„HINDENBURG" NEERGESTORT.
De Boschbaan.
Het belangrijkste
54e JAARGANG Nö. 16524 Verschijnt JagelJlcs, ïïeliaTvë op Zon- en Feesïïïagen. VRIJDAG 7 MEI 1937
HAARLEM S DAGBLAD
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
Directie: P.W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.721/».
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buiten Spaame 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15034 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 1 2230
ADVERTENTlëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.16. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid 2000.overlijden 400.verlies van hand, voet of oog 200.beide leden duim 100.één lid duim 50.alle leden wijsvinger 60.—
één of twee leden wijsvinger ƒ25.—, alle leden anderen vinger ƒ15.—, één of twee leden anderen vinger ƒ5.—) arm- of beenbreuk ƒ30enkelbreuk ƒ15.—, polsbreuk ƒ15.—. tttttmtxt ik -d \r*T"\TA'C
Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Ge'illus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. HiiDiliN*10 irALiIJNA o.
Het verongelukte luchtschip „Hindenburg".
NEW-YORK, 6 MEI. Donderdagavond om kwart over
zeven is het Duitsclie luchtschip „Hindenburg", toen het op
Lakeliurst wilde dalen, in brand geraakt en ontploft.
Volgens de opgaven van hedenochtend bedroeg het aantal
dooden en vermisten vier en dertig. Zes en zestig personen
zijn aan den dood ontsnapt, n.l. vier en twintig passagiers en
twee en veertig leden van de bemanning.
De ramp deed zich voor op het oogenblik, dat het luchtschip
aan de landingsniast zou worden gemeerd. De uitwerking der
ontploffing was ontzettend en iu een oogwenk ging de „Hin
denburg" schuil achter de vlammen. Enkele seconden later
viel het gevaarte en sloeg op den grond te pletter met een
overweldigend lawaai.
De „Hindenburg" had zijn een en twintigste reis naar
Amerika gemaakt en de eerste van dit seizoen.
Op den wonderlijken, want zonnigen Hemel
vaartsdag 1937 is de Boschbaan te Amstelveen
Ingewijd met de jaarlijksche Studentenroei-
wedstrijden. Het eerste deel van Amsterdams
geweldige Boschplan is voltooid en dat eerste
deel is op zichzelf imponeerend. De aanleg is
grootsch: zoowel die van de 65 M. breede en
2000 M. (met „uitloop" 2200 M.) lange roeibaan
zelf, met auto- en fietsbanen erlangs, als die
van de parkeerterreinen en toegangswegen.
De tribune zoowel als het gebouw-voor-boo
tenberging, dat de baan aan de finish afsluit,
doen den architect eer aan: het geheel is in
gelukkige harmonie met de landelijke omge
ving ondanks de moderne breedheid-van
opvatting, waarop alleen de ingangen aan den
Amstelveenschen weg een uitzondering maken.
Die zijn knus en smal, in het oude idyllische
ophaalbruggetjes-effect en het doet bepaald
verrassend aan als men, er eenmaal doorge
kropen, wegen en parkeerterreinen in breeden
zwier ziet ontworpen.
Velen verwachtten dat deze nieuwe baan
de eerste speciaal voor het doel gegraven roei
baan in Europa in troostelooze verlatenheid
temidden van kale landerijen zou liggen en
erg „öde und leer" zou blijven aandoen zoo
lang het Bosch er nog niet is. Maar die vrees
bleek ongegrond. De omgeving van de Bosch
baan is heel aardig gestoffeerd met het vrien
delijke dorp Amstelveen, dat eenige mooie mo
derne kerkjes met slanke torens rijk is. Er zijn
zoowaar ook een paar kleine boschjes, niet ver
van de baan. En alles zal nog veel mooier en
kleuriger worden als de groote gazons nevens
de tribune, nu nog slechts in projectie aanwe
zig, tot groene grasvlakten zullen zijn gewor
den en de eerste rijen boompjes, nu nog ma
gere sprieten, tot uitbotten zullen hebben be
sloten.
Zonder eenigen twijfel is het geheel voor de
„Varsity" een enorme vooruitgang vergele
ken bij het veel te breede Noordzeekanaal, dat
inderdaad een troosteloozen aanblik kon ge
ven en door zijn drukke scheepvaart en on
gunstige ligging zich zoo slecht eigende voor
een roeiwedstrijd.
