De Stiltebrigade.
Uitslag.
Afmetingen van de
tunnel te Velsen.
Hef belangrijkste
'54e TA'ARGANG No. '16575
VerRcüönt rfaeelïïks. KeKalve op Zon- en Feestflapen.
WOENSDAG 7 TUtT 1937
HAARLEM S DAGBLAD
Directie :P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72l/2.
BureauxGroote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buiten Spaarne 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, H aa r 1 e m - N o o rd. Telefoon 12230
ADVERTENTTëN 15 regels f 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.overlijden ƒ400.verlies van hand, voet of oog 200.beide leden duim ƒ100.één lid duim ƒ50.alle leden wijsvinger 60.
één of twee leden wijsvinger ƒ25.alle leden anderen vinger ƒ15.één of twee leden anderen vinger ƒ5.arm- of beenbreuk ƒ30enkelbreuk ƒ15.polsbreuk ƒ15.^t-\t mc
Nog afzonderlijke verzekering voor atoonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval, en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. HEDEN: 10 PAGINA S.
De Amsterdamsche politie zal binnenkort
worden verrijkt met een „stiltebrigade", die
zal optreden tegen menschen, die noodeloos
veel lawaai in de stad maken. De brigade zal
werken met den door prof. dr. C. Zwikker uit
gevonden geluidsmeter, waarmee ieder ge
rucht nauwkeurig in „decibels" wordt aange
geven.
Het is een belangwekkend bericht. Dat
woord stiltebrigade is als taalverrijking al een
merkwaardigheid op zichzelf. Mogelijk zullen
de bewakers van het pure Nederlandsch,
welks profeet Charivarius is, het niet voet
stoots aanvaarden omdat „brigade" geen Ne
derlandsch is en zich op historische gronden
moeilijk verdraagt met het begrip stilte,
maar dergelijke academische bestrijding zal
niet baten. Meer kans geef ik de Amsterdam
sche stem-des-volks, als die er een beter
woord voor in de plaats mocht willen stellen.
Heeft zij in een rijk verleden niet zulke politie-
benamingen als „prinsemarij" en „knolknop
smeris" geschapen? Ook ditmaal zal zij haar
kans wel te baat weten te nemen.
Belangrijker dan de naam is evenwel de
taak. Onze tijd schijnt niet zoozeer uit te
blinken in het oplossen van netelige vraag
stukken en het wegnemen van misstanden.
Maar de lawaai-bestrijding behoort tot de lof
felijke uitzonderingen. Slechts enkele jaren
geleden begonnen, heeft zij nu al zulke resul
taten geboekt dat het ons allemaal opvalt en
we er om zoo te zeggen stil van zijn. Vroeger
scheen het, bijvoorbeeld, voor de meeste auto
mobilisten een plicht om zoo veel en zoo
doordringend mogelijk hun klaxon te laten
gillen. Tegenwoordig is het zooiets als een
eerezaak geworden het zoo weinig mogelijk te
doen en dan nog alleen in zoo korte kreetjes,
dat ze haast verontschuldigend klinken. Het
lawaai „voor de volle honderd procent", het
lawaai „van grootformaat" om een paar
afschuwelijke mode-uitdrukkingen op het ge
hate verschijnsel toe te passen, is verdwenen.
Voorwaar hier pas ik er een niet minder
leelijke term op toe het Lawaai komt te
genwoordig in aanmerking voor de positie
van „Staatsvijand nr. 1".
In Amsterdam was het het ergst, aangezien
het de grootste stad des lands is en zij niet
bepaald de stilste Nederlanders herbergt. In
Amsterdam is de bestrijding dan ook het
krachtigst aangepakt. Wie eenmaal welslaagt
in het nastreven van zijn ideaal verdubbelt
daardoor in kracht en onlangs werd ik een
beetje bezorgd voor Commissaris Bakker, want
naar mijn meening verviel hij in overdrijving
toen het pierement uit de binnenstad werd
verbannen. Ik geloof dat Amsterdam op dit
betreurenswaardig besluit, getuigend van ge
brek aan fantaisie, zal moeten terugkomen.
