t. nudcM-qestUutlm WEILL ZOON ^WEERBERICHT 3 fJ NUTTIGE Een geschenk? Een Thermometer! STIENS GIERSTR. 27 WOENSDAG 25 NOVEMBER 1936 H A 'A R E E M'S DAGBL'XÜ 2 Interessante cijfers. Gehaald uit het Verslag der Gemeente Haarlem over 1935. Heden verscheen het jaarverslag der ge meente Haarlem over 1935, (de bijlagen zijn reeds eerder uitgekomen) waaruit, na wat zoeken, nog interessante gegevens te putten zijn. Inkrimping personeel. 15 personen verlieten, omdat zij ingevolge de Invaliditeitswet pensioen of uitzicht op pen sioen kregen, den gemeentedienst. Bovendien kregen 39 personen ontslag wegens pension- neering; 5 hunner hadden recht op een aan vullingspensioen der gemeente. In totaal verlieten dus 54 personen den ge meentedienst met ouderdoms- of invaliditeits pensioen. Opbrengst van belastingen. Een overzicht van de opbrengst van de in Haarlem bestaande belastingen (voor zoover die in de gemeentekas vloeien) was: BELASTINGEN. Aandeel Hoofdsom grondbelasting 80 Opcenten hoofdsom grondbel... Hoofdsom personeele belasting Opcenten hoofdsom person, bel.. Opcenten dividend en tantièmebel. Opcenten vermogensbelasting Opcenten Gemeentefondsbelasting Classificatie Gemeentefondsbel. Belasting op honden Belasting op vermakelijkheden Zakelijke belasting op het bedrijf Straatbelastng Uitkeering uit het Gemeentefonds VRIJZINNIG DEMOCRATISCHE JONGEREN (ORGANISATIE V.D.J.O. Daar Ir. S. A. Posthumus door een plotse linge ongesteldheid verhinderd is zijn aange kondigde lezing te houden, zal in zijn plaats Mr. L. G. van Dam, raadslid van Haarlem, spreken over de nieuwe beginselverklaring van den Vrijzinnig Democr. Bond. Ook deze lezing heeft plaats in het gebouw H.K.B. Tempeliers straat hedenavond 8.15 uur. UITBREIDING LUCHTHAVEN SCHIPHOL. Ged. Staten van Noord-Holland hebben be sloten, in verband met de* uitbreiding van de Luchthaven Schiphol een groot omliggend terrein bij die luchthaven onbebouwd te laten. Bezwaren zijn hiertegen ingebracht door grondeigenaren, die van dit besluit financieel nadeel vreezen en hun bezwaar gronden op de Woningwet en het Woningbesluit. Ged. Staten zijn echter van oordeel dat deze bezwaren hier niet kunnen gelden. 1932 1933 1934 1935 349.200 355.000 364.800 174.000 362.800 370.200 381.000 389.000 689 100 806.600 780.400 170.600 687 500 806.600 779.700 1.160.000 84.200 44.400 49.600 29.500 89.200 95.600 103.400 73.500 1.228.200 1.058.700 1.176.700 981.200 50.000 117.500 118.700 133.400 27.300 25.700 25.100 24.200 173.700 167.100 167.900 168.700 101.900 91.400 90.000 91.800 564.500 1.762.9.00 579.700 594.800 582.900 1.740.800 1.505.900 1.377.000 6.170.500 f 6.259.300 6.138.000 5.355.800 Bij de beschouwing van dit overzicht dient er mede te worden rekening gehouden, dat: le. met ingang van 1 Januari 1933, behalve indeeling der gemeente in de 4de klasse, het tarief voor enkele grondslagen der personeele belasting werd verhoogd. 2o. het aantal opcenten op de personeele belasting, 50 bedragende op 1 Januari 1932, werd gebracht op 100 en met ingang van 1 Januari 1935 werd verhoogd tot 160; 3o. met ingang van 1 Januari 1935 werd in gesteld het werkloosheidssubsidiefonds, ten behoeve waarvan de opbrengst van verschil lende gemeentelijke belastingheffingen moest worden afgestaan aan het rijk. n.l. 40 pCt. van de hoofdsom der grondbelasting, 80 pCt. van de hoofdsom der personeele belasting voor de eerste drie grondslagen, 25 van de 80 Op centen van de hoofdsom