Haarlem's Dagblad | 1937 | 26 juni 1937 | pagina 10

Première

Drie maal Clark Cable

,Oké, Don Juan"

Romantische senorita

Litteraire
Kantteekeningen.

ZATERDAG 26 JUNI 1937

HAARLEM'S DAGBLAD

8

Muiterij op de Bounty
Vrouw... of Secretaresse
It happened one night

Clark Gable is, en terecht, een van Ameri-
ka's populairste filmspelers, en het is een
goede gedachte geweest van de directie van
Theater, met een aantal voortreffelijke
mms nog eens de bijzondere aandacht op
dezen acteur te vestigen.

Clark Gable, zooals de caricaturist Nino Za
hem ziet.

(Luxor Theater).

Bovendien brengt ze ons daarmede enkele
films terug, die tot het beste behooren, wat er
de laatste jaren uit Amerika aan films is ge
komen, met een aantal voortreffelijke acteurs
als Charles Laughton, Claudette Colbert,
Francis Tone, Myrna Loy en de onlangs ge
storven Jean Harlow. Films, die ieder die be
lang stelt in de film als kunst, in de betere
film. gezien moet hebben om zich een juist
denkbeeld te kunnen vormen van de juiste ont
wikkeling van deze jongste kunstvorm.

De eerste film is „Muteny on the Bounty",
geregisseerd door Frank Loyd, een film, die

avooral belangrijk is door de

•C prachtige creatie die Charles

(JLUXOr Laughton daarin geeft van
den figuur van captain
Bligh. de wreede, tyran-
nieke scheepsbevelhebber. Doch hoewel
Laughton ongetwijfeld de belangrijkste fi
guur is in deze film, geeft ook Clark Gable
een knappe typeering Van den luitenant Flet
cher Christian, waarbij hij bovendien het
voordeel heeft, de sympathieke rol te spelen.
Een bijzonder knappe film.

In Vrouwof secretaresse (Wife vérsus
secretary, treedt Gable meer op den voorgrond
en deze vlot gespeelde film geeft ons bo
vendien nog eens een indruk van het spel
van Jean Harlow, van welke ster door de
Metro-Goldwyn-Mayer voor het volgende
seizoen nog twee films worden aangekondigd,
waarvan één met Spencer Tracy en één met
Robert Taylor. De charmante Myrna Loy is
de „üritte in Bunde" in deze film.

Tenslotte een van de voortreffelijkste films van
de laatste jaren. „It happenend one night",
waarin Gable Claudette Colbert als tegen
speelster heeft. Een film. zoo vertreffelijk
van regie, scénario en dialoog, dat ge haar
onder geen enkele voorwaarde moogt verzui
men te gaan zien, zoo ge dit nog niet deed, en
als dat wel het geval is, wel, dan is een ver
dere aanbeveling overbodig, want dan zult ge
haar nogmaals willen zien.

Het is bij de film de gewoonte alleen naar
actueele films te gaan, ïntegenstelling tot het
tooneel, doch het zou o.i. zeer juist gezien
zijn, wanneer men er vaker toe over ging.
films van het gehalte van .,It happenend one
night" ook later nog eens terug te brengen.
Vooral het werk, dat door de avant-garde van
een jaar of tien geleden werd voortgebracht,
zou een dergelijke reprise overwaard zijn.

REIS OM DE WERELD PER AUTOMOBIEL,

De K.N.A.C. meldt, dat in de bijeenkomst
van de AXAjC-R., op 24 en 25 dezer te Parijs
gehouden, met algeaneene stemmen is be
sloten onder auspiciën van deze wereldorga
nisatie van automobielclubs een plan te ont
werpen tot het organiseeren van een reis om
de wereld per automobiel.

Hoewel de uitvoering uiteraard nog een
enorme voorbereiding vereischt, kon uit re
cente onderzoekingen de uitvoerbarheid van
een plan van dezen omvang worden vast
gesteld. Vermoedelijk zal deze reis om de
wereld in het jaar 1933 beginnen.

Frans Hals

De vrouw in het paradijs

Het staat me nog levendig voor den geest
hoe ik de eerste maal nadat ik een geluids
film gezien had met veel overtuiging tegen
een vriend beweerde: „Dat komt er nooit, de
zwijgende film wordt nooit verdrongen dooi
de sprekende". Hetzelfde gevoel overkwam
mij gisteravond bij het zien van de geheel in
kleuren opgenomen film „Oké, Don Juan."
Het is alles nog te plaatjesachtig, deze kleu
ren doen ons nog te veel denken aan prent
briefkaarten en toch denk aan het akelige
geluid dat de eerste „sound" film liet hooren!
Het is anders merkwaardig hoe snel men aan
de kleuren went. En dat is zeker niet voor een
gering deel te danken aan de buitengewoon
spannende handeling van „Oké, Don Juan",
onder welke leelij-
ken titel het be
roemde boek van
James Oliver Cur-
wood „De vrouw in

het paradijs" verfilmd is.

