Muiters in 1787.
Amerikaansche Show
De onafscheidelijken
Lectuur voor de jeugd.
LITTERAIRE
KANTTEEKENINCEN
1 A T E R D A G 10 OCTOBER 1936
HAARLE M'S DAGBLAD
14
Golddiggers oi
1935—1936
Frans Hals
Het leven is moeilijk voor een oude dame,
wier goede plannen met haar kinderen door
tal van bemoei-als worden gedwarsboomd.
Om de kern van het verhaal, een schatrijke
weduwe, d.'e met haar zoon en dochter een
maand in een zomerhotel komt logeeren, waar
haar dochter verliefd wordt op een arm stu
dent en niet wenscht te trouwen met den door
haar moeder uitgekozen man, is een scenario
gebouwd, dat velen in hooge mate zal bevre
digen. Van de acteurs stoat Adolphe Menjou
als de. altijd in geldnood zittende, hevig ze
nuwoverspannen regisseur, bovenaan. Hij geeft
een prachtige uitbeelding van den „himmel-
hoch jauchzenden, zum Tode betrübten" ar
tist die den tijd, dat hij waarachtig en een
voudig zich zelf kon zijn. al lang voorbij is;
met zijn artistiekerigheid houdt hij zichzelf
en anderen <en die wel het meest) voor den
gek. maar dat weerhoudt hem niet, om voor
de duiten te zorgen.
Dick Powell is zoo-
als altijd op de film
een prettige vlotte
jongeman, die met
zijn prachtige stem
en zijn los en vroolijk spel het hart en het
oor van den toeschouwer heeft. Hij zingt de
schlagers; ,,1'm goin' shoppin' with you" en
„The words are in my heart".
Verder wordt er gezongen het heel bekende
.Lullaby of Broadway", dat verschillende aar
dige tooneelen begeleidt, o a. het manipuleeren
met de wel 50 vleugels, waaraan aardige
blonde en zwarte meiskes het lied accompag-
neeren. De film is zoo nu en dan verbluffend
van massa-regie en heeft verscheidene gees
tige vondsten.
Door haar natuurlijk spel en haar prettig
uiterlijk is Gloria Stuart een bijzonder aan
trekkelijke persoonlijkheid. De weinig sympa
thieke rol van de schatrijke gierige weduwe
Mrs. Prentiss wordt vertolkt door Alice Brady.
AV> deze Mrs. Prentiss in haar goede dagen
al een dame is geweest, dan is er bedroevend
weinig van overgebleven in deze kijvende,
schreeuwende burgerjuffrouw.
De Golddiggers 1935—1936 is, we twijfelen
er niet aan, een film, die heel veel tevreden
bezoekers zal trekken, die door hun tevreden
heid anderen zullen opwekken de film te gaan
zien
Als aanvullend programma draait Paramount
Wereldnieuws, een aardige teekenfilm „Regen
maker" en een film van verschillende wereld
havens. Daarbij is jammer, dat het gesproken
woord niet altijd even duidelijk doorkomt,
waardoor veel van het gesprokene verloren
gaat, dat waard is. gehoord te worden.
Stan Raurel en
Oliver Hardy
Stan Laurel en Olver Hardy hebben een win
kel voor electrische apparaten geopend. Doch
helaas blijkt hun buurman, de eigenaar van
een comestibleszaak, een oude vijand van het
tweetal te zijn. Als deze bovendien meent dat
Laurel zijn vrouw het hof maakt, kunnen de
moeilijkheden niet uitblijven.
Laurel is in zijn eer getast en tracht, gehol
pen door Oliver, den buurman van de onjuist-
Cinema
heid zijner beschuldigingen te overtuigen. Na
tuurlijk draait het op handtastelijkheden
uit, welke zich beurtelings in den winkel van
Laurel en Hardy en dien van hun buurman
afspelen. Waarbij de inventaris het natuurlijk
moet ontgelden. Eerst als de politie er aan te
pas komt, wordt het geschil bijgelegd.
Stan en Oliver besluiten
hun geluk elders te gaan
beproeven en vinden een
baantje bij de politie.
