De markt- en straathandel.
Het afgeloopen
Tooneelseizoen.
WOENSDAG 17 TUNI 19.16
HAASEE M'S DAGBEAD
10
Wettelijke regeling van den markthandel?
Wettelijke regeling
markthandel.
Een ieder, die belang stelt in het midden
standsleven in ons land zal met groote waar-
deering kennis nemen van het praeadvies
van den bekenden secretaris der Rotterdam-
sche Middenstandsvereeniging „Handel en
Nijverheid", getiteld: Is wettelijke regeling
van den markt- en straathandel gewenscht?
Zoo ooit. dan is dit onderwerp op dit oogen-
blik uiterst actueel, omdat het naar mijn ge
voelen bezien behoort te worden in samen-
nang met het inmiddels ingediende wetsont
werp Vestigingseischen Intusschen dient een
scherp onderscheid gemaakt te worden tus-
schen beide vormen van. kleinhandel.
In 't algemeen gesproken is het aantal
vijanden in den middenstand met betrek
king tot het marktwezen grooter dan het
aantal vrinden. Het zou te ver voeren alle
argumenten van middenstandszijde tegen de
algemeene markten aan te voeren, maar het
belangrijkste is: de ongelijke concurrentie
voorwaarden. De hoooge lasten, welke op
het winkelbedrijf drukken, geven den markt
kooplieden een ontoelaatbaren voorsprong.
Dit argument bleef natuurlijk niet onbeant
woord en de Marktkooplieden-vereenigingen
wezen op de veelvuldig voorkomende hooge
marktgelden en de zeer bijzondere risico's
aan hun bedrijf verbonden. De strijd tus-
schen beide groepen laaide hoog op ten tijde
van het in 1922 gehouden Middenstandscon-
gres te Zwolle, waar de heer Koopmeiners
eveneens als prae-adviseur over het markt
vraagstuk optrad. Zijn conclusie luidde des
tijds: zorgt dat de standplaatsen op de
markt door „werkelijke" marktkooplieden
worden ingenomen. Op dit oogenblik pleegt
men een andere terminologie te gebruiken
en spreekt men van „erkende" marktkoop
lieden. De conclusie van den prae-adviseur
werd dcor het Congres getorpedeerd, in
hoofdzaak als gevolg van het feit. dat men
zich in groote meerderheid had vastgebeten
in een verdere opvoering der marktgelden.
Volkomen terecht maakte de prae-advisseur
daartegen bezwaar, zich beroeoend op het
desbetreffende artikel uit de Gemeentewet,
waaruit volgt, dat de retributie voor stand
plaatsen op de markten tot geen hooger be
drag mag worden goedgekeurd dan vereisc.ht
wordt om een „matige winst" aan de Ge
meente t.e verzekeren. De heer Koopmeiners
had selijk ik wees er reeds op in de
eerste plaats theoretissch besohouwd. Want
de praktijk heeft sindsdien zeker geleerd,
dat'het begrip „matige winst", bekeken door
menigen gemeente-bril. een uiterst rekbaar
begrip is. Daargelaten nog. dat men einde
loos zou kunnen discussieeren over de vraag:
wat is matig?, is het beter naar de praktijk
te kijken en vast te stellen, dat tal van ge
meenten juist uit deze en andere retributies
onmatige winsten putten. Het Zwolsche con
gres besloot het marktprobleem ter verdere
behandeling" en afwikkeling over te dragen
aan de Kamers van Koouhandel en Fabrie
ken! Wij zijn veertien jaar verder en bij
zijn vervolg-prae-advies klopt de heer Koop
meiners zich begrijpelijkerwijze op de borst
en schrijft: wettelijke regeling van den
markthandel is noodig. Hoe deze tot stanld
te brengen? Daarbij kan de prae-adviseur
een belangrijk bondgenoot ten tooneele voe
ren. De leiders van de marktloopliedenorga-
nisaties hebben in den loop der jaren inge
zien, dat hun hobby: het in het leven roe
pen van zooveel moeelij k nieuwe markten,
geen oplossing brengt. Zij wenschen thans
de markt uit te sluiten voor gelegenheids-
kooplieden en uitsluitend te bestemmen voor
„erkende" kooplieden. Een' rijksregeling zou
daarvoor aangewezen zijn. De basis voor een
dergelijke regeling ligt in het Ontwerp-Ves-
tigingswet. De afvloeiing van gelegenheids-
marktkooplieden zal in vele gevallen kun
nen leiden tot inperking van vele marktter
reinen. De middenstand en de marktkoop
lieden zouden bij een dergelijke regeling ge
baat zijn.
