The music goes round A||es ujf eersucht.
Litteraire
Kantteekeningen.
7 A" T E R DAG 5 JUNI 1937
HAASLEM'S DAGBLAD
llllllllllll
Oude draak in een
moderne revue
Cinema
Rochelle Hudson speelt een der hoofdrollen in
„The music goes round".
(Cinema Palace).
Het is al weer eenigen tijd geleden, dat „The
music goes round and around" het populaire
lied was. Het leven van de jazz-hit is nu een
maal kort maar hevig en ook deze Schlager
is geen lang bestaan beschoren geweest, nadat
het op alle dansfeesten in alle toonaarden ge
speeld en gezongen was. Dit doet niets af aan
het feit, dat „The Music goes round" een pak
kend liedeke is en dat het aardig is het in zijn
oorspronkelijke entourage te hooren: n.l. de
film van den gelijknamige titel. Ook hier komt
het tot ons in verschillende toonaarden, de
band speelt het, Harry Richman hier Harry
Wallace geheeten gebruikt het voor com
munity-singing in de re
vue, de componisten Far
ley en Riley dragen het
voor in een grappige
sketch, de komiek Her
man Bing vervormt het tot een onherkenbare
caricatuur en de zanger Michael Barlett ziet
zelfs kans er een complete aria van te maken!
„The music goes round" is voor een groot
deel revuefilm en dus nemen zang en dans een
voorname plaats in. De clou van het stuk is
echter de vondst om voor een hypermodern
publiek in een hypermoderne revue als hoofd-
lachnummer een hopeloos-ouderwetschen
draak" te laten opvoeren door een troep, die
onder normale omstandigheden een drijvend
theatertje op de Mississippi bespeelt. Een con
trast, dat zijn uitwerking niet mist, want ge
brult naar hartelust mee met de toeschouwers
op het witte doek om de onmogelijke roman
tiek van de diverse tafereelen en de theatrale
gebaren der acteurs, Het tragische van het
geval is echter, dat de spelers en speelsters,
gewend aan den bijval van het primitieve plat-
telandspubliek, in de stellige overtuiging ver-
keeren Kunst met een levensgroote „K" te
geven en vooruit niet wisten met welke bedoe
lingen hun troep geëngageerd werd. De dochter
van den leider van het ensemble, Susannah
Courtney (Rochelle Hudson; is hierover nog
het ergst verontwaardigd en breekt op staan-
den voet met den man, in wien zij eerst haar
weldoener meende te zien, den revue-ster
Harry Wallace (Harry Richman), die haar dit
koopje bezorgde en die voor deze gelegenheid
zelf de hoofdrol in het drakerige stuk op zich
genomen had. Gelukkig is Harry au fond niet
zco kwaad. Hij heeft al lang spijt van zijn idee
en is bovendien van top tot teen verliefd op
Susannah. Hij overlaadt het gedesillusioneerde
meisje met telegrammen van steeds heftiger
inhoud en verschijnt tenslotte onverwacht
onder haar raam op de show-boat met een
liefdeslied op de lippen een ultimatum,
waartegen Susannah niet bestand blijkt te
zijn
Een film, die u om haar geest en afwisseling
veel genoegen zal verschaffen.
Het voorprogramma bevat de fraai gekleur
de reportage van de Engelsche kroningsplech
tigheid, een film met Duitsche volksliedjes,
gezongen door de Comedian Harmonists, en
het journaal.
Geruchtmakende
zwendelaffaire.
Misschien was „Eerzucht" een betere titel
geweest voor deze film, 'die in Hollywood als
„Stolen Holiday" vervaardigd werd. Want de
geheele film draait om die eerzucht. De eer
zucht van een. in zijn soort geniaal oplichter,
en de eerzucht van een kleine mannequin.
De eerste droomt er van, een machtige po
sitie in de Fransche financieele kringen in te
nemen, en de tweede droomt van een eigen
modehuis, waar zij zelf den scepter zal zwaaien.
Beiden bereiken zij dit doel. De oplichter be
dient zich daarbij van de mannequin, om zijn
doel te bereiken, om daarna als tegenprestatie
haar droom te helpen verwerkelijken.
