Verkade's
De Indische film
in Indië.
LANGE BESCHUITJES
.WEERBERICHT
DE „KOMEDIANTEN".
DINSDAG 12 JANUARI 1937
HAARLEM'S DAGBLAD
2
Jan Hopkes. f
Maandag is alhier na een korte ongesteld
heid in den ouderdom van 82 jaar overleden de
heer J. Hopkes, die meer dan dertig jaar kos
ter van ae Kerk der Broedergemeente aan de
Parklaan is geweest. Vooral in deze kringen
was hij een bekende en zeer geziene persoon
lijkheid, De teraardebestelling zal plaats heb
ben a.s. Donderdagmorgen elf uur op de Al
gemeene Begraafplaats aan de Kleverlaan.
HAARLEMSCHE BRIDGECLUB.
In de door de zorgen van mevrouw Vogel
poel en den heer Kluit schitterend versierde
groots zaal van de sociëteit „Vereeniging"
heeft bovengenoemde vereeniging. door het
houden van een ..Oranje-Drive" op 9 Januari
j.l. het huwelijk gevierd van Prinses Ju
liana en Prins Bernhard.
Na een korte inleiding van den voorzitter
den heer Göransson werd de drive geopend
met het zingen van het Wilhelmus.
Aan de wedstrijd werd uitsluitend deelge
nomen door leden en candidaat-leden, welke
aan 7 tafels plaats vonden (een 4-tal icden
was verhinderd).
De wedstrijd bestond uit twee gedeelten,
het eerste deer uit een wedstrijd volgen:
Mitchell systeem, het tweede gedeelte uit een
wilde drive met willekeurige (n) partner
i viaggenwedstrijd
De prijzen werden behaald door
Eerste wedstrijd N.Z. mevrouw Vogelpoel en
den heer de Keizer en den heer en mevr. Bak
ker.
O.W.: Dames Maas winkelKluit en Jeekei—
Kühn.
Viaggenwedstrijd: de heer Jordaan met 5 vi.
lste, de heer Wiercx met 4 vl. 2de terwijl 12
dames en heeren met 3 vlaggen 'n prijs moch
ten uitzoeken.
Eerst om 12 uur keerden allen zeer voldaan
huiswaarts.
De leiding van den heer C. Kluit, was ah
altijd voortreffelijk.
ONEERLIJKE VINDSTER.
De Haarlemsche recherche heeft Maandag
een 24-jarige dame uit Haarlem verhoord, die
bekend heeft dat zij op 14 Februari 1936, toen
zij met haar man in de Van 't Hoffstraat
wandelde, een enveloppe met f 125 gevonden
had. Hiervan deed zij geen aangifte bij de
politie. Zij heeft dit geld verduisterd. Ook
haar man werd gehoord; hij bekende zich aan
heling te hebben schuldig gemaakt. Vervolgens
hoorde de politie een 55-jarige vrouw, die be
kende dat zij een bedrag van f 65 van dit geld
had aangenomen, maar zij ontkent heling,
omdat zij verklaarde niet geweten te hebben
dat dit geld gevonden was'. Tegen deze drie
personen is proces-verbaal opgemaakt.
Het geld was destijds verloren door een
61-jarige weduwe te Haarlem, die hiervan
Aangifte bij de politie had gedaan.
SUCCES VAN „ZANG EN VRIENDSCHAP"
IN LEIDEN.
Zooals wij gemeld hebben heeft Maandag
avond de Kon. Liedertafel „Zang en Vriend
schap" in de Gehoorzaal te Leiden medege
werkt aan het onder leiding van Frits Schuur
man gegeven concert van het Residentie
orkest.
Dit optreden is tot een groet succes gewor
den. Het publiek toonde zich buitengewoon
voldaan over de prestaties der Liedertafel.
Hedenavond zingt „Zang en Vriendschap"
op het concert van het Residentie-Orkest in
„Diligentia" in Den Haag.
FILMAVOND PADVINDERSGROEP
„ELSWOUT".
Maandagavond gaf de Elswoutsgroep dei-
Padvinders een filmavond in het Jeugdhuis
met reportage van het vorstelijk huwelijk.
Hopman Wegenaar was in zijn nopjes.
„We hebben met Kerstmis een uitdeeling
gehouden voor de armen," zei hij, „en het
daardoor ontstane tekort is weggewerkt,
doordat we twee voorstellingen moeten ge
ven. Eb- is zelfs een overschotje, dat we voor
kampmateriaal zullen besteden
Spr. dankte allen voor de medewerking,
waardoor dit gunstige resultaat bereikt is.
De films werden muzikaal geïllustreerd
door den heer Michels en een voortrekker.
De eerste voorstelling was uitverkocht, ter
wijl de tweede goed bezet was.. Eerst werd de
aandacht gevraagd voor een jongensfilm De
avonturen van de 3-B'-ers met veel katten,
honden, gevechten en aardige opnemingen
van de Duitsche Waddenkust. De agent moest
het weer ontgelden en de strijd in de stad
Boestram werd door de jeugd met enthou
siasme gevolgd.
De tweede film was de kampfilm van Hel-
lendoorn, opgenomen op den berg bij het Zo
merhuisje ..Little Gilwell door den vaandrig
De film die hier en daar gekleurd is, illus
treert het kampleven in deze fraaie omge
ving. het bouwen van een toren enz. Ook deze
film had veel succes,
Uit den aard der zaak concentreerde de
grootste belangstelling zich op de derde film,
betrekking hebbende op het leven van Prin
ses Juliana, met als apotheose een eigen zeer
goed geslaagde reportage van het huwelijk.
Allerlei bezoeken In Amsterdam en den
Haag passeerden de revue, ook die aan Soest-
dijk.
Toen Prins Bernard met Prinses Juliana
verschenen, weerklonk luid applaus, dat tel
kens herhaald werd. En eindelijk de tocht
op 7 Januari, met ruiters en gouden koets
enz. enz. Toen ging er herhaaldelijk applaus
op. Met het Wilhelmus werd de voorstelling
geëindigd.
AGENDA.
Hed en*
DINSDAG 12 JANUARI
Gebouw Protestantenbond, Haarl.-Noord.
Spirit. Vereeniging „Harmonia": Psychome
trische séance. 8.15 uur.
Kamer van Koophandel, Nassauplein 46.
Vergadering, 8 uur.
Gem. Concertzaal, Bachconcert 8.15 uur.
Palace Filmac: 11—5 uur: Doorloopend 5t
minuten wereldnieuws.
Cinema Palace: „Waar de leeuwerik zingt'
met Martha Eggerth, 7 en 9.15 uur
Frans Hals Theater: ..Amsterdam bij
Nacht". Hollandsche filmklucht 2.30, 7 en
9.15 uur.
Rembrandt Theater: Joseph Schmidt in
„De mooiste dag van mijn leven". 2.30, 7 en
9.15 uur.
Luxor Theater: „Durf te leven"' met Joan
Crawford. 2.30. 7 en 9.15 uur.
Van 10—2 uur 50 minuten voorstelling
Haagsche feestelijkheden
Teyler's Museum Spaarne 16 Geopend op
werkdagen van 11—3 uur. behalve 's Maan
dags Toegang vrij.
WOENSDAG 13 JANUARI
Gem. Concertzaal: Jubileumavond Man
nenkoor „Caecllla", 8 uur.
Palace Filmac. II 5 uur Uoorloopend 5'
minuten wereldnieuws.
Bioscoopvoorstellingen, 's middags en des
avonds.
Pareh heeft succes gehad.
Maakt deze filmindustrie
een kans?
Een Indische film in Indië.
Herinnert u zich nog de eerste Nederland-
sehe film in Nederland? Was dat geen ge
beurtenis van belang, één waarvoor men queue
maakte om toch maar vooral een plaatsje te
krijgen? Die eerste Nederlandsche werd spoe
dig gevolgd door een tweede en een derde
Nederlandsche, het succes was omgekeerd
evenredig aan de snelle opvolging, althans in
den eersten tijd.
Hoe is het nu met de eerIndische?
Deze vraag is gemakkelijker te beantwoor
den dan een voorspelling te doen. hoe het met
de tweede en derde Indische zal gaan. want
Pareh. een rijstlied van Java. heeft, zoo
mogelijk, een nog grootschere entree gemaakt,
dan ooit een Nederlandsch product in Hol
land deed
•Pareh (hetgeen beduidt „het lot
laten beslissen",) is het product van
het kort geleden opgerichte Alg. Ned.-
Indisch Film Syndicaat en de eerste
film van geheel Nederlandsch-Indisch
maaksel, waaraan ender anderen
heeft medegewerkt de Haarlemmer
Mannus Franken.
Den eersten avond dat de film in Medan
werd vertoond, waren van heinde en verre
vooral de in Deli werkende Javanen gekomen
om hun geboortegrond in levende beelden te
aanschouwen. De twee voorstellingen, die
gewoonlijk per avond worden gegeven, waren
uitgebreid met een derde en toen de directie
om twaalf uur 's nachts dacht te kunnen
sluiten, stonden nog honderden en honderden
op straat, die zich een reis van ettelijke tien
tallen kilometers hadden getroost om „hun
Java" te zien. Zoodat de deuren weer werden
geopend en een nachtvoorstelling werd ge
geven, die gelijk de voorgaande, werd ge
kenmerkt door uitbundige betuigingen van
innig medeleven.
Zooals reeds gezegd is: het voornaamste
doel van hen, die een geheelen avond gedul
dig wachtten op een plaatsje, was „Java zien".
In tegenstelling cot 'de Europeanen, die zich
bij de voorstellingen evenmin onbetuigd heb
ben gelaten, die in de eerste plaats kwamen
om te ervaren, hoe de camera, gehanteerd
door een vakman, het land waarin men leeft,
nieuw kan maken, opnieuw kan doen leven.
Het kunstenaarschap, dat de makers hebben
getoond door elke fotografie te bestudeeren
als ging het telkens om het scheppen van een
meesterwerk, is den Inlanders natuurlijk
ontgaan. Hun ging het erom de padi te zien,
de angst te beleven van een alles verwoesten
den bandjir, op te gaan in de geschiedenis
van den gestolen heiligen kris, hetgeen resul
teerde in een fanatiek „satoe lagi, satoe lagi"
(bis, bis!), toen „de slechte man" werd be
straft.
En terwijl de Hollander, die nog gevoelig
was voor de schoonheid van het land, dat
voor de meesten slechts beteekent „hard
werken" (zij het gekoppeld aan de zoete
tegenwaarde van dien, aan het einde der
maandin bewondering was voor de
fotografieën en soms ook het verhaal kon
apprecieeren, voor zoover zijn smaak niet
door tap-danserig Amerikanisme was be
dorven, joelden de Inlanders in primitief-
geestdriftige opwinding om het aanschouwen
van hun geboortegrond, het hooren van hun
eigen taal, althans de algemeene omgangs
taal en het voor hen volkomen begrijpelijk
verhaal.
Hoe is de toekomst?
Zoo was de entrée van de eerste Indische
film in Indië.
Hoe het met de komende zal gaan?
Zooals wij reeds zeiden: het is moeilijk te
voorspellen.
Het is nu eenmaal een niet te miskennen
waarheid, dat wij een ander genre zijn ge
wend, een ander tempo eischen. Een film kan
nog zoo schoon zijn aan fotografischen in
houd. wanneer zij niets anders biedt, zal zij
slechts een klein deel van het Europeesche
publiek trekken. Een film, die het in het
Hollandsche Zondagochtendprogramma goed
doet, zou meermalen een „door-de-weeksch
fiasco" kunnen worden.
Voor de Inlandsche wereld ls dit geen ver-
eischte. Zii gaat ook naar een film over het
New-Yorksche nachtleven, even graag als
naar de geschiedenis van den zesmaandschen
nacht aan den Noordpool. De Inlander ziet
graag plaatjes en vooral bewegende plaatjes,
het verhaal fantaseert hij er zelf wel bij, in
dien het verband niet duidelijk ls. Heeft hij
daarenboven de kans plaatjes uit zijn eigen
omgeving te aanschouwen, dan is de zaak
heelemaal in orde.
Doch geen enkele bioscoop-exploitant kan
alleen van de Inlandsche bevolking leven en
zeker geen productiemaatschappij, zoodat deze
zich. in de eerste plaats zal moeten richten
naar de onuitgesproken eischen van het
Europeesche publiek.
Die zijn hier, zoowel als elders: tempo,
spanning, actie, eventueel ook: sensatie.
Zal de Indische film dit kunnen? Zullen de
Inlandsche spelers dit kunnen?
Het is een vraag met een groot vraagteeken.
De schaarsche onthullingen van den heer
A. Balink, den productieleider van het A. N
F., dien wii dezer dagen toevallig spraken,
wettigen wel de veronderstelling, dat in
deze richting gewerkt wordt.
Het is van harte te hopen dat de
Indische film haar plaats zal verover-
ren op de Nederlandsche markt en op
de wereldmarkt. Niet alleen omdat er
zeer hard voor wordt gewerkt, maar
vooral, omdat dit land het overwaard
is, getoond te worden van zijn schoon
ste en edelste zijde, zooals Pareh reeds
op loffelijke wijze deed.
komen, op een heer
lijke kop chocolade
of anijsmelk, met
Verkade's Lange
Beschuitjes! 12 ct.
per pakje. Met een
platen-bon voor het
album „Waar wij
Adv liiQëz Uieti.'
De Bilt voorspelt:
Matigen tot zwakken Oostelijken tot
Zuidelijken wind. Aanvankelijk helder
tot licht bewolkt. Later toenemende be
wolking met kans op mist. Droog weer.
Lichte vorst des nachts. Overdag tem
peratuur om het vriespunt.
BAROMETERSTAND
Hoogste 786.2 m.M. te Kuopio in Finland
Laagste 727.0 m.M. to Isafjord,
Weinig verandering.
Het gebied van hoogen luchtdruk nam in
Finland nog in beteekenis toe. Het maximum
boven Centraal-Europa nam daarentegen af,
terwijl aldaar ook de bewolking toenam en
plaatselijk mist voorkomt. De diepe depressies
blijven ver in het Noordwesten en trekken
langs de Oostkust van Groenland naar de
Poolzee.
Secundairen brengen regen tot aan de
Westkust van Engeland en een zeer warme
luchtstroom uit het Zuiden strijkt over de
golf van Biscaje, het Kanaal, de Britsche
eilanden en de Noorsche zee.
Tot ver binnen den Poolcirkel is de tempe
ratuur hoog en op Spitsbergen vriest het niet
meer dan twee graden. In Noord-Zweden nam
de vorst weer af tot matig en in geheel Zweden
Ls op enkele uitzonderingen na, de lucht be
trokken.
Het gebied van matige vorst in Centraal-
Europa breidt zich een weinig uit, in Polen
nam de vorst toe tot matig en is de lucht
eveneens betrokken..
In het Westen van het vastleand blijft het
in de bovenlucht warm en droog en in de Al
pen blijft de temperatuur eveneens hoog met
groote droogte.
Op het vasteland viel neerslag.
Aanvankelijk is nog weinig verandering
in den toestand te voorzien
BAROMETERSTAND
Vorige stand 771 m.M.
Stand van heden 768 m.M.
Neiging: Achteruit.
Opgave van
Fa. A. FEDERMANN. Opticien
Gr. Houtstraat 37 Tel. 11059
HOOG WATER TE ZANDVOORT
Woensdag v.m. 3.32 uur; n.m. 15.40 uur.
Strand berijdbaar van 8.30—13.45 uur.
Voor Centrale Verwarming
BRECHCOKES,
WALES ANTHRACIET 50/80.
WALES ANTHRACIET NOOTJES VIER.
„DE SP AARNEST AD"
FRIESCHE VARKENSMARKT 6—10,
TELEFOON 14164.
(Adv. Ingez. Med.)
DE KONINGIN DANKT DE HAAGSCHE
BEVOLKING.
's-GRAVENHAGE. 11 Januari. De Bur
gemeester van 's-Gravenhage maakt het vol
gende bekend:
Aan de burgerij van 's-Gravenhage.
Ik kwijt mij bij dezen van de vereerende
en aangename taak, mij door H.M. de Ko
ningin opgedragen om aan de burgerij van
's-Gravenhage den diepgevoelden dank van
Hare Majesteit en van het Prinselijk paar
over te brengen voor de zoo overstelpende
bewijzen van verknochtheid en medeleven,
welke de Koninklijke familie in de afgeloo-
pen weken in allerlei vorm van de burgerij
mocht ontvangen.
HAARLEMSCHE VAKSCHOOL VOOR
KAPPERS.
Eerste lustrum.
De Haarlemsche Vakschool voor Kappers
bestaat thans vijf jaar, en heeft in dien tijd
haar bestaansrecht ten volle bewezen. Aan
50 dames en heeren werd vakonderwijs ge
geven door verschillende leeraren en
leeraressen, waarbij de voordeelen van het
persoonlijke onderwijs voldoende naar voren
kwamen.
Het onderwijs is zoo ingericht, dat een cur
sus van vier jaar wordt gegeven, na afloop
waarvan de deelnemers in de gelegenheid wor
den gesteld een diploma te behalen.
HAARLEMSCHE BACHVEREENIGING.
Aan het programma van het Baêh-concert
wordt nog toegevoegd als No 2. Concert voor
twee violen en strijkorkest in d kl. terts, J. S.
Bach.
Vivace
Largo ma non tanto
Allegro assai
Solisten: Louis Zimmermann en Ferdinand
Helmann
MUZIEK
UITBREIDING KOUSENFABRIEK HIN.
Naar wij vernemen is de uitbreiding van de
kousenfabriek der firma Hin. alhier, gegund
aan de aannemersmaatschappij Baat en Zonen I
te Haarlem, I
Ter gelegenheid van het feit, dat het honderd
jaar geleden is, dat gas voor openbare ver
lichting werd aangewend .is boven het gebouw
van het Gemeentelijk Gasbedrijf aan de
Kruisstraat bovenstaande feestverlichting
aangebracht.
Toonkunst, Afd. Haarlem.
IMRE UNCAR.
Edwin Fischer, die Maandagavond een pia
norecital zou geven als derden kamermuziek
avond van ..Toonkunst" bracht j.l. Zaterdag
„Holland in last" door wegens ongesteldheid
telefonsch bericht van verhindering te doen
geven. Het scheen niet gemakkelijk om in de
korte spanne tijds, die restte en waarin de
Zondagsdienst der verkeersmiddelen nog als
belemmerende factor optrad, een goeden bui-
tenlandsche plaatsvervanger te vinden. Doch
men slaagde: de jonge Hongaarsche pianist
Imre Ungar, die in ons land vertoeft werd be
reid gevonden de open gevallen plaats in te
nemen, zij het ook met radicale wijziging van
het door Fischer opgegeven programma,
waarop alleen de namen der componisten on
veranderd bleven.
Ungar begon met Preludium en Fuga in cis
kl t. uit het eerste deel van „Das wohltempe-
rierte Klavier", waarop hij de beide stukkei
in Cis gr. t. volgen liet-. Zijn Bachspel was
volkomen correct en klaar, maar kon me toch
niet bevredigen: het was alles zoo zwaar en
weinig soepel. Het klagende cis min. Prelu
dium klonk van begin tot eind in haast egale
sterkte; het thema der 5 stemminge Fuga
werd reeds in de expositie zoo heftig geaccen
tueerd, dat een stijging „als uit de crypten
van een machtigen dom", zooals Busoni
schreef, niet voelbaar was. Het Preludium in
Cis gr. t. ontbeerde lichtheid, de Fuga de
sierlijkheid der omtrekken, die reeds in het
thema vervat zijn.
Van Mozart's sonate in c. kl. t. werd het
eerste hoofddeel ook zeer strak gespeeld.
