Kansen der afgestudeerde M.T.S.-ers.
Slapeloosheid.
Rijnvaartacte van 1868
ook vervallen?
De contractactie in
't Visscherijbedrijf.
Geld beschikbaar
Het Bdammksiê
54e Jaargang No. 16383
Verschijnt JagelijKs, Kehalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 18 November 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR Hnefrtredactcur- ROBERT PEEREBOOM.
en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGA VEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hooioreuacieu
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTlëN 15 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames
0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange on
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange
Alles indier
geschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim
ongeschiktheid f 2000.-, Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Vei
het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare vc
250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk 30.-,
lies Duim f 75.-, Verlies Wijsvinger f 75.-, Verlies andere vinger ƒ30.-.
orwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Het Noord-Hollandsche
Landschap.
Slechts 11 percent van hen werkloos.
Het woord is aan....
Fliegende Blaffer
Menigeen verbeeldt zich
zen litteratuurkenner te zijn
en toch is hij niet meer dan
een boekenwurm.
Vereeniging te Haarlem opgericht.
Gisteren werd te Haarlem een drukbezochte
vergadering gehouden, welke tot doel had te
geraken tot oprichting van een stichting
tot bescherming van natuurmonumenten en
natuurschoon in Noord-Holland.
Jhr. Mr. Dr. A. Röell, die benoemd werd tot
eerevoorzitter der nieuwe vereeniging.
Mr. P. G. van Tienhoven uit Amsterdam,
voorzitter van het dagelijksch bestuur van de
Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumen
ten in Nederland, gaf een uiteenzetting van
het doel van de op te richten stichting en
de wenschelijkheid er van.
Vervolgens hield Dr. Jac. P. Thijsse uit Bloe-
meridaal een causerie over de verschillende
belangrijke natuurmonumenten in Noord-
Holland. Spr. legde vooral den nadruk op het
bizondere karakter en de aparte schoonheid,
welke aan het Noord-Hollandsche landschap
eigen is. Een reden te meer, om dit alles zoo
gaaf mogelijk voor het nageslacht te behou
den.
Vervolgens werd overgegaan tot het oprich
ten van een stichting „Het Noord-Holland
sche Landschap". De statuten daarvan zijn
gelijk aan die, van de andere provinciale na-
tuurbeschermingsvereenigingen. Alle aanwe
zigen ongeveer vijftig werden benoemd
tot bestuurslid van de stichting.
Het dagelijksch bestuur wordt gevormd dooi
de heeren: H. de Bordes, burgemeester van
Bussum, voorzitter; Mr. H. Westerman, Am
sterdam, secretaris; Dr. J. Peelen, Hilversum,
penningmeester en Ir. J. H. Telders, Bever
wijk en Jhr. Mr. F. H. van Kinschot, burge-
meéster van Alkmaar als leden zonder functie.
De commissaris van H.M. de Koningin in
Noord-Holland, Jhi\ Mr. Dr. A. Röell werd
benoemd tot" eere-voorzitter.
Nader vernemen wij nog, dat de nieuwe ver
eeniging geenszins als concurrente van de
Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumen
ten in Nederland beschouwd moet worden.
Er heerscht integendeel een geest /an vriend
schappelijke samenwerking tusschen beide
vereenigingen. Het ligt echter in de bedoeling,
dat „Het" Noord-Hollandsche Landschap" zich
meer met de kleinere, regionale belangen zal
bezighouden.
Daarnaast behoudt de groote vereeniging
nog steeds haar bestaansrecht, daar het soms
noodig is, voor groote objecten van algemeen
belang een krachtige, landelijke actie te voe
ren, welke boven de krachten van-de provin
ciale vereenigingen zou gaan, en dan ook op
het terrein van de groote vereeniging zal
liggen.
De Fransche minister Salengro
overleden.
PARIJS, 18 Nov. (Havas-A.N.P.)
De minister van binnenlandsche zaken
Roger Salengro, is overleden.
Salengro is om 9 uur hedenochtend in zijn
woning overleden. Hij leed aan een ontste
king van de aorta (groote lichaamsslagader).
Minister-president Blum zal vanmiddag
naar Rijssel gaan om een laatsten groet te
brengen aan het stoffelijk overschot van zijn
medewerker.