Doch de oplichter raakt in moeilijkheden,
Zijn vertrouwenslieden worden stuk voor stuk
gearresteerd. Het
zijn diplomaten,
hooge politieambte
naren, volksverte
genwoordigers. ei
hun arrestatie verwekt een ongehoord schan
daal.
Doch nog weet Orloff, de oplichter, buiten
schot te blijven. En Nicolette Picot. de kleine
mannequin trouwt met hem, om te trachten,
hem te redden.
Het Parijsche volk loopt te hoop, en bestormt
het modehuis van Nicolette Picot. Ruiten won
den ingesmeten, ruitercharges worden uitge
voerd, er vloeit bloed, er sterven menschen.
Ver weg, in de bergen, heeft Orloff een schuil
plaats gevonden.
Frans Hals
Rembrandt Theater.
Ter inleiding van de vermakelijke klucht
„We zijn toch allemaal geen engelen" met
Heinz Rühmann in de hoofdrol, vertoont
Rembrandt de gekleurde reportage van de
Brltsche kronings-
Rembrandt
feesten, die na een
eentonige inleiding-
een bont en vaak
sprookjesachtig
beeld geeft van deze gebeurtenis. Opmerke
lijk is de diepte van deze kleurenfilm.
Kay Francis vervult de hoofdrol in „Illusie".
(Frans Hals.)
Nicolette zoekUhern op, om hem opnieuw
te helpen. Hij bekent haar zijn wandaden, en
pleegt zelfmoord, als het huis door de politie
omsingeld is.
Nicolette, alias Kay Francis, keert naar
Parijs terug, verdeelt haar geld onder de
slachtoffers van Orloff, en trouwt met Tony
Waine, dien zij beminde, reeds voor zij Orloff
Een aardige scène uit de Tobis-fïlm „We zijn
toch allemaal geen engelen".
(Rembrandt).
Fritz Langs Massa-Justitie.
Sylvia Sydney kijkt in stomme verbazing toe,
hoe haar verloofde omkomt bij den brand in
de gevangenis.
(Luxor).
Ook voor de tweede maal kwamen wij on
der den indruk van dit opmerkelijke filmwerk,
waaraan wij in ons blad van gisteren reeds
een uitvoerige bespreking wijdden.
Het spel van Spencer Tracy, die reeds op
viel in „San Francisco", dwingt in deze film
onze bewondering af, en Sil-
JTT via Sidney geeft eveneens
f jLnaXOiT een prachtige creatie van de
door smart verbijsterde ver
loofde van den man, dien zij
voor haar oogen in de vlammen meende te
zien omkomen.
Naast hen, moeten we vooral Walter Abel,
als officier van Justitie, en de Sheriff van Ed
ward Ellis noemen. Een meesterlijke film, die
tegelijk een diep aangrijpende aanklacht is.
huwde, doch dien zij had weggezonden, om
Orloff te kunnen helpen.
De geheele geschiedenis, die in Parijs speelt,
is kennelijk ontleent aan de geruchtmakende
zwendelaffaire, die enkele jaren geleden
Frankrijk in rep en roer bracht. Wat voor de
Franschen minder prettig moet wezen.
Claude Rains, die vooral van zich deed spre
ken door zijn creatie in ,,De onzichtbare man"
en later door zijn opmerkelijk spel in „Crime
without passion" geeft ook ditmaal een goede
uitbeelding van den oplichter Stephan Orloff.
Kay Francis, Hollywood's best gekieede actrice,
houdt deze reputatie op door haar opmerke
lijke en gewaagde toiletten, doch geeft daar
naast een knappe typeering van de figuur van
Nicolette. Ian Hunter is Tony Waine, en Alison
Skopworth is een kostelijke matrone.
Een opmerkelijke speelfilm, vervaardigd on
der regie van Michael Curtiz.
Haarlemsche Politie Muziek-
vereeniging.
Tuinconcert voor de Ouden van Dagen.
Gisteravond gaf de Haarlemsche Politie-
muziekvereeniging een concert in den tuin
van het Tehuis voor Ouden van Dagen aan
den Schotersingel.