Eerst in het Adagio kwam eenige bewogen
heid tot uiting en bekoorden ook zachtere
nuances. Dat dit Adagio desniettemin me lang
viel, is aan het stuk zelf te wijten ,dat evenals
het Adagio van het eerste pianoconcert van
Chopin steeds als in een kringetje ronddraait
zonder verder te komen, De Finale dezer So
nate, die een merkwaardige analogie met het
eerste hoofddeel van Beethoven's Sonate op.
10 no. 1 werd zeer goed vertolkt.
Ungar's voordracht der „Appassionata" had
goede en minder goede momenten. Duidelijk
en onduidelijk gespeelde figuren wisselden af,
het minst goed was de opbouw der Finale,
die te snel Ingezet werd, waardoor de uitvoe
ring der beruchte accoordfiguren in de linker
hand onmogelijk werd, maar ook de Stretta
geen climax meer kon worden.
Na de pauze kregen we uitsluitend werken
van Chopin te hooren. Ungar was een der
prijswinnaars in het eerste Chopin-concours
dat te Warschau gehouden werd. Zondagavond
hoorde ik een technisch volmaakte vertolking
van Chopin's lste Pianoconcert dat hij voor
de microfoon speelde. Zijn Chopin-spel Maan
dagavond had voor een deel dezelfde uit
stekende eigenschappen, met name wat de
Nocturne in e kl. t., de Etude op 25 no. 5 en
de Muzurka in c kl. t. betreft. Hier was ook
poëzie in de vertolking. De Barcarolle werd
goed gespeeld op het laatste gedeelte na; in
de Polonaise op. 53 misten we het heroïsche
karakter en was ook technisch nog al een en
ander zeer onvolkomen. De octaven in de
linkerhand waren daarentegen voortreffelijk.
Ungar schonk de Wals in e kl. t.t als toegift.
Als we nu deze uitkomsten zonder meer
samenvoegen krijgen we een gemiddelde, dat
zeker wel goed, maar niet uitzonderlijk goed
is. Er zijn echter nog enkele omstandigheden,
die op de beoordeeling van invloed mogen zijn.
Vooreerst: Imre Ungar is blind, en voor een
blinde is wat hij Maandagavond deed een
kolossale prestatie. Zijn absolute zekerheid ook
in de moeilijkste en gevaarlijkste sprongen
was op zich zelve al verbluffend. Ten tweede:
de pianist had 's middags al een recital voor
de radio achter den rug en gaf in het tweede
gedeelte van den avond duidelijk teekenen van
vermoeidheid, die de inzinkingen gereedelijk
verklaren kon. Bovendien was het program
ma overladen. De lange Sonate van Mozart
tusschen Bach's en Beethoven's werken had
beter door een kort stuk vervangen kunnen
worden. Aan Ungar's technische meesterschap
behoeven we, trots de genoemde inzinkingen,
niet te twijfelen.
K. DE JONG.
K. R. O .-AVO ND
in de Concertzaal.
Wanneer men in aanmerking neemt, dat
dit de tweede avond van de KRO in dit "sei
zoen was (de eerste, in November 1.1., was uit
verkocht) dan kan het bestuur niet ontevre
den zijn over de belangstelling bij de luiste
raars, wat de opkomst betreft. Interesse voor
hetgeen er werd geboden, was er buitenge
woon veel: er werd door de KRO-troubadours
gemusiceerd con animo, gezongen door de
aanwezigen met enthousiasme, en het pro
gramma werd vlot afgewerkt, dank zij de
goede zorgen van oris Hollandsch keur-duo
Tholen en Van Lier, waarvan de eerste fun-
geeerde als conférencier
Als Nurks nog leefde, dan zou hij de uit-
noodigingskaart bekijkend met het ongeloo-
vig gezicht waarmee hij in die dagen het
puntje zijner gekregen sigaar afbeet, ook nu
zeggen (met een kleine variant): niks voor
mij. Maar als hij in de zaal was gekomen
toen daar eenmaal stemming was, dan zou I
hij zijn „niet veel zaaks", waarmee hij het
omr.ibuöpubliek bedoelde, dat bij zijn vertrek
uit den Haarlemmerhout zijn reisgezelschap
zou zijn, niet hebben geuit. Hij zou den con
férencier op den schouder hebben geklopt
met een goed gemeend „voor mij is hier
geen plaats". Inderdaad, deze tweede KRO-
avond heeft den grootsten Nurks kunnen be-
keeren. Naast de KRO Troubadours heeft
daaraan belangrijk meegewerkt het vocaal
ensemble „The Twinkling Three", dat in
verschillende stijlen een paar leutige Hol
landsche liedjes voordroeg: een Paso doble,
een slow fox, een Czardas, een Wiener Walz.