Eerst helpen zij een in
breker bij het leeghalen van de kluis van een
juwelierszaak, om daarna den hoofdcommis
saris bij vergissing bewusteloos te slaan en
naar het bureau te slepen. Dit beteekent het
einde van hun politioneelen loopbaan.
Zonder werk zijnde, helpen ze den kapitein
van een „spookschip" bij het ronselen van een
bemanning. Maar door een onhandigheid van
Oliver raken ze zelf ook aan boord. Als er een
haven aangedaan wordt, gaat de heele be
manning, op het tweetal na, passagieren. Ter
wijl de schepelingen aan de wal pret maken,
begeven de pechvogels zich ter ruste. Maar
nauwelijks liggen ze in hun kooi, of een dei-
matrozen, die aangeschoten aan boord geko
men en in een kuip met kalk gevallen is, komt
het logies binnen waggelen.
De dikke komiek en zijn vriend meenen een
spook te zien en slaan op de vlucht, achter
volgd door den dronken matroos. Als de be
manning aan boord komt, zien ze het tweetal
in nachtgewaad als bezetenen over het dek
hollen, vluchtend voor het „spook". Doodelijk
verschrikt zetten ook zij het op een loopen.
Pas de kapitein weet beide achtervolgden
tot staan te brengen, doch als zij beweren, een
spook te hebben gezien, ontsteekt hij in woede
en draait hen den nek om. Waar zelfs een Lau
rel en Hardy niet tegen kunnen.
Het journaal brengt binnen- en buiten-
landsch nieuws. Er zijn reportages van den
overdracht van den kruiser „De Ruyter", door
H.M. de Koningin, de viering van de 3 October-
feesten in Leiden, de Oostersche optocht in
Alkmaar en het tremongeluk in Woerden.
Bovendien bevat het voorprogramma een 2-
tal kluchten „Meer lucht" en „Het geld van de
club". In de laatste treedt de populaire Spanky
op, als penningmeester van de Marmottenclub.
Bijzonder moois is een technicolor-film
„Hymne aan de Zon", bij de gelijknamige
compositie van Rimsky Korsakof. kleur en ge
luid zijn bijzonder natuurgetrouw weerge-
De onaiaci.ejdelyken.
Clark Gable en
Charles Laughton
In 1787 lag het Engelsche oorlogsschip de
„Bounty" in de haven van Portsmouth gereed
om naar Tahiti in de Stille Zuidzee te ver
trekken, teneinde daar broodboomen te halen
en die te gaan overplanten op de West-
Indische eilanden, als voedsel voor de slaven.
De Kapitein van de Bounty is op de vloot
berucht wegens zijn onmenschelijke wreed
heid. Men erkent zijn zeevaartkunde en zijn
moed, doch vreest zijn ruw optreden.
Reeds dadelijk sluit
Roger vriendschap met
den eersten stuurman van
het schip, Fletcher Chris
tian. Bligh haat zijn eer
lijken en edelen onderbevelhebber en prik
kelt hem gedurig. Christian veracht Bligh
wegens diens weergalooze wreedheid doch is
vastbesloten elk bevel op te volgen, teneinde
den Kapitein niet de gelegenheid te geven,
waarop hij loert, n.l. hem wegens insubordi
natie te straffen. Toch blijkt Christian niet
in staat op den duur deze taktiek te blijven
volgen: de hardheid, oneerlijkheid en heb
zucht van Bligh, dwingen hem tenslotte tot
verzet. De Kapitein heeft zich in Portsmouth
van groote hoeveelheden provisie meester ge
maakt en laat zijn bemanning bijna van hon
ger omkomen, daar het bedorven voedsel, dat
voorgezet wordt, oneetbaar is. Hij wil Fletcher
dwingen de lijst van den verstrekten mond
kost af te teekenen. waartoe de eerste stuur
man alleen bereid ls onder voorwaarde, dat
een gerechtelijk onderzoek bij terugkomst van
de Bounty in Engeland zal worden aange
vraagd. De bemanning van het schip, onder
voed, overwerkt en beu van de lijfstraffen die
onverdiend en bij elke kleinigheid worden toe
gediend, is woedend en tot muiten gereed,
wanneer men Tahiti nadert.
