AMSTERDAMSCHE BEURS
IAAT/TE BERICHTEN
VRIJDAG 25 SEPTEMBER 1936
H A A R L E M'S D A G B E A D
8
DE NEGUS OP DOORREIS TE PARIJS.
PARIJS, 25 Sept. (Reuter). De negus is
vanochtend te Parijs aangekomen, van waar
hij om half elf de reis van Genève naar
Londen voortzette.
PRIMO DE RIVERA JR. NIET GEDOOD.
Naar de speciale verslaggever van Havas uit
goede bron verneemt, is Jose Antonio Primo
de Rivera de leider van de Spaansche Phalanx
nog in leven. In tegenstelling met de geruch
ten. die de ronde hebben gedaan, werd hij
nimmer gewond, en bevindt hij zich in een
veilige schuilplaats op het door de regeerings-
troepen bezette grondgebied.
SERGEANT-VLIEGER VEROORDEELD.
BANDOENG, 25 September (Aneta) De
krijgsraad veroordeelde den sergeant-vlieger
die met het sportvliegtulg „De Kriel" eenige
maanden geleden tegen een hoogspannings
kabel vloog waardoor het vliegtuig neerstort
te en een inzittende dame werd gedood, tot
zes maanden hechtenis.
Een wintersport-trein.
(Van onzen eigen correspondent.)
Naar wij vernemen zullen de Nederland-
sche Spoorwegen dit jaar ten behoeve van de
wintersportbeoefenaren een dagtrein le, 2e
en 3e klasse naar Basel laten loopen, ge
durende het tijdvak 19 Dec. 1936 tot 10 Ja
nuari 1937.
De trein vertrekt uit Amsterdam om 8.04
uur. uit Utrecht 8.53 uur, uit Maastricht 11.33
en komt in Basel S. B. B. aan om 19.42 uur.
In omgekeerde richting vertrekt de trein uit
Basel om 6.45 uur, aankomst Maastricht 16.02
uur, Utrecht 19.05 en Amsterdam 19.54 uur.
PRINS BERNHARD BEGINT ZIJN WERK
ZAAMHEDEN BIJ DE NEDERLANDSCHE
HANDEL MIJ.
AMSTERDAM, 25 Sept. Naar wij verne
men heeft prins Bernhard heden zijn werk
zaamheden aanvaard ten kantore van de Ne
der:.-ndsche Handel Maatschappij, welke
wei T.iamheden er op gericht zijn, van de
werkwijze dezer groote financieele instelling
op de hoogte te komen, hetgeen te meer waar
de heeft in verband met de verbindingen, wel
ke de maatschappij onderhoudt met onze over-
zeesche gewesten. De aanstaande prins-gemaal
zal voorloopig op de directioneele afdeeling
werkzaam zijn, doch het ligt in de bedoeling
dat Z. D: zich ook van den gang van zaken in
de andere afdeelingen op de hoogte zal stellen.
Begrafenis H. P. Kloos.
Hedenmorgen vond op de Algemeene Be
graafplaats aan de Kleverlaan de begrafenis
plaats van den heer H. P Kloos, in leven
leeraar aan de Ambachtsschool te Haarlem.
Velen, familie, vrienden en leerlingen van
den overledene, waren bij de plechtigheid
aanwezig.
De heer J. W. van Zanten sprak aan de
groeve namens het bestuur van de vereeni-
ging voor Nijverheidsonderwijs te Haarlem. De
heer van Zanten bracht den tijd van elf jaren,
gedurende welken de heer Kloos aan de Am
bachtsschool verbonden is geweest, in her
innering, jaren, waarin hij zich een plaats in
aller harten had veroverd.
„Als leeraar zal hij moeilijk te vervangen
zijn. Onze deelneming gaat uit naar hen, die
hij achter liet, maar ook naar hen, die in hem
een vriend en een leermeester verliezen".
Hierop sprak de directeur van de Ambachts
school, de heer A. L. Hengeveld, die de kwali
teiten van den overledene releveerde. Een
bewijs hiervoor, aldus de heer Hengeveld, is
wel het feit, dat toen de bezuiniging ook het
personeel van onze school trof, een der oude
re leeraren vrijwillig heenging, om den heer
Kloos voor de school te bewaren.
