Hei Behutgtiiksie
Meer patiënten in de
Haarlemsche ziekenhuizen.
Filmonfslag.
54e Jaargang No. 16300
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon. en Feestdagen.
Donderdag 13 Augustus 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOML
CJITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.7254.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer 0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.-,
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400 -, Verlies Duim ƒ75.-, Verlies Wijsvinger ƒ75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
W erkloozen-steun.
De Haarlemsche raad neemt een motie aan
tegen de verslechteringen.
In de Woensdagmiddag gehouden vergade
ring van den Haarlemsehen gemeenteraad is
breedvoerig gesproken over de wijzigingen die
de minister van sociale zaken heeft aange
bracht in de steunregeling voor werkloozen.
De interpellant de heer J. A. M. Engels (s.d.
a.p.) wees op de groote verslechtering die
in de steunregeling is aangebracht, speciaal
wat betreft de intrekking van den toeslag op
de huren en de vaststelling van lagere stan-
daardloonen voor arbeiders die langdurig
werkloos zijn.
De heer W. J. B. van Liemt (r.k.), wethou
der, gaf een uitvoerige uiteenzetting van de
gevolgen van de wijziging in de steunregeling
Ongeveer de helft van de Haarlemsche werk
loozen hebben thans toeslag op de huur. Deze
toeslag is verschillend, maar het gemiddelde
ligt boven den gulden. Spreker weet evenwel
nog niet wat ernstiger voor de werkloozen zal
zijn: de intrekking van den huurtoeslag of de
verlaging van de standaardloonen voor de ar
beiders die lang werkloos zijn geweest.
De wethouder deed nadere jnededeelingen
over de conferentie van de wethouders van
de 5 grootste gemeenten in ons land. Alge
meen was men het in de conferentie er over
eens, dat de verslechteringen in de steunrege
ling niet konden worden aanvaard, maar men
wist nog niet welke verbeteringen daartegen
over zullen staan omdat de minister in zijn
mededeelingen over deze compensaties niet
duidelijk is geweest. Er is door de 5 wethouders
(inmiddels heeft Groningen er»zich bij aange
sloten als zesde gemeente) op korten termijn
om een onderhoud met den minister van so
ciale zaken gevraagd om de wijzigingen te be
spreken en te trachten de steunregeling zoo
veel mogelijk verbeterd te krijgen.
De minister moet er van overtuigd worden,
dat de verlagingen niet kunnen worden in
gevoerd.
De wethouders spraken er hun teleurstelling
over uit, dat de minister deze belangrijke wij
ziging in de steunregeling heeft bekend ge
maakt zonder overleg met de gemeentebe
sturen.
De heer Engels diende een motie in waarin
de raad uitspreekt, dat van de voorgenomen
intrekking van den huurtoeslag en de verla
ging van de standaardloonen ernstige gevolgen
voor de werkloozen moeten worden gevreesd,
waarom B. en W. worden uitgenoodigd voort te
gaan met hun krachtige pogingen om die ver
slechteringen te voorkomen.
De raad heeft deze motie aangenomen met
25 tegen 8 stemmen. Eenige raadsleden ver
klaarden tegen gestemd te hebben omdat zij
een motie overbodig achten.
Maandag conferentie
met den Minister.
Naar wij vernemen is de conferentie van den
Minister van Sociale Zaken en de wethouders
van Sociale Zaken van de 6 groote gemeenten
van ons land (Amsterdam, Rotterdam, Den
Haag, Utrecht, Haarlem en Groningen) be
paald op a.s. Maandag.
Het nieuwe gebouw voor den
Geneeskundigen Dienst.
Met het werk begonnen.
Er is een begin gemaakt met de werkzaam
heden voor het nieuwe gebouw voor den Ge
meentelijken geneeskundigen- en gezond
heidsdienst aan de Nieuwe Gracht, tot den
bouw waarvan de gemeente een paar maanden
geleden besloot.
