Thijs IJs als bestrijder der reuzen De burgeroorlog in Spanje. Nieuwe Uitgaven BERLIJN IN OLYMPIADESTEMMING. HDIMIDEILDJGC ZOMIIÜ ZATERDAG 15 AUGUSTUS 1936 HAARLEM'S DAGBLAD 4 Verwoede gevechten om Oviedo. Ook de regeering meldt successen. Vrijdagmorgen zeven uur Is naar Reuter uit Elvos meldt, de artillerie van de rebellen begonnen Badajoz te bombardeeren. Vervol gens hebben vliegtuigen verscheidene bommen laten vallen. Na tevergeefs getracht te hebben hun op- marsch voort te zetten, staakten de rebellen om elf uur hun offensief. Te vijf uur 's middags werd de aanval her vat. Drieduizend leden van de militie en vijf honderd soldaten bevonden zich voor de muren en verdedigden ze steen voor steen. De eerste rebellen drongen de stad door de Trinïdad- poort- binnen. Gedurende den geheelen achter namiddag woedden straatgevechten onder een brandende zon. Het fort San Cristobal, dat de rebellen den vorigen dag reeds genomen hadden, bombar deerde de wijk van het oude kasteel en de wijken, waar de regeeringstroepen voortgingen wanhopigen tegenstand te bieden. Nader meldt Reuter: In het begin van den middag zijn de nationalistische troepen, on der dekking van artillerievuur, de stad Bada joz binnengerukt. In de straten ontstonden verbitterde gevechten. Tal van huizen zijn in de lucht gevlogen of in brand gestoken. Den geheelen middag werd de stad door enorme branden geteisterd. Om 7 uur 's avonds waren de nationalisten meester in de stad, behalve in de oude wij'k der kasteelen, waar het verzet bij het vallen van de duisternis nog niet ge broken was. Ook de regeering meldt successen. De minister van oorlog heeft medegedeeld, dat de loyalisten het dorp Bebalcazar, nabij Pozo Blanco in de provincie Cordoba, hebben bezet. Bij het innemen van Pazo Blanco zijn de regeeringstroepen 200 manschappen van de Guardia Civile in handen gevallen, die aan de zijde van de opstandelingen streden. Pozo Blanco telt 15.000 inwoners en is een belang rijk industriecentrum. Het gebied rondom iCordova is van opstan delingen gezuiverd en de regeeringstroepen maken zich gereed de stad binnen te rukken. Het blad „Frente Popular" dat te San Se bastian verschijnt bericht, dat het bombarde ment, dat de opstandelingen op de stad heb ben gericht aanzienlijke schade heeft aange richt. Vele personen werden gewond. De minister deelde over de radio mede, dat te Oviedo verwoed gestreden werd. Regeerings- vliegtuigen hebben een vliegtuig der opstan delingen neergeschoten, waarvan de drie in zittenden zijn verbrand. De luchtmacht der regeering heeft voorts twee kazernes te Saragossa, die zich in han den der rebellen bevinden, gebombardeerd. Verder sprak de minister nog het bericht tegen, dat de opstandelingen zich van Guada lajara meester zouden hebben gemaakt en Alcala de Henares bedreigen. Voorts wordt medegedeeld, dat de regee ringstroepen in het gebied van Buitraco 4 K.M. naar Somosierra zijn opgerukt. Zij heb ben het dorp Parede bezet. Hevig gevecht bij Marbella. Uit Rabat, 14 Aug.: In den afgeloopen nacht heeft een -bloedig gevecht plaats gehad in het gebied van Marbella, tusschen Estepona en Malaga. De opstandelingen hebben een aan zienlijke hoeveelheid geweren, mitrailleurs en munitie buit gemaakt. Men schat, dat 6 a 7000 man regeeringstroepen zich wilden ver zetten tegen den opmarsch van de opstande lingen, waarbij een bataljon van het vreem delingenlegioen. De slag had plaats op een zeer geaccidenteerd terrein. Catastrofale gevolgen van overstroomingen. Talrijke slachtoffers op Korea. Uit Seoul wordt gemeld, dat de door de overstroomingen in Korea te weeggebrachte verwoestingen den omvang van een ramp heb ben aangenomen in de provincies Kogen, Tsjoeseinando en Tsjoeseikokoedo. Er