der gemeentefonds belasting en 10 van de 50 Opcenten van de hoofdsom der vermogensbelasting. Invloed van de crisis Ook op andere ontvangsten had de crisis veel invloed. De brug-, haven- en sluisgelden liepen terug van 111.400 in 1932 tot f 49.400 ln 1935. De marktgelden slonken van 32.500 in 1932 tot 18.700 in 1935. In 1934 brachten zij nog 35.000 op. De winsten van de bedrijven De winsten der bedrijven bedroegen in de laatste 4 jaar: 1932 1933 1934 1935 Electrici- teit 862.400 818.400 942.500 905.500 Grond bedrijf 241.300 30.000 Gas 502.700 564.400 446.500 242.500 Water 34.800 .69.600 80.800 86.200 Slachthuis 125.000 100.000 106.000 89.300 Totaal 1.766.200 1.582.400 1.575.900 1.327.500 Uit deze cijfers blijkt vooral de sterke ver mindering van de winst der gasfabriek. Verliezen van de bedrijven De bedrijven die aan de gemeente geld kosten, waren de volgende: DE LIGHALUITVOERING. De heer G. van Waard, administrateur van het Haarlemsche Lighalfonds, schrijft ons: In den loop der vorige maand werden nog eenige giften ontvangen van personen, die door afwezigheid hun bijdragen nog niet eer der konden zenden. De opbrengst der uitvoe ring is door deze gewaardeerde giften geste gen tot f 1020,91. Niet alleen aan den heer Meijerink met zijn staf van U. L. O. leerlingen komt een woord van lof toe voor de prestatie, maar ook een woord van hulde moet gebracht worden aan de ingezetenen van Haarlem en Omstreken voor de „klinkende belangstelling" voor het doel van het Lighalfonds, n.l. de verpleging van on- en minvermogende tuberculose-lijders. KUNSTAVOND DER VEREENIGING VAN JONG HERVORMDEN. Door de Vereeniging van Jong-Hervormden zal Dinsdag 1 Dec. in de Kroonzaal, Gr. Markt, een kunstavond worden gegeven voor leden en belangstellenden. Medewerkenden: Overveen's Dameskoor (diligente mej. Cor Igesz, begeleiding mej. Bets Nederkoorn) een trio (bestaande uit mevr. Agatha Alphenaar- Boxs, viool, mej. Hendrika Hessels, cello en mej. Bets Nederkoorn, piano), mevr. W. E. Broekhuizen de Smalen (sopraan), mej. Bep van Andel (alt), de heer A. H. Schouten, (piano). VONDELAVOND. Donderdagavond 26 Nov. zal Ds. J. M. Leendertz in de Doopsgezinde kerk spreken over Vondel, den Christen-dichter. Het Doops gezind zangkoor zal.deze voordracht afwisse len met enkele Vondelliederen o.a. Pinxster- zang, Wildzang en O' Kerstnacht, schooner dan de dagen. Als solisten verleenen hun me dewerking mevr. J. F. van HuizenWaller Ze per sopraan. Bram Misset, bariton, en Jacob Bijster, orgelbegeleiding. Door een twaalftal damesstemmen, strijkkwartet, piano, fluit en bariton-solo zal een Rei van Engelen uit Von- del's Lucifer worden vertolkt. 1932 f 387.900 1.400 4.200 164.000 22.300 14.800 Reiniging Ontsmettingsdienst Bank van Leening Woningbedrijf Stadsschouwburg Keuringsdienst v. waren Stortings- en ophaaldienst 4.500 f 599.800 In het laatste jaar is de schuld dus zeer be langrijk verminderd. 1933 1934 1935 f 391.000 f 363.500 f 345.000 3.600 5.400 4.900 4.600 4.100 4.800 136.500 223.600 225.800 51.700 12.000 10.300 9.800 3.000 2.900 2.500 f 602.400 f 3029.800 f 593.400 473ste STAATSLOTERIJ (Niet officieel) lste klasse, 3de lijst Trekking van Woensdag 25 November 1936 Hooge Prijzen 400.— 13441 100— 607 7622 8778 12999 20607 Prijzen van 20. 