DE ONWILLIGE „PARAMARIBO".
Hei Bekuqtiikste
53e Jaargang No. 16258
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 25 Juni 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25. per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72ï4.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
AD VERTEN HëN 15 regels f1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regeL Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid f 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger I 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 30.—
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Verlies Duim f 75.-. Verlies Wijsvinger f 75.-, Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 25 Juni.
Een Gebouw.
De Haarlemsche gemeenteraad heeft
Woensdagmiddag gepraat over het ontwerp
voor een gebouw van den Gemeentelijken Ge
neeskundigen Dienst aan de Nieuwe Gracht.
Want de heer Johan Visser, strijdlustig en
kunstminnend als immer, had een motie in
gediend met het doel, een nieuw ontwerp
door een anderen architect te laten maken.
Zóó leelijk vond hij den voorgestelden gevel.
U kent dien gevel ook, want wij hebben er
een afbeelding van in dit blad gegeven. Ik
moet er evenwel bij zeggen dat de Schoon
heidscommissie, die het ontwerp in groote lij
nen heeft goedgekeurd, eenige wijzigingen
heeft aangegeven die zich in beeldhouwwerk
en glas-in-lood zullen moeten uiten. Het ge
heel wordt dus niet zoo sober als het u in lijn
cliché is voorgetooverd. Maar erg strak en
stug van lijnen blijft het wel.
Er is een oudere generatie die dit slecht
kan verduwen. In alle tijden staan oudere ge
neraties aldus tegenover nieuwe architectuur.
En de heer Johan Visser moet het mij maar
niet euvel duiden als ik veronderstel dat hij
hl deze situatie verkeert. Als ik raadslid was
zou ik hem tijdens een van zijn divagaties over
Kunst de vraag stellen welke bestaande ge
bouwen hij werkelijk mooi vindt en ik zou er
hem eenige noemen waaronder b.v. het kas
teel Oud-Wassenaar, dat voor de meesten van
mijn generatie een gruwelijk monstrum van
over-decoratie is. Ik vermoed dat zijn smaak
eigenlijk erg gekruld en erg weelderig is, een
beetje barok en ook wel een beetje neo-
renaissancistischIn elk geval bleek dui
delijk dat hij in zijn afkeer van het ontwerp-
gebouw G.G.D. niet alleen stond. Velen vielen
hem bij en de heer Weustink had het over een
lucifersfabriek en nam den jongen architect
van een ander, reeds verrezen nieuw gebouw
en passant ook nog a faire. De term van den
architect Kromhout, ten aanzien van een mo
dern Haagsch gebouw gebezigd („hoeveel el
belieft u?") door een inzender in ons blad ge
citeerd, werd in het raadsdebat ook te berde
gebracht.
Wethouder Reinalda zei dat hij het ontwerp
ook eerst wel heel erg sober en strak had ge
vonden. Maar de soberheids-gedachte van den
crisistijd was er in uitgedrukt, de architect
had er zijn ziel in gelegd. Hij is een zeer be
kwaam man. En de Schoonheidscommissie is
er overigens niet om superioriteits-ontwerpen
te eischen, maar om te zorgen dat een ontwerp
aan welstands-eischen voldoet. (Het is merk
waardig dat men altijd weer moet gaan uit
leggen wat de Schoonheidscommissie toch
eigenlijk voor taak heeft).
Wat de wethouder al te verstaan had gege
ven zijn bescheidenheid als leek tegenover
het werk van den vakman zei de heer
Meyers nog eens nadrukkelijk. „Wij zitten
hier als negenendertig leeken, wij moeten aan
deskundigen het oordeel overlaten
Ja zeker. Dat is verstandige taal. En te
genover het Haagsche citaat van den archi
tect Kromhout, die een oude heer is, zou ik
het oordeel willen zetten van een mij wel
bekend architect, die tot de generatie van
wethouder Reinalda en ondergeteekende
behoort en van het ontwerp voor den G. G.
D. zeide: „Het is wat strak en stug, maar de
hoofdvorm is goed en af, en men moet wel
bedenken dat inderdaad de crisis-beperkin
gen den ontwerper tot extra-soberheid heb
ben gedwongen".
„Er zijn toceh ook oude gevels die sober en
strak van lijn zijn, b.v. die van de Raadszaal
zelf, aan het Prinsenhof," merkte ik op. „Is
daar niet in principe een overeenkomst te
vinden?"