zijn thans 131 dooden en 94 gewonden geteld en 22 personen worden vermist. De spoorwegver bindingen tusschen Seoul en Foesan zijn ver broken. Wrak van de „Cloud of Iona" gevonden? LONDEN, 14 Augustus. Twee visschers, die te Jersey terugkeerden, verklaarden, dat zij op den rots Pipettes van de Minquiers- eilandengroep ten zuiden van Jersey het wrak hebben gezien van het vliegtuig „Cloud of Iona", dat eenigen tijd geleden is verongelukt. Tegelijkertijd zette de colonne Vareba, die eveneens op weg was naar Malaga, den op marsch voort. Santander gebombardeerd. Vliegtuigen der opstandelingen hebben, blijkens berichten uit Bayonne boven San tander zes bommen laten vallen. De Almirante Cervera, die aan den kant der rebellen strijdt, heeft vier granaten afgevuurd, die weinig slachtoffers maakten. De granaten troffen geen doel. Amerikanen geadviseerd te vertrekken. Het Amerikaansche ministerie van bui- tenlandsche zaken heeft de te Madrid wonen de Amerikanen verzocht, onmiddellijk Spanje te verlaten. Indien zij blijven, doen zij dit op eigen verantwoordelijkheid. Portugal voor niet-inmenging in Spanje De Portugeesche regeering heeft aldus een Reuterbericht uit Parijs, de Fransche re geering doen weten, dat zij bereid is het Fran sche voorstel tot internationale niet-inmen ging in Spanje te aanvaarden. Amerika. Roosevelt ongerust over den internationalen toestand. President Franklin D. Roosevelt. President Roosevelt heeft te Chantangua een rede gehouden, waarin hij o.a. het vol gende zeide: De Europe esc he vrede is een belangrijke aangelegenheid. Óns volk kan zich niet af zijdig houden van de problemen en kwesties, welke, ofschoon zij aan de andere zijde der grenzen bestaan, in de toekomst op de Ver- eenigde Staten een invloed van vitaal belang kunnen oefenen en waarschijnlijk zullen oefenen. Ik ben meer ongerust ten aanzien van de internationale situatie, dan ten opzichte van onzen binnenlandschen toestand. Ik zeg dit niet, omdat ik pessimistisch ben, maar omdat ik nog hoop, dat de afgunst, de haat en de boosaardigheid tusschen de vol ken hun grenzen hebben bereikt en zullen worden gevolgd door een nieuwe golf van goeden wil en vredelievendheid. Zwitserland. Regeering verbiedt steun- verleening aan de vijandelijk heden in Spanje. De bondsraad heeft, naar Reuter meldt, een verbod uitgevaardigd voor alle Zwitsersche burgers, of personen, die in Zwitserland wo nen, met uitzondering van Spanjaarden, het land te verlaten om deel te nemen aan de vijandelijkheden in Spanje. Voorts heeft hij verboden de vijandelijkheden in Spanje te steunen of te begunstigen op Zwitsersch grondgebied. De uitvoer en heruitvoer be nevens het transito van wapenen, munitie en oorlogsmateriaal bestemd voor Spanje. Spaan- sche bezittingen, de Spaansche zone van Ma rokko of voor een ander land, vanwaar her uitvoer naar Spanje zou kunnen geschieden, is eveneens verboden. Om redenen van permanente neu traliteit is Zwitserland echter niet voornemens deel te nemen aan een gemeenschappelijke verklaring in deze kwestie. Deensche boerenorganisaties richten een „boerenweer" op. Reserve-officieren zouden de leiding nemen. Reuter meldt uit Kopenhagen Het Deensche blad „Socialdemofcraten" deelt mede, dat op de vergadering van de boerenorganisatie te Aarhus is besloten een „Boerenweer" op te richten van 10.000 man. Deze garde zal tusschen beide komen bij on rechtvaardige verkoopen bij executie of an dere maatregelen tegen de boeren genomen. Verder zal zij zorg dragen voor het uitvoeren van bevelen van de leiding bij staking e.d. Deze garde is een copie van die, wellke de syndicalisten en socialisten hebben. De boe renorganisatie wil het huidige parlementaire regiem omver werpen