Hei Betoutftijltste Momentopname. Een school voor imbecielen. Het Fransche Volksfront houdt stand. Politiek blijft ongewijzigd, zegt Blum. De vermogens 54e Jaargang No. 16465 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Donderdag 25 Februari 1937 HAARLEM S DAGBLAD •Ireetie: P. VV. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM ABONNEMENTENper week 0.25, per maand f 1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post /3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05. p. maand 0.22. p. 3 mnd. f 0.65. franco p. post f 0.7254 Bureaus: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10132, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230. ADVERTENTlëN 1—5 regels 11.75, elke regel meer 10.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en aanbod 1—4 regels f 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnês. Levenslange ongeschiktheid f 600.—, overlijden f 400.—, verlies van hand, voet of oog 200.—, beide leden duim f 100.—, één lid duim 50.—, alle leden wijsvinger 6 één of twee leden wijsvinger f 25.—, alle leden anderen vinger 15.—één of twee leden anderen vinger 5.—, arm- of beenbreuk f 30.—enkelbreuk 15.—polsbreuk f 15.— Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN HAARLEM, 25 Februari. Nog een Duel, Wij Noordelijken voelen nu eenmaal niet voor het duel. De ridderlijkheid, de grandezza die het in vroeger tijden geïnspireerd en be- heerscht hebben, werden bij ons zelfs in de hoogtij der romantiek verdrongen door nuch tere verstands-overwegingen als: „hoe kan iemand nou aantoonen dat-ie ten onrechte be- leedigd is doordat-ie zuiverder met een pistool schiet dan zijn tegenstander?"en: „de man hoorde aan zijn vrouw en kinderen te denken". Deze laatste commentaar wordt in de Noordelijke landen trouwens ook veelvuldig toegepast op martelaren, die voor hun over tuiging de gevangenis of den dood over heb ben. in Hongarije is blijkbaar ook de sfeer des duels wat onwennig geworden, want er is een zonderling dispuut ontstaan tusschen hét so ciaal-democratische parlementslid Karl Peier en den commissaris van politie dr. J. Csöka, van Uj Pest (voorstad van Boedapest) over de vraag hoe zij een geschil zullen uitvechten. De commissaris, zich beleedigd voelend door een uitlating van Peier in een parlementszitting, daagde hem uit tot een duel op den sabel.' Peier voelde daar niet voor. Het was in strijd met zijn godsdienstige overtuiging, schreef hij terug. Bovendien was hij in oorlogstijd artil lerist en aviateur geweest en had den sabel niet gehanteerd. Nu wou hij geen duel in vliegtuigen voorstellen, maar wel een met ka nonnen. Om de een of andere mysterieuze reden klopten kanonnen wèl met zijn gods dienstige overtuiging. Derhalve stelde hij voor dat de een met zijn kanon op den Schwaben- berg zou gaan staan en de ander met het zijne op den Janosberg en dat beiden dan zouden schieten tot een er in geslaagd was, den te genstander te treffen. Die zou het dan hebben gewonnen. Mocht dr. Csöka niet op dit voor stel ingaan, dan zoo schreef de heer Peier niet zonder ironie stelde hij voor dat ieder een hamer ter hand zou nemen en door zijn arbeid bewijzen wat hij voor zijn vaderland kon doen. Volgens onzen correspondent verkeert heel Boedapest in spanning over den .uoop van dit conflict. Boedapest zal zijn artillerie-duel wel niet te zien krijgen. De gedaéhte past anders wel in dezen tijd, dol op sensatie, lawaai en groot doenerij. En het „loten