Het zingen der Twinkling Three, geinspireerd
op de kunst hunner roemruchtige voorgan
gers de Comedian Harmonists, is bewonde
renswaardig, en ook zij zijn zoo gelukkig, een
hoogst slagvaardig en kunstzinnig pianist
te bezitten. Het opera-fragment, en ook dat
uit 't oratorium zal voor de radio niet de
zelfde voldoening geven als op het podium,
omdat het dan de show mist, die waarlijk
meesterlijk genoemd mag worden.
Van Tholen en Van Lier is 't voldoende te
zeggen, dat zij ook nu weer met nauwgezet
heid er voor zorgden, hun naam van geestes-
aristocraten onder de Hollandsche humoris
ten. ongerept te bewaren. Hun „Chansonniers
de Montmartre" was een succes in groot for
maat. Met hun „2000 mijlen onder de zee"
toonden zij weer, hun publiek te kennen,
eerste voorwaarde om het te kunnen ver
maken. Met hun „Kun je nog zingen" deden
zij de gelukkige dagen, die nog geen week
achter ons liggen, opnieuw beleven. In dit
verband was het slotwoord door Pater Dito,
waar hij herinnerde aan de vrijheid van ge
dachte in ons Holland, zoo geheel a propos.
Na te hebben herinnerd aan het wezen van
den KRO waarin het principe van het mo
derne apostolaat als nummer één geldt, en
na te hebben gewaarschuwd voor onze Hol
landsche „gemoedelijkheid", die zoo gemak
kelijk weer prijsgeeft wat ten koste van veel
arbeid werd verworven, wekte Pater Dito op,
als smbool van waakzaamheid te voeren den
groet: „Hou vast uw omroep".
Jazz-muziek of een surrogaat daarvan
schijnt niet in hun programma te staan. Zij
gaven althans parafrases van muziek van
Grieg, later nog een alleraardigste dooreen-
mengeling van Mascagni en Leoncavallo. Met
hun klein ensemble (van de tien man was
nog één door ziekte afwezig, n.l. de string-
bas) wisten zij een keurig, homogeen klank
geheel te vormen, dat de wenken van den
eersten violist spelend opvolgt. Ook in het
welslagen van den volkszang, die sinds een
week schijnt te zijn getreden in een nieuw
tijdperk, hadden zij een groot aandeel.
G. J. KALT.
HET TOONEEL
EN GROS!!
n
LIEFDE.
Welgeteld hebben wij in ons kleine Neder
land vijftien zegge en schrijve vijftien
tooneelgezelschappen, maar dat belet niet,
dat een tooneelspeler van naam maar op
den grond behoeft te stampen om een ge
heel nieuw gezelschap aan den volke te kun
nen presenteeren. Louis de Bree heeft er
weer pas het bewijs van gegeven. En het
troepje, dat hij onder den naam „De Kome
dianten" om zich heen heeft geformeerd, is
zoo slecht nog niet, Men behoeft de namen,
maar te lezen om hiervan overtuigd te zijn.