Een woning en een paar schuren op het ter
rein, dat aan de gemeente behoort, worden ge
sloopt. Bouwketen worden opgeslagen en
eenig bouwmateriaal werd reeds aangevoerd.
De slooper is druk bezig met het opruimings
werk.
PERSONALIA
De heer F. Smits, ambtenaar bij den Dienst
van Maatschappelijk Hulpbetoon alhier is
benoemd tot adjunct-commies le kl. bij Maat
schappelijk Hulpbetoon te Amersfoort.
Middenstandswoningen te
Haarlem.
Het feit is er, maar de verklaring ontbreekt nog.
Toen wij een week geleden een onderhoud
hadden met dr. W. B. Smit, directeur van den
Haarlemschen Geneeskundigen Dienst, over
den invloed van de crisis bleek, dat in
den laatsten tijd de uitgaven voor dezen dienst
sterk stijgen. Dit is o.a. een onafwijsbaar ge
volg van het feit, dat het noodig is veel pa
tiënten naar rusthuizen te zenden. Ongetwij
feld staat dit in verband met de crisis. Boven
dien is het een feit, dat er veel meer patiënten
in de Haarlemsche ziekenhuizen verpleegd
worden. Of dit ook een gevolg is van de crisis
kan nog niet met zekerheid gezegd worden.
Wij hebben nu de dezer dagen verschenen
Statistische Gegevens der gemeente Haarlem
nageslagen. Ook daaruit blijkt duidelijk de toe
neming van het aantal patiënten in onze zie
kenhuizen.
Wij geven allereerst een statistiek van het
aantal verpleegdagen geheel of gedeeltelijk
voor rekening der gemeente.
S3
C3
03
ip
co 3
S
►f^P
co p
ui p
Oi p
P
£3
CL
CL
3
3
Gasthuis
19.889
22.489
24.697
Diaconessenhuis
15.074
16.552
17.862
Mariastichting
19.302
17.031
21.635
Johannes de Deo
4.053
4.788
4.087
Joleszie.kenhuis
400
291
339
Totaal
58.718
61.151
68.616
In twee jaar tijds is dus het aantal ver
pleegdagen over een half jaar gestegen van
58.718 tot 68.616. Een vermeerdering dus van
16.8 pet.
Nu moeten wij er dadelijk bijvoegen dat 1934
in het algemeen bekend staat als het gezond
heidsjaar. Er waren toen zeer weinig zieken en
ook weinig patiënten in de ziekenhuizen. Maar
ook als wij vergelijken met 1935 is de toene
ming nog zeer sterk, namelijk 12.7 pet.
De patiënten waarover het hier gaat zijn
allereerst de aangeslotenen bij de gemeente
lijke ziekenhuisverzekering, verder de men-
schen die niet verzekerd zijn maar voor reke
ning van Maatschappelijk Hulpbetoon of van
den Geneeskundigen Dienst opgenomen wer
den. Zoo zij in staat zijn moeten zij een ge
deelte van het verpieeggeld terugbetalen.
De opneming van deze patiënten is als volgt
geregeld: De doktoren geven op als zij het
noodig vinden dat hun patiënt in een zieken
huis wordt opgenomen. Daarna beslist de Ge
neeskundige Dienst over de opneming. (De pa
tiënten hebben een vrije ziekenhuiskeuze
De ziekenhuisverzekering geeft geen recht
op ziekenhuisverpleging, zij is alleen bedoeld
als een verzekering tegen het eventueele ver
haal van de verpleegkosten dat de gemeente
op den patiënt kan toepassen als deze wordt
opgenomen. Uitbreiding van het aantal ver
zekerden brengt dus geen stijging van het
aantal patiënten met zich mede.