om de bergen" zou ook een heele attractie zijn. Maar zelfs in een zoo dun bevolkt land als Hongarije schijnt een duel op zulk een afstand en met zulke wa penen moeilijk uitvoerbaar, zonder extra slachtoffers te maken. Te moeilijker zou het worden vanwege de aanwezigheid van een stroom van reporters, fotografen en film mannen van de binnen en buitenlandsche pers. Daarom ook lijkt het onwaarschijnlijk, dat de Hongaarsche regeering er de kanonnen en de munitie voor beschikbaar zou stellen, hetgeen toch zou dienen te gebeuren, want in Hongarije evenmin als in Nederland beschikt j men over privé-kanonnen. Laat ons nu trouwens wel wezen: de heer Karl Peier heeft het met zijn eerste voorstel 1 natuurlijk niet ernstig bedoeld. Het is een kennelijke poging om het duel in het open baar belachelijk te maken door het „ad absurdum" te voeren. Zijn tweede voorstel, gesymboliseerd in hamers, zegt: Daten we liever probeeren te bewijzen wie van ons tweeën het belangrijkste werk voor Honga rije kan doen". Dit is nog veel nieuwer. Het arbeidsduel, zich uitend in opbouwende activiteit, zou ten overstaan van een jury moeten uitmaken wie van de beide strijders na een zekeren tijd het meeste voor zijn land gedaan had Men zou er een flinke lange termijn voor moeten nemen: een jaar of ti^n bijvoorbeeld. Maar de groote moeilijkheid schijnt het vinden van een onpartijdige jury, vooral omdat wel sterke politieke verschillen tusschen den commissa ris van politie en het socialistische parlements lid zullen bestaan. Boedapest moge dan in groote spanning ver- keerenhet ziet er niettemin naar uit of het heele geval zal uitloopen op heelemaal niets. Alleen zal de beteekenis van het duel weer wat gezakt zijn, omdat het uitgelachen is R. P. DE „OEUVRE" IN DUITSCHLAND VERBODEN. BERLIJN, 25 Februari. (D.N.B.) De verspreiding van het Fransche blad „L'Óeuvre" is tot nader order in Duitschland verboden. Verklaard wordt, dat het den laat- sten tijd bewust vele onjuiste berichten over de buitenlandsche politiek van Duitsch land. zoo over zekere plannen in Marokko en over Duitsche stappen te Weenen en Ro me ten aanzien van de restauratie, publi ceert. Ik heb het voorjaar al geroken, Dat is geen penetrante lucht, 't Is meer, al lijkt het vreemd gesproken, Op 't punt van reuk, een soort gerucht. Hoewel er nog wel wolken dreven Van vuilig wit tot dreigend grauw, Pauzeerde nu de regen even En stond de zon vrij in het blauw. Het was een lust van licht en leven. De vogels kwetterden het uit, En toen, opeens, rook ik het even, Temidden van dit blij geluid. Al mag er nu weer vrieskou komen, Al wordt de lucht weer somber grijs, Al valt de regen neer in stroomen. Het brengt mij niet meer van de wijs. Ik heb mijn neus omhoog gestoken, Want was 't natuurlijk wat ontwend, Maar 'k had het heusch wel goed geroken, Al was het maar een kort moment Ik heb het voorjaar al geroken, En ook al raakte ik 't weer kwijt, Voor mij is daarmee 't ijs gebroken, 't Is in mijn hart al lentetijd. ZATERDAG A.S. GROOT BAL MASQUé in MONOPOLE, ZANDVOORT TELEFOON 40 2 ORKESTEN. GECOSTUMEERD 50 ct. ONGECOSTUMEERD 75 ct. (Adv. Ingez. Med.) In het belang van het Buitengewoon Onderwijs te Haarlem. Nu er kans is, dat Maatschappelijk Hulp betoon niet naar het schoolgebouw in de Wilhelminastraat, maar naar het gebouw van de vroegere Ambachtsschool in de Kamper straat verhuizen zal, kan worden aangeno men, dat in den Raad krachtig gepleit zal worden voor het denkbeeld