Wettelijke regeling
straathandel.
Naast een regeling van den markthandel
zou een regeling van den straathandel met
kunnen ontbreken. De prae-adviseur onder
scheidt een vijftal vormen van straathandel.
De belangrijkste is het ventersbedrijf, waar
bij de betrokkenen de gemeente hunner in
woning en de naaste omgeving gewoonlijk
als hun operatieterrein uitkiezen. Daarnaast
kent men een straathandel, gedreven door
kooplieden, die een vaste standplaats op oen
openbaren gemeentegrond innemen, met be-
hoorende tot het marktterrein. De derde
groep wordt gevormd door kooplieden, die
met hun koopwaar van gemeente tot ge
meente trekken en deze aan de huizen
trachten te verkoopen. Voorts is er een nan-
del. waargenomen door venters, die een
vast dienstverband hebben bij de een of an
dere groote onderneming en tenslotte moei
men ónderscheiden den z.g. gecampufleer-
den bedelhandel.
De venter vervult een rol in het handels
verkeer. die niet onderschat mag worden.
Hii is het. die gc-woonlijk kans ziet grootere
of'kleinere partijen goederen, die met langs
normalen weg in den handel gebracht kun
nen worden, een plaats van bestemming
verzekeren. De tijdsomstandigheden zun
oorzaak, dat het aantal venters zeer sterk is
toegenomen. De Overheid heeft daarbu de
behulpzame hand geboden. Het veretrekken
van een zekere hoeveel ..handelsgeld
van Gemeentewege aan werkloozen, een en
ander ter nivelleering of vermindering van
het steungeld", heeft de moeilijkheden op
dit terrein in zeer belangrijke mate ver-
straathandel, welke wordt uitgeoefend
door hen. die een retributie *«lalen voor_h»t
ln bezit nemen van een vaste
op der. openbaren gemeentegrond, behoort
niet onder het typische venbersbednjl. zt)
mogen handel drijven in artikelen, waar-
vonr zii een vergunning hebben gekregen.
Het. is aan de gemeentelijke autoriteiten om
maatregelen te nemen, teneinde paal en
perk te stellen aan al te groote ultbieV^"f
De groep der „rijdende" koopheden heeft
vooral beteckenis voor die streken, waai- de
bewoners ver van de centra zijn gelegen. Het
behoeft, wel geen betoog, dat een te groot
aantal dezer vakgenooten voor de betrok
kenen on gewenscht is.
De laatste groep zijn meer arbeid ers-m-
loondienst. dan zelfstandige ondernemers,
terwijl de z.g. bedelhandel helaas ongekende
afmetingen heeft aangenomen.
Indien men overtuigd is van de noodzake
lijkheid van ordening in het Mnkelbe^uf
is de logische consequentie, dat men der
gelijke maatregelen ook moet, toejuichen
voor den markt- en den straathandel Feite
lijk zou men de drie groepen van regelingen
tegelijkertijd behooren in te voeren, aange
zien er anders veel kans bestaat van „over-
loopen" van het minder- naar het meer-
vrije bedrijf. Ook voor dit geval dus een
rijksregeling, terwijl de plaatselijke verorde
ningen met betrekking tot deze materie dan
een aanvullend karakter dragen en zorgen
voor aanpassing bij de plaatselijke omstan
digheden. Ventvergunningen van rijkswege
zouden gebonden moeten worden aan een
leeftijdsgrens en bijv. voor een geldigheids
duur van 1 jaar. Zij worden op naam ge
steld en dienen duidelijk te vermelden voor
welke goederen en voor welk gebied zij gel
den. De heer Koopmeiners zou langs dien
weg het aantal vergunningen willen inkrim
pen. totdat het normale getal is gekomen nl.