„Bemind door zijn leerlingen, gewaardeerd
door zijn collega's, hoog geschat door het be
stuur, is hij onverwachts van ons heen ge
gaan". De heer Hengeveld besloot met woor
den van dank voor de vriendschap en mede
werking, die hij steeds van den heer Kloos
heeft ondervonden.
Nadat ten slotte namens den wethouder van
Onderwijs, de heer J. A. L. Doije, directeur
van de gemeentelijke avond-nijverheidsschool
gesproken had, dankte een familielid van den
overledene voor de eer, den doode bewezen.
„ALLERZIELEN".
Daar de opvoering van „Allerzielen." In
het begin dezer maand in den Haarlemschen
Stadsschouwburg vrijwel uitverkocht was.
heeft de directie van het De Boer-Van Rijk
Ensemble besloten in overleg met den heer
directeur van de Stadsschouwburg op Woens
dagavond 30 September a.s. nog één enkele
voorstelling van Herman Heijermans' zinne
beeldig spel in Haarlem te geven.
Wegens andere verbintenissen kan deze
voorstelling niet herhaald worden.
Hervorming van den Volken
bond.
Een supra-nationaal orgaan
is noodig.
Memorandum van „Volkenbond en Vrede"
Reeds sedert enkele jaren is een roep om
hervorming van den Volkenbond door de
wereld gegaan, een roep, welke sinds den Abes-
synischen krijg zeer aan sterkte heeft gewon
nen. Daarbij is dan ook als nieuw element
gekomen: een aandrang tot algemeene her
vorming, hetzij omdat de Bond gefaald heeft,
hetzij omdat hij niet in nieuwe rechtsvorming
is geslaagd, in ordening van den staatkundi
gen toestand, hetzij omdat men meent, dat
de waarborg- en sanctieverplichtingen het
oorlogsgevaar vergrooten, hetzij dat men het
Pact wil ontdoen van al die bepalingen en
verplichtingen, waaraan de leden zich blijk
baar niet willen houden.
Door dit verschil in oorsprong der strevin
gen bestaat er natuurlijk ook groot verschil
ten aanzien van de richting, waarin de her
vorming zich zou moeten bewegen. Alle her
ziening van den Bond zal echter, naar in een
uitvoerig memorandum van het hoofdbestuur
van „Volkenbond en Vrede" aan den minister
van buitenlandsche zaken wordt uiteengezet,
dienstbaar moeten zijn aan één groot doel:
een vreedzame statensamenleving te bevorde
ren.
Dit doel kan in de volgende vijf, onver
brekelijk samenhangende, punten worden
omschreven
lo. handhaving van geldend recht; 2o.
ontwikkeling van het recht en voorkoming
van spanningen3o. voorkoming van de ver
storing van orde en vrede; 4o. herstel van
gestoorde orde; 5o. dit alles slechts: door de
gemeenschapsorganen in plaats van door
den enkeling of door den staat in eigen rich
ting. Dus: arbitrage (lo. en 2o.), veiligheid
(3o. en 4o.), ontwapening (5o).
Van de klachten klinkt die inzake het on
vermogen veranderingen van den territoria-
len status quo aan te brengen en in groote
politieke belangen, die de machtsverhoudin
gen in de wereld raken, te voorzien. Daarbij
worden, naar wij reeds herhaaldelijk in ons
blad hebben betoogd, tal van gevallen ver
geten, waarin de Volkenbond succes heeft
gehad. Vaak is meer in stilte dan met veel
gerucht tot stand gebracht. Daarmede wil
niet gezegd zijn, dat in de technische orga
nen van den Bond. niets te verbeteren zou
vallen. In het bijzonder dringt zich dan wel
de vraag op of de regeling van belangencon
flicten aan alle eischen van onpartijdigheid,
doeltreffendheid en continuiteit voldoet.
Een supra-nationaal orgaan noodig.