Het is de spannende geschiedenis van een
strijd tusschen twee houthakkerskampen
waar. zooals George Brent die op uitne
mende wijze de hoofdrol vervult opmerkt,
de mannen nog mannen zijn en ook de vrou
wen zich als mannen gedragen. Al wat de
Amerikanen aan vaart, geestige dialoog, span
nende handelingen, uitmuntende fotografie
in een film kunnen leggen, hebben ze in Oké
Don Juan gelegd. Geen wonder dan ook dat
deze film boeit van het begin tot het einde.
De vrouwelijke hoofdrol wordt vervuld door
een nieuwe ster van de rijk bezette Holly
wood hemel. Beverly Roberts. Het zal wel
niet de laatste maal zijn dat deze pittige ac
trice, die in deze film bijzonder levendig spel
laat zien een hoofdrol in een groote film ver
vult.

De eenige bedenking die we tegen „Oké.
Don Juan" kunnen opperen is. dat de mu
ziek van Max Steiner op sommige momenten
beslist storend werkt. Filmmuziek moet al
tijd illustratief en nooit overheerschend zijn
en dit schijnt in deze film wel eens vergeten
te zijn. Overigens is „Oké Don Juan" een film
geworden die in zijn soort en het is een
goed soort, perfect is. De dialoog is op som
mige momenten bijzonder geestig en daar
ook de bijrollen door bekende acteurs ver
vuld worden kan het niet anders of deze ver
filming van Garwood's boek is in alle opzich
ten geslaagd. Van het voorprogramma ver
dient vooral een zeer geestig teekenfilmpje
vermelding.

Knappi

jRembramidt

e ensceneerincr

De oude wereld heeft een nieuwe ster ont
dekt. En als steeds heeft Hollywood alles in
het werk gesteld, haar die ster te ontfutse
len. wat ditmaal echter eens niet gelukt is.
De ster is Zarah Leander, en de maatschap
pij die wel beslag op haar wist te leggen is
de Ufa, die haar lanceert als de filmspeeï-
ster met „het talent van Garbo en de stem
van Dietrich".

De Ufa heeft groote plannen met deze
jongedame, en te Neubabelsberg staat een
rolprent op stapel, waarin zij met Willy Bir-
gel de hoofdrol zal vervullen. Ter introduc
tie daarvan brengt de Ufa thans de Ween-
sche Gloria-film „Première" in roulatie,
waarin we ons reeds een klein denkbeeld van
de talenten van deze jongedame kunnen

Klein, omdat
haar in deze film
een betrekkelijk
bescheiden plaats
is ingeruimd, waar
in zij onmogelijk kan bewijzen, of zij inder
daad de filmspeelster is, „met het talent van
Grrbo". Ons oordeel daarover zullen we dus
moeten opschorten tot het volgende seizoen.
De stem van Dietrich blijkt Zarah Leander
echter inderdaad te bezitten en ze zingt in
deze film een paar liedjes, die ons van deze
zijde van -haar talent ten volle overtuigd
hebben, doch tevens den wensch doen opko
men. dat de vrouwen in de film toch vooral
niet nóg lager moeten gaan zingen.

Géza von Bolvary heeft op knappe wijze
een grootsch opgezette revue naar Ameri-
kaansch voorbeeld, vermengd met een span
nend detective-verhaal, waarbij vooral een
uitstekend gebruik is gemaakt van de na
vrante tegenstelling van de schijn-vroolijk-
heid der artisten in de revue-scènes, die tus
schen de tooneelen door een scherpzinnige
politie-commissaris stuk voor stuk van een
tijdens de voorstelling gepleegde moord wor
den beschuldigd. Vooral de muziek weet deze
schrille tegenstelling vaak voortreffelijk te
accentueeren.

Het moordverhaal zit logisch in elkaar, ge
verdenkt achtereenvolgens vijf of zes perso
nen. tegen wie ge telkens het meest bezwa
rende bewijsmateriaal ziet opduiken, tot de
politie-commissaris, een keurige rol van
Attila Hörbiger. den man dien ge allerminst

verdacht zoudt hebben, als moordenaar ont
maskert.

Zooals gezegd is de rol die Zarah Leander
speelt te gering, om ons een goeden indruk
van haar talenten als actrice te geven, al
vallen haar beheerschte voorname bewegin
gen waarin zij inderdaad soms aan Garbo
doet denken reeds onmiddellijk op. In elk
geval zullen we met belangstelling naar haar
volgende film uitzien.