„Ja," zei hij beslist, „in principe is dat een
goede vergelijking. Die gevel is wat meer ver
levendigd in détail, maar in hoofdlijnen is de
opzet vergelijkbaar."
Alzoo! Wie zou daarvan in den Raad durven
zeggen: „hoeveel el belieft u?'
De strijd der generaties over architectoni
sche ontwerpen zal immer voortduren. Het is
aan te nemen dat de wethouder, en ik over
twintig of vijfentwintig jaar de nieuwe ont
werpen van dien tijd moeilijk zullen kunnen
verwerken. Net zoo moeilijk als de oudere ge
neratie dat nil doet.
Maar dan -hoop ik dit artikel nog eens in
de leggers op te slaan, en de wethouder zal
aan zijn oude betoogen terugdenken, en wij
zullen de zaak overlaten aan de menschen die
dan de aangewezen deskundigen zullen zijn.
Want er moet vernieuwing wezen. De tijd kan
niet stilstaan.
De architect van Openbare Werken, die gis
teren zoo gehekeld is moge zich niet bitter
gestemd voelen. Het geval moet een beetje,
philosophisch bekeken worden.
R. P.
Gedoopt, maar kennelijk
waterschuw.
Ternauwernood ontkwamen de
varenden van een sleepboot
aan een overvaring.
op-
Gisteren- Woensdagmiddag is aan de werf
van de Haarlemsche Scheepsbouw Maat
schappij een rivierboot, gebouwd voor West-
Indië, van stapel geloopen.
Het schip was gebouwd voor de N.V. Ge
mengd Bedrijf Vaartuigendienst Suriname.
Het meet 135 ton en is uitgerust met een elec-
trische koelinstallatie van Stork en een 120
P.K. Gans-Dieselmotor.
De heer E. H. Blei wordt kapitein geduren
de de overtocht naar Suriname, die het schip
op sleeptouw zal maken.
De feestelijke doop en het van stapel loopen
was bepaald op vier uur en inderdaad gaf de
verloofde van den heer Blei het schip zonder
stoornissen zijn naam „Paramaribo". Tot zoo
ver ging alles goed doch verder weigerde de
Paramaribo te gaan. Vol ijver sloeg men de
laatste stukken weg, doch het schip verroer
de zich niet.
Men wist raad. Allen die zich aan boord be
vonden aan één kant gaan staan! En vervol
gens op een draf naar het andere boord loo
pen! Het ging uitstekend maar de doopeling
trok er zich al bitter weinig van aan. Hij
bleef waar hij was.
Men zocht redding bij eenige balken en
koevoeten en trachtte op die manier het
schip aan het schudden en op die wijze aan
het glijden te krijgen.
Helaas, het mocht niet baten.
Sleepboot bijna overvaren.
De „Paramaribo" lag als vastgemetseldZoo
zeer was men er al van overtuigd dat er van
een tewaterlating niets meer terecht zou
komen, dat enkelen der genoodigden reeds
naar huis gingen. Zoo zou het onwillige
scheepje er misschien morgen nog gelegen
hebben, als niet
Het geduld der deskundigen raakte uitge
put. Als het dan niet goedschiks kon, dan
maar kwaadschiks. Een sleepbootje, dat op het
water dobberde, werd te hulp geroepen. Of
het maar een tros wilde vastmaken en zoo
de „Paramaribo" los trekken. Daartegen had
de kapitein geen bezwaar en het sleepbootje
naderde den wal. Het trof echter wel zeer
ongelukkig dat men het sleepbootje vlak voor
de helling bracht. Wel had de „Paramaribo"
tot nu toe geweigerd het water te betreden,
doch het schip lag toch maar los op de hel
ling.
Dat deze manoeuvre inderdaad niet zoo
ongevaarlijk was, werd al spoedig bewezen.
Op het oogenblik dat de sleepboot
dicht bij den wal was klonk plotseling
van de werf een luid gepiep en ge
kraak. Een waarschuwend geroep
weerklonk van den wal en op een
minimalen afstand stoof de capricieuze
„Paramaribo" voorbij. Men had tijdens
't naderen van de sleepboot de drave
rijen aan boord van de ..Paramaribo"
en de werkzaamheden met de koe
voeten niet gestaakt.
Gelukkig was het gevaar even gauw ge
weken als opgekomen-en de opwinding spoe
dig bedaard.
De belangstelling, voor de tewaterlating was
buitengewoon groot. Aan de overzijde van het
water en verder overal waar men slechts een
glimp kon opvangen, stonden nieuwsgierigen
te kijken.