Na een verblijf op dit eiland schiet op een
goeden dag Christian's beheersching te kort.
Hij laat zich door de mannen meesleepen,
het schip wordt genomen en Bligh gevangen
gezet. Laatstgenoemde en een paar mannen,
die weerstand boden, worden in een barkas
met voedsel en water overboord gezet.
Byam en eenige anderen zijn trouw ge
bleven en trachten Bligh. in wiens boot voor
hen geen plaats is. te helpen Onder condi-
"ie, dat zij niet zullen beproeven de Bounty
te heroveren, mogen zij, nadat zij overmees
terd zijn. in vrijheid op het schip verblijven.
Christian brengt den oorlogsbodem naar
Tahiti terug en huwt er Maimiti. terwijl 't
Bligh na de grootste moeilijkheden gelukt
ingeland te bereiken. Fletcher. Roger en de
anderen leiden op het eiland een gelukkig
even. maar zij begrijpen, dat Bligh eens zal
komen om hen te straffen. Op het schip de
Pandora keert de onverzoenlijke Kapitein
Byam (Skipworth) blijft trouw aan het wettige gezag, doch met Christian
(Clark Gable) valt niet te spotten. Byam moet zijn geweer afgeven tijdens
de muiterij.
dan ook werkelijk terug. Christian ontsnapt
op de Bounty en weken lang vervolgt de
wreedaard den vluchteling. Toch weet deze
te ontkomen en op een eiland te landen
doch Bligh weigert in Byam's loyaliteit te
gelooven en brengt dezen in Engeland voor
den Krijgsraad, waar de jonge adelborst ver
oordeeld doch begenadigd wordt.
Heel.dit wild bewogen verhaal wordt ge
dragen door één man, door één acteur Charles
Laughton. En dit is juist het in
drukwekkende. het volmaakte van Laugh-
ton's uitbeelding van captain Bligh. dat ieder
valsch effect hem vreemd is, dat hij steeds,
in iedere finesse, in ieder, zelfs het onaan
zienlijkste detail, een zuiver, eerlijk acteur
blijft, wiens eenige suggestiemiddel is het
zich heelemaal, maar dan ook volstrekt, in
leven in zijn rol. De uitbeelding die Charles
Laughton heeft gegeven aan de figuur van
captain Bligh is volmaakt. In alle nuancee
ring legt hij steeds dat eene karakter vast,
de .snake", de slang met al zijn inferieure
eigenschappen, zijn hebzucht, zijn laagheid,
en toch
En toch tenslotte zijn angst voor de ver
latenheid, zijn angst voor de haat van zijn
medemenschen; de man, die zijn matrozen
kielhaalt, doch siddert als hij den dood
van zijn scheepsdokter leest in de brandende
oogen van zijn manschappen.
Charles Laughton, een begenadigd acteur.
Nog een week Merijntje
Regie: Kart Gerron
„Merijntje Gijzen's Jeugd" blijkt in de afge-
loopen filmweek heel wat belangstelling te
hebben getrokken, hetgeen overigens te ver
wachten was. Ook in de komende week is men
nog in de gelegenheid de lotgevallen van het
blonde Brabantsche jongetje mee te maken.
Uit het bijpro
gramma noemen
we in de allereer
ste plaats het voor
treffelijke teeken
filmpje in kleuren „De schildpad en de haas",
een geestige variatie op het bekende sprookje,
waarin de ijdelheid zoo geducht aan de kaak
word-; gesteld.
Het Nederlandsche Journaal geeft o.a. beel
den van de jaarlijksche feesten in Leiden en
Alkmaar en van het spoorwegongeluk bij
Woerden alsmede een reportage van het ko
ninklijk bezoek aan Schiedam ter gelegen
heid van de overdracht van den nieuwen krui
ser ,.De Ruyter", welk schip men tevens op een
proefvaart ziet.
K em brand r
„De Zoon van Bolke de Beer",
door A. D. Hildebrand; illustra
ties naar photogr. opnamen van
E. van de Stadt; bandteekening
van Rein Stuurman; uitg. H. Meu-
lenhoff, Amsterdam.