Medewerking aan dit concert werd verleend
door de altzangeres mevr. G. H. Preijer en
het bekende mannehkwartet „Euphonia'" Het
is te begrijpen dat dit concert voor de oudjes
een heele gebeurtenis was. het was daarom
jammer dat het weer niet bijzonder mee
werkte. Voor de vrouwen was het buiten zit
ten dan ook te koud ofschoon de stemming
ook in de serres niets te wenschen overliet
De mannen hadden zich echter door het fris-
sche weer niet laten weerhouden en zaten,
behagelijk aan hun pijpje zuigend, met in-
tensen aandacht te luisteren.
Een aardig contrast met de. nis tig luisteren
de oudjes vormde een groep kinderen die van
het naastgelegen Kindertehuis even waren
komen overwippen om ook van de muziek te
genieten. En dat allen van dit concert ge
noten hebben is wel zeker! De ouden zoowel
als de jongen zaten muisstil te luisteren en
het spontane applaus dat de uitvoerenden na
ieder nummer ten deel viel bewees wel hoe
zeer het gebodene door hen op prijs werd ge
steld.
De heer S. Glasstra, de directeur van het
Tehuis voor Ouden van Dagen, was dan ook
ongetwijfeld de tolk van allen toen hij de mu
zikanten hartelijk bedankte voor hun bereid
willigheid om de Ouden van Dagen zulk een
prettigen avond te bezorgen.
Vooral mevr. H. G. Prey er uitstekend aan
de piano begeleid door den heer J. Hulse
bosch oogstte met een drietal aria's uit
„Orpheus" van Glück een welverdiend succes.
Ook het optreden van het mannenkwartet
Euphonia viel kennelijk zeer bij de oudjes in
den smaak.
Langzaam maar zeker draaiden echter de
wijzers van het rustieke klokkentorentje en*
zoo kwam ook aan dezen prettigen avond nog
spoedig een einde, een avond die zonder twij
fel zoowel bij de uitvoerenden als bij de toe
hoorders een uiterst aangename herinnering
zal achterlaten.
OFFICIEELE ONTVANGST.
Burgemeester en Wethouders van Haarlem
zullen op Donderdag 10 Juni a.s. des voor-
midddags om 11 uur, officieel ten Stadhuize
ontvangen de deelnemers aan het van 811
Juni te Zandvoort te houden congres der Al-
gemeene Nederlandsche Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer.
GEMEENTELIJKE ZWEM- EN BAD
INRICHTINGEN.
In het tijdvak van 15 Mei1 Juni 1937 zijn
in de gemeentelijke zwem- en badinrichtingen
30974 baden genomen, verdeeld_als volgt:
Houtvaart
Abonnés
20 ets. baden
10 ets. baden
Vereenigingsbaden
Schoolbaden
Kostelooze baden
Delft
Abonnés
20 ets. baden
10 ets. baden
Vereenigingsbaden
Schoolbaden
8715 8377
Heeren Dames
4614 4443
361 417
4
1542
1120
6672
STATEN-GENERAAL.
Ter opening van de buitengewone zitting-
der Staten-Generaal zijn de beide Kamers
in vereenigde vergadering bijeen geroepen
tegen Dinsdag 8 Juni des middags kwart
vóór een.
Dien middag om 3 uur zal de Eerste Kamer
bijeen komen ter benoeming van drie com
missies tot onderzoek der geloofsbrieven en
tot het uitbrengen van verslag over den
geloofsbrief van den voorzitter. Des Woens
dags d.a.v. zal dezelfde Kamer des ochtends 11
uur weder vergaderen.
De Tweede Kamer komt Dinsdagmiddag 3
uur bijeen ter benoeming der commissie voor
het onderzoek der geloofsbrieven.
KADEfl
PROGRAMMA
ZONDAG 6 JUNI.
HILVERSUM I 1875 M.
8.30 KRO, 9.30 NCRV, 12.15 KRO, 5.00
NCRV, 7.45—11.00 KRO.
8.30 Morgenwijding. 9.30 Gewijde muziek
(Gr.pl.) 9.50 Gereformeerde Kerkdienst. Hier
na: Gewijde muziek (Gr.pl.) 12.15 KRO-orkest.
I.00 Boekbespeking. 1.20 De KRO-Melodisten.
2.00 Vragenuur. 2.30 KRO-Kamerorkest. 3.15
Gramofoonmuziek. 3.20 Zang en piano. 3.30
Gramofoonmuziek. 3.35 KRO-orkest en soliste.
4.00 Ziekenlof. 4.55 Sportnieuws. 5.05 Gewijde
muziek (Grp.). 5.50 Nederd. Hervormde Kerk
dienst. Hierna: Gewijde muziek (Gr.pl.) 7.45
Sportnieuws. 7.50 Causerie „Bescherming van
het Kleinbedrijf". 8.10 Berichten ANP. Mede-
deelingen. 8.25 De KRO-Melodisten, solist en
gramofoonmuziek. 9.15 Gramofoonmuziek. 9.25
Zang en piano. I. d. pauze: Gramofoonmuziek.
9.55 Gramofoonmuziek. 10.30 Berichten ANP.
10.4011.00 Epiloog.
HILVERSUM II 301 M.
8.55 VARA, 10.00 VPRO, 12.00 AVRO, 5.00
VARA, 8.00—12.00 AVRO.
8.55 Gramofoonmuziek. 9.00 Postduiven-
nieuws. 9.05 Tuinbouwpraatje. 9.30 Gramofoon
muziek. 9.45 Lezing „Van Staat en maatschap
pij". 10.00 Zondagschool. 10.30 Protestantsche
Kerkdienst. 11.45 Lezing: Moeders en kinderen
tien dagen heerlijk buiten. 12.00 Orgelspel. 12.10
Filmpraatje. 12.35 Gramofoonmuziek. 1.00 Het
Schilderij van de maand. 1.15 Kovacs Lajos'
orkest. 2.00 Boekbespreking. 2.30 Het Omroep
orkest en solist. In de pauze: Viool en piano.
4.10 Astronomische causerie. 4.25 AVRO-Dans-
orkest. 4.55 Gramofoonmuziek. Sportnieuws
ANP. 5.00 Gramofoonmuziek. 6.00 Sportuitzen-
ding. 6.15 Sportnieuws ANP. 6.20 „Fantasia"
en soliste. 6.45 Declamatie. 7.00 Tusschen zeven
en acht. gevarieerd programma. 8.00 Berichten
ANP. Mededeeiingen. 8.15 Gramofoonmuziek.
9.00 Causerie. 9.10 Radiojournaal. 9.25 Omroep
orkest en solist. 10.15 Renova-kwintet. 11.00
Berichten ANP. Hierna AVRO-Dansorkest.
II.4012.00 Gramofoonmuziek.
DROITWICH 1500 M.
12.50 Troise's Mandolineorkest en solist. 1.20
Het Enfield Central orkest en solist. 2.20 Decla
matie. 2.40 Gramofoonmuziek. 3.20 Het BBC-
Theaterorkest en soliste. 4.20 Religieuze cau
serie. 4.40 Falkman's Apachenorkest en soliste.
5.20 Missiepraatje. 5.40 „I knew a man", lezing.
5.55 Radiotooneel. 7.55—8.10 Reportage. 8.15
Kerkdienst. 9.05 Liefdadigheidsoproep. 9.10 Be
richten. 9.25 L. Jeffries en zijn orkest mmv.
soliste. 10.20 Het Bridge water kwintet. 10.50
Epiloog.
RADIO-PARIS 1648 M.
7.20, 8.20 en 11.20 Gramofoonmuziek. 11.50
Orgelconcert. 12.40 Gewijde muziek (Gr.pl.).
12.50 Pascal-orkest en solist. 3.20 Zang. 3.35
L. Rajter's orkest. 4.05 Zang. 5.20 Poulet-Sio-
han-orkest. 8.35 Zang. 8.50 Radiotooneel. 10.50
Gramofoonmuziek. 11.20 J. Bouillon's dans-
orkest.
KEULEN 456 M.
6.20 Havenconcert. 9.05 Orkestconcert. 11.05
Gramofoonmuziek. 11.20 Blaasconcert. 12.20
Hans Bund's orkest en Accordeon-Ensemble.
2.20 Omroepkwintet. 3.30 Pianoduetten. 4.20
Omroep-Amusements-orkest, Saarbrücker or
kestvereniging en solisten. 6.50 Gramofoon
muziek. 8.20 Dansmuziek. 10.5512.20 F. B.
Milton en Em. Rambour met hun dansorkesten.
BRUSSEL 322 M.
9.25 Gramofoonmuziek. 11.20 L. Darsy's or
kest. 12.20 Gramofoonmuziek. 12.20 Klemorkest.
1.30 Salonorkest. 1.502.20 Gramofoonmuziek.
2.35 Th. Langlois' orkest. 3.20 Gramofoon
muziek. 4.55 Radiotooneel. 5.20 L. Hirsch' dans-
orkest. 6.20 Salonoi'kest. 7.20 Gramofoonmuziek.
8.20 Kleinorkest en reportage. 10.30 Gramo
foonmuziek. 10.35 Reportage. 11.2512.20 Gra
mofoonmuziek.
BRUSSEL 484 M.
9.20 Gramofoonmuziek. 10.20 L. Darsy's or
kest. 11.05 Gramofoonmuziek. 11.50 Orgelspel.
12.20 Gramofoonmuziek. 2.50 Pianovoordracht
en Gramofoonmuziek. 3.35 Th. Langlois' orkest,
4.20 Koorconcert. 4.40 Gramofoonmuziek. 5.00
Koorconcert. 5.20 Hongaarsche muziek. 7.35
Gramofoonmuziek. 8.20 Nationaal orkest en
koor. 9,10 Radiotooneel. 9.40 Vervolg concert.
10.30 Gramofoonmuziek. 11.20—12.20 Omroep-
DEUTSCHIj ANDSEND ER 1571 M.
8.20 Hans Fierke's dansorkest. militair orkest
en solisten. 10.20 Berichten. 10.501.15 Em.
Rambour en F. B. Milton met hun orkesten.
(Van 11.0511.20 Weerbericht).
RADIO MOORS N.V.
KRUISSTRAAT 38, TELEF.14609
OFFICIEEL PHILIPS REPARATEUR
(Adv. Tngez. Med.)
MAANDAG 7 JUNI 1937.
HILVERSUM I, 1875 M.
N.C.R.V.-Uitzending.
8.00 Schriftlezing meditatie, gewijde mu
ziek (gr.pl.); 8.30 Gramofoonmuziek; 9.30
Gelukwenschen; 9.45 Gramofoonmuziek;
10.30 Morgendienst; 11.00 Christ, lectuur;
11.30 Gramofoonmuziek; 12.00 Berichten;
12.15 Gramofoonmuziek; 12.30 Orgelconcert;
2.00 Altmezzo en piano; 3.00 Causerie over
Kamerplanten; 3.40 Gramofoonmuziek; 3.45
Bijbellezing; 4.45 Amsterdamsch Salonorkest,
6.30 Vragenuur; 7.00 Berichten; 7.15 Vragen
uur; 7.45 Reportage; 8.00 Berichten A.N.P.
Herhaling SOS-berichten; 8.15 Gramofoon
muziek; 9.00 De beteekenis der Christ, tra
dities voor ons volk, causerie; 9.30 Orgelcon
cert. (Om 10.00 berichten A.N.P.)10.30 Gra
mofoonmuziek; 10.45 Gymnastiekles; 11.00
Gramofoonmuziek. Hierna: Schriftlezing.
HILVERSUM II, 301 M.