De naam van dezen thans zoo plotseling
overleden Franschen minister is naai- men
weet den laatsten tijd herhaaldelijk ter spra
ke gekomen in verband met de campagne, die
het rechts georiënteerde blad Gringoire tegen
hem had ingezet en waarbij de minister er
van beschiuldigd werd zich tijdens den we
reldoorlog aan landverraad te hebben schul
dig gemaakt. Verleden week heeft minister
president Léon Blum den aangevallene in de
Fransche Kamer verdedigd. Hij herinnerde er
o.m. aan, dat de krijgsraad van Verdun Sa
lengro in 1916 van desertie had vrijgesproken.
Salengro'zeide Blum, ,is wel voor den
tweeden krijgsx-aad verschenen, maar dat was
voor den Duitschen krijgsraad, tezamen met
39 andere gevangenen. In deze affaire was
Roger Salengro een leider. Hij weigerde met
zijn kameraden te werken iïi een Duitsche
gieterij. Ondanks alle geoefende pressie zeide
hij zich liever te laten fusilleeren dan tegen
zijn land te werken'
Blum besloot: ,de tegen Roger Salengro
op touw gezette campagne in naam van de eer
en vaderlandsliefde berust op een dwaling.
Dat mag niet voortduren'
(Te Birmingham, in Engeland,
heeft onlangs een zeer druk be
zocht congres plaats gehad van
menschen, die aan slapeloosheid
lijden.)
De slapeloosheid is een kwaal.
De moeite waard om te bestrijden,
Ze is, al wordt ze niet fataal,
Een vloek voor hen, die er aan lijden.
Elk mensch behoeft geregeld rust,
In stille uren van de nachten,
Van strijd een wijle onbewust,
Vergaart hij slapend nieuwe krachten.
Slaap is de beste medicijn,
Om nieuwen moed en hoop te geven,
Zij dient ons om bestand te zijn
Tegen de zorgen van het leven.
De uren lijken eens zoo lang,
Als men in 't duister ligt te turen,
De nooden lijken eens zoo bang
In stille nachtelijke uren.
Al rust het lichaam dan wel uit,
Wanneer de geest maar door blijft werken
Heeft dat verzwakking tot besluit,
Voor zelfs de zeer bijzonder sterken.
Gij, die geregeld slapen kunt,
Moogt dagelijks wel dankbaar wezen,
Dat u dit voorrecht is gegund,
Slaap is een zegen, onvolprezen.
In Birmingham is een congres
Van slapeloozen ondernomen,
Ik weet nog niet of een succes
Als resultaat ervan zal komen.
Op dit congres vielen wellicht,
Als een onmiddellijke bate.
Heel veel vermoeide oogen dicht,
Als een gevolg van 't vele praten.
P. GASUS
Duitschland zou den toestand
als verdragloos beschouwen.
Een niet waarschijnlijk bericht.
De correspondent van de N.R.Ct. te Berlijn
meldde Dinsdagavond aan zijn blad:
Naar ons uit zeer betrouwbare Duitsche bron
wordt bevestigd, is het standpunt van de Duit
sche regeering ten opzichte van het verdrag
van Mannheim van 17 October 1868 dit, dat
door den jongsten stap van Duitschland in de
kwestie van de rivieren dit verdrag, waarop,
gelijk bekend, artikel 354 van het verdrag van
Versailles steunt, geheel is komen te ver
vallen.
Duitschland erkent dus de Rijnvaartacte van
1868 niet meer. Het beschouwt dén toestand
als verdragloos en verwacht eventueel van de
staten, die een nieuw verdrag met Duitsch
land willen sluiten, dat zij de daartoe noo-
dige inleidende stappen zullen doen.
Naar aanleiding van. dit bericht, waaruit
men zou moeten opmaken dat de Duitsche
regeering het standpunt zou innemen, dat zij
niet alleen de regeling die het- verdrag van
Versailles bevat, met betrekking tot het Rijn
vaart regime heeft opgezegd, doch ook de
Rijnvaartacte van Mannheim van 1868. zoo
als die in elkaar zat zonder de te Versailles
tot stand gebi-achte aanvullingen en verande
ringen, kan onze Haagsche correspondent
mededeelen, dat er o f f i c i e e 1 van dit stand
punt der Duitsche regeering ten onzent, tot
dusverre nog niets bekend is.