Maar in het algemeen doet hij prachtig werk
én de gemoedelijkheid van hemzelf en zijn
dienders wettigt het vertrouwen, dat de stil
tebrigade met mate zal optreden. Wij zijn
allen nazaten van het volk van Willem de
Zwijger en het is schoon dat wij dit niet alleen
in onzen vrijheidszin maar ook in onze la
waaibestrijding toonen te beseffen. Maar er
is een grens en die ligt op het punt, waar pure
levensvreugde erdoor gedoofd zou worden.
Laat men voorzichtig zijn: die grens is al over
schreden bij de uitbanning van het pierement.
De term „onnoodig lawaai" is gevaarlijk. Ik
herinner aan het gefluit van een jongen, slen
terend langs de gracht, dat Herman Gorter
inspireerde tot zijn onsterfelijke „Mei". Hoe
licht zou een formeel politieman ook niet zulks
kunnen rangschikken onder onnoodig lawaai.
En het is dan maar de vraag of hij dat won
dere gedicht gelezen heeft ik vrees ervoor
het zich bijtijds herinnert en het zelfs dan
met zijn plicht overeen kan brengen, het on
noodig gefluit te doen voortduren. Ook zijn
er straatzangers in de Jordaan, die Amster
dam niet missen kan. En tusschéh de vinkies
zit er ook wel eens, in het voorjaar, een nach
tegaal in het Vondelpark. En er komt een
merel met een heelen liederenbundel in zijn
keel. En onder de bruggen liggen soms bootjes
waaruit mannen-in-hemdsmouwen droef-
snurkende harmonica-zangen doen opstij
gen
Er is meer. Laat de stiltebrigade nou voor
zichtig wezen en het gevaar van alle groote
bewegingen beseffen: dat zij door teveel ijver
haar nobel doel voorbijstreven.
R. P.
De verkeerslichten op het
Stationsplein.
Hedenmorgen in werking-
gesteld.
De nieuwe verkeerslichtseinen op het Sta
tionsplein, waarover wij reeds mededeelin-
gen deden, zijn hedenmorgen in werking
gesteld.
Nu staan de lange lange lijsten namen
In ons leergierig leerzaam vaderland
Weer afgedrukt in iedere courant
Geslaagd voor overgang of voor examen.
Probeer nu niet de jeugd te leeren: reken
Den uitslag niet, maar tel het doel alleen,
Zij leert nu niets meer en ze gaat meteen,
De vrijheid in, voor weken en voor weken.
De rust keert weer in tal van huisgezinnen,
De ouders gaan niet meer door vrees gebukt.
De spanning is voorbij, het is gelukt,
De opzet is geslaagd, de buit is binnen.
En elke naam, dien j' in de krant kunt lezen,
Is met gejuich in het gezin begroet,
Wanneer de „uitslag" epidemisch woedt,
Zal ze meestal een bron van vreugde wezen.
Maar er is ook een minderheid, wièr namen
Niet in de lange lijsten staan vermeld,
Van hen of haar wordt in het kort verteld,
Als „niet bevorderd" in één cijfer samen.
Zij brengen geen gejuich in hun gezinnen,
Een jaar van zorg bracht in het eind
een strop,
Tot hen wou ik nog zeggen; koppen op
En straks opnieuw met frisschen moed
beginnen.
RICHE - ZANDVOORT.
Morgen, Donderdag 8 Juli: GALA-AVOND
GRETA KELLER
Entrée ƒ1.pl. belasting.
(Adv. Ingez Med.)
Uitverkoopen en Opruimen.
De wettelijke regeling een fiasco.
De wet regelende de uitverkoopen en op
ruimingen is nu ongeveer twee jaar in werking.