3 venters op iedere 1000 inwoners. De rijks
wet zou dan ook het ventgeld moeten vast
stellen op dezelfde wijze als er één uniform
marktgeld zou moeten komen.
Ik ben ervan overtuigd, dat de heer Koop
meiners na de Zwolsche nederlaag met een
Delftsche overwinning zal komen."Maar als
dat zóó is. dan is het. zeker, dat deze Rot
terdammer misschien niet direct zal uit
roepen maar ongetwijfeld zal denken: in
1922 dacht ik verder dan gij. die mijne con
clusies niet wenschte te aanvaarden.
MOLLERUS.
JAARVERGADERING „JACOB VAN LENNEP"
De Haarlemsche Tooneelvereeniging „Jacob
van Lennep" heeft gisteravond in café-restau
rant Brinkmann een feestelijke jaarvergade
ring gehouden.
De voorz., de heer J. v. Maris deelde in zijn
openingswoord mede, de vereeniging er
financieel niet slecht voorstaat. Er is zelfs
nog een voordeelig saldo. Het ledental is wel
iswaar iets teruggeloopen. maar is in het
laatste half jaar toch stabiel gebleven.
De secretaris, de heer J. W. Korte, die ver
volgens zijn jaarverslag uitgebracht, herdacht
den overleden beschermheer jhr. Van Lennep
en de overleden leden, de heeren Wijkhuizen
en Mathot.
Na het jaarverslag van den penningmeester,
de heer E. Meijerink. werd een voorstel tot
wijziging van de statuten, die eenigszins ver
ouderd waren, met algemeene stemmen aan
genomen. De drie aftredende bestuursleden,
namelijk de secretaris, de penningmeester en
de vice-voorzitter. de heer Tuninga, werden
herkozenn. Tenslotte werd nog de kascommis-
sie voor 19361937 benoemd.
Na afloop van de vergadering werd ge
danst tot 2 uur 's nachts.
GROOTE REPETITIE DER
RUBENSCANTATE.
Op Donderdag 18 Juni a.s. wordt een groote
repetitie van de Rubens-Cantate gehouden in
de groote zaal van het Gemeentelij'k Concert
gebouw. Voor zoover mogelijk, worden
alle medewerkende zangeressen en zangers op
dien avond verwacht, omdat dit de eerste
repetitie is, waar een deel van het orkest aan
wezig zal zijn.
PERSONALIA.
De Haarlemsche jongeman C. Wiegel heeft
den 16en April in Den Haag op een welspre
kendheidswedstrijd' een gouden medaille ge
wonnen. Thans is hij geslaagd voor het eind
examen H.B.S. A met het hoogste aantal
punten Ned. Taal.
TOEGANG TOT HET HERDENKINGS
CONCERT.
De bezoekers van het concert, dat heden
avond in de Groote Kerk zal worden gege
ven, zullen de kerk door de ingangen aan de
Oude Groenmarkt en de Groote. Markt tegen
over de Smedestra'ót kunnen binnentreden.
Abonnements-, Volks- en School
voorstellingen.
De abonnementsvoorstellingen mogen zich
altijd nog in de belangstelling van het Haar
lemsche publiek verheugen. De Stadsschouw
burg heeft in het afgeloopen seizoen weer 2
series en de Jansschouwburg één serie elk
van 6 voorstellingen kunnen geven.
Het lijkt mij wel zeker, dat niet alleen de
betrekkelijk geringe prijs, maar ook het ge
zelligheidsmotief een der oorzaken van het
succes van de abonnementsvoorstellingen is.Het
publiek weet van te voren, dat de zaal vol zal
zijn. men heeft zijn vaste plaats en ontmoet
er zijn vrienden en kennissen. Er heerscht op
zulke avonden in den schouwburg eenzelfde
prettige gezellige sfeer als bij dilettanten-voor-
stellingen en wanneer nu nog de stukken in
den smaak vallen, dan kan de schouwburg
directie er van verzekerd zijn, dat ook voor
het volgend seizoen de abonnementen genomen
zullen worden.
