Millioenendans.
Niet zoo héél modern?
Het belangrijkste
Professor Son.
Opticiens ENDENBURG
54ë JAARGANG No.- '1(5512 iVerscfiïfn?-flagëlïjlcs, ftëïïaTvë öp Zoff- ëiï Feestdagen'. r DONDERDAG 22 APRÏU 1937]
HAARLEM S DAGBLAD
Uitgave 'Lourens Costex Maatschappij voor
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V. HoofdredacteurROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72Vs.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buiten Spaame 12
Telefoon 'Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132. 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230
ADVERTENTIëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid 2000.—, overlijden 400.—, verlies van hand, voet of oog 200.—, beide leden duim 100.—, één lid duim 50.alle leden wijsvinger 60
één of twee leden wijsvinger ƒ25.—, alle leden anderen vinger 15—, één of twee leden anderen vinger ƒ5.—, arm- of beenbreuk ƒ30enkelbreuk ƒ15.—, polsbreuk ƒ15.—. 1 r c
Nog afzonderlijke verzekering voor aibonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. ITJiiJiLJN 14 1 AUiJNA b.
Het ballet der millioenen wordt weer uitge
voerd in het Britsche Lagerhuis en de Jooss
van dit gezelschap, Neville Chamberlain, heeft
het voor het laatst geleid. Want binnenkort zal
hij Stanley Baldwin opvolgen als premier en
dus aftreden als Kanselier van de Schatkist.
Zijn zesde en laatste begrooting is tevens de
hoogste die hij ooit heeft ingediend. Het to
taal der uitgaven is geraamd op achthon
derd drieëntachtig millioen pond. Ik laat u
gaarne over dit eens even in Hollandsehe gul
dens om te rekenen. Dan komt u er vanzelf
toe het even te bepeinzen. Onze staatsbegroo-
ting is een peuleschilletje vergeleken bij de
Britsche. En zelfs is zij klein van omvang, in
haar geheel, als men haar vergelijkt met de
Britsche militaire uitgaven wier totaal op deze
begrooting tweehonderd achtenzeventig mil
lioen pond bedraagt. Dat is meer dan viermaal
zooveel als ons geheele staatsbudget!
Zonder belastingverhooging ging het natuur
lijk niet meer. Derhalve heeft Chamberlain
een verhooging van de inkomstenbelasting van
23y2 tot 25% in zijn budget opgenomen. Ik
snerk daarbij op dat de Britsche onbelastbare
aftrek van het inkomen zeer hoog is, met kin
deraftrek stijgend tot 250 pond, zoodat alle
arbeidersinkomens, die der onderwijzers en die
van vele andere bescheiden-gesitueerde wer
kers onbelast zijn. Het Britsche belastingstelsel
.wijkt sterk van het onze af ofschoon ook in het
onze sterke progressie wordt toegepast. Verder
heeft Chamberlain een door niemand verwach
te nieuwe belasting ingeluid, n.l. „de Nationale
Defensie-Bijdrage", die geheven wordt op
overwinsten van bedrijven. „Overwinst" wordt
aangenomen als eenig bedrijf meer dan twee
duizend pond winst gemaakt heeft, zoodat al
leen een aantal kleine bedrijven buiten de
nieuwe belasting zal vallen. En dan is men er
nog lang niet: de gewone belastingramingen
zijn erg optimistisch verhoogd en voor defen
sie moet de defensie-leening gedurende vijf
jjaar tachtig millioen pond per jaar bijpassen.
De gevolgen van deze leening zijn voor het na
geslacht.
