Engeland en de vliegboot.
De verbeteringen
aan het nieuwste type watervliegtuig.
Felix Augustin
WOENSDAG 13 JANUARI 1937
HAARLEM'S DAGBLAD
9
MUZIEK
Haarlemsche Bachvereeniging
Vierde Concert.
We hebben meer dan eens de opmerking
vernamen, dat op de programma's der Haar
lemsche Bachvereeniging aan de werken van
haar schutspatroon te zelden een plaats in
geruimd wordt. In hoeverre deze opmerking
gegrond mag heeten, wil ik in 't midden la
ten, daar ik op 't oogden-blik niet beschik
over de gegevens, -die voor een desbetreffend
vergelijkend overzicht noodig zouden zijn
Maar we mogen gerust aannemen dat het
Bachconcert van 12 Januari 1937 ons voor
een eventueel bestaand tekort ruimschoots
schadeloos gesteld heeft.
Dit Bachconcert was oneer dan een Bach
concert: het was een serie, een complex van
Bachconcerten, Bachconeerten in duplo, in
triplo, in quadruplo; een rekenkundige reeks
van obligate klavieren, een meetkundige
van obligate violen, in totaal 23+4+24-4
15 obligate partijen, een sporadische solo-
cellopartij niet medegerekend.
Men zou de vraag kunnen stellen of het
niet wat te veel van het goede en vooral van
het gelijksoortige was. Stel u voor het
kleine uitstapje op culinarisch terrein zij me
vergund een menu, bestaande uit een vijf
tal gelijksoortige gerechten, alle in de hooge-
school der kookkunst toebereid en dus iedere
schotel zeer voedzaam en smakelijk: zou een
dergelijke opvolging niet eerder geschikt ge
oordeeld worden voor een vakcursus of con
gres van vakgen-ooten dan voor een feest
diner? Om op muzikaal -terrein terug te kee-
ren: zou men een programma ais dat van
Dinsdagavond niet eerder verwachten op
een "college over capita selecta uit -de mu
ziekgeschiedenis dan op een concert voor
een gemengd auditorium? Het auditorium
zelf heeft Dinsdagavond het antwoord op de
denkbeeldige vraag verschaft en wel in te-
genovergestelden zin dan menig vakman ge
daan zou hebben. Het heeft na elk program
ma-nummer ondubbelzinnig zijn tevreden
heid doen blijken en bleef tot het laatste toe
voltallig aanwezig.
Er is in verschillende tijden heel wat ge
schreven over de kunstwaarde van Bach's
Kiavierooncerten en in de laatste dagen
vormde vooral de kwestie of uitvoeringen er
van in den vorm waarin 'het Concertgebouw
orkest die eind 1935 en enkele dagen gele
den te Amsterdam en n-u Dinsdagavond te
Haarlem heeft gegeven al of niet j-uist en
verdedigbaar te achten zijn. De beide kwes
ties hangen eenigszins met elkaar samen.
Het is bekend en ook in -dit blad meer
malen te berde gebracht dat Bach het
meerendeel zijner klavierconcerten naar
eigen vioolconcerten gearrangeerd heeft, en
Schweitzer wijst er op dat sommige dier
transscripties met haast ongeloofelij ke vluch
tigheid vervaardigd zijn, zoodat hij speci
fieke vioolfiguren of cantilenes ongewijzigd
in de clavecinpartij overbracht. Zoo is ook
het Concert voor 2 klavieren in e kl. t. niet
anders dan een arrangemeent van -een con
cert voor 2 violen, en dit is aan het Adagio
dat een treffende gelijkenis met het Largo
uit het andere, zeer bekende viool-dubbel
concert vertoont, -maar al te duidelijk te be
merken. De linkerhand liet hij -dan hoofdza
kelijk de bas van het orkest meespelen. Van
de 2 dubbelconcerten voor klavier is alleen
dat in C gr. t. oorspronkelijk zóó geschreven.
Ook de twee tripelconcerten schijnen oor
spronkelijk te zijn; Bach schreef die voor
zich zeiven en twee zijner zonen, dus voor
muziekbeoefening in zijn huiselijken "kring.
(Terloops zij opgemerkt dat hij dus 3 cla
vecins rijk geweest moet zijn!)