Theo Lingen tenslotte, geeft een prachtige
creatie van een tot wanhoop gebrachten
tooneelmeester, die door de moordgeschiede
nis de première van de revue dreigt te zien
mislukken.

E::i spannende en uiterst onderhoudende
film.

Cinema

Geestige parodie

De Romantische Senorita is Ida Lupino, een
meisje dat zich door een millionnairszoontje
laat schaken in zijn prachtige auto. Deze auto
wordt onderweg aangehouden door een ban
dietenbende. die onder aanvoering staat van
Braganza. met de noodige bravoure vertolkt
door Leo Carillo. Onder den invloed van een
Amerikaansche gangsterfilm, die Braganza
met zijn bende in een bioscoop zoo juist ge
noten heeft, besluit Braganza bij zijn troep
ook de Amerikaansche methodes in te voeren,
waaronder hoort het „kidnappen" van milli-
onairszoontjes. Bij het bezoek aan de bioscoop
is het nogal rauw toege
gaan, een klein verschil
van meening tusschen
iemand uit het publiek en
de bende ontaardt in een
algemeene vechtpartij. De directeur van de
bioscoop weet op handige wijze de gemoede
ren te kalmeeren door den beroemden zanger
Chïvo te laten optreden. Chivo heet in het
particuliere leven Nino Martini en is de be
kende zanger van de Metropolitan Opera te
New-York. Vooral de romantisch aangelegden
Braganza is onder den indruk van Chivo's
zang. Hij neemt, onder dwang. Chivo mee naar
zijn hacienda, waar hij de bende moet ver
gasten op zijn gezang. De kunstenaar Chivo is
heelemaal niet ingenomen met zijn „bandiet
zijn" tegen wil en dank, al is hij dan de
favoriet van Braganza. Als hij de auto van
den jongen man en zijn aanstaande bruid
moet aanhouden, wordt hij hals over kop ver
liefd op het jonge meisje, hij helpt den jon
gen man ontvluchten en later vlucht hij
met het meisje, maar eerst beleeft hij nog
een paar benauwde oogenblik, als hij, wegens
verraad aan Braganza, ter dood wordt ver
oordeeld en voor het vuurpeloton verschijnt.
Zijn prachtige stem redt hem uit de perikelen,
naast het goede romantische hart van Bra
ganza. Het slot brengt een gelukkig paartje,
dat niet de schaker, maar Chivo en de ge
schaakte is. De regisseur Rouben Mamoulian
heeft van deze gegeven een filmwerk gemaakt,
dat doorspekt is van humor, van vroolijkheid,
romantiek, satire, en prachtigen zang en mu
ziek. De film brengt u in een lichte, opgewekte
stemming, waarin je graag en gemakkelijk
lacht.

Het bij programma bestaat, behalve uit de
journaals, uit een grappige Ufa film, waarin
vooral de slotemaker amuseert.

PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO CENTRALE OP ZONDAG 27 JUNI.
Progr. I Hilversum I..

Progr. II Hilversum n.

Progr. III 3.30 Parijs Radio, 9.00 Fransch
Brussel, 9.50 Keulen, 11.05 Fransch Brussel.
11.50 Deutschlandsender. 12.20 Keulen. 1.20
Vlaamsch Brussel, 1.30 Fransch Brussel, 2.35
Vlaamsch Brussel, 4.20 Keulen, 6.20 Parijs
Radio, 7.20 Keulen, 10.20 Vlaamsch Brussel,
10.40 Boedapest of Diversen

Progr. IV 8.30 Vlaamsch Brussel, 12,50 Droit-
wich, 4.20 London Regional. 4.50 Droitwich, 5.20
London Regional. 8.15 Droitwich, 11.00 Keulen
Progr. V 8.30—12.00 Diversen.

PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO- CENTRALE,
op Maandag 28 Juni 1937.

Progr. I Hilversum I
Progr. n Hilversum II
Progr. in 8.00 Keulen; 11.05 Droitwich;
12.20 Vlaamsch Brussel; 2.20 Keulen; 3.20
Kroitwich, 4.05 Parijs Radio, 4.20 Keulen, 5.20
Parijs Radio. 6.20 London Regional, 6.50
Vlaamsch Brussel; 7.30 Parijs Radio; 8.20
London Regional; 9.20 Keulen; 10.20
Vlaamsch Brussel: 10.30 Boedapest; 10.50
Berlijn.

Progr. IV 8.00 Vlaamsch Brussel: 9.20 Pau
ze: 10.35 London Regional; 1.05 Droitwich:
1.50 London Regional; 4.05 Droitwich; 6.40
Fransch Brussel: 7.20 Droitwich; 10.45 Lon
don Regional: 11.05 Droitwich.

Progr. V 8.007.00 Diversen
7.00 Eigen gramofoonplaten concert: Dans
muziek.