Alle kleintjes die van denzelfden schrijver
.Bolke de Beer" gelezen hebben, zullen vast
wel benieuwd zijn naar de verdere avonturen
van den bommeldrom. Ook in dit verhaal zijn
de dieren aan het woord en spelen zij de hoofd
rol, en het gaat er net zoo grappig toe als in
het eerste boek. Bolke is nu heelemaal in
Duitschland; daar is hij met een lief berin
netje getrouwd en hij heeft een zoon die ook
weer Bolke heet.
Dat deeltje kan ook apart gelezen worden,
want in den aanvang geeft de schrijver een
korte samenvatting van het eerste vertelsel.
Aardige bandteekening en platen maken het
boek tot een aantrekkelijk geheel; onze
610 jarige jongens en meisjes zullen er ple
zier in hebben
„Toosje's Wondere Winter", door
Jc?nnna E. Kuiper; platen van
Rein Stuurman, uitg. H. Meulen-
hoff, Amsterdam.
Een oud gegeven, maar dat voor kinderen
toch altijd zoo aantrekkelijk blijft: een meisje
dat in een klein wezentje wordt omgetooverd
en dat vriendschap sluit in de wereld van die
ren en kabouters. Met haar gezellige en
sprookjesachtige manier van vertellen heeft
Johanna Kuiper er een heerlijk boek voor de
kleintjes van gemaakt, voor jongens en meisjes
van 611 jaar. Wij kunnen met de jonge le
zeressen en lezers eiken dag weer benieuwd
zijn welke vogel er nu aan Toosje's raam komt
kloppen om haar een verhaal te vertellen, en
of Toosje haar grooten broer al teruggevon
den heeft. Maar dat gebeurt pas op de laatste
bladzijde; eind goed, al goed.
In de Tip-Top-serie bij v. Holkema en Wa-
rendorf N.V., A'dam zijn herdrukken versche
nen van de volgende boeken:
„Om de Schatten van de Onoverwinnelijke
Moot", door J. G. Kramer.
„Door de Russische Sneeuwvelden", van G.
A. Henty.
„In de Wouden der Germanen", door E. Molt.
„Stormvogeltje", door J. P. ZoomersVer
meer.
„Marijke van de Molenhof", door Willy
Pétillon.
„In de Poolstreken verdwaald", door Eliza
beth Marc.
De platen bij al deze verhalen zijn ge tee
kend door Rie Reinderhoff.
PUIIEKAMMA
ZONDAG 11 OCTOBER 1936.
HILVERSUM 1, 1875 M.
8.30 NCRV. 9.30 KRO. 5.00
NCRV., 7.45—11.00 KRO.
8.30 Morgenwijding met muzikale mede
werking. 9.30 Hoogmis. 10.45 Gram.pl. 12.15
KRO-orkest. (Om 1.00 Boekbespreking). 2.00
Godsd. onderricht voor ouderen. 2.30 Trio
concert. 3.00 Declamatie. 3.15 Trio-concert. 3.45
Gram.pl. 4.15 Ziekenlof. 4.55 Sportnieuws. 5.00
Gewijde muziek (gr.pl.) 5 50 Geref. Kerkdienst.
Hierna: Gewijde muziek (gr.pl.) 7.45 Sport
nieuws. 7.50 „Onze Grondwet", causerie. 8.10
Berichten ANP. Mededeelingen. 8 20 KRO-
Melodisten mmv. solist en de ..Jolly Boys". 9.05
Gram.pl. 9.15 Vocaal kwartet „Kitej". 9.30
Gram.pl. 9.40 KRO-Orkest. 10.10 Gram.pl.
10.15 Vervolg van 9.15. 10.30 Berichten ANP.
10.35 Gram.pl. 10.40—11.00 Epiloog.
HILVERSUM II, 301 M.
8.55 VARA. 10.00 VPRO. 12.00
AVRO 5.00 VARA. 8.00 AVRO.
8.55 Gram.pl. 9.00 Sportnieuws. 9.05 Tuin-
bouwpraatje. 9.30 Gram.pl. 9.45 „Van staat
en maatschappij", causerie. 10.00 Zondags
school. 10.30 Nederd. Herv. kerkdienst. 12.00
Orgelconcert. 12.15 Filmpraatje. 12.40 AVRO-
Aeolian-orkest. 2.00 Boekbespreking. 2.30
Opera-uitzending (gr pl.> 4.30 Dansmuziek.