Aanvankelijk scheen het of er nu een rege
ling op dit gebied zou komen, maar in de prak
tijk is daarvan een klein beetje terecht ge
komen. De wetgever is er niet in geslaagd
vast te leggen wat hij wilde en de bepalingen
zoo te maken, dat wat hij ongewenscht achtte
voorkomen wordt.
De 'bedoeling van den wetgever was, dat de
„winkelier" twee maanden in het jaar van
1 Januari tot 1 Februari en van 15 Juli tot
15 Augustus vrij zou zijn om opruimingen
te houden. Maar in de praktijk is het nu bijna
zoo geworden, dat de winkelier nu in die 10
maanden van het jaar nog vrijer is dan in de
bewuste 2 maanden. Er zijn namelijk vele pro
cessen over de wet gevoerd en uit de vele vrij
spraken is af te leiden, dat de winkelier in die
10 maanden vrijwel alles mag aankondigen als
hij slechts zoo voorzichtig is. om niet het woord
opruiming te gebruiken.
Dit is trouwens ook wel gebleken uit een
interview dat wij een half jaar geleden had
den met Mi-. J. C. Donker, ambtenaar van het
Openbaar Ministerie te Haarlem
Wij hadden thans over deze aangelegenheid
nog een kort onderhoud met den Commissaris
van Politie te Haarlem. De heer E. H.
Tenckinck deelde ons mede, dat de politie te
Haarlem, in verband met die vele vrijspreken
de vonnissen der hoogste rechtscolleges, den
laatsten tijd geen procesverbaal meer op
maakt van feiten die aanvankelijk in strijd
rnet de bedoelde wet werden geacht. Alleen is
in de laatste weken nog een procesverbaal op
gemaakt tegen een winkelier die zoo onvoor
zichtig was geweest om in zijn reclame toch
het woord „opruiming" te gebruiken. Maar ook
dit verbaal heeft tot geen vervolging geleid.
In den oorspronkelijk als vrije maanden be
doelden opruimingstijd moet de winkelier vol
gens de duidelijke aanwijzing van de wet zich
bepalen tot de aangegeven termen: „jaarlijk-
sche opruiming", „halfjaarlijksche opruiming",
„seizoen-opruiming", „balans-opruiming" of
„inventaris-opruiming".
Indertijd hebben wij reeds medegedeeld, dat
door de Regeering een wijziging van de wet
wordt voorbereid om de artikelen zoo te redi-
geeren dat de wet zooals zij bedoeld was ook
kan worden uitgevoerd.
Thans officieel
vastgesteld.
Lengte wordt ongeveer
1350 Meter.
Naar wij vernemen, heeft de
Minister van Waterstaat tnans
de afmetingen van den tunnel
te Velsen vastgesteld.
De breedte van 'den rijweg
wordt acht meter, met aan
weerskanten verhoogde voet
paden van 75 c.M., zoodat de
breedte van wand tot wand
9.50 meter wordt. De vrije
hoogte wordt 4.20 meter.
Het diepste deel van den
tunnel komt op 22.10 M.N.A.P.
De helling der opritten wordt
1 op 28.5, terwijl de totale
lengte c.a. 1350 meter zal be
dragen.
TOESTAND VAN DEN OUD
BURGEMEESTER.
De toestand van den heer C. Maarschalk,
oud-burgemeester van Haarlem, die na het
auto-ongeluk in het ziekenhuis te Wesel ver
pleegd wordt, blijft steeds vooruitgaan. Heden
middag hebben wij nog eens aan het zieken
huis geïnformeerd, waarbij ons medegedeeld
werd dat de toestand van den heer Maarschalk
zeer goed is. Over een eventueelen terugkeer
naar Haarlem kon nog niets worden medege
deeld. Van andere zijde blijkt ons, dat de heer
Maarschalk weer zoover hersteld is, dat hij tot
eenige schriftelijke correspondentie in staat is.
EINDEXAMEN 2e H.B.S. B.
