T-ZOhUch,
faaUt
WeetwdUeet!
StnU's JhuteBakketiieu
De Kerstinzameling.
BERICHT
Voor de Stille Armen
54e Jaargang No. 16415
Verschijnt dageliilcs, behalve Op Zon- en Feestdagen
Maandag 28 December 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM-
ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72^.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COÜRANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkery: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon No»-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ADVERTENTIëN 15 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer 0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid f 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400 .-, Verlies Duim 175.-, Verlies Wijsvinger f 75.-. Verlies andere vinger f 30.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
HAARLEM, 28 December.
De Chineesche Stijl.
De maarschalk Tsjiang Kai-Sjek, die de
groote man van de Chineesche Republiek is,
was door soldaten van Tsjang Hsu-Liang, bij
genaamd „de jonge maarschalk", op 12 De
cember gevangen genomen en gehouden. De
heele Oostersche wereld was erover in op
schudding en de heele Westersche wereld
schudde al mee, omdat zij haar Chineesche
belangen opnieuw bedreigd zag en zichzelf al
teveel ellende heeft bezorgd om dit er nog bij
te kunnen hebben.
Maar het is tenslotte erg meegevallen. Bin
nen de veertien dagen heeft de jonge maar
schalk den Grooten Maarschalk niet alleen
met gevolg en al losgelaten, zonder eenige
voorwaarden te stellen, maar bovendien zich
zelf berouwvol ter beschikking van de regee
ring gesteld, om zijn straf te ondergaan. Een
en ander is weer geschied in een Chineeschen
stijl, waarom wij Westerlingen altijd moeten
lachen, maar die toch ook wel eenigszins tot
nadenken stemt. Want niet alleen mist het
Westen in dergelijke situaties de onloochen
bare élégance van de Chineesche methoden,
maar bovendien doet het zulke dingen op een
veel grover, ruwer en demagogischer manier.
De maarschalk Tsjiang-Kai-Sjek heeft vóór
zijn vertrek uit Sianfoe, dus bij zijn invrij
heidstelling, een brief van tweeduizend woor
den tot Tsjang-Hsu-Liang en den commissa
ris voor de pacificatie der provincie Sjensi ge
richt, waarin hij zegt: „Gij zijt beïnvloed door
reactionnairen, doch gij zijt bereid uw fout te
herstellen. Gij zijt verantwoordelijk voor den
opstand, doch daar ik uw opperbevelhebber
ben, ben ik niet zonder schuld voor de ver
slapping der discipline, waarvoor ik de natie
mijn verontschuldigingen aanbied. Ik verzoek
u beiden u aan 4e regeering te onderwerpen,
opdat gij gestraft kunt worden, doch ik be
loof u voor u op te komen, want gij betreurt
oprecht uw vergissing".
Stel u den Westerschen opperbevelhebber of
staatsman voor die in een dergelijk geval zul
ke termen zou bezigen! Die zichzelf zou be
schuldigen en excuses maken tegenover de
natiewegens wat dan ook! Die den man,
die hem gevangen genomen had, zou berich
ten: „Ik zal voor u opkomen, want gij betreurt
oprecht uw vergissing". Merkwaardiger is het
misschien nog, dat de Oostersche mentaliteit
dit alles aanvaardt. Zij schijnt de schoone
gevoelens, in dezen brief tot uiting komend
erkenning van eigen dwaling en vergevens
gezindheid hooger te stellen dan de ver-
geldingsidée, die naar ik vrees in de Wester
sche wereld de menige gedachte zou zijn.
En dan Tsjiang-Kai-Sjek's erkenning: „Mijn
vrijheid heb ik grootendeels aan den moed en
de tact van mijn vrouw te danken". Zou een
Europeesche grootmogende zich kunnen ver
oorloven zooiets bekend te maken? Zelfs daar
aan dient te worden getwijfeld.
Tsjang-Hsu-Liang van zijn kant zegt dat
het alles een misverstand is geweest. Hij
dacht ten onrechte dat Tsjiang-Kai-Sjek
hem wou afzetten en zijn leger ontbinden.
Hij dacht ook dat de regeering te Nanking
de soldij voor zijn troepen niet betaalde,
maar dat geld blijkt door een van zijn on
dergeschikten gestolen te zijn. Hij is overi
gens zeer berouwvol en schrijft aan Tsjiang-
Kai-Sjek: „Ik ben natuurlijk een ruwe, on
beschaafde boer en daarom heb ik deze on
beschaamde misdaad gepleegd. Berouwvol
ben ik u nu naar Nanking gevolgd om daar
te wachten op de straf die mij toekomt. Ik
ben zelfs bereid den dood te aanvaarden, in
dien dit tot voordeel van mijn land strekt.
Laten geen gevoelens van vriendschap u
weerhouden te handelen zooals ik dat ver
dien".
Ook dit is weer schoon. Weer vraag ik u,
u dergelijke taal in een dergelijke siuatie in
de Westersche wereld voor te stellen. Een
maarschalk die zegt: „Ik ben maar een ruwe,
onbeschaafde boer"! Nooit! De bereidwillig
heid den dood te aanvaarden is in Wester
sche begrippen nog veel denikibaarder dan
deze zelfbeschuldiging. En dan dat „laten
geen gevoelens van vriendschap u weerhou
den
De Chineesche stijl verdient beter dan in
het Westen hilariteit op te wekken.
Verwacht wordt nu blijkbaar, dat Tsjiang-
Kai-Sjek zal verklaren dat „de jonge maar
schalk en de „pacificator van Sjensi" de
centrale regeering trouw zijn en dat hun
daden niet beschouwd moeten worden als
opstand of muiterij. Hij zal ook ontkennen
dat het conflict „langs financieelen weg" zou
zijn bijgelegd.
Tweehonderdduizend menschen hebben
Tsjiang-Kai-Sjek bij zijn terugkeer-per-vlieg-
tuig te Nanking geestdriftig toegejuicht.
Vreugde heerscht in het gansche land. Merk
waardig land, waar de grootste mannen te
genover de openbare meening niet alleen dur
ven toegeven dat zij menschen zijn, maar ook
Het feest is weer voorbij, het werk gaat
weder voort
En na de „Stille Nacht" volgen weer
drukke dagen,
Een jaar lang wordt het oude lied niet
meer gehoord,
't Decor van sparregroen en kaarsen
gaat vervagen.
De teere glazen sier wordt van den boom
geplukt,
En voor het volgend jaar voorzichtig
opgeborgen,
Drie dagen heeft de last van 't leven
licht gedrukt,
Het Kerstfeest is voorbij, nu komen weer
de zorgen.
De een heeft van zijn maag wat al te veel
gevraagd,
Doordat hij aan de gans haast tot
ongansch zijn smulde,
De ander wordt misschien ook door zijn
maag geplaagd,
Maar dan doordat hij haar slechts
onvoldoende vulde.
De groen en roode hulst, eerst zulk een
lust voor 't oog,
Wordt door de huisvrouw nu weer
schielijk weggenomen,
De besjes rimplen al, de blaadjes werden
droog,
En strakjes zal de vuilnisman er wel om
komen.
De kerstboom blijft misschien nog even
hier en daar.
Maar met de meeste maakt men toch wel
korte metten,
En wel geen enkle overleeft het oude jaar,
't Wordt nu weer tijd om andre boomen
op te zetten.
Het is een droevig ding, dat het weer is
gedaan,
De tijd snelt voort en wij wij worden
meegedreven,
't Zou niet zoo erg zijn, dat de kerstboom
moet vergaan,
Wanneer de kerst gedachte zeker voort zou
leven.
P. GASUS.
dat zij dus fouten makenen daarover
hun berouw durven toonen en hun excuses
durven maken.
Er zit wat in.
In China althans is succes niet het eenige,
dat succes heeft
R. P.
Een dankbetuiging.
Vandaag plaatsen wij, omdat nog eenige gif
ten zijn nagekomen, een laatste verantwoor
ding van de bij ons blad binnengekomen gel
den ten bate van de Kerstinzameling voor de
Stille Armen in Haarlem, Heemstede en Bloe-
mendaal. De lezers van dit blad hebben in to
taal 5467.74 voor dit doel geofferd. Het is een
zeer mooi bedrag en wij betuigen allen gevers
onzen hartelijken dank voor hun medewer
king. Hun aantal is zeer groot, veel grooter
dan het aantal giften, omdat verscheidene gif
ten namens het personeel van een bedrijf of
namens de leden van een club of vereeniging
zijn gegeven. Daarom meenen wij te mogen
spreken van duizenden gevers. Het is verheu
gend dat zoovelen blijk van hun medegevoel
met het lijden der Stille Armen hebben gege
ven; in zeer vele gevallen heeft dat, in een tijd
als deze, het opofferen van een eigen wensch,"
een eigen genoegen beteekend.
De Kerstuitdeeling aan de
Stille Armen.
724 gezinnen gelukkig gemaakt.
Het comité voor de Kerstinzameling voor de
Stille Armen deelt ons mede, dat voor de feest
dagen aan 724 gezinnen een Kerstgave is uit
gereikt. Er moeten nog enkele laat binnenge
komen lijsten verwerkt wordt, maar er is nog
een klein bedrag in reserve gehouden om ook
die personen, voor zoover zij daarvoor in aan
merking komen, een uitdeeling te doen toeko
men.
Comitéleden die persoonlijk de Kerstgave
overhandigden verzekerden ons, dat zij de
overtuiging gekregen nebben, dat hulp in die
gezinnen zeer noodzakelijk was, zoodat, onze
lezers, die veel bijgedragen hebben aan deze
inzameling, de zekerheid hebben, dat daarmee
een goede daad is verricht.
Het totaalbedrag der inzameling is nog niet
op te geven, omdat nog enkele later gekomen
giften verantwoord moeten worden.
INBRAAK.
In den nacht van Zaterdag op Zondag is
in een perceel aan de Kampersingel ingebro
ken.
De indringer is over de schutting aan de
achterzijde van het huis geklommen. Hij heeft
toen een ruitje van de buitendeur ingedrukt.
Vermist worden een spaarpotje, inhoudende
ongeveer drie gulden en enkele sieraden, ter
waarde van f 7,
fllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllW
voor den Oudejaarsavond
Kerstkrans
Kerstbrood
Tulband
Saucijzebroodjes
Croquetten
Kaaspasteitjes.
Ragoutbroodjes
Hambroodjes
Pasteitjes
Berliner Bollen
Appelflappen
Beignets
Appelbollen
Sneeuwballen
Oliebollen
Cano's
en nog vele andere lekkernijen!
piiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim
(Adv. Ingez. Med.)
Aankoop van tien millioen
landbouwproducten.
Voor Duitschland.
Geste van Sir Henry Deferding.
Naar „Het Volk" verneemt is sir Henry De-
terding voornemens om ten behoeve der
Duitsche voedselvoorziening voor een bedrag
van tien millioen gulden aan Nederlandsch
vee en Nederiandsche landbouwproducten
aan te koopen. Hij zou deze voedselvoorraden
ter gelegenheid van zijn heengaan uit het di
rectoraat van de „Koninklijke" geheel be
langeloos ter beschikking van de Duitsche re
geering stellen, en anderzijds de aankoop
daarvan in Nederland als een geste bij zijn
afscheid bedoelen.