Het Concert voor 4 klavieren is, zooals men
ook Dinsdagavond heeft kunnen hooren, een
bewerking van een Concert voor 4 violen
van Antonia Vivaldi. Omgekeerd heeft Bac'h
stukken uit zijn concerten in Cantates over
genomen en daar vocale partijen bij gecom
poneerd. Hij was dus een „bewerker" in hart
en nieren, waarbij hij zich op het behoud van
eenzelfde coloriet in 't geheel niet bezorgd
maakte. Deze feiten rechtvaardigen vanzelf
sprekend transscripties, die van vele zijner
werken door lateren gemaakt -zijn. mits die
transscripties van de noodlge bekwaamheid
en piëteit blijk geven. Anderzijds ontslaan zij
uitvoerenden van de verplichting om de 'be
zetting van Bach's tijd getrouw na te vol
gen, tenzij het specifieke historische uitvoe
ringen betreft. Het clavecin met zijn dun
nen, miezenden toon is door den vleugel ver
drongen; in de klavierconcerten maakte -het
gebruik van den concertvleugel een igrootere
bezetting van het strijkorkest en uitvoering
in de groote ruimten mogelijk. Toch mag
men zich afvragen of men soms niet te ver
gaat in die richting en door de ongehoorde
maar zeer hoorbare! versterking van
het toonvolume niet het oorspronkelijke ka
rakter der werken geforceerd wordt. Wie de
batterij van concertvleugels gisteravond op
het podi-nm zag staan, wie het donderend ge
weld van sommige fragmenten van het Con
cert voor 3 klavieren vernam, moet wel den
indruk gekregen hebben, dat zulk een repro
ductie weinig meer met de huiselijke mu
ziekbeoefening van Bach overeenkwam Of
de geest dier werken die expansie recht
vaardigt mogen theoretici en aesthetici on
derling uitvechten. Ongetwijfeld is er in die
richting wel een en ander aan te wijzen, dat
aesthetisch moeilijk te verdedigen is; ik denk
b.v. aan een -uitvoering van Mozart's ..Kleine
Nachtmusik", die ik eens hoorde. Men laat
toch -ook geen kinderbedjes door een stentor
vertolken!
Het programma van het 4e Bachconcert
was geen novum: reeds een goed jaar gele
den is hetzelfde in het Concertgebouw te
Amsterdam uitgevoerd en vorige week is
dat herhaald. Hier was nog het Dubbelcon
cert voor 2 violen er aan toegevoegd: een
niet geheel noodige uitbreiding van het pro
gram-ma. want dat dubbelconcert is voldoen
de algemeen -bekend. Bovendien droeg de
uitvoering ervan kenteekenen van onvol
doende voorbereiding. De eerste viool speelde
in 't begin niet altijd zuiver en wat streek
en articuleering betreft was er tusschen de
opvatting van de beide concertmeesters Louis
Zimmerman en Ferdinand Helmann niet-
steeds overeenstemming. Zeer mooi klonk
het Largo, vooral het slot. Het Concert voor
4 violen van Vivaldi, waarbij ook de violisten
Leon Rudelsheim en Jo Hekster obligate par
tijen vervulden, werd goed vertolkt
Wat de Concerten voor 2, 3 en 4 klavieren
aangaat: het is ondoenlijk om een der kla
vierspelers daarvoor in 't bijzonder' t,e prijzen,
aangezien het doorgaans nie-t mogelijk was.
althans voor een niet dichtbij het podiu-m
zittende, om uit te maken wie dit en wie dat
speelde. Wel konden we constat-eeren dat. de
totaalkank vaak wat dik en ondoorzichtig
was en dat wellicht een nog spaarzamer pe-
daalgebruik aan te bevelen zou zijn. Verder
moeten we nog vermelden, dat George van
Renesse door ziekte verhinderd was mede te
werken: dat de inmiddels herstelde Felix de
Nobel zijn plaats innam en dat de plaats van
dezen evenals Donderdag te Amsterdam door
Geza Frid bezet werd dat Joh. den Hertog
en Fd. van Beinum de hun toegewezen par
tijen vervulden. Dat Willem Mengelberg alles
met levendigheid en toewüding leidde, mag
daarbij nog vermeld worden.
K. DE JONG.
TOONEELSTUKKEN.
Je Maintiendrai. Historisch drama
door Eduard Veterman. (Uitg. J.
M. Meulenhoff Amsterdam.)
De opvoeringen van „Je Maintiendrai", het
historische drama van Eduard Veterman door
de Nederlandsche Tooneelgroep komen te laat
om er nu nog de ware belangstelling van het
publiek voor te kunnen verwachten. De hu
welijksfeesten zijn voorbij, het gewone leven
neemt weer zijn rechten en een bepaalde
reden om een Oranje-stuk te gaan zien is voor
het publiek dus niet meer aanwezig, tenzij het
werk een zoo groote dramatische waarde heeft,
dat het boven het gelegenheidsstuk uitgaat.
Dit nu is bij Je Maintiendrai van Veterman
niet het geval.
In de cyclus van Veterman's historische
drama's is Je Maintiendrai het derde, al staat
het in zijn tijdsgebeuren tusschen zijn Vader
des Vaderlands en Nova Zembla in. Hoofd
personen in dit drama zijn Prins Maurits en
Oldenbarneveldt, die na den dood van Willem
de Zwijger de Oranje-dynastie handhaven en
sterker bevestigen ondanks de moeilijke tijden
en de tegenwerking van graaf Leicester. Het
stuk begint onmiddellijk na. den dood van
Pruis Willem, wanneer Maurits op 18-jarigen
leeftijd geroepen wordt de taak van zijn groo-
ten Vader over te nemen. Veterman laat ons
den strijd zien, die Oldenbarneveldt te voeren
had zoowel in de Staten als tegen de intriges
van Leicester, -die streefde naar een dictatuur
en het eindigt met het vertrek van Leicester
en de overwinning van den raadpensionnaris,
die daarmee de dynastie der Oranjes voor het
land weet te behouden en den band tusschen
dit vorstenhuis en de Nederlanden te verster
ken.
Ontegenzeggelijk is deze tijd voor ons land
historisch van zeer groote beteekenis en als
gelegenheidsstuk heeft „Je Maintiendrai" dan
ook zijn waarde, maar ik betwijfel of het vol
doende dramatische spanning bezit om een
publiek ook gewoon te boeien.
Shakespeare, Racine, Corneille, Schiller en
Goethe om groote voorbeelden te noemen
gebruikten de geschiedenis als achter
grond en plaatsten daarvoor of daarin de
drama's, die zij schiepen. Veterman meent
blijkbaar, dat de geschiedenis op zichzelf
reeds belangrijk genoeg is en dramatiseert
haar. Hij schept niet zelf figuren tmaar
brengt de historische figuren, zooals ze ge
weest zijn op het tooneel. Wij krijgen dus
meer geschiedenis dan drama en dat is voor
het tooneel toch niet voldoende. O zeker,
Veterman weet zoo'n figuu rals Leicester aar
dig te belichten hij schrijft ook 'n goede pun
tige dialoog, die, ondanks het historische
onderwerp zelden boekerig of rhetorisch
wordt, maar het blijft alles te fragmenta
risch, wij beleven het niét. Het maakt als
geheel den indrux van een essay, een ge
schiedkundige verhandeling in een drama
tisch kleed, maar tot drama wordt het niet.
Ik vrees zelfs, dat een groot deel van het
publiek vooral het deel, dat met de geschie
denis niet meer zoo geheel vertrouwd is
zich bij dit stuk lichtelijk zal vervelen en dat
is voor het tooneel altijd funest. Zoo'n tafe
reel bijvoorbeeld als tusschen Leicester en
Koningin Elisabeth is op zichzelf wel knap ge
schreven en karakteriseertde figuur van
Elisabeth scherp en niet onvermakelijk, maar
voor dit stuk is het van te weinig belang en
staat het te veel apart om voldoende te
boeien. Het is niet meer dan een historisch
fragment op zichzelf.
Men kan Veterman loven, dat hij zich in
zijn eigenlijke stuk vrij heeft weten te hou
den van rbetoriek en het is daarom dubbel
jammer,-dat hij zich heeft, laten verleiden tot
een epiloog, die al te veel tot een gelegen
heids-apotheose is geworden en louter rheto-
riek is. Het stuk eindigt feitelijk met het be
sluit van Leieester om te vertrekken, omdat
daarmee de overwinning van Oldenbarneveldt
en dus ook van Oranje is behaald.
Men zal dan ook goed doen bij opvoeringen
dezen epiloog, die slechts een verzwakking
geeft van het drama te schrappen. Maar ik
vrees, dat het tot verdere opvoeringen na de
ondervinding van de première te Den Haag
wel niet meer zal komen, vooral omdat de be
langstelling voor Oranjestukken bij het pu
bliek na de huwelijksfeesten sterk verminderd
zal zijn.
J. B. SCHUIL.
Een object van het Werkfonds.
Vastgestelde loonen.
Door de rijkscommissie ter vaststelling
van de loonen en arbeidsvoorwaarden voor
de werken welke vanwege het Werkfonds
kunnen uitgevoerd worden, werden ook de
loonen vastgesteld voor het maken van een
stamriool om het z.g. Tuindorp, te doen aan
sluiten aan de Haarlemsche rioleering, welk
werk werd geraamd op f 20.000.
De uurloonen voor dit werk zullen bedra
gen: metselaar 57 cent; timmerman 57 cent,
betonwerker 57 cent; betonwerker-opperman
52 ct.vlechter 57 ct.; heibaas 59 ct., heier
57 ct., fundeeringwerker 57 ct., grondwerker
52 c-t., opperman 52 ct., straatmaker 57 ct.,
straatmaker-opperman 52 ct., sjouwer (on
geschoold buiten het bouwvak) 47 ct.
Bij het werken in tarief, mag het uurinko
men 10 pet. hooge.r zijn. De 'bepalingen van
de Landelijke Collectieve Arbeidsovereen
komst zijn van toepassing op dit werk, ter
wijl verder de arbeiders moeten worden be
trokken via de Gemeentelijke Arbeidsbeurs
waarbij de in Haarlem woonachtige werkne
mers het eerst voor plaatsing in aanmerking
komen.
„Haarlem's Bloei".
Het dagelijksch bestuur.
Het dagelijksch bestuur van de stichting
„Haarl. Bloei" heeft de functies alsvolgt ver
deeld:
Wethouder W. J. B. van Liemt, voorzitter.
Jhr. dr. J. C. Mollerus, vice-voorzitter.
A. Rauwerda, le secretaris.
J. Panman, 2e secretaris.
H. P. Deinum, penningmeester (voorloopig)
P. J. M. van Tetering, B. W. Lasschuit, A.
W. Schaefer en J. W. A. Stalpers, commissa
rissen.
MIJ. TOT NUT VAN 'T ALGEMEEN.
Voor de leden van het Departement Haar
lem van de Mij. „Tot Nut van 't Algemeen" zal
Maandagavond 18 Januari a.s. de heer J. C.
Mol in den foyer van de Gem. Concertzaal
spreken over het onderwerp: „Hoe de geluids
film tot stand komt"
DE NUTSBIBLIOTHEEK.
De Nutsbibliotheek mag zich nog steeds in
een stijgende belangstelling verheugen. Het
aantal volwassenen dat eind December was
ingeschreven bedroeg 2362 (2031). Ook voor
de kinderbibliotheek is de belangstelling groo-
ter, want daar was het aantal inschrijvingen
769 (693). Het aantal boeken dat gezamenlijk
werd uitgegeven, was 10460 (8355) en wel voor
volwassenen 8053 (6272) en voor de kinderen
2407 (2083).
„WELDADIGHEID NAAR VERMOGEN".
Dinsdagmiddag had de 48ste algemeene ver
gadering plaats van de Vereeniging „Welda
digheid naar Vermagen", op het bureau,
Pandpoort-Koningstraat.
In deze vergadering werden het jaarverslag
over het vereenigingsjaar '1935-1936 en de
rekening en verantwoording, in ontvangst en
uitgaaf sluitende mét een bedrag van
36713.20, vastgesteld. Het totale nadeelig
saldo over het verslagjaar bedraagt 1978.82.
In het jaarverslag wordt, in verband met
het tekort, een zeer ernstig beroep gedaan op
allen, die daarvoor in aanmerking komen, om
als lid of donateur (donatrice) der Vereeni
ging toe te treden.
De aftredende leden van het bestuur, mevr.
W. L. van IJsendijkPetelerkamp, jkvr. J.
Schorer en de heeren S. Crommelin, J. C.
Dirks, R. Haverschmidt, H. Hylkema, B. Rij-
kens, J. J. Verstege en J. Wildschut werden
herkozen.
Reeds eerder hebben wij gewezen op het ge
wichtige besluit van de Britsche luchtvaart
autoriteiten inzake de toepassing van vlieg-
booten in de handelsluchtvaart en daarom
schijnt het ons wel van belang, een en ander
weer te geven met een onlangs gehouden
voordracht door een „first-class" expert, Mr.
A. Gouge, chef-constructeur van het groote
Engelsche concern voor den watervliegtuig-
bouw: Short-Bros. Volgens hem zal de ont
wikkeling enkele jaren zoodanig verloopen,
dat vliegbooten van 25 en 60 ton leeg-gewicht
mogelijk worden. Dat wil dus zeggen, die twee
en viermaal zoo zwaar zijn als de bestaande.
