De sluier der liefde. Morgen automatische telefoon. Hei Be&okgtiiksie 54e Jaargang No. 16286 VèrscKijnt dagelijks, KeKalve op Zon- ën Feestdagen Dinsdag 28 Juli 1936 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72*4. Bureaus: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 o Redactie 10600 Drukkerij10132,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230. ADYERTENTIëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames 0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer 0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange on Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange Alles indier geschiktheid 1600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 1400.-, Duim 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 30.- ongeschiktheid f 2000.-, Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400 -, Verlies Duim 75.-. Verlies Wijsvinger 75.-. Verlies andere vinger 30.- het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN HAARLEM, 28 Juli. Spanje. De Spaansche burgeroorlog woedt voort zonder eenig logisch ontwikkelings-beeld te geven. Van beide zijden klinken de berich ten omtrent behaalde overwinningen zoo weinig overtuigend, dat men zich vanzelf afvraagt of de regeering ter eene en de lei ders van den opstand ter andere zijde er zelf wel een helder begrip van hebben, hoe hun kansen eigenlijk sitaan, hoe de diverse gevechten in verschillende streken van het uitgestrekte land eigenlijk zullen verloopen. Best mogelijk dat zij het zelf niet meer kun nen overzien. Noch aan regeeringszijde, in het Volksfront dus, noch aan de zijde der opstandelingen heerscht eenheid van stre ven. Het zijn niet alleen partijen maar ook persoonlijke ambities die elkaar straks, als een van beide zijden een bloedige overwin ning zal hebben behaald, zullen gaan tegen werken. Mocht de regeering zegevieren, dan is het de vraag of zij de macht der door haar zelf bewapende vakarbeiders het hoofd zal kunnen bicden en zelf dé leiding in han den houden. Zegevieren de opstandelingen tegen het huidige bewind, dan moet een gan- sche staalkaart van richtingen onderling uitmaken wie de macht nu verwerven zal. Onder de opstandelingen zijn republikein- sche generaals, monarchistische generaals, fascisten, carlisten (die het koningschap aan een andere Bourbonsche familie-tak willen ...toekennen) en een van de generaals, die tot de voorstanders van een militaire dictatuur behooren, heeft alvast verklaard dat „het volk volkomen vertrouwen in zijn generaais stelt", hetgeen minstgenomen twijfelachtig is, want zij zijn het onderling niet eens Ook zijn volken, al worden zij gemakkelijk het slachtoffer van strijdende facties en al moeten ze geleid worden, altijd schrander genoeg om te begrijpen dat generaals even min staatslieden zijn als staatslieden gene raals. Als men een burger aan het hoofd van een leger stelt zal hij rare beslissingen ne men. Als men een generaal tot staatsman promoveert is hetzelfde met zekerheid te verwachten, en geen wonder. De wereldge schiedenis kent slechts een paar geniale uit zonderingen op dezen regel, maar van de aanwezigheid van een Napoleon onder Span- je's generaals is nog nimmer iets gebleken. Erger: in de laatste jaren van de Spaansche ruzies heeft zich evenmin een groot leger aanvoerder als een groot staatsman gemani festeerd. Overigens heeft het moede, verscheurde Europa al zeer weinig behoefte aan nog een dictator „in grooten stijl". Spanje voert zijn burgeroorlog, maar het staat tot dusver bui teneden strijd der internationale belangen. De Spaansche buitenlandsche politiek is sinds lange jaren geweest (zooals iemand eens ge zegd heeft): „aan den anderen kant van de Pyreneeën te