij wachtte af, totdat de auto geheel onder water ver dween en tot stilstand gekomen was en klom toen op de treeplank. Het mocht hem gelukken, zij het met groote moeite, alle in zittenden te redden en met behulp van om standers veilig aan wal te brengen. De in zittenden. mevr. Boon, haar dochter, die chauffeerde, mevr. Post van Leggelo, mevr. Jansma en mevr. Mulder, allen uit Hoogezand kwamen met den schrik vrij en werden bij het hoofd van de school, den heer Groen, binnengebracht en van droge kleeding voor zien, waarna zij per auto naar Hoogezand terugkeerden. Als bijzonderheid kan nog vermeld worden dat een der inzittende dames onlangs ook reeds met een auto in het Winschoterdiep is geraakt. De Vrije Universiteitsdagen. Worden te Haarlem gehouden. Aan de jaarvergadering van de Vereeni- ging voor Hooger Onderwijs op Geref. grond slag waarvan de Vrije Universiteit uitgaat, op 3 Juli a.s. in het Concertgebouw te Haarlem, onder leiding van Dr. H. Colijn te houden, gaat 2 Juli een wetenschappelijke bijeen komst vooraf van oud-leerlingen en leerlingen van de Vrije. In deze wetenschappelijke bij eenkomst zullen als referenten optreden de heeren prof. dr. J Koksma. hoogleeraar aan de V. met het onderwerp: ..Wiskunde en Waarheid" en dr. W. H. Gispen. Geref. pre dikant te Delft, onderwerp: „De Ceremo- nieele wet". Dienzelfden dag zal 's middags om 2 uur een vergadering plaatsvinden van het Vrou wencomité „V.U.-plan 1937'', dat sinds enkele jaren gelden bijeenbrengt voor de vierde fa culteit, welke gelden men in 1937, als de hon derdste geboortedag van de stichter dezer universiteit, wijlen dr. A. Kuijper. wordt her dacht, aan het. directorium zullen worden overhandigd. In deze bijeenkomst, die staat onder leiding van mevr. Verdam van Amster dam. zal mevr. J. B. v. Barenv. d. Voorn. Grootenboer. de echtgenoote van de burge meester van Delft, spreken over: „Onze V.U.-actie". Aan den avond van 2 Juli vindt een bid stond plaats waarin zal voorgaan Ds. J. W. Siertsema. Geref. predikant te Haarlem. Op de eigenlijke jaarvergadering op 3 Juli zullen als sprekers optreden de minister president. dr. H. Colijn. die de Openingsrede uitspreken zal. Prof. dr J. Ridderbos, hoog leeraar aan de Theol. School te Kampen, on derwerp: ..Heilige Schrift en cultuur", prof dr. A. Sïzoo, hoogleeraar aan de V. U„ onder werp: ..Het derde humanisme" en het 2e Kamerlid, de heer J. Schouten van Rotter dam: ..Wederkeerige werking". In het directorium ontstaat een vacature door de periodieke aftreding van dr. H. Colijn. Voor deze plaats zi.in gecandideerd de hee ren Oud-min. mr. J. Terpstra te Den Haag en Mr. G. v. Baren, burgemeester van Delft. Radiodistributie Haarlem. Kom nu toch eens met ons praten, Bel ons even op. of schrijf, 't Hoofdkantoor is thans gevestigd: Nieuwe Gracht op nummer vijf. NIEUWE GRACHT 5 TELEF. 10010. (Adv. Ingez. Med.) COMMISSIE VOOR ECONOMISE HEN OPBOUW VAN ABESSYNIë INGESTELD. Stefani-A.N.P. meldt uit Addis-Abeba: Er is een commissie voor den economischen en financieelen opbouw van Abessynië ingesteld, die tot taak heeft een studie te maken van de middelen voor de kennis der behoeften en mogelijkheden van het land van belang. CURSUSSEN KAMER VAN KOOPHANDEL Aan het rapport betreffende de gehouden cursussen Warenkennis van de Kamer van Koophandel alhier is ontleend, dat van het begin af aan den B-cursus werd deelgenomen door 7 cursisten: aan allen kon een getuig schrift worden uitgereikt. Aan den A-cursus namen bij het begin 11 cursisten deel; aan het slot waren er 22. Voor den A-cursus werden 25 lessen gege ven, voor den B-cursus 26. De cursus boekhouden begon met 15; 12 van hen volgden den geheelen leergang. Het meerendeel der cursisten mag thans in staat worden geacht, een eenvoudige boek houding naar behooren te voeren en de daar op aansluitende jaarrekening op te maken. Zij, die zich met ingang van 1 3u!i per kwartaal abonneeren, ontvangen de in 3 u n i nog te verschijnen nummers gratis. DE ADMINISTRATIE. De overdracht tier Landvoogdij in Ned. Oost- Indië vindt op 16 September plaats. pag. 3 In het Britsche kabinet heerscht oneenig- heid over het al of niet opheffen der sancties. pag. 4 Van Zeeland is er tenslotte in geslaagd een Belgische kabinet te vormen. pag. 4 Een ernstig ongeluk op het IJselmeer heeft een doode geëischt. pag. 4 Een nieuwe circulaire van minister Slingcn- berg aan de gemeentebesturen inzake de jeugdige werkloozen. pag. 3 De opening van den Volksraad. pag. 1 De winkelweek Groote HoutstraatAnegang. pag- 2 Het wereldrecord 500 M. vrije slag van Willy den Ouden is door de Deensche zwemster Ragnhild Hvcgcr verbeterd. Pag. 7 ARTIKELEN, ENZ. R. P.: G. K. Chesterton, f pag. 1 H. D. Vertelling. N. Dor jee: De dubbelganger. pag. 2 De burgerlijke stand van Haarlem b opge nomen op pag. 10.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1936 | | pagina 1