Onze druiven. Het BtfflHQtfjksfc 54e Jaargang No. 16363 Verschijnt dagelijlcs, hehalve öp Zon- en Feestdagen Maandag 26 October 1936 HAARLEM S DAGBLAD Directie: F. W. PEEREBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR „„prfkoOM. en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur. ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij:<1Ö132,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230. ADVERTENTIëN 1—5 regels T 1.75, elke regel meer i 0.35. Reclame* ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange on Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange Alles indier geschiktheid ƒ600.-, Overlijden ƒ600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim f ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Ver het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare vc 250.-, Wijsvinger f 150-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 30.-, lies Duim 75.-. Verlies Wijsvinger f 75.-. Verlies andere vinger 30.-. orwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, 26 October. Spektakel in Breda. De Nederlandsche voetbalsport is gisteren weer eens geblameerd. Ditmaal in-Breda. Daar werd een eerste klasse competitiewedstrijd ge< speeld tusschen N. A. C. en B. V. V. (den Bosch). Drie minuten voor het einde, toen N. A. C. met 52 de leiding had, gaf (volgens de mededeelingen in het N. v. d. D.) de scheids rechter den Bredaschen speler v. d. Linden een waarschuwing wegens een begane overtreding Terwijl hij daarmee bezig was liep de B. V. V. speler de Rooy op v. d. Linden toe en trac- teerde hem op eenige schoppen. De scheids rechter zond de Rooy meteen het veld uit, maar nu gingen ook andere spelers zich met v het geval bemoeien. Een ware chaos ontstond, publiek liep het veld op, de scheidsrechter staakte den wedstrijd en de Bredasche kan tonrechter, mr. ter Veer, ging in de kleed kamers diversen spelers verhooren afnemen. Daarna requireerde hij een detachement ma réchaussees en pas toen dat verschenen was achtte men de situatie veilig genoeg om de resteerende drie minuten voetbal te spelen. De stand bleef daarin onveranderd; N. A. C. won met 52. Nu behoort Nederland nog steeds tot de lan den die de openbare orde uitstekend weten te handhaven. Met de Scandinavische staten vormen wij een uitblinkende groep op dit ge bied. Het is een toestand, waaraan verbonden een reputatie, die beide zeer veel waarde heb ben. Wij hebben den naam een rustige, beza digde natie te zijn die wars is van straatge vechten, om te zwijgen van zulke dingen als politieke moorden, en die ondanks de scherpe politieke tegenstellingen van den tijd haar afkeer van bruut geweld handhaaft. Het is mij niet duidelijk waarom in de voet balsport dingen moeten voorkomen, die deze reputatie schaden. Dit nieuwe voetbalseizoen is alweer begonnen met incidenten en ruw spel in verscheidene wedstrijden. Nu komt Öeze Bredasche vertooning, die eenvoudig naar niets lijkt en werkelijke schade voor „de na tionale eer" beteekênt, in tegenstelling met een nederlaag van het Nedea-landsch Elftal, die er niets mee uitstaande heeft. Dat een kantonrechter zich genoodzaakt Biet militaire bewaking te laten aanrukken om een voetbalwedstrijd te kunnen laten uit spelen bewijst dat veel strenger optreden van den K. N. V. B. tegen wangedrag van spelers en publiek noodzakelijk is. De malle over schatting van de beteekenis van sportresulta- ten, waarbij men van de sport een levens zaak inplaats van een ontspanning maakt, leidt blijkbaar tot dergelijke zotte excessen als zich in Breda hebben