Maar het is juist die keuze der stukken,
welke den directeur heel wat zorgen baart. Het
is bijna onmogelijk alle abonnés tegelijk te
vreden te stellen, omdat er nu eenmaal altijd
een gedeelte van het publiek Is, dat de voor
keur geeft aan vroolijke, en een ander deel.
dat dramatische stukken prefereert. Het zal
dus noodzakelijk zijn zoo veel mogelijk afwisse
ling te brengen, wat niet altijd gemakkelijk
is, omdat de schouwburgdirecteur gebonden is
aan het repertoire van de gezelschappen,
waarmee hij voor zijn abonnementsseries heeft
gecontracteerd.
Over het algemeen is de pachter van on
zen Stadsschouwburg in hét afgeloopen sei-
zoen niet ongelukkig geweest met de keuze
van zijn abonnementsstukken, al zal het
publiek dan ook niet over alle avonden even
tevreden zijn geweest. Het zou misschien
aanbeveling verdienen aan het eind van het
seizoen aan de abonnés hun oordeel over
de gegeven voorstellingen te vragen, wat op
zeer eenvoudige wijze met stembriefjes zou
kunnen gebeuren. Met deze uitspraak van
het publiek zou een schouwburgdirectie bij
de keuze van zijn stukken en zijn gezel
schappen voor het volgend seizoen rekening
kunnen houden en dit zou ongetwijfeld in
't belang zijn van hem zelf en zijn abonnés.
In de eerste serie werden dit jaar de vol
gende stukken gegeven: De Geborduurde
Bal door de Amsterdamsche Tooneelver
eeniging, Drie dagen onder de levenden
(Adv. Ingez. Med.)
Provincie Noord-Holland.
Rekening sluit met een groot batig saldo.
De rekening over 1934 van de provincie
Noord-Holland wijst aan: gewone inkomsten
f 32.977.960.50. gewone uitgaven f 31.215 598,93.
Er is dus een batig saldo van f 1,762.366.57.
De rekening begon met een batig saldo
over 1932 van f 1,037,984.55
ORGELCONCERT
Orgelbespeling in de Groote- of St. Bavo-
kerk te Haarlem, op Donderdag 18 Juni 1936,
des namiddags van 34 uur, door den heer
George Robert.
Programma.
1. Der Tag, der ist so freudenreich (voorspel
en koraal) J. S. Bach
2. Preludium en Fuga e kl. t. J. S. Bach
3. Suite du premier ton L. N. Clérambault
4. a Méaitation
b. Cantilène A. Mailly
5. 3de Sonate A. Guilmant
Preludio Adagia molto Fuga.
SLUITING WASSCHERIJ-CURSUS M. T. S.
TE HAARLEM.
Maandag 15 Juni j.l. reikte Dr. de Gelder
directeur der M.T.S. aan 12 van de 15 cursis
ten het diploma uit. Het doel van den cursus
om aan de toekomstige bedrijfsleiders in de
waschindustrie meer kennis bij te bren
gen, oordeelde de directeur als geslaagd.
De cursisten hebben via den cursus zich
kunnen overtuigen van de noodzakelijkheid
eener volledige M.T.S.-opleiding voor be
drijfsleiders in de waschindustrie.
Tenslotte sprak de directeur den wensch
uit dat het resultaat van het contact tus-
schen de M. T. S. te Haarlem en de Neder-
landsche wasch-industrie o.m. tot gevolg heb
ben zou. dat H. H. werkgevers in de wasch
industrie een aanvang maken met afgestu
deerde jongelui der M. T. S. te Haarlem in
dienst te nemen. Gelet op het blijvend suc
ces dat andere industrieën met afgestudeer
den M. T. S.'ers hebben, gaf spreker bij
voorbaat de verzekering, dat de wasch-in-
dustrie er eveneens profijt van ondervinden
zal.
De heer Kamerbeek sprak namens de beide
bonden in de wasch-industrie woorden van
dank tot directeur en leeraren. De geheele
georganiseerde waschindustrie is vol lof over
de voortreffelijke cursusorganisatie van den
directeur en. het practisch onderwijs der
leeraren ir. v. d. Deyl Felix en ir. v. d. Have.
De heer W. van Houten uitte namens de
cursisten waardeering voor de energieke lei
ding van den directeur en het vlot en prettig
gegeven onderwijs door de leeraren.