De doodelijke aanrijding op den
Haarlemmerweg.
Nieuw getuigenverhoor op 8 September.
AMSTERDAM. 25 Juni. Het Gerechts
hof wees heden een interlocutoir arrest
in de strafzaak tegen den 66-jarigen Haar
lemmer die in hooger beroep terecht
heeft gestaan, verdacht van het veroor
zaken van dood door schuld bij een aan
rijding op den Haarlemmerweg op Goeden
Vrijdag van het vorig jaar.
Het Gerechtshof achtte het onderzoek
niet volledig. Op grond van alsnog inge
komen stukken zal op 8 September a.s.
het getuigenverhoor worden voortge
zet.
Zomerprogramma der H. O. V,
Een keur van solisten treedt op.
De Haarlemsche Orkestvereeniging heeft
voor dezen zomer het programma der Volks
concerten vastgesteld. Ook thans weer bieden
deze concerten een hoog en gevarieerd mu
ziekgenot.
Op Donderdag 2 Juli vangen de zomercon-
certen aan. Dan treedt als solist op de heer
Eduard Biele, cellist. Deze Haarlemsche mu
sicus had nog onlangs een groot succes te
Parijs.
Maandag 6 Juli wordt een buitengewoon
volksconcert gegeven, waaraan zal medewer
ken het Doopsgezind Zangkoor. Uitgevoerd
zullen worden werken van Beethoven., o.a. de
Koorfantasie voor piano, koor en orkest. De
heer Jac. Zwaan vertolkt daarin de solopartij.
Donderdag 16 Juli wordt een Russisch pro-
jramma uitgevoerd, waarbij de Russische ba
riton Boris Pelsky twee aria's zal zingen.
Op Donderdag 23 Juli speelt de heer Hans
Bijvanck, concertmeester van de H. O. V., het
concert in A-dur van Mozart.
De talentvolle pianiste Maria de Jong, leer
linge van Henriette Bosnians, zal op Donder
dag 30 Juli het concert in F-dur van Mozart
en twee dansen van Debussy uitvoeren.
Op Donderdag 6 Augustus is de medewerking
verkregen van de violiste Berthe Kalff, die
reeds meermalen met de H. O. V. concerteerde.
Aan het volgende concert op Donderdag 13
Augustus zullen medewerken: de Haarlemsche
sopraan Corry Bijster en Hans Osieck, een
jong en talentvol Haarlemsch pianist, die dit
jaar reeds te Wiesbaden. Scheveningen en
Amsterdam successen boekte. Frits Schuurman
zal dirigeeren.
Voor Donderdag 20 Augustus is de medewer
king verkregen van den zeer begaafden violist
Constant Moerman, die in het afgeloopen sei
zoen met Karei de Jong een recital heeft ge
geven.
Het laatste zomerconcert vindt plaats op
Donderdag 27 Augustus. Dan zal de bekende
altzangeres Jo van de MeentWalter haar
medewerking verleenen.
Men ziet dat bestuur en dirigenten der H.
O. V. steeds trachten de concerten aan de
hoogste eischen te laten voldoen.
Het gebouw van den Genees
kundigen Dienst.
Ontwerp van Openbare Werken wordt
uitgevoerd.
Woensdagmiddag is in den Haarlemschen
gemeenteraad breedvoerig gediscussieerd over
het ontwerp dat door Openbare Werken ge
maakt is voor het nieuwe gebouw van den
Gem. Geneeskundigen Dienst aan de Nieuwe
Gracht bij het Kenaupark.
De heer Joh. Visser lichtte zijn bezwaren
tegen dit ontwerp, die reeds schriftelijk aan
de raadsleden waren kenbaar gemaakt, nader
toe. Eenige raadsleden vielen hem bij.
De heer M. A. Reinalda, wethouder van
Openbare Werken, deelde mede, dat de
Schoonheidscommissie tegen een eerste ont
werp (waarnaar de foto gemaakt is die in
dertijd gepubliceerd is) eenige bezwaren had,
die evenwel in het verbeterde ontwerp on
dervangen zijn. Verder heeft de Schoonheids
commissie aanbevolen om den voorgevel te
verlevendigen door opdrachten te geven aan
eenige beeldende kunstenaars.
Het voorstel van den heer Visser om B. en
W. te verzoeken een nieuw ontwerp voor dit
gebouw te laten maken, werd verworpen met
19 tegen 13 stemmen.
OM TE LEZEN:
GOED LICHT EN EEN BRIL
VAN KEIP
GROOTE HOUTSTRAAT NAAST LUXOR
(Adv. Ingez. Med.)