28 113 280 409 548 1192 1458 1836 1687 2073 2318 2556 2616 3231 3247 3448 S638 3648 3722 3843 "3864 4027 4325 4503 4568 458U 4754 4849 4896 4P37 5632 5678 5739 5838 6146 6245 6657 6718 6952 7199 7381 7648 3223 8605 8635 8661 8881 9066 9661 9782 9960 10458 10528 10634 10893 11327 12205 12321 12462 12763 12792 12931 13168 14405 14450 14554 14649 14732 15043 15301 15626 15950 16217 16266 16592 16911 17086 17347 17973 17977 18211 18247 18317 18347 18587 18669 18683 19011 19115 10504 20029 20251 20342 20481 AGENDA Heden: WOENSDAG 25 NOVEMBER Stadsschouwburg: Tooneei voorstelling: „Haar andere man" (Ten bate van de „Klei ne Theresia Stichting") 8.15 uur. Palace Filmac 11—5 uur: Doorloopend 50 minuten wereldnieuws. Rembrand Theater: „Rembrandt" met Charles Laughton. 2.30, 7 en 9.15 uur. Luxor Sound Theater: „Komedie om Geld" Nederlandsche film. 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans Hals Theater: „Chineesch goud" met Gary Cooper. 2.30, 7 en 9.15 uur. Cinema Palace: „Slotaccoord" met o.a. Willy Birgel en Lil Dagover. 7 en 9.15 uur. Over veen: Jubileumtentoonstelling bij de firma J. A. Boskamp en Zonen, Bloemen- daalscheweg 257. 10—5 uur. DONDERD/13 26 NOVEMBER Stadsschouwburg: Gezelschap Jan Musch met „Baron Tip", 8.15 uur Remonstrantsche Kerk: Religieuze Kunst avond. Declamatie Nel Oosthout, 8.15 uur. Palace Filmac 11—5 uur: Doorloopend 50 minuten wereldnieuws Bioscoopvoorstellingen, 's middags en des avonds. Overveen: Jubileumtentoonstelling bij de firma J. A. Boskamp en Zonen, Bloemen- daalscheweg 257. 105 uur. CABARETAVOND „RAVOWISO". Dinsdagavond hielde de buurtvereeniging „Ravowiso" haar 7en feestavond in het ge bouw van den Haarlemschen Kegelbond aan de Tempeliersstraat. Het is, aldus de voorzitter de heer A. H. de Bruin in zijn openingsrede, een bizonder ge noegen, de besturen van de verschillende zus terverenigingen en ook de leden, die in groo- ten getale aan de uitnoodiging van het bestuur gevolg hebben gegeven, een woord van wel kom te mogen toeroepen. Spr. wil nog een woord van dank wijden aan het dames-pro- pagandacomité, dat door zijn energiek werk het aantal leden belangrijk wist te vergrooten. Vervolgens was het woord aan den heer P. Brussé, den voorzitter van de feestcommissie, wien het genoegen deed, zooveel bekende ge zichten aan te treffen. De feestcommissie, aldus de heer Brussé, heeft gemeend, ditmaal eens iets anders te móeten brengen. Daarom heeft men het ca baretgezelschap „De speeldoos" geëngageerd, dat ongetwijfeld voor de ware feeststemming zal zorgen. Hierna werd in een vlot tempo een cabaret programma afgewerkt, waarin zang, muziek, dans en conférence elkaar in bonte menge ling afwisselden. Vooral de conférencier Fokko van der Schaaf wist er met zijn grappen en kwinkslagen al spoedig een vroolijke stemming in te brengen. Maar de feeststemming vond voor de pauze toch wel haar hoogtepunt in de speciaal voor dezen avond geschreven „Ravowiso"-marsch, welke door het publiek luidkeels meegezongen werd. Na de pauze werd een soortgelijk programma afgewerkt waarin vooraf enkele komische eenacters een daverend lachsucces oogstten. Zoo was het, na de geslaagde verloting, waar voor de prijzen door de leden beschikbaar waren gesteld, al vrij laat, toen de stoelen op zij werden geschoven voor een gezellig dansje, op de vroolijke muziek van Cor Scheffer's Band. Zoo zal deze geslaagde feestavond er onge twijfeld toe hebben bijgedragen, den band tusschen de leden te versterken. „WELDADIGHEID NAAR VERMOGEN" Pandpoort, Koningstraat Wie heeft nog een mantel, Een pak of een jas, 'n Japon of een blouse? 