De cursisten zullen in hun verder leven met
voldoening terugdenken aan directeur,
leeraren der M.T.S. en het van hen ontvan
gen onderricht.
Uitsluitend verkrijgbaar in de oranje-bandbuisjos van
20 tabl. 70 ets. en oranjezakjes van 2 labl. a 10 cis.
(Adv. ingez. Med.)
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllll'lllllllllllllllllllllllll^
door Het Centraal Tooneel, Een Glas Water
door Het Rotterdamsch-Hofstiaid Tooneel,
Mars en Co door Het Nieuw Schouwtooneel,
Alle Rechten voorbehouden door Het Mas
ker en Welkom. Vreemdeling! door Het ge
zelschap van Cor Ruys, in de tweede serie
gingen Gouden Regen door Het Nieuw
Schouwtooneel, Voorloopige Invrijheadsstel-
ling door Het Masker, Een Vrijdagskind
door de Amsterdamsohe Tooneelvereeni
ging, Oude Liefde door Het Centraal Too
neel. Als je maar 'n baantje hebt. door hét-
gezelschap van Cor Ruys en Het onbekende
Meisje door Het Rotterdamsc'h-Hofstad Too
neel, 2 series dus. die in gehalte niet veel
met elkaar verschilden.
In den Jansschouw'burg werden louter blij
spelen in het abonnement gegeven, name
lijk 'n Gewaagd Experiment door het de
Boer-van Rijk-ensemble. Jonkvrouw de la
Seigliere door Het Masker. Rood door Het
Rotterdamsch-Hofstad Tooneel. Mijnheer
Topaze en De Ober, de laatste twee door
het gezelschap van Cor Ruys. De zesde
abonnementsvoorstelling. waarvoor Op goed
Geluk van Het Nieuw Schouwtooneel was
uitgekozen moest vervallen, omdat de
schouwburg op last van den curator wer<d
gesloten.
Met de volksvoorstellingen gaat het te Haar
lem niet meer zooals men dat zou wenschen.
In het geheel werden in dit seizoen 7 verschil
lende stukken op 11 volksvoorstellingen ge
geven en wel Overschotje. Gevaarlijke Bocht
twee maal en In Rok, door het Rotter-
damsch Hofstad Tooneel. Thijl Uilenspiegel,
door De Jonge Spelers. De Ober. door Cor
Ruys, Het Kind van de Buurvrouw 3 maal
door het ensemble Bouber en Frank van
Wezel's roemruchte jaren 2 maal door
het gezelschap van Jan Nooij. Slechts op drie
van deze voorstellingen nl. van Overschotje
en Het Kind van de Buurvrouw bedroeg
het aantal bezoekers meer dan 600. bij de
eerste voorstelling van Een gevaarlijke Bocht
waren er 437 plaatsen genomen en op de zes
andere volksvoorstellingen was het aantal
bezoekers gemiddeld niet meer dan 223.
De vraag rijst, wat de oorzaak kan zijn
van de zooveel verminderde belangstelling
voor de volksvoorstellingen te Haarlem en wat
er gedaan moet worden om deze belangstel
ling weer op te wekken. Er is een tijd ge
weest. dat er niet alleen 15 volksvoorstellingen
per jaar werden gegeven maar dat deze voor
stellingen ook bijna alle uitverkocht waren,
wel een verschil dus met tegenwoordig, nu het
herhaaldelijk voorkomt, dat er niet meer dan
200 menschen op zoo'n avond in de zaal zit
ten.
Allereerst lijkt het mij noodig, dat meer
selectie wordt gemaakt in de keuze van de
gezelschappen en de stukken voor de volks-
Pro en contra saneering.
De afd. Lisse van Bloembollencultuur kwam
Dinsdagavond ln vergadering bijeen ter be
handeling van „De Saneering".
De voorzitter, de heer A, Verduyn Jr. zeide
er van overtuigd te zijn, dat na 3 jaren sa
neering niemand geheel voldaan zal zijn, in
tegendeel zullen velen onbevredigd zijn, an
deren zullen met wrevel van de genomen
maatregelen terug denken.