blijven". Een streven, dat door Europa niet genoeg gewaardeerd kon worden. De hemel beware het voor een Spaanschen dictator die het heele volk tot de tanden be wapent, aankondigt dat „de wereld aan Spanje zal genezen" en „het Spaansche imperium" als punt 1 op zijn program zet. De gedachte schijnt op dit moment een tikje lachwekkend, maar uit hevige revoluties plegen grootmach ten te groeien binnen verrassend korten tijd, zooals de twintigste eeuw nu ook al weer bij diverse gelegenheden heeft bewezen. De weg naar genezing zal voor Spanje wel geen kort proces kunnen zijn. Het mist de vaste basis, de sterke ruggegraat van een krachtigen middenstand. Het werd en wordt heen en weer geslingerd tusschen extremis- men en persoonlijke ambities van militaire en politieke Strefers. Het heeft ook met het vraagstuk monarchie-of-republiek nog niet afgerekend. Vandaar dat de in 1931 verdre ven koning. Alfonso XIII zich alweer aange boden heeft, „indien men hem roept", het geen behalve zijn zin voor avontuur ook zijn persoonlijken moed bewijst. Want hij moet er zelf toch wel sterk aan twijfelen of een tweede koningschap hem niet op geweldda dige wijze aan zijn eind zou brengen.^ Ook te Voorburg een televisie zender. 's Gravenliage, 28 Juli. Ingevolge het besluit van den minister van binnenlandsche zaken is aan het experimenteele radio-zend station P.A.O.J.F. van den heer J. G. Mulder, van Halewijnlaan 287 te Voorburg, vergun ning verleend voor het draadloos uitzenden van° televisiebeelden op een golflengte van ongeveer 80 meter. Deze uitzendingen, welke als"wetenschappelijk experiment bedoeld zijn, zullen geschieden op alle Zaterdagavonden, direct na het sluiten van de Nederlandsche omroepzenders. De juiste datum van inbe- drijfstelling zal nader worden bekend se- maakt. Meneer had iets stoutigs bedreven, Mevrouw had die wandaad ontdekt, En nimmer had iets in haar leven, Zoo hevig haar toorn opgewekt. Eerst huilde zij tranen met tuiten, Maar dat liep weer droog na een tijd, Toen dreunden de echtlijke ruiten van bijtend en snerpend verwijt. Zij slaagd' erin, hem te vertellen, Wat of zij precies van hem dacht, Geen rechter die vonnis moest vellen, Heeft 't ooit zoo volledig volbracht. Toen eindlijk de stroom werd verbroken En zij voor een oogenblik zweeg, Was 't niet, dat ze uit was gesproken, Maar opdat ze adem herkreeg. Toen kreeg meneer kans om te zeggen: Ja, goed, ik verdien het verwijt, Maar laat ons een sluier nu leggen, Op 't droef onveranderlijk feit. Mevrouw stond van woede te trillen In heel haar breed golvende lijn: Een sluier? dat zou je wel willen, 't Moet minstens een bontmantel zijn. P. GASUS. Ij^ cd De Zee op de Heide poekeSo BADHOTEL temidden v cn bosch en heide «V. LArt'. (Adv. Ingez. Med.) Noodweer boven Zandvoort. Straten ondergeloopen. Hedenmorgen te ongeveer 9 uur brak boven Zandvoort een hevige donderbui los, gepaard gaande met ontzaglijke stortregens. De gevolgen bleven niet uit. De riolen konden het overvloedige water niet verzwelgen. De Willemstraat en omgeving stonden decimeters onder water. Op het Schoolplein van school B, spoelde om een rioolput 'n groot gat in den grond. Om het overtollige water kwijt te ra ken, werd de Oosterstraat opengebro ken, zoodat door de gevormde geul het water kon afvloeien naar een open terrein langs de trambaan. In den stroomenden regen ploeterden de be woners om de deuren en luchtroosters met zand te barricadeeren. Velen gelukte het, zoo het vuile water buiten de deur te houden. An deren'kregen het, ondanks hun harde werken, toch binnen. Ook in de Verlengxle Haltestraat stond het water ruim 2 d.M. hoog; het kon slechts met groote moeite buitengehouden worden. Toen het water eindelijk