en wordt geleid door een bestuur, dat ten deele nationaal socialis tisch is. Naar'verluidt heeft men zich tot een aantal reserve-officieren gericht om de lei ding op zich te nemen van de Boerenweer. Conflict in de Spaansche ambassade te Berlijn. Ambassadeur wilde regeeringsgedelegeerde laten arresteeren. Reuter meldt uit Berlijn, dat zich in de Spaansche ambassade aldaar moeilijkheden hebben voorgedaan, toen de Spaansche re- BERLIJN, 12 Augustus 1936. (Van onzen correspondent). Oostenrijk en Peru zijn elkaar Zaterdag bij het Ölympisch vredesfeest in de haren ge vlogen, buiten het programma om, dat hun slechts een strijd om den voetbal had voor geschreven. De beide naties hebben ook bij dit gecombineerd spel van boksen, worstelen, knijpen en krabben bewonderenswaardige staaltjes van kracht en vlugheid gegeven. De records zijn officieel niet vastgesteld, maar het scheidsgerecht, waarbij zich geen Duit- schers bevonden, sprak zich tegen de Peruanen uit en toen dit in Peru bekend werd, hebben ze daar voor het Duitsche gezantschap een vijandige betooging gehouden! Overigens schijnt- alles in vrede en vroolijk- heid als van een leien dakje te loopen bij deze Olympiade en wij, Hollanders hebben niet al leen alle reden tevreden te zijn met de presta ties van onze landgenooten, wij kunnen trotsch op hen zijn, ook op hen, die heelemaal niet op den voorgrond kwamen, maar steeds in alle opzichten hebben beantwoord aan het doel dezer spelengoede sport te toonen. Ondanks het wispelturige weer, dat den eenen dag vooral de menschen in het stadion in stovende zonnehitte zet en den anderen dag in regen en wind en kou, leeft Berlijn in een roes van feestvreugde, 's Avonds gaan de men schen wandelen op de „Via Triumphalis" on der de linden. Van lindegroen is er echter zoo goed als niets te bespeuren, want de oude kreupele boomen, die moesten worden ge rooid voor den inmiddels gereed gekomen ondergrondschen spoorweg, zijn vervangen door jonge boompjes met enkele sprietjes in den top waaraan nog maar weinige kleine blaadjes een zaam kleven. Zij verdwijnen onder den vlag- gentooi aan de hooge masten, die in vier rijen langs den heelen weg zijn opgericht en 's avonds baden in een zee van licht uit schijn werpers. Maar al dat moois is voor den Ber- lijner niet de hoofdzaak. Weet u, waarom 't hem in de eerste plaats te doen is? Om buitenlanders te zien, Auslander, echte Auslander. Het is in Berlijn benijdenswaardig voor een „Auslander" te worden aangezien, dat was al lang zoo voor de Olympische dagen. Er zijn echter zooveel Volksgenossen, menschen van eigen bloed en bodem, die door een Engelsch of Amerikaansch trekje, zich het gewenschte air weten te geven, dat de Berlijnsche goê ge meente zich bewust is, er in zijn bewondering voor den aldus geteekende, maar al te dikwijls in te loopen. In deze dagen echter meent hij, geen gevaar te loopen, knollen voor citroenen aan te zien. Gedurende het vredesfeest steekt de bui tenlander in Berlijn zijn nationaal vlaggetje in het knoopsgat en flaneert langs den triomf weg of op den Kurfürstendamm. Daar gaat hijZijne Majesteit de Gast, dien in zijn vaderland zal vertellen, wie schön es war in Berlin. Met de grootste minzaamheid heeft Zijne Majesteit den man van de pers een interview toegestaan. In een duur hotel zit hij in een heerlijke clubfauteuil en rookt een dure sigaar. „Hij peinst" noteert de man van de pers en vraagt dan: Mister Brown, mijnheer de Bruin, geeringsgedelegeerde arriveerde ter reorga nisatie van de diplomatieke en consulaire diensten na het aftreden van Agramonte y Cortijo als Spaansch ambassadeur. De ge delegeerde trad de ambassade binnen, waar Agramonte y Cortyo ondanks het protest van de Madrileensche