't Komt alles te pas. Bel dus op zonder dralen, Wij laten het halen. Telefoon 11855 TASSCHEN, MOFFEN, CAPES, VOSSEN, DRIEKWART BONTMANTELS BARTELJORISSTR. 26-28, HAARLEM I (Adv. Ingez. Med.) De Bilt voorspelt: Zwakken tot matigen wind uit Ooste lijke richtingen, nevelig tot zwaar be wolkt, weinig of geen neerslag, tempe ratuur om het vriespunt tot lichte vorst. BAROMETERSTAND Hoogste 770.5 m.M. te Thorshavn. Laagste 752.8 m.M. te Vardö. De depressie over de Britsche eilanden heeft zich als uiterst ondiepe secundaire naar Dene marken en de Oostzee verplaatst en aan de Noordzeekust den wind tijdelijk naar Noord doen omloopen. De uitbreiding van de hooge drukking, die er op volgt, zal echter den wind, in verband met de daling in de Golf van Biscaye, weer naar Oost doen draaien. Bij IJsland en in Noord-Scandinavië ver- toonen zich niet zeer diepe depressies. Op het vasteland handhaafde zich de toestand van windstilte of zwakke wind met mist of lage bewolking, waarboven in het Westen vochtige, in het Oosten boven 400 Meter droge en vrij warme lucht aanwezig is. Lichte vorst kwam voor in Ierland, in midden-Frankrijk, bijna geheel Duitschland en een groot deel van Scandinavië, matige vorst in midden-Zweden en Lapland. Alleen op IJsland en in Noord-Scandinavië waaien krachtige winden uit Zuid tot West. In onze omgeving zal de neveltoestand aan houden, maar door aanvoer van lucht uit het Oosten, zal tijdelijk de temperatuur weer on der het vriespunt dalen. BAROMETERSTAND Hedenmorgen 10 uur 763 m.M. Stand van gister 762 m.M. Neiging: Vooruitgang. Opgave van: CAREL v. HUIZEN, Opticien KI. Houtstraat 13 Tel. 14112. HOOG WATER TE ZANDVOORT Donderdag v.m. 0.23 uur; n.m. 12.44 uur. Strand berijdbaar van5.30—10.45 uur. (Adv. Ingez. Med.) De versiering van het Koninklijk Paleis. Er wordt reeds hard aan gewerkt. LEIDEN 25 November Men meldt ons uit Boskoop: Naar wij uit goede bron vernemen hebben de werkzaamheden van de groen- en bloemen versiering van de daarvoor bestemde zalen van het Kon. Paleis in Den Haag een aanvang ge nomen. De chef-monteur van de gemeentelijke licht- bedrijven is reeds enkele dagen bezig een elec- trische verlichting aan te brengen. Dat dit met de versieringen een fantastisch geheel zal vormen, behoeft geen betoog. Voorts vernamen wij, dat er in enkele kwee kerszaken te Boskoop met man en macht ge werkt wordt, om tegen 19 December een prach tige collectie in bloei zijnde heesters (o.a. azalea mollis in diverse soorten, prunus trilo ba, seringen, rhododendron, Japansche kers voor de versiering naar het paleis te kunnen verzenden. Het belooft dan ook een schitte rend en feeëriek geheel te worden. NEDERLANDSCHE JEUGDBOND VOOR NATUURSTUDIE. Propaganda avond. De afdeeling Haarlem van den Nederland- schen Jeugdbond voor Natuurstudie houdt op Zaterdagavond 28 November een propaganda- avond in het gebouw van de Haarlemsche Jongemannenvereeniging aan de Lange Mar- garethastraat, welke om 8 uur zal aanvangen. De heer G. D. van der Heide uit Rotterdam zal een lezing houden, met als onderwerp „Met een trawler op zee". Verder zullen eenige films vertoond worden van den heer Ben van Noordwijk uit Wassenaar. WISSELKOERSEN AMSTERDAM 10.15 uur: Londen 9.03 Berlijn 74.20 Parijs 8.59. Brussel 31.18 New-York 1.841/2. 