1 A little dash of Dublin, Debi-oy Sommers
Band; 2 La Sitiera, Cuban Boys; 3 Tonight,
Billy Reid; 4 Ballerina, idem; 5 Somewhere
in the blue ridge mountains, L. P. Acc. Band,
6 Mexican flo' from Mexico, Scott Wood; 7
Keep a twinkle in your eyes, Billy Cotton: 8
Love me, my loved one, Billy Reid. 9 The
boulevard of broken dreams' idem; 10 One
night in Napoli Scott Wood; 11 Give me
this waltz. L. P. Acc. Band; 12 Sin ti, Cuban
Boys. 13 Vienna, you've stolen my heart,
Scott Wood. 14 It's a sin to tell a lie, Scott
Wood; 15. Marina, Debroy Sommers Band;
16. Your heart and mine. Billy Cotton.
8.0012.00 Diversen.

EEN VERKEERSCOUFANT.

Nuttige verkeerswenken.

Voor de drie verkeersdagen: Donderdag 1
Juli, Vrijdag 2 Juli en Zaterdag 3 Juli heeft
het Verbond van vereenigingen voor veilig
vei-keer een verkeerscourant uitgegeven die
tijdens de genoemde dagen onder de weg ver
bruikers zal worden verspreid.

De redactie berustte bij den heer C. J. van
Wijngaarden van Rees terwijl Jhr. Ir. O. C.
A. van Lidth de Jeude de vroegere minister
van Waterstaat een voorwoord schreef.

Uit den rijk ge varieerden inhoud stippen
wij het volgende aan:

Wenken voor ouders:

Wat het verkeer betreft, zoo moet het kind
vooral worden ingeprent, dat het den rijweg
alleen mag betreden om naar den overkant
te loopen en niet om te spelen. Het kind
moet geleerd worden: eerst naar beide kan
ten goed uitkijken, of niet auto's of fietsen
naderen, dan rechtuit oversteken. Nooit mag
overgestoken worden, als de weg niet vrij is,
dus niet bijvoorbeeld tusschen wagens door
een weg zoeken, want dan ontbreekt ihet
overzicht.

Kinderen.

Bewonder geen kinderen, die los rijden of
kimsten maken op de fiets, of axxderen, die
op rijdende auto's klauteren. Zij zijn niet
flink, maar héél dom.

Speelt blijmaar laat den rijweg vrij

Bestuurders van motorvoertuigen.

Neemt nimmer risico achter het stuur. Te
snel en gewaagd rijden verraadt gewoonlijk
den beginneling. Onthoudt u vóór en tij
dens 't rijden van alcoholgebruik. Zijn uw
remmen, stuurinrichting en signaalgever
wel in orde?

Wielrijders

Het rijwielpad is uitsluitend voor u: de
rijweg slechts gedeeltelijk.

Uw eigen veiligheid eischt, dat gij zooveel
mogelijk rechts rijdt. Zwermt niet uit, rijdt
niet met drieën of meer naast elkaar. Ver
blindt uw tegenligger niet.

Voetgangers.

Het trottoir is voor u, de rijweg voor het
asverkeer. Hoe korter op den rijweg, des te
geringer de kans op ongelukken. Steekt den
rijweg loodrecht over en kijkt uit, op an
dere wijze oversteken verhoogt het gevaar.

Vief langer dralen

Laat „RHEE"Uw wasch maar halen

HEEMSTEDE TELEFOON 28201

rette. 10.05 Leslie Jeffries en zijn orkest. 10.50
Epiloog.

RADIO-PARIS 1648 M.

7.10, 8.20 en 11.20 Gramofoonmuziek. 11.50
Orgelconcert. 12.40 Gramofoonmuziek. 12.50
Goldy-orkest en soliste. 3.20 Zang. 3.35 Parijsch
Mandoline-orkest. 6.20 Caussade-orkest. 8.50
Radiotooneel. 11.201.20 Jo Bouillon's dans-
orkest.

KEULEN 456 M.

6.20 Havenconcert. 8.35 Omroepkwintet. 9.50
Gramofoonmuziek. 12.20 Omroeporkest. 3.20
Esehweiler Liederkranz, en solisten. 4.20 West
duitsch Kamerorkest en Vliegeniers-orkest. 6.20
Trioconcert. 7.20 Omroepschrammel-ensemble.
8.20 Omroepkleinorkest. 11.00—12.20 Hans
Bund's dansorkest en solisten
BRUSSEL 322 M.