regeexing was blijven wonen, op een oogenblik dat deze afwezig was. Toen Agramonte y Cortijo thuis kwam en de aanwezigheid vernam van den regee ringsgedelegeerde, liet hij de Duitsche po litie roepen, teneinde den gedelegeerde uit ht gebouw te doen zetten. De Duitsohe poli tie trok zich echter na een protest van den gedelegeerde terug, daar zij meende niet tusschenbeide te kunnen komen. De reorga nisatie der diensten wordt voortgezet. De oud-ambassadeur zal na de Olmpische Spe len zijn appartementen verlaten, aangezien er dan weer hotelruimte beschikbaar zal zijn. Berichten volgens wellke er ongeregeldhe den zouden hebben plaats gevonden zijn onjuist. Deze berichten werden verspreid door Spaansche partijgangers der opstande lingen. (Adv. Ingez. Med.) Signor Brunetto, hoe vindt u Berlijn? Kolossaal! En Duitschland? Kolossaal! En wat voor indruk heeft u van „Kolossaal" valt het feestvierende orakel den persman in de rede en in de ochtendbla den van eiken Olympischen dag wordt verteld, hoe al die buitenlanadsche gasten en mannen van beteekenis in verrukking zijn over de toe standen in het nieuwe Duitschland. „Zij kun nen het weten!" Kunnen zij het weten? Van het voorname hotel reden zij langs de heerlijke Via triumphalis naar het geweldige stadion. Zij dineerden voor 'n krats, me neer! in het voortreffelijk restaurant, za gen de mooie meisjes bij Rio Rita en Barberina dansen en zweefden als in een zaligen droom terug naar het comfortabele hotel, om er in de heerlijke clubfauteuil evn uit te blazen en hun oordeel af te geven over een land en een volk onder een nieuw regime. En als zij hun reis door Duitschland voort zetten, zullen zij bekoord worden door natuur- en stedenschoon en door de hartelijke voorko mendheid der menschen. Overal zullen zij de orde en de rust waarnemen, die met ijzeren vuist beschut worden. Geen openlijke partij twisten, geen stakingen. De ijzeren vuist, die deze onmogelijk maakt, laat weer direct na het einde der Olympiade enkele millioenen mannen, vrouwen, jongens en meisjes in het gelid naar Neurenberg marcheeren voor den jaarlijkschen partijdag, een demonstratie, die vooral op den buitenlander, die er getuige van zal zijn, een on verge telij ken indruk zal ma ken. Hij zal met den besten indruk over alles wat hij zag en zelfs met bewondering naar zijn land terugkeeren. Hij blijft echter onbevoegd, een oordeel te geven op grond van deze indrukken. Voorloopig amuseert hij zich nog kostelijk in het stralende Berlijn en laat zijn auto in de avonduren voor het hotel of restaurant par keeren. Unter den Linden staan de wagens naast elkaar gerijd langs den breeden midden, weg voor voetgangers. Daar zoeken de Ber- lijners kinderlijk naar buitenlandsche wagens. Velen hebben een lijstje, uit de krant geknipt bij zich, waarop de letters van elk land zijn aangegeven, trouwens ook een lijstje met de nationale kleuren der verschillende landen. Het vreemde schild stempelt voor hen den eenvoudigsten wagen tot een merkwaardig heid, die van alle kanten bekeken moet worden. Wij zagen voor hotel Adlon met het schild NL een paar bijzonder mooie wagens, die vooral bewonderd werden om hun fraaie voor hier „aparte" modellen. Een jonge dame reed na een sierlijken draai haar koste- lijken donkerrooden Cabriolet achteruit tus schen de parkeerende wagens. NL stond op het schild. Denk toch niet, dat ik fantaseer, ik zou genoodzaakt zijn, het elegante jonge meisje als getuige op te roepen. Het is voor ons toch niets bijzonders! Is ook Rie Mastenbroek niet een prachtige sportfiguur en tevens een heel lieve verschijning en al die anderen, die, al raakten zij in de achterhoede, aller bewon dering wekten door haar sport en sympathie voor haar