om nu school 3 van de Botermarkt naar de Wilhelminastraat over te brengen, opdat dan in dat leegkomen de gebouw aan de Botermarkt een school voor imbecielen kan worden opgericht. Het zwakzinnigen-onderwijs heeft aan zoo'n imbecielenschool groote behoefte. In de praetijk wordt namelijk ondervonden, dat de „bezinkingsklassen" die nu aan de scholen voor buitengewoon onderwijs verbonden zijn, te veel het stempel drukken op die scholen, waardoor ouders van minder-zwakzinnige kinderen er soms tegenop zien om hun kin deren daarheen te sturen. Dan blijven die toch met geheel normale kinderen op de ge wone scholen, waar zij niet alleen het onder wijs remmen, maar zelf niet voldoende ken nis voor het leven op doen, waardoor zij veel al ingelijfd worden bij de groep „moeilijke kinderen" die aan dé overheid op den duur veel geld kosten. Er zijn thans 35 kinderen in de bezin kingsklassen van de twee openbare scholen voor buitengewoon onderwijs (het totaal aantal leerlingen is 270, dus het aantal is on geveer 13 pet.). Dit zijn stumpers die zelfs het speciale onderwijs op deze scholen niet kunnen volgen, maar alleen met veel moeite wat practische kennis kunnen opdoen om la ter als de schoolleeftijd voorbij is geplaatst te worden op de werkinrichting van Nazorg aan de Botermarkt. Als het gebouw van school 3 aan de Boter markt zou vrij komen, kan dus de geheele ar beid -op dit complex vereenigd worden. Het onderwijs van deze imbe cielen school zal, buiten de kosten van de huisvesting, aan de gemeente niets kosten, daar de regeering alle kosten voor haar rekening neemt als er ten minste 24 leerlingen zijn. Zelfs is, naar wij vernemen, de regeering bereid om niet het salaris van twee, maar van drie onderwijzers te be talen. Het onderwijs voor de kinderen, dat natuurlijk alleen persoonlijk kan zijn, zal er dus ook nog belangrijk op vooruit gaan. Van de regeering is alle mogelijke mede werking te verwachten, want de Minister van Onderwijs heeft dezer dagen bij de opening van een imbecielenschool te Dordrecht ge zegd, dat het buitengewoon onderwijs in een gemeente pas „af" is als ook zoon imbe cielenschool gesticht is. Dordrecht werd als voorbeeld gesteld, terwijl verzekerd werd dat de gemeenten die in deze zijn steun inroepen ten volle op medewerking kunnen rekenen Het is dus ook zeer waarschijnlijk, dat de Mi nister van onderwijs medewerking zal ver- 'eenen als het gemeentebestuur vraagt om School 3 voor dat doel te mogen overbrengen naar de school in de Wilhelminastraat. En dat wil dan weer zeggen: medewerking der regeering om voor de opleidingsschool, die np in de Wilhelminastraat gehuisvest is. een nieuw gebouw te mogen stichten in het Zui den der stad. VAN HET OORLOGSFRONT IN ZUID-SPANJE. Troepen van generaal Queipo de Llano tijdens den opmarsch naar Almeria. Parijsche correspondentie.) Den laatsten tijd hebben in politieke en financieele kringen heel wat geruchten geloopen over een zekere evolutie van de regeeringsmeerderheid, geruchten, die niet nagelaten hadden een weldadigen invloed uit te oefenen op de koersen der Fransche staatsfondsen. Men beweerde nl., dat minis ter-president Blum binnenkort een soort godsvrede zou voorstellen die op politiek ge bied zou samenvallen met de rustperiode in de sociale hervormingen, waarvan hij in zijn radio-rede tot de ambtenaren onlangs gewag had gemaakt. En de meest-optimistischen gingen toen zoover een uitbreiding van de regeeringsmeerderheid naar het centrum