12 uur: Londen 9.03 5/16. Berlijn 74.20 Parijs 8.59 1/8. Brussel 31.18 Zwitserland 32.40. Kopenhagn 40.30 Stockholm 46.55 Oslo 45.35 New-York 1.84 5/8* Praag 6.54. VOOR DEN- -KANTONRECHTER De Zondagswet. Op een Zondagmorgen waren twee Haar lemmers geverbaliseerd wegens overtreding van de Zondagswet. Ze zouden op het dak van perceel no. 434 van den Spaarndammerweg in het openbaar arbeid hebben verricht. „Neen!" zeiden ze. i Wat dan wel? „Het was perceel 436". Maar de arbeid werd daar niet minder zichtbaar om. Nu zeiden ze, dat ze geen arbeid hadden verricht. Maar de agent had het gezien. Vijf gulden of vijf dagen. De één, die het werk had uitgevoerd (er was aan een op dat huis staanden ketel ge werkt) verweerde zich, dat het niet anders kon, doch de kantonrechter zei, dat hij dan maar vergunning had moeten vragen. De ander zei, dat hij alleen opdracht had gegeven en had toegekeken. Maar de agent zei, dat hij ze allebei had zien werken. Dus werden zij veroordeeld tot f 2 of 1 dag. Men moet als getuige verschijnen. Een inwoner van Amsterdam stond terecht, omdat hij niet was komen getuigen in een zaak voor de rechtbank. Hij verweerde zich, dat zijn werkgever, in wiens zaak deze man moest getuigen, laad gezegd, dat hij niet hoefde te komen. ,.Ja, maar het stond toch op uw dagvaar ding!" Die had hij niet gelezen. Dat was zoo'n in gewikkeld stuk en de baas had gezegd, dat hij niet hoefde. De ambtenaar requlreerde f 6 boete. Verdachte vroeg, waar hij dat van betalen moest. Maar daarmee kwam hij er niet uit. „U weet toch, dat u moet getuigen. Daar kan zestig gulden voor opgelegd worden. Zoo erg werd het niet, maar het kostte toch nog f 5. -. Voorbeurs te Amsterdam. KALME STEMMING OP DE WISSELMARKT. De berichten omtrent de internationale politiek hadden hedenmorgen op de wissel markt geen merkbaren invloed. De handel droeg een kalm karakter en de koersfluc tuaties waren gering, terwijl de noteeringen bovendien ten opzichte van gisteren maar weinig verschilden. Britsche ponden bewo gen zich voornamelijk tusschen 9.0354 en 9.03 3/8, Amerikaahsche dollars verkeerden lichtelijk in herstel en werden afgedaan tegen 1.84i/2 a 1.84 5/8, op grond van welken koers het depreciatie-percentage van den gulden ca. 20.5 bedraagt. Fransche francs golden 9.59J4, Belga's 31.18, marken 74.20. Op de voorbeurs bestond hedenmorgen een zwakke stemming. De gunstige berichten zoo als de steun aan de Java suiker-cultuur, de afbetaling van het achterstallige dividend op de preferente aandeelen sorteerden, evenmin als het vaste verloop van Wallstreet weinig effect. Voornamelijk werd acht geslagen op de mededeelingen omtrent de ontwikkeling van den politieken toestand. Op de locale af deeling waren de in het ochtendverkeer toon aangevende fondsen aangeboden voorname lijk voor buitenlandsche rekening. In Konink lijken ging nog al wat om. Na vaste opening ten opzichte van de vorige officieele slot- koersen, trad reeds spoedig een vrij scherpe reactie in. Philips aandeelen, die aanvanke lijk prijshoudend waren, liepen vervolgens terug. Hetzelfde was het geval met Unilevers. Amsterdam Rubbers zagen enkele procenten verloren gaan. Ook voor Amerikaansche fondsen bestond een gedrukte stemming. Wel kwamen de koersen hier en daar wat hooger te liggen, doch hierbij dient in aanmerking te worden genomen, dat in Wallstreet een flinke rijzing had plaats gevonden. HEEMSTEDE Comité voor de Stille Armen. Hoewei Heemstede altijd als een welvarende gemeente wordt beschouwd, zijn er ook hier z.g. „stille armen", menschen, die niet klagen en niet vragen, maar die door allerlei oor zaken buiten hun