persoonlijkheid. H. L. Jos. de Gruyter: „Kretensische en Grieksche kunst". In de „kleine cultuurbibliotheek" van de N.V. de Arbeiderspers te Amsterdam is ver schenen van de hand van Jos. de Gruyter een boekje over de Kretensische en Grieksche kunst. Een aantal foto's en andere afbeeldingen verluchten het boekje, dat leerzaam is en met overtuiging is geschreven. „Een god. die fluiten kon als de vogels, ren nen kon als de reeën, zoo verschijnt hij ons in de beeldhouwkunst." Deze woorden, die wij lezen in de inleiding, geven een beeld van het standpunt, dat de schrijver inneemt tegen over zijn onderwerp. Omhoog de bergen in is de titel van een boekje van G. Kramer, een handleiding voor bergtoerisme. De uitgave is van „Kosmos" te Amsterdam. Het boekje bevat wenken over tochten, over de berghutten, over de uitrus ting en over alles, wat voor touristen van be lang is om te weten. Het rassenprobleem in politiek en weten schap, is een brochure van vier schrijvers, die zich in dit geschrift verzetten tegen de Ras senleer. Deze Nederlandsche bewerking is van Maurice Bernard Coëlho. Stil lezen voor de R.K. scholen. Bij Thieme in Zutphen is een serie van vier boekjes onder dezen titel uitgekomen. De samenstellers zijn T. van den Blink en P. van Adrichem. Spoorweg-Reorganisatie en T aakver deeling in het vervoer, een overdruk van een artikel van W. B. K. Verster uit „De Binnenscheep vaart", is thans verschenen. Weten en kunnen, de serie van Kosmos te Amsterdam, is uitgebreid met twee boekjes: „Het beitsen, politoeren, wassen en vernissen van hout, door C. P. van Hoek en „Galvano- stegie en galvanoplastiek" door Ir. J. Ham mes. Culbertson's compleet bridgesysteem 1936 is verschenen bij Van Holkema en Warendorff. De kansen van het Nationaal Socialisme in Nederland, door K. H. Tusenius, een brochure over „groei en neergang ider N.S.B." is versche nen bij Thieme in Zutphen. Opheldering inzake de Nederlandsche vrij metselarij door Semif. Dit boekje werd uitge geven door Paul Brand's U.M. te Hilversum. Wij moeten van het zinkende schip van den Volkenbond af. Dit is de sombere conclusie, waartoe M. J. Leendertse in de brochure van dien naam komt, die verschenen is bij de U.M. Holland te Amsterdam. Een voorwoord heeft Prof: Dr. H. Brugmans voor dit geschrift ge schreven. Onbloedige wereldrevolutie verscheen van de hand van Dr. J. Tauhay bij onbekende uit gevers. De champignoncultuur door E. J. D. Roelf- sema is verschenen bij Joh. Enschedé en Zonen te Haarlem. Het werkje is met foto's verlucht. De schepper en zijn werk door R. W. Broek man verscheen bij Tjeenk Willink te Haarlem. De geheimzinnige opdracht is een jongens- verhaal door D. A. CramerSchaap. De uit gave is van het Zuivelbureau te Den Haag. De toekomst der vrijheid door C. A. Mennicke verscheen bij de N.V. de Arbeiderspers. Rauw inmaken van bessen en andere vruch ten door CarlsenWallis de Vrie is uitgeko men bij N.V. U.M. Kosmos. Tweede rekenboek voor de lagere school door P. J. Bouman en J. C. van Zelm verscheen bij W. Versluys te Amsterdam. Onderwijs in bijbelkennis op de openbare lagere school, door Prof. dr. J. N. Bakhuizen van den Brink, Prof. dr. Ph. Kohnstamm. Prof. dr. C. A. Mennicke, H. Nijboer en G. van Veen verscheen bij „De Tijdstroom" te Lochem. Multatuli: „Max Ha velaar". De wereldbibliotheek heeft van het boek, waarmee destijds Multatuli de gemoederen in beroering bracht, het boek waarvan hij zelf schreef: „Ik wil in de eerste plaats het aan zien geven aan iets, dat als heilige poesaka zal kunnen bewaard worden door kleinen Max en zijn zusje als hun ouders zullen zijn om gekomen van ellende". Er is in Indië te veel veranderd, dan dat deze aanklacht tegen ons bestuur daar nog