Nu zou men de veronderstelling kunnen op
peren, dat tengevolge van de crisis de levens
omstandigheden in vele gezinnen achteruit
gegaan zijn, waardoor een dokter als in zoo'n
gezin ziekte komt gauwer tot opneming in een
ziekenhuis zal adviseeren, omdat verpleging
thuis nu moeilijker gaat, maai- al is het wei
aan te nemen dat zich zulke gevallen voordoen,
dit is toch geen voldoende verklaring voor de
zeer groote toèneming.
Bovendien bepaalt zich de toeneming niet
tot de patiënten die geheel of gedeeltelijk voor
rekening der gemeente worden verpleegd.
In de Statistische Gegevens zijn ook de to
talen van alle patiënten in de ziekenhuizen op
genomen dus ook van hen die het verpleeg-
aantal verpleegdagen zijn:
Oi
CJ
CJ
!p
op
3
g-
3
S3
S3
Ui P
Cl
•r p
3
Cl
3
3
3-asthuis
Diaconessenhuis
27.594
28.395
30.708
29.675
33.555
33.622
Totaal
55.989
60.383
67.177
De Mariastichting geeft voor deze statistiek
geen totaal cijfer op.
Als wij van die totaal-cijfers van het Gast
huis en het Diaconessenhuis de verpleegdagen
geheel of gedeeltelijk voor rekening der ge
meente aftrekken blijven over in beide inrich
tingen:
1934 1935 1936
21.024 21.352 24.618
Ook daarbij toont het le halfjaar van 1936
een belangrijke stijging.
In 1934 varieerde het aantal verpleegden in
het St. Elisabeths Gasthuis van 123 tot 162
per maand. Voor 1935 was dit 133 tot 176. Nu is
in 1936 het Gasthuis bijna steeds volledig be
zet. Het aantal patiënten varieerde van 172
tot 190.
De directeur van den Geneeskundigen Dienst
kon voor de toeneming van het aantal pa
tiënten in de ziekenhuizen geen voldoende ver
klaring vinden. Om over meer gegevens te
kunnen beschikken is door hem
ook aan de geneeskundige diensten in
andere groote steden van liet land de
vraag gericht of daar ook een belang
rijke toeneming van het aantal pa
tiënten in de ziekenhuizen is gecon
stateerd.
g$ad De Zee op de Heide
Eloekelo badhotel
temidden van bosch en heide
(Adv. Ingez. Med.)
Fransche torpedojagers te
Amsterdam.
Ruim honderd adelborsten aan boord.
AMSTERDAM, 13 Aug. In den vroegen
morgen zijn in de hoofdstedelijke haven aan
gekomen de torpedojagers „Leopard" en „Cha-
cal" welke schepen dienst doen als opleidings
schepen voor de Fransche marine. De grijze
oorlogsbodems hebben, elk aan een kant, lig
plaats genomen aan den steiger van de Hol-
land-Amerika lijn.
In den loop van den morgen hebben een
officier van piket als vertegenwoordiger van
de marine, de garnizoenscommandant over
ste W. A. Boswijk en de havenmeester, de heer
W. N. van de Poll, hun opwachting gemaakt
bij den Franschen bevelhebber, kolonel Ven,
commandant van het instituut tot opleiding
van adelborsten. Commandant van de „Cha-
cal" is kapitein-luitenant ter zee Charron,
van de „Leopard" kapitein-luitenant ter zee
Le Bouch, chef van den etat-major kapitein
luitenant ter zee Leportier.
Behalve 320 man equipage bevinden zich
aan boord van de torpedojagers 16 officieren
en 101 adelborsten.
Bij het verlaten van de schepen door het
officieele bezoek werd het „Wilhelmus" ge
speeld.
Later op den morgen zijn van Fransche zijde
tegenbezoeken gebracht, mede aan den onder
commandant van de marine, te Amsterdam,
kapitein-ter-zee J. E. Meyer Ranneft en aan
den waarnemend burgemeester, den heer Jac.
Rustige.
