COUPONS RZDN DINSDAG 4 MEI 1937 HA ARE EM'S DAGBEAD 6 Streekontwikkeling en bevolkingsbeweging. In Zuid-Kennemerland. In het Meinummer van „Publieke Wei-ken", officieel orgaan van de Vereeniging van Di recteuren van Gemeentewerken, Openbare werken, Bouw- en Woningtoezicht en Woning- dienst echrijft Ir. P. Ottevangers, ingenieur van Openbare Werken te Haarlem, over de streekontwikkeling en bevolkingsbeweging in Zuid-Kennemerland. De schrijver vestigt er de aandacht op dat deze streek geworden is tot centrum van ver keer en van industrie, tevens recreatie- en fo- rensengebied. De groei van de streek had aan vankelijk langzaam, later sneller plaats. Woon de in 1830 in Zuid-Kennemerland ruim 1 pCt. van de Nederlandsche bevolking, in 1930 was dat percentage al tot ruim 2,5 gestegen. Na 1900 komt de groote bevolkingstoeneming van deze streek niet meer voor het grootste deel de stad Haarlem, maar in toenemende mate de omliggende gemeenten ten goede. De toe nemende beteekenis van Velsen en de afne mende van Haarlem komen in dit verband duidelijk tot uiting. De jaarlijksclie bevolkingstoeneming be draagt de laatste 10 jaar voor Haarlem circa 2000, voor de geheele streek ongeveer 51)00. Voor Haarlem bestaat die toeneming voor de helft uit een geboorte-overschot, dat sinds 1900 constant is en voor de andere helft uit een vestigingsoverschot. Voor de streek in haar geheel is echter de vestiging van grooter importantie; daar bedraagt n.l. het geboorte overschot slechts 36 pCt. van de totale toe neming. Daarbij komt, dat zich jaarlijks meer Haar lemmers in de omringende gemeenten vestigen, dan er uit die gemeenten naar Haarlem ver trekken. Als demografische bijzonderheid van de Haarlem omringende gemeenten kan het vol gende worden vermeld: Heemstede en Bennebroek gedragen zich in demografisch opzicht als Haarlem; Heemstede heeft de laatste decennia belangrijke vesti gingsoverschotten. Bloemendaal met zijn groot contingent welgestelden, zijn renteniers en zijn provinciale gestichten is een gemeente, die uit zichzelf geen levenskracht heeft; sinds 1865 is er n.l. een sterfte-overschot. Het Bloemen- daalsche geboortecijfer is van 6—15 lager dan dat van Haarlem, terwijl het sterftecijfer een zelfde bedrag hooger is. De groei dezer ge meente heeft uitsluitend plaats door vesti gingsoverschotten. Zandvoort was vroeger een zeer vruchtbare gemeente; het geboortecijfer bewoog zich tot voor kort op een veel hooger niveau dan het Haarlemsche cijfer, zelfs kwam het in de vorige eeuw wel boven de 50 uit en was het gemiddeld aantal kinderen per hu welijk soms meer dan 8! Sinds er echter een vestigings-overschot kwam en Zandvoort een forensengemeente werd, is er in demografisch opzicht weinig verschil meer met Haarlem. Een zeer sterken groei, het werd hiervoor reeds opgemerkt, heeft de gemeente VelSen. De groei dezer gemeente hield nauw verband met haar economische ontwikkeling; elke nieuwe industrievestiging bracht weer vestigingsover schotten met zich mee. Evenwel kenmerkt Velsen zich ook door een voortdurend groot geboorte-overschot. Dat het geboortecijfer zich steeds op een veel hooger en het sterftecijfer op een lager niveau beweegt dan de gelijk soortige cijfers voor de overige tot de be schouwde streek behoorende gemeenten, wijst er wel op, dat de jongere leeftijdsgroepen in deze werk-gemeente altijd sterk vertegen woordigd zijn. Wat dat betreft vormen in de mografisch