9.25 Gramofoonmuziek. 10.20 A. Felleman's
orkest. 11.05 Orgelspel. 11.35 Kleinorkest. 12.20
Gramofoonmuziek. 12.50 Salonorkest. 1.30 Om
roeporkest. 1.50—2.20 Gramofoonmuziek. 2.35
L. Darcy's orkest. 3.20 Gramofoonmuziek. 4.20
Accordeonorkest. 5.20 L. Hirsch's dansorkest.
6.20 Gramofoonmuziek. 7.20 Pianoduetten.
8.20 Omroeporkest en solisten. 10.30 Gramo
foonmuziek. 11.3512.20 Omroepdansorkest.
BRUSSEL 484 M.

9.20 Gramofoonmuziek. 11.20 A. Felleman's
orkest. 12.50 Omroeporkest. 1.30 Salonorkest.

I.502.35 Gramofoonmuziek. 2.50 Zang 3 15
Gramofoonmuziek. 3.35 L. Darcy's orkest 4 20
en 5.20 Gramofoonmuziek. 7.35 dito. 8.20 Om-
roepsymphonieorkest. 10.30 Omroepdansorkest.

II.2012.20 Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.

8.20 Landes-orkest Gouw Berlijn. 10.20 Be
richten. Sportnieuws. 11.05 Weerbericht. 11.20
—1.15 Hans Bund's dansorkest en Gramofoon
muziek.

radio moors n.v.

KRUISSTRAAT 38, TELEF.14609
OFFICIEEL PHILIPS REPARATEUR

(Adv. Inqez. Med.)

(Adv. ingez. Med.)

PROGRAMMA

ZONDAG 27 JUNI.

HILVERSUM I 1875 M.

8.30 NCRV., 9.30—5.00 KRO, 5.05 NCRV,

7.45—11.30 KRO.

8.30 Morgenwijding. 9.30 Gramofoonmuziek.
10.25 Pontificale Hoogmis. 12.15 Gramofoon
muziek. 12.30 Het KRO-orkest. 1.20 KRO-
Wereldprogramma voor Azië. 1.45 Gramofoon
muziek. 2.00 De KRO-Melodisten en solist. 2.50
Gramofoonmuziek. 3.50 Het KRO-orkest. 4.40
De Missie Verkeei'smiddelen Actie. 4.45 Gramo
foonmuziek. 5.05 Christ. Mannenkoor „Water
graafsmeer" en Orgelspel. 6.00 Nederd. Her
vormde Kerkdienst. Hierna: Gewijde muziek
(Gr.pl.). 7.45 Sportnieuws. 7.50 Gramofoon
muziek. 8.10 Berichten ANP. Mededeelingen.
8.25 De KRO-Melodisten en solist. 8.55 Het
KRO-orkest. 9.15 Radio-Missie-Wedstrijd. 9.35
Gramofoonmuziek. 9.45 Causerie „Humoristi
sche vooi*vallen uit het Missionarisleven". 10.00
Gramofoonmuziek. 10.10 Causerie „De Katho
lieke Student en zijn Missieplicht". 10.20 Gra
mofoonmuziek. 10.30 Berichten ANP. 10.40
Epiloog. 11.00—11.30 Esperantolezing.
HILVERSUM II 301 M.

8.55 VARA, 12.00 AVRO, 5.00 VARA, 6.30

VPRO, 8.00—12.00 AVRO.

8.55 Gramofoonmuziek. 9.00 Postduiven-
nieuws. 9.05 Tuinbouwpraatje. 9.30 Gramofoon
muziek. 9.45 Lezing „Van Staat en maatschap
pij". 10.00 Melody Circle. 10.45 Declamatie.
11.00 Fantasia. 11.20 Orgelspel. 11.40 Vex*volg
„Fantasia". 12.00 OrgeleonceiT. 12.10 Het Om
roeporkest en Gramofoonmuziek. 1.30 Cause
rie. 1.50 Gramofoonmuziek. 2.00 Boekbespre
king. 2.30 Gi'amofoonmuziek. 3.00 Residentie
orkest en solist. In de pauze: Orgelspel. 4.30
AVRO-Dansorkest. (Om 4.45 Sportnieuws
ANP.) 5.00 Mandoline-orkest „Ons Sti'even".
5.20 Gramofoonmuziek. 5.40 Vervolg Mando
line-orkest. 6.00 Sportnieuws ANP. en sport-
praatje. 6.20 Damnieuws. 6.30 Causerie „V.C.
J.B.-ers weer op reis". 6.45 Nederd. Hei-vormde
Kerkdienst. 8.00 Berichten ANP. Mededeelin
gen. 8.15 Residentie-orkest en solist. 9.15
Radiojoui'naal. 9.30 Causerie. 9.40 Kovacs
Lajos' orkest. 10.10 Radiohoorkrant. 11,00 Be
richten ANP. Hierna. Kovacs Lajos' oi'kest.
11.4012.00 AVRO-Dansorkest.