voorgedaan. Wordt thans tegen deze dingen niet onmiddellijk met groote beslistheid opgetreden, dan zal de besmetting zich weldra in nog erger wanorde doen gelden. Dit zou de voetbalsport vele vrienden, die het goed met haar meenen, gaan kosten. Sport kan uitstekenden invloed op jonge menschen hebben, als zij niet alleen naar den letter maar ook naar den geest op voedt, de code van sportiviteit boven alles handhaaft en zelfbeheersohing daarbij voor opstelt. Wordt het een wilde jacht naar leeg succes, waarbij dan bovendien dat bekrompen en onbeduidende doel allerlei bedenkelijke mid delen excuseert dan zullen steeds meer ouders er voor gaan bedanken hun zoons hieraan bloot te stellen. Niet alleen en niet in hoofd zaak om het physieke gevaar, maar vooral om de schade aan hun karakter. En met anderen zullen die ouders hun belangstelling en daarmee hun steun aan de voetballerij onttrekken Dit wat het gevaar voor de sport zelf be treft. Ik heb hierboven al gezegd, dat wij de vaderlandsche reputatie van sterk-georgani- seerde en gehandhaafde openbare orde ook moeten meerekenen. Als de K. N. V. B. niet over voldoende machtsmiddelen beschikt om overal de orde op de voetbalvelden te hand haven, als een toevallig-aanwezige kanton rechter zelfs militaire politie moet requiree- ren om de situatie te redden, dan zal de K. N. V. B. goed doen door overleg met de autoritei ten te plegen en het resultaat daarvah bekend te maken in dusdanigen vorm, dat de preven tieve werking alleen wel heilzaam moet zijn. Het ligt niet in den aard van den Neder lander, een dergelijke janboel als nu weer te Breda vertoond is te dulden. Hij vraagt maatregelen ertegen. Dat doe ik bij deze ook, en ik zal de eenige niet zijn. R. P. Ekins' rivalen aan het eind punt. NBW YORK, 26 October -A N.P.t Dorothy Killgallen en Leo Kieran, die hebben deelge nomen aan de journalistieke race om de wereld, welke inmiddels door Ekins is gewon nen zijn gisteren d.w.z. 25 dagen na hun ver trek, te New York aangekomen. Kieran was 3 uur later dan miss Kilgallen. (De afzet van Nederlandsche druiven wordt, zooioel voor ex-port als in het binnenland steeds grooter.) Op 't punt van zaaklijk gunstige symptomen, Zijn w' in de laatste jaren niet verwend, Als er zoo nu en dan eens een mag komen, Dan zij dit met gepaste vreugd erkend. De druivenafzet is sterk opgeloopen, Dit nobel fruit gaat sappig van de hand, Het buitenland komt steeds meer druiven koopen En tevens stijgt de vraag in eigen land. Wij wisten het natuurlijk al sinds jaren, Dat de producten onzer druiventeelt, Ons aller trots tenvolle waardig waren. Die waarheid hebben wij ons nooit verheeld. Doch vroeger werd het niet zoo druk gegeten, Dit onvolprezen smakelijk gewas, Slechts langzaam aan ging men meer druiven eten, Zij kwamen in en daardoor uit de kas. Nu kan de kweeker „kas"geld over leggen, Hij raakt de vruchten van zijn arbeid los, En hij kan wel in volle waarheid zeggen, Dat zijn geluk hangt als een druiventros. P. GASUS. Haarlem's burgerij en de bioscoopsluiting. Zooals men weet heeft een van onze lezers zich in onze kolommen uitge sproken voor een petitionnement, waarin de burgerij van Haarlem zijn meening doet kennen over de drei gende bioscoopsluiting. De bioscoop bond heeft dit plan thans tot het zijne gemaakt. Hedenavond zal in een der zalen van Restaurant Brinkman een bijeen komst plaats vinden onder auspiciën van den Nederlandschen Bioscoop bond. Voor moderne optiek en billijke prijsberekening is Uw adres Cacti {/au Uui<ze*t, Opticien Kl. Houtstraat 13, Telef. 