Eén traditioneele aantrekkelijkheid was
evenwel verdwenen: die der kleurig bevlagde
zeil- en motorjachten en stoombooten-met-
Varsitygangers langs de baan. Zij werden
wel even gemist. Maar er was zooveel dat dit
gemis vergoedde. De echte Varsity-stemming
heerschte hier dan ook vooral niet minder
dan vroeger aan de boorden van het Kanaal
en Triton, dat verleden jaar onder den be
schutten Noordwal met vervaarlijk boei-
voordeel won, terwijl de tegenstanders met
de wilde golven streden, had de voldoening
van een onmiddellijke revanche op deze ge
kleineerde overwinning. Want het won nu
het Hoofdnummer onaer volkomen-zuivere
omstandigheden, na een zeer mooie en tac
tisch geroeide race en in een uitstekenden
tijd bovendien. Het gebeurt niet vaak in
ons land dat een vier-met-stuurman de 2000
M. binnen de zeven minuten roeit en de
Utrechtsche oude vier, de lichtste van de vijf
deelnemende ploegen, mag dus tenvolle
trotsch op de zege zijn. Nereus (nr. 3) en
Njord (nr. 4) bleven wel wat beneden de
hooge verwachtingen die van deze ploegen
werden gekoesterd. Laga was goede tweede
en toonde ook in de Jonge Vier, die het keu
rig won, blijken van Delftsche herleving.
Aegir kwam ver achteraan.
Er is in studentenkringen heel wat over te
doen geweest dat de traditioneele baan-
lengte van 3000 M. voor het hoofdnummer
moest worden opgeofferd. Het heeft moeite
gekost. Wie weet hoe in studentenkring aan
traditie wordt géhecht zal geen moeite heb
ben zich dat in te denken. Nuchtere ver
stands-overwegingen hebben het evenwel
van traditioneele gevoeligheden gewonnen
en als geheel zal de Nederlandsche roeisport
daar baat bij vinden. Want de 2000 M., die
de internationale baanlengte voor alle roei-
nummers is, stelt (zeker een vier) dè hoogste
eischen aan technische voorbereiding. De
2000 M.-baan vergt de grootste geschiktheid
om het uiterste te geven, het hoogste pro
ductieve tempo te bereiken. En het is goed
dat onze beste ploegen, die toch in den regel
die der studentenvereenigingen zijn, zich
daarop al in het begin van het seizoen con-
centreeren en niet op een langere baan.
Behalve de jaarlijksche Hollandia-wedstrij-
den, die in den rustieken eenvoud en de ge
zellige behelperij van den Ouden Rijn bij
Alphen worden verroeid en enkele jubileum
wedstrijden zullen voortaan alle groote Neder
landsche roei-regatta's op de nieuwe Bosch
baan gehouden worden. Hier voelt de oude
roeier die schrijver dezes is toch wel eenige
beklemming. Het is alles prachtig en modern
maar wel erg modern kijkspul-achtig, erg
„stadionsch", met al die luidsprekerij, die ge
weldige afmetingen en moderne outillages, die
vele hekken en Verboden Toegangen, die en-
trée-betaling overal. Wij zijn dit bij de roeierij
nooit gewend geweest. Zal zij het kunnen dra
gen? Zal zij niet tot een massale publieke
vermakelijkheid worden?,
Ik geloof dat toch tenslotte niet.
De aard van de sport maakt er haar te
weinig geschikt voor. Zij is niet boeiend genoeg
voor wie er geen verstand van hebben. Er ge
beurt immers maar eenmaal per 20 minuten
wat.
Maar ik hoop dat men de gemoedelijke be
helperij van Hollandia, op de baan met de
twee bochten en de pikettenrijen, met de
stuntelige overzetbootjes en de primitieve
kleedgelegenheden en het veel te kleine res
taurantje van 's Molenaarsbrug, vooral als een
dierbare kostbaarheid zal handhaven. Zoo
traditioneel ben ook ik.
R. P.
De tentoonstelling „Opbloei".
Ook Zondag a.s. nog geopend.
Gelijk men weet, zou de tentoonstelling
„Opbloei" a.s. Zaterdagavond worden ge
sloten.