EXAMEN HOOFDAKTE.
HAARLEM, 12 Augustus.
Geslaagd de volgende candidaten: mej.
Westmijse, Purmerend; de heeren J. L. H. Ha-
zeloop, Slootdorp; A. C. Mooy, den Helder; K.
Vegter, Haarlem; D. H. Schuitemaker, Andijk.
Worden gemoderniseerd.
De gemeenteraad van Haarlem heeft
Woensdagmiddag op voorstel van B. en W.
een crediet beschikbaar gesteld van bijna
f 200.000 voor de moderniseering van de
woningen der middenstandsvereenigingen,
om daardoor te bereiken, dat de exploitatie
mogelijkheden verbeteren en de ledigstaande
woningen weer verhuurd zullen worden.
Het crediet is als volgt verdeeld:
Huis ter Cleeff (70 woningen) f 20.650
Onder dak (52 woningen) f 15.600
Tuinwijk-Noord '65 woningen) f 22.750
Haarlemsche Stichting (74 wonin
gen) f 70.300
Patrimonium (81 woningen) f 53.055
Tuinwijk-Zuid (86 woningen) f 12.900
Het werk zal geleidelijk worden uitgevoerd.
Er wordt begonnen met de huizen van Pa
trimonium aan den Kloppersingel.
(De jongste filmacteur ter wereld,
Baby Leroy is door zijn maat
schappij ontslagen, omdat hij vier
jaar is geworden en daardoor te
oud voor de film.)
'k Zie u met mijn geestesblikken,
Medelijden op 't gezicht,
Even tegen 't voorhoofd tikken,
Bij het zien van dit bericht.
Maar het is volmaakt in orde.
Want het komt maar hierop neer:
Baby is een kind geworden,
Baby is geen baby meer.
Hij kan goed zijn woordjes zeggen
En hij wil niet meer op schoot,
Ook voor in de luren leggen,
Acht zich baby nu te groot.
Hij gooit niet meer met zijn papje,
Als hij 't eten niet meer lust,
Maar verorbert ieder hapje
Keurig netjes, zelfbewust.
Hij was voor zijn jonge ouders
En voor wie hem heeft ontdekt,
En zijn filmlicentiehouders,
Enkle jaren winstobject.
't Zuigelingschap kan niet duren,
Hij is, tot hun aller spijt,
Nu zijn eerste dwaze kuren.
Met zijn argeloosheid kwijt
Baby was een schat uit velen,
Mooglijk hebt u hem gekend,
't Kind Leroy zal niet meer spelen,
Want het heeft geen filmtalent.
En zoo is het te verklaren,
Ook al lijkt het wel wat vroeg,
Dat men hem met zijn vier jaren
Als te oud voor 't vak, ontsloeg.
Hij kan nu de dingen spelen,
Die normaal zijn voor een kind,
En naar hartelust krakeelen
Over knikkers, met een vrind.
Nu de filmster 't af moest leggen,
Wil ik, ook al is t' verkeerd.
Toch nog eenmaal baby zeggen:
Baby, wel gefilsiteerd
P. GASUS.
Canadeesch minister voert
handelsbesprekingen te
Den Haag.
Het standpunt der Canadee-
sche regeeringzaken doen met
de geheele wereld.
Onderhoud met den minister.
DE BURGEROORLOG IN SPANJE. Een beeld uit Saragossa, dat zich in
handen der opstandelingen bevindteen op de regeeringstroepen veroverd
vliegtuig wordt, van de vleugels ontdaan, door de stad gevoerd.
's GRAVENHAGE, 13 Augustus. De minis
terpresident dr. H. Colijn heeft hedenochtend
om 12 uur den Canadeeschen minister van
handel en industrie, den heer W. D. Euler, die
met de Nederlandsche autoriteiten besprekin
gen zal voeren over de Nederlandsch-Canadee-
sehe handelsbetrekkingen in zijn kabinet ont
vangen. Na een lunch welke door minister
Colijn namens de regeering in hotel Oude Doe
len werd aangeboden heeft minister Euler des
middags op het departement van handel,
nijverheid en scheepvaart een bespreking ge
houden. waarbij de handelsrelaties tusschen
beide landen onder oogen werden gezien.