wegzakte bleef een vette laag rioolvuil op straat achter, die een on- draaglijken stank verspeidde. Het wordt wel hoog tijd, dat hier afdoende maatregelen worden genomen om herhalingen te voorkomen. Het Stationsplein' werd in korten tijd in een meer herschapen; het afvloeiende water maakte een groot gat in het talud aan de Noordzijde. Ook de Brederodestraat kwam voor een deel onder water te staan. In verschillende huizen was de waterschade veroorzaakt door lekken, zeer groot. Pas tegen half 12 werd de regen minder en kon men zich weer op straat wagen. Paard springt door etalage. Sigaren en cigaretten vertrapt. De sigarenwinkel van den her Kroes op den hoek van het Zuider Buitenspaarne en den Kampersingel heeft vanmorgen bezoek gehad van een onverwachte, onbesuisde en onvoordeelige klant. Een paard dat voor een sleeperskar was gespannen, schrok kennelijk van de tram, die daar den bocht maakt en i sprong plotseling opzij pardoes de étalage van den sigarenwinkel binnen. De ravage was natuurlijk groot. De groote spiegelruit lag in duizend scherven terwijl ook van de inhoud van de étalage niet veel over bleef. De etagères werden vernield, siga ren en sigaretten werden dooreen geworpen en vertrapt. Natuurlijk was er voor het incident, dat nog wel tijdens den stroomenden regen plaats vond. veel belangstelling. PERSONALIA. Voor het examen M.O. Fransch is geslaagd de heer H. Rodenboog, te Haarlem. ONGELUK IN DE WEI. Hedenmorgen zes uur wilde de 47-jarige landbouwer W.. wonende aan den Oudeweg. op een weiland in den Waarderpolder bij een koe een stuk eelt van haar poot snijden. Plot seling schoot het mes uit en raakte zijn rech ter dijbeen, waar een slagader werd doorge sneden. Door een lid van den Ongevallendienst werd hij ter plaatse verbonden, waarna hij per ziekenauto naar de Maria-Stichting werd vervoerd. Voor abonné's in Haarlem, Heem stede, Aerdenhout en Bloemendaal. Zooals reeds per circulaire aan alle tele- foonabonnés werd medegedeeld, zal morgen-, Woensdagochtend om 8 uur het tijdstip zijn aangebroken, waarop telefoongesprekken met de aangeslotenen op de netten te Hillegom K 520 Lisse K 530 Sassenheim K 532 Noordwijkerhout K 533 Bennebroek K 502 IJmuiden K 550 Santpoort K 560 automatisch (dus zonder tusschenkomst van de telefoniste te Haarlem) zullen kunnen worden tot stand gebracht. Vóórdat het betrokken abonnénummer wordt gedraaid, moet eerst het kengetal, dat hierboven achter de diverse plaatsen is aan gegeven, worden gekozen. De diverse kennum- mers zijn vermeld in de Interlocale Naamlijst en voor wat Bennebroek en Santpoort betreft bovendien in den zoo juist verschenen nieu wen localen gids. Voorts zal morgen om 13 uur het nieuwe te lefoonnet Santpoort worden in dienst gesteld, waarop diverse abonné's, die tot dusverre op het net Haarlem waren aangesloten, zullen worden overgebracht. Van 13 uur af kieze men dus niet meer de oude Haarlemsche num mers, doch de nieuwe Santpoortsche num mers voorafgegaan door het kengetal K 560. Deze nieuwe nummers zijn achter in den nieu wen gids, in een afzonderlijk gedeelte „Sant poort", vermeld. Volledigheidshalve zij hier voor de nieuwe Santpoortsche abonnés aan toegevoegd, dat zij na 13 uur de Haarlemsche abonnés kunnen bereiken door eerst het ken getal van Haarlem namelijk K 500 te draaien en daarna het Haarlemsche abonnénummer te kiezen. Leest vooral neg eens het voorwoord (blz. 5) van den localen gidsl Revolutionnair complot in Peru ontdekt. Uit Buenos Aires: Volgens uit Lima ont vangen berichten, zou de Peruaansche re geering een revolutionnair complot hebben ontdekt. De omwenteling had vandaag ter gelegenheid van den nationalen feestdag zullen uitbreken. Er hebben verscheidene