4.55 Sportnieuws ANP. 5.00 „Hoe leert men
denken?", causerie. 5.20 Gram.pl. 5.30 Sport-
praatje. 5.50 Sportnieuws ANP. 600 Orgelspel
en piano. 6.40 Voordracht. 7.00 Dansmuziek
mmv solisten. 8.00 Berichten AN13 8 15 Om
roeporkest en solist. 9.00 Radio-tooneel. 9.40
Omroeporkest en solist. 10.15 Radio-journaal.
10.30 Orgelspel. 11.00 Berichten ANP. 11.10
Dansmuziek. 11.4512.00 Gram.pl
DROITWICH, 1500 M.
12.50 Het Commodore Grand-orkest. 1.35
Gram.pl. 2.20 Tuinbouwpraatje. 2.40 Het Luton-
orkest. 3.20 Het Fleet Street Koor mmv. solist.
4.00 Causerie over „John Clifford". 4.20 BBC-
Zangers. 4.50 Ch. Ernesco's kwintet mmv. so
liste. 5.20 Missiepraatje. 5.40 Zang en het
Brosa-Strijkkwartet. 6.50 Filmpraatje. 7.05
BBC-Northern-orkest mmv. solist. 8.15 Kerk
dienst. 9.05 Liefdadigheidsoproep. 9.10 Berich
ten. 9.25 „Modern Poetry". 10.10 Het BBC-
Orkest. 10.50 Epiloog.
RADIO PARIS. 1648 M.
7.20 en 8.20 Gram.pl. 11.20 Orkestconcert.
12.20 Orgelconcert. 120 Vervolg concert. 3.05
Nat. orkest. 5.50 Het Goldy-orkest. 7.50 Zang.
8.20 Radiotooneel. 11.0512-35 Dansmuziek en
populair concert.
KEULEN, 456 M,
5.20 Havenconcert. 7.35 Omroepkwintet. 8.35
Gram.pl. 950 Dito. 10.50 Orgelspel. 11.20 Om
roeporkest. 3.20 Ge var. programma mmv. so
listen. jeugdkoor en het Omroepkleinorkest.
5.50 Piano-recital. 7.35 Operette-uitzending.
9 5011.20 Dansmuziek.
BRUSSEL, 322 M.
9.25 Gram.pl. 10.20 Ed. Loiseau's orkest. 11.05
Gram.pl. 11.20 Zang en orgel. 12.20 Klein-
orkest. 1.30 Omroeporkest. 2.35 Gram.pl. 3.20
Kamermuziek. 4.20 Klein-orkest.5.20 Dans
muziek. 6.20 Salon-orkest. 7.20 Piano-recital.
8.20 Nat. Symphonie-orkest. 10.30 Gram.pl.
11.2012.20 Dansmuziek.
BRUSSEL. 484 M.
9.20 Gram.pl. 1120 Ed. Loiseau's orkest.
12.20 Omroeporkest. 1.30 Klein-orkest. 2.20
2.35 en 2.50 Gram.pl. 3.50 dito. 5.20 Salon
orkest. 6.05 Gram.pl. 7.35 dito, 8.20 Omroep
orkest. 920 Gram.pl. 935 Koorconcert. 10.30
Dansmuziek. 11.2012.20 Gram.pl.
DEUTSCHT.ANDSENDER, 1571 M.
7.35 Operetteconcert mmv. solisten, koor en
orkest. 9.20 Berichten. 9 50 Piano-recital. 10.05
Weerbericht. 10.2012.15 Dansmuziek.
RADIO MOORS N.V.
KONINGSTRAAT 27, TELEF. 14609
OFFICIEEL PHILIPS REPARATEUR
(Adv. Ingez. Med.)
MAANDAG 12 OCTOBER 1936.
HILVERSUM I, 1875 M.
NCRV.-uitzending.