14112 (Adv. Ingez. Med.) Nieuwe ambtswoning Commissaris der Koningin. Spoedig nadere voorstellen te wachten. Zooals bekend heeft het Rijk indertijd het „Zonnehuis" aan de Paviljoenslaan, naast Pa viljoen „Welgelegen" gehuurd, met de bedoe ling, het eerlang in te richten als ambtswo ning voor de Commissaris der Koningin in Noord-Holland. Verleden jaar zijn voorstellen toegezegd betreffende het geschikt maken van het Zonnehuis" voor ambtswoning. Naar wij vernemen zijn thans spoedig voor stellen van de Regeering aan de Tweede Ka mer te verwachten, betreffende de verbou wing van het „Zonnehuis". Hoe die voorstellen zullen luiden, kon men ons aan het Departement van Binnenlandsche Zaken waar wij informeerden, nog niet mede- deelen. EVANGELISCH-LUTHERSCHE KERK. Op het drietal voor de vacature van predi kant bij de Evangelisch-Luthersche Kerk te Winschoten-Sappemeer komen voor: Mej. Da. L. C. Dufour te Groede (vroeger te Haarlem) en Mej. M. P. Stol, prop. te Haarlem. VEREENIGING VAN JONG-HERVORMDEN. Donderdagavond 29 October zal bovenge noemde vereeniging een bijeenkomst houden in liet zaaltje van Köhlinger, Jansstraat. De heer Noordhof uit Bloemendaal zal spre ken over: „Helden in de Geneeskunde". Schoolbouw te Haarlem. Twee nieuwe gebouwen in het Noorden. Eenigen tijd geleden wezen wij er reeds op, dat het gemeentebestuur van Haarlem tot de overtuiging gekomen was, dat het niet langer vol te houden was om schoolbouw geheel ach terwege te laten. De laatste jaren van de crisis is daaraan de hand gehouden, maar nu is de toestand, vooral in Haarlem-Noord, zóó nij pend geworden, dat de bouw van enkele nieu we scholen niet meer uitgesteld kan worden. B. en W. hebben dezer dagen reeds hun steun toegezegd aan een aanvraag van het R.K. schoolbestuur voor den bijbouw van 6 leslokalen aan de R.K. school in de Eem- straat. Nu is ook binnenkort een voorstel van B. en W. aan den raad te verwachten om gelden be schikbaar te stellen voor een nieuw schoolge bouw in het Vondelkwartier (aan de Gijs- brecht van Amstelstraat)Dit moet een 6-klas- sige school worden. Dit nieuwe gebouw zal dan dienen om de lagere school onderdak te geven die voorheen gevestigd was in het schoolge bouw aan het Weltevredenplein. Dit gebouw is namelijk in gebruik genomen door een der Centrale Scholen fde gecombineerde 7de en 8ste klassen). De klassen van die uit haar ge bouw gedreven school zijn voor tijdelijk onder gebracht in eenige lokalen in het schoolge- >ouw in de Overtonstraat en in een houten hulpgebouw bij de school aan den Rijksstraat weg. Die toestand kan evenwel niet langer bestendigd blijven. Het zich steeds uitbreidende Vondelkwar tier (het meest Noordelijke deel van Haarlem) krijgt dus weldra in zijn midden een openbare school. De Bibliotheek en Openbare Leeszaal te Haarlem. Afdeeling romans en ontspanningslectuur blijft. Naar wij vernemen is er door het gemeente bestuur gedacht over de vraag of het een be langrijke besparing zou opleveren als aan de Gemeentelijke Bibliotheek en Openbare Lees zaal de afdeeling romans en ontspannings lectuur zou worden opgeheven. Er waren na melijk personen die meenden dat deze afdee ling aan de gemeentelijke instelling in dezen crisistijd wel gemist kon worden, omdat in de bestaande behoefte op dit gq£ied voldoende voorzien wordt door de -particuliere biblio theken. Dan zouden dus alleen behouden blijven de antieke, de wetenschappelijke en de kunstafdeeling. Wij vernemen evenwel, dat, afgezien van de vraag of het gewenscht zou zijn tot deze be perking over te gaan, er toch niet aan gedacht kan