Een ontwikkeling, welke hij zich denkt in twee
stadia te zullen verloopen, n.l. met sprongen
in gewicht als hierboven genoemd.
De overgang naar de booten van het be
staande type was reeds een belangrijke sprong
en hij werd mogelijk door vergrooting van het
gewicht per dragende oppervlakte-eenheid. Een
;ewichts'vermeerdering welke dus niet ging
ten koste van snelheid, stijgvermogen; ook
veiligheid en vliegeigenschappen bleven goed.
Zoo gaf een verhooging van de genoemde be
lasting van 28 Europeesche ponden tot 45 per
vierkanten voet een toeneming van de kruis
snelheid van 164 tot 188 m.p.u. Eisch was het
natuurlijk, dat over behoorlijke startbanen
kan worden beschikt, dus een beschut water
oppervlak van behoorlijke afmeting. Immers
d.e hoogere vleugelbelasting verzwaart den
start. Het landen is, wat de snelheid be
treft, niet bezwaarlijk, omdat door bedrijfs-
stoffenverbruik de boot licht genoeg is ge
worden. Noodlandingen zullen mogelijk blij
ven, door het maken van een inrichting om
de bedrijfsstoffen te laten wegvloeien, waar
door het gewicht tot het normale landings
gewicht wordt teruggebracht.
Het hootlichaam.
Mr. Gouge zoekt de verbetering van zijn
constructie niet slechts in een opvoeren van
de vleugelbelasting. Ook in de aërodynamische
verbeteringen van het bootlichaam, van de
hulpdrijvers onder de vleugels zit een groote
winst. De hulpdrijvers zouden intrekbaar kun
nen worden gemaakt, doch dan door een con-
itructie, welke 100 pet. zekerheid geeft. Zij zijn
namelijk absoluut onmisbaar bij een op het
water iiggende boot; een hapering in de wer
king van de uittrekbarë drijvers zou het ver
lies van een boot tengevolge hebben en zulks
zou niet opwegen tegen het snelheidsvoordeel.
Voor den langen-afstanidi zijn nu booten
ontworpen, met een gewicht van 20 ton dus
nog 2.5 ton zwaarder dan de bestaande. Deze
vliegbooten hebben 2320 gallons benzine aan
boord, voldoende voor een afstand van 3300
mijlen bij een kruissnelheid van 160 m.p.u.
De bemanning bestaat uit 3 personen; de la
ding kan gaan tot 450 kg. post (geen passa
giers). Rekenend op 40 m.pji. tegenwind wordt
de werkingssfeer teruggebracht tot 2470 mij
len. De economische zijde van het vraagstuk
werd in de lezing met aardige cijfers toege
licht. Een vlucht van 2400 mijlen neemt bij
een tegenwind van 40 m.p.u. in tijd 19,3 uren
daarbij vliegende met 164 m.p.h. Vliegende
met 140 m.p.u. is de benoodigde tijd 24 uur.
In het eerste geval dus een winst van 4.7 uur
of 24%. Hiertegenover staat een toeneming in
benzineverbruik van 10%.
Tonlmijl per gallon.
In de handelsluchtvaart vormt de eenheid
ton'mijl of ton/km. een fundamenteel gegeven
voor vergelijking; men herleidt de kosten enz.
namelijk tot de basis van het vervoer van een
ton lading over een mijl of kilometer. Het is
dus van belang na te gaan hoe dat gegeven
wordt bij de nieuwste vliegbooten en daarom
had Mr. Gouge in zijn voordracht hieraan
ook aandacht besteed. Bij de oude booten nu,
was het verbruik per uur vliegen 92 gallons,
de nieuwste verbruiken meer n.l. 125 gallons.
Die cijfers zeggen niets, wanneer men daarbij
de snelheden verwaarloost en deze nu, zijn be
langrijk ten gunste van de nieuwe booten ge
wijzigd; Van 105 m.p.u tot 164 m.p.u. In ver
gelijking met elkaar heeft men dus in stede
van 1.14 mijl per gallon, thans 1.31 mijl per
gallon. Voegt men hierbij nog het verhoogde
vlieggewicht van 8500 Eng. ponden dan zien
wij het eenheidscijfer verbeteren van 16.3 tot
23.7 of een verhooging van 45%.