8.00 Schriftlezing; 8.15 Gram.pl.; 10.30
Morgendienst; 11.00 Chr. Lectuur; 11.30 en
12.15 Gram.pl. 12.30 Orgelconcert; 2.00 Voor
de scholen; 2.30 Bloemenpraatje; 3.15 Gram.
platen; 4.00 Bijbellezing; 5.00 Sopraan, viool
en piano; 6.30 Vragenuur; 7.00 Berichten;
7.15 Vragenuur (vervolg); 7.45 Reportage;
8.00 Berichten A.N.P.; 8.15 Gram.pl.; 8.30
Causerie over Anton Bruckner; 9.00 NCRV-
orkest, Kon. Orat. Vereen. „Kerkgezang" en
solisten; 10.00 Berichten AN.P.; 10.05 Gram.-
platen. Schriftlezing.
HILVERSUM II. 301 M.
Algemeen programma, verzorgd
door de VARA.
8.00 Gram.pl.; 10.00 Morgenwijding VPRO.
10.15 Voordracht; 10.35 Gram.pl.; 11.00 Ver
volg voordracht; 11.20 Orgelspel; 12.00 Gra-
mofoonplaten; 12.30 VARA-orkest en grampl.
2.00 Paedagogische causerie; 2.15 Voordracht
2 30 Dansmuziek; 3.00 Causerie over bloemen
en planten; 3.30 „Melody Circle"; 4.30 Kin
deruurtje; 5.00 „De Flierefuiters", zang en
gram.pl.; 6.30 Muzikale lezing: 7.15 „Doe het
veilig", causerie; 7.30 Gram.platen: 8.00 Be
richten; 8.03 Berichten A.N.P. 8.10 VARA-
Groot-orkest en solist; 9.00 Radiotooneel;
9.30 „Melody Circle"; 10.00 Berichten A.N.P.
10.05 Dansmuziek; 10.30 Orgelspel; 11.00
Gramplaten.
DROITWICH 1500 M.
11.05 Orgelspel; 11.5 en 12.05 Gram.pl.;
12.20 Religieuze causerie; 12.45 BBC-Nor-
thern-Ireland-orkest, en zang; 1.35 Orgel
concert; 3.20 Gram.pl.; 4.20 Viool en piano;
4 50 Gram.pl.; 5.20 Causerie over bont. 5.35
Het A. Dulay-kwintet; 6.20 Berichten; 6.40
Landbouwpraatje; 7.00 Muzikale causerie;
7.15 BBC-Zangers, en cembalo; 7.40 Geraldo
en zijn orkest; 8.20 „Family life", causerie;
8.50 Alt en viola; 9.20 Berichten: 9.40 Bui-
tenlandsch overzicht: 9.55 Radiotooneel;
10.55 Het Parkington-kwintet; 11.35 Dans
muziek.
RADIO-PARIS, 1648 M.
7.20 en 8.20 Gram.pl.; 11.20 Orkestconcert;
2.50 Gram pl.; 4.20 Brucknerconcert: 5.50 Or
kestconcert: 9.05 Kwartet, voordracht, zang
en piano; 11.05 Dansmuziek en populair con
cert.
KEULEN 456 M.
5.50 Orkestconcert; 11.20 Dito. 12.35 Neder-
saks. Symphonie-orkest: 1.35 Omroep-
Schrammelensemble; 3.20 Omroep-Amuse-
mentsorkest: 5.20 Gevar. pror. 7.30 Week
overzicht: 8.20 Trio en solisten; 10.20 Dans
muziek (Gr.pl.)
BRUSSEL 322 M.
12.20 Grampl. 12.50 Omroeporkest: 1.30
Salonorkest; 1.50 Gram.platen; 5.20 Dansmu
ziek; 6.50 en 7.20 Gram.platen; 8.20 Omroep
orkest: 10.30 Gram.platen.
BRUSSEL 484 M.
12.20 Gram.pl.; 12.50 Salonorkest; 1.30 Om
roeporkest: 1.50 Gram.pl.; 5.20 Dansmuziek;
6 35 en 7.20 Gram.platen; 8 20 Dansmuziek:
9,05 Radiotooneel; 9.50 Gram.platen; 10.30
Dito.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.30 Populair concert; 9.20 Berichten; 9.50
Kamermuziek; 10.05 Weerbericht; 10.20 Ge-
var. concert.