worden om die toe te passen, omdat uit een mededeeling van den rijksinspecteur'over de openbare leeszalen gebleken is, dat als de gemeente daartoe zou besluiten, de instellin* haar karakter als openbare leeszaal zou ver liezen, zoodat dan geen aanspraak meer ge maakt zou kunnen worden op de subsidies van het rijk en van de provincie. Bovendien moet gevreesd worden, dat na de beperking zeer velen hun jaarabonnement op de leeszaal zouden opgeven. Het gevolg van een en ander zou dus zijn, dat de gemeente zeer belangrijke inkomsten zou derven, vermoedelijk zouden die tezamen meer beloopen, dan de bezuiniging die verkregen werd. Want al zou de gemeente dan eenige ambtenaren kunnen ontslaan, er zou toch gerekend moeten worden met het toekennen van wachtgeld. Daarom kan dus wel aangenomen worden, dat van de beperking niets zal komen. Gereformeerde Kerk te Heemstede. Benoeming van een hulpprediker? Zooals men weet heeft de Gereformeerde Kerk te Heemstede thans twee kerkgebouwen (aan de Koediefslaan en aan de Camplaan) en één predikant. Bij den kerkeraad is thans de vraag in studie of het gewenscht en moge lijk is over te gaan tot aanstelling van een hulpprediker. De werkverschaffing Bergen. te Tijdelijk stopgezet. Hedenochtend kwamen de tewerkgestelden bij de werkverschaffing te Bergen als gewoon lijk op de Groote Markt bijeen, om per auto bus naar Bergen vervoerd te worden, doch hun werd medegedeeld, dat zij zich maar heden werkloos moesten melden, daar voor- loopig de werkverschaffing te Bergen eenigen tijd stop zal worden gezet. Onder de tewerk gestelden was over deze handelwijze nogal ontstemming, daar men van meening was. dat men hen dan toch Zaterdag hiermede in kennis had behooren te stellen. Nu waren zij als gewoonlijk met voedsel etc. voor den ge- heelen dag gekomen. Naar wij nader vernemen was het aantal te werkgestelden den laatsten tijd zoo inge krompen dat het niet te verantwoorden zou zijn, voor Bergen een aparte autobus te laten loopen. Er zal nu worden nagegaan of dit vervoer gecombineerd kan worden met het vervoer naar een andere werkverschaffing. Tot zoolang zullen betrokkenen uitkeering als werkloozen ontvangen. COLPORTEEREN DOOR WERKLOOZEN EN HUN GEZINSLEDEN. Door den Minister van Sociale Zaken is aan de gemeentebesturen de volgende brief ge zonden: ,Bij schrijven van 7 Augustus trof ik een regeling ten aanzien, van het colporteeren door ondersteunde werkloozen. Ik verzoek u deze regeling eveneens toe te passen ten aanzien van de inwonende leden van de gezinnen der werkloozen. Voorts bericht ik u, dat onder „colportee ren" niet slechts dient te worden verstaan het op den openbaren weg te koop aanbieden van gedrukte of geschreven stukken of af beeldingen, doch mede dient te worden begre pen het verspreiden van zoodanige stukken en afbeeldingen in den ruimsten zin. dus bij voorbeeld ook het thuisbezorgen of op straat uitreiken van strooibiljetten, blaadjes en der- gelijken. Ik verzoek u, met het vorenstaande reke ning te willen houden". Weer inbrekers aan het werk. De buit is echter zeer gering. Wederom heeft men zich door ver breking van het slot van de buiten deur toegang verschaft tot twee wo ningen in onze stad. De eerste inbraak had plaats op Zaterdag avond tusschen half 8 en half 10. De inbreker doorzocht alle kasten van de woning aan het Donkere Spaarne, die hij binnengedrongen was. Er wordt echter niets vermist. Ook bij de tweede inbraak, die Zondagavond tusschen half 6 en 10 uur is gepleegd, had de dader weinig succes. Nadat hij met een breek ijzer of een beitel