Bij het bestuur zijn evenwel vele verzoeken
binnengekomen om de tentoonstelling met 1
dag te verlengen, aangezien velen niet in de
gelegenheid zijn, op een werkdag rustig deze
tentoonstelling te bezichtigen.
De hoofdcommissie van uitvoering der B.
E. L.-wee!» heeft derhalve besloten, de ten
toonstelling ook a.s. Zondag van des middags
1 uur af open te stellen, zoodat de officieele
sluiting eerst Zondagavond zal plaats hebben.
De tentoonstelling is dus dien dag open van
één tot half zes en van half acht tot elf uur.
evenals het attractieterrein.
Aan binnengekomen verzoeken om de ten
toonstelling nog verder te verlengen kan on
mogelijk worden voldaan.
Het bestuur stelt zich op het standpunt,
dat allen, die in „Opbloei" belang stellen,
thans de gelegenheid hebben gehad om haar
te bezoeken.
De toegangsprijs is ook a.s. Zondag 30 cent,
waarbij de verspreide reductiebiljetten a 10
cent in betaling kunnen worden gegeven.
Iedere tiende bezoeker ontvangt een ge
schenkje, afgezien van de grootere cadeaux,
die reeds eenige malen zijn vermeld.
Wat het cabaret betreft, vestigen wij nog
de aandacht op het zeer gevarieerde pro
gramma van Zaterdagavond, waarin optre
den de telepaath Maloitz en de heer Jack
Funny, conferencier met Dory Schrama, ca
baretière.
Zaterdagavond wordt na den reclame-op-
tocht zeer druk bezoek op de tentoonstelling
verwacht.
Officieele belangstelling.
Woensdagavond bracht Minister Slingen-
berg een bezoek aan de tentoonstelling „Op
bloei". Donderdag werd een officieel bezoek
gebracht door den burgemeester van Haar
lem, den heer C. Maarschalk met mevr. Maar
schalk.
Een recorddag voor „Opbloei".
Hemelvaartsdag was een „recorddag" voor
de tentoonstelling. Er werden 5250 bezoekers
genoteerd. Velen van hen werden gelukkig
gemaakt met een geschenk.
Voorstelling met reductie.
De Haarl. Operette Vereen. „Bart Kreeft"
werkt mede, om het bezoek aan de tentoon
stelling „Opbloei" te stimuleeren. Aan het
tentoonstellingsbestuur heeft zij 300 reductie-
kaarten uitgereikt voor het bijwonen van
haar succes operette „De Kino-Koningin" op
Zondagavond 9 Mei a.s. in den Stadsschouw
burg. Deze reductiekaarten zijn voor iederen
tentoonstellingbezoeker gratis verkrijgbaar.
(Aanvragen bij „Fortuna" stand 58) en ge
ven voor alle rangen recht op een reductie
van 50 pet.
Zang-, muziek- en tooneelliefhebbers ver
zuimen niet bij stand 59 even een reductie
bon aan te vragen, om de goed verzorgde ope
rette De Kino-Koningin bij te kunnen wonen.
De reclame optocht.
Zaterdagmiddag kwart voor vier vertrekt de
reclameoptocht van den Dreef.
De jury bestaat uit de volgende heeren:
Kees Koeman te Santpoort; H. A. J. M. Moer
kerk, H. I. G. Pilger, H. du Ru, Jan D. Voskuil.
Voor den Reclameoptocht werden de vol
gende prijzen beschikbaar gesteld door: de
Koningin, zilveren medaille; C. Maarschalk,
burgemeester van Haarlem, verguld-zilveren
medaille; Gemeente Haarlem, verguld-zilveren
medaille; Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor Haarlem en Omstreken, verguld-zil
veren medaille; Kon. Ned. Middenstandsbond
(voor den mooisten wagen uit het Midden-
standsbedrijf), zilveren medaille; Midden
standscentrale voor Haarlem en Omliggende
Gemeenten, zilveren medaille; Ver. „Ned. Fa
brikaat" afd. Haarlem en omstr. (voor den
mooisten wagen met Ned. Fabrikaat)zilveren
medaille; De Hanze, Bisdom Haarlem, verguld
zilveren medaille; J. J. L. van Zuylen; verguld
bronzen medaille; J. H. Th. Pfaff, verguld
bronzen medaille; N. V. Joh. Enschedé en Zo
nen, zilveren medaille; ir. D. Kruyff. verguld
bronzen medaille; Vrijwillige Burgerwacht
van Haarlem, zilveren medaille; 'Stichting
Haarlem's Bloei, verguld zilveren medaille;
Gen. Cronjéstraatvereeniging, zilveren lauwer
krans; Fa. Leo Meyers: een warmwater-gey-
ser; Kunsthandel „Pictura", een kunstvoor
werp; Bovag (Bond v. Automobielhandelaren
en Garagehouders, distr. Haarlem e.o.), een
electr. schijnwerper; B.R.H.N. (Bond v. Rij
wielhandelaren in Nederland, afd. Haarlem),
een rijwiel.