De gewichtsvermeerdering kwam ook daar
om ten goede van de capaciteit, omdat bij de
constructie en alle details naar besparing
werd gestreefd. Als voorbeeld noemde spreker
de benzinetanks. Ondanks den grooteren tank-
inhoud werden de tanks rond 180 kg lichter.
Aan de hand van deze grepen uit de voor
dracht van een modern en capabel construc
teur kan wel als vaststaand worden aangeno
men, dat in den modernen vliegtuigbouw niets
onbeproefd wordt gelaten voor de verbetering
van het bestaande. En het wordt dan zeker
„passen op de kleintjes".
VAN DEN ABEELEN.
Prinselijk Paar betrekt een
villa te Krynica.
Door de Poolsche regeering ter beschikking
gesteld.
WARSCHAU, 13 Januari. (A.N.P.) Uit Kry
nica wordt gemeld, dat de Poolsohe regeering
aan H.KH. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins
Bernhard. die aldaar als graaf en gravin van
Sterrenberg hun intrek hebben genomen in
hotel Patria, dat onder leiding staat van den
beroemden zanger Jan Kiepura en diens
vrouw, de filmactrice Martha Eggerth, voor
hun verder verblijf de particuliere villa te
Krynica, welke de Poolsche staatspresident
en maarschalk Smigly Rydz ook reeds heb-
benn bewoond, heeft aangeboden.
Deze villa is in een afgesloten park ge
legen.
Men acht het zeer wel mogelijk, dat
H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins
Bernhard reeds vandaag de villa zullen be
trekken. De Poolsche regeering wil voorko
men, dat ons prinselijk paar welks incognito
niet langer bewaard kon blijven, te veel
overlast zou ondervinden van film-opera
teurs en journalisten.
Nederlandsch publicist te
Valencia aangehouden.
Op grond van valsche beschuldigingen
gearresteerd en weer vrijgelaten.
MADRID, 13 Januari. Naar thans bekend
is geworden is op 7 dezer de Nederlandsche
publicist dr. J. Brouwer op beschuldiging van
spionnage te Valencia gearresteerd en naar
Madrid overgebracht. De Spaansche regeering
is bij onderzoek gebleken dat deze gevangen
neming is geschied op grond van valsche ge
ruchten.
Bij besluit van den oppersten verdedigings-
raacl van Madrid is dr. Brouwer op transport
gesteld naar Valencia, vanwaar hij op eigen
gelegenheid naar het vaderland kan vertrek
ken.
VEREEN. TOT BEVORDERING DER
AQUARIUM- EN TERRARIUMKUNDE
De Vereen, tot bevordering der aquarium-
en terrariumkunde „De Natuur" te Haarlem
houdt haar eerste bijeenkomst Maandag
avond 18 Januari a.s. in Hotel „Hof van Hol
land", Groote Markt.
De heer J. Sybrandi zal een causerie hou
den over het doel van filteren, den bouw van
filters enz. De heer J. H. Sluiter zal aquarium
water keuren.
TOEPASSING ART. 40 ARMENWET.
Woensdag 20 Januari, des middags te 2 uur.
zullen Ged. Staten in openbare vergadering
behandelen het verzoek van B. en W. van
Haarlem, om toepassing van art. 40 der Ar
menwet, met betrekking tot de kosten van
onderste uiring van H. A. Bos en zijn gezin.
PERSONALIA.
Voor het doctoraatexamen wis- en natuur
kunde, hoofdvak scheikunde, is aan de Leid-
sche Universiteit geslaagd mej. N. Savry, te
Haarlem.
ZWEMMEN.
WILLY DEN OUDEN EN ANNIE TIMMER
MANS WINNEN WEDEROM TE OSLO.
Uit Oslo: De R.D.Z.-zwemsters Willy den
Ouden en Annie Timmermans kwamen ook
Dinsdagavond weer in wedstrijden te Oslo uit.
Evenals den vorigen avond hadden zij ook
thans niet den minstens tegenstand. Zoowel
op de 200 als op de 50 meter borstcrawl bezet
ten onze landgenooten de eerste plaatsen. Op
de 200 meter maakte Willy den Ouden een
tijd van 2 min. 27.4 sec.; haar clubgenoote
deed er 2 min. 40.9 sec. over.
Op de 50 Meter, een baanlengte, die bij ons
nooit als persoonlijk nummer gezwommen
wordt door Seniores, noteerde Willy een tijd
van 30.7 sec.; Annie Timmermans 33.5 sec.
BILJARTEN.