Jules Verstraete, altijd nog een van onze beste
acteurs, meldde zich aan, Sylvain Poons
bleek ook al vrij, Jan Teulings was eveneens
bereid en natuurlijk is er altijd wel een Van
Dommelen te vinden, in dit geval Louis
die tijdelijk zonder emplooi is, Annie van
Duyn, het pittige actricetje, dat op weg was
zich een zoo mooie carrière te maken bij Van
der Lugt Melsert, solliciteerde naar de rol
van het jonge meisje, Elly van Stekelenburg,
die onlangs nog kans zag op één avond bij
2 gezelschappen te spelen, bleek ook al weer
vrij en zoo kreeg de Bree een troepje kome
dianten bij elkaar, dat er wezen mag.
Louis de Bree heeft dus de methode der
Engelsche tooneeldirecties, die eerst het
stuk en dan de daarvoor geschikte spelers
uitkiezen, gevolgd en hij heeft er succes mee
gehad. Nu stelt „Liefde.... en gros!" het
blijspel van Louis Verneuil geen zware eischen
en spelers van het kaliber als de Bree, Ver
straete, Teulings. Sylvain Poons, Annie van
Duyn en Elly van Stekelenburg hebben er
dan ook heel weinig moeite mee. Het is een
luchtig gevalletje, zooals ze altijd nog graag
in de boulevard-theaters te Parijs spelen,
maar die wij in Holland, sinds Prat ter ziele
ging, een weinig ontwend zijn. „Niet voor den
leeftijd beneden de 18 jaar!"waar
schuwt de directie op de theaterbilletten en
wij weten dus van te voren, wat ons te
wachten staat. Er komt zooais in dit soort
stukken gebruikelijk is heel veel van lief
de voor, maar het ls niet de liefde, waarvan
Vondel eens dichtte:
Waar werd oprechter trouw
Dan tusschen man en vrouw
Ter wereld ooit gevonden.
Met de trouw nemen mijnheer Templier en
mevrouw Pascaud het in dit boulevard-stuk
niet al te nauw en dat wordt de oorzaak, dat
Ferdinand Templier en Leopold Pascaud, die
in zaken zeer aan elkaar verwant zijn, gezwo
ren vijanden dreigen te worden en het hu
welijk van hun kinderen zelfs gevaar gaat
loopen. maar Louis Vernueil zou geen Parijsch
blijspelschrijver zijn. als hij er niet voor zorg
de. dat alles voor het slot op zijn pootjes te
recht kwam. al gebeurt dit dan ook op een
wijze, die een degelijk Hollander het hoofd nu
en dan doet schudden en waarschijnlijk doet
zeggen: „Die Parijzenaars! Die Pa rij zenaars!'
Men begrijpt het dus: dit is geen stuk voor
kinderen Het is het best te genieten, als men
gezellig gedineerd heeft en door dat diner in
een prettige, Parijsche stemming is gekomen.
Verneuil is een vlot schrijver, die het klap
pen van de zweep kent en de ..Komedianten"
die Louis de Bree om zich heen verzameld
heeft, spelen het stuk met den voor dit genre
zoo gewenschten Franschen slag. luchtig, licht
en amusant. De Bree en Verstraete zijn de
compagnons in zaken en de rivalen in de
liefde en zij zijn in het spel volkomen aan el
kaar gewaagd, zoodat wij een dol-vermakelijk
duo te zien krijgen. Sylvain Poons vindt in
Paul Poume, den wat onhandigen bediende,
die in sonnetten alles bezingt, zoowel de lief
de als de biscuits van zijn patroon, een hem
uitstekend liggende rol, welke hij droog
komiek speelt en Jan Teulings vertegenwoor
digt in dit blijspel het jonge geslacht met
succes.
Elly van Stekelenburg is er het ondeugende
vrouwtje in, plus Parisienne que Parisienne en
Annie van Duyn een frisch, pittig, jong meisje.
Of de „Komedianten" een blijvend gezel
schap zullen vormen, of weer in het niet zul
len verdwijnen na afloop der voorstellingen
van Liefdeen gros moeten wij afwach
ten. Zeker is het, dat het ook vóór minder
.Fransche" stukken krachtan heeft, die een
goed blijspel-ensemble zouden kunnen vormen,
zooals wel duidelijk in „Liefdeen gros!"
bewezen wordt. k
J. B. SCHUffi J
