PLiDRMT^
PLEIN 23, TEL. 16158
UIT HET VERLEDEN
MAARSCHALK NEY
1769—1815.
ZATERDAG 12 JUNI 1937
TI A A R L E M'S DAGBLAD
5
Latere openstelling tapperijen te
Haarlem.
's Zaterdagsnachts tot 1 uur.
De Burgemeester van Haarlem heeft, ge
let op artikel 154 der Algemeene Politie
verordening, bekend gemaakt, dat van heden
tot eind Augustus 1937, de in deze gemeente
gevestigde lokaliteiten, waarvoor krachtens
de Drankwet vergunning of verlof is verleend
des Zaterdags tot des nachts 1 uur geopend
mogen blijven en dat in die lokaliteiten,
waarvoor een muziek-vergunning is verleend
op dien dag tot uiterlijk des nachts 12.30 uur
muziek mag worden gemaakt.
Het Rosarium te Haarlem.
Plan voor het Paviljoen wordt uitgewerkt.
Zooals den lezers bekend is werd bij de be
handeling der gemeentebegrooting voor 1937
In den Haarlemsc'nen gemeenteraad gesproken
over de wenschelijkheid te Haarlem, om de
stad meer aantrekkelijkheid te doen bieden
voor inwoner en vreemdeling, een Rosarium te
stichten.
Naar wij vernemen zal over eenigen tijd
door den directeur van den dienst van den
Hout en Plantsoenen, den heer J. L. Bouwer,
dit plan nader uitgewerkt worden. Hij meent,
dat als plaats in aanmerking komt het terrein
voor het Paviljoen in den Hout. Daar is vol
doende ruimte en ook kan worden aangeno
men, dat de welstand van dit mooie stuk van
den Hout door de stichting van een Rosarium
er belangrijk door zou vermeerderen.
De Raad zal dan in staat gesteld worden
over de uitgewerkte plannen een besluit te
nemen.
In het najaar zou dan met den aanleg be
gonnen kunnen worden, zoodat reeds het vol
gend jaar de rozenpracht te genieten zou zijn.
Een moeilijkheid waarvoor dan nog een op
lossing gezocht moet worden is de vraag welk
terrein dan aangewezen zal moeten worden
voor speelveld voor de jeugd dat nu op die
plaats gevestigd is.
JUBILEUM.
Donderdag 17 Juni hoopt de heer F. J.
Kloos den dag te herdenken dat hij voor 25
jaar aan de gemeente, afd. Waterleiding
werd aangesteld.
De Lichthoeve te Santpoort.
Een mooi aanbod.
De Zusters van „De Lichthoeve", het be
kende Kindertehuis aan de Kweekerslaan te
Santpoort, heeft van een dame, die blijkbaar
aan dit mooie liefdewerk een warm hart toe
draagt, een mooi aanbod ontvangen, namelijk
een groot heerenhuis met grooten tuin, om
daarin de Lichthoeve te vestigen. Om dit ge
bouw daarvoor geschikt te maken, zal het
echter noodzakelijk zijn, het bestaande ge
bouw aan de Kweekerslaan en den grond te
verkoopen. Men wacht nu op koopers daar
voor of op vrienden, die door geldbelegging
verder kunnen helpen.
Dat de opgewektheid in dit groote huisge
zin intusschen niets te wenschen overlaat,
is Donderdag nog gebleken, toen daar de ver
jaardag van Zuster Netta Verkerk, de secre-
taresse-penningmeesteresse gevierd werd. De
jubilaresse, die gedurende langen tijd aan het
ziekbed gekluisterd is geweest, maar nu her
stellende is, was in staat, zij het ook op een
ruststoel, te midden van de juichende kinder
schare te vertoeven en haar zanghulde in ont
vangt1 te nemen. Vooral !s avonds was de feest
vreugde groot. Door kleine en groote meisjes
en jongens werd onvermoeid gezongen en
voorgedragen.
A.s. Maandagavond komt een Christelijk Ge
mengd Koor op de Lichthoeve zingen.
