Spanning in het Verre Oosten
weer toegenomen.
DE
Thijs IJs en de Brullende Berg
WARTBURG.
Tandheelkundig
instituut
GEHEEL GEBIT
ZATERDAG 17 JULI 1937
HAARLEM'S DAGBLAD
Chineesche troepen Hopei binnengedrongen.
Japan wil Noord China
„zuiveren".
Reuter meldt uit Peiping, dat
troepen der Nankingregeering blij
kens een mededeeling uit betrouw
bare buitenlandsche bron de provin
cie Hopei zijn binnengedrongen.
Men verklaart, dat een aantal niet
nader aangeduide divisies Pan Ting o
Foe, op 100 mijl ten zuidwesten van
Tientsin zijn aangekomen.
Door dit optreden der Chineesche
troepen, niettegenstaande de waar
schuwing van de Japanners, die het
beschouwen als een schending van
het verdrag van Tangkoe, is de span
ning tusschen Japan en China weer
toeegnomen.
De Japanners leggen thans met
koortsachtigen haast de laatste
hand aan het vliegveld Fegtai, waar
Vrijdagmiddag een aantal bombar-
demenss- en jachtvliegtuigen is aan
gekomen.
Uit Tientsin wordt aan de Japansche bla
den gemeld, dat Chineesche troepen te An-
ping (op 30 K.M. ten Z. O. van Toengsjau)
gisterochtend te omstreeks acht uur gescho
ten hebben op een Japansch detachement.
Tijdens de hierna volgende schermutseling
werden meer dan 100 Chineesche militairen
door de Japanners ontwapend.
Een woordvoerder van het Japansche leger
heeft tegenover een vertegenwoordiger van
Havas verklaard er van overtuigd te zijn.
dat het Japansche leger een uitbreiding van
het conflict tot geheel China zal kunnen ver
hinderen. „Wij zijn vastbesloten aldus zeide
hij een zekere grens niet te overschrijden,
wanneer wij Noord-China gezuiverd hebben.
Wij zullen niet vallen in den strik van Nanking
dat zal trachten ons in conflict met Moskou
te brengen." De woordvoerder zeide verder,
dat de duur van de expeditie zal afhangen
van den datum waarop men begint, dat wil
zeggen van den tijd, die men China zal laten
om troepen samen te trekken en versterkin
gen aan te leggen. Het Japansche leger moet
niet weer vervallen in de fout, die begaan werd
tijdens de incidenten de Sjanghai. De veld
tocht zal een maand duren als de omstandig
heden gunstig zijn, en twee maanden, indien
de Chineezen weerstand bieden. De operaties
tegen de Chineezen zijn niet slechts van mili
tairen, maar ook van politieken en diploma-
tieken aard. Japan wil geen werkelijken oorlog
voeren, doch een „feodalen oorlog" van zeer
bijzonder karakter, in een dergelijken oorlog
streven de tegenstanders er naar zoo weinig
mogelijk te vechten en hun doel te bereiken
door middel van onderhandelingen, die zelfs
gedurende de gevechten voortduren en niet
slechts de bespreking van vredesvoorwaarden
ten doel hebben, maar ook de bespreking der
krijgsverrichtingen en der troepenconcentra-
De zegsman van Havas zeide tenslotte, dat
uit de ontvangen officieele verslagen, