U A ADI 1
sij/e w%n
/^D AD
n AAK LI
:M O UA
D LAL/
School na ontploffing ingestort.
Een Wereldstad
Wandelt.
De 600.000.
BERICHT
Het belangrijkste
?4e JAARGANG No. Ï6484
Verscïiiint Hageïijjcs, Helialve öp Zon- 'eri Feestdagen.
VRIJDAG 19 MAART 1937
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algemeene Drukkerij N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72'/s.
BureauxGroote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buiten Spaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 —Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord. Telefoon 12230
ADVERTENTIëN 1—5 regels 1.75, elke. regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.overlijden ƒ400.verlies van hand, voet of oog ƒ200.—, beide leden duim ƒ100.één lid duim ƒ50.—. alle leden wijsvinger 60.
één of twee leden wijsvinger ƒ25.alle leden anderen vinger 15.één of twee leden anderen vinger 5.—, arm- of beenbreuk ƒ30.enkelbreuk ƒ15.polsbreuk ƒ15.—. HFDFN- PAGTNA'S
Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. ïix-xsi-iv iu x
Parijs heeft een halven dag staking beleefd
en gewandeld I Er reed niets motorisch in de
stille, breede, plotseling veilige straten. Men
wandelde dus, bij duizenden, want fietsen
kunnen de Parijzenaars niet. Als zij het wel
konden zouden zij het niet kunnen toepassen
zonder een dollen moed, grenzend aan doods
verachting. Want wie Parijs kent zal toegeven
dat alleen de gedachte, de grands boulevards
af te fietsen van de Place de la République tot
de Madeleine, hem al een nachtmerrie zou
kunnen bezorgen. En het oversteken van de
Place de la Concorde per fiets schijnt een nog
wilder waagstuk.
Het wandelen moet een wonderlijke erva
ring voor duizenden Parijzenaars geweest zijn.
Als ik zeg „duizenden" is dat laag geschat,
want in totaal zijn er zooiets als drieënhalf
millioen. Dat er een algemeene staking was
zal hen niet bijzonder verbaasd hebben, want
daar is niets nieuws meer aan. Ik herinner
mij de persoonlijke ervaring van een dergelijk
evenement in 1919 of 1920, toen er troepen bi
vakkeerden op de Place de l'Opéra en iedereen
zich uitstekend met den toestand scheen te
amuseeren. Maar het wandelen wordt zooiets
wonderlijks in dezen tijd.
Er zullen er zijn geweest die het bepaald
een belangwekkende ervaring gevonden heb
ben een uur of langer te wandelen en te mer
ken dat dit inderdaad mogelijk was. Velen
hunner zullen het niet onbehagelijk hebben
gevonden. Aangezien zij het in ettelijke jaren
niet hadden gedaan zal het hen aardig ver
moeid hebben, maar deze vermoeienis is ver
moedelijk niet onprettig gebleken. De lang
durig ingeademde buitenlucht moet hun
longen verruimd en gewaarwordingen ver-
frischt hebben. Het was tenslotte andere lucht
dan de atmosfeer in een motorbus, taxi of
tram, en gansch andere dan in „de Métro",
met welken afgekorten maatschappij-naam de
ondergrondsche treinen worden aangeduid.
Wellicht hebben,zij tot zichzelf gezegd: „dat
moet ik toch eens vaker doen", met het voor
de vervoermiddelen noodlottige gevolg, dat
hun vervoercijfers eenige weken beneden nor
maal zullen blijven. Dan zal de oude toestand
zich wel weer herstellen, want de menseh is
van nature lui en als men hem voortdurend
motorische vehikels voor den neus zet wandelt
hij niet.
Het Parijsche geval kan ook velen van ons
tot nadenken stemmen. Wij zijn hier verre
van wereldsteden ik ben nooit bij machte
geweest Amsterdam als zoodanig te zien
maar hoevelen onder ons wandelen nog wel
eens een uur? Ik geloof dat hun aantal ieder
jaar slinkt en dat het grootendeels bestaat uit
oudere menschen, die niet alleen door de her
innering aan vroeger tijden maar ook door
doktersadvies tot volhouden worden gedreven.
De middelbare leeftijd wandelt al heel wei
nig, loopt hetgeen forscher tempo vereischt
nog minder en de jeugd laat de verwijten
van ouders, die hun jeugdmarschen (door een
vergrootglas bezien) ophalen, grinnikend over
zich heen gaan. Natuurlijk is er het leger, dat
gedwongen loopt. Natuurlijk zijn ér padvinders
en andere leden van jeugdvereenigingen, die
het uit overtuiging doen. Maar de groote meer
derheid der „andersdenkenden"zooals men
altijd in dit land zegt? Het is droef.
