t
Hei Betouftiiltsle
De Haarlemsche „vertier"-commissie werkt
HEROPENING
Haarlemsche kinderen
moeten naar een Bloemendaalsche school.
Strootjes.
Versterking van
Indië's weermacht.
54e Jaargang No. 16311
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Woensdag 26 Augustus 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEltEBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR „„„„„.r
en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ NV. Hoofdredacteur: ROBEK1
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.7214
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 15 regels J 1-75, elke regel meer t 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regeL Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer J 0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid f 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid, ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400-, Vei
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare vc
250.-, Wijsvinger S150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 30.-,
lies Duim ƒ75.-, Verlies Wijsvinger f 75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-
orwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN
Maar naar buiten kan dit pas in 1937 blijken
Groote plannen: tentoonstellingen,
een Lunapark, enzoovoort.
Het is bekend, dat de heer P. J. M. van Te-
tering bij de behandeling van de begrooting
voor 1936 in den Haarlemschen raad gepleit
heeft voor het instellen van een „vertier-com
missie, die zou ijveren voor meer aantrekke
lijkheden in de stad voor inwoner en -vreem
deling.
Dit denkbeeld werd algemeen met sympa
thie begroet, zoowel aan de tafel van B. en W.
als in den raad. Het gevolg was, dat B. en W.
zoo'n commissie benoemd hebben onder voor
zitterschap van wethouder Van Liemt. Verder
zitten vertegenwoordigers van verschillende
vereenigingen daarin, terwijl de initiatief-ne
mer er in is opgenomen als afgevaardigde van
de Kamer van Koophandel.
Maarnaar buiten is van het werken
dezer commissie nog niets gebleken. Geen
wonder dus, dat sommige voorstanders van
het streven den indruk gekregen hebben: de
commissie heeft niets kunnen bereiken.
Het is zelfs zoo, dat een dezer enthousiasten
-reeds met plannen rondloopt zelf het initia
tief te gaan nemen om iets op dit gebied tot.
stand te brengen.
Daarom hebben wij geïnformeerd hoe hef.
met deze ,.vertier"-commissie gesteld is. Daar
bij werd ons verzekerd, dat de indruk dat de
commissie niets zal bereiken absoluut ver
keerd is.
De vertier-commissie is aan het
werk, heeft goede verwachtingen dat
zij in haar streven zal slagen, maar
haar werk kan pas naar buiten blij
ken in 1937. De tijd was te kort om een
goede voorbereiding mogelijk te ma
ken om reeds in 1936 met uitvoering
van plannen te komen.
Het heeft namelijk eenigen tijd geduurd
voor het college van B. en W. met zijn voor
bereidend werk zoover gereed was, dat de raad
officieel het besluit kon nemen om de „ver-
tier"-commissie in te stellen. Toen B. en W.
de commissieleden benoemd hadden en de
commissie eenmaal geïnstalleerd was, bleek
reeds bij de eerste bespreking in dit voorjaar,
dat er geen denken aan was om met kans op
succes nog iets in 1936 voor te bereiden. De
commissie zal niet voor één jaar werken, maar
voor vele jaren. Daarom moet de grondvesting-
van haar werk goed zijn, want daarvan
hangt het welslagen voor een groot gedeelte
af. Daarom zal naar binten pas in 1937 blij
ken, dat de commissie in 1936 al veel voorbe
reid heeft. Er zijn reeds vele plannen in de
commissie besproken. Het is nu de bedoeling,
dat in een vergadering in September, dus da
delijk na de moeilijke vacantiemaanden,
waarin het moeilijk is voltallige vergaderingen
te houden, de definitieve plannen voor de
grondvesting van het werk der commissie vast
te stellen. Daarna zal aan het college van B.
en W. advies uitgebracht worden. Gaat het
college daarmede accoord, dan kan het aan
de commissie de verdere uitwerking en uitvoe
ring dezer plannen opdragen.
Een moeilijkheid die nog geregeld moet wor
den is de juiste verhouding tusschen de „ver-
tier'Scommissie en de Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer vast te stellen. Op dit
oogenblik wordt gemeend, dat het de beste
oplossing zal zijn als de „vertier'-commissie
het vertier organiseert en dat dan „Vreemde
lingenverkeer" tracht de vreemdelingen daar
heen te trekken.