In een onderhoud dat een redacteur van het
A.N.P. hedenochtend met minister Euler had,
deelde deze mede, dat hij reeds geruimen tijd
in Europa vertoeft. Na een kort verblijf in
Engeland vloog hij naar Moskou en van daar
naar Berlijn. In deze drie landen heeft hij met
de regeering besprekingen omtrent handels
aangelegenheden gevoerd.
In Engeland ontving de koning den Cana
deeschen minister. Voorts had de heer Euler
een onderhoud met minister-president Bald
win en eenige andere ministers. In Leningrad
ontving de commissaris van den handel den
minister.
In Berlijn had hij contact met Hitier,
Schacht, Goering, Von Neurath en Hess. Ver-
yolgens vertrok de heer Euler naar Zwitser
land, waar hij in Bern met de regeering in
onderhandeling is getreden. Omtrent het re
sultaat dezer besprekingen kon de minister
niets mededeelen.
,Ik moet eerst aan mijn regeering rapport
uit brengen," zeide hij.
„Het doel van mijn verblijf in Europa",
voegde zijne excellentie hieraan toe, „is de
verschillende regeeringen er toe over te halen
meer zaken met Canada te doen. Daarom ben
ik ook hier", aldus de heer Euler.
De minister blijft twee of drie dagen in ons
land en vertrekt dan naar Engeland.
Hij zal zich in Southampton inschepen en
naar Canada vertrekken.
Omtrent de economische situatie van zijn
land, merkte de heer Euler op. dat er groote
moeilijkheden zijn. Het is de regeering nog niet
gelukt de begrooting sluitend te maken. Er is
echter eenig herstel te bespeuren. Ook de Ca-
nadeescne regeering gelooft, dat de oplossing
van onze moeilijkheden ligt in het herstel van
een normalen ruilhandel. Op het oogenblik
willen de verschillende landen alleen maar ver
koopen en niet koopen. Dat is een geheel on
juist uitgangspunt voor het herstel van een'
rustige economische wereldsituatie. Het be
ginsel van de Canadeesche regeering is: Zaken
doen met de geheeele wereld.
„Wij kunnen u graan en bont verkoopen en
industrie-producten. Er zijn in Canada mijnen
(goud, zilver, koper, lood. zink), wier exploi
tatie een vrij aanzienlijke export mogelijk
maakt.
Wanneer wij met de Nederlandsche
regeering tot overeenstemming kun
nen komen omtrent de mogelijkheden
van uitbreiding van Canadeeschen
export in Nederland, zullen w>i gaarne
meer producten van u koopen dan tot
dusverre", zeide minister Euler. Zijne
excellentie beëindigde het onderhoud
met de opmerking, dat de relaties tusschen
Canada en Nederland steeds van zeer vriend-
schappelijken aard zijn geweest.
I
Het woord is aan....
Oscar Wilde:
Een meftéch kan niet te
voorzichtig zijn in de keuze
van zijn vijanden.
Nederlandsche Philatelisten-
dag in Haarlem in
voorbereiding.
Het jubileerende „Op hoop van zegels" zal
drie dagen gasten ontvangen.
Den vierden, vijfden en zesden September
Vrijdag, Zaterdag en Zondag, zullen in Haar
lem Nederlandsche philatelisten uit allerlei
plaatsen van het land samenkomen om dee
bondsbestuursvergadering en feestvergade-
ring, en den volgenden dag, den philatelisten-
dag bij te wonen.