de deur van een woning aan de Paus Leostraat had geforceerd, doorzocht hij alle kasten en laden. Zijn geheele buit be stond echter slechts uit een bedrag van f 0.40 In beide gevallen stelt de politie een on derzoek in. Franco's vliegers manen tot overgave van Madrid. Strijd speelt zich af op twee fronten. Naar Reuter uit Burgos meldt zijn de mili taire operaties in Spanje thans beperkt tot twee fronten: Ten eerste het front voor Madrid, waar de opstandelingen trachten op te rukken over een frontbreedte van 50 K.M. en op sommige punten, zooals te Naval Carnero zijn zij tot 35 K.M. van de hoofdstad opgerukt. Ten tweede het front in Asturië met als onmiddellijk doel de bezetting van Gijon. Oviedo wordt hier gebruikt als basis door de opstandelingen, die trachten door te dringen naar Gijon, Trubia en het mijncentum Mieres. In den strijd om Madrid trachten de re- regeeringstroepen door de breken bij het Escorial, het beroemde kloosten terwijl de opstandelingen bij Naval Carnero oprukken. Het radiostation van de opstandelingen, Jerez de la Frontera deelde mede, dat Zater dag 48 bombardementsvliegtuigen en 32 jagers van de opstandelingen boven Madrid hebben gevlogen en pamfletten uitwierpen, waarin de bevolking werd aangespoord zich over te geven, teneinde een vernietiging van de stad te voorkomen Aan het Guadalajara- front trachtten de regeeringstroepen San Cx-istobal, dat door de opstandelingen werd bezet, te hernemen, doch zij werden met verliezen afgeslagen. Asturische mijnwerkers behalen een overwinning. Volgens een Reuterbericht uit Madrid heeft de radiozender van het Spaansche vakverbond medegedeeld, dat de mijnwerkerscolonnes, welke in den sector van Oviedo strijden, een sterke afdeeling legionarissen, welke de stad verdedigde, hebben vernietigd. Meer dan 700 man werden gedood. Uit Madrid, 25 October. De opstandelingen zijn dicht bij Madrid, maar de bevolking schijnt zich er niet bovenmatig om ongerust te maken. De bladen hebben gemeld, dat binnenkort gelukkige veranderingen zullen komen en men heeft daar nu vertrouwen in. Als antwoord op een door de regeering en de vakvereenigingen op hen gedaan beroep hebben duizenden burgers hun Zondag door- ;ebracht met het aanleggen van loopgraven rondom de hoofdstad. Andere burgers hebben hun Zondag besteed met schietoefeningen, waar bij het onderricht werd gegeven door kader van het leger. Alle organisaties van arbeiders mobiliseeren thans haar leden om dezen ter beschikking te stellen van de regeering. Op deze wijze ge schiedt een soort algemeene mobilisatie. De algemeene unie van arbeiders, welke de socialistische en communistische werklieden omvat, heeft een keuze gemaakt tusschen haar leden om een ieder de plaats te geven welke hem toekomt. Men is van meening, dat wanneer de re geering een beroep op de vakvereenigingen zou doen. deze binnen enkele uren 40.000 a 50.000 man op de been zouden kunnen bren gen. Portugal schorst de betrekkingen met Madrid. De Portugeesche minister van bui- tenlandsche zaken heeft naar Reu ter meldt - denSpaanschen ambassadeur Alfornoz, een nota doen overhandi gen, waarin hij verklaart, dat de Por tugeesche regeering zich verplicht ziet de diplomatieke betrekkingen met de regeering te Madrid te schorsen. Zaterdag zijn instructies getelegra feerd aan den Portugeeschen zaakge lastigde te Alicante, waarin hem op dracht gegeven wordt scheep te gaan op het in deze haven voor anker lig gende Portugeesche oorlogsschip en naar Portugal terug te keeren. De Portugeesche regeering behoudt zich het recht voor, zoodra zij