Geslaagd de dames H. Max, G. D. Kloots. W.
E. Claessen en de heeren H. Smink, C. J. Mol.
J. G. Niesten, A. Geerlink, J. Groenendijk, G.
J. Sleutelberg, G. J. Endlich, H. J. Rem, D. van
Parreeren
EINDEXAMEN GYMASIUM.
Na verlengd examen zijn aan het Sted. Gym
nasium nog geslaagd voor diploma B: de
heeren R. Graafstal, W. Brocades Zaalberg,
R. S. Plekker. De examens zijn afgeloopen.
De nagedachtenis van Frans Hals
geëerd.
Brandende graflantaarns bij zijn graf.
Nu in het Frans Halsmuseum de Frans
Halstentoonsteliing gehouden wordt, komen
ook wel bezoekers in de Groote Kerk om het
graf van den Haarlemschen meester te be
zichtigen. In het koor ligt de grafsteen No. 56
waarop een herinnering aan den schilder ge
beiteld is. Vermoedelijk omdat de tentoon
stelling niet georganiseerd is in verband met
een herinneringsdatum uit het leven van
Frans Hals, maar omdat het Frans Halsmu
seum zelf 75 jaar bestaat, is van officieele
zijde geen plechtigheid georganiseerd bij
het graf.
De heer A. J. Luitingh, koster der Groote
Kerk, heeft nu bij den steen twee oude bran
dende graflantaarns geplaatst, allereerst als
een aanwijzing waar de laatste rustplaats van
Frans Hals is, maar toch ook als een hulde
aan de nagedachtenis van den grooten Haar
lemmer, wiens werken in het Frans Halsmu
seum thans in het bijzonder de aandacht vra
gen.
Deze lantaarns werden vroeger bij het be
graven in de kerk gebruikt, zij dateeren ver
moedelijk nog uit den tijd van Frans Hals.
Over verhaal van steun.
Onderwerp van beraadslaging in
kringen van Maatschappelijk
Hulpbetoon.
Resultaten te Haarlem.
De in 1934 opgerichte Vereeniging van leiders
van openbare diensten en instellingen van
Maatschappelijk Hulpbetoon (voorzitter is de
heer S. C. de Haas van Dorsser, directeur van
Maatschappelijk Hulpbetoon te Haarlem)
houdt op Dinsdag en Woensdag 13 en 14 Juli
te Arnhem een vergadering.
Op Woensdagmorgen wordt een openbare
vergadering gehouden ter behandeling van
praeadviezen.
a. van den heer A. N. van Mill, adj. direc
teur van Maatschappelijk Hulpbetoon te Rot
terdam: „Is het mogelijk, voor de bijdrage-
bepalingen bij de toepassing van het verhaal
van ondersteuning, verleend krachtens de Ar
menwet, op alimentatieplichtigen, algemeen
geldende maatstaven te vinden en zoo ja, hoe
zouden deze dan moeten luiden?"
b. van den heer mr. P. van Driel, commies
bij den gemeentelijke dienst voor Maatschap
pelijk Hulpbetoon te Haarlem:
„Het streven naar algemeene richtlijnen
voor de vaststelling van bijdragen, krachtens
alimentatierecht en ingevolge de Armenwet
verschuldigd, uit juridisch oogpunt bezien".
Mr. Van Driel heeft te Haarlem de leiding
van het verhaal. Maatschappelijk Hulpbetoon
behartigt ook de verhaal-zaken voor den
Dienst van de Werkloosheidsbestrijding.
In het afgeloopen jaar werd te Haar
lem, naar wij vernemen, meer dan
100.000.opgebracht.
Alle zaken het verhaal betreffende worden
van te voren behandeld in de raadscommissie
voor Maatschappelijk Hulpbetoon.
Het verhaal betreft vrijwel uitsluitend de
aansprakelijkheid van verwanten. Verhaal op
menschen die zelf steun gehad hebben behoort
tot de uitzonderingen. Die uitzonderingen be
treffen bijvoorbeeld het krijgen van een erfe
nis. het werk vinden in een veel beter betaalde
betrekking, énz.
