Het roode achterlicht. teu uiteet vaotdeBofy W Huur- en Verkoopprijzen van Huizen BREDERODE-DUIN Het BefouQtijltste 54e Jaargang No. 16347 Ver*c!v''nt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Woensdag 7 October 1936 HAARLEM S DAGBLAD Directie. P. W. PEEREBOOM ntTfiAVR i.oiikrns nns'i'KR maATsrnapmi i voor Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LÜURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V, Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTENper week 0.25, per maand f 1.10, per 3 maanden f3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post f 0.72*4. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkery: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10132,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230. ADVERTENTIëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en aanbod 14 regels 0.60. elke regel meer 0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. »ratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400.-, Duim dem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400-, Ver Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare vo 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 30.-, lies Duim f 75.-, Verlies Wijsvinger ƒ75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-. orwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. HAARLEM, 7 October. Het Economisch Evenwicht De verdwijning van „het goudblok", begin nende met Frankrijks afval van den gouden standaard, waarbij een gemeenschappelijke verklaring door de regeeringen van Engeland, Amerika en Frankrijk werd afgelegd, blijkt inderdaad een nieuwe activiteit tot herstel van het economisch evenwicht te hebben in geluid. De Engelsche minister van Financiën (en aanstaande premier) Neville Chamber lain heeft gisterenavond een krachtig oetoog gehouden vóór het uit den weg ruimen van de hinderpalen, die den internationalen handel belemmeren. Hij zei bovendien, dat hij een al- gemeenen terugkeer tot den gouden stan daard die de eenige basis schijnt te zijn, die algemeen vertrouwen wekt „te zijner tijd" waarschijnlijk acht. En economisch na tionalisme kan ook volgens dezen protectio nist te ver worden doorgevoerd. De lage prij zen voor eerste levensbehoeften, de contingen- teeringen, de overmatige invoerrechten en de wisselkoers-controle acht hij hoofdzakelijk verantwoordelijk voor de levenloosheid van den buitenlandschen handel. Dit is dus uit den mond van een der voornaamste conser- vatieve bewindslieden in Engeland, wel heel andere taal dan de min of meer uitbundige protectionnistische beschouwingen die het congres van zijn eigen partij te Margate ten beste heeft gegeven. In denzelfden trant heeft de Australische gedelegeerde Bruce gisteren in de economische commissie van den Volken bond een rede gehouden. Ofschoon Bruce op merkte dat alleen de drie groote economische eenheden Rusland, de Vereenigde Staten en het Britsche Keizerrijk (waartoe hij zelf be hoort) in staat zijn werkelijk de principes van autarkie door te voeren, zonder dat daar uit rampzalige gevolgen voor hun economisch leven voortkomen en zonder dat het levenspeil hunner bevolking daalt, drong hij toch aan op spoed in het wegnemen der handelsbelemme ringen en noemde de autarkie een gevaar. De Engelsche gedelegeerde in de commissie had op voorzichtigheid aangedrongen.Bruce erkende wel dat die geraden was, maar zei er bij dat de tijd dringt en dat men zoo vlug mogelijk zou moeten handelen. Waaruit dus af te leiden valt dat het dominion Australië, deel uitmakend van het Britsche Keizerrijk, zich ook allesbehalve gelukkig meer voelt on der de huidige handelsbelemmeringen. Na tuurlijk sprak de Belgische gedelegeerde Van Langenhove daarna in denzelfden geest. Dat de kleine landen buiten staat zijn onder een consequent doorgevoerde autarkie hun eco nomisch leven op den duur in evenwicht te houden is duidelijk genoeg. En er zijn groo- tere. De gevolgen van het Duitsche monetaire beleid heeft Nederland zwaar aan den lijve ondervonden en ondervindt het nog. Italië heeft pas weer eens 40 pCt. gedevalueerd en verkeert thans in een toestand van acute fi- nanciëele crisis. Men zou er een heele opsom ming van misères van kunnen