ar restaties plaats gehad. Samenwerking van overheids bedrijven met installateurs. Regeeringscommissie geïnstalleerd. Gelijk bekend, werd kortelings bij gemeen schappelijke beschikking van de ministers van Handel. Nijverheid en Scheepvaart en van Waterstaat een commissie ingesteld, welke tot taak zal hebben van voorlichting te dienen in zake een regeling nopens de samenwerking van overheidsbedrijven (elec- triciteit, gas enz.) en installateurs, zulks in zonderheid met betrekking tot den verkoop van verbruikstoestellen in den ruimsten zin. Mede uit naam van zijn ambtgenoot van Waterstaat heeft de minister van Handel, Nijverheid en Scheepvaart prof. dr. Gelissen dezer dagen in het gebouw van zijn departe ment bedoelde commissie geïnstalleerd. De minister, die de bestaande verhoudin gen op dit terrein in den breede schetste, sprak den wensch uit, dat het der commis sie moge gelukken een voor alle partijen be vredigende oplossing voor te bereiden. Dr W. L. Groeneveld Meijer dankte als voorzitter der commissie mede namens de overige leden voor de vereerende opdracht, waarvan hij zich intusschen de moeilijkhe: den allerminst ontveinsde. Roofmoord te Grootegast opgehelderd. Vermoedelijke daders in arrest gesteld. GRONINGEN, 28 Juli. Naar wij vernemen is de justitie er dank zij de uitstekende samenwerking tus schen de verschillende politiecorpsen in geslaagd, licht te brengen in de zaak van den roofmoord te Groote gast, waarvan de 72-jarige heer R. Zetsma het slachtoffer is geworden. De vermoedelijke daders bevinden zich reeds in arrest. Het zijn de Gebr. Wiersma, resp. 27 en 24 jaar oud. afkomstig uit Drachtster Com pagnie. Trans-Siberische express verongelukt. Groot aantal slachtoffers? Volgens te Sjanghai ontvangen be richten uit Charbin is de Trans-Sibe rische exprestrein op de in een steile helling loopende lijn tusschen Khin- gan en Pokotoe verongelukt. De tweede locomotief van den trein, twee wagons derde klasse en een postwagen stortten van een steile glooiing omlaag. De wagons eerste en tweede klasse bleven staan. Het juiste aantal slachtoffers is nog niet bekend. Men vreest echter dat het aanzienlijk is. Motorrijder in volle vaart tegen auto gereden. Doodelijk ongeluk te Heiloo. HEILOO, 28 Juli Gisteravond te omstreeks twaalf uur heeft bij de kruising Stationsweg- Rijksstraatweg te Heiloo een ernstig motor ongeluk plaats gehad. De 20-jarige motorrij der Sieverink uit Alkmaar is in volle vaart in botsing gekomen met een personenauto. De motorbestuurder en de duorijder werden op den weg geslingerd en bloedend ver wond. De motorbestuurder is met een sehe- delbasisfractuur in het ziekenhuis te Alkmaar opgenomen. Hedenmorgen is hij daar over leden. De duorijder, zekere Scheyt uit Egmond- Binnen, kreeg ernstige inwendige kneuzingen. Ook hij is in het ziekenhuis te Alkmaar opge nomen. Het motorrijwiel en de auto werden ernstig beschadigd. Gevaarlijke auto-racebaan op de Heiloosche kermis. HEILOO, 28 Juli De kermisdagen te Heiloo zijn niet geheel zonder ongevallen verloopen. Nadat Zondag eenige bezoekers van de autoracebaan verwondingen van niet- ernstigen aard hadden opgeloopen, hebben twee leden van het personeel Maandagavond dusdanige verwondingen bekomen, dat zij niet meer in staat waren hun werkzaam heden verder te verrichten. Toen de beide mannen zich op de baan bevonden, konden zij op een gegeven oogenblik de aankomende wagentjes niet tijdig uit den weg gaan. Zij werden aangereden en daarbij ernstig aan de voeten gewond. Een hupner werd daarbij de Achillespees doorgesneden. De man in ter verpleging in het ziekenhuis te Alkmaar opgenomen. De andere persoon moest ter verpleging naar zijn woning worden overge bracht. Later op den