Natuurlijk zoo werd ons verzekerd
moet de commissie geld hebben. B. en W. en
de raad zullen in klinkende munt moeten
toonen, dat de geiheente er geld voor over
heeft om Haarlem meer aantrekkelijkheden
te geven. Er zal natuurlijk door de commissie
ook getracht worden financieele bijdragen van
particulieren en vereenigingen te krijgen. De
beste gang van zaken wordt gevonden als de
gemeente zich bereid verklaart een bijdrage
te geven als toeslag op hetgeen particulieren
en vereenigingen bijeenbrengen.
Wij zijn ook in staat om iets naders mede
te deelen, over de plannen die in de „ver-
tier"-commissie besproken zijn om in 1937
uit te voeren. Er staat evenwel daarover nog
ai iets vast, omdat pas in de September-ver
gadering definitieve besluiten over het ad
vies aan B. en W. genomen zullen worden.
Het is bekend, dat de gemeenteraad reeds
een deel der gelden beschikbaar gesteld heeft
die noodig zijn om in 1937 te Haarlem een
groote internationale Frans Hals-tentoon
stelling te houden. Maar er staan nog an
dere tentoonstellingsplannen op het pro,-
gramma der commissie.
Bij het gemeentebestuur is een
aanvraag ingekomen om in den zo
mer van 1937 te Haarlem een groot
Lunapark te organiseeren. De initia
tief-neemsters hebben daarvoor aan
de gemeente een groot bedrag aan
geboden.
Een der moeilijkheden is evenwel om daar
voor een geschikt terrein te vinden. In het
centrum van Haarlem is dat niet te vinden.
Er is gedacht over het terrein voor de ka
zerne van den Motordienst aan den Schoter-
weg. Het is evenwel de vraag of het departe
ment van Defensie daarvoor toestemming
zou willen geven. Maar de gemeente heeft
zelf ook nog eenige groote terreinen in
Haarlem-Noord, maar die liggen weer iets
verder van het centrum af.
Zoo'n Lunapark brengt aldus onze zegs
man niet alleen geld in de gemeentekas,
maar 't bezorgt ook vele particulieren extra
inkomsten. Een deel van het personeel moet
hier immers woning zoeken .Verder worden er
aan zoo'n Lunapark veel leveranties geleverd.
Bovendien komen er veel vreemdelingen in
de tsad die niet alleen geld in het Lunapark
verteren, maar ook in de zaken in de naaste
omgeving en in de stad zelf.
Voorts is in de commissie het denkbeeld
besproken om
elk jaar te Haarlem een groot festival
te organiseeren waaraan muziek- en
zangvereenigingen kunnen mede
werken.
Ook dat zou een stadsbelang zijn, want het
bevordert niet alleen de levendigheid in de
stad. maar "brengt aan vele neringdoenden
en belanghebbenden bij het verkeer inkom
sten.
Is zoo vroegen wij in de commissie
ook gedacht over het organiseeren van een
groot bloemencorso?
Daarop werd geantwoord: het welslagen
daarvan wordt sterk betwijfeld. In vroegere
jaren zijn te Haarlem, de bloemenstad, wel
mooie, welgeslaagde bloemencoro's gehou
den. maar nu wordt gemeend, dat voor zoo'n
corso niet voldoende deelneming zou be
staan. Wil men met succes aan een bloe
mencorso deelnemen, dan gaan daarmee fi
nancieele offers gepaard.
Verder is mede te deelen, dat in de Mid
denstandscentrale het plan gerezen is om
in 1937 een groote middenstandsten
toonstelling te organiseeren, in den
trant van de indertijd zoo uitstekend
geslaagde H.A.M.I.T.
Dit is zoo werd ons tenslotte verklaard
nog slechts een kleine bloemlezing uit de
aanhangige plannen.
Ei- wordt natuurlijk ook het oog gehouden
op de dingen die handel en industrie in onze
stad kunnen bevorderen.
Het gemeentebestuur heeft reeds in enkele
zaken het advies van de commissie gevraagd.