VERBREEDING ASPHALT WEG
AMST. VAART
Binnenkort zal een begin worden gemaakt
met de verbreeding van den asphaltweg tus-
schen den voormaligen spoorovergang en de
Cort van der Lindenstraat te Haarlem. Dit
asphaltdek was 7 M. breed; het wordt nu
gebracht op 9 M. Daarvoor moest een rij boo-
men verplant worden. Het vrijkomende ge
deelte van den weg wordt nu geasphalteerd.
DE HEER J. WIJKENS HAALT HET
C-BREVET ZWEEFVLIEGEN.
Zondagmiddag is de heer J. Wijkens, in
structeur van de vliegclub ..Teuge" met zijn
zweefvliegtuig Grunau-baby 2. na door het
motortoestel van de Centrale vliegschool tot
650 meter opgestegen te zijn, erin geslaagd
56 minuten boven deze hoogte te blijven. De
heer Wijkens behaalde met deze prestatie
het C-brevet.
CHR. DEM. UNIE.
Vrijdagavond had in het gebouw ..Het
Blauwe Kruis" een bijeenkomst plaats van
de Chr. Dem. Unie. onder leiding van den
heer Windig.
De heer J. Schaafsma, gemeenteraadslid
te Haarlem voerde het eerst het woord. „De
verkiezing van 26 Mei heeft ons blijdschap
gegeven, doch voor vele andere partijen te
leurstelling. Wij mogen, aldus spreker, ge
lukkig zijn met den uitslag. Wat hebben we
nu te doen? Wij kunnen ons die vraag niet
dikwijls genoeg stellen.
Laten we gemeenschaooelijk trachten ons
zooveel mogelijk te bekwamen voor wat ons
straks wacht. Wij zijn geen menschen, die
door maatschannelijke toestanden gedreven
worden, maar door overtuiging. Het gaat bij
ons niet om de oppervlakte, maar om het
fundament, waarop we moeten voortbou
wen".
Spr. besloot zijn rede met een opwekkend
woord.
Daarna sprak Dr. M. v. d. Voet uit Haar
lem.
Politiek, zei spx-eker. is in de eerste plaats
nuchterheid. Politiek, ook christelijke, blijft
altijd een noodzakelijk kwaad. Christen zijn
beteekent toch het najagen van het hoog
ste We moeten een waardiffen strijd voeren.
Wanneer we terug kijken op de resultaten,
kunnen we toch niet tevreden zijn. Spreker
wekte de aanwezigen op. het financieele
nadeel dat door de verkiezingscampagne was
ontstaan, zooveel mogeliik te dekken. ..Wii
moeten zorgen dat ons scheepje blijft varen.
Laten we onzp vereenieing dienen met. al
onze krachten
De voorzitter dankte den spreker met een
kort woord, waarna de vergadering gesloten
tferd.
VASTE li LEED EX
Laat ons eens prijs opgeven voor het
leggen van vaste kleeden in Uw
kamers. U zult verbaasd staan hoe
voordeelig wij Uw interieurs warmer
en gezelliger kunnen maken.
COMPLETE WONINGINRICHTING
BARTEUORISSTRAAT 13-17 - HAARLEM
(Adv. Ingez. Med.)
H. H. V. EN „DIE RAECKSE".
Tuinfeest in „Groenendaal".
De H. H. V., vereeniging van oud-leerlingen
der Hoogere Handelsschool (H. B. S. A.) *e
Haarlem, organiseert in samenwerking met
de vereeniging „die Raeckse" op Zaterdag 19
Juni een tuinfeest in „Groenendaal" te Heem
stede.
De dansmuziek zal worden verzorgd door
„George Pickard and his Band", voorts zal
medewerking worden verleend door het dans-
orkest „The Rhythm Sellers".
Een feëriek verlichte dansvloer, een passen
de versiering en verschillende attracties zul
len ten slotte tot het welslagen van dit feest
ter eere van de eindexaminandi 1937 bij
dragen.