De ervaring heeft geleerd, dat, vooral wan
neer een groote mogendheid in het spel is, de
nationale belangen en gevoelens in den Vol
kenbondsraad, die dat conflict moet oplossen,
medespreken en in staat zijn de verzorging
van het al-overheerschend internationaal
belang, n.l. de verzekering van de ongerept
heid der leden te verzwakken. Dan ontbreekt
den Volkenbond een orgaan, dat een inter
nationale belangen-tegenstelling of belangen
conflict strikt op de eigen mérites er van kan
onderzoeken en behandelen, dat, onvervaard
en in zijn internationale functie onbelem
merd kan zoeken naar een regeling of oplos
sing welke door rechtvaardigheid wordt ge
ïnspireerd, ongeacht nationale voor- of na-
deelen. De Volkenbond zou, volgens het hoofd
bestuur van Volkenbond en Vrede, zeker met
een supra-nationale instantie zijn voordeel
kunnen doen.
Het belangrijkst supra-nationale orgaan van
den Bond, afgezien van het Hof, is ongetwij-
fled de secretaris-generaal; hem is dan ook
langzamerhand een taak toe gevallen, welke
men uit het Grondverdrag onmogelijk zou
kunnen aflezen. Hij echter kan alleen in
dezen iets bereiken, wanneer een Bondslid zijn
actie steunt. Alleen een afzonderlijk, naast den
Raad staand, college zou, zoo wordt in het
memorandum uiteengezet, de standing kun
nen bezitten, noodig voor de hierbedoelde
functie.
Zulk een college zou dus tot taak hebben
den Raad of de Assemblée op een gedaan ver
zoek van advies te dienen voor de behande
ling en oplossing van een belangenconflict,
en ook den Raad te waarschuwen, wanneer
ergens omstandigheden zich voordoen, die tot
spanning zouden kunnen leiden, terwijl geen
der Bondsleden tot actie volgens art. 11 lid 2
overgaat of zulk een actie den Raad onbe
weeglijk laat. De functie zou louter advisee-
rend en aansporend zijn, zonder dat ook maar
eenigszins geraakt wordt aan de uiteindelijke
beslissingsbevoegdheid van Raad of Assem
blée.
De leden van dit college zouden benoemd
moeten worden niet door regeeringen, maar
door de Assemblée, al of niet in samenwer
king met den Raad, en zijn leden zouden,
gelijk de rechters van het Permanente Hof
voor Internationale Justitie en de leden der
Mandatencommissie, los moeten staan van hun
egeeringen. De commissie zou tijdelijk of
permanent kunnen zijn. Zoo zou men de
rechtsvormende functie van den bond beter
tot haar recht doen komen.
In zijn oorlog-afweren den arbeid wordt de
Bond sterk geremd door den eisch van een
stemmigheid van besluiten. Hieraan is door
een verdrag van 1931, waarbij het medestem
men der partijen werd uitgesloten, tot zekere
hoogte tegemoet gekomen, doch nog zeer
weinig staten hebben dat verdrag geratificeerd.
De Bond zal alle krachten moeten inspannen,
dat dit verdrag van 1931 eindelijk in werking
kan treden. Er kan ook over gesproken wor
den of niet in dit verdrag de toepassing van
bepaaldelijk opgesomde militaire voorzorgs
maatregelen tot beveiliging van den vrede tus-
schen de volkeren zou moeten worden gere
geld, hetzij in art. 11 van het Grondverdrag
uitdrukkelijk voorzien. Een ander middel zou
nog kunnen zijn den Raad de bevoegdheid te
geven tot oplegging van een wapenstilstand
bij uitgebroken vijandelijkheden.
Voor herstel van de verstoorde orde of ge
schonden recht geeft het memorandum ook
richtlijnen aan voor verschillende verbeterin
gen, terwijl voor het ontwapeningswerk een
opdracht aan den Secretaris-Generaal tot
hernieuwd onderzoek en verslag wellicht de
Inleiding zou kunnen vormen tot hernieuwd
overleg in conferentie of commissie.
Een belangrijke zaak is ook de bevordering
van de medewerking van niet-leden aan de
vrede-bewarende taak van Raad en Assemblée
en het sluiten van regionale veiligheidsver
dragen onder toezicht van Raad en Assem
blée.
De Volkenbond moet een moeilijken tijd
doormaken, doch het is zeker, dat een nieuwe
tijd, welke organisatie der wereld op de basis
van het recht wenscht, komende is. De Bond
helpt dien tijd nader te brengen.