maken, alle de waarheid bevestigend dat de wereld van de ontwrichting van haar internationale econo mische machinerie, vervangen door een wilden naijver in onuitvoerbaar economisch natio nalisme, niets dan ellende en achteruitgang ondervonden heeft. Psychologische factoren zijn bij deze herstel pogingen van overheerschend belang. Hoe vreemd het ook moge schijnen: men wordt zelfs in de zaken der internationale economie niet in de eerste plaats door zakelijke overwe gingen geleid. En het heeft vele jaren van misère gekost om te ontdekken, dat een volk er niet mee gebaat is als het andere volken slecht gaat Het zuivere tegendeel is waar. Ook wij verkeeren in dat geval. Als het Duit- schers, Engelschen, Franschen, Belgen, Ita lianen sle<$it gaat, wreekt zich dat onmiddel lijk op onzen handel met hen en gaat het ons dientengevolge ook slecht. Deze eenvoudige logica is evenwel voor vele menschen onbe grijpelijk; zij zijn wild pro-dit of anti-dat volk en verheugen zich er domweg in als het eene ten nadeele van het andere een of anfer schijnbaar voordeel behaalt of er belomme rende maatregelen tegen toepast, die de kra kende internationale machine weer een nieu we breuk bezorgen en ook onszelf groote schade toebrengen. Het is droevig dat de groo te massa van de wereldeconomische verhou dingen vrijwel niets begrijpt, niet wil inzien dat de welvaart van anderen de welvaart van allen (dus ook van eigen volk) is en zich door politieke scharrelaars van alles op den mouw laat spelden. Kans op economische toenadering zit er ook thans niet zoozeer in zakelijke logica als wel in het feit. dat men zich meer en meer bewust begint te worden dat niemand eigenlijk er-n Europeeschen oorlog aandurft en in de om standigheden, dat men den laatsten tijd in ternationaal niets anders gedaan heeft dan In vroeger jaren was er niets Op 't achterspatbord van de fiets, Want wij vertrouwden in die tijden, Dat niemand ons daar aan zou rijden. Vóór was een kaarslamp of carbid, Van achteren zag men ons niet. Toen is het snelverkeer gekomen, Er werden maatreeglen genomen. Eerst moest er een reflector zijn, Een imitatie soort robijn, Dien men een schoone taak offreerde, Waarop het ding niet.reflecteerde. Er werd iets beters uitgedacht Dat ons het witte spatbord bracht, Ook dat is niet afdoend gebleken En 't vraagstuk werd opnieuw bekeken. Men keek het spatbord ernstig aan, Wat kan er nu nog aan gedaan? Men woog de fiets op goede gronden Werd zij niet licht genoeg bevonden En toen ging in een knappen kop Een klein rood achterlichtje op. En voortaan zullen wij dus rijden, Als schepslen van verlichte tijden, Van voren en van achtren schijn, Waartusschen wij slechts werklijk zijn, En werklijk blijven, zonder beven, Dat ons gevaar dreigt voor het leven, Dan zullen w' eindlijk veilig zijn, Door rood-onveil'gen achterschijn. P. GASUS. koopt U altijd prettiger en niel duurder in een speciaalzaak eert - Vlierstr. 20 (Adv. lngez. Med.) afbreken. De wet van actie en reactie eischt, dat er hu weer eens' wat opbouwends wordt ondernomen. Deze hevige schommelingen in den toestand, zien we nu al jaren lang, en ze worden steeds heviger, terwijl de oorlogs- lust eer af- dan toenemend schijnt. Daarom is er ditmaal wel kans dat de opgaande lijn die we kennelijk weer bereikt hebben eindelijk eens tot een groot resultaat leidt. De groote kunst zal daarna wezen, het te behou den. Maar als het er maar eerst is! R. P. Herstel van den gulden duurt voort. Het herstel, dat zich gisteren reeds voor den gulden had baangebroken, bleek hedenmorgen op de Amster- damsche Beurs verderen voortgang te maken. De opening was reeds op het gisteren behaalde laagste peil, waarna een verder terugloopen der buiten- landsche wisselkoersen volgde, nL het pond aanvankelijk 9,23 tot 9,25, daarna 9.20 tot 9,21, de dollar aan vankelijk 1,88 tot I.88V2, daarna 1,87 3/4 tot 1,88. Parijs noteerde 8.80 en Brussel 31.65. Er zijn nog geen aanduidingen, dat het egalisatiefonds, dat naar uit de weekstaat, van de Nederlandsche Bank blijkt, thans de finitief bestaat reeds zijn operaties heeft aangevangen. De goudprijs noteerde van f 2000 tot f 2010 per K.G. in baren, het gouden tientje van f 12,05 tot f 12,15. In tegenstelling