opzicht Bloemendaal en Velsen eikaars antipoden. Het volgende staatje geeft een overzicht van de bevolking, die op het eind der 20e eeuw in Zuid-Kennemerland mag verwacht worden: Bevolking Bevolking eind 20e eeuw op 31 Dec. Meest waar- Gemeente 1935 schijnlijk Minim. Maxim. Haarlem 131.257 220.000 195.000 249.000 Heemstede 17.870 33.000 27.000 47.000 Bloemendaal 15.880 29.000 20.000 41.000 Bennebroek 2.609 4.000 3.000 7.000 Zandvoort 9.120 18.000 15.000 23.000 Velsen 45.185 104.000 76.000 150.000 Zuid-Kennemer land 221.921 408.000 336.000 517.000 De schrijver komt tot de volgende conclu sie: Hoewel nog een belangrijke bevolkingsaan was voor deze streek verwacht mag worden en dus de bestaande bebouwingskernen zich nog aanmerkelijk zullen uitbreiden, behoeft deze uitbreiding toch niet in die mate te geschieden dat het vele natuurschoon, waaraan Zuid- Kennemerland zoo rijk is, er aan opgeofferd moet worden. Gezien de dubbele beteekenis, die deze streek door haar rijkdom aan na tuurschoon heeft, n.l. als woonoord en als recreatie-gebied, o.a. voor Amsterdam, is het van het hoogste belang, dat de nog te ver wachten belangrijke gemeentelijke uitbrei dingen in harmonie met het landschap zullen plaats hebben. Het opstellen van een streek plan, waarbij met de veelheid van belangen, die zich hier voordoen, rekening gehouden wordt, is dan ook voor een harmonische ont wikkeling van deze streek zeer gewenscht. „DE OOSTHOEK". Bovengenoemde vereeniging geeft op Zater dag' 8 Mei in café-rest. „Dreefzicht" haar slui tingsavond van dit seizoen. Deze zal bestaan uit een cabaretavond, waar aan medewerking zal worden verleend door Johny Rovo, humorist-conférencier, Wiesje ooihoven, soubrette, het muzikale trio J. van Oosten, J. Wijnands en J. Kuiper en „The Funny Players". De avond wordt met een bal besloten. PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE RADIOCENTRALE OP WOENSDAG 5 MEI 1937. Programma I: Hilversum I. Programma II: Hilversum II. Programma III: 8.00 Keulen. 9.20 Pauze. 10.05 Londen Regional. 12.05 Vlaamsch Brus sel. 1.20 Parijs Radio. 1.50 Keulen. 2.20 Diver sen 2.35 Londen Regional. 3.50 Keulen. 5.20 Londen Regional. 6.20 Keulen. 7.20 Vlaamsch Brussel (of diversen). 9.20 Rome (of diver sen). 10.20 Berlijn, 11.20 Danmarks Radio. Programma IV: 8.00 Vlaamsch Brussel. 8.20 Pauze, 9.35 Droitwich. 1.25 Londen Regional. 2.15 Droitwich. 5,35 Fransch Brussel. 6.20 Droitwich. 8.40 London Regional. 9.20 Fransch Brussel. 9.30 Droitwich. 11.20 Diversen. Programma V. 8.00—7.00 Diversen. 7.00 Eigen gramofoonpiatenconcert: Dansmuziek: 1. Chinese Laundry Blues. 2. Heebie Jeebies. 3. Alone. 4. Someone stole Gabriels Horn. 5. The blues with a feelin' 6. My future just gandy passed. 7. Strange blues. 8. Lazy River. 9. Mu- chacha. 10. Alexanders Ragtime Band. 11. Sensation. 12. Black Coffee, 13. Misty Mor ning. 14. Dinah, 15. The sunset trail. 16. Ol' Man River. 