VRIJWILLIGE BURGERWACHT.
Maandagavond, 14 Juni a.s. zal door de V. B.
Haarlem en de V. B. Bloemendaal een propa-
gandamarsch door Bloemendaal worden ge
maakt. Tenue: met helm.
ONS KNIPPATROON.
792
m.50
Luchte japon voor minder slanke dames.
De hier afgebeelde vlotte zomerjapon kan
men van gebloemd dunne zomerstof ver
vaardigen. Effen materiaal is evenwel ook
heel geschikt voor het doel. De mouw valt
tot de elleboog; de garneering bestaat uit een
jabot van hetzelfde materiaal. Benoodigd
materiaal: 4.50 M. van 90 c.M. breedte. Het
patroon is te verkrijgen in maat 50: boven
wijdte: 120 c.M.; taillewijdte 100 c.M. en
heupwijdte: 138 c.M. Door het af of niet aan
knippen van naden, kan men het patroon pas
send maken voor het eigen figuur. Knip-
maten van het patroon overeenkomen met de
maten van het eigen figuur moet in ieder
geval naden aangeknipt worden. Is het
patroon grooter, dan is het niet noodig ;is
het kleiner, dan moeten extra breede naden
toegegeven worden. Ter vergemakkelijking
van het werken er mede. is bij ieder patroon
een korte handleiding ingesloten
Prijs van het patroon 26 ets. Het is van
heden af gedurende een week te verkrijgen
bij de bureaux van dit blad Groote Houtstraat
93 en Soendaplein 37.
Speciaal adres voor reizen naar
Binnen- en Buitenland met nieuwe
ruime 6 PERSOONS WAGENS
Ook voor Trouw- en Visite rijden
VRAAGT INLICHTINGEN:
(Adv. Ingez. Med.)
Vrijdom van invoerrecht reis-
bagage.
Wat men moet doen om moeilijkheden te
voorkomen.
Artikel 34 van het Vrijdommen-besluit 1935
maakt t.a.v. reisbagage (goederen voor het
persoonlijk gebruik van den reiziger gedu
rende de reis) uitdrukkelijk verschil tusschen
hier te lande gevestigde personen (personen
die van een reis in het buitenland terugko
men) en andere personen, en wel in dezen
zin, dat eerstbedoelde personen bij hun te
rugkeer desgevraagd aan de ambtenaren van
de invoerrechten aannemelijk moeten maken,
dat zij de goederen welke zij als „reisbagage"
bij zich hebben, bij hun vertrek uit Nederland
hebben medegenomen.
Dit aannemelijk maken van den vooraf
ga anden uitvoer uit Nederland wordt door de
ambtenaren der invoerrechten van naar Ne
derland terugkeerende reizigers, in het bij
zonder gevorderd voor naar hun aanzien
nieuwe of weinig gebruikte goederen van bij
zonderen of kostbaren aard, waarvan spe
ciaal genoemd worden: bontwerken, reisde
kens, kostbare necessaires, dure fototoestel
len. en filmcamera's, kijkers en dergelijke ar
tikelen, ook schrijfmachines en gramofoons.
Ten aanzien van kleinigheden welke worden
verbruikt (zooals zeep en tandpasta) of welke
geregeld moeten worden vervangen of ver
nieuwd, dan wel voor de dagelijksche ver
zorging van den reiziger plegen te worden
aangewend, zoomede ten aanzien van de nor
male kleeding en uitrusting van den reizi
ger, wordt de vrijdom in het algemeen zon
der meer verleend.
Het aantoonen van den voorafgaanden uit
voer uit Nederland zal behalve door bewijzen
van hier te lande betaald invoerrecht of door
kwitanties van te goeder naam bekend
staande Nederlandsche handelaren voorzien
van den naam van den kooper en een afdoen
de omschrijving van het gekochte goed. in
het bijzonder kunnen geschieden door de
goederen vóór den aanvang van de reis, amb
telijk te laten waarmerken en daarvoor een
„identiteitsbewijs" aan te vragen. Zoo een
identiteitsbewijs is verkrijgbaar op elke plaats
waar ambtenaren der invoerrechten en/of
accijnzen zijn gevestigd.