dezelfde actualiteit zou hebben, die er bij het eerste verschijnen in lag. Doch Multatuli is voor ons een ander geworden dan de hervor mer van ons koloniaal bestuur. Juist tegen woordig, nu een groote groep van letterkundi gen de belangstelling voor dezen schrijver weer doen herleven, is deze uitgave van zooveel ge wicht. „Verkeer te land, op het water en in de lucht", door C. van Son. Dit is een alleraardigst plaatjesalbum dat door de N.V. Electr. Luxebroodfabrieken H. Franken Jr. is uitgegeven. Er is in dit album plaats voor 100 plakplaatjes, die een buiten gewoon leerzaam overzicht van alle vervoer middelen geven. Een uitvoerige toelichting door den samen steller C. van Son, hoofdredacteur van „Mork's Magazijn" maakt dit album tot een zeer leerzaam boekwerk, dat voor velen een waardevol bezit zal zijn. Van de plaatjes, waarvoor een plaats is in geruimd, noemen wij: de „Montgolfière" van 1783, waaruit de luchtballon geboren zou wor den, de autogiro, de eerste stoomwagen van Cugnot (1770) en de touringcar met twee étages van den allerlaatsten tijd. „Tanden op elkaar", door Margot Warnsinck. Illustraties van Annie van der Ruit; uitgegeven bij Gebr. Kluitman, Alkmaar. Veel nieuwe boeken voor de rijpere jeugd zijn een weergave van de tegenwoordige tijds omstandigheden. Ook hier is het hoofdthema: gebrek aan geld en aan baantjes. Gedeelde smart is halve smart, denkt het clubje meisjes en jongelui in dit verhaal. Zui nig wonen, samen eten en elkaar moed in spreken is de beste manier van leven als men van een klein beetje rond moet komen. Dat b.v. een ingenieur tijdelijk chauffeur is, is allang geen loutere fantasie meer; en derge lijke dingen gebeuren in dit boek herhaalde lijk. Maar, eind goed, al goed: tenslotte zijn er toch vier gelukkige paren. „Tanden op elkaar" is een goed boek voor de oudere meisjes. Handelsadresboek voor Noord-Holland boven 't IJ. Bij de Drukkerij „Ons Blad" te Alkmaar is verschenen een Handelsadresboek voor Noord- Holland boven 't IJ, bevattende 25000 adres sen. De namen zijn plaatselijk gerangschikt volgens de beroepen. „Zeeland". De Provinciale Zeeuwsche Vereeniging voor Vreemdelingenverkeer geeft een periodiek uit, dat vijf maal per jaar verschijnt, n.l. twee maal in Juni, twee maal in Juli en één maal In December als Kerstnummer. In het eerste Julinummer vinden wij weder om eenige belangwekkende artikelen over dit zoo mooie Nederlandsche gewest. ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC. Thijs komt dus bij den toovenaar, die blijkbaar zijn bezoek al had verwacht. Gogopoen schudt Thijs hartelijk de hand en zegt dan heel ernstig: „Ik geloof, dat je een moedige knaap bent, want je hebt het klaargespeeld heelhuids door het betooverde bosch te komen. Die toovenarij is mijn werk geweest, want ik wilde op die manier met een dapperen kerel in aanraking komen, iemand, die in staat is den boo- zen Pakkijs onschadelijk te maken. De koning heeft je zeker al van dien boosdoener verteld. Ik zeg je er nog dit van: Pakkijs heeft een tooverlist bedacht, waardoor hij met behulp van toovergrond uit laar zen reusachtige menschen kan laten oprijzen. Die stuurt hij het land in om de menschen te verjagen en de huizen te plunderen en te ver nielen. Ik sta hier met mijn eigen tooverkunst machteloos tegen over." Thijs denkt even na en zegt dan: „Ik zal doen wat in mijn vermo gen ligt, misschien lukt het me wel een tegenlist te bedenken". Badajoz door de opstandelingen bezet. „Zijne Majesteit de gast." J4T NU NAAR VELSEREND *3K Heerlijk baden in de natuur. Groot Zonnestrand Entrée per dag f0.45. Met retour trein f0.50 Kinderen f0.30. Met retour trein f0.35

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1936 | | pagina 6