Algemeen programma, verzorgd door de
VARA, 10.00—10.20 v.m. VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek; 10.00 Morgenwij
ding; 10.20 Declamatie; 10.40 Gramofoon
muziek; 11.10 Vervolg declamatie; 11.30 „Fan
tasia"; 12.00 Gramofoonmuziek; 12.30 Orgel
spel; 1.00 VARA-Orkest; 2.00 Viool, piano en
gramofoonmuziek: 2.45 Sopraan en piano;
3.05 Declamatie; 3.30 „Melody Circle"; 4.30
Voor de kinderen; 5.00 „De Flierefluiters" en
solist; 6.00 „Fantasia" en solist; 6.30 Muzi
kale causerie en piano; 7.10 De beteekenis
van het avondonderwijs voor maatschappij
en individu, causerie; 7.30 ,De Roodborstjes"
en gramofoonmuziek: 8.05 Herhaling SOS-
berichten; 8.07 Berichten A.N.P. 8.15 Orgel
spel; 8.40 Declamatie: 9.00 Viool en piano;
9.20 VARA-Groot-orkest en solist; 9.50 Gra
mofoonmuziek; 10.00 Berichten A.N.P.; 10.05
Vervolg orkestconcert; 11.00 Gramofoonmu
ziek.
DROITWICH, 1500 M.
11.05 Orgelspel; 11.35 en 12.05 Gramofoon
muziek; 12.20 Bijbelsche causerie; 12.45 BBC-
Welsch orkest en soliste; 1.35 Orgelconcert.;
3.20 Huishoudelijke wenken; 5.35 Yascha
Krein's Zigeunerorkest; 6.20 Berichten; 6.40
Landbouwcauserie; 7.00 BBC-Zangers; 7.20
Geraldo's orkest en solisten; 8.05 Komische
voordracht; 8.20 Causerie over lichamelijke
opvoeding; 8.40 BBC-Midland-órkest; 9.20
Berichten; 9.40 Buitenlandsch overzicht; 9.55
Populaire muziek; 10.10 Declamatie; 10.20
BBC-Theater-orkest en solist; 11,20 Jack
Jackson en zijn Band; 11.50 Dansmuziek
(gr.pl.)
RADIO PARIS, 1648 M.
7.10 en 8.20 Gramofoonmuziek: 12.20 Cas-
sard-orkest en zang; 2.20 en 3.20 Gramofoon
muziek; 3.35 Zang; 4.20 Concert; 5.50 Zang,
6.05 Vioolvoor dracht; 6.50 Zang; 7.05 Viool
voordracht; 8.05 Zang; 8.35 Pianovoordracht,
8.50 ..Brummel", operette; 10.50 Gramofoon
muziek.
KEULEN, 456 M.
6.50 Franz Hauck's orkest; 8.50 Rijksar
beidsdienst-orkest; 9.50 Gramofoonmuziek;
12.20 Concert door een fabrieksorkest; 1.35
Nedersaksisch Symphonie-orkest; 2.35 Geva
rieerd concert; 4.20 Omroep-Amusementsor-
kest; 5.20 Concert; 6.20 Gramofoonmuziek;
7.20 Omroepkleinorkest; 8.30 Westduitsch
weekoverzicht; 9.20 Omroepschrammelen-
sernble, vocaal sextet en solisten; 10.50 Om
roeporkest en solist.
BRUSSEL, 322 M.
12.20 Gramofoonmuziek; 12.50 Salonorkest;
1.30 Omroeporkest; 1.50 Gramofoonmuziek;
5.20 Kleinorkest; 6.50 Gramofoonmuziek;
7.20 Omroepdansorkest; 8.23 Omroepsympho-
nie-orkest; 10.30 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL, 484 M.
- 12.20 Gramofoonmuziek; 12.50 Omroepor
kest; 1.30 Salon orkest; 1.50 Gramofoonmu
ziek; 1.2.50 Omroeporkest; 1.30 Salonorkest;
1.50 Gramofoonmuziek; 5.40 Dito; 6.20 Zang,
6.35 Kleinorkest en zangvoordracht, 7.20 Zang
8.20 Omroeporkest en radiotooneel; 10.30 Om
roepdansorkest.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
8.30 Leipziger Symphonie-orkest, koor en
solisten; 9.20 Radiotooneel; 10.20 Berichten;
10.50 Cello en piano; 11.05 Weerbericht; 11.20
Arnd Robert's dansorkest en H. Fröhlich's
kwintet.