Bij de afgifte van een bewijs beoordeelen
de ambtenaren of het aangeboden voorwerp
al dan niet van een herkenningsteeken (lood
je of lakzegel) zal worden voorzien. Het
spreekt vanzelf dat dit ambtelijk aange
brachte herkenningsteeken niet verwijderd
mag worden. Een identiteitsbewijs kan meer
malen dienst doen.
Zij die zich bij hun terugkeer van een bui-
tenlandsche reis kosten, tijdverlies en erger
nis willen besparen, zullen dus goed doen
vooraf te zorgen in het bezit te zijn van be
wijzen waarmede zij den voorafgaanden uit
voer uit Nederland kunnen aantoonen van tot
hun bagage behoorende, hierboven breeder
omschreven, goederen van bijzonderen en
kostbaren aard. Tegen frauduleuzen invoer
van goederen door binnenlanders en buiten
landers wordt streng opgetreden.
Edo Bergsma uit den A. N. W. B.
De heer Edo Bergsma, de kranige voorzit
ter van den Kon. Ned. Toeristenbond A.N.
W.B. is verleden Zondag 75 jaar geworden.
Hij meent, dat nu zoo langzamerhand de
tijd gekomen is om de leiding van den AN.
W B. aan jongere krachten over te laten, en
is dan ook voornemens, het voorzitterschap
van den Kon. Ned. Touristenbond, dat hij
zoo langen tijd bekleed heeft, neer te leggen.
Tot één jaar voor zijn dood is Michel Ney.
een der generaals van Napoleon, niets anders
geweest dan een dapper officier, een uit
muntend aanvoerder, een onverschrokken
vechtjas. De Keizer heeft zijn verdiensten
geëerd door hem de titels Hertog van Elchin-
gen en Prins van de Moskwa te verleenen en
hem een prachtig bewerkte Egypische sabel
te schenken, waar Ney erg trotsch op was,
maar die later zijn ongeluk werd.
Toen de Keizer in 1814 gedwongen werd af
stand van de troon te doen, overhandigde
Ney de acte van abdicatie aan Czaar Alexan
der van Rusland en ook was hij het die aan
Napoleon het bericht bracht dat. het eiland
Elba door de mogendheden te zijner beschik
king was gesteld.
In Frankrijk keerde thans het Huis Bourbon
op den troon terug. En Ney, die zich ontsla
gen achtte van den eed van trouw aan den
keizer, bood Lodewijk XVHI zijn diensten
aan. Nog in 1814 werd hij door den nieuwen
vorst beëedigd. Sommige geschiedschrijvers
hebben dit den maarschalk kwalijk genomen,
er een bewijs van zijn onbetrouwbaarheid in
gezien. Naar het mij voorkomt ten onrechte.
De situatie is te vergelijken met die waarin
de Duitsche officieren zich in 1918 bevonden,
toen Wilhelm II het hazenpad "koos en zich in
Nederland liet interneeren.
Intusschen, de mooie tijden waren voorbij.
Overal heerschte vrede en aan veldheeren
had men dus geen behoefte. De maarschalk
trok zich in Januari 1815 op zijn landgoed
terug.
Maar op 6 Maart kreeg hij plotseling het
bevel zich onmiddellijk aan het hoofd van
zijn divisie te stellen. Per postwagen begaf
hij zich naar Parijs, waar hij tot zijn groote
verbazing vernam, dat Napoleon in Zuid-
Frankrijk was geland. Lodewijk ontving zijn
maarschalk in audiëntie en Ney liet zich in
krasse termen uit over het „onzinnige" plan
van den „overweldiger". „Wij moeten hem
onder den voet loopen. Hij verdient in een
ijzeren kooi naar Parijs gebracht te worden.