Officieel zou van een en ander nog vóór l
Januari, de datum van zijn aftreden,
kennis gegeven worden. Het blad kan echter
reeds thans mededeelen, dat de aankoop neer
zal komen op een uitvoer van 700 wagons
landbouwproducten. De aankoop daarvan zal
via afzonderlijk daartoe gestichte provinciale
inkoopbureaux geschieden. Het centrale in
koopbureau zal te Haarlem gevestigd worden
en onder leiding staan van dr. M. D. Dijt, die
thans de Duitsche landgoederen van sir Henry
beheert, aldus meldt het blad.
Het A. N. P. deelt ons in verband met dit
bericht mede, dat sir Henry Deterding, be
gaan met de moeilijkheden, waarin de Ne
deriandsche landbouw verkeert en onder den
indruk van de bezwaren, die de voedselvoor
ziening aan Duitschland baart besloten heeft
buiten de Nederlandsch-Duitsche clearing om,
middelen ten bedrage van eenige millloenen
guldens beschikbaar te stellen voor den aan
koop van Nederiandsche landbouwproducten,
die binnenkort naar Duitschland zullen wor
den geëxporteerd.
De Nederiandsche regeering heeft haar me
dewerking in zooverre verleend, dat de noo-
dige vergunningen voor de uitvoering van deze
transacties, die een extra uitvoer naar
Duitschland beteekent verstrekt zullen wor
den.
Uiteraard kan over de grootte van het be
drag niets positiefs worden medegedeeld.
Dr. M. D. Dijt te Haarlem kon ons heden nog
niet veel nadere bijzonderheden over de plan
nen mededeelen, omdat nog veel in een sta
dium van voorbereiding verkeert.
Het Centrale Inkoopbureau wordt te Haar
lem gevestigd, daar de leiding daarvan bij
hem berust en hij te Haarlem woont. Het bu
reau zal den inkoop over het geheele land or-
ganiseeren en verdeelen. Het is de bedoeling
alleen levensmiddelen te koopen. Welke arti
kelen gekocht zullen worden, staat nog niet
vast, omdat eerst onderzocht moet worden wat
er te koop is. Voor den afzet van onze produc
ten zullen de inkoopen, die het bureau zal
doen, natuurlijk van groote beteekenis zijn.
Dr. J. D. Bierens de Haan
onderscheiden.
Officier in de Kroonorde van België.
Zondagmiddag heeft Z. E. Ch. Maskens, ge
zant van België, met ziin echtgenoote een be
zoek gebracht aan Dr. J. D. Bierens de Haan.
te Aerdenhout. In het bijzijn van enkele ge-
noodigden, heeft de heer Maskens dr. Bierens
de Haan het officierskruis van de Kroonorde
van België overhandigd. In een korte toespraak
schetste Z.E. de beteekenis van dr. Bierens
de Haan als wetenso^annehik denker torwü'
hij wees op den invloed, welken hij als voorzitter
van de Nederiandsche P.E.N.-club uitoefent.
Dr. Bierens de Haan dankte met enkele wel
gekozen bewoordingen voor deze onderschei
ding.
G. J. Droste Jr. t
De „fabriek van Droste" vlagt halfstok.
Zondag is n.l. op 65-jarigen leeftijd na een
korte ongesteldheid vrij plotseling overleden
de heer Gerardus Johannes Droste Jr., presi
dent-directeur der N.V. Droste's Cacao- en
Chocoladefabrieken alhier, ridder in de orde
van Oranje Nassau.
Sedert 1 Januari 1932 was de heer Droste
voorzitter van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Haarlem en omstreken. Ook is
de overledene penxxingmeester (van 1913 tot
1917) en daarna verscheidene jaren voorzitter
geweest van het Departement Haarlem der
Ned. Mij. voor Nijverheid en Handel.
De heer Droste was lid van de Vrijmetse
laarsloge „Ad lucem et pacem", alhier, waarvan
hij vier jaar geleden gedurende één jaar voor
zitter was. (De leden van die loge bekleeden
bij toerbeurt den voorzitterszetel). Voorts was
de overledene Rotarian, voorzitter van de Ned.