avond kwam een zevenjarig meisje op de auto-racebaan te vallen, waarbij ook zij verwondingen opliep. Het woord is aan.... Bagehot: Een staatsman in een con- stitutioneelen staat is ge woonlijk een man van ge- ivone opvattingen en onge wone bekwaamheden. Amerika's ambassadeur verlaat Spanje. WASHINGTON, 28 Juli (Reutar-A.N.P.) De ambassadeur der Vereenigde Staten in Spanje heeft het ministerie van buitenland sche zaken medegedeeld, dat hij het Spaan sche grondgebied verlaat, en zijn hoofd kwartier vestigt aan boord van het oorlogs schip „Cayuga", vanwaar hij zal toezien op de bescherming der Amerikanen in alle dee- len van Spanje. Nationaal-socialisten in Oostenrijk gearresteerd. Reuter meldt uit Innsbrück: 500 Duitsch© toeristen, die het Alpinistencongres te Gar- rnisch hadden bijgewoond, hebben een uit stapje gemaakt naar Innsbrück, waar zij door de bevolking enthousiast werden ont vangen. Aangezien de nationaal-socialisten hebben getracht, een Hitler-betooging uit te lokken, zijn 34 hunner gearresteerd. Samenstelling der Britsche V olkenbondsdelegatie. In het Lagerhuis deelde Eden gistermiddag mede, dat de Britsche delegatie op de a.s. zit ting van den Volkenbond zal bestaan uit Lord Halifax, Malcolm Macdonald en Eden zelf. Vliegtuig in zee gestort bij aan komst van de Queen Mary. Reuter meldt uit Londen: Toen de „Queen Mary" het lichtschip ..Ambrose" naderde, is een vliegtuig, waarmede 9 persfotografen het schip tegemoet waren gevlogen, in zee gestort. De „Queen Mary" veranderde onmiddellijk van koers, doch een Amerikaansch schip, dat zich in de nabijheid bevond, bereikte het eerst de plaats van het ongeluk. Gemeld wordt, dat een der inzittenden van het vliegtuig om het leven is gekomen, terwijl enkele anderen ge wond werden. PASTOR KAETZKE GAAT 1 OCTOBER NAAR DEN HAAG. Pastor P. Kaetzke, predikant bij de Duitsch Evangelische gemeente te Haarlem, heeft thans aan den kerkeraad te 's Gravenhage bericht, dat hij zijn beroep naar Den Haag heeft aangenomen. Met ingang van 1 October a.s. zal hij Pastor Herbst, die naar Duitsch- land terugkeert, opvolgen. Pastor Herbst zal op Zondag 27 September zijn afscheidspreek houden. Zondag 4 October, zal Pastor Kaetzke bij de Haagsche gemeente zijn intrede doen In Zuid-Spanje zijn bloedige gevechten r leverd. Bij Madrid is de beslissende slag uitgebleven. pag. Minister Eden bespreekt in een groote rede r het Lagerhuis de internationale verhoudin gen. pag. De K. N. S. M. stuurt in overleg met de re geering schepen naar Spanje. pag 3 De regeering zal voor het einde van dit zit tingsjaar plannen indienen voor het lucht- wapen en de vloot in Ned. Indië. pag. 3 Voor de kleine boerenbedrijven is een voor lichtingsdienst ingesteld. pag. 3 Maandag is weer een bader te Scheveningen verdronken. Pag. 3 Boven Zandvoort heeft hedenmorgen een noodweer gewoed. Pag 1 Morgen begint de automatische telefoon te werken. pag. 1 Euwe verliest zijn partij tegen Bogoljubow. pag. 5 De eerste Nederlandsche athletcn zijn te Ber lijn aangekomen. pag. 6 ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Spanje. pag. 1 Van onzen correspondent te Londen: Welk doel heeft Engeland met zijn bewapening? pag. 4 V. A. Kampers: Het is vervelend in Amster dam. pag. 3 J. Bastiaans: De moeilijke weken op de la gere school. pag 2 Amy Groskamp-ten Have; Een vrouw schrijft H. D. Vertelling. Eugene Heltai: Carmen?^ Schaakrubrick. Het beroemde Engelsche parlementsgebouw wordt grondig gerestaureerd. Een deel van de gebeeldhouwde gevelreliefs wordt hierbij afgedankt en oDenbaar yerkocht. pag. 6 pag. 5 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op pag. 7,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1936 | | pagina 1