Wij zullen hem als een dollen hond neer
schieten". In deze en dergelijke bewoordin
gen uitte zich de maarschalk. Hij kuste 's Ko-
nings hand ten afscheid en vertrok om tegen
zijn vroegeren meester op te marcheeren.
De „onzinnige" tocht van Napoleon, aan
gevangen met 500 man, werd weldra een zege
tocht. Van alle kanten stroomen zijn aan
hangers toe. De eene stad na de andere
opende haar poorten voor hem. De regee
ring in Parijs was volkomen het hoofd kwijt.
Lodewijk XVIII vluchtte naar Gent. De be
velen die het Ministerie van Oorlog uitdeelde
kwamen óf te laat óf waren onuitvoerbaar
Het departement wist niets van de leger-
sterkte af bleek totaal onkundig van de
marschroute der Keizerlijke troepen; stuurde
soldaten zonder patronen; waar de kanonnen
stonden ontbraken de paarden. Het was een
verschrikkelijke janboel. Nog de 13e Maart
vroeg Ney dringend om versterking. Maar het
antwoord heeft hij niet meer afgewacht. De
eene Jobstijding na de andere bereikte hem
op dien dag: achttien kanonen door de be
volking van Chalons in het water gegooid
onder kreten van: Leve de Keizer!; de voor
posten van Napoleons leger in de onmiddel
lijke nabijheid: drie steden in de omgeving die
zich voor Bonaparte verklaarden; troepen,
door Bonapartistische agenten bewerkt, die
overliepen. Die gebeurtenissen schijnen Ney
volkomen in de war te hebben gebracht. In den
nacht van 13 op 14 Maart ontving hij verschei
dene agenten van Napoleon die hem een
uiteraard eenzijdige schildering van den toe
stand gaven en hem overtuigden dat hij, door
langer weerstand te bieden aan wat het Fran-
sche volk in groote meerderheid bleek te wen
schen, den burgeroorlog zou ontketenen. Ney
heeft waarlijk geloofd dat het Koningschap
niet meer te redden wa- en dat het heil van
Frankrijk het herstel van Bonaparte eischte.
De volgende morgen raadpleegde hij zijn beide
generaals die zich niet verzetten, toen hij hun
een legerorder voorlegde, waarin hij de zijde
van den Keizer koos. Daarna las hij die pro
clamatie aan zijn troepen voor,, die haar met
onstuimige vreugde ontvingen.
Dit is het beruchte „verraad van Ney", nog
steeds min of meer een psychologisch raadsel,
waarvoor de maarschalk zelf ook nooit een af
doende verklaring heeft kunnen geven. Her
haaldelijk heeft hij getuigd: ik was mijn hoofd
kwijt. Ik heb me laten meesleepen door de om
standigheden. Ik wilde een burgeroorlog voor
komen. Het kwam over mij als een dijkdoor
braak. Alles scheen verloren. Ik heb een
ernstige fout gemaakt, maar ik wist niet meer
wat ik deed.
Zegevierend trok Napoleon Parijs binnen.
Vrijwel zonder slag of stoot had hij Frankrijk
veroverd. Het scheen ot Ney op het goede
paard gewed had. Toch was hij ongelukkig,
triest, ontevreden over zichzelf. Velen keken
hem argwanend aan. Zijn woorden, gesproken
tot Lodewijk XVHI en met name zijn uitla
ting over de „ijzeren kooi" waren niet geschikt
om vertrouwen in te boezemen en Ney heeft
zich zelfs zoover verlaagd, dat hij geprobeerd
heeft tegenover den Keizer die woorden te
klaren: „Ik had toen mijn besjuit al genomen
en heb dat alleen maar gezegd om mijn ware
gevoelens te verbergen." Een leugen en een
lafheid tegelijk, die op Napoleon een zeer on
gunstige indruk maakten. Eenige dagen later
zond hij zijn maarschalk op inspectie. Pas bij
Waterloo zagen zij elkaar weer.