CLUBKAMPIOENSCHAP DRIEBANDEN.
De biljartclub van de „Sociëteit Vereeni
ging" te Haarlem speelde in dit tournooi
tegen ..Rembrandt". Zij leed een gevoelige
nederlaag, hetgeen geen verwondering be
hoeft te baren, daar deze tegenstanders alle
wedstrijden tot nog toe wonnen en reeds nu
het kampioenschap in deze afdeeling won
nen, hoewel zij nog één wedstrijd moeten
spelen, nl. op a.s Maandag togen de biljart
club van de „Sociëteit Vereeniging" als re
turn-kamp.
Het resultaat der partijen luidt:
pnt. brt. h.s. gem.
Jacobs Sr. 30 47 4 0.638
De Foeljaeger 13 47 3 0.276
Davidson 30 74 3 0,405
V. d. Voort 15 74 2 0.202
Polak 30 64 3 0.468
Houtman (inv.) 21 64 5 0.328
Swaalep 30 67 5 0.447
Vermeulen 14 67 2 0.208
(De spelers van ..Rembrandt" staan boven
aan)
DAMMEN.
DAMCLUB „HET NOORDEN".
Maandagavond 18 Januari zal in het club
lokaal van bovengenoemde vereeniging een
algemeene ledenvergadering plaats hebben.
Na afloop hiervan zal door den clubkampioen
J. Kroon een simultaanséance worden gege
ven.
KANOSPORT.
JAARVERGADERING NED. KANOBOND
De jaarlijksche algemeene vergadering van
den Ned. Kanobond wordt gehouden op 31 Ja
nuari a.s. in „Krasnapolsky" te Amsterdam.
Leeraar M. O. Duits
conversatie - handelscorrespon
dentie - examenopleidingen -
bijwerken
privéles f 6.p. m.
clubles f 2.50 p. m.
Aanmelding dagelijks
Gasthuissingel 26 rd
Telefoon 14110
VOETBAL.
DE KENNEMERS—H. F. C. UITGESTELD
De wedstrijd De KennemersH. F. C., die
a.s. Zondag te Beverwijk gespeeld zou wor
den is door den K. N. V. B. uitgesteld.
DE KWESTIE DE BOCK.
Dinsdagavond heeft de commissie van on
derzoek van den K.N.V.B. te Amsterdam een
bijeenkomst gehouden inzake de kwestie De
Bock. Spelers van beide partijen en de scheids
rechter werden gehoord. Een beslissing werd
nog niet genomen.
WIE LEIDT DUITSCHLAND—NEDERLAND?
Uit Berlijn: De Duitsche Voetbalbond heeft
een lijst opgesteld met drie namen van
scheidsrechters, die voor het leiden van den
landen wedstrijd DuitschlandNederland op
31 Januari te Dusseldorf in aanmerking ko
men. Op deze lijst staan in deze volgorde ver
meld de heeren Leclercq (Frankrijk), Christ
(Tsjecho Slowakije) en Barlassini (Italië).
Dezer dagen zal. nadat het advies van den
K.N.V.B. is ingekomen, een beslissing worden
genomen, wie de ontmoeting zal leiden.
KORFBAL.
HAARL. KORFBALBOND
Moesten vorige maal wegens regen eenige
wedstrijden uitgesteld worden, nu zorgde het
weinigje vorst er voor, dat de velden voor
korfbal te hard en soms veel te glad waren
om behoorlijk te korfballen. Dus ook deze
dag bracht weer eenigen achterstand.
Sport Vereent 2 won van Animo met 61.
Palvu nadert het kampioenschap door van
O. K. 3 te winnen met 30.
Oosterkwartier 4 won op 't nippertje van
Aurora 3 met 10. Haarlem 4 bleef met 13
de mindere van het derde Flora. S.V. 3 liet
het danig liggen: T.H.B. 2 ging met 50
naar huis. Always Ready 2 liet zich met 80
afmaken door Meerlebos.
Oosthoek 1 versloeg de reserves van Palvu
met 20, terwijl Haarlem 5 met 40 van
S.V. 4 won.
Oosthoek 1 8 6 2 0 14 42—5 1.75
Haarlem 5 5 4 0 1 8 14—5 1.60
Meerlebos 2 8 4 2 2 10 12—9 1.25
Palvu 2 7 3 1 3 7 8—8 1.—
Alw. Ready 3 7 3 0 4 6 13—19 0.85
S.V. 4 7 1 1 5 3 7—25 0.42
Aurora 5 6 0 0 6 0 2—27 0.—
RANGLIJSTJES N. K. B.