In een vorige kroniek hebben wij reeds van
den Levensroman van Dr. H. Colijn met een
enkel woord gerept. Rudolf van Reest, als
auteur op het boek vermeld, blijkt een pseu
doniem te zijn van een schrijver, van Spron-
sen, wiens werkelijke naam den meesten lezers
denkelijk even weinig bekend geklonken zal
hebben. Hetgeen aan de waarde van zijn werk
niets toe of afdoet. In ieder geval heeft hij
iets geleverd dat in onze lectuur een te
waardeeren afwisseling gebracht heeft niet
alleen, maar daarin vrijwel afgezonderd staat
en van de warmte, waarmee het geschreven
werd iets meedeelt aan de lezers, ook zij die
niet in de speciale levenssfeer van den held
en zijn biograaf gewend zijn te ademen. Dat
ook dezen bij wijlen ontroerd konden worden
door den soberen ernst waarmee gewichtige
problemen door Colijn als jonge man reeds
werden opgelost, pleit evenzeer voor het ta
lent van den verteller, al moet daarbij dade
lijk erkend worden dat alleen een geestver
want van den staatsman diens leven op zoo
danige wijze kon beschrijven. Het is in de
vorige maand gebleken dat, ook buiten den
eigen engeren kring, voor zeer vele Nederlan
ders Dr. Colijn een aantrekkelijke en bewon
derenswaardige figuur is. Voor hen maar
yooral ook voor de anderen, die in levensbe
schouwing zooal niet tegenover hem, dan al
licht langs hem heen leven, kan de lectuur
profijtelijk zijn. Nog afgezien van de roman
tiek die in een leven besloten ligt, dat in een
boerengezin en bij den troep in Kampen zijn
oorsprong en in de positie van eersten raads
man van de Kroon zijn apotheose vindt, zal
het hun meer dan gewone belangstelling in
boezemen te vernemen hoe een sterk karakter
in zijn bestaan het materieele met het imma-
terieele vermocht te verzoenen. Een conflict
dat in oneindige variatie bij ieder mensch, die
niet al te gelijkvloersch leeft, en telkens weer,
zich voordoet. Het zóó op te lossen als Colijn
deed is niet iedereen mogelijk noch algemeen
gewenscht, zoo geboorte en omstandigheden
er niet toe dringen. Mogen wij voor Colijn-
imitatie gespaard blijven doch van de echt
heid in deze figuur voluit genieten en haar
in den levensroman bewonderen. Er valt voor
een ieder wat op te steken uit het boek, dat
door de Baarnsche Uitgevers Bosch en Keu-
ning, goed verzorgd en met aardige illustra
ties naar foto's versierd, de wereld werd in
gezonden.
Over gelijkvloerschheid gesproken. Wat is
de aantrekkelijkheid daarvan voor hóeken-
schrijvers, die uit den aard van hun bezigheid
toch van de geestelijke onwaarde ervan over
tuigd zouden moeten zijn. Wie veel leest, komt
vaak voor die raadsels te staan. Te moeilijker
op te lossen als de behandelde stof hoogst ern
stig en de schrijver onweerlegbaar een man
van talent is. Ik zeg niet, dat ik vroeger ge
lezen gedichten van Willem van Iependaal alle i
even voor tref felijk vond, maar daar waren er
toch bij die den schrijver boven zijn lezers
en niet daarbeneden plaatsten. Waarbij een
soms rauwe woordkeus niet belette den dich
ter te herkennen. Maar ik moet bekennen dat
drie honderd pagina's van zijn verhalend
proza mij te machtig zijn en dat ik ze uit
sluitend uit puur plichtsgevoel heb doorge
werkt. Noch rauwkost noch rauwe kost kun
nen mij bekoren en ik vrees, dat in beide het
de opzettelijkheid is die me hindert.
Kluivenduikers Doedeldans
is de titel, die men niet direct ongezocht zal
noemen, al wordt hij in den loop van het ver
haal recht duidelijk, van een oorlogsverhaal
door Van Iependaal bij de uitgeverij ,,'t Licht
schip" te Antwerpen in het licht gezonden.