Het is wel zeker dat Ney daar op het slag
veld een eerlijke krijgsmansdood heeft ge
zocht. Met doldrieste onstuimigheid wierp hij
zich op de vijand. Zeven paarden werden on
der hem doodgeschoten. Met gescheurde
kleeren, overdekt met modder, zwart van de
kruitdamp, vocht hij, roekeloos en wanhopig.
Maar de dood spaarde hem.
Toen korten tijd later de mogendheden
Parijs bezetten, Napoleon naar St. Helena
werd verbannen en Lodewijk xvm naar zijn
hoofdstad terugkeerde, zwierf Ney onder een
aangenomen naam in Zuid-Frankrijk rond.
Hij had naar Zwitserland of Amerika willen
uitwijken, maar de grenzen waren door Oos
tenrijkers, Russen en Engelschen gesloten.
Eindelijk vond hij een schuilplaats op een
afgelegen kasteeltje bij een familielid van
zijn vrouw Eenige dagen leefde hij daar vol
komen onopgemerkt. Dat een arrestatiebevel
tegen hem was uitgevaardigd wist hij niet
ofschoon hij het wel vermoedde.
Op zekeren dag zag een bezoeker van net
kasteel in de salon een prachtig bewerkte
Egyptische sabel liggen. Hij sprak erover
met een vriend en beschreef het fraaie wapen
nauwkeurig „Er zijn maar twee menschen in
Europa die zoo'n sabel hebben", riep deze uit,
..Murat en Ney".
Die woorden kwamen den commissaris van
politie ter oore: hij liet het kasteel doorzoe
ken. Zoo werd de Prins van de Moskwa ge-
arresteerd. In zijn hart verheugde hij zich
over zijn gevangeneming: vluchten, zich ver
stoppen, opgejaagd worden, was het ergste
wat een soldaat als Ney kon overkomen. Ge
hoond. uitgescholden, met steenen geworpen
door Duitsche en Russische, maar ook door
Fransche soldaten, gereikte Ney Parijs, waar
hij onmiddellijk werd opgesloten in de Con-
ciergerie.
Aan de hooge rang die Ney bekleedde was
het voorrecht verbonden dat hij slechts ver
oordeeld kon worden door de Chambre des
Pairs, een hoog regeeringscollege min of meer
te vergelijken met onze Eerste Kamer. Ney's
advocaten hadden twee pijlen op hun boog:
de groote verdiensten van hun cliënt op vrij
wel alle slagvelden van Europa in de laatste
twintig jaar en een artikel uit de voorwaar
den waarop Parijs zich na de slag bij Waterloo
aan de geallieerden had overgegeven en dat
luidde: ^Niemand mag worden vervolgd noch
verontrust om zijn daden, gedragingen of po
litieke overtuiging" en dat dus een volledige
en algemeene amnestie inhield.
Maarschalk Ney.
In November 1815 stond Ney voor de eerste
maal tegenover zijn rechters. Hij was in uni
form en droeg het lint van het Legioen van
Eer. Zijn gelaat was rustig en beheerc'nt,
evenals zijn stem, toen hij op de hem ge
stelde vragen antwoordde. Zijn advocaten
hadden hem het vaste vertrouwen geschon
ken in het amnestie-artiwkel.
De Chambre des Paris echter was Ney zeer
vijandig gezind en wenschte tot eiken prijs
zijn dood. Zij vond steun bij generaal Bour-
mont, een van Ney's ondergeschikten die hij
had geraadpleegd over zijn beruchte procla
matie en die nu, als getuige gedagvaard,
een geheel verdraaide voorstelling van zaken
gaf. waarin hij zichzelf volkomen vrijpleitte
en alle schuld op den maarschalk wierp. Ney
richtte zich in zijn volle lengte op en riep:
„Voor een hoogere rechtbank zullen wij onze
verklaringen herhalen, voor God, die ons zal
oordeelen, u en mij. mijn-heer de Bourmont.
Hier beschuldigdt mijnheer de Bourmont mij,
daar zullen wij beiden geoordeeld worden!"