Het zilveren raadslid.
Huldiging van Ch. C. Wolff.
Naar wij vernemen zal de heer Ch. C
Wolff, die 27 Juni zijn zilveren jubilé zal vie
ren als raadslid van Schoten en Haarlem
Zaterdag 12 uur gehuldigd worden in de oude
raadszaal op het Stadhuis.
Daarna zal daar gelegenheid zijn den ju
bilaris geluk te wenschen.
De boottochten van
verband".
,Snel-
De reis ging Woensdag naar Purmerend.
In ons vorige nummer hebben we reeds
het een en ander medegedeeld over de licha
melijk gebrekkigen. die door middel van de
Eerste-Hulpvereeniging „Snelverband" weel
een bootreis mochten maken. Het waren
hoofdzakelijk ouderen, die den tocht mee
maakten, ongeveer 120. Het is in alle opzich
ten een verrukkelijke reis geworden, dank zij
het ideaalste zomerweer, dat men zich den
ken kan.
Er heerschte dan ook gedurende den gan-
schen tocht een opgewekte stemming, dank
zij de hulpvaardigheid van de leden van
..Snelverband". die de menschen in alles trouw
ter zijde stonden. Onophoudelijk werden ze
op versnaperingen getracteerd.
Het doel van de reis was Purmerend. Hier
kregen de reisgenooten een warme lunch, die
zich begrijpelijk goed smaken liet.
De feestelijke stemming steeg ten top. toen
door eenige leden van „Snelverband" een
paar vermakelijke tooneelstukjes werden op
gevoerd, waarmee ze een onbedaarlijk sudces
hadden. De menschen kregen bijna pijn in
den buik van het lachen.
Ook de terugreis was alleraangenaamst.
Voor velen was de dag veel tie spoedig ten ein
de. Te kwart over acht kwam het gezelschap
weer opgetogen in Haarlem terug, opgewacht
door den dankbare familieleden en vrienden.
Er waren reizigers bij. die zich zóó uitste
kend hadden geamuseerd, dat zij vannacht
wel aan boord wilden blijven, om vandaag
ook de tweede reis te maken. Maar dat ging
natuurlijk niet.
Vanmorgen acht uur vertrok de ..Trio"
van Fije voor de tweede maal. Ditmaal be
droeg het aantal reizigers 125, voor het groot
ste gedeelte bestaande uit kinderen, die even
als het gezelschap van Woensdag door hulp
vaardige stadgenooten per auto van huis
naar de boot werden vervoerd.
Crematie Frans Coenen.
Velen bewezen den overledene de laatste eer.
In allen eenvoud vond heden op Westerveld
de crematie plaats van Mr. Frans Coenen.
Vooral uit letterkundige kringen waren velen
aanwezig om den overledene de laatste eer te
bewijzen. In den stoet die achter de baar
schreed, toen deze grafwaarts werd gedragen
merkten wij op: Mevr. de weduwe Johan de
MeesterObreen, Mevr. Van Dam van Isselt,
referendaris van de afdeeling kunstzaken der
jemeente Amsterdam, Mevr. dr. A. Romijn
Verschoor, secretaresse van het hoofdbestuur
van den B.K.V.K., Dr. J. Romijn, voorzitter
van de groep letterkundigen van den B.K.V.K.
Verder de heeren Herman Robbers, mr. H.
P. L. Wiessing. oud-hoofdredacteur van de
Groene Amsterdammer, Frans Mijnssen. Sam
Goudsmit, Siegfried van Praag. Dr. A. Pit, oud
conservator van het Rijksmuseum, Th. Mous-
sault, directeur van de Groene, A. B. van Hol-
kema, uitgever van de Groene, Dr. Piët, J. H.
de Bois, de kunstschilder Jan van Herwijnen
en de architect J. Bos.
Er werd bij de plechtigheid niet gesproken
Een neef van den overledene, Dr. L. Coenen
te Haarlem, dankte de aanwezigen voor hun
komst.
Ui'lVAAR'l VAN ZAGLOEL PASCHA. De grondlegger van de nationalistische
Wafd-partij in Egypte, Zagloel Pascha, is thans bijgezet in het mausoleum, dat
reeds tijdens zijn leven werd gebouwd. Talloos velen böwezen hem de laatste eer.
Het woord is aan....
Shakespeare:
Wat zit nu. in een naam?