R.KL MIDDENSTANDSVEREENIGING.
De R.K. Middenstandsvdreeniging te Haar
lem houdt haar eerste winterbijeenkomst cp
29 September in het St. Josephsgezellenge-
bouw.
Als spreker treedt op Dr. Cas Hentzen met
het onderwerp: „De Katholiek in het be-
bedrijfsleven tegenover het economisch in
dividualisme van onzen tijd.
De Bisschop. Mgr. J. P. Huibers, zal deze
bijeenkomst bezoeken
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.
(Inlichtingen ten politiebureele, Smede-
straat 9, uitsluitend tusschen 11 en 13 uur).
Ceintuurs en handschoenen, Politiebureau
Smedestraat 9; Zil. kinderarmband, Gelissen,
Caninefatenstraat 59; Gouden armband,
Alders, Jan Steenstraat 39; Dop van auto,
De Vos, Gen. de la Reystraat 91; Kinderjasje
Van der Werf, Stuyvesantstnmt 61; Gummi
regenjas. Van der Veen, Thorbeckestraat 38.
Meisjesmanteltje, Schouw, Kloosterstraat 42
rood; Babygoed in pakje, Oosterbaan, Colen-
sostraat 4; Vellen teekenpapier: De Goede
Oranjestraat 148; Kinderportemonnaie met
42'2 ct., Uitendaal, Gasthuislaan 40: Baby-
goed in pakje, Reemer. Allanstraat 60; Rijw.
belastingmerk aan speld: Van Wordt, Saen-
redamstraat 26; idem, Hendriks, Korte Hof
straat 6: Kussensloop en doek, Mulders.
Rechthuisstraat 22; Snelbinder, Serné,
Wouwermanstraat 28rd.; Zeemleerlap, San-
berg, 't Krom 29 rd.
PREDIKBEURTEN.
ZEVENDE DAGS BAPTISTE GEMEENTE, lo
kaal Parklaan 21.
Sabbat (Zaterdag) V.m. 10 uur: Prediking.
Nam. 12 uur: Bijbelbespreking.
Voorgangers in beide diensten de heeren C.
Westerdaal en G. Veldhuyzen Jr., uit Am
sterdam. (Beurtelings).
BEVERWIJK
Oplichterspractijken van zes
jongemannen.
Verschillende kasteleins en een garage
houder werden dupe.
DE UITVAART VAN PRESIDENT ZAIMIS. De stoet, die het stoffelijk overschot
van den Griekschen president begeleidt, in de straten van Athene.
Een zestal jongemannen, dat in Beverwijk
en omgeving bekend staat als leden van de
min of meer beruchte „Zwarte Bende" heb
ben zich schuldig gemaakt aan een reeks
kleine misdrijven.
Drie van deze jonge mannen wonen in Be
verwijk en drie zijn afkomstig uit Velsen. Zij
hebben op Zaterdagavond te IJmuiden-Oost
bij een garagehouder een auto gehuurd,
waarmede zij een tocht hebben gemaakt
door Noord-Holland.
In Zijpe bezochten de heeren een café waar
zij onder voorwendsel, dat zij den verjaardag
van een hunner wilden vieren, grove verte
ringen maakten en toen het op betalen aan
kwam. met hun auto ijlings de vlucht na
men. In de gemeente Harenkarspel werd dit
spelletje met succes herhaald. Ook daar lie
ten zij den caféhouder betalen. De tocht
werd voortgezet naar Schoorldam waar de
jongemannen tot de ontdekking kwamen dat
hun benzinevoorraad niet toereikend zou zijn
om hun naar huis terug te brengen. Bij een
garagehouder bestelden zij twintig liter ben
zine. Toen betaald moest worden verzochten
zij den garagehouder ook nog wat water voor
de koeling. De man was zoo welwillend aan
dit verzoek gevolg te geven. In het korte
oogenblik dat de man in zijn garage was, re
den zij weg.