Voor een schuit met violen.
Door Clara Asscher-Pinkhof,
Leopold's Uitg. Mij. Den Haag'
„Het is goed dat je gekomen bent, maar
je komt wat laat". Met deze woorden wordt
Daniël bij zijn geboorte door zijn vader ver
welkomd. Hij is een nakomertje, dat bij zijn
intree in deze wereld door drie zusters die
reeds tusschen de zestien en twintig jaren
achter den rug hebben, op naar hun aard
verschillende wijze geaccepteerd wordt. Vader
had altijd graag een jongen willen hebben,
met de kans op een opvolger in zijn handel
in ijzerenstaven. Die is dan zij het wat
iaat gekomen. Dat inleidende hoofdstuk is
goed geschreven, met aardige typeering van
de zusjes, met goede karakteristiek van de ge
temperde vreugde der ouders. De sfeer van
dat huisgezin is wel op natuurlijke wijze
aannemelijk gemaakt en men verwacht van
Clara Pinkhof's verhaal eigenlijk heel wat
Het is jammer dat aan die verwachting maar
ten dee'.e door het vervolg beantwoord
wordt. Daniël groeit op tot een lief. een
beetje overgevoelig ventje, die om de mooie
kleuren kiezelsteentjes verzamelt, ordent en
rangschikt in een doos op zijn slaapkamer,
erg in het geheim, ze als een groote schat
bewaart en rampzalig is als de booze zus
Nanette die doos opruimt en in de vuilnisbak
deponeert. Nanette is nooit aardig voor het
broertje geweest en Daniël heeft instinctief
gevoeld dat hij juist haar nooit deelgenoot
van zijn geheim genot om de prachtige roest-
kleuren van gevallen blaadjes, de fijne
nuances in kleur der kiezels zou kunnen
maken. In Daniël zit een artist en geen koop
man in ijzerwaren. De schrijfster heeft zich
van Daniël meester gemaakt om het con
flict, dat wij reeds voelen aankomen, op fraaie
wijze tot ontwikkeling en ontknooping te
brengen. Te fraai, mijns inziens. Zij laat
Daniël natuurlijk schilder worden. Een schil
der schijnt nu eenmaal vooral voor roman
cières een wezen te zijn, dat je alle mogelijke
gevoelige nonsens kunt laten zeggen, zonder
dat iemand daar aanstoot aan neemt. Voor
een dame die een roman schrijft ls een schil
der een uitvinding. Iedere schoone frase die
zijzelve bedacht kan zij hem in den mond
leggen: de meeste schilders in boeken praten
en philosopheeren meer dan zij schilderen,
en datgene wat zij bepraten wordt meestal
in een vorm gestoken, die wel van een schrij
ver maar niet van een schilder is. Daniël gaat
schilder worden. Hij mag bij den vader van
zijn vriend Jurjeu op het atelier komen kijker,
want deze is een kunstenaar die appelen op
een schaal schildert en Daniël is ln minder
dan geen tijd zóó ver dat hij een paar doode
zonnebloemen uit den vuilnisbak van de
buren mee naar boven neemt en den dwang
ondergaat die te schilderen.
„Hij wist niet wat het was, dat hem ge
boeid hield. Hij wist niet, dat dit vergane
hem greep, omdat het schril afstak tegen 2ijn
groei, zijn jeugd, het verlangen dat door hem
heen voer. Hij wist alleen, dat hij dit heb
ben moest, doorgronden en vasthouden.
Voor altijd vasthouden".
„Dit was de dood. Beklemmend, onafwend
baar, maar machtig, groot".
„Hij moest dit voltooien, omdat hij de
schoonheid van den dood moest hebben door
grond, vóór hij volmaakt zou beseffen, hoe
zeer het leven schoonheid was". Enz. enz.