toe te voorzien en zelfs een kabinetshervorming door de opneming van enkele centrumfigu ren in de regeering. Frankrijk is nu eenmaal het land van het lachende optimisme en meer was er niet noodig om den handel in staatsfondsen gedurende twee dagen leven dig te doen oploopen. Tot als een koude douche de verklaringen van Léon Blum voor de socialistische Kamergroep, waardoor de volksfrontlijn weer aangedikt werd, de ge moederen opnieuw tot de realiteit terug brachten en tot de overtuiging, dat het ex periment verder zou worden voortgezet, zoo als in Juni. tot het bittere einde toe. Gis teren heeft de minister-president te Saint- Nazaire en te Nantes opnieuw elke afglij ding naar het centrum verre van zich ge worpen. integendeel zelfs een nieuwe ople ving van de samenwerking tusschen regee- ring en arbeiderssyndicaten aangekondigd. Zoo moet. klaar en duidelijk de rede van Blum worden verstaan, dat nog eens zoo hel der onderstreept werd door de redevoering van den hem vergezellenden algemeenen secretaris van het verbond van vakvereni gingen Jouhaux. die de idee van nauwe sa menwerking tusschen regeering en de „mas sa" verheerlijkte. Om duidelijk te weten, dat de bedoeling der Fransche regeerders is. doet men het beste letterlijk de woorden van Jouhaux te herhalen. Beter is dit dan de meest objectieve commentaar. „Indien de opleving niet zoo is als zij zijn moest, dan komt dat. doordat zij afstuit op vijandige gezondheid der bevoorrechten, al den „zil veren muur", dien wij zonder dralen moeten afbreken. De te nemen maatregelen zijn de controle en de nationalisatie van het cre- diet en de groot-industrieWat begon nen is. moet worden versneldWij moe ten onze tegenstanders tot onmacht brengen zonder ze gevangen te zetten, maar door hen de bestuursmogelijkheden te ontnemen, die op onzen wil drukken, door de nationalisatie van het crediet en de groot-industrie. Ont eigening. Maar de rijkdom van den bodem en den ondergrond blijft toebehooren aan de gemeenschap, die er op elk oogenblik weer opnieuw' bézit van kan nemen." En wat betreft de samenwerking tusschen regeering en de „massa", verklaarde hij: „In het vervolg is het niet meer mogelijk, dat de regeering zich van ons afscheidt evenals het onmogelijk is. dat wij ons van haar af scheiden". Wanneer wij nu nog enkele woorden aan halen uit de rede van den heer Blum, dan beschikt men over een duidelijke uiteenzet ting van den toestand. Hij begon met een wel is waar glimlachende, maar zeer besliste afwijzing van elke evolutie naar het cen trum: ..Neen. er is geen kwestie van een ver andering van politiek Wij zullen zeker niet den band, die ons bindt aan de volksmassa, waarvan wij de verlangens willen uitvoeren, verbreken of losser maken". En verder: „Wij willen niet de hulp vragen van het kapitaal. Wij zijn integendeel besloten de moeilijkhe den. die soms kunstmatig worden gekweekt, onderhouden of geëxploiteerd, te boven te komenBurgers, wij zullen niet wijken". Wat de rustperiode betreft, Léon Blum heeft die op de volgende wijze uiteengezet: „Het betreft hier niet iets. dat lijkt op een af zwering of een verloochening.... Sinds acht maanden hebben wij een wetgevenden ar beid verricht, die in normale tijden jaren zou hebben gevorderd. Na zoo'n snelle vaart dient men natuurlijk even uit te blazen". Hierbij moet worden opgemerkt, dat de voorzitter van den ministerraad niets ge zegd heeft over zekere voorgestelde hervor mingen, die nog meer zouden