Over de teleurstelling van het afgeloopen
saneeringsjaar merkt spreker op betreffende
de uitbetaling door het Surplusfonds. dat in
1935 aan vroege tulpen werd uitgevoeid voor
f 3 400.000, terwijl er een surplus was van
f 1.800.000. Uit deze cijfers blijkt dat er een
teveel aan vroege tulpen was. in geld uit
gedrukt, van 35 pet.. In 1934 was er een over
schot van 36 millioen vroege tulpen; het
surplusfonds kan met den aftrek van 15 pet.
ongeveer 50.000 vroege tulpen met 85 pet.
van den minimumprijs betalen; er was even
wel in 1935 een surplus aan vroege tulpen
van zelfs 147 millioen; ingeval in 1935 door
de Sierteeltcentrale een uitvoering zou zijn
voorgeschreven voldoende om het surplus
met 85 pet. te betalen, dan had iedere kwee-
ker van vroege tulpen ruim 100 stuks per
R.R moeten inleveren en had niemand meer
getrokken uit zijn vroege tulpen dan 65 pet.
van den min. prijs, hierbij het verschil in
opbrengst en oogst in deze berekening bui
ten beschouwing latende. Doordat er geen
inlevering plaats had. dus geen gelijkscha
keling, heeft degene die zijn vroege tulpen
aan het surplusfonds leverde daarvoor 54
pet. ontvangen, terwijl degene die ze ver
kocht had 85 pet. kreeg; dit is een ongelijk
heid en onbillijkheid die niemand kan ver
dedigen. Men moet evenwel niet vergeten
dat men van vroege tulpen niets ingeleverd
heeft en bijv. de kwee-kers van hyacinten
voor ongeveer 2 ton hyacinten gratis hebber
moeten inleveren, waarvan misschien een
vierde of hoogstens een derde wordt terug
betaald door het surplusfonds. Later heeft
de regeering 5 ton beschikbaar gesteld en
meende men 75 pet. te kunnen uitbetalen.
Men kon niet meer vragen dan 5 ton.
Alvorens tot behandeling der agenda over
te gaan wil de voorzitter er nog even op wij
zen. dat het een lust is om den ijver en
moed van de anti-saneerders gade te slaan;
spr. kan zich indenken, dat menige voor
stander van de saneering hun ijver en moed
een betere zaak waardig zal vinden.
Hierop werd het saneeringsvraagstuk ver
der behandeld.
Aan de orde werden gesteld de volgende
vragen
1. Alles weg?
2. Alles behouden?
3. Alles behouden met ander prijzenstel
sel?
4. Alleen teeltbeheersching?
De eerste vraag lokte geen bespreking uit.
De uitslag van de stemming- was dat 129 zich
tegen en 72 zich vóór opheffing der sanee
ring uitspraken; 5 blanco, zoodat de verga
dering met groote meerderheid zich vóór be
houd der saneering uitsprak.
De tweede vraag gaf in stemming den vol
genden uitslag: 109 voor behoud in vollen
omvang, en 86 tegen; blanco 11.
Bij vraag 2 werd voorlezing gedaan van
het amendement Bennebroek, welk amende
ment niet behandeld werd.
De derde vraag werd niet in stemming ge
bracht, aangezien men unaniem van oordeel
was dat varieerende minimumprijzen den
chaos slechts vergrooten konden.
De vierde vraag: teeltbeheersching? werd
mét 132 stemmen tegen 57 stemmen beves
tigend beantwoord; blanco 13 stemmen.
voorstellingen. Het is toch nooit de oorspron
kelijke bedoeling van het instituut der volks
voorstellingen geweest, dat stukken als Frank
van Wezel's roemruchte Jaren in opvoeringen
door een gezelschap als van Jan Nooy op zulke
avonden zouden worden gespeeld. En dan
komt het mij zeer gewenscht voor, dat de
volksvoorstellingen meer regelmatig over het
seizoen worden verdeeld en als zoodanig vroeg
tijdig worden aangekondigd. Er is te weinig
systeem in de verschillende goedkoope voor
stellingen en het is duidelijk, dat de pachter
van onzen Stadsschouwburg het op goed ge
luk nu eens probeert met invitatievoorstellin-
gen. voorstellingen tegen populaire of sterk
gereduceerde prijzen en volksvoorstellingen in
de hoop het publiek te trekken. Maar het is
nu in deze laatste 2 seizoenen wel duidelijk
gebleken, dat men daardoor het publiek niet
naar den schouwburg trekt en men met al dat
geëxperimenteer met verschillende prijzen de
zaak eerder kwaad dan goed doet.