Voor een jochie dat nog op school gaat,
zijn dat eenigszins praemature beschouwin
gen. zou men kunnen meenen. Daniël blijft
schilderen, ook als zijn vader vrij plotseling
sterft en moeder, zusters en zwager eischen
dat Daniël de leiding van de ijzerzaak ,cver
zal nemen en voor het gezin zal werken. Hij
neemt dat op zich, hoewel hij weet dat hij
in die zaken niets presteeren zal en de ge-
heele familie daarvan mede overtuigd is
Maar er is daar oud en vertrouwd personeel
en het is dan ook volmaakt overbodig dat
de schrijfster Daniël in dat parket brengt.
Als er niet over kunst gepraat wordt, stuit
men in boeken als dit telkens op onwaar
schijnlijke onbenulligheid en waar er over
niets anders dan kunst gesproken wordt
prikkelt een onbenullige onwaarschijnlijkheid
Men kan aannemen dat de schrijfster het
met haar werk opperbest meent. Maar zij
heeft een teveel aan ongefUna. enthou
siasme en een tekort aan nuchtere bedacht
zaamheid.
Overigens moet men toegeven dat het bijna
onbegonnen werk is van een feitelijk slap-
penzeurpiet als deze Daniël iets interessants
te maken. Daar zou een machtiger talent
dan dat van Clara Pinkhof nog moeite ge
noeg mee hebben. Zijn huwelijksleven met
Elize, zijn episode met Sulamith alweer
een artiste, beeldhouwster zijn omgang met
de eigen kinderen zelfs hij ondergaat alles
meer dan dat hij het beleeft, dat is: van
leven voorziet.
Als een tobberige sukkel zwalkt hij al
raisonneerend door deze pagina's en de lezer
wordt niet eens met meegevoel voor hem
vervuld: hij blijft een volslagen onbelang
rijke figuur. En het blijft steeds maar weer
de schrijfster Clara Pinkhof die probeert die
onbelangrijkheid met schoone woorden te
maskeeren. Zoo laat ze hem ook sterven in
den stijl, waarin hij als jochie de schoonheid
van den dood moest hebben doorgrond om
tot de schoonheid van het. leven te geraken
als hij nog juist vóór zijn dood door een
schuit met viooltjes, in de gracht voor zijn
tuin. gegrepen wordt. „Nu trad hem uit de
viole-kleuren de schoonheid van het begin
nende leven tegemoet. En met. klanromlijndr
zekerheid wist hij. dat hij door deze schoon
heid heen moest om de schoonheid van den
dood te kunnen aanvaarden". Het is mis
schien niet aardig, maar ik moet daarbij on
willekeurig aan een gedresseerden poedel uit.
den circus denken die telkens door een anders
gekleurden vloeipapieren hoepel moet sprin
gen om een klontje te krijgen.
Juist omdat men een zeker schrijftalent
aan deze auteur niet ontzeggen zal is het
pijnlijk dat men aan dit, haar jongste werk
het verwijt moet hechten van te weinig echt,
te weinig waarachtig, te veel schoone frase
te zijn.
NIEUWE UITGAVEN.
Joh. H. Doorn. De roode straten van Da
mascus. Ingeleid door A. den Doolaard. 186
pag. A'dam. H. Meulenhoff.
Anke Servaes. Het Raadsel. 109 pag. Baarn
Hollandia drukkerij.
G. van Nes Uilkens. Nieuwe paden. 331 pag.
A'dam. (Van Holkema Warendorf.
Wilïy Corsari. De weg naar Scutari. 288
pag. Den Haag. Leopold's U. M.
Einar Wallquist. Kan de dokter komen? Uit
het Zweedsch. A'dam. Elsevier 212 pag.
Lloyd C. Douglas. Vergeef ons. Uit het
Amerikaansch. 372 pag. Den Haag—Kruse-
man.
Gladijs Hasty Carroll. En de aarde draait.
Uit het Eng. bewerkt door G. van Nes Uilkens
322 pag. Den Haag. Zuid-Hol!. Uitg. Mij.
Ursula Parrott. Als wij opnieuw konden
beginnen Uit het Amerik. bewerkt door Jan
Campert. 246 pag. Den Haag. idem.
Marika Stjernstedt. Juffrouw Liwin uit het
Zweedsch. 261 pag. A'dam J. M. Meulenhoff.
J. H. De BOIS.