Het schijnt bijkans onmogelijk, dat Berlijn
inderdaad ook aan de acte van Mannheim en
misschien dan mede aan de scheepvaart-
bepalingen van de Weeiner-slotacte (1815),
waarvan indirect de acte van Mannheim weer
een uitvloeisel is een einde gemaakt wil
hebben. Niet alleen, omdat nooit of te nimmer
het Duitsche rijk, wanneer dan ook, kenbaar
heeft gemaakt eigenlijk tegen die regeling,
van 1868 zelfs maar eenig ernstig bezwaar te
koesteren, doch ook, aangezien het Rijk juist
alleszins aanleiding had en heeft om over zijn
positie onder dat verdrag teix volle tevreden
te zijn.
Duitschland heeft zelf, dat is wel zoo dui
delijk is iets, er groot belang bij, dat er
met en tusschen de verschillende landen die
Rijnoverstaten zijn, een goede regeling om
trent het voor die internationale rivier te
gelden regime bestaat. En dan brengen niet
in de laatste plaats de Duitsche belangen met-
zich mee, dat een enkele multi-laterale (veel
zijdige) uniforme overeenkomst de voorkeur
verdient boven de noodzaak, die zich anders
zou voordoen om dit alles fragmentarisch te
regelen en te gaan vastleggen in een reeks
van tenslotte op zichzelf staande tweezijdige
niet-uniforme verdragen. Van dat laatste zou
het uit den aard der zaak. ook in de practijk.
veel en veel meer moeilijkheden ondervind - -
Vandaar, dat het voorloopig toch
wel bijkans uitgesloten geacht
moet worden, dat Bei-lijn tenslotte
ook met de voor Duitschland zeer
voordeelige acte van Mannheim
niets meer te maken zou willen heb
ben.
Wij kunnen ons tenminste moeilijk
voorstellen, dat de Duitsche regee
ring aldus lijnrecht in strijd met haar
eigen belangen zou willen handelen.
De toekomst wordt beter.
„De Middelaar Technische Scholen be
oogen de opleiding van degenen, die in de
industrie, in bedrijven of bij de uitvoering
van allerlei technische werken de schakel
vormen tusschen de hoofdleiding en de uit
voering, of wel als hoofden van kleine be
drijven kunnen optreden", zoo luidt de zin
snede aangaande de doelstelling dezer on
derwijsinrichtingen in het rapport in 1933
door een daartoe ingestelde commissie uit
gebracht.
Ook de Middelbare Technische School te
Haarlem streeft er dus naar, jonge technici
af te leveren, theoretisch en practisch goed
onderlegd en dadelijk bruikbaar in de prac
tijk. Inderdaad, de afgestudeerden zijn dade
lijk bruikbaar in de practijk, maar kan het
practische leven hen in dezen crisistijd ge
bruiken en hun een bestaan verschaffen?
Of moeten zij, nadat zij hun studiën voltooid
hebben, jarenlang werkloos rondloopen?
Deze vragen hebben wij voorgelegd aan
den directeur van onze Haai*lemsche M. T. S.
Dr. Ir. G. de Gelder. En gelukkig kon deze con-
stateeren, dat de afgestudeerde jongelui, ook
in dezen tijd, voor het overgroote deel in de
practijk geplaatst kunen worden.
Van allen, die in den loop der jaren
het einddiploma der M.T.S. hier ter
stede hebben verworven, is slechts 11
percent werkloos.
Sinds den zomer
verbetert de toekomst.
Het vorige jaar leek de toestand minder
rooskleurig voor de middelbare trechnici, maar
reeds in den voorzomer trad een kentering
Vrachtauto tegen boomen
gereden.
Inzittende gedood.
Omstreeks zeven uur reed Dinsdagavond op
den rijksweg VeniloNijmegen, ter hoogte van
Wall, een vrachtauto, bestuurd door zekeren
O., uit Leeuwarden, die in Echt dakpannen en
steenen in zijn wagen had geladen teneinde ze
naar Leeuwarden te vervoeren, door onop
gehelderde oorzaak tegen twee boomen, waarna
hij vervolgens tegen een derde tot stilstand
kwam. De naast den chauffeur zittende 40-
jarige D. uit Leeuwarden werd op slag ge
dood, O. liep verwondingen aan gelaat en ar
men op.
SPAANSCHE BANKBILJETTEN.
Van de zijde van de nationalistische Spaan-
sche regeering in Burgos deelt men ons het
volgende mede:
Op 12 November is door de nationalistische
iSpaansehe regeering in Burgos een besluit
uitgevaardigd, waarbij alle bankbiljetten en
zilverbons, uitgegeven na 18 Juli j .1. ongeldig
worden verklaard
Biljetten, welke voor dien datum in om
loop waren en thans in het buitenland zijn,
kunnen ter afstempeling worden aangeboden,
mits deze vergezeld zijn van een uitvoer-cer-
tificaat.