tot de gebruikelijke hou ding der effectenmarkt, wanneer de buiten- landsche valuta's een terugloopende tendenz vevtoonen, legden de koersen in het ochtend verkeer een zeer vaste houding aan den dag. Vooral Koninklijke Olie en H.V.A. waren zeer jezocht, ofschoon de hoogste gedane prijzen niet gehandhaafd bleven. Niettemin bleef de stemming willig bij levendige affaire. Over den invloed van de waardevermindering van den gulden. Verstrekking gehakt en margarine. Met de distributie begonnen. Aan hen, die een aanvraag hebben inge diend en als ondersteunden hiervoor in aan- nerking kwamen, werden vanwege Maatschap pelijk Hulpbetoon de bonnen voor goedkoop varkensgehakt thuis gezonden. Dit gehakt is per bus van 1 K.G. a f 0.32 >2 bij verschillende slagers, welke op duidelijke wijze kenbaar maken dat zij zich met den verkoop belasten, verkrijgbaar. Ook de bonnen voor goedkoope. margarine werden verzonden, doch hiervan is de distri butie bij Maatschappelijk Hulpbetoon zelve gebleven. Op vertoon van een bon is een pakje margarine van een half pond a H cent verkrijgbaar. BESTUURDER VAN EEN AUTO VERDRONKEN. Bij Stolwijk is een auto. die op een zachte berm kwam. gekanteld en in een wetering terecht gekomen. De bestuurder, de 29-jarige H. H. uit 's-Gravenhage, is bij dit ongeluk verdronken. Wij vroegen aan een deskundige op hypo- theekgebied, wat is de invloed van de waarde^ vermindering van den gulden op het bezit van vaste goederen? Zullen de huur- en ver koopprijzen stijgen? Het antwoord was: Daarvan valt nog niet veel te zeggen. Alleen mogen de eigenaars en hypotheekhouders zich vleien met de hoop, dat de daling tot staan gekomen is. Tot voor anderhalve week ging de waarde nog steeds naar beneden; af en toe ontstellend snel. Men hield z'n hart vast hoe ver die zakking zou doorgaan. Er was geen vertrouwen meer en als dat ontbreekt brokkelt het steeds meer af. Maar daaraan is, naar wij althans hopen, nu een einde gekomen, er is, dat blijkt uit verschillende kleine dingen, al wat meer ver trouwen in de toekomst gekomen. De waarde-vermindering van huizen en villa's is in dezen crisistijd wel ontzettend- groot geweest. Nemen wij een stad als Haar lem, waar ongeveer 35.000 huizen staan. De executies hebben aangetoond, dat als een middenstandshuis 10 jaar geleden op 12.000 was getaxeerd, de opbrengst bij verkoop nu niet veel meer dan 6000 was, dus ongeveer de helft van de oorspronkelijke waarde. De achteruitgang van de waarde van groote hui zen en villa's was is veel gevallen nog groo- ter. Kleiner daarentegen was de verminde ring van arbeiderswoningen. Als men door el kaar aanneemt, dat elk pand middeld met 1000 in waarde gedaald is, blijft men absoluut nog aan den optimisti- schen kant. Maar dan wil dat voor de 35.000 huizen in Haarlem alleen reeds zeggen een waarde vermindering van niet minder dan 35.000.000 gulden. Trouwens dat kan ook niet anders als men bedenkt, dat de bouwkosten van een huis thans ongeveer 1/3 lager is dan in den duren tijd. De haren reizen ten berge als men hoort wat soms gebeurt met groote buitens en vil la's. In Limburg was een buiten dat 15 jaar geleden 180.000 had gekost. Dit huis was door de zware lasten, o.a. door het groote be drag dat voor Personeele Belasting betaald moest worden, vrijwel onbewoonbaar. Het bracht in de veiling niet meer op dan 3000, juist 1/60 van den oorspronkelijken koopprijs. Er wordt zoo vervolgde onze deskundige goed-ingelichte zegsman in Haarlem ver teld, dat dadelijk na den val van den gulden veel huizen verhandeld zijn. Als men den volksmond gelooft, zijn er halve straten van eigenaar veranderd. Maar dat is louter fan tasie, er is nog geen huis meer verkocht dan in den normalen tijd. Alleen is aan te nemen, dat er in de toekomst weer wat meer ver trouwen komt voor het koopen van huizen als geldbelegging, want tenslotte is een huis toch van hout en steen, welke materialen toch hun waarde bezitten. Zullen in de toekomst de huren in Haar lem stijgen? zoo vroegen wij. Een stijging van de huren te Haar lem is niet te verwachten. Althans in afzienbaren tijd niet. De huurprijs wordt namelijk sterk beïnvloedt door den voorraad onbewoonde hui zen. Nog altijd staan te Haarlem 1600 a 1700 huizen