De volgende gemeente die de eer van hun
bezoek genoot was Akersloot. Daar werd een
caféhouder uit zijn bed gepord, die de op
dracht kreeg twee flesschen jenever aan het
gezelschap te leveren. Ook aan dezen wensch
werd prompt voldaan. Een der jongelieden
stak de flesschen in zijn zak en nam plaats
op de treeplank van de auto onder het voor
wendsel dat zijn kameraden even het noo-
dige geld bijeen zouden brengen. Terwijl de
caféhouder op zijn geld stond te wachten
gaf de bestuurder vol gas en de kastelein
had het nakijken.
De jongens zijn vervolgens naar Velsen
gereden om de daar wonende kameraden
thuis te brengen en daarna bereikte het ge
zelschap in het holts van den nacht Bever
wijk De auto werd neergezet op een terrein
aan den Hoflanderweg, waar het voertuig
den volgenden dag werd aangetroffen. De
politie werd door den eigenaar van het land
gewaaischuwd. Zij wendde zich in de eerste
plaats tot den garagehouder in IJmuiden-
Oost, die de auto had verhuurd. Het onder
zoek was nu weldra in vollen gang. Het
nam veel tijd in beslag, omdat de politie in
de andere gemeente mee moest onderzoeken.
In Beverwijk werd het onderzoek beëin
digd. De jongens hebben bekend. De rappor
ten. waarin hun avonturen zijn vastgelegd,
zijn aan den rechter-commissaris te Haar
lem ter hand gesteld.
De jongens zijn, nadat de politie proces
verbaal had opgemaakt, op vrije voeten ge
steld.
IJMUIDEN
Gedeeltelijke huurverlaging
van woningen der bouw-
vereenigingen?
Een bespreking ten gemeentehuize.
Donderdagmiddag vond ten ge
meentehuize op initiatief van burge
meester en wethouders een bespre
king plaats tuschen den heer W. F.
Visser, wethouder voor Sociale Aan
gelegenheden en de besturen der wo-
ningbouwvereenïgingen in onze ge
meente. Besproken werd het denk
beeld van het college, tot op zekere
hoogte de huren van de woningen
te verlagen en daarvoor een extra
bijdrage aan de regeering te vragen.
Het resultaat dezer conferentie zal
nog nader in het college besproken
worden.
Van bevoegde zijde wees men ons er op,
dat indien het al tot een huurverlaging zou
komen, deze uit den aard der zaak slechts ge
ring kan zijn. Immers zijn in 1934 en 1935 voor
de woningen der bouwvereenigingen reeds
huurverlagingen ingevoerd van in totaal 18
tot 20 petwaardoor de huren van de vereeni-
gingswoningen reeds op een zeer laag peil zijn
gekomen.
De volgende cijfers toonen dit aan.
Van de 1194 vereenigingswoningen, die onze
gemeente telt, bedragen de huren van 53 wo
ningen f 3 tot f 3.49, van 264 woningen f 3.50
tot f 3.99, van 640 woningen f 4 tot f 4.49, van
220 woningen f 4.50 tot f 4.99. van 11 wonin
gen f 5 tot f 5.49, van 6 woningen f 5.50 tot
f 6. Op 116 na is in de huren van al deze wo
ningen vrij watergebruik inbegrepen.
BESOMMINGEN.
Zeehond IJM. 170, 90 manden f 1260.
Adelante IJM. 19, 1000 manden f 3860.
Logger: KW 76 f 1050.
MARKTPRIJZEN VAN VRIJDAG, 25 SEPT.
Tarbot per K-G. f 0.83—f 0.52.
Griet per 50 K.G. f 22—f 17.
Tongen per K.G. f 1.15f 0.86.
Groote schol per 50 K.G. f 25.
Middelschol per 50 K.G. f 23—f 17.
Zetschol per 50 K.G. f 20—f 16.50.
Kleine schol per 50 K.G. f 17f 4.70.
Schar per 50 K.G. f 3.10.
Kleine schelvisch per 50 K.G. f 26f 15.
Groote gullen per 50 K.G. f 23.
Kleine gullen per 50 K.G. f 17.50—f 5-50.
Wijting per 50 K.G. f 4.50—f 1.40.
Makreel per 50 K.G. f 7.50f 5.
Leng per stuk f 2.13.
Versche haring per kist f 5.15—f 4.10.