17. The Lady in Red. 18. Shoe ghine boy. 8.00—12.00 Diversen. Haarleinsclie Gemeenteraad. Benoeming van een nieuw lid. De voorzitter van het Centraal Stembureau voor de verkiezing van de leden van den Raad der gemeente Haarlem maakt bekend, dat van heden af ter secretarie der gemeente, bureau Burgerlijke Stand, Bevolking en Verkiezingen, Zijlstraat No. 70, voor een ieder ter inzage is nedergelegd zijn besluit tot benoemd-verkla ring van den heer A. G. C. Engelgeer als lid van den gemeenteraad, noodzakelijk geworden door het overlijden van den heer W. Rooden- burg. NED. NATUURHISTORISCHE VEREENIGING. Excursieprogramma. De afdeeling Haarlem en omstreken van de Ned. Natuurhistorische Vereeniging brengt op Zaterdag 8 Mei een bezoek aan de kweekerij der N.V. C. G. van Tubergen te Haarlem. Op Maandag 17 Mei (2en Pinksterdag) wordt een ochtend-excursie naar Elswout gemaakt, waartoe om 9.30 uur aan de poort van Elswout verzameld wordt. Uitbreiding Wasscherij „Klever park". Het is nu zestien jaar geleden, dat de heer Tijssen, de eigenaar van de bekende Stoon Wasch- en Strij kin richting „Kleverpark" op den hoek van de Santpoorterstraat en de Aelbertsbergstraat, een klein wasoherijtje in dit hoekhuis overnam. Dit was voor den heer Tijssen, die toen slechts 23 jaar was, een heel waagstuk, want hij was bloembollen- kweeker van zijn vak. Hij dacht echter: „wie niet waagt, die niet wint" en hij heeft ge wonnen. Hij kreeg het vertrouwen van zijn klanten en na een jaar zich met dit kleine wasscherijtje beholpen te hebben, waagde hij wederom een grooten stap: hij breidde zijn zaak uit, wat gepaard ging met het aan schaffen van nieuwe machines. Het ging toen steeds crescendo. In 1929 kocht de heer Tijs sen er drie belendende perceelen in de Ael bertsbergstraat bij, want het aantal klanten werd steeds grooter. Ook toen werden nieuwe machines in het bedrijf genomen. Maar nu heeft de heer Tijssen den knoop doorgehakt. Wederom kocht hij er vier per ceelen bij, die verbouwd en bij het bedrijf gevoegd werden. Maandag heeft hij een 32 vaks waschmachine in gebruik genomen en nog een dubbefl-veerenden mangel besteld. Er is een nieuwe waterreiniging bij gekomen, die 25 kuib. meter gezuiverd water per urn- geeft. Alles loopt automatisch op transport banden. Met den groei van de zaak hield ook de toeneming- van het personeel gelijken tred. De heer Tijssen begon het bedrijf met twee meisjes, thans heeft hij 48 personen in dienst De aanhouder heeft dus ook hier gewon nen. Het geheele waschproces in deze inrichting staat onder voortdurende controle van het laboratorium. T. P. Virudy te Gouda. Elike maand is een ingenieur een vollen dag aan weziig om alles te controleeren. De klanten kunnen er dus verzekerd van zijn, dat hun wasch goed behandeld wordt. D. H. ROODHUYZEN Co. n.v. MAKELAARS SUIKER RUBBER - KOFFIE.. CACAO per contract Amsterdamsche Liquidatiekas N.V. MORGEN LAATSTE DAG WOLLEN-, ZIJDEN-, KUNSTZIJDEN- EN WASSTOFFEN '(jjïïïodehuisl (Adv. Ingez. Med.) DE QUAESTIE WEUSTINK—POSTHUMUS. De heer S. N. Posthumus heeft een uitvoe rige nota aan den raad gericht over de beken de quaestie die hij in den raad met den heer H. Weustink heeft gehad. Hij meent daarin verschillende fouten te kunnen aantoonen in cijfers die de heer Weustink in den raad heeft genoemd. Tenslotte schrijft de heer Posthumus: „Ondergeteekende stelt zich beschikbaar voor elke discussie over deze nota, voor elke commissie van onderzoek, hoe ridicuul zoo een voorstel van een eere raad of onderzoek door B. en W. ernstige menschen dan ook toe schijnt voor zulk een onbelangrijke zaak. Hij heeft zijn woorden in de raadsvergaderingen in alle kalmte gebezigd, de officieele notulen, waarin hij geen enkele correctie, aanvulling of bekorting aanbracht, zijn z.i. beknopt, maar juist. Hij handhaaft zijn woorden in eerste instantie gesproken: „Dat hij in cijfers door den heer Weustink gegeven in den laat- sten tijd niet zooveel vertrouwen meer stelt". „Dat h ij die in elk geval vooraf moet zien en bestudeeren om er later over te spreken". Als ook zijn woorden m tweede instantie DAM 2o Telefoon No. 30012-31012 AMSTERDAM-C. Beuri Ni. 2. Telef. 