„Waarom", vroeg Ney's advocaat den ge
tuige „hebt ge u niet verzet tegen het plan
van den maarschalk, als ge het er niet mee
eens waart? Waarom zijt ge hem zelfs ge
volgd?".
„Ik wou zien welke uitwerking zijn procla
matie had", was het zwakke antwoord. ,.Er
was ook geen middel de invloed van Ney op
zijn troepen weg te nemen, behalve d^n hem
te dooden".
„Daar zoudt ge mij een groote dienst mee
hebben bewezen", riep Ney buiten zichzelf,
„dat was uw plicht geweest!".
„Hebt gij", ging de advocaat voort, „toen de
troepen Leve de Keizer riepen, daaraan mee
gedaan of hebt gij Leve de Koning geroe-
pen?"
De procureur-generaal liet echter deze
vraag niet toe en Bourmont, bleek en ont
daan, zweeg.
Ieder lid van de Chambre des Pairs wist,
waarop Ney's advocaten zich zouden beroe
pen teneinde hun cliënt vrijgesproken te krij
gen. Iedereen wist dat tegen hun betoog niets
zou in te brengen zijn. Toen besloten zij van
de rechtkwestie een machtskwestie te. maken.
In een besloten zitting werd buiten Ney en
zijn verdedigers om, een motie aangenomen,
pleidooi over het artikel betreffende de am-
waarin den advocaten werd verboden in hun
nestie te spreken, aangezien dat artikel de
Chambre des Pairs niet aanwezig en buiten
haar bevoegdheid lag.
Dit besluit beteekende natuurlijk Ney's
dood. Toen nu de president tijdens het plei
dooi deze motie voorlas, sprong de maar
schalk op en riep: „Tot nu toe zijn mijn ver
dedigers vrij geweest. Nu worden ze aan ban
den gelegd. Ik dank hen voor wat zij heb
ben gedaan en bereid zijn nog te doen, maar
ik verzoek hun mij niet langer te verdedigen.
Liever geen verdediging dan een schijn-ver-
dediging. In strijd met de wet ben ik be
schuldigd en men staat mij niet toe mij op de
wet te beroepen. Dan beroep ik mij alleen op
Europa en op het nageslacht!"
De advocaat wilde antwoorden. Ney belette
hem dat.
De president vroeg den verdediger voort te
gaan, maar „zich aan de feiten te houden".
Ney riep: „Ik verbied u te spreken als ge
niet vrijuit spreken moogt". Toen viel de
procureur-generaal in: „Aangezien de maar
schalk de debatten wenscht te sluiten, zal ik
requisitoir nemen". Natuurlijk eischte hij de
doodstraf. De beschuldigde werd weggeleid.
Van de 161 leden der Kamer stemde 142 voor
de dood door de kogel, 13 voor deportatie. 5
onthielden zich en één zeide: de guillotine.
De dag voor de voltrekking van het vonnis
toonde Ney zich een goed soldaat. Terwijl
hij met smaak zat te eten, zeide hij tot zijn
bewaker: „Ik weet zeker dat de procureur
vandaag minder trek heeft dan ik". Rustig
hoorde hij in zijn cel de voorlezing van het
vonnis aan. Bij de woorden: de dood door
de kogel, merkte hij op: „Ze hadden liever
moeten zetten: in het zand laten bijten. Dat
is militaire taal". Hij nam afscheid van vrouw
en kinderen, biechtte en sliep gerust. Op de
executie-plaats wilde een adjundant hem
blinddoeken, maar Ney duwde de den man
terug: „Weet je niet dat een soldaat den dood
niet vreest?" Toen de geweren in de aan
slag kwamen, deed hij een stap naar voren.
.Franschen!". riep hij uit, „ik protesteer
tegen mijn veroordeeling! Mijn eer.Toen
vielen de twaalf schoten.
P H. SOHRÖDER.
PERSONALIA
HEEMSTEDE.
Voor het Propaedeutisch examen in de
Theologie aan de Universiteit te Amsterdam
slaagde onze plaatsgenoot de heer J. Knot.