Vereen, van Cacao- en chocolade-fabrikanten
en sedert 1921 commissaris van de Nuts-
Spaarbank.
De heer Droste werd geboren 26 Mei 1871.
w>
G. J. Droste Jr.
De fabriek door zijn vader in 1890 ge
sticht is klein begonnen, werd voortdurend
vergroot en uitgebreid en is xiu een der groot
ste van het land. De chocolade van Droste is
vermaard in binixen- en buitenland. In een
tijd toen het moeilijk was, de qualiteit van
voedings- en genotmiddelen op peil te houden,
heeft de heer Droste daartoe den moed gehad
en daarmede, zij het waarschijnlijk met ge
deeltelijke derving van tijdelijke winst, zijn
fabrikaat een reputatie verleend, waarvan het
nu nog profiteert.
Met den heer Droste is heengegaan een
bekwaam exi degelijk industrieel, een buiten-
gewoon humaan patroon, een eenvoudig, eer
lijk en vriendelijk man, die in verschillende
kringen hooggeacht en gewaardeerd werd.
Deze hoogachting en waardeering kwamen
op ondubbelzinnige wijze tot uiting bij gele
genheid vaix het 40-jarig jubileum der fa
briek in 1930.
De crematie zal Woensdag a.s. op Wester-
veld plaats hebben na aankomst van trein
14.14.
Herdenking in de Kamer van
Koophandel.
Eerst bestond het voornemen, de Kamer
van Koophandel in een spoedvergadering
bijeen te roepen, maar daarvan moest wor
den afgezien omdat bij navraag bleek dat
ongeveer de helft van het aantal leden ziek
is, terwijl eenige andere leden om andere
redenen verhinderd waren te komen. Daarom
is besloten een bijeenkomst te houden op 12
Januari, waar de vice-voorzitter, A. H. Baron
van Hardenbroek van Ammerstol een her
denkingsrede zal houden.
In diezelfde vergadering zal ook een op
volger van den heer' Droste als voorzitter ge
kozen moeten worden.
In Droste verliest Haarlem niet alleen een
van zijn voornaamste en meest energieke in-
dustriëelen, maar ook een man van voortref
felijke karaktereigenschappen, die in een tijd
van veel verwording de hoogste opvattingen
in het zakenbeleid bleef huldigen en algemeen
respect genoot. Zijn vele vrienden en kennis
sen waardeerden hem niet het minst om zijn
eenvoud en vriendelijke natuur; zijn perso
neel, natuurlijk in de eerste plaats zijn directe
medewerkers verliest in hem een vriend zoo
wel als een uitstekend leider, die hart lxad voor
zijn menschen, zijn vak door en door kende
en ondanks het klimmen der jaren vol vitali
teit en ondernemingsgeest bleef, waarbij hij
de voortreffelijkheid van het gehalte zijner
fabrieks-producten steeds als primaire voor
waarde heeft gehandhaafd. Velen zullen zijn
heengaan diep betreuren. Door zijn gaven en
eigenschappen was hij de geboren leider van
een groot bedrijf met al de zorgen en moei
lijkheden, die zulk een verantwoordelijke taak
immer meebrengt. Bij zijn groote succes in zijn
loopbaan bleef hij een eenvoudig man, die
veel voor anderen over had.
F. DE KONINK t
Te Haarlem is overleden de heer F. de Ko-
nink, oud-directeur van het Telegraafkantoor
te Tilburg.
De begrafenis heeft Dinsdag om kwart voor
één plaats op de Algemeene Begraafplaats aan
de Kleverlaan
Zij, die zich met ingang van 1 Januar
~»er kwartaal abonneeren, ontvanger
de in December nog te verschijnen
nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
Het woord is aan
Santayana:
De menschen zijn er ge
woonlijk vaster van over
tuigd dat hun meeningen
ivaarde hebben dan dat ze
ivaar zijn.