Velen hunner, zeer velen, doen aan sport.
Zij zouden daarin aanmerkelijk meer uit
houdingsvermogen hebben als zij niet alleen
op Zondag en eventueele vrije middagen
liepen. Véél loqpen zij trouwens in een voet
bal-, hockey- of korfbalwedstrijd niet. Ik heb
eens een verklaring van den een of anderen
voetbal-statisticus gelezen waaruit bleek, dat
de gemiddelde voetballer in een normalen
wedstrijd niet meer aflegt dan een kilometer
of vier. Zijn grootvader legt op zijn morgen
wandelingetje dus een grooter afstand af.
En wat de cricketers betreft: zij staan. Af
en toe kuieren ze, soms hollen ze heel kleine
eindjes.
Het Parijsche geval bracht mij op dit idéé:
zou er misschien nog eens een tijd komen
waarin Pa Staat, in het belang der Volksge
zondheid, af en toe een halven dag staking
van alle vervoermiddelen (fietsen incluis) be
veelt om te beletten dat de mensehheid het
loopen geheel afleert?
Het vooruitzicht lijkt aannemelijk.
R. P.
PRAUWROOVERS VEROORDEELD.
SOERBAJA, 19 Maarh. (Aneta-AH.P.) De
Officier van Justitie bij den Raad van Justi
tie te Soerabaja eischte tegen beklaagden V.
en de L. resp. anderhalf en een jaar gevan
genisstraf wegens roof van een prauw.
Dit is het bekende geval, waarbij twee
Europeanen zich onder de kust van Bali
meester maakten van een inheemsche prauw
bemand met inlander's. Een oorlogsschip
werd toen uitgezonden om beide prauwroo-
vers in te rekenen.
Bij zijn eisch nam de Officier van Justitie
de jeugd van beide beklaagden als verzach
tende omstandigheid in aanmerking.
Het woord is aan
Condorcet:
Ramp in
Texas eischt 670 dooden.
Elke partij moet zich wat
minder met zichzelf bezig
houden en wat meer met de
publieke zaak.
(Rotterdam heeft zijn 600.000sten
inwoner ingeschreven, een pasge
boren jongetje.)
Toen numero zeshonderdduizend er kwam,
Toen was dat een feit in de stad Rotterdam,
Want zeshonderdduizend in ieder geval,
Is, zachtgezegd, geen onbe„nullig" getal.
Al ligt bij de menschen de deugdelijkheid
Ook veel meer in kwali- dan in kwantiteit.
De numero één van de burgers der stad
Gaf numero zeshonderdduizend dus wat.
Een spaarbankboek met een donatie erop
Van tweehonderdvijftig (dat is je wat!) pop.
Dat is voor een baby een aardig begin,
Een kapitalist kwam daar in dat gezin,
En menigeen peinst: gaf men ook maar
aan mij,
Zoo'n nummertje weg in de stadsloterij.
Ik hoop dat die jongen door 't aardsche
bestaan,
Met blij venden voorspoed zijn weg weet
te gaan,
En dat hij, al is hij voorloopig nog klein,
Heel spoedig wat meer dan een nummer
zal zijn,
Dat sprekend op andere nummertjes lijkt,
Een man, die op zijn beurt de Maasstad
verrijkt,
Maar dan niet met gaven van geld, doch
het meest
Met kostlijker gaven van hart en van geest,
Een, die zich in 't leven karaktervol weert,
In zeshonderdduizend de nullen negeert,
Die rond door het leven gaat, krachtig en
waar,
Geen nul en geen nummer, maar van
zessen klaar.
P. GASUS.
„Een bril slaat mij niet
Als U de collectie moderne
flatteuse brillen van KEIP eens
doorziet
Gr. Houlslraai naasl Luxor
(Adv. Ingez. Med.)
Een stad in rouw.
Door de ontploffing van een
buisleiding, waardoor het gas
van een nabijgelegen olie
terrein naar het gebouw werd
geleid, is een school nabij
Tyler in den Amerikaanschen
staat Texas grootendeels ver
nield.
De gevolgen van deze ex
plosie waren ontzettend.
Het hoofd der school deelde
gisteravond mede, dat het aan
tal slachtoffers onder de scho
lieren en onderwijzers 670
bedraagt.
Van de 40 onderwijzers zijn
slechts vier in leven gebleven.
Twee uur na de ramp had
men reeds de lijken van 136
kinderen en 10 onderwijzers
gevonden.
Het A. N. P. verneemt nader uit
Tyler:
Geheel Texas is in rouw gedompeld
tengevolge van de vreeselijke ramp,
die zoo veel honderden gezinnen van
him kinderen beroofd heeft. Nog
steeds is het niet mogelijk een over
zicht te krijgen over den totalen om
vang van de catastrofe. Het is on
mogelijk door te dringen tot de
plaats des onheils, waar een strenge
afzetting gehandhaafd wordt en
waar koortsachtig wordt gewerkt om
de puinhoopen op te ruimen en de
slachtoffers te bergen.
Het schijnt wel. vast te staan, dat de ramp
veroorzaakt is tengevolge van een ontploffing
in een buis, die natuurgas naar het gebouw
leidde. De school ligt n.l. midden in het pe-
troleumgebied en werd hoofdzakelijk be
zocht door de kinderen van employé's der
olieonderneming De overvloed van natuur
gas, die de bodem oplevert wordt gebruikt
voor verwarmingsdoeleinden en te dien eindp
is een uitgebreid net van buisleidingen langs
de verschillende gebouwen aangelegd. Langs
de school liggen ook verscheidene van deze
buizen en de centrale verwarming der school
werd gestookt met het door deze buizen aan
gevoerde natuurgas. Door onbekende ooi-zaak
schijnt een scheur in deze gasleidingen te
zijn ontstaan. Het ontsnappend gas moet door
een vonk of vlam tot ontploffing zijn ge
komen.
Het dak „weggeblazen".
De gevolgen waren verschrikkelijk.
Ooggetuigen vertellen, dat zij plotse
ling een donderende ontploffing
hoorden en zagen, hoe het dak van
de school „weggeblazen werd", een
geheele vleugel van het gebouw in
een zakte. Vrijwel tezelfdertijd laai
den felle vlammentongen hoog de
lucht in en hulden den jammerlij
ken puinhoop, die van de school was
overgebleven, in een ziedende vuur
zee, zoodat 't in 't eerst zelfs niet mo
gelijk was nabij te komen.
De omgeving van de school biedt een troos
teloos schouwspel. Het terrein ligt bezaaid
met brokken ijzer en steen, waartusschen de
eerst aangekomenen de droevig verminkte en
vex-koolde lijkjes der kinderen verspreid von
den liggen.
Aangrijpende tooneelen.
Het is niet mogelijk een beschrijving te ge
ven van de tooneelen, die zich al spoedig
nabij de plaats des onheils afspeelden. In
stomme verslagenheid staan de ouders roer
loos te staren naar de puinhoopen, waaruit
de vlammen nog steeds opstijgen. Van tijd
tot tijd moeten volwassenen weggedragen
worden, wien de smart te hevig is geworden...
Bij het vallen van het donker was het nog
niet mogelijk geweest een overzicht te krijgen
van het aantal slachtoffers. Met koorts-
achtigen haast, maar in een vreeselijk, be
klemmend zwijgen, werken de reddingsman
schappen voort. Toen de nacht was ingetre
den, werd het bergingswerk voortgezet met
behulp van schijnwerpers, wier felle licht
schijn scherpe schaduwen trok, waartusschen
de figuren der bergingsmanschappen zich
voortbewegen in een bijna ondragelijke span
ning. Buiten de afzetting staan de honderden
ouders, die niet te bewegen zijn zich huis
waarts te begeven en af te wachten tot zij
bericht krijgen, dat hun kind gevonden is
Hopen zij het onmogelijke?
Hulpverleening op groote schaal.
Stilstaande auto's op den
Zeeweg.
De Raad van Bloemendaal verwierp in zijn
vergadering van Donderdagmiddag het
initiatief-voorstel van den heer Bouvy tot
het vestigen van een parkeerverbod of een
verbod om zich in donker op den Zeeweg
buiten noodzaak in een stilstaande auto te
bevinden.
De bleekerij-Gehrels te
Overveen.
Zal worden overgebracht naar het
Openluchtmuseum.
De Raad van Bloemendaal vereenigde zich
in haar zitting van Donderdagmiddag met
het denkbeeld van B. en W. de wasscherij-
Gehrels aan te bieden aan Het Nederlandsch
Openluchtmuseum te Arnhem.
De pogingen van den directeur van ge
noemd museum om het verplaatsen der was-
scherij naar genoemd museum mogelijk te
maken, zijn reeds voorbeen goed deel ge
slaagd.
Ook „Jonge Elisabeth"
aangehouden.
Feit reeds verleden week
geschied.
Schip weer vrijgelaten
Op 11 Maart j.l. is, naar wij verne
men. ook het s.s „Jonge Elisabeth"
der Middellandsche Zee Companie, dat
op 9 dezer van Algiers naar Cardiff
was vertrokken, door de' nationalisten
aangehouden en naar Ceuta opge
bracht. Het schip is inmiddels weer
vrijgelaten en passeerde 15 dezer
Finisterre.
De „Jonge Elisabeth" is een zuster
schip der „Jonge Johanna".
Er zijn dus reeds vier schepen door
de Franco-vloot aangehouden.
Zij, die zich met ingang van 1 April
per kwartaal abonneeren, ontvangen
de in Maart nog te verschijnen nummers
gratis.
DE ADMINISTRATIE.
De Bakenessergracht zooals die nu is.
De gouverneur van Texas heeft alle be
schikbare troepen hierheen gezonden. Ook
een vliegtuig is aangekomen met dokters,
verpleegsters en geneesmiddelen. Alle auto's
uit de omgeving zijn gerequireerd, maar het
is bijna niet mogelijk bij het terrein van de
ramp te komen. De wegen zijn versperd door
de duizenden auto's van belangstellenden en
hen, die zich terstond op weg begeven heb
ben hebben om hulp te verleenen.
Het staat wel vast. dat het grootste aantal
slachtoffers vrijwel terstond bij de ontploffing
door het neerstortend gesteente gedood is,
sommigen echter zijn door de steekvlammen,
die ontstonden, getroffen en totaal verkoold.
Van het stoffelijk overschot van elk slacht
offer, dat geborgen is, worden vingerafdrukken
genomen, in de hoop, dat men daarmede nog
tot identificatie zal kunnen komen.
De meeste omgekomen kinderen waren nog
geen vijftien jaar. Het schijnt echter, dat de
jongste scholieren al naar huis gezonden
waren, toen het ongeluk gebeurde. Aan den
anderen kant echter vertelt men dat het aan
tal slachtoffers zoo groot is geworden, doordat
alle overige leerlingen opeengepakt zaten in
het z.g.n. auditorium, dat juist gelegen is in
dat gedeelte der school, waar niets van over
gebleven is.
De taxi-tarieven te Haarlem.
Eerste aanslag wordt Maandag a.s. 0.30.
De taxitarieven te Haarlem worden met
ingang van Maandag a.s. verhoogd1
In Texas is een school ingestort, waarbij
670 kinderen om 't leven zijn gekomen. 1
Het Prinselijk Paar zal tot Maandag te
Mittersill vertoeven3
De A. N. W B. gaat hotelbons voor toe
risten uitgeven3
Het wetsontwerp inzake verbindend- en
onverbindend-verklaring C. A. O. zal
worden aangenomen3
De Tweede Kamer over de ambtswoning
van den Commissaris der Koningin in
Noord-Holland3
De Eerste Kamer heeft de waterstaatsbe-
grooting goedgekeurd3
Amelia Earliart is te Honoloeloe geland. 4
De Parijsche staking had een vrij rustig
verloop4
Italië zal niet vertegenwoordigd zijn bij
de kroning van den Engelschen koning 4
Moet het verkeer uit het Zuiden niet
langs den Wagenweg te Haarlem gaan
maar door het Florapark? 6
De Blocmendaalsche raad heeft geen par
keerverbod of een verbod om zich in
donker buiten noodzaak in een stil
staande auto te bevinden uitgevaardigd 7
ARTIKELEN, ENZ.
De Bakenessergracht zooals die zou zijn na de demping.
Naar wij vernemen hebben onderhandelin
gen van het Haarlemsche gemeentebestuur
tot resultaat gehad, dat a.s. Maandag de
taxi-tarieven te Haarlem eenigszins gewijzigd
worden. Tot heden was de eerste aanslag 20
ct. (waarvoor 1500 Meter gereden kon worden)
maar die zal nu 30 ct. worden. Daartegenover
staat dan evenwel dat niet meer extra be
taald zal behoeven te worden voor een twee
den passagier of het vervoeren van een kof-
R. P.: Een wereldstad wandelt1
J. B. Schuil over „Haar andere man" door
D. L U2
Dir. E. Elias: Haagsch tijdbeeld (f
Jhr. dr. B. de Jong van Beek en Donk:
Het grondstoffenvraagstuk voor den
Volkenbond 4
H. D. Vertelling: Een millionnair verliest
een guldeng
Voor de Jeugd13 en 14
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op jj