Het recht op verhaal vervalt bij verwanten
na 5 jaar. Verjaring voor verhaal op den ge-
steunden is komen te vervallen, theore
tisch blijft dus steeds de mogelijkheid be
staan om betaalden steun op de gesteunden
zelf te verhalen na 5, 10, 20 of meer jaren.
Practisch wordt daarvan evenwel slechts in
sporadische gevallen gebruik gemaakt,
AANRIJDING OP DEN SCHOTERWEG.
Dinsdagmiddag 6 uur fietste de 44-jarige
S. op den Schoterweg. Bij den hoek van de
Kleverlaan stak hij tijdig zijn hand uit, om
deze laan in te rijden. Achter hem naderde
een personenauto, bestuurd door den 31-ja-
rigen H. uit Santpoort, die veronderstelde,
dat de fietser hem nog wel zou laten passee-
ren. Bij het zwenken naar links werd de heer
S. door de auto gegrepen en tegen den grond
geslingerd. Hij kreeg een hoofdwonde en
vermoedelijk een hersenschudding. Na door
een lid van den Ongevailendienst behandeld
te zijn. is hij naar het St. Elizabethsgasthuis
vervoerd.
De auto is in beslag genomen. Tegen den
bestuurder is proces-verbaal opgemaakt.
Bij informatie aan het ziekenhuis verna
men wij. dat de toestand van den heer S. be
vredigend is.
PERSONALIA.
Voor het prop. examen theologie is te Am
sterdam geslaagd de heer K. Blom. te Haar
lem.
UITBREIDING MONTESSORISCHOOL.
Namens het bestuur van de Vereeniging
„De Haarlemsche Montessorischool" zal de
architect de heer Dick Greiner, te Amster
dam in de Montessorischool aan de Louise de
Colignylaan 3 alhier, Vrijdag 9 Juli a.s. aan
besteden het verbouwen en uitbreiden va/n ge
noemde school.
Het is nl. door de toeneming van het aantal
leerlingen (dat nu ongeveer 150 zal worden)
noodig geworden een groot lokaal bij te bou
wen
L- I
DE FRANS HALS-TENTOONSTELLING.
Druk bezoek.
Het bezoek aan de Frans Hals-tentoonstel
ling blijft zeer bevredigend. Dinsdag was het
aantal bezoekers 450.
Het woord is aan
La Rochefoucauld:
Wij offeren liever ons be
lang dan onzen smaak op.
Ook de directeur van het Tass-
bureau gearresteerd?
Als „Trotskistische bandiet" aangemerkt.
MOSKOU, 7 Juli (D.N.B.). Het
gisteren hier ter stede ontvangen pro
vinciale blad „Ural Arbeider" van den
3en Juli, dat te Swerdlowsk verschijnt,
bevestigt, dat de directeur van het
agentschap „Tass", Doletzki, en eenige
andere leidende personen van dit
Sovjet-Russische Nieuwsbureau, van
hun functie ontheven en in hechtenis
genomen zijn.
„Deze Trotskistische bandieten", aldus ge
noemd blad, „die in de centrale organisatie
van „Tass" zijn binnengedrongen, hebben
enorme schade toegebracht op dit voor de
Bolsjewistische party zoo bijzonder belang
rijke gebied. Deze vijanden des volks hebben
alles gedaan om door sabotage bij het uit
zoeken van het feitenmateriaal de scherpe
kanten van de Bolsjewistische pers af te
stompen en hun geestverwanten te camou-
fleeren".
Doletzki heeft ruim tien jaar den post van
directeur van het officieele Sovjet-Russische
telegraaf agentschap bekleed. De scherpte van
de thans tegen hem ingediende aanklacht laat
geen twijfel inzake zijn verder lot over.