Chamberlain zelf heeft het aspect van zijn
begrooting „jammerlijk" genoemd. Geen won
dei*. Het geval herinnert levendig aan de be
grootingen uit den oorlogstijd. De belasting
op overwinsten en wijlen de „oorlogswinstbe
lasting" lijken trouwens als broertje en zusje
op elkaar. Het putten van enorme bedragen
uit een defensieleening is daarbij, uit nuchter
zakelijk oogpunt beschouwd, een fatale metho
de. En dan behoeft men maar even na te den-
ken om te beseffen, hoe de nieuwe belas
tingen de volkswelvaart zullen teisteren. Dit
betreft niet alleen de menschen met goede
inkomens maar de geheele bevolking, want als
,(over een jaar) de overwinst-belasting in volle
werking treedt zal. dit over de geheele linie
leiden tot verminderde dividend-uitkeering
van bedrijven. Aangezien nu in Engeland
zoowel aandeelen als obligaties veelal in zeer
kleine coupures worden uitgegeven wordt de
kleine belegger, lees spaarder, daardoor direct
getroffen. Dit beteekent een algemeene ver
mindering van koopkracht en ook een vermin
dering van de opbrengst der inkomstenbelas
ting, die de regeering nu nog zoo optimistisch
hooger durft ramen. Chamberlains opvolger
zal het volgende jaar wel genoodzaakt zijn tot
een veel lagere raming.
Onze Londensche correspondent meldt „dat
niemand deze begrooting welkom kan heeten".
En gelijk heeft hij, al heeft de Labour Party
den minister toegejuicht omdat de nieuwe las
ten grootendeels op de hoogere inkomens val
len. Op den duur blijft het daarbij immers
niet. Ook de toekomstige kansen op hooger
loonen schijnen nu wel uitgesloten.
Dergelijke politieke toejuichingen, even
als de politieke teleurstelling van Chamber
lains conservatieven aanhang, hebben in
den grond der zaak geen beteekenis en hou
den slechts verband met de wijze waarop
de nieVdoordenkende, oppervlaikkig-rede-
neerende „man in the streef' zoo'n nieuwe
begrooting ontvangt. Hij meent dat hij er
igoed afgekomen is. Het zal hem leelijk tegen
vallen. Als een staat financieel boven zijn
stand gaat leven wordt daardoor onvermij
delijk de geheele bevolking getroffen. En
het „sluiten" van deze begrooting is maar
schijn.
Natuurlijk zijn de andere groote mogend
heden er financiëel vooral niet beter aan toe.Het
heele gezelschap leeft ver boven zijn finan-
ciëele capaciteit op een wijze, die een kleine
staat (Nederland b.v.) zelfs niet zou kunnen
toepassen omdat zijn buitenlandsch crediet
het eenvoudig niet toelaat.
Deze wilde millioenen-dans der groote mo
gendheden, waarin nu ook Engeland zich heeft
■laten meesleuren, beduidt in wezen niets
anders dan opoffering van de volkswelvaart
aan den dolzinnigen bewapeningswedloop, die
op zijn best tot een ontzettende verarming en
op zijn slechtst tot den oorlog leidt.
Een eindpunt in den wedloop is alleen te be
reiken door internationaal overleg, gevolg van
terugkeer van het gezonde verstand en....
hopelijk, maar bovendien noodzakelijk..., van
Het woord is aan
Feuchtersleben:
Wat men krachtig hoopt,
dat gebeurt. Een vermetel
woorddat echter wonder
baarlijk troost.
Kon. Holl. Lloyd.
Accoord 'in de surséance gehomologeerd.
AMSTERDAM, 21 April. De rechtbank
homologeerde vandaag het accoord in de
surseance van den Koninklijken Hollandschen
Lloyd.
Spaansche regeeringstroepen
Toledo binnengedrongen?
Alleen militaire verdedigers zouden zicli nog
in de stad bevinden.
MADRID, 22 April (Havas-A.N.P.) De ar
tillerie van de regeering blijft Toledo beschie
ten. De opstellingen van de artillerie zijn zoo
gekozen, dat kruisvuur kan worden afgegeven.
De voorhoede van de regeeringstroepen is
de eerste huizen der stad binnengedrongen en
huis voor huis wordt de stad veroverd. In de
stad bevinden zich alleen nog de militaire
verdedigers.
Het meest door het vuur getroffen zijn het
postkantoor, het bisschoppelijk paleis en de
arena, welke door de opstandelingen in een
waar fort is herschapen.
LoonsveiTiooging bij Ned. Dok
Maatschappij.
Woensdagmiddag is in Amsterdam een con
ferentie gehouden ter bespreking van de ar
beidsvoorwaarden van het personeel, werk
zaam bij de Nederlandsche Dok Maatschappij
te Amsterdam.