DROITWICH 1500 M.

12.50 Het Rich. Creen-orkest. 1.50 Het Cele
brity Trio. 2.20 Declamatie. 2.45 Reportage in
spectie oud-strijders door Z.M. Koning George.
3.20 Het Morris Motors orkest en solist. 4.20
Religieuze causerie. 4.40 Walter Collins en zijn
orkest. 5.20 Boekbespreking. 5.40 Het Walker
Octet. 6.20 Filmpraatje. 6.35 BBC-Midland-
orkest. 7.10 Reportage en Radiotooneel. 8.15
Kerkdienst. 9.05 Liefdadigheidsoproep. 9.10
Berichten. 9.25 „The Enchanted Island", ope-

MAANDAG 28 JUNI 1937. i

HILVERSUM I, 1875 M.

NCRV.-Uitzending.

8.00 Schriftlezing, meditatie gewijde mu
ziek (gr.pl.); 8.30 Gramofoonmuziek; 9.30
Gelukwenschen9.45 Gramofoonmuziek*
10.30 Morgendienst; 11.00 Christ, lectuur;'
11.30 Gramofoonmuziek; 12.00 Berichten;'
12.15 Gramofoonmuziek; 12.30 De Gooilan-
ders; 2.00 Gramofoonmuziek.3.00 Wenken
voor de keuken; 3.30 Gramofoonmuziek; 3.45
Bijbellezing; 4.45 Amsterdamsch Salonorkest
6.30 Vragenuur; 7.00 Berichten; 7.15 Vragen
uur; 7.45 Reportage; 8.00 Berichten A.N.P.
Herhaling SOS-berichten; 8.15 Koninklijke
Mannenzangvereeniging „Apollo" en de Staf-
muziek der Koninklijke Marine. Om 10.00
Berichten A.N.P.) 10.30 Gramofoonmuziek;!
10.45 Gymnastiekles; 11.00 Gramofoonmu
ziek. Hierna: Schriftlezing.

HILVERSUM II, 301 M.

Algemeen programma, verzorgd door dé
AVRO.

8.00 Gramofoonmuziek; 10.00 Morgenwij
ding; 10.15 Gramofoonmuziek; 10.30 Ensem
ble Jetty Cantor; 11.45 Kovacs Lajos' orkest;;
12.30 Orgel, zang en viool; 2.00 Gramofoon
muziek; 2.10 Omroeporkest m.m.v. solist. In'
de pauze: Reportage en Pianovoordracht;
4.30 Meesterwerken van de Fransche toon
kunst, causerie; 5.30 Kovacs Lajos' orkest;'
6.30 Gramofoonmuziek; 6.45 AVRO-Dansor
kest; 7.30 De romantiek van de duivensport,
causerie; 8.00 Berichten A.N.P. Mededeelin
gen: 8.15 Gramofoonmuziek; 8.30 Het Con
certgebouw-orkest; 9.30 Concert door Pad
vinderskoor; 10.00 De Twilight Serenaders;!
10.40 Studenten-orkest „Sweelinck"; 11.00 Be
richten ANJP. Hierna AVRO-Dansorkest;:
11.40 Gramofoonmuziek.

DROITWICH, 1500 M.

11.05 Orgelspel; 11.35 Gramofoonmuziek;1
12.20 Bijbelsche causerie; 12.45 BBC-Welsch'
orkest en soliste; 1.35 Cricketreportage; 1.50
Orgelconcert; 3.20 Gramofoonmuziek; 4.05
E. Colombo's orkest; 4.50 Gramofoonmuziek;
5.20 Cricketreportage; 5.35 Fred Hartley's
Sextet en solist; 6.20 Berichten; 6.40 Land-
bouw-dialoog; 8.20 Towards National Health,
causerie; 8.40 BBC-Dansorkest; 9.20 Berich
ten; 9.40 Buitenlandsch ovei*zicht; 9.55 In
leiding volgende uitzending; 10.00 3de en 4é
acte van de opera „Don Juan de Manara".
(Om 10.45 Declamatie)11.30 Jack Jackson's
Band; 11.50 Dansmuziek (gr.pl.)

RADIO PARIJS, 1645 M.

7.10 8.20 en 10.35 Gramofoonmuziek; 12.20
Porée-orkest en zang; 2.50 Gramofoonmuziek
4.05 Zang; 5.20 Orkestconcert; 7.30 Viool-
voordracht; 7.45 Zang; 8.35 Opera-uitzending
KEULEN, 456 M.

6.50 Franz Hauck's orkest; 8.50 Gramo
foonmuziek; 12.20 Politiemuziekkorps; 2.35
Gevarieerd concert; 4.20 Orkestconcert; 5.30
Alt en bariton; 6.20 Westduitsch Kameror
kest, vocaal sextet en het Omroepschrammel
ensemble; 8.30 Westduitsch weekoverzicht;
9.20 Stedelijk orkest Gelsenkirchen; 10.50
Omroeporkest en solist.