Er is dus geen reden om te veronderstel
len, dat de commissie niet zal slagen. Inte-
gedeel alle commissieleden zijn vol en
thousiasme, zij zijn er vanovertuigd, dat op
dit gebied belangrijke resultaten te verwach
ten zijn die in het belang van de stad zul
len zijn.
In het Alcazar, de beroemde historische burcht van Toledo die thans gedeelte
lijk in vlammen staat, hebben zich reeds weken nationalistische troepen en in
woners van Toledo verschanst in afwachting van de komst der troepen van
generaal Franco. Vliegtuigen der opstandelingen gelukte het levensmiddelen en
medicamenten in het kasteel neer te werpen.
Morgenavond 8 uur
RAAK S"
met het GEWELDIGE
CO.-JA.-SHO. DANSORKEST 6 personen
(Adv. Ingez. Med.)
Een wereldconferentie van
staatshoofden?
NEW-YORK, 26 Augustus. (Reu-
ter-A.N.P.). De „New-York Times"
meldt, dat Roosevelt voornemens zou
zijn om, indien hij in November
wordt herkozen, een wereld-vredes
conferentie bijeen te roepen, waar
voor o.a. Koning Edward, Stalin,
Hitler, Mussolini en Lebrun zouden
worden uitgenoodigd. Ook zouden
vertegenwoordigers van Japan, China
en eenige andere landen worden uit
genoodigd.
Dit nieuwe denkbeeld heeft Roosevelt, naar
men gelooft, informeel tegenover eenige in
tieme vrienden geopperd, waarbij hij er ech
ter op zou hebben gewezen, dat een derge
lijke conferentie niet tot definitieve resul
taten zou kunnen komen.
In het Ramplaan-kwartier zal Haarlem een school moeten bouwen.
Eenige weken geleden wezen wij nog eens
op de snelle uitbreiding van Haarlem Zuid-
West. Aan en nabij de Ramplaan is in en
kele jaren een heel kwartier verrezen. Eenige
honderden huizen zijn daar gebouwd; bij de
annexatie in 1917 stonden er alleen de hui
zen van 't zoogenaamde Tuindorp. Nu wpnen
er in dit kwartier eenige duizenden Haar
lemmers.
Onder de Haarlemmers die in het
Ramplaan-kwartier wonen zijn na
tuurlijk ook kindeven van den leer
plichtigen leeftijd. Haarlem heeft
voor die bewoners aan den rand nog
niet voor schoolruimte gezorgd.
Tot heden gingen de kinderen uit het
Ramplaan-kwartier meestal op de Juliana-
school te Overveen.
Bij het begin van den nieuwen sehoolcur-
sus op de Juliana-school is gebleken, dat de
aanvrage om toelating grooter is dan 't aan
tal beschikbare plaatsen. Verschillende aan
vragers zijn teleurgesteld moeten worden.
De teleurgestelden behooren tot de bewo^
ners van het Ramplaan-kwartier. Want Haar
lemmers worden op de Bloemendaalsche
scholen slechts geplaatst, voor zoover er
plaats is.
't Ergste is, dat ook de school in Aerden-
hout geen gelegenheid heeft, om deze leer
lingen op te nemen.
Daarom zijn de ouders verwezen naar de
Bornwaterschool in het dorp Bloemendaal.
Terecht maken de ouders bezwaar tegen den
grooten afstand die de kinderen moeten
loopen. Van de Ramplaan naar de dr. Born
waterschool te Bloemendaal is een wande
ling van ongeveer een half uur.
Als de kinderen naar een school in Haar
lem willen is de school die het dichtst bij
staat in de Prins Hendrikstraat.
Die afstand is ongeveer 25 minuten, dus
wel iets minder dan naar de dr. Bornwater
school. maar het is toch naar de begrippen
van stadsmenschen een flinke wandeling "om
naar school te komen.
Wij hebben op het Stadhuis naar deze quaes-
tie geïnformeerd. Tot op heden waren geen
klachten van ouders uit het Ramplaan-kwar
tier ontvangen.
Haarlem voldoet aan de wet, die voorschrijft
dat er een school op hoogstens 5 K.M. afstand
van de woningen der kinderen moet zijn.