Dat men ook met de Schoolvoorstellingen
in den laatsten tijd niet op den goeden weg
was, heeft men gelukkig nu ingezien en hierin
zal dus ook verandering worden gebracht. In
het begin van het seizoen werden binnen zes
weken 4 schoolmatinees in den Stadsschouw
burg en het Concertgebouw gegeven, en wel
een voordrachtmiddag door Leo Straus, een
opvoering van L'Homme que j'ai tué door
het gezelschap van Maurice Rostand, De Ge
borduurde Bal door de Amsterdamsche Too
neelvereeniging en een voordrachtmatinée
door Dr. J. B. van Amerongen.
De Fransche voorstelling was een totale
mislukking evenals door de te groote zaal
de voordrachtmatinee van Van Ame
rongen. De voordrachtmatinee van den heer
Straus was al evenmin een succes al
was de zaal dan ook vol, en de op
voering van De Geborduurde Bal had plaats
voor 'n nog niet halfgevulde zaal, doordat de
hoofden der scholen zeer begrijpelijk
niet meer hun medewerking wenschten te
verleenen, toen het hun bleek, dat de school
voorstellingen elkander zoo spoedig opvolg
den.
Zoowel de scholen als de pachter hebben
toen ingezien, dat wilde men het instituut
der schoolvoorstellingen behouden er con
tact moest zijn tusschen de scholen en den
schouwburg. Een deskundige commissie van
advies zal in de toekomst de schakel vormen
tusschen den pachter en de scholen en wij
mogen dus verwachten dat in het volgend
seizoen het instituut der schoolvoorstellingen
weer in eere hersteld zal worden en deze voor
stellingen volgens een vast systeem zullen ge,- i
geven worden, wat èn de schooljeugd én het
tooneel slechts ten goede kan komen.
J. B. SCHUIL.
Practische kleurenpsychologie.
Studiekring voor Haarlem.
Dinsdagavond werd door het genootschap
voor practische kleurenpsychologie, dat kort
geleden in den Haag is opgericht, een open
bare bijeenkomst gehouden in de aula van
het Kennemer Lyceum om ook voor Haar
lem en omgeving tot een studiekring te
komen.
Voor het onderwerp bestond een buiten
gewoon groote belangstelling, waarover de
heer De Hartog namens het plaatselijk comité
zijn blijdschap uitte.
Dr. F. W. Zeylmans van Emmichhoven
hield een inleiding over den invloed der
kleuren op den innerlijken mensch.
Deze schetste allereerst het doel van het
Genootschap, hetwelk is belangstellig voor de
kleuren op te wekken, de studie van des
betreffende onderwerpen te bevorderen en
levend contact te zoeken met al diegenen,
welke zich voor kleuren interesseeren.
Bij velen is die belangstelling in onzen
tijd aanwezig.
De kleurenpsychologie houdt zich bezig
met de vraag: ,.Hoe werken de kleuren op
onze ziel, op ons gevoelsleven, op den inner
lijken mensch.
Bij de bestudeering hiervan zal men allerlei
nevengebieden moeten betreden: physiologie,
optica, aesthetica, philosophie enz.
Dat de kleuren met de menschelijke ziel
samenhangen mag men tegenwoordig als
wetenschappelijk mensch conslateeren. Zij
zijn verwant wat hun innerlijke wezen be
treft.
Door den gezichtszin leeft de mensch voort
durend met kleuren.
Goethe heeft dit op zijn eigen wijze ge
openbaard in zijn Farbenlehre en de oude
Grieksche spreuk bewaarheid, dat het ge
lijke slechts door het gelijke kon worden ge
kend door te zeggen: „War nicht das Auge
sonnenhaft, wie könnten wir das Licht er-
blicken". Eldes zegt Goethe, dat de natuur
spreekt tot „bekannten. verkannten, unbe-
kannten Sinnen".