BRUSSEL, 322 M.

12.20 Gramofoonmuziek; 12.50 Salonorkest
1.30 Kleinorkest; 1,50 Gramofoonmuziek; 5.20
Omroeporkest en gramofoonmuziek; 6.50 en
7.05 Gramofoonmuziek; 8.20 Omroepsympho-
nie-orkest en Gramofoonmuziek; 10.30 Om
roepdansorkest.

BRUSSEL, 484 M.

12.20 Gramofoonmuziek; 12.50 Omroepklein
orkest; 1.30 Salonorkest; 1.50 Gramofoon
muziek; 5.20 Salonoi-kest; 6.35 Omroeporkest;
7.35 Gramofoonmuziek; 8.20 ,C'est Nanette",
operette; 10.31 Cabai*et-progi*amma.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.

8.30 Karl Ristenpart's Kamerorkest; 9.20
Populair concert; 10.20 Berichten; 10.50 Pia
novoordracht; 11.05 Weerbericht; 11.20 Hans
Bund's dansorkest.

Johan Winkler, „Jan". Amsterdam.

De Arbeiderspers.

Een man van in de veertig duikt hier onder
in wat zijn jeugd geweest is. In wat hem, rijp
mensch thans, bij vlagen van die jeugd voor
den geest komt. Hij herinnert zich soms met
groote helderheid zijn gedachten en aandoe
ningen uit zijn kindertijd en jongensjaren en
giet die over in Jan, zonder er ais „rijp
mensch" de hand in te steken, zoodat alles
aan Jan echt blijft.

Jan is geen aaneengeboden verhaal, het
zijn opgevangen vlagen herinnering, die stuk
voor stuk in wat er eigendommelijks en bij
zonder aan is worden versmolten tot een
boeiend beeldje voor den lezer; beeldjes die
soms een amusanten. soms een wrangen kant
hebben, maar met elkaar gemeen dat ze gaaf
en af zijn, en den aandachtigen beschouwer
meer toonen dan een oppervlakkig voorbij
ganger er aan zien zal. Voor ieder beeldje dat
de schrijver toont geeft deze een kleine- toe
lichtende inleiding waaraan de zachte ironie
van den rijpen mensch niet vreemd is. Dan
volgt weer een levensbeeldje van Jan, zóó goed
geboetseerd uit de feitelijkheden der herin
nering en den weemoed die aan her-innering

eigen is. zoo vrij van smuk en overtolligheid,
zoo objectief-zuiver herscheppend wat den
joixgen vreemd, onbegrijpelijk, weerzinwekkend
of bewonderenswaard moet geweest zijn, dat
wij dit werkje van den rijpen Jan, die Johan
Winkler heet, veilig tot de zeer geslaagde lit
teraire kunst kunnen rekenen. Uit mijn lec
tuur der laatste maanden duikt Jan althans
telkens op als een prachtig boekje vol quali-
teiten van gevoeligheid en beeldingskracht.

Het is nu eenmaal zoo dat kunst en wijs
heid, die tweelingzusters, vaak door leed het
liefst gevoed zijn. Jan's jeugd is niet die dei-
onbezorgdheid, der levensvreugde, der getole
reerde onbezonnenheid geweest. Het is een
jeugd uit het einde der vorige eeuw, uit een
milieu, dat aan vormelijkheid verdorde en
waar de vreugd van te leven slechts als een
apothekersdrankje om de zooveel uur een
lepel was voorgeschreven. Een milieu dat
overigens veel goeds had aan soliditeit en
eerbied voor traditie en misschien ook wel aan
die zekere schroomvalligheid, die een rem was
op het te gaarne openlijk te koop loopen met
eigen zwakheden, aan later tijden eigen.

Het zoo zeer verdienstelijke in Winkler's
boek lijkt juist dat hij Jan laat reageeren op
zijn lotgevallen en omgeving, juist zooals dat
in zijn tijd en plaats een provinciestad die
wel Haarlem zijn zal logisch is en verwacht
wordt, en toch in zijn verhaaltoon dat onde
finieerbaar element brengt, waarin weemoe-
dig-ironisch een stil verwijtende kritiek ver
borgen ligt.

Zelfs in Winkler's humor is een wijze wee
moedigheid, een vermenging die te zelden

voorkomt om er niet even de aandacht op te
vestigen. Men leze eens Jan's bezoek bij den
heilgymnast er op na, waar hij heen gestuurd
werd om een klein lichamelijk gebrek te doen
cureeren. Of de uitnemend gereproduceerde
gemoedsaandoeningen van den jongen Jan,
die een eigenaai*dige muzikale begaafdheid
bezit, bij de militaire muziek wanneer die door
de hoofdstraat trekt. Beide fragmenten zijn
amusant maar bovendien zeer knap als proe
ven van introspectie of „binnenzicht" van den
schrijver in de eigen jongensziel.