30012 - Telegramadres: CARLOS-AMSTERDAM M (Adv. Ingez. Med.) „Dat hij zich de vrijheid voorbehoudt, als er door den heer Weustink cijfers en gege vens worden genoemd, deze eerst te onder- 2?oeken alsvorens hij er op antwoordt". Hij heeft dan ook na de raadsvergadering van 23 Januari 1936 over deze zaak verder gezwegen, omdat het hem na serieus onder zoek en toetsing van de statistiek door den heer Weustink gegeven, gebleken was dat hij in zijn persoonlijk sober antwoord als man van eer gegeven, niet onjuist was geweest en dus niets meer had te getuigen of terug te ne men. De persoonlijke liefhebberij van den heer Weustink mogelijke zakelijke discussie tot „een persoonlijk feit" te degradeeren, ook al geschiedt dat met toestemming van den voor zitter van den Raad verleidt hem niet dien weg te volgen. Wel zal de heer Weustink moe ten berusten, als hij zich op het glibberige pad van de statistiek waagt, in het feit, dat ondergeteekende zijn statistieken niet voet stoots aanvaardt. Aan die vrijheid zal ook de Raad niet tornen. Wie meent, dat het schrijven en lezen van deze npta tijdvermor sen is voor deze zaak. die bedenke daarbij, dat niet i k het heb gewild maar „tu l'as voulu, Dandin"." Or. J. W. Lindenbergh verlaat Haarlem. Men schrijft ons: Zooals men uit een bericht in dit blad ge zien zal hebben heeft dr. J. W. Lindenbergh de praktijk neergelegd. Velen, zeer velen zien Dr. Lindenbergh met leedwezen vertrekken; wij weten dat het den wensch van vele patiënten is, aan Dr. Lindenbergh als blijk van hun groote waar deering voor hem en als herinnering aan het vele goede werk, dat hij in Haarlem heeft gedaan,, iets van blijvende waarde mede te geven. Natuurlijk is hiervoor geld noodig; daarom richten wij ons tot de lezers, met het verzoek om indien zij met het gestelde doel sympathiseer en, een bijdrage te zenden aan één der onderstaande adressen of te gireeren op postrekening 52 Haarlem-Noord, met dui delijke vermelding van naam en adres. Elk bedrag, hoe klein ook, is welkom, want vele kleintjes maken een groote; mocht men niet in staat zijn, een bijdrage te brengen, dan kan men een kaartje met naam en adres zenden; het comité is gaarne bereid, de bij drage te halen. Het comité is reeds, druk bezig, bijdragen in te zamelen; men is echter bevreesd dat vele tientallen patiënten, die gaarne een bijdrage voor dit doel beschikbaar willen stellen, ver geten zouden worden. Daarom is plaatsing van dit stukje in ons blad verzocht, aangezien dit de eenige weg is;, om alle patiënten te bereiken. Het comité bestaat uit: mevr. P. M. Klijnv. d. Haak. Gen. de la Reijstraat 71; mevr. A. van Eyk—Handgraaf, Spaansche- vaartstraat 27; mevr. S. SpijkerKïon, Spaan- schevaartstraat 11; mevr. Ebskampvan Jaarsveld; Pegasusstraat 58; mevr. Rietman - Nijhuis, Pegasusstraat 52; de heer D. H. Kuyt, Pegasusstraat 75. Aan eventueel reeds be staande comité's wordt verzocht, zich hierbij aan te «luiten. DE ETALAGEWEDSTRIJD. Bij den uitslag van den etalagewedstrijd, welke gisteren in ons blad werd opgenomen, stond onder de prijswinnaars de firma Mooy Rijksstraatweg 8 vermeld. Men leze hier firma Hooy. De Exotische geur door J. P. BALJé. IK kan me niet