Steurharing f 9.30—f 8.90 per kantje.
RADIOTOESTEL ONTVREEMD.
Een bewoner van den Oude Schulpweg,
die eenige dagen uit was geweest, kwam bij
zijn terugkomst tot de minder aangename
ontdekking dat zijn radiotoestel ontvreemd
was.
Aangifte hiervan bij de politie volgde.
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM. 25 September.
Bevallen 22 September: G. C. Daalhuizen
Jak, d.; 23 September: J. v. d. Broekvan
Eyck, d.; E. LubbersSchekat. d.; 25 Septem
ber: 24 September: A. C. Le NoblePiek, z.;
A. A. RongenSchulte, z.; W. C. Sminkv.
Eekeren, d.; 25 September: P. A. Vermeer
Groeneveld, d.
Overleden: 23 September: P. Hulsbosch, 63
j„ Spaarnrijkstraat; 24 September: J. M. Mul
der—v. d. Laan, 73 j„ Antoniestraat; R. A. C.
MeijerEngelenberg, 71 j„ Dreef; M. Jansen
Heijn, 64 j„ Kamperlaan.
VORIGE
KOERS VAN HEDEN
KOERS
pl.m.
1.30
pl.m.
1.45
pl.m.
2.00
pl.m.
2.15
STAATSLEENINGEN BIN
NENLAND.
99%
99%
4 pCt. Nederl. Indlë
98%
98%-%
-
-
-
STAATSLEENINGEN BUI
TENLAND.
5*2 pet. Duitschlandl930
215*-%
21%-22
23%—24%
Youngleening (met ver-
23% 24
BANK-INSTELLINGEN.
121%
Handel Mpij. Cert van
f250
Koloniale Bank
Ned. Ind. Handelsbank
Rotterd. Bank
137**
47**
104**
117
-
-
-
INDUSTR. OND. BINNENL.
Alg. Kunstzijde Unie
v. Berkels Patent
29** 5*
34**
59**-
29% -
29** -
60**
29%
29%-**
60**
Ned. Ford ex. 40 afst
Philips Gloeil. Gem.Bezit
227**
166**—167
1165* 117
164-165**
116**-%
165**
116**
165**
165**
1163/a-**
TABAKKEN.
180
1795*-180
Dell Maatschappij
244
228**
246
227**
242**
SCHEEPVAARTEN.
Kon. Ned. Stoomboot
Scheepvaart Unie
Koninkl. Paketvaart
Rotterdamsche Lloyd
Maatschappij Nederland
Holland—Amerika lijn
55**-%
108
48£* 49
42**
69**
54**
48**
54
48**
li i i i i
PETROLEUM.
304*i 305*4
302-204
301 - 3025-4
3005* 301*4
895* - 300*4
823/8
-
82**
14
13%-%
13%
13%
19%
20% -
11%-%
H%-%
115*
11%-%
11%
CULTUUR MAATSCH.
H. V. A
Java Cultuur
Ned Ind. Suiker Unie
Vorstenlanden
INDUSTR. OND. BUITENL.
Intern. Tel and Tel.
Anaconda
Bethleh Steel
Cities Service
Gew Steel
U. S. Steel
Kennec Copper
Radio Corp
285
112
92
19%
7**
23% - H
41*4
2%-5*
43%
43%-%
'9%
6**
285-286**
7%
23%
2 %-H
43%-%
29%
23%
23%
29
Amsterd. Rubber
1465*-147
Dell Bat Rubber
72**
Indische Rubber
100M
Kendeng Lemboe
13554
66*4
Rotterdam Tapanoell
41
Bandar Rubber
116%
Preanger Rubber
48**
89
Sumatra Rubber
141**
AMER. SPOORWEGEN.
Southern Pacific
26%
Wabash Railroad
1% 2
85*4
Chic Wilwaukee
4«*
Missouri Kansas Texas
5
MIJNBOUW
Alg Explor Mij
Redjang Lebong
Billiton n
PROLONGATIE.
16 -
201**
c33
1H
66**
26%-29
161
200
26%
2
23%
29%
146**-**
100** - tOlH
655*
1165*
48**-49
89
28&X
7%
2%
43%-%
29%
\X
2
45*