(Vroeger was de afstandsbepaling 4 K.M.,
maar die is om bezuiniging op onderwijsuit
gaven te verkrijgen verhoogd). 25 minuten
loopen is dus geen absoluut bezwaar. Thans
zijn er ook in Haarlem-Noord wel kinderen die
15 of 20 minuten naar school moeten loopen.
Maar in het algemeen geldt voor steden de
wenschelijkheid om scholen op korter afstand
dan 25 minuten te hebben.
Daarom zal Haarlem in de toekomst
in het Westen der stad een nieuwe
school moeten bouwen. Het Pijlslaan-
kwartier heeft ook behoefte aan een
school. Als nu de verbinding Ramp
laan-Zwemschool aan de Houtvaart
het volgend jaar wordt doorgetrok
ken, zou in de omgeving dezer zwem
school een nieuw schoolgebouw gezet
kunnen worden, dat dan door kinde
ren uit het Ramplaan-kwartier en
het Pijlslaan-kwartier binnen 10 mi
nuten bereikt kan worden.
Plannen daarvoor bestaan op dit
oogenblik evenwel nog niet.
Ned. Bank blijft goud
aantrekken.
De goudvloed naar de kelders van de
Nederlandsche Bank blijft aanhouden.
Nu is de toeneming volgens de
laatste weekstaat weer f 8.6 millioen.
De edelmétaalvoorraad is daardoor
gestegen tot 694.3 millioen. De direct-
opeischbare verplichtingen zijn voor
80.6 pet. door goud en zilver gedekt.
(In de strootjesindustrie op Oost-
Java loorden thans bijna 10 mil
lioen strootjes per dag gemaakt.)
Die tien millioen zijn niet de laatste
strootjes,
Waaraan de drenkeling zich redden kan,
Zij dienen ook niet voor de fabricage
Van een strooweduwe of eèn strooman.
Noch voor stroobord, stroowisschen of
stroomatten
Of stroomatras, stroozak of zelfs stroohoed,
Noch hebben z' iets te maken met de rietjes,
Waardoor je limonade zuigen moet.
Maar ze zijn wel om stroovuurtjes te maken,
Ze worden stuk voor stuk in brand gezet,
En dienen dan Maleiers en Javanen,
Met wat tabak gevuld, als sigaret.
De fabricage is zeer toegenomen,
Die tien millioen per dag, dat is niet gek,
Dat 's niet van stroo, om het maar zacht
te zeggen,
De sigaret is ook in d' Oost in trek.
P. GASUS.
De financien van Heemstede.
Gunstig resultaat over 1935.
Werd in den loop van Juni ver
wacht, dat de Heemsteedsche ge
meenterekening over 1935 een mee
valler van f 135.000 zou opleveren,
thans blijkt na de definitieve afslui
ting, dat dit bedrag nog vrij wat hoo-
ger is, namelijk f 142.845.93.
Wat de belastingopbrengsten betreft is het
volgende mede te deelen:
Over het afgeloopen dienstjaar hebben de
opcenten op de grondbelasting (gebouwde
eigendommen) f 69590.07 opgebracht. (Ra
ming f 67 200).
De uitkeering van het rijk wegens 20 pet.
der hoofdsom van de personeele belasting
naar den len, 2en en 3en grondslag, be
droeg f 33.000. (Raming f 30.840).
De tantièmebelasting bracht f 4240.01 op.
(Raming f 3000).
De opcenten op de gemeentefondsbelasting
geraamd op f 90.400 hebben f 93.967.14 op
gebracht.
De begrooting over het afgeloopen dienst-,
jaar voor het Gemeentelijk Grondbedrijf
wees een totaal aan uitgaven aan van
f 82.464.50, aan ontvangsten f 79.852, nadee-
lig saldo derhalve f 2.612.50.
De werkelijke uitgaven bedroegen f 96.041,34,
de ontvangsten f 94.424.88. het nadeelig saldo
beliep dientengevolge slechts f 1.616.46.
De netto-kosten van den gemeentelijken
Reinigingsdienst, begroot op f 26.085, hebben
slechts f 23.076,12 bedragen en zijn dus ruim
f 3000 beneden de raming gebleven.
De invloed van de „Flora".