herinneren, ooit een pret tiger, rustiger vacantietijd met mijn vriend Jack O'Neill, den bekenden En- gelschen detective, dien ik jaren gele den in Vlissingen heb leeren kennen, te hebben doorgebracht, dan die eerste week in Ziirich. We hadden het er eens echt van ge nomen, heerlijk geluierd en ons bruin laten branden op het meer. Nog een week zouden we er blijven, maar het zou te mooi geweest zijn, als ook die zoo ongestoord verloopen was. Het begon dien avond, toen we nog heel laat een glaasje bier dronken in den tuin van het „Bauschanzli" aan de Limmat, dicht bij het meer. Het was een warme dag geweest, en we zaten zoo'n beetje te droomen, ter wijl het strijkje een Weensche wals speelde er zijn inderdaad nog strijkjes, die dat doen! toen ik plotseling merkte, dat Jack's aandacht door iets getrokken werd. De speurder was in hem ontwaakt! Een electri- sche booglamp scheen hem recht in het ge zicht. en aan de glans in zijn oogen had ik het gemerkt. Hij bewoog op z'n stoel heen en weer en snoof een paar maal. „Is er iets, Jack?" vroeg ik. Hij maakte een afwerende beweging met de hand. „Ruik eens goed", zei hij zacht, „maar doe het niet opvallend". Verwonderd deed ik. wat hij zei. Er was niets bijzonders. Tenzij hij de parfumgeur bedoelde, vermoedelijk afkomstig van de da me, die een paar tafeltjes verder zat. „Parfum?" vroeg ik. Hij knikte. „Rook je ooit eerder zoo'n bij zonder parfum? Vind je het niet een zeer eigenaardige geur?" Nu hij mij er op attent maakte, viel het me ook op. Het was een exotische geur. zoo als ik nooit tevoren geroken laad. Er was iets zwoels, iets ondefinieerbaars in, iets geheim zinnigs, zou ik bijna gezegd hebben. „Sssst!" kwam Jack O'Neill opeens, en hij gaf me een wenk. Ik zag, dat de vrouw was opgestaan en dat haar begeleider den kellner betaalde. Even later passeerden zij ons ra kelings. Ik zag, dat de detective de vrouw scherp opnam. Toen ze den tuin verlaten hadden, kreeg hij plotseling haast. Hij re kende af, en snel gingen ook wij heen. We hadden gelukongeveer veertig meter voor ons uit zagen we het paar loopen. Ze hadden geen taxi genomen en gaven blijk baar de voorkeur aan een nachtelijke wan deling. In de Bahnhofstrasse verdwenen de wan delaars in een hotel. We liepen door naar ons eigen hotel. Jack O'Neill was niet spraak zaam, en pas toen we op zijn kamer zaten, verklaarde hij mij zijn nieuwsgierigheid. „Die exotische geur heb ik éénmaal te voren nog eens geroken", verklaarde hij mij" en dat is drie maanden geleden. Het was in Shanklin op het eiland Wight, in de kamer van een klein hotel, waar iemand vermoord was. Toen was die geur me al opgevallen als iets zeer bijzonders, hoewel hij slechts flauw tjes in het vertrek hing. Is het een wonder, dat ik nu nieuwsgierig ben naar degeen, die deze geur hier in Zürich verspreidt? Wantde dader is nooit gevonden". „Je bedoeltdat je die vrouw voor de moordenares van Shanklin houdt?" vroeg ik in spanning. Er kwam een meerderheidsglimlachje om Jacks mond. „Beste jongen", zei hij, „niet zoo haastig. Ik moet natuurlijk die mogelijkheid onderzoeken en morgenochtend trek ik er voor dag en dauw op uit, maar om zoo vlug tot jouw conclusie te komen, dat is wel wat voorbarig". Ik slaakte een diepe zucht. „Zooiets vrees de ik al", klaagde ik, „onze rust is dus weg. Ik zal m'n fortuin alleen moeten zoeken". Opnieuw verscheen er een breede glim lach om Jack's mond. „Dit is een kans, om