drukken op de openbare financiën. Men zou hieruit dus kunnen afleiden, dat de rustperiode onmid dellijk ingaat En na den wil van de regee ring onderstreept te hebben de prijzen en salarissen op een bepaald niveau te stabili- seeren, heeft hij een typischen kant van de economische autarkie in Frankrijk uiteen gezet: „Daar wij in een land leven, dat prac- tiseh gesloten is voor de stroomingen van buiten, is de te geringe omvang der natio nale productie ten opzichte van de consump tie een tekort van het aanbod ten opzichte van de vraag". Zoo zijn ae verklaringen van den leider van het politieke ministerie en die van den leider van het massa-ministerie. Ze zijn klaar, duidelijk en helder en het volkfront- experiment wordt verder doorgezet. J. W. KOLKMAN. KROON - BEHANGSELS MOOIER. NIET DUURDER. Alléén: GR. HOUTSTRAAT 179 - Telef. 14269 (Adv. Ingez. Med.) Een ontploffing bij Antwerpen heeft zeven militairen het leven gekost. pag. 4 Het Engelsche pantserschip Royal O ak is door een Spaansche granaat getroffen; vijf der opvarenden werden gewond. pag. 4 De Tweede Kamer heeft wijzigingen in de geldscliieterswet aangebracht. pag. 3 De kleuren van onze vlag zijn vastgesteld op rood, wit en blauw. pag. 3 De regeering wil vergunningen voor perso nenvervoer slechts voor een bepaalde tijds ruimte verleenen. pag. 3 Handel en industrie wenschen meer vrijheid: groote demonstratieve vergadering in den Haas- pag. 3 Met mgang van 14 Maart zal goedkoop vet voor werkloozen beschikbaar worden ge steld. pag. 3 Waarom is er behoefte aan een imbecielen school te Haarlem? Medewerking van de regeering voor de oprichting is verzekerd. pag. 1 Hoe de vermogens in de Crisisjaren te Haar lem verminderden. pag. De electriciteitsvoorzienlng in Bloemendaal. pag. 6 ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Nog een duel. pag. j J. W. Kolkman: Het Fransche Volksfront houdt stand. pao- i Mr. E. Elias: Haagscli Allerlei. pag. 3 Dr. E. v. Kaalte: „Een twee, drie. buut-vrij? pag. 13 3VI. V.: 200.000 kilometers in de lucht. pag. 7 S. B.: Hoe zal de tunnel te Velsen gebouwd worden? pag. 7 K. de Jong: Vierde Kamermuziekavond van Toonkunst. pao. 7 G. J. Kalt: Recital voor twee piano's, pag. 7 J. B. Schuil over „Wolven". oag 7 Vr. S.: Naar het Zuiden en weer terug. pag. 4 Criticus: De vijfde testmatch te Melbourne. pag. 9 H. D. Vertelling: Prairiebrand, pag. S De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op pag 11. I Het woord is aan Sonial Dubay, De macht van de mode is zóó volstrekt, dat zij ons disingt belachelijk te zijn op straffe van het te schijnen. Hoeveel die in 5 jaar verminderden Haarlem maakt geen best figuur In den loop der laatste maanden publiceer den wij verschillende bijzonderheden over de vermindering van de financieele draag kracht der Haarlemmers. Die gegevens wa ren gebaseerd op de aanslagen in de inkom stenbelasting: zij toonden aan. dat de be- lastingopbrengt te Haarlem niet alleen ge daald is als een gevolg van de crisis, maar ook doordat vele gegoede ingezetenen naar de randgemeenten verhuisden. Thans kregen wij in handen de statistiek van ''c Vermogensbelasting over de laatste 5 jaar. Die geeft voor Haarlem de volgende cijfers: Belasting- aantal aan- totaal ver- gemid- jaar slagen mogen deld 1931/1932 3105 f 231.577.000 f 74.700 1932/1933 2863 f 186-075.000 f 65.000 1933/1934 2827 f 184.504.000 f 65 300 1934/1935 2963 f 188.430.000 f 63.600 1935/1936 2763 f 176.158.000 f 63.700 In die 