In verband met de flora was voor 1935 de
opbrengst der Vermakelijkheidsbelasting, die
gewoonlijk op f 12.500 wordt begroot, op
f 30.000 geraamd. Dit bedrag is zéér aanzien
lijk overschreden; in totaal werd aan deze
belasting ontvangen f 71.927,84. Tegenover
deze ontvangsten hebben natuurlijk ook vrij
aanzienlijke uitgaven voor de gemeente ge
staan. o.a, voor de extra-politiekosten, de
versiering der gemeente, de bijdrage in het
garantiefonds e.d. Toch valt uit deze belas
tingopbrengst wel af te leiden, dat de Flora
voor Heemstede een voordeel is geweest.
Het woord is aan....
Charles Dickens
Als er geen slechte men-
schen icaren zouden er geen
goede advocaten zijn.
De regeering heeft haar plannen
kenbaar gemaakt met betrekking tot
de noodzakelijk geachte versterkingen
van de weermacht in Oost-Indië. Zij
wenscht voort te gaan met den aan
bouw van jagers en onderzeebooten
en wil voorts een groot aantal vlieg
tuigen bestellen. Een nieuwe kruiser
zal niet op stapel worden gezet. Uit
voerige bijzonderheden over deze plan
nen vindt men op pag. 3.
VERHEUGENDE CIJFERS.
Naast vele droevige cijfers zijn er toch
ook nog wel verheugende.
Bijv. de toeneming der ..Groentjes", adver
tenties van Vraag en Aanbod in Haarlem's
Dagblad.
Ons blad bevatte er in het eerste halfjaar
van 1936 niet minder dan 149 gemiddeld per
nummer.
Russisch vliegtuig in Siberië
neergestort.
De elf inzittenden gedood.
MOSKOU, 26 Augustus (Reuter-
A.N.P.) In Noord-Siberië, in het ge
bied van de Jenissci, is een Sovjet-
Russisch vliegtuig met elf personen
aan boord door tot nu toe onopgehel
derde oorzaak neergestort en verplet
terd.
De inzittenden kwamen allen om
het leven.
Nog meer terechtstellingen in
de Sovjet Unie?
Jongste executies een voorspel
LONDEN, 26 Augustus (D.N.B.-A.N.P.) Met
betrekking tot de terechtstelling van Zinowjef
c.s., die gisteren te Moskou heeft plaats gehad,
melden de „News Chronicle" en de „Daily
Mail", dat dit nog slechts een voorspel is ge
weest.
De „Daily Mial" schrijft, dat op de eerstvol
gende doodenlijst een vroegere Sovjet-ambas
sadeur te Londen en een oud-ministerpresi
dent voorkomen.
De burgeroorlog in Spanje: Buitenlandsche
ambassades beraadslagen over hulp aan de
slachtoffers.
pag. 4
Frankrijk en de verlenging van den diensttijd
in Duitschland.
pag. 4
President Roosevelt zou het beleggen van
een wereldconferentie voor staatshoofden
overwegen.
pag. 1
De regeering wil de Indische marine en lucht
macht versterken.
pag. 3
Vier Nederlanders zijn uit Duitschland uitge
wezen.
Pag- 3
De hoofdinspecteur voor de steunverleening
heeft de aandacht gevestigd op verschillende
verbeteringen bij de steunwijziging.
pag. 5
Haarlemsche kinderen moeten naar een Bloe
mendaalsche school.
pag. 1
De Haarlemsche „vertier''-commissie heeft
voor 1937 groote plannen.
pag. 1
Het aantal auto's in de belastinginspectie
Haarlem vermindert nog niet.
pag. 2
Lasker weet den wereldkampioen schaken te
overwinnen.
pag. 6
ARTIKELEN, ENZ.
Van onzen Parijschcn correspondent: Het
stadje der Oranjes.
pag. 4
J. H. de Bois: Indrukken van de Jeroen Bosch
tentoonstelling.
pag. 2
J. H. de Bois: Haarlem's Kunstbezit.
pag. 3
H. D. Vertelling: De blauwe diamant.
pag 5
Schaakrubriek.
pag 6
De burgerlijke stand van Haarlem is opge
nomen op pag. 7.
