N.v. Haarlemsohe
Auto-Centrale
^KELS
Overijsel
is een verrassing
andrea
STOFFENHUIS
Natuurschoon
bij Castrieum
speciale expositie van
verzorgde
gr. houtstraat 163
Abr. Meijer
Lanova
SENSATIE-AANBIEDING
EEN COUPON
GROOTE HOUTSTRAAT 11-13
ZATERDAG 26 JUNI 1937
HAARLEM'S DAGBLAD
V
1?
Neêrland's hoop.
v verijsel de klank zegt jë niet zoo
veel; Twente klink al naar meer na
tuurschoon, maar bij „de Achter
hoek" ga je je pas iets werkelijk
moois voorstellen. Daarom is Overijsel zoo'n
verrassing voor me geworden, heb ik zoo volop
dat steeds wisselende landschap bewonderd.
Van Zwolle uit ben ik naar het noorden
gegaan, naar die wrat die op de kaart zoo
grappig boven op Overijsel zit vastgekleefd.
Veel verwachting had ik er niet van, al wist
Ik dat Giethoorn de moeite waard heet te zijn,
maar al gauw moest ik m'n oordeel herzien.
Zwolle verraste me met z'n genoegelijken
bouw en de vele oude monumentale gebouwen
waar je. kruip door, sluip door, omheen moet
cirkelen, maar toen we even later buiten
Zwolle reden en Noord Overijsel voor ons lag,
ging ik met een behagelijke zucht gemakke
lijker zitten en voelde me op vacantie. Als
een scherpe zon door grijze luchten schijnt, is
er zelden een landschap dat dan leelijk lijkt,
maar deze noord Overijselsche landen kregen
er een heel bijzondere bekoring door. Wat een
wijdte en ruimte! En hoe pittoresque liggen de
dorpen daar in gestrooid! Glinsterende water-
Btreepen, kleine molentjes, een enkel rood
dak, het zachte groen tegen den horizon, het
gras dat zich in een regenbui heeft opge-
frisoh't, roodbruine koeien, wat schapen, een
bruin zeil dat bijna zwart lijkt voor onze
dichtgeknepen oogen och, het lijkt een ge
woon Hollandsch landschap, maar wat is ons
jeigen land dan wonderbaarlijk mooi!
Over een gladden betonweg suizen we tus
schen waterplassen, waar de wind nijdige
witte kopjes op zweept, die aan de kanten
vastgehouden worden door rietstoppels en
waterplanten. We moeten stoppen voor een
ophaalbrug. Een ophaalbrug uit den tijd van
Nero of iets later! Naast de brug staat een
lantaarn, een scheefgezakte korte bezemsteel
met er bovenop een instrument van groen glas
dat een pronkstuk in een museum zou kunnen
Eijn.
Door het smalle vaartje tuft stjokke tsjok,
stjokke, tsjok, een boot. Boven den hoogen
wallekant komt alleen maar een roestig stukje
kachelpijp uit; de schipper heeft ringetjes in
zijn ooren en dampt een pijpje dat onderste
boven in z'n mond hangt; zelfs de keeshond
met z'n gekrulden pluimstaart ontbreekt niet.
Er schijnt nog een verlengstuk bij de schuit
te hooren, want een eind er achteraan schuift
nog een stuk pijp langs den wallekant. Laco
niek glijdt het heele geval langzaam voort en
lets van die rust zinkt ook in mij.
Het kanaal is vrij, de brug moet zakken.
Twee meisjes, zonderling gekapt, met schor
ten voor en klompen aan, wandelen tegen
ihet brugdek omhoog, dat nu langzaam naar
omlaag komt. Als bazuinengelen zweven de
meiskes meer naar beneden en dan lachen ze
ons vriendelijk toe; de weg is vrij.
De weilanden lijken onwezenlijk en onein
dig ver van onzen hoogen weg. Flikkerlichtjes
wijzen op water, veel water.
fvr og maar een klein eindje en daar ligt
Giethoorn. Alles lijkt meer op 't beeld dat
ik me van Giethoorn had voorgesteld, dan de
tamelijk breede, vrij slechte weg, waar we ons
over voortbewegen. Een hotelletje een paar
huizen we zijn er. Ik ben teleurgesteld en
stap bijna onwillig uit den wagen; liever was
ik doorgereden tusschen de eindelooze vlakten
en het spiegelende water. Maar m'n spijt ver
vaagt al gauw, want je hoeft maar een zij
weg je in te slaan om midden in een idylle te
recht te komen. Het eerste dat me opvalt is
kaas! Van Giethoornsche kaas heb ik nog
nooit gehoord, maar er valt niet aan te twij
felen. Boven uit een pakhuis worden groote
kazen geslingerd, schijnbaar geheel willekeu
rig, maar halverwege beneden staat een man
met een wit pak aan, boven op een wankel
uitziende stellage en met de grootste gemoeds
rust en feillooze zekerheid vangt hij de kazen
op, draait een halven slag om en keilt het
pak in het water.
Maar neen, de verwachte plons volgt niet.
Een man, vlak op den wallekant in ook alweer
een wit pak, waar hij droevig uitgegroeid is,
zoodat zwarte kousebeenen een eind onder de
nauwe witte pijpen uitrouwen, pakt met felle
greep toe, dat het luid opklinkt en laat de
kaas vallen in de handen van den laatsten
schakel, die in een punter een echten pun
ter heeft postgevat.
Wat kan een enkel beeld ontroerend zijn en
blijven hangen voor langen, langen tijd! Als
ik m'n oogen sluit, zie ik die mannen en de
kaas valt neer in regelmatigen cadans.
Wat zal ik van Giethoorn vertellen? Ieder
heeft er van gehoord en wat kan ik zeg
gen, dat niet reeds honderd keeren geschreven
is? Kleine paadjes, schilderachtige huisjes met
ramen in de bovenverdiepingen, waarvoor
m'n zakdoek een royaal gordijn zou zijn, ka
naaltjes met groen water, waarin eenden kop-
keltje duikelen, bruggetjes die veel lijken op
troggen, planken die doorzwiepen, hooibergen,
kippen, breede heggen van stekelige hulst
Ook buiten Giethoorn is
er nog veel natuurschoon
u weet het allemaal wel. Achter m'n oog is
één enkel paadje levend gebleven. Het is zoo
wat een meter breed, water klokt tegen de
riethelling aan, en in de dikke modderlaag
kleeft een voetstap van een enkelen boer, die
hier dagen geleden langs kwam. Het pad
maakt een bocht. Midden in de bocht staat
een boom en op dien boom nee heusch het
is waar! hangt een bord „Rechts houden".
Dat is Giethoorn in mijn herinnering. Lieflijk,
zacht en groen, ongewoon bekoorlijk en van
een betooverende naïeveteit.
Maar dit is maar een stukje van Overijsel,
gaat u nu eens mee van Oost naar West, door
de heele provincie. Enschedé beteekent voor
u industrie en Oldenzaal de grens, maar weet
u dat daarachter dorpjes liggen die beroemd
zouden moeten zijn om hun natuurschoon?
Kent u Losser, de Lutte, Denekamp, Dinkel-
oord? Komt u dan eens mee, laten we eens
gaan dwalen door die heuvels, kijk, nu ligt
daar opeens een korenveld tegen die helling
aan, wat is het groen van dat bosch daar
donker tegen! En dat stroompje, dat door die
vallei springt is de Dinkel. 't Wringt zich in
allerlei bochten om tusschen de heuvels door
te komen. Je kunt wel zien, dat het hier zand
bodem is, want het water is zoo helder! Als
je op zoo'n grappig bruggetje gaat staan, kun
je de vischjes duidelijk heen en weer zien
schieten over den blanken grond. Je krijgt
lust om er ook in te duiken en er is niemand
die het je zal beletten. Geen mensch komt hier
langs en straks kun je' heerlijk liggen braden
op die witte strook zand, of, als dat te warm is,
gaan we een paar stappen verder in de scha
duw van het bosch.
Wat zijn die dorpjes zielig van armoede De
huisjes geven mekaar een arm om niet om te
vallen. Natuurlijk zijn er betere woningen als
je een beetje uit de oude kom gaat en daar
kan men goed logeeren. Hotels zijn er ook, nu
ja, geen kurhaus, maar wie hier gaat logeeren
zoekt dat ook niet, die zoekt idylle en me
dunkt dat die hier te vinden is!
s het al zoo laat? Ja, dat komt er nu van,
als we onzen tijd verdroomen! We zullen nu
maar per trein verder gaan.
Daar komt Hengelo al in zicht. Het vrien
delijke plaatsje met z'n breede straten en lage
huizen, vaak van onderen bruinrood en van
boven wit met een puntdak van stroo; een
simpel provinciestadje met een ongemeene be
koring. Er is een vijver, midden tusschen de
huizen en stelt u voor een zwembad erin,
zonder schutting! Je kunt iedereen daar zoo
maar zien spartelen
Als we niet in den trein zaten, zouden we
kunnen fietsen van Hengelo naar Delden. Die
fietspaden slingeren zoo leuk door het land
schap. Voortdurend is er afwisseling, dennen
bosch, akkerland, weiland, enfin, dat kunt u
uit het portierraampje al zien, maar gezelli
ger zou het zijn om er even midden tusschen
door te gaan. Het doet zoo goed om op straat
gegroet te worden met een vriendelijken knik
en het taaltje is zoo aardig; net niet vreemd
genoeg om onbegrijpelijk te zijn en toch be
korend door den bijna buitenlandschen ca
dans.
Plukjes bosch staan in de weiden, die geel
en rood doorspikkeld zijn door boterbloemen
en zuring. Boeren loopen in hun blauwe ver
schoten kielen, het gereedschap op den schou
der, naar huis toe, waar de middagpot wacht.
Daar schiet Borne voorbij, fabrieken, huis
jes er omheen, wat meer naar buiten landwe
gen met hier en daar een huis een hoeve.
Dadelijk na Borne sluit het bosch zich meer
aaneen tot een kleurenmengeling van eiken
en beuken, het jonge kreupelhout is er bijna
geel tegen en de berkestammetjes met hun
taches de beauté op de teerwitte huid lij
ken uitheemsch. Rogge en haver, het staat er
dicht opeen en de zware hoofden deinen heen
en weer op den wind, dat het een grijs-groene
stuwende massa lijkt. De boomkruinen in de
verte lijken op dat zilverige meer te drijven.
Dan staan daar weer wilgen, beuken, eiken,
in groepjes bij elkaar of in eenzame afzonde
ring en zoo maar opeens ligt daar een don
kere plas, waar een streepje blauw van de
lucht zich in spiegelt, daar waar de zware
boomen er omheen een klein plekje vrij heb
ben gelaten.
Waar een hoogte bijeen is gestoven, blakert
het wit van zand, doorgroefd met zwarte slier
ten, wortels van brem of heide, die trachten
den grond vast te houden.
fVTaarmate we Gelderland naderen duiken er
meer naaldboomen op, donker en dreigend
tusschen het zachte groen van de loof boomen;
gelig liggen de pas gemaaide weiden, scherp
afstekend tegen het land daarnaast, waar de
zeis nog niet geweest is. Het beeld is nu omge
keerd, het zijn nu de bladerkroonen die een
zaam hun plaats verdedigen tegen de stugge
dennen.
Nu beginnen heidevelden hun zegetocht,
geflankeerd door heel licht getint kreupelhout.
Hier en daar probeert het bosch het ook nog
eens, maar korenschoven staan onverbiddelijk
in het gelid, ze geven geen kamp,
Rijssen weer een haltepaal in het land
schap. Koren, koren, zonder einde, krachtig en
zwaar staat het op de akkers en de boeren
woningen zijn er grooter en weelderiger door
geworden, dan in het land dat achter ons
ligt. Een heele boomgaard ligt hier al en de
takken zijn sterk en berekend op zware
vrachten. Er wordt gewerkt aan nieuwe we
gen dwars door het land; takkebossen liggen
in vierkante hoopen opgestapeld; karresporen
hebben diep in den rullen grond gegroefd.
Het terrein wordt geaccidenteerd, eerst vaag,
maar dan steeds sterker; het doet bijna
Duitsch aan, die rechthoekige velden met ver
schillend gewas tegen de glooiingen gevleid.
Stop! Hier is Deventer! De reis door Over
ijsel is ten einde.
Maar, voor u uitstapt; had ik gelijk of niet
toen ik vertelde dat Overijsel een verrassing
is? Veel te zwak gezegd, dat ben ik met u
eens. Ideaal is het!
HELEN
Sedert een tiental jaren heeft het mooie
Castrieum zich geschaard in de rij van de
Noord-Hollandsche badplaatsen.
Het plaatsje, dat zoo schilderachtig gelegen
is tegen heta duin, is in deze luttele jaren
geworden tot een vooral door natuurliefheb
bers gezocht ontspanningsoord. En met na
tuurschoon is Castrieum rijk gezegend. Ken-
nemerland was eertijds een gewest, rijk bezet
met bosschen, die zich langs de geheele duin
streek van Alkmaar tot beneden Haarlem
uitstrekten. Castrieum mag zich verheugen
in een bezit van een belangrijk deel van wat
van al die schoonheid nog is overgebleven.
Dank zij de goede zorgen van de provincie
Noord-Holland is dit kostelijk erfgoed in on
geschonden staat voor het nageslacht be
waard gebleven. Zoo kan Castrieum bogen op
de onmiddellijke nabijheid van het fraaie
landgoed, dat de provincie reeds in 1903 van
de Vorstin van Wied heeft aangekocht. Dit
prachtige landgoed, dat ongeveer 1000 H.A.
groot is, heeft de provincie als natuurreser
vaat aangewezen, waardoor het in de eerste
plaats beschermd werd tegen de zich ook in
deze omgeving zoo sterk uitbreidende bebou
wing.
Hier kan de natuurliefhebber urenlang
ronddolen, want gelukkig heeft het provin
ciaal bestuur het reservaat niet afgesloten.
Tegen geringe vergoeding kan de wandelaar
zich bij den rentmeester van een toegangs-
karft voorzien en dan gaat een schoone
wereld voor hem open. Hij dwaalt door bosch
en duinen en hij komt van de eene verras
sing in de andere, wanneer hij, ver van het
gewoel van het leven, telkens opnieuw ge
boeid wordt door de schoone panorama's die
zich voor zijn oogen ontrollen.
De eerste toegangsweg tot het bosch ligt
even voorbij de provinciale kweekerij, gelegen
aan den schilderaehtigen Zeeweg, die door
een romantische omgeving naar het Noordzee
strand voert. Deze boschweg voert naar het
wondermooie duinmeer, een watervlak, dat
in de duinen werd uitgegraven. Een eiland
is in het meer uitgespaard en zijn oevers
zijn beboscht en de flora heeft zich onmid
dellijk op deze plek gevestigd.
De botaniseerende natuurvriend kan hier
niet alleen de goede bekenden vinden, maar
ook planten, die in de waterarme duinstreek
langzamerhand tot de zeldzaamheden zijn
gaan behooren.
Zoo is dit landgoed, evenals het daarnaast
gelegen Geversduin een bron van voortdu
rend genot voor den vacantieganger, die voor
alles rust verlangd. Hij zal hier een prach
tig recreatieoord vinden. Zij, die van het
buitenleven houden en daarin eenigen tijd
ongestoord willen genieten, wijzen wij op de
schitterende kampeergelegenheid in het Pro
vinciaal Landgoed, rechts van den Zeeweg te
Bakkum. Dit kamp is gelegen temidden van
een schilderachtige natuur.
Het kampeeren kost hier f 1.75 per week
per persoon of f 0.25 per dag. De kampeerders
moeten echter een bedrag van f 10 als waar
borgsom storten. Dit bedrag wordt hun bij
het verlaten van het kamp terugbetaald,
wanneer er althans geen aanleiding is, om
daarvan everutueele schadevergoedingen af
te trekken.
De kampeerders kunnen hier volop genie
ten van de prachtige natuur en van de strand
genoegens, die Castrieum den vacantiegangers
ook in ruime mate kan bieden.
In onze Showroom aan het PLEIN 24
te HAARLEM hebben wij voor de
mooie zomerdagen een
Caikiotets
Cabriolet met dickeyseat
Club Cabriolet met 4 zit
plaatsen onder de kap
Sedan transformable met
4 zitplaatsen en 4 por
tieren.
Keuze uit verschillende aantrekke
lijke kleuren. - Keuze uit twee ver
schillende 8 cylinder motoren.
Official Ford Dealr HAARLEM. Dir. ALEX. PH. VAN STRIE
de toonaangevende
zaak voor het goed
gebruiksvoorwerp,
telefoon 12393, haarlem
Croote Houtstraat 16
de sportieve Lingerie.
Inderdaad iets nieuws
voor iedere vrouw.
Slim-Hemd f 1.40
Slim-Directoir f 1.40
VOOR EEN JAPON
BIJ AANKOOP VAN
In het sprookjesland Giethoorn,