Goethe
Een naam is lang geen on
belangrijk ding. Napoleon
heeft immers, terwille van
een grooten naam. bijna de
halve wereld vernield.
Propagandaweek Groote
Houtstraat.
De foto-tentoonstelling in
onze Tijdingzaal.
In onze Tijdingzaal Groote Houtstraat 93
kan men thans de resultaten zien van den
fotowedstrijd, dien het bestuur van de Groo
te Houtstraat-Vereeniging heeft uitgeschre
ven ter gelegenheid van de propagandaweek
1420 Juni in deze straat.
Zooals onze lezers weten moest de foto
antwoord geven op de vraag: welke was de
mooiste étalage?
Het zijn 45 personen geweest, die getracht
hebben, aan die vraag tc voldoen. Zij hadden
daarbij veel moeilijkheden te overwinnen,
omdat de glinsterende spiegelruiten van de
winkels het maken van een foto overdag
vrijwel onmogelijk maakten. Er zijn trou
wens eenige foto's bij. waarop men dat dui
delijk kan zien. Zonder dat de fotograaf het
blijkbaar bemerkte kwamen er door de weer
spiegeling van de ruiten dingen op de foto,
die er niet op behooren. Op één foto slaan
zelfs de schaduw van den fotograaf zelf!
Daarom hebben de meeste deelnemers het
late avonduur gekozen, om dé étalages bij
kunstlicht te fotografeeren. waardoor de re
sultaten alleszins bevredigend werden.
Het bestuur van de Groote Houtstraat-
Vereeniging vond het in dit verband heel'
jammer, dat eenige leden niet voldaan had
den aan het verzoek van het bestuur, de
lichten in hun étalages ook 's avonds van
tien tot elf uur te laten branden, teneinde
de menschen in de gelegenheid te stellen,
een foto te nemen.
De heeren A. van Weerden en J. Voet heb
ben vanmorgen de foto's in onze Tijdingzaal
opgehangen. Zij verklaarden tfich over de
resultaten tevreden. Er zijn inderdaad heel
mooie exemplaren bij.
We wekken onze lezers vooral op, de ten
toonstelling te komen bezichtigen en mede
te dingen naar de prijzen, die het bestuur
van de Groote Houtstraat-Vereeniging voor
deze gelegenheid beschikbaar heeft gesteld.
Het publiek moet zeggen, welke de vijf mooi
ste foto's zijn. Hiervoor zijn geldprijzen van
resp. f 25. f 20, f 15. 10 en f 5 uitgeloofd. En
wie de juiste volgorde noemt komt in aan
merking voor een prijs van f 5. Deze prijs
kan door twintig personen verdiend worden.
We wenschen het bestuur van de Groote
Houtstraat-Vereeniging geluk met het resul
taat van deze propagandaweek.
De Belgische premier kondigde in zijn regee-
ringsverklaring sociale hervorming aan.
pag. 4
De Belgische mijnwerkers gaan Vrijdag weer
aan den arbeid.
pag. 4
Een botsing tussehen militaire vliegtuigen in
Frankrijk eischte vijf slachtoffers.
pag. 4
De minister van Waterstaat over herziening
van het Rijkswegcnplan.
pag 4
Het disconto van de Nedcrlandsche Bank is
met een halve procent verminderd.
pag. 3
Te Oostvoorne zijn een vader en zoon ver
dronken.
pag. 3
Op een onbewaakten overweg bij Barcndrecht
is een verloofd paar door den trein gegre
pen en gedood.
pag. 3
De bekende kunstkenner A. W. M. Mensing is
te Amsterdam overleden.
pag. 3
Uit Haarlems gemeenteraad: Het ontwerp
van Openbare Werken voor het gebouw van
den Geneeskundigen Dienst wordt toch uit
gevoerd.
pag. 6
De doodelijke aanrijding op den Haarlem
merweg. Nieuw getuigenverhoor op 8 Sep
tember.
pag. 1
Een moeilijke tewaterlating te Haarlem.
pag. 1
Het tournooi te Wimbledon: Timmer en Van
Swol verloren hun enkelspel. Mej. Kollin
Couquerque in de derde ronde.
pag. 10
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Een gebouw.
pag. 1
Amy Groskamp-ten Ilavc: Een vrouw schrijft.
pag. 7
Voor de Vrouw.
pag. 11
H. D. Vertelling: „Een boodschap van over
zee" door Bas van Deilèn.
pag. 7
Schaakrubriek.
pag. 9
De burgerlijke stand van Haarlem is opge
nomen op pag. 10.