2 B:
Rohda
10
7
1
2
15
35—23
1.50
Vesta
10
7
1
2
15
39—31
1.50
Hercules
9
6
1
2
13
46—38
1.44
D.E.D.
10
6
0
4
12
57—39
1.20
BI. Wit 3
10
4
0
6
8
36—45
0.80
O. Kwartier
11
4
0
7
8
34—40
0.72
Volharding
9
2
1
6
5
25—33
055
K.Z. 2
7
0
0
3 E:
7
0
11—34
0.—
D.T.V. 2
8
6
0
2
12
37—17
150
Haarlem 1
8
5
1
2
11
27—16
1.37
BI. Wit 4
9
6
0
3
12
31—22
1.34
Am.lodamuan
10
6
1
3
13
34—30
1.30
T.H.B.
10
5
0
5
10
25—29
1.—
Watervliet
8
1
0
7
2
12—31
0.25
O.K. 2
9
1
0
3 F:
8
2
12—33
0.22
S. Vereent 1
9
8
0
1
16
44—14
1.77
Hercules 2
8
5
1
2
11
24r—20
1.38
Flora 1
11
6
1
4
13
37—24
1.18
Luto 2
10
4
0
6
8
30—29
0.80
Swift 2
8
3
1
5
7
21—30
0.67
D.V.D. 2
8
1
3
4
5
15—26
0.62
Haarlem 2
9
2
0
7
4
18-46
0.44
WIELRIJDEN.
DE ZESDAAGSCHE TE BRUSSEL.
Uit Brussel: Slechts weinig publiek woonde
de sprints van Dinsdagavond bij. Smets had
het ongeluk te vallen; hij reed evenwel door.
Later bleek, dat hij een duim gebroken heeft.
Naye en Dayen vielen eveneens, doch hun
kwetsuren bleken niet van zoo ernstiger, aard
te zijn, dat zij den strijd moesten staken.
Bij de neutralisatie van hedenmorgen was
de stand als volgt;
1. SchönDeneef 95 punten, 2. AertsDe-
bruyeker 92 punten, 3. WamstBruneau 42
punten, 4. Van BuggenhoutVan Vlockhoven
22 punten.
Op één ronde: 5. Kaers—Verhaeghen 70 pun
ten, 6. DayenLapebie 15 punten.
Op twee ronden: 7. GuerraOlmo 29 pun
ten, 8. W. VroomenRaes 15 punten.
Op drie ronden: 9. Degreef—Thyssen 59
punten, 10 Falck Hansen—Piemontesi 58 pun
ten, 11. Van KempenBraspenninx 2-1 punten.
Op vier ronden: 12. SmetsMartin 21 pun
ten 13. Naye—Seynave 15 punten.
Op zes ronden 14. Debaets (alleen) 3 pnt.
Op zeven ronden: 15. MerschSavelberg 35
punten.
Op negen ronden: 16. HutsSchepers 4
punten.
SCHAKEN.
HET LANDENTOURNOOI TE STOCKHOLM.
Een sterke Nederlandsche ploeg zal deelnemen.
In Juli van dit jaar zal te' Stockholm het
landentournooi van den Internationalen
Schaakbond (F.I.D.E.) worden gehouden dat
om de twee jaren wordt georganiseerd.
Naar wij vernemen ligt het in de bedoeling
van den Kon. Ned. Schaakbond, met een zoo
sterk mogelijke ploeg aan dit tournooi deel te
nemen. Elke landenploeg bestaat uit vier spe
lers; voor Nederland zullen in ieder geval de
wereldkampioen dr. M. Euwe, den Nederland-
schen kampioen S. Landau en vei;der Jhr. Mr.
Dr. J, H. O. van den Bosch uitkomen. Het is
nog niet bekend wie aLs vierde teamgenoot in
aanmerking komt. evenmin welke spelers als
reserves zullen fungeeren. De mogelijkheid' be
staat, dat men hiervoor tijdig eenige selectie
wedstrijden zal laten spelen.
Hoewel Sovjet-Rusland geen lid van de
F.I.D.E is, heeft, Zweden toch gemeend, aan
dit land een uitnoodlging te moeten sturen.
Geven de Russen aan deze invitatie gevolg,
dan zal het duidelijk zijn, dat Sovjet Rusland
zeer ernstige kansen voor de eerste plaats
maa/*'