Na een bespreking, die eenige uren duurde,
was als resultaat bereikt, dat de directie zich
in de eerste plaats bereid verklaarde tot een
algemeene loonsverhóoging voor het geheele
personeel.
Boven deze algemeene loonsverhooging wer
den eenige extra-verhoogingen vastgesteld
voor verschillende groepen en voor jonge ar
beiders, die gedurende de crisisjaren ten
achter waren geraakt. Daarbij werden de on
derlinge verhoudingen, die vroeger tusschen
enkele groepen speciaal in den scheepsbouw
bestonden, hersteld.
Ook voor wie niet zoo heel modern is
hebben wij een enorme keuze ge
zellige, warme behangsels voor intie
me, behaaglijke kamers. Onze prijzen
zijn geweldig laag. in de eenvoudige
zoowel als in de betere behangsels.
H.M.Bakker,Cen.Cronjestr.135,Tel.11657
(Adv. ingez. Med.)
pag.
Te Alkmaar is Woensdagmiddag een over
kluizing ingestort. 3
De „Andra"-bemanning zou op weg naar
ons land zijn. 3
Te Oversckïe is gisteren een zieken
auto over den kop geslagen 3
De Emmabloemcollecte te Haarlem, Bloe-
mendaal, Overveen en Aerdenhout
heeft bijna f 800 minder opgebracht
dan een jaar geleden. 3
Dr. Colijn heeft een commissie ingesteld
om te beraden, welke maatregelen noo-
dig zijn om nadeel in burgerlijke be
trekkingen door het vervullen van den
dienstplicht te voorkomen. 3
Een bombardement op het centrum van
Madrid heeft vele slachtoffers gc-
eischt. 4
De Belgische Kamer aanvaardt de wet
op de devaluatiewinst. 4
Goering zou met een geheime opdracht
naar Italië vertrokken zijn. 4
Samenwerking tusschen Haarlem en
Heemstede? 6
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Millioenendans. 1
Onze Indische Luchtpostbrief 3
Langs de Straat: Salomo's oordeel. 3
Van onzen Berlijnschen correspondent:
De kegelsport in het Derde Rijk. 4
II. D. Vertelling: Een tragedie. 6
M. V.: Birma, e ensprookjesland. 7
Van den Abeelen: Een dag uit het leven
van een „vliegenden dokter". 7
G. J. Kalt: Uitvoering door leerlingen
van „Toonkunst*'. 7
Voor de Vrouw 10
K. Rauwerda: Geluk is: anderen geluk
kig maken. 13
Ineke Veenhoven: Zwitsersclie reisin
drukken. 13
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen. op 0|
Menschelijker behandeling der
Abessynische gevangenen verzocht
Beroep op den Volkenbond.
(De Japanner Son, die op de Olym
pische Spelen te Berlijn den Ma
rathonwedstrijd heeft gewonnen,
is benoemd tot -professor in de
literatuurgeschiedenis aan een
Japansche universiteit.)
U ziet het, wanneer u dit nieuws hebt
gelezen,
Bouw niet al te vast op spreekwoordlijk
terrein,
Het blijkt toch geen Meden- en Perswet
te. wezen,
Dat hardloopers persé ook doodiloopers zijn.
Wij hebben dit trouwens wel altijd geweten,
Maar hier is een prachtig bewijs met
dien Son,
Reeds binnen een jaar op d'Olympus gezeten,
Nadat hij d' Olympischen Marathon won.
Als winnaar is hij van de loopbaan gekomen,
Zijn beenenprestatie is juichend ge-loofd,
Toen heeft hij een andere richting genomen,
En koos zich een loopbaan, gericht op het
hoofd.
Dat zal een verandering zijn in zijn leven,
Want ook al bewijst men hem verder wel eer,
Geen menigte zal hem ovaties meer geven,
Geen pers van de wereld verheerlijkt hem
meer.
Zijn kleeding zal meer dan een tricootje
wezen,
Een niet meer sportief, maar een plechtig
gewaad,
De hardloopers zullen hem verder niet
vreezen,
Misschien de studenten, dat kan ook geen
kwaad.
Wij lezen van sportlui die „prof" zijn
geworden,
Wel vaker, dat komt bijna dagelijks voor,
Maar in dezen vorm kwam 't nog niet aan
de orde,
Hij offert er zijn amateurschap niet door.