mijn échec van drie maanden geleden ongedaan te maken", zei hijï „en ik zal zeker niets nalaten, om dat te doen. Intusschenzal je alleen moe ten luieren. Wel te rusten!" Op m'n eentje dobberde ik dus op het meer van Zürich, las kranten op een bankje aan zijn oevers, of zat met een glas ijskoud bier in den tuin van het Bauschanzli naar de be drijvigheid op het water te kijken. En van Jack O'Neill zag ik de eerste twee dagen wei nig. Toen hij eindelijk op den avond van den derden dag weer eens met mij langs het water wandelde, zag hij er ontevreden uit. „En?" vroeg ik hem, brandend van nieuws gierigheid, „al wat verder gekomen? Hoe staat het met het exotische parfum?" „Zwijg me er over", snauwde hij, „geen stap ben ik opgeschoten. Alle mogelijke na- sporingen heb ik gedaan, maar het is wel zeker, dat de dame in kwestie nooit op Wight, geweest is, en dus niets met den moord uit te staan kan hebben". „Jammer", zed ik, ,,'t zou ook wel wat vreemd geweest zijn Alleen maar op zoo'n luchtje af te gaan Jack keek me nijdig aan. „Een luchtje", zei hij ironisch, „dat dan toch maar uiterst zel den voorkomt. Jij rook het nooit eerder!" Hij luisterde niet naar mijn antwoord. „Kom", zei hij, „ik heb afleiding noodig en 't is vanavond te guur om ergens buiten te zitten. Laten we eens naar een variété gaan". Tien minuten later hadden we een keurig plaatsje op de derde rij. Het was het gewone variété-programma, dansers, een zangeres, rolschatasen, een paar acorbaten, een tra- vesti-mvmmer. Voor dit laatste nummer scheen Jack meer belangstelling t- hebben dan voor de rest. Toen we weer op straal liepen, was hij zwijgzaam. Hij was zichtbaar aan het pein zen. En stateeling bleef hij staan, en sloeg hij zich met hand tegen het voorhoofd. „Idioot!" zei hij scherp. „Merci!" deed ik koel. Hij lachte luid. „Ik bedoelde ditmaal me zelf", zei hij, „en er is alle reden voor". Dan werd hij weer ernstig. „Je zal alleen naar ons hotel moeten gaan, amice, ik heb nog wat te doen. Slaap wel". En voor ik hem wat had kunnen antwoor den, was hij in het donker van den nacht verdwenen. Pas laat in den middag van den volgenden dag zag ik hem terug. Er was een rustige, tevreden trek op zijn gezicht, en ik zag aan alles, dat hij succes had gehad. „Gefeliciteerd!" zei ik, hem de hand druk kend. „Dank je!" Hij gaapte. „Hé, wat heb ik een maf. Ik kruip een paar uur in bed. „Hij zag mijn verontwaardigd gezicht, en grijnsde. ja, je weet nog van niets, en je bent zoo nieuwsgierig als een klein meisje op Sint Ni- colaasmorgen. Wel, luister dan maar. Een uurtje geleden heb ik Marius Herz- berger laten arresteeren. Hij was de man, die gisteravond het travesti-nümmer uitvoerde. Je weet wel, die als danseresje en zangeresje optrad en dat zoo voortreffelijk deed, dat niemand vermoedde, dat hij een man was. Toen ik hem zag optreden, viel me al direct iets aan hem op. En toen hij het applaus van het publiek in ontvangst nam, en na ieder nummer triomfantelijk zijn arm opstak, eveneens. De man deed me aan iemand den ken, en ik wist niet aan wie. Toen we op straat liepen, werd ik wakker. Hij was de partner van onze geheimzinnige vrouw. En toen bleek mij, dat ik een idioot was ge weest!" „Dat herinner ik me!" merkte ik droog op. „Ik had opgemerkt, dat de man links was", ging hij verder, zonder op mijn interruptie te letten, „en we hadden met groote waar schijnlijkheid vastgesteld, dat de vermoorde van Shanklin door een linkshandige was om gebracht. Dat de man links was, bleek uit het feit, dat hij steeds met z'n linkerhand zwaaide. Toen ik eenmaal zoover was, dat ik hem als metgezel van onze geheimzinnige schoone had geïdentificeerd en zijn links heid had vastgesteld, trof het mij, hoe dom het van mij was, dat ik als vanzelfsprekend had aangenomen, dat het exotische parfum door de vrouw gebruikt zou zijn. Hij had natuurlijk die geur verspreid. Gewoon om als vrouw op te treden, had hij zich ook al tijd geparfumeerd. Het was ezelachtig, dat ik daar niet eerder aan gedacht had, Ik trok op onderzoek uit telefoneerde met Shanklin en hoorde, dat hij ten tijde van den moord optrad in het pavillpen van de Shanklin Pleasure Pier. In de 'nagelaten papieren van den vermoorde kwam zijn naam enkele ma len voor; de vermoorde was namelijk im- pressario. Toen ik hem vanmiddag stevig aan den tand voelde, viel hij al heel vlug dooi de mand". Opnieuw gaapte Jack O'Neill. „Zie zoo. en nu ga ik een paai uur maf fen, want ik heb vannacht mijn bed niet gezien", nam hij afscheid. Hervormd Geref. Staatspartij. Het Katholicisme streeft naar macht. In het Herv. Wijkgebouw aan de Gedempte Oude Gracht hield ds. H. E. Gravemeier uit Amsterdam gister avond een propagandarede voor de .verkiezingsactie der Hervormd Gere formeerde Staatspartij (ds. Lingbeek) Spr. opende den avond met een gezamen lijk gebed. Er is in ons land, aldus deze spr. vrijwel geen vrijheid meer. Doch de vrijheid is het kostelijkste goed dat God den mensch gegeven heeft, met die beperking, dat Hijzelf het hoogste gezag uitoefend. Toch vrijheid zonder gezag is niet denkbaar. Spr. gaf hierna een lang historisch over zicht van de ontwikkeling van het Christen dom en het ontstaan, later, van de Hervorm de kerk. Langzamerhand was in de kerk ook de machtsgedachte geslopen. De gedachte van het Romeinsche wereldimperium was naar de kerk overgegaan en daar blijven bestaan. We vinden haar thans nog in de RK. kerk. Om de heidenen te winnen heeft men hen hun tempels en beelden en feesten laten be houden, die in de kerk werden opgenomen, doch daardoor is de katholieke kerk, ook thans nog, een mengeling van heidendom en Christelijk geloof. Ook de paus ging zich wereldlijke macht aanmatigen. Deze pretenties heeft de katho lieke kerk nimmer uit het oog verloren. Daarom moet men tegen die kerk strijden, omdat zij geen vrijheid laat. Eeuwenlang is Nederland een Protestant- sche natie gebleven, waardoor het de baker mat van de vrijheid werd. Doch het voortbe staan van Nederland is afhankelijk van het voortbestaan van de Hervormde kerk. In het eind van de 18e eeuw was het volks karakter week geworden door vreemde leer stellingen en het verloor de voorname plaats, die het eens onder de rij van Europeesche volken innam. Doch de vrijheidsdroom is an ders uitgekomen, dan men zich gedroomd, had. De staat werd neutraal verklaard en het volk werd van God vervreemd. De R.K. kerk werd aanvankelijk geduld, doch haar machts ontplooiing werd aan banden gelegd, omdat men vreesde dat de vrijheid in gevaar zou komen. In 1852 herstelde Thorbecke evenwel de bisdommen in Nederland, wat spr. ten sterkste afkeurde. De Roomsche kerk is vooral onder leiding van de Jezuieten, een politiek machtsinstituut geworden Daarom is krachtig verzet tegen deze kerk noodig, aldus spr. doch juist de volge lingen van Calvijn gaan met deze kerk sa men, in plaats