De jubileumcommissie (de vergaderingen
vallen samen met de viering van het 25-jarig
bestaan der Nederlandsche Philatelistische
Vereeniging „Op hoop van zegels" te Haar
lem), die bestaat uit de heeren P. de Jong,
P. Engelenberg, P. H. S. Mos, Jhr. Mr. C. L.
van Lennep, D. W. van Waard, W. G. Zwolle,
heeft een feestelijk programma opgemaakt.
Vrijdag 4 September, begint om vier uur in
café-restaurant Brinkmann de vergadering
van het bestuur van den Bond van Philate
listen. Deze wordt gevolgd door een reünie in
hetzelfde restaurant.
Om 8 uur is de ontvangst, ten stadhuize
door B. en W. van Haarlem. Daarna volgt
een serenade en muzikale rondgang door de
Postharmonie die bij het stadhuis vertrekt.
Na afloop hiervan wordt de feestvergadering
gehouden, aangeboden aan de besturen en
afgevaardigden van alle philatelistenvereeni-
gingen. genoodigden en leden van „Op hoop
van zegels" ter gelegenheid van het jubileum
dier vereeniging in cabaret „La Gaité".
Zaterdagmorgen om negen uur begint de
kapittelvergadering in Brinkmann, een half
uur later is de officieele opening van den
27sten Nederlandschen Philatelistendag, on
middellijk gevolgd door de bondsvergadering.
Na een gemeenschappelijken koffiemaal
tijd wordt een congres gehouden, daarna
wordt een tentoonstelling bij de N.V. Joh.
Enschedé en Zonen bezichtigd.
Des avonds gaat men naar Zandvoort, waar
in „Groot-Badhuis" een feestmaaltijd wordt
gehouden.
Zondagmorgen wordt een tocht naar „Vel-
serend" gemaakt, waar na de lunch de bij
eenkomst wordt gesloten.
Een commisie, gevormd door de heeren
A. H. Bloem, P. de Jong en Joh. Rol, heeft
bij deze gelegenheid een jaarboekje uitge
geven, dat bijzonder goed verzorgd is. Daarin
zijn behalve alle aankondigingen voor de
feestdagen opgenomen een kaartje en een
beknopt historisch overzicht van Haarlem,
het 25ste jaarverslag en „Een kwart eeuw
Op hoop van Zegels", samengesteld door
den secretaris den heer H. Wyenbergh, finan-
cieele mededeelingen en ledenlijsten.
EXCURSIE- EN ST. NICOLAASVER.
„HAARLEM'.
De cadeaux-avond van bovengenoemde ver
eeniging is vastgesteld op 19 Augustus in ge
bouw Sint Bavo Smedestraat.
De burgeroorlog in Spanje.
pag. 4
Resultaten van de Duitsch-Oostenrijksche on
derhandelingen.
pag. 4
In' Wales dreigt een mijnwerkersstaking.
pag. 4
De Duitsche regeering verklaart zich voor
non-interventie in de Spaansche affaire.
pag. 4
G. I.: Greta Keller zingt
oag. 4
Door het omslaan van een jol zijn op de
Reeuwijksche plassen twee jongcmensclien
verdronken.
pag 3
De regeering overweegt het instellen van
werkkampen voor misdadige jeugd.
pag. 3
Den Haag moet de opcenten op personeele
belasting verhoogen.
Dag 3
De Haarlemsche vereenigings-middenstands-
de steunregeling voor werkloozen aan te
brengen wijzigingen.
oag 6
De Haarlemsche vereenigingen Middenstands
woningen zullen worden verbeterd.
Dag. 6
Bij de roei- en waterpolowedstrijden te Ber
lijn stellen de Nederlanders teleur.
pag. 7
Nida Senff en Rie Mastenbroek in de finale
100 M. rugslag.
pag. 7
ARTIKELEN. ENZ.
H. D. Vertelling: Het puike geneesmiddel.
pag. 2
Voor de Vrouw.
pag. 10
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op pag. 9 j