Na „Le Feu" van Barbusse komt het wat laat,
al zal dat Fransche boek wel een diepen in
druk op den Hollandschen schrijver gemaakt
hebben. Het is echter weer heel wat anders,
al is er verwantschap. Een jonge Hollander
maakt een deel van den oorlog van '14-T8
mee bij een Engelsche legerafdeeling in Vlaan
deren, wordt goede maats met een paar
Engelsche en Schotsche soldaten, passeert een
week verlof met ze in Londen en ondergaat
met hen later de hevigste misères van den
loopgraven-oorlog, van trommelvuur en lucht
aanval. waarbij vrienden en vijanden om hem
heen sterven als ratten Dat alles vertelt Van
Iependaal in een bijna onafgebroken dialoog
vorm, waarin ook de Engelschen en Schotten
een ongekuischt Hollandsch praten, waarbij i
de bekende blozende huzaar op een afstand
staat. Op den duur wordt die opzettelijke vrij
postigheid hinderlijk. Ze belet zelfs het fijnere
gehalte eener beelding, hier en daar in den
groven bajerd opduikend, naar behooren te
waardeeren. Van Iependaal flirt voortdurend
met zijn grofheid en dat is jammer. Zijn le
vensopvatting brengt dat misschien zoo mee,
wanneer die tenslotte is uitgedrukt in de motto
regels die zijn werk openen:
„Schuur je bast niet aan de ruif
Om droog voer, maar duik de kluif!
Kies de maalstroomOok een biet
Of je boven komt of niet
Het is de heroïek van wie zijn ankers kwijt
is. Dat lijkt heel treurig want de schrijver.
nogmaals, is een talent. „Ook een biet"
zal zijn eenig antwoord daarop zijn.
Hoeveel minder zorg baart ons de heer
Melis Stoke, die in zijn roman „De Hoogwaar-
digen" (Den Haag Leopold's U.M.) niets an
ders beoogt dan zijn lezers eenigszins te
amuseeren met een verhaal, dat even on
waarschijnlijk als grappig is. De heer Mr.
Andreas Blauwvoet de Bie heeft zijn millioe-
nen-vermogen vermaakt aan de jonge doch
ter van zijn huishoudster en het beheer ervan
opgedragen aan het door hem gestichte „Ge
nootschap tot bevordering van de selectieve
voortplanting van Hoogwaardigen". Genoemd
genootschap zal zich hebben te belasten met
een zorgvuldige opvoeding van de jonge da
me in quaestie en hebben toe te zien dat een
door haar te sluiten huwelijk aan de doel-,
stelling van het Genootschap beantwoordt De
heeren en dames van het Genootschap aan
vaarden met ijver de opdracht ter opvoeding
zoowel als die tot het miUioenenbeheer en con-
stitueeren zich in commissies en subcommis-
cies om zich van al die opdrachten naar be
hooren te kunnen kwijten.
Hoe verzint een mensch het!
Dat al dat fraais tot een hoogst amusant
gekonkel en geknoei onder de Hoogwaardigen
aanleiding geeft spreekt vanzelf. De jeugdige
erfgename weet aanvankelijk van niets en
toont zich later weinig toeschietelijk om als
proefkonijn der eugenetiek op te treden, te
minder daar ze al in stilte verloofd is en de
vreemde handelingen des Genootschaps wel
gelooft. De amusante onzin, door Melis Stoke
over het probleem der selectieve voortplanting
bij elkaar gezocht, laat zich niet navertellen
zonder de verrassing te verraden, die de schrij
ver voor het slot van zijn verhaal bewaarde.
Laat mij dus mogen volstaan met den lezers
die zich een paar uur amuseeren willen de
lezing van Hoogwaardigen aan te bevelen. Het
is geen litteraire kunst met een hoofdletter
doch het bevat zoo en passant een aardige
dosis menschkundigheid, die de schrijver als
in een vroolijke bui tusschen den onzin door-
gestrooid heeft.
Van den uitgever Querido ontvingen wij
Siegfried van Praag, Minnares in ongenade
Madame de Mailly) roman 257 pag. en
Jan Romeien, Het onvoltooid verleden. Kul-
tuurliistorische studies. 271 pag.
J. H. DE BOIS j