De groote vraag naar Ballero-bonnen.
De vraag naar Ballero-bonnen is zoo groot,
dat besloten is de Ballero-actie met een dag
te verlengen. Dus ook Maandag zijn nog Bal
lero-bonnen bij de winkeliei's te verkrijgen.
Er zijn nog tal van mooie prijzen te behalen
o.a. rijwiel, salonameublement, schemerlamp,
fauteuil, zilveren bowlstel, leeslamp enz. enz.
LAKEHTJRST, 7 Mei. De oorzaak van de
ramp van het luchtschip „Hindenburg", is nog
niet vastgesteld, doch er bestaan twee ver
onderstellingen
le. Terugslag van een der motoren kan ont
snappend gas hebben aangestoken.
2e. De onweersachtige weersomstandigheden
kunnen een vonk statische electriciteit heb
ben geschapen, toen de landingstouwen omlaag
werden gelaten.
Juist voor de ontploffing werd een vonk ge
zien bij de achterzijde van het luchtschip.
Het luchtschip kon blijkbaar moeilijk lan
den, het vloog een uur boven het vliegveld,
alvorens men ertoe overging te landen. Op het
oogenblik, dat het schip met den neus naar vo
ren dook stegen groote vlammen op uit de ach
terzijde en binnen enkele oogenblikken lag
het luchtschip als een brandende massa op
het vliegveld. De brandweer was spoedig ter
plaatse en korten tijd later kwamen ook de
secretaris van handel, Rober en de Duit-
sche ambassadeur dr. Luther per vliegtuig op
het vliegveld aan.
De landingsmanschappen, hadden reeds de
landingstouwen vast toen het ongeluk ge
beurde, verschrikt lieten zij de touwen los en
vluchtten weg, doch spoedig herkregen zij hun
koelbloedigheid en snelden terug om vele op
varenden te redden. Met groote moeite konden
zij een aantal gewonden redden en enkele lij
ken bergen.
Het luchtschip zou te middernacht weer naar
Europa vertrekken met verscheidene passa
giers, die de kroningsfeesten te Londen wilden
bijwonen.
De directeur van het vliegveld Lakeliurst,
Gil Robb Wilson, heeft verklaard: „Er is iets
vreemds in deze ontploffing in gaskamer twee
aan de achterzijde. Het luchtschip stond op het
punt te landen, toen vlammen uit den achter
steven omhoog sloegen. De personen, die zich
in de motorgondels, bevonden zijn gered.
Ik heb een en twintig jaar ervaring,
ik heb ontploffingen gezien en vlieg
tuigen brandend omlaag zien storten,
maar zooiets als de ontploffing van de
„Hindenburg" heb ik nog nooit gezien.
Ik kan de matrozen, die ich in de vlammen
waagden om de passagiers te redden niet ge
noeg gelukwenschen.
Het Federaal Luchtvaartbureau van den
staat New Jersey zal een onderzoek instellen,
Het woord is aan
Lord Byron:
Wanneer toij ojis verbeel-
deji te leiden worden wij eerst
recht geleid.
doch ik herhaal dat er iets vreemds is in deze
ontploffing".
De burgemeester van New York, Laguardia,
was korten tijd na het ongeluk op het vlieg
veld aanwezig en leidde persoonlijk het red
dingswerk. Het wrak van het luchtschip wordt
bewaakt door militairen en politie van den
staat New Jersey.
Duitsche commissie naar New York.