dit op portuun zal achten, de aan der Spaanschen ambassadeur gezonden nota, waarin de redenen uiteengezet worden weshalve zij meent de diplo matieke betrekkingen met Madrid te moeten verbreken, te publiceeren. Het woord is aan. C oethe: Schepkunstenaar! praat niet! De K.L.M. op de Haarlemsche scholen te gast. De lezingen, welke eiken winter vanwege de K. L. M. op de middelbare scholen gehou den worden, ter propageering van het lucht verkeer, zijn heden weer begonnen. De hee- ren A. J. van Ginkel en R. J. Suring zijn op de Haarlemsche scholen te gast. Man tegen autobus geloopen. Het slachtoffer was nagenoeg blind. Zaterdagmiddag omstreeks half vier stond de 30-jarige Haarlemmer B. op de Amster- damsche Vaart langs den weg, teneinde door armgebaren den passeerenden automobilis ten te vragen mee te mogen rijden. Er naderde op een gegeven oogenblik een autobus, bestuurd door een chauffeur uit den Haag. B., die nagenoeg blind is, sprong naar voren en kwam daardoor terecht tegen den rechtervoorkant van de autobus. Hij kwam te vallen en werd aan voor- en achterhoofd gewond. Na verbonden te zijn door leden van den Ongevallendienst werd hij per ziekenauto naar het Elisabethsgasthuis vervoerd. Hij bleek een schedelfractuur en een hersen schudding te hebben opgeloopen. Zijn toestand was hedenmorgen nog ernstig. NOG EEN RIJWIELPLAATJESDIEF GEARRESTEERD. De politie heeft Zaterdagavond den 17-ja- rigen los-werkman B. uit Haarlem aange houden, die er van verdacht wordt, zich schuldig te hebben gemaakt aan diefstal van rij wielbelastingplaa t j es. Luchtrace Parijs-Saigon Parijs begonnen. Drie toestellen gestart. LE lOURGET, 25 October (Reuter-A.N.P.) De deelnemers aan de luchtrace Parijs SaigonParijs zijn hedenmorgen in deze volg orde opgestegen. De Caudron-Gooland met kapitein Challe en Bril om 6 uur, De Caudron-Gooland met Arnoux en Japy om 6.02 uur; De Bregust- Fulgur met Detroyat en Durmont om 6.04 uur. Challe en Bril keerden na eenige mi nuten terug wegens een klein defect, dat echter weldra hersteld was, waarna zij om 8.33 uur opnieuw opstegen. Uit Bagdad wordt d.d. 26 October gemeld, dat Amoux en Japy als eersten van de wed vlucht ParijsSaigonParijs te 0 49 te Bag- dag zijn geland. Te 1.45 uur zijn zjj weer go- start. De Zondag is te Brussel onrustig, doch zon der ernstige incidenten verloopen; Léon Degrelle werd gearresteerd, maar later weer vrijgelaten. pag. 4 In een te Muchcn gepubliceerd communiqué wordt getuigd van sympathie voor de Spaansche nationalisten. pag. 4 Bij een treinbotsing in China zijn vestig per sonen om het leven gekomen. pag 4 Zaterdagavond heeft te Heemstede een felle brand gewoed. pag. 3 De benzineprijs is heden met Vi cent per liter verhoogd. pag. 3 De prijs der baconvarkens is hooger gesteld. pag. 3 De Soester politic meent een complot van rijwieldievcn op het spoor te zijn gekomen. pag. 3 Er zouden plannen zijn voor schoolbouw in Haarlem-Noord. pag. 1 Nadere voorstellen inzake een ambtswoning van den Commissaris der Koningin zijn spoedig te wachten. pag. 1 De opeing van het nieuwe gebouw van het Haarlenisch Ziekenfonds. pag. 11 ARTIKELEN ENZ. R. P.: Spektakel in Breda. pag. 1 Speciale correspondentie: Petroleumvelden langs onze oostgrens? Dag 4 K. de Jong: Openluchtconcert der H. O. V. pag. 10 J. B. Schuil: Onderling Genoegen. Pag- 10 Criticus over den wedstrijd V. S. V.Hermes- D.V.S. pag. 7 H. D. Vertelling: De groote slag. pag. 11 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op pag. 12.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1936 | | pagina 1