van haar te bestrijden. Dr. Abraham Kuyper zocht met Rome bondgenootschap en daarmee heeft hij vol gens spr. den Calvinisten een blinddoek voor de oogen gebonden, wat een rampspoedige nasleep had. Spr. toonde met voorbeelden aan, hoe de Roomsche kerk op elk terrein bevoordeeld wordt. Ook het grondbezit is thans voor een groot deel in 't bezit van de Roomsche kerk. Door de nieuwe kieswet zal de R. K. S. P. drie stem men meer krijgen, dan waarop zij recht heeft. Doch de Protestanten zijn hier blind voor. Men noemt spr. een anti-papist, doch H. G. S. ziet dat Rome het protestantisme wil vernietigen. Rome zal het volk arm maken en de kerk rijk. De N. S. B. belooft de macht van Rome te zullen breken, doch ook de Pro testanten zullen door deze beweging geti ranniseerd worden. Spr. wekte daarom de aanwezigen op, de Hervormd Gereformeerde Staatspartij te steunen, die op de bres staat voor de eer van Christus en de vrijheid van het woord. WETHOUDER BOES VERHINDERD SPREEKUUR TE HOUDEN. De wethouder van Onderwijs de heer a. g. Boes is deze week verhinderd spreekuur te houden. BEGRAFENIS W. ROODENBURG. In het verslag van de begrafenis van den heer W. Roodenburg in ons nummer van Maandag' werd mr. M. Slingenberg aangeduid als wethouder der gemeente Haarlem. Dit kwam doordat de regel „Minister van Sociale Zaken en oud-" was weggevallen. MAIL- EN LUCHTPOSTVERZENDING T/M. 9 MEI 1937. Nederlandsch Indië, zeepost via Rotterdam per m.s. Dempo 5 Mei gewone stukken 2.15; mail via Genua per m.s. Chr. Huijgens 6 Mei gew. st. 11.40; vliegdienst AmsterdamBan doeng 5, 8 Mei gew. st. 2.15. Suriname, mail en zeepost via Amsterdam, 7 Mei gew. st. 3.25; via Bordeaux 9 Mei gew. st. 3.25; vliegdienst vanaf New York 4, 7 Mei gew. st. 18. Aruba, Bonaire, Curacao, mail via Cherbourg 4, 7 Mei gew. st. 18.vliegdienst vanaf New- York 7 Mei gew. st. 18. Vereenigde Staten van Amerika, Canada, .Mexico, Cuba, Ecuador, via Cherbourg 4, 7 Mei gew. st. 18. Argentinië, Brazilië, via Londen 7 Mei gew. st. 6.—. Brazilië, via Amsterdam 5 Mei gew. st. 3.25. Uruguay, via Londen 7 Mei gew. st. 6. Vliegdienst DuitschlandZuid Amerika 5 Mei gew. st. 11.35; vliegdienst FrankrijkZuid Amerika 8 Mei gew. st. 12.35. China, Hongkong, Japan, via Siberië 6 Mei gew. st. 7. Vliegdienst als Ned. Indië. Philippijnen en Mantsjoerije, via Siberië 6 Mei gew. st. 7. Vliegdienst als Ned. Indië. Irak (Mesopotamië)via Istanbul/Damaskus 7 Mei gew. st. 3.25; via Istanbul/Damaskus 9 Mei gew. st. 3.25. Vliegdienst als Ned. Indië. Palestina, via Genua 6 Mei gew. st. 11.40; via Piraeus 7 Mei gew. st. 22.30. Vliegdienst als Ned. Indië. Britsch Indië, via Brindisi 5 Mei gew. st. 22.30 Vliegdienst als Ned. Indië. Ceylon, via Genua 6 Mei gew. st. 11.40; via Napels 7 Mei gew. st. 18. Vliegdienst als Ned. Indië. Penang Siam, via Genua 6 Mei gew. st. 8.55. Vliegdienst als Ned. Indië. Egypte, via Genua 6 Mei gew. st. 11.40; via Piraeus 7 Mei gew. st. 22.30. Vliegdienst als Ned. Indië. Oost Afrika, via Marseille 5 Mei gew. st. 6.via Marseille/Aden 6 Mei gew. st. 6. Vliegdienst als Ned. Indië. Zuid Afrikaansche Unie, via Southampton 6 Mei gew. st. 6. Vliegdienst als Ned. Indië. Australië, via Marseille 6 Mei gew. st. 6. Vliegdienst als Ned. Indië. Nieuw Zeeland: Vliegdienst als Ned. Indië, Singapore, via Genua 6 Mei gew. st. 11,40 via Bordeaux 9 Mei gew. st. 3.25.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1937 | | pagina 10