VIJFTIG JAAR IN DIENSTBETREKKING
Vandaag herdenkt de heer J. Koster, wo
nende Lange Margarethastraat te Haarlem,
den dag, waaarop hij vóór 50 jaar in dienst
kwam bij de firma M. J. Roozen te Heem
stede.
De jubilaris had den dag vrijaf.
Het feest werd gevierd bij de zuster van den
jubilaris in de Meester Joostenlaan. In de
morgenuren waren reeds vele bloemen geko
men, zoo o.a. van de patroons, van diens kin
deren en het personeel. Met trots deelde de
heer Koster ons mede dat het de Koningin
behaagd heeft hem de eeremedaille in brons
verbonden aan de orde van Oranje Nassau
te schenken.
Om half 12 kwamen zijn tegenwoordige pa
troon, de heer Nic. Roozen, en diens broer,
de hegr J. Roozen, vertegenwoordigend de
oud-firma N. en J. Roozen, hem complimen
teeren. Hierbij voerde het woord de heer N.
Roozen. „U hebt uw arbeid en uw kracht aan
de zaak gegeven, plichtsgetrouw en ijverig",
zoo zeide de heer Roozen. „Nooit was u iets
te veel of te zwaar. Gij waart steeds een voor
beeld voor de jongeren. Met groote voldoening
kunt gij op dè achter u liggende periode te
rugzien".
Mede namens de firma N. en J. Roozen
overhandigde hij den jubilaris een enveloppe
met inhoud.
HET PRIMITIEFSTE VOLK DER .AARDE.
Onlangs keerde een expeditie uit het Ama
zone-geiled in Zuid-Amerika naar Engeland
terug en bracht het bericht mee. dat zij een
volksstam aangetroffen had. die tot de meest
primitieve op aarde behoort. De leden van
dezen stam bezitten geen taal. Zij zijn in
het geheel niet stom, maar hun woordenschat
beperkt zich tot eenige korte uitroepen, die
voor hen voldoende zijn om zich met elkaar
te onderhouden. De deelnemers aan de expe
ditie verklaarden, dat zij op hun vele onder
zoekingstochten nog nooit zulk een primitief
volk tegen gekomen waren. Iets wat men bij
een primitief volk nooit waarneemt is het
volgende: zij wisten niet, dat een mensch in
het water kan zwemmen! Door de omwonen
de stammen werden zij de „Kuurunga" ge
noemd
Hedenmorgen vertrok de tweede groep van I
kinderen der 6e klassen van Openbare La
gere Scholen alhier, uitgezonden door de
Commissie voor het Haarlemsen v'acantie- j
kinderfeest, deels naar Apeldoorn, deels naar
Lunteren. Zij vertrokken met den trein van
7.15 uur van hier naar Amsterdam, om dan
per boot Harderwijk en de Veluwe te berei
ken. De groep kinderen vóór het station.
Noodlottige vechtpartij te Rotterdam. 3
Minister Colijn is tot Minister van Alge
meene Zaken benoemd. 3
Het zoeken naar Amelia Earhart wordt
voortgezet. 4
De Amerikaansche reis van Van Zeeland:
Amerika bereid een rol te spelen in
Europa. 4
In de Middellandsche Zee zou een En-
gelsch schip getorpedeerd zijn. 4
Waaraan dankt Haarlem het voorrecht
hoofdstad van Noord-Holland te zijn? 5
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De Stiltebrigade. l
Van onzen G. P. D. redacteur; Vogelen
zang bereidt zich voor. 2
K. de Jong: Oostersche en Westersche
muziek. 2
J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en daar
buiten. 3
Mr. E. Elias: Lichtstad-flitsen. 3
Van onzen Brusselschen correspondent:
Het kabinet-Van Zeeland op losse
schroeven? 4
H. D. Vertelling: De inbraak in de Me-
tropoolbank. 5
Van den Abeelcn: Vüegbooten over den
Oceaan. 7
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op g