leeg, zoodat er nog veel concurrentie is waarvan de menscnen die een woning willen huren profitee- ren. Het is bovendien niet aan te nemen, dat er in den eersten tijd een groote vermindering van dit overschot aan huizen komt. Wel heb ben de Hypotheekbanken, om waardevermin dering van de bestaande huizen tegen te gaan, besloten om de bouw van nieuwe huizen te remmen door geen hypotheek daarvoor te verleenen, maar de hypotheekbanken hebben steeds slechts voor een deel de hypotheek markt beheerscht. Officieel hebben ook de levensverzekerings maatschappijen op zich genomen, geen hypo theken voor nog te bouwen huizen te geven, maar het blijkt wel, dat niet alle maatschap pijen zich daaraan houden. Bovendien geven nog steeds verschillende fondsen hypothe ken uit, terwijl er ook zeer vele verstrekt worden door particulieren. De eigenbouwers zullen dus blijven voort gaan met het zetten van nieuwe huizen. Te meer omdat de ervaring is, dat de menschen liever een modern, nieuw gebouwd huis hu ren of koopen. Iemand die een hypotheek geeft op een nieuw huis loopt, dat is trouwens ook in dezen crisistijd gebleken, minder ri sico dan bij het verleenen van een hypotheek op een oud huis. Als er dus te Haarlem een overschot aan huizen blijft bestaan, is er niet veel reden om een stijging der huren te verwachten. Van harte hoop ik, dat de economische po sitie van Haarlem's bevolking door den nu veranderden monetairen toestand zal verbe teren. want dat zal dan natuurlijk de koop kracht doen toenemen. De middenstand zal daarvan dan profiteeren Dit is ook dringend noodig, want ik weet, dat de omstandighe den van menigen winkelier thans zeer moei lijk zijn, o.a. in verband met de zware hy- potheeklasten of hooge huren. Wat de waarde van de vaste goederen in de bloembollenstreek betreft, verwachtte onze zegsman eenige stijging, omdat aan te nemen is, dat het daar wat beter zal gaan. De ople ving zal met vreugde begroet worden, want het was ook daar slecht geworden. Van IJmuiden valt nog niet veel te zeggen. Het visscherijbedrijf zal weer opleven als het buitenland onze visch wil koopen. Maar daarvoor zullen eerst de contingenteeringen opgeheven moeten worden. Als IJmuiden weer gelegenheid krijgt veel visch te expor teeren, dan komt ook daar de opleving, die zich weerspiegelen zal in de waarde van som mige vaste goederen die door de crisis al zeer sterk gedaald waren. Wat den Haarlemmermeerpolder aangaat was er den laatsten tijd al eenige stijging in de verkoopprijzen van boerderijen. Die waren eerst zeer laag, maar nu liepen ze wat op. De boerderijen waren ook iets beter te exploi- teeren, dank zij den crisissteun. Hoe het ver der zal loopen met de prijzen van boerderijen hangt af van de vraag hoe het met dien cri sissteun verder gaat. Wat de financieele positie van de Hypo theekbanken betreft is van een verbeterde positie nog niet te spreken. Ook hier kan zoo zei onze zegsman alleen verklaard worden, dat gehoopt wordt, dat er geen nieuwe daling komt. De pandbrieven van de banken zijn wel met ongeveer 10 pet. geste gen. maar dat moet men zuiver zien als een geldbeleggingsobject. Ook de andex-e rente- gevende stukken zijn ixi waarde gestegen. Aandeelen van hypotheekbanken, dat zijn in courante fondsen, zijn na den val van den gulden voor zoover ik weet nog niet vex-han- deld. Als de prijs der aandeelen naar boven zou loopen, zou daaruit de conclusie getrok ken kunnen woi-den, dat het publiek de po sitie der hypotheekbanken met meer ver trouwen beoordeelde. Radiodistributie Haarlem. U hebt nergens voor te zorgen, U krijgt de muziek aan huis, Zonder meer. dat is te zeggen: Zonder dat veiwloekt geruiseh. NIEUWE GRACHT 5 TELEFOON 10010 (Adv. lngez. Med.) KROON - BEHANGSELS MOOIER. NIET DUURDER. Alléén: GR. HOUTSTRAAT 179 - Telef. 