Wij moeten, zegt spr. voortdurend oefenen
in het waarnemen in de natuur van kleuren,
dan zal men verrassende resultaten bereiken.
De kleuren verschijnen ons in de ruimte
of vrij b_v. het hemelblauw, óf gebonden aan
de voorwerpen om ons heen steenen, plan
ten, dieren of voorwerpen die door de men-
schen zijn gekleurd.
Deze laatste categorie opent weer belang
rijke psychologische problemen b.v. van
kleur en vlak.
Iedere kleur "vrraagt weer om bepaalde
vormen, waarvan spr. voorbeelden geeft en
waarbij hij wijst op den arbeid van Kan-
dinsky en Frans Mare.
Voor de toepassing van kleuren in de re
clame is dit probleem ook van groot be-
belang.
Belangrijk is ook de vraag naar den
samenhang der kleuren met de drie groote
gebieden van de menschlijke ziel: denken,
voelen en willen.
Proeven hebben bewezen dat rood, oranje,
geel grooten invloed hebben op het wilsleven
en blauw, violet het denkleven beïnvloeden
en een beschouwende zielestemmdng opwek
ken. Groen grijpt het gevoelsleven aan en
geeft rust.
Verder behandelde spr. de beteckenis der
kleuren in woning, school, schilderkunst,
religie enz. om eindelijk om steun te ver
zoeken om door studie de taal der kleuren
te leeren verstaan (applaus).
Na de pauze werden vragen gesteld en
schetste de heer E. Rijgersberg de werkwijze
van het Genootschap.
Verschillende aanwezigen gaven zich op
voor het vormen van een studiekring.
GECONCENTREERDE DAGBLAD-
RECLAME DE JUISTE POLITIEK.
Het Engelsche vacantieoord Wey
mouth besteedde vorig jaar 1.725 aan
adverteeren.
De advertenties, die de gasten moes
ten trekken, kwamen voornamelijk in
couranten.
De commissie die met de propaganda
belast was. verklaarde o.a. in haar rap
port: de verkregen resultaten hebben ons
overtuigd dat het concentreeren van de
reclame in couranten de juiste poli
tiek is.
Verpleegkosten van krank
zinnigen.
Verlaging voor de gemeenten
Bij besluit der Prov. Staten van Noord-
Holland van 25 Juli 1935 werd de provinciale
bijdrage aan de gemeentebesturen ter tege
moetkoming in de kosten van verpleging van
armlastige krankzinnigen met ingang van 1
Januari 1936 nader vastgesteld op het be
drag. waarmede die verpleegkosten, met in
begrip van het kleedgeld, de som van f 750
per jaar overtreffen.
Overeenkomstig de te dien aanzien door
Ged Staten gedane toezegging is nagegaan,
of niet met ingang van 1 Januari 1937 een
verdere verlaging van het gemeentelijik aan
deel in de verpleegkosten van armlastige
krankzinnigen mogelijk zou zijn. Ged Staten
meenen dat het verantwoord is te achten
het gemeentelijk aandeel met ingang van
het volgende jaar tot f 700 's jaars te verla
gen
SPREEKUUR WETHOUDER REINALDA.
Het wekelijksch spreekuur van den wethou
der van Openbare Werken, den heer M. A.
Reinalda. zal deze week niet Vrijdag, doch
Zaterdag plaats vinden.
Het uur blijft ongewijzigd.
COÖP. CENTRALE EIERVEILING
PURMEREND.
Aanvoer 140.00 Eendeieren 2.252.35.
Broedeieren 3.30.
85.000 Kippeneieren
70-80 K.G. 3.00^-4.20.
65-66 K.G. 2.80—2.90
63-64 K.G. 2,75—2.85.
60-62 K.G. 2.70—2.80.
58-59 K.G. 2.60—2.75.
56-57 K.G. 2.50—2.60.
53-55 K.G. 2.35—2.45.
50-52 K.G. 2.10—2.30.
Oude kippen per stuk f 0.50—1.20.
Jonge Hanen 0150.90.
Oude Eenden f 0.200.40.
K.G.-prijs oude kippen 0.32—0.36.
Idem jonge hanen 0.35—0.65,