De sport heeft wel recht, zich op hem te
beroemen,
De man, die zoo juist nog den Marathon won
En dien ze daarna tot professor benoemen,
Brengt eer aan het land van de Rijzende
Son.
P. GASUS.
EERST NAAR UW OOGARTS
DAN NAAR UW OPTICIEN:
RIJKSSTRAATWEG 6 BIJ HET SOENDAPLEIN
(Adv. Ingez. Med.)
een hooger besef van de roeping van den
mensch in dit leven. Ik geloof dat inderdaad
hooger inspiratie, dan thans nog de volken en
hun leiders bezielt, zich zal moeten doen gel
den om dezen wilden ren naar den ondergang
te stuiten. En waarom zou men daarop niet
mogen hopen?.... ja die zelfs, in zulk een
verdwazings-crisis, mogen verwachten?
R. P.
Japansche haringvloot door
typhoon overvallen.
Vele visschers vonden den dood in de golven.
TOKIO, 22 April (Reuter/A.N.P.) De Ja
pansche haringvloot is door een typhoon ge
teisterd, terwijl zij aan het visschen was in de
zee van Ochotsk aan de Zuidwestkust van Sa-
chalin. 47 visschers zijn om het leven geko
men, terwijl nog 57 worden vermist. Men vreest,
dat een aantal der vermisten om het leven is
gekomen.
De beide schoolschepen der Duitsclie marine „Gorch Fock" en „Horst Wessel"
hebben Kiel verlaten voor een oefenreis van eenige weken.
LONDEN, 22 April. (Havas.) Verscheidene
parlementsleden en de dekens van Canter
bury, Rochester en Winchester hebben een
verzoekschrift gezonden aan den secretaris
generaal van den Volkenbond, Avenol, waar
in den Bond verzocht wordt pressie uit te
oefenen op de Italiaansche regeering om de
Abessynische krijgsgevangenen „menschelij
ker" te behandelen.
Afschriften van dit verzoekschrift zijn ge
zonden naar den koning van Engeland, den
hertog van Gloucester, den minister-president
de aartsbisschoppen van York en Canter
bury en aan de ministers van buitenlandsche
zaken van alle staten, leden van den Vol
kenbond,
Een brug, die dienst moet doen bij de wereldtentoonstelling te Parijs,
is bij liet opbouwen ingestort.
Kring van luchtlijnen om de wereld
gesloten.
De luchtlijn San FranciscoManilla verlengd
tot Hongkong.
Woensdag 21 April is de kring van
luchtlijnen om de wereld geheel gesloten. De
luchtlijn over den Stillen Oceaan der Pan
American Airways San Francisco-Honoloeloe-
Midway-Wake IslandGuamManilla is
met ingang van dien datum officieel verlengd
tot Hongkong, waar aansluiting wordt verkre
gen op de Engelsche luchtlijn naar Penang,
dat o.a. ligt op de Indië-route der K. L. M-
vliegtuigen, die post en passagiers naar West-
Europa brengen. Te Frankfort aan den Main
krijgt men aansluiting op den Zeppelin-dienst
naar New-York, dat door verschillende lucht
lijnen met San Francisco verbonden is.
De „China-Clipper" der P. A. A., die Woens
dag uit San Francisco vertrok, is de eerste
vliegboot, die in regelmatigen dienst van Ma
nilla doorvliegt naar Honkong, waar zij op 26
April aankomt.
STAKINGSONLUSTEN IN DEN STAAT
MAINE.
LEWISTON (Maine), 22 April (Havas).
Acht compagnieën nationale garde zijn naar
Lewiston en Auburn gezonden, waar straat
gevechten zijn geleverd tusschen stakers en
werkwilligen in de schoenindustrie. De Garden
verspreidden door middel van traangasbom-
men eenige duizenden personen, die verzameld
waren om de twee van de 19 fabrieken waar
gestaakt wordt.
JUBILEUM BIJ DE FIRMA JOH.
ENSCHEDé EN ZONEN.
Vandaag was 't 50 jaar geleden dat de heer
L. Vroom, snelpersdrukker bij de firma Joh.
Enschedé en Zonen in dienst trad.
's Morgens is de jubilaris door een commissie
uit het personeel van huis afgehaald en is
hem een cadeau overhandigd.
Namens de directie is de jubilaris toege
sproken door mr. Joh. Enschedé, die hem de
medaille in brons overhandigde, verbonden
aan de Oranje Nassau-orde, welke den jubila
ris door H.M. de Koningin is verleend. Verder
werd den heer Vroom een enveloppe met in
houd aangeboden en kreeg hij vele bloem
stukken.
Den verderen dag brengt de heer Vroom
in huiselijken kring door en ook hier zullen
zeer velen ongetwijfeld van de gelegenheid
gebruik willen maken den jubilaris geluk te
wenschen.
Een tunnel onder het Spaarne?
„Het zou veel te duur worden" zegt een
deskundige.
De heer J. C. J. Schol te te Haarlem schrijft
ons:
Nu blijkens mededeelingen in uw blad
het voornemen bestaat in de naaste toekomst
een brug over het Noorder Buiten Spaarne te
genover de Zaanenlaan te bouwen, zou ik aan
de autoriteiten in overweging willen geven
daar in plaats van een brug een tunnel te
bouwen. Daarvoor zijn mijns inziens veel ar
gumenten aan te voeren. De kosten zullen
wel niet veel hooger worden, misschien wordt
een tunnel iets duurder, maar de gemeente zou
zich de uitgaven van loonen aan brugwach
ters besparen. Bij een tunnel is geen perso
neel noodig, want de pompen voor de lucht-
verversching werken automatisch. De scheep
vaart ziet liever een tunnel dan een brug,
want een brug geeft oponthoud en er moet
bruggengeld betaald worden. De Zaanenlaan
is lang genoeg om een behoorlijke inrit voor
den tunnel te maken. De Spaarndamscheweg
zou natuurlijk met een viaduct den tunnel
moeten kruisen.
Het voordeel van een tunnel is ook dat het
mooie vrije gezicht op het Spaame behou
den blijft. Als er een brug zou komen wordt
het landschap zeker minder fraai, dit bewijst
de Buitenrustbrug aan het Zuider Buiten
Spaame.
Nu er zooveel gedaan wordt voor de ver
betering van de wegen voor het snelverkeer
is een tunnel te verkiezen boven een brug.
Hoe denken B. en W. over dit plan, hoe de
Verk eerscommissie, hoe de Schoonheids
commissie, hoe de schippersvereniging
„Schuttevaer"?
Vooral nu Haarlem ln de nabijheid van
het Noorder Spaarne een haven gaat maken
is er nog meer voor te zeggen om een tunnel
te verkiezen boven een brug.
Tot zoover deze lezer.
Wij hadden over de quaestie een onderhoud
met een deskundige. Deze deelde ons mede,
dat dit punt zeker niet in aanmerking kan
komen voor het maken van een tunnel. Tun
nels worden alleen gemaakt op punten waar
een druk scheepvaartverkeer belemmering
van een brug ondervindt en waar het verkeer
herhaaldelijk gestremd wordt door de voorbij
varende schepen. Maar de scheepvaart in het
Spaame heeft niet zóóveel te beteekenen. Bo
vendien zou een tunnel zeker 5 maal zooveel
duurder worden als een brug. In het alge
meen komen tunnels wel niet veel duurder
dan bruggen, maar dat komt omdat de bereke
ningen gebaseerd zijn op de kosten voor
bruggen die 25 Meter of meer boven de
waterspiegel moeten liggen. Zoo'n hooge brug
aan het Spaame is natuurlijk absoluut niet
noodig omdat er geen bezwaar bestaat om er
een bascule brug van te maken zooals aan het
Zuider Buiten Spaame.
Zou een tunnel het stadsbeeld minder scha
den dan een brug? Deze deskundige meent
van. niet, want men moet bedenken dat de
Zaanenlaan bij een tunnelbouw verknoeid
zou worden door het maken van den inrit
voor den tunnel.
De voorsteller zoo besloot deze deskun
dige onderschat de bezwaren die er zouden
komen als men op dit punt een tunnel wil ma
ken, terwijl hij de voordeelen van zoo'n tunnel
overschat.