Autobiographisch is alles in dit mooie boek
je, maar uit de sfeer van het individueele naar
het onpei-soonlijke op fijne wijze overge-
bi*acht. Daardoor is het tot een uiting van
kunst geworden, die de opmerkzaamheid on
zer lezers waard is.

Tot het lezen in Jacobus van Looy.

Door zijn vrouw. Leiden. A. W. Sijt-

hoff's U.M.

Wij blijven deze week in niet alledaagsche
regionen van verfijning bij onzen boeken
schouw. Als wij in dezen tijd al met zooveel
ingenomenheid van een boekje als dat van
Johan Winkler gewag maken, bewijst dat eens
te meer hoe zeldzaam kunstenaai's van Jaco
bus van Looy's postuur feitelijk zijn. Wij wor
den er aan herinnerd door het boekje dat me
vrouw Van Loo.v-van Gelder liet verschijnen
en dat een leidende rondgang door de tuinen
van Van Looy's proza zijn wil. De piëteit waar
mee zijn weduwe het werk bewaart, verzorgt
en toegankelijk maakt kan bekend geacht

worden. Wat zij op haar meer intieme lees-
avonden thuis deed aan een beperkten kring
wordt nu voor veel grooter gemeente voortge
zet. Fragmenten uit Feesten, stukken uit het
vroege Proza citeert de schrijfster en omkleedt
ze met haar herinneringen aan het ontstaan
ervan en met haar verhelderend inzicht in de
bedoelingen van den schrijver. Waar het laat
ste aan zoo goeden bron gevormd wei*d, kan
de hier aangeboden leiding op een tocht door
het wex*k niet dan aangenaam wezen. Niet dat
dit werk niet zonder commentaar te genieten
zou zijn of daarzonder niet spreken zoude.
Maar in ieder kunstwerk van beteekenis schui
len, naast de overweldigende qualiteiten die
op het eerste gezicht te herkennen zijn, fijn
heden van kleineren omvang die slechts een
intienxeren omgang doet ontdekken. De be
vangenheid van velen voor het groote werk
kan tot genegenheid worden omgesmeed door
die velen met zachte hand tot voor dat werk
te geleiden en er de schoonheid in groei en
wezen van te ontblooten.. Ik geloof dat zelfs
wie meent in Van Looy's werk goed thuis te
zijn, aan dezen liefdevollen arbeid zijner
vrouw nog veel hebben kan.

Zoozeer is mevr. Van Looy met de litteraire
kunst van haar man één geworden dat de
toelichtende bespreking, die zij van de citaten
geeft, eenzelfden geest ademt als Van Looy's
eigen schriftuur en men bij een plotseling
willekeurig openslaan van haar boekje soms
even moet toezien of ge een citaat of een ge
deelte der introductie te pakken hebt. Dat be
wijst wel met hoeveel liefde en overgave het
werk verricht werd en dat we hier niet met

schoolmeesterscommentaren van doen heb
benhoe nuttig en noodig die overigens bij

andere gelegenheid zijn kunnen. Mevrouw
Van Looy belooft dat spoedig een tweede deel
tje verschijnen gaat, waarin door haar op een
zelfde wijze o.a. dan Zebedeus besproken zal
zijn. Om de moeilijkheden, die voor den niet-
ingewijde de lectuur van Zebedeus biedt, zal
men ook van dit tweede deeltje met belang
stelling kennis nemen en de schrijfster voor
haar toelichtingen erkentelijk zijn. Die zul
len daarbij zelfs van litterair-historisch be
lang kunnen wezen, terwijl er niemand is die
meer geroepen zou zijn ze te verschaff.en

Nieuw verschenen boeken:

Piet Bakker en Ernest Poestkoke. „Brief
geheimen" 198 pag. A'dam De Arbeiderspers.

Anna van Gogh-Kaulbach. Spel van vier.
Roman. 280 pag. A'dam. Nederl. keurboekerij.

Cor Bruyn. Koentje van.Kattenburg. Ro
man 276 pag. A'dam Querido.

Martha Walden. Schandaal om Benve-
nuto Barrera. Roman. 376 pag. A'dam. Nederl.
Keurboekerij.

Henriette Cohen Tervaert-Zeverijn. „Tim
boel" 128 pag. Haarlem. Tjeenk Willink.

Emile Buysse. Miele keert terug. Roman
244 pag. Baarn; Bosch en Keuning.

J. H. DE BGE3