Deze aanbieding ter afstempeling moet
plaats hebben binnen 15 dagen na dagteeke-
ning van het besluit voor Portugal, Gibraltar.
Frankrijk en Noord-Afrika; binnen 20 dagen
voor het overige deel van Europa en binnen
30 dagen voor alle andere landen.
Bankbiljetten moeten ingeleverd worden
via de douane te Dancharinea, Irun, Verin,
Fuentes Onoro, Badajoz, Ayamonte, La Linea,
Sevilla, Cadiz en Vigo.
ten goede in, die, naar het oordeel van den
heer De Gelder, thans na de waardevermin
dering van den gulden stellig nog krachtiger
zal doorzetten. Het verheugende feit doet zich
nu reeds voor dat industrieelen eigener be
weging den directeur der M.T.S. komen vra
gen, of hij menschen voor hun bedrijf be
schikbaar heeft, iets wat de laatste jaren niet
meer voorkwam. Vooral de vraag naar scheeps
bouwkundigen is op het oogenblik zeer groot,
zoodat alle afgestudeerden van de Haarlem-
sche M.T.S. in dit vak werk hebben. Ook
waterbouwkundigen krijgen thans gemakke
lijk een betrekking. Weliswaar vragen de pro
jecten die in werkverschaffing worden uitge
voerd. veel arbeidskrachten, maar dat neemt
niet weg, dat ook het normale bedrijfsleven
goede technici opneemt.
Lager aanvangsalaris.
Dit alles klinkt zeer optimistisch. Alen moet
echter niet uit het oog verliezen, dat de jonge
lui op een veel lager salaris beginnen dan
voorheen het geval was. Zij zijn nu reeds
blij, wanneer zij met ongeveer f 60 aanvan
gen, waar zij vroeger direct f 100 tot f 150
per maand kregen. Ala ar het is reeds zeer
veel waard, dat de afgestudeerden aan het
werk komen en blijven. Bovendien zullen de
werkelijk goede krachten toch wel opvallen
en den weg naar de hun toekomende functie
vindeix.
Het komt nog herhaaldelijk voor, dat af
gestudeerde M.T.S.'ers noodgedwongen een ge
heel andere richting inslaan dan waarvoor zij
zijn opgeleid. Die zou men eigenlijk nog van
het percentage werkende M.T.S.'ers af kun
nen trekken, daar zij toch niet de arbeid ver
richten, waarvoor de M. T. S. hen klaarge
maakt heeft.
Maar al neemt men dit in aanmer
king, de toekomst voor de afgestu
deerde middelbare technici is volgens
den heer De Gelder in 't geheel niet
afschrikwekkend. Zij hebben een zeer
redelijke kans aan den slag, en zeifs
goed aan den slag te komen, terwijl
het op 't oogenblik steeds i*ooskleux*iger
voor hen wordt.
De bouwkundigen
hebben het moeilijk.
De eenige afdeeling, die zorg baart, is de
bouwkundige. De jongelui, die deze studie
richting gekozen hebben, zijn er het slechtst
aan toe, want de slapte in het bouwbedrijf
is zoo gi*oot, dat slechts een zeer klein aan
tal der afgestudeerden behoorlijk werk kan
vinden.Verreweg de meeste werklooze M.T.S'ei*s
zijn bouwkundigen. Sommigen van hen zijn
daarom reeds weggetrokken naar Zuid-Afrika
(27 bouwkundigen der Haarlemse he school
zijn hierheen gegaan), waar de toestand van
het bouwvak beter schijnt te zijn.
Het blijkt wel. dat ook de jongelui zelf en
hun ouders vertrouwen hebben in de M.T.S.-
opleiding, want de toevloed van nieuwe leer
lingen wast gestadig. Eén van de oorzaken
hiervan achtte de heer De Gelder het feit,
dat men financieel een studietijd aan de Tech
nische Hoogeschool te Delft moeilijker kan
volhouden.- Hoe het ook zij, de Haarlemsche
M.T.S. heeft dit jaar een record-aantal leer
lingen. De nieuwe afdeeling. sinds het begin
van dezen cursus ingesteld, de vliegtuigbouw-
kundige, verheugt zich in een groote animo
der studeerenden. Hoe de vooruitzichten voor
de straks in dit onderdeel afgestudeerden zul
len zijn, is uiteraard nog niet te zeggen. Haar
lem is de eerste school, waar dit beproefd
wordt en ervaring heeft men in dit opzicht
nog niet opgedaan. Wel staat vast, dat vlieg-
tuigfabrikanten als Fokker en Koolhoven in
teresse hebben voor deze nieuwe opleiding.
Wanneer wij alles tezamen vatten,
dan kunnen wij zeggen, dat ons uit
het onderhoud met Dr. de Gelder ge
bleken is, dat de toekomst voor onze
M.T.S.'ers zeker niet slecht is en dat
de vooi*uitzichten sinds eenigen tijd
steeds aan het verbeteren zijn.
Ook het contract voor de
vischlossers opgezegd.
Zoóals wij gisteren reeds hebben
gemeld, hebben de samenwerkende
organisaties, nl. de IJnuiider Fede
ratie, de Ned. Bond van Chr. Haven
en Transportarbeiders, de O. K. en
de R.-K. bonden het zeeliedencon
tract opgezegd.
Nader vernemen wij, dat ook het
contract van de vischlossers is op
gezegd.
Er wordt thans overleg gepleegd
tusschen. de hoofdbesturen en de be
sturen van de betrokken vakgroepen
over de voorwaarden, waarop even
tueel nieuwe overeenkomsten met de
Reedersvereeniging zullen worden
aangegaan.
MUZIEKVEREENIGING „VOORWAARTS".
Het bestuur der muziekvéreeniging Voor
waarts" alhier deelt ons mede, dat de direc
teur, de heer J. Post door overdrukke werk
zaamheden daartoe genoodzaakt, zijn func
tie zal neerleggen, na zeer langen tijd als di
rigent werkzaam te zijn geweest.
In zijn plaats zal optreden de heer A. Ver
meer, die reeds eenige malen den heer Post
verving.
RUSSISCH NATIONAAL KOOR „BOYAR".
Het optreden van het Russisch Nationaal
Koor „Boyar" in den Stadsschouwburg, aan
gekondigd voor Zondagmiddag 22 November
a.s., gaat niet dooi*.
GOUDEN HUWELIJKSFEEST.
Dinsdag herdacht het echtpaar J. Schuur
manAandekerk, wonende Oranjeboomstraat
146, den dag, waarop het vóór 50 jaar in den
echt werd verbonden. Dit feit werd des mor
gens kerkelijk in de kathedraal St. Bavo aan
de Leidschevaart gevierd. In den loop van den
dag mocht het echtpaar nog vele blijken van
belangstelling ontvangen. Des avonds 8 uur
bracht het muziekkorps Utile Dulci het echt
paar een serenade. Lichtwerpers verspreidden
een zee van licht en de publieke belangstel
ling was zeer groot. Na afloop der serenade
werd het feest in huiselijken kring voortgezet.
door GEA4EENTELIJK goedgekeurde bank.
Bedr. van 50.— tot ƒ500.—. Met en zonder
borg (en). Tarieven WETTELIJK vastgesteld.
Vraagt prospectus. (Postz. v. antw.). Kantoor:
SCHNEEVOOGTSTRAAT 7. Geop. V. 9V=8 U.
Zaterd. gesloten. TELEFOON 17081.
N.V. Credietbank „AMSTERDAM-HAARLEM".
(Adv. lngez. Med.)
De Spaansche nationalisten hebben Madrid
gisteren op hevige wijze gebombardeerd;
het aantal slachtoffers is zeer groot.
pag. 4
Voorbereidingen voor een Britsch-Italiaan-
sche toenadering,
pag. 4
Gevreesd wordt, dat het ïtaliaansche schip
„Dignitas" met man en muis in het Kanaal
is vergaan.
pag. 4
Het algemeene begrootingsdebat in de Tweede
Kamer is thans afgeloopen.
pag. 3
Prof. Venxng Mexnesz gaat een nieuwen tocht
maken.
pag. 3
De tuinbouw krijgt f 3.790.000 steun.
pag. 3
Ook de vischlossers te IJmuiden hebben het
contract opgezegd.
Pag. 1
ARTIKELENENZ.
K. de Jong: Tweede Bachconcert.
pag. 5
J. B. Schuil: Cabaret-avond „Jacob van
Lennep".
pag. 5
J. H. de Bois: Haarlem's Kunstbezit.
pag. 3
H. D. Vertelling: Een huwelijksaanzoek, dat
niet doorging.
pag. 5
Langs de Straat: Antoon.
pag. 5
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op pag. 7.