Zestiende verantwoording van de bij ons
blad ingekomen giften.
J E f 1.—, P W f 0.50, Mej. M C Sp f 1.—. v d
B f 1.50, X Y f 1.—, No. 42 f 1-—M V S f 1.—,
Anki en Atti f 5.—, H M B f 25.—, Uit de spaar
pot van Henkje en Jantje f 1.C B M f 10.
M T—W f5.—, J W f4.—, d B K f2.50, P V
de W f 2.50, G v S—v E f 1.—, J B f 1.—, N ÏT
f 1.—
Totaal bij Haarlem's Dagblad ingekomen
1355 gifen tot een totaalbedrag van f 5467.74.
De inschrijving is gesloten, giften kunnen
dus niet meer worden aangenomen.
De griep te Haarlem.
Wel veel gevallen maar geen ernstige
Naar wij van den directeur van den Genees
kundigen Dienst te Haarlem vernamen is in
de laatste dagen het aantal griepgevallen te
Haax'lem nog al toegenomen. De ziekte komt
nu vrij veel voor. Er kan evenwel geconsta
teerd worden dat gelukkig meest lichte geval
len geconstateerd worden. De patiënten voelen
zich ziek, wat gepaard gaat met tempera-
tuursverhooging, maar na enkele dagen in bed
geweest te zijn komt het herstel spoedig.
In enkele gevallen is bij kinderen, als een
gevolg van de griep, een lichte longontsteking
waargenomen, maar de directeur van den Ge
neeskundigen Dienst had tot heden van geen
enkel sterfgeval tengevolge van de griep ge
hoord.
De doktoren en apothekers hebben nu even
wel zeer drukke dagen.
OUDE JA ARS AVONDDIENST GROOTE KERK
De Ou de jaarsavonddienst van de Ned. Her-
voxmxde kerk welke eenige jaren in de Nieuwe
kerk werd gehouden zal dit jaar wederom in
de Groote kerk, des avonds te 7 uur plaats
hebben. Voorganger is Ds.v Waardenburg en
organist de heer George Robert.
op Oudejaarsavond»
APPELBEIGNETS
APPELFLAPPEN
BERLINER BOLLEN
SNEEUWBALLEN
idem met slagroom
Uitsluitend met roomboter bereid!
Telefoon 10876, 13714, 11643, 12193
(Adv. Ingez. Med.)
Maarschalk Tsjang Kai Sjck is op Eersten
Kerstdag in vrijheid gesteld. pag. 4
De bekende organisator van de Duitsche
Rijksweer, generaal von Seeckt, is overleden
pag. 4
Een ontploffing op een Italiaansch schip
eischte vele slachtoffers. pag. 4
Engeland en Frankrijk hebben in vier hoofd
steden démarches gedaan met het doel den
toevloed van vrijwilligers naar Spanje te
stuiten. pag. 4
In de Berlijnsche „ondergrondsche" heeft een
brand groote schade aangericht. pag. 4
Tijdens de afgeloopen feestdagen zijn vele
verkeersongelukken gebeurd. pag. 3
Bij een inbraak in een Ilaagschen juweliers
winkel is voor f 20.000 aan sici-aden buit
gemaakt. pag. 3
Sprookjesstad aan de Zaan. pag 3
De heer G. J. Droste Jr. te Haarlem is Zon
dag overleden. pag, 1
Er zijn te Haarlem wel veel griepgevallen,
maar geen ernstige. pag. 1
Het nieuwe Haarlemsche gemeente-archief is
hedenmorgen officieel geopend. pag. 2
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: De Chineesche stijl. pag. 1
T. B. Schuil: In Holland staat een huis. Dag, 2
Criticus over den wedstrijd E. D. O.Spar
taan. pag g
H. D. Vertelling: Hertha. pag. 6
De Burgerlijke Stand van Haarlem i opge
nomen op pag. 10