5 jaar daalde dus het aantal aange- slagenen in de Vermogensbelasting (men moet f 15.000 bezitten om daarin aangesla gen te worden) van 3105 tot 2763, alzoo met 342. In datzelfde tijdvak verminderde het aan tal aangeslagenen in ons land van 194.227 tot 177.194, dus 17.033. In de jaren tusschen 19311936 daalde het aantal aangeslagenen in de Vermogensbelasting in Nederland met 8.77 pet., terwijl de daling tc Haarlem 11 pet. beliep. Het gemiddelde bezit van de aangeslage nen was ln Haarlem vrijwel gelijk aan het gemiddelde voor ons land. Het rijk geeft het bezit alleen in duizendtallen op, voor 1931 1932 was het f 74.000 en voor 19351936 f 63.000. Haarlem kreeg dus voor het extra verlies aan aangeslagenen geen compensatie door het vermeerderen der vermogens. 1-Iet laatste jaar voor Haarlem was wel zeer ongunstig, want toen bedroeg de verminde ring van het aantal aangeslagenen 6.75 pet. en voor het geheele land slechts 3.99 pet. Opvallend is, dat in het belastingjaar 1934 1935 het aantal aangeslagenen in de Ver mogensbelasting te Haarlem plotseling steeg van 2827 tot 2963 en het totaal vermogen van f 184.504.000 tot f 188.430.000. Wij herin neren er evenwel aan dat in dien tijd de vrijwillige aangifte voor belastingontduikers viel. die dus heel wat opleverde. In het vol gende belastingjaar werd de stijging even wel weer door een daling vervangen. In Nederland was voor het jaar 1935/1936 2,09 pCt. der inwoners aangeslagen in de Ver mogensbelasting en te Haarlem 2,1 pCt. De Hoofdinspecteur van de Belastingen te Haarlem, waarmede wij deze gegevens beke ken, vond de uitkomst van deze berekening voor Haarlem ongunstig. Gelet op de positie van stad en land had men zoo zei hij mogen verwachten, dat Haarlem, wat de ver mogens betreft, in een gunstiger verhouding stond. Zeer ongunstig steekt Haarlem af bij de gemeente Bloemendaal. Daarover hebben wij ter vergelijking met Haarlem gegevens over het belastingjaar 1934/1935. Te Bloemendaal beliep het aantal aangeslagenen in de Ver mogensbelasting 9.7 pCt. (Haarlem 2.3 pCt.), terwijl het gemiddelde vermogen 193.000 was (Haarlem 63.000). Omgeslagen per inwoner was het Vermogen: Nederland 1400.— Haarlem 1400 Bloemendaal 18.900.— Haarlem, dat toen bijna 130.000 inwoners had, ontving in 1935 voor 40 opcenten op de Vermogensbelasting slechts 51.000, terwijl Bloemendaal met nog geen 16.000 inwoners in dat jaar uit 25 opcenten 58.310 beurde. Haarlem ontvangt dus van den aanslag in de Vermogensbelasting 0.39 per inwoner en Bloemendaal (dat slechts 5/8 van het Haar- lemsche aantal opcenten heft) 4.—. Boven dien krijgt Bloemendaal door die groote ver mogens in verhouding ook veel meer uit de opcenten op de inkomstenbelasting, want het inkomen uit vermogen heeft daarbij natuurlijk veel invloed. Voor 1931 raamden B. en W. van Haarlem nog als opbrengst van 50 opcenten op de Ver mogensbelasting 137.250. De opbrengst was toen heel wat hooger. De Beersche Overlaat werkt. 'S-HERTOGENBOSCH, 25 Februari. Tengevolge van de voortdurende was van de Maas is vanochtend om half elf. bij een stand van 10.85 M. boven A.P., de Beersche Overlaat bij Gassel over een lengfe van honderd meter aan het werken gegaan. Daar uit het zuiden nog steeds was wordt gemeld, is het te verwach ten. dat vandaag nog over de ge heele lengte, zijnde 4500 meter, het water over de overlaat de aangren zende streek zal binnenvloeien.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1937 | | pagina 1