Nog heden zal zich een commissie, be
staande uit vertegenwoordigers van de Zeppe
lin-bouwmaatschappij, het instituut van on
derzoek voor luchtvaartkwesties en het minis
terie voor luchtvaart uit Berlijn, naar New
York begeven om een onderzoek in te stellen
naar de oorzaken van de ramp.
De meeste slachtoffers Duitschers.
Naar Reuter hedenmiddag meldde zijn tot
nu toe 26 dooden uit het wrak geborgen. Onder
de dooden of vermisten bevindt zich ook een
journalist uit Stockholm, Berger Brinck. De
meeste slachtoffers zijn Duitschers.
Een zoon van den vroegeren Amerikaanschen
ambassadeur te Warschau. Peter Belin, is aan
den dood ontsnapt door uit het raam te sprin
gen. Hij is ongedeerd.
Bij het wrak werd nog het stoffelijk over
schot gevonden van iemand, die als toeschou
wer het landen van het luchtschip gadesloeg
en zich op het oogenblik van de ramp bij de
landingsmast bevond.
Dr. Eckener veronderstelt sabotage.
GRAZ, 7 Mei (Reuter). Dr. Ecke
ner, die hier gisteravond is aangeko
men, heeft den vertegenwoordiger van
Reuter verklaard, dat de ramp van de
„Hindenburg" vermoedelijk te wijten
is aan sabotage.
„Ik heb herhaalde malen anonieme brieven
ontvangen", zoo zeide hij, ..waarin ik werd ge
waarschuwd de „Hindenburg" vooral niet op
Lakehurst te doen landen. Het is onmogelijk,
dat de ontploffing door bliksem is veroorzaakt,
want het luchtschip was van de meest mo
derne preventie-apparaten voorzien".
Dr. Eckener, die een reis door Oostenrijk
zou maken om voordrachten te houden, heeft
deze reis afgebroken en is vanochtend naar
Berlijn teruggekeerd.
Blijkens een Reuterbericht uit New York
heeft graaf Zeppelin, een neef van den uitvin
der, die zich op het oogenblik op een zakenreis
te Chicago ophoudt, verklaard dat de ramp
zeer wel door sabotage kan zijn ontstaan. Hij
voegde hieraan toe, dat deze veronderstelling
slechts gegrondvest is op de eerste berichten.
Hij wees erop, dat de ontploffing in het achter
schip is ontstaan, waar zich geen brandbare
stoffen bevinden. De gaskamers bevonden zich
in het midden van het schip.
(Voor verdere bijzonderheden zie men elders
in dit nummer).
REMONSTRANTSCHE GEMEENTE.
De Haarlemsche Remonstranten hielden
Donderdag op Elswout nabij de boerderij een
bijeenkomst onder leiding van hun voorgan
ger Dr. A. H. Haentjens. Een zeventigtal le
den en belangstellenden kwam daartoe bij
een. Dr. Haentjens sprak naar aanleiding van
de laatste woorden van het Onze Vader Mat-
theus VI13.
„KNIPS" zegt Uw Kiektoestel
laat ons het verder doen.
KEIP naast Luxor
(Adv. Ingez. Med.)
pag-
HET DUITSCHE LUCHTSCHIP „HIN
DENBURG IS OP HET AMERIKAAN-
SCHE VLIEGVELD LAKEHURST VER
ONGELUKT. 1 en 4
De „Kievit" is bij een noodlanding nabij
het vliegveld van Athene beschadigd. 3
De restitutie voor de pluimveehouderij
blijft voorloopig op 75 cent bepaald. 3
Te Glanerbrug is een twist in een dood
slag geëindigd. 3
De regeering wenscht grootere handels
politieke bevoegdheden. 3
Eden pleit voor bemiddeling in den
Spaanschen oorlog. 4
Triton heeft de Varsity gewonnen. 7
Bioscopen 2
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: De Boschbaan. 1
Van onzen G. P. D.-redacteur: De Oxford-
groep verovert Utrecht. 2
Tijdgenooten: Mr. dr. Deckers. 3
Jhr. dr. J. C. Mollerus: De handelsver-
eeniging jubileert. 6
J. B. Schuil: „Haar andere Man" door
Postaal Genoegen. 6
H. D. Vertelling: De diamanten broche. 6
G. J. Kalt: Het festival van „Kunst na Ar
beid" te Bennebroek 8
Voor de Jeugd. 9
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op 13