14269 (Adv. lngez. Med.) Fietsers en de Verkeers veiligheid. Eerst de reflector, toen het witte spatbord, nu het roode achterlicht In onze vorige nummers zijn reeds uitvoeri ge bijzonderheden medegedeeld over den in-* houd en de strekking van het nieuwe Motor en Rijwielx-eglement. Op een punt willen wij nog nader de aan dacht bestigen: het roode achterlicht, dat op 1 Januari 1938 verplichtend wordt voor de fietsers. Het is helaas door vele ongelukken gede- monsti-eerd, dat er op de buitenwegen veel ongelukken gebeuren omdat fietsers niet tij dig worden opgemerkt. Eerst is toen de roode reflector ingevoerd Dat verbeterde iets. maar was lang niet voldoende, vooral niet omdat ex- heel wat reflectoi's aan de markt kwamen, die niet x-eflecteerdenSommige fietsers, die liever eenige guldens uitgaven dan gevaar te loopen op een gevoelige wijze omver gereden te worden, gingen zelf al over tot het aan brengen van een x-ood achterlicht, maar het waren er maar weinigen. Toen is, ter vex-hoo- ging van de veiligheid, het verplichte witte spatbord gekomen. Ook dat was weer een ver betering, maar ook nu was niet het beoogde doel volledig bereikt. In de practijk kwam al spoedig uit. dat het wit der spatborden door regen, stof en modder vergroezelde. Nu is bij het nieuwe Motor- en Rijwiel reglement met behoud van het witte spatbord voorgeschreven, dat van 1 Januari 1938 rijwielen voorzien moeten zijn van een rood achterlicht met goedgekeurde reflector. In de toekomst zullen alle fietsers zich dus deze uitgaaf moeten getroosten. De over gangstijd is evenwel erg ruim genomen, na melijk 15 maanden. De industrie heeft dus wel den tijd om zich voor te bereiden om op de markt te komen met een goed achterlicht, dat bovendien niet te veel zal kosten. Daar voor zorgt de concurrentie wel! Tegenwoordig zijn bijna alle fietsen van electx-ische lantaarns voox-zien. Het is betrek kelijk gemakkelijk om daaraan een rood ach terlicht te maken, Beide lampjes kunnen op één dynamo branden. Een rijwielhandelaar raamde de kosten op 35 cent, en als men een beter lampje hebben wil 50 cent. De kosten vallen dus noga] mee. Wie geen electrische lantaaxm heeft, ziet zich voor een moeilijker geval geplaatst. Hij zal moeten werken met een batterij van een zaklantaarn. Het is aan te nemen en zeker ook aan te bevelen! dat de fietsers voor eigen veiligheid niet wachten tot de overgangstijd verstreken is, maar reeds in de naaste toekomst er r.oe overgaan om een rood achterlicht te laten maken Natuurlijk zullen de rijwielfabrikanten de nieuwe fietsen, die zij afleveren, wel meteen laten voldoen aan de eischen van het nieuwe Motor- en Rijwielreglement. (Adv. lngez. Med.) Het woord is aan.... Thorbecke: Een icezenlijk talent zoekt zich een rechter. Moeder en zoontje verdronken Hedenmorgen om kwart over ne gen is onder Kralingscheveer een motox-bootje met vier personen aan gevaren door eexi Fransche sleep boot, In de kajuit van dit bootje waren eexi 44-jarige vrouw en haar 8-jarig zoontje. Zij zijn, daar het bootje on middellijk na de aanvaring in de diepte vex-dweexi, jammexTijk ver dronken. De vader en een dochtertje konden gered worden. VERLOTINC Laat ik er nu om denken: „Een lot van Brederode-duin". Trekking morgenavond in het Gem. Concertgebouw. (Adv lngez Med.) Een Fransch-Britsche resolutie voor vrijer economisch verkeer in tie Assemblee. pag. 4 Neville Chamberlain over den internationalen financieelen en economischen toestand. pag. 4 De heffing op varkensvleesch is met ingang van heden ingetrokken. pag. 3 Uit den goudvoorraad der Nederlandsche Bank is een bedrag van f 100 millioen in het Egalisatiefonds gestort. pag 3 Dinsdag zijn acht woningen te Venlo en vier te Zeelst in de asch gelegd. pag. 3 legen prijsopdrijving van landbouwproduc ten, door het vasthouden van voorraden, zal streng worden opgetreden. pag. 3 Het herstel van den gulden duurt voort. pag. 1 Fietsers en de verkeersveiligheid; nu het roode achterlicht. pag. 1 Huur- en verkoopprijzen van huizen. pag. 1 De heer P. F. de Haan wordt Vrijdag a.s. 75 jaar. pag. 7 ARTIKELEN ENZ. R. P.: Het economisch evenwicht. pag. 1 Van onzen Geneefschen correspondent: Uit de zeventiende Volkenbondsvergadering. pag. 4 Jhr. Di-. J. C. Mollerus: Monrovia. pag, 11 K. de Jong: Haarl. Operette Vereeniging. pag, 7 G. J. Kalt: Haarlem's Salonorkcst. pag. 7 J. B. Schuil over: „Liefde in 1906". pag. 7 J. H. de Bois: Haarlem's Kunstbezit. pag. 3 M., S.-v. G.: Modeshow. pag. 3 II. D. Vertelling: „Toen de dophei bloeide." pag. 3 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op pag. 9

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1936 | | pagina 1