schuld in diepe armoede verkeeren. Teneinde den nood van deze men schen eenigszins te lenigen, is onder voor zitterschap van den burgemeester, Jhr. J. P. W. van Doorn, alhier een comité opgericht, dat garane gelden vor dit doel zal inzamelen De bijdragen hiervoor storte men op de giro rekening van den penningmeester, den heer A. van Wingerde, hoofdcommies ter secre tarie, Heemstede, postgiro 153308. KOSTEN VAN INSTANDHOUDING OPENBARE- EN BIJZONDERE SCHOLEN. B. en W. stellen den Raad voor. het ge middelde bedrag per leerling van de kosten van instandhouding over het jaar 1934 voor zoover de Openbare Scholen betreft, vast te stellen: voor de O.L. scholen voor gewoon L.O. op f 13.97 en voor de U.L.O. school op f 15.65. En voorts de vergoeding in de kosten van instandhouding volgens art. 101 der L.O.-wet over 1934 voor bijzondere scholen vast te stel len als volgt: (Het eerste bedrag geeft aan het bedrag der vergoeding voor het aantal leerlingen, het tweede het bedrag der vergoeding voor vak onderwijzers, eventueel beperkt tot de wer kelijke uitgaven). Prot. School L.O. Bosboom Toussaintlaan: f 3052.45 en f 415.69. Prot. School L.O. Adr. Pauwlaan: f 2821.94 en f 415.69. Prot. School U.L.O. Adr. Pauwlaan: f 1705.85 en f 1034.38. R.K. School L.O. Molenwerfslaan (St. Aloysiusschool)f 1777.68 en f 411.60. R.K. School L.O. Molenwerfslaan (St. Augustinusschool)f 2717.17 en f 414.38. R.K. School L.O. Heerenweg 103: f 2217.74 en f 411.60. R.K. School L.O., Kerklaan: f 2912.75 en f 435.07. R.K. School UE.O. Kerklaan: f 723.81 en f 1494.05. R.K. School L.O., Lanckhorstlaan (Jacoba- school): f 2168.84 en f 411.60. R.K. School U.L.O. Heerenweg: f 1729.33 en f 1856.81. COMMISSIE VAN TOEZICHT L. O. In 1937 is aan de beurt van aftreding in de Commissie van Toezicht op het L.O. mej. J. H. Lageweg (vertegenwoordigend de onder wijzers der bijzondere lagere scholen in de gemeente.) Ter vervulling van deze vacature bieden B. en W. den Raad onderstaande aanbeveling aan: 1. Mej. J. H. Lageweg (aftr.). 2. D. J. van der Stam. GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN. Terug te verkrijgen bij: de Jong, Tessel- schadelaan 12, vulpen; Bureau van politie, Heemstede, overjas; O. C. Stroosma, Abr. Kuiperstraat 5, vulpen; Bureau van politie, wit geverfd heeren rijwiel; Verbule, Kerklaan 85, tienrittenkaart N.Z.H.T.; Bureau van politie, boodschappentasch; mevr. Bult, Jac. van Cam- penstraat 5, paar glacé handschoenen; J. Mo lenaar, Westerstraat 8 te Zandvoort, rozen krans; Bureau van politie, Heemstede, beursje met inhoud; Hoogeveen, Achterweg 18, dames- handschoeon; Ruijgrok, Molenwerfslaan i34, pakje inhoudende 2 damesrokken; L. Waasdorp Iepenlaan 22, portemonnaie met inhoud; Prof. van Slochteren, Heemsteedsche Dreef 11, hond (Doberman) BENNEBROEK BURGERLIJKE STAND. Getrouwd: P. H. Verlaan en C. J. van Lies hout. Overleden: C. A. Majoar wed. H. Toeset, oud 87 jaren. ^KtN/T IN UTTIIEN^j MUZIEK CONCERT DER H.O.V: De drie „eerste uitvoeringen" op het con cert van Dinsdagavond betroffen geen van drieën werken, die pas in den laatsten tijd geschreven zijn. Van Mozart's Symphonie no. 38, die 6 Dee. 1786 voltooid werd, zou men zelfs over eenige dagen-den 150sten geboorte- •dag. kunnen herdenken. Ik heb geen reden om te veronderstellen dat deze omstandig- held de aanleiding was voor Mengelberg en Schuurman om het werk op hun program ma's te plaatsen. Dergelijke samentref fingen komen vrij vaak voor, zonder dat men er een bepaalde oorzaak voor zou kunnen aantoo- nen. Wie gedurende eenigen tijd opmerkzaam de radioprogramma's nagaat kan ze herhaal delijk vinden, maar meer dan toevalligheden zijn ze waarschijnlijk niet. Het Concertgebouworkest heeft ook in vroegere jaren de Symphonie K. V. 504 her haaldelijk uitgevoerd. Dat Frits Schuurman ze in studie nam en nu uitvoerde zal wel geen andere bedoeling gehad hebben dan om van Mozart eens een andere symphonie ten ge- hoore te brengen dan de drie beroemde en algemeen bekende in Es, g min. en C, die Mo zart's symphonisch oeuvre besluiten. En van alle, welke hij vóór die drie schreef is de 38ste de belangrijkste. Waarom deze symphonie, in tegenstelling met de meeste andere uit denzelfden tijd geen menuet bevat en dus uit slechts drie hoofd- deelen bestaat is een nog niet afdoend be antwoorde vraag. Kretschmar vermoedde ideëele beweegredenen: een luchtige dans vorm zou volgens hem niet gepast hebben in het kader der overige hoofddeelen. Abert voerde daartegen aan, dat Mozart in die da gen ook meerdere „verinnerlijkte" menuetten gecomponeerd heeft en wilde in de driedee- ligheid eer een terugkeere naar den oorspron- kelijken Italiaanschen vorm zien. Ik wil in 't midden laten wie gelijk heeft, maar kan niet nalaten op te merken, dat men bij het* lezen van de vertoogen over en de analyses van Mozart's symphonieën wel eens den in druk krijgt dat er achter elke wending, ja elke noot wellicht meer gezocht wordt, dan er achter steekt. Nog niet lang geleden meende men uit Mozart's muziek louter lie felijkheid en zonnigheid te hooren; daarna veranderden de opvattingen en werd ze een en al diepzinnigheid. Misschien ligt ook hier de waarheid in het midden. Meer direct in 't oor vallend is de verwantschap van som mige thema's, combinaties en opvolgingen met overeenkomstige uit „Figaro", „Don Gio vanni" en „Zauberflöte"; van het hoofdmo tief der Finale vindt men het prototype in de eveneens in D gr. t. staande vijfde Fuga van het 2de deel van Bach's „Das Wohltempe- rierte Klavier". De eerste uitvoering dezer symphonie door ons orkest had goede kwaliteiten: latere zul len waarschijnlijk nog aan gaafheid en door zichtigheid winnen. Willem Pijper's „Noëls de France" en „Deux Fêtes galantes" dateeren vermoedelijk uit het begin van zijn werkzaamheid als com ponist. De stijl van den tegenwoordigen Pij per is er althans niet uit te herkennen. Wel herkent men uit de „Noëls" den invloed van Gustav Mahler, uit de „Fêtes galantes" dien van Claude Debussy. Dat neemt niet weg dat al deze orkestliederen schoonheden bevatten, zoowel melodische als coloristische. De orkest partij is met groot raffinement geschreven. En waar de vocale partij toevertrouwd was aan Berthe Seroen was het vanzelfsprekend dat dictie en expressie volkomen tot hun recht kwamen. De kunstenares zag zich dan ook genoopt twee herhalingen te geven, die zeer gewaardeerd werden. De orkestwerken, die de „Fêtes galantes" omlijstten, nl. Debussy's „Prélude a l'Après- midi d'un Faune" en Ravel's „Ma mère l'óye" zijn reeds vaak op concerten der H. O. V. uit gevoerd en verlangen dus ditmaal geen bij zondere bespreking. Het moge voldoende zijn te vermelden dat zoowel de immaterieeie droomsfeer van Debussy's werk als de fijne karakteristiek van Ravel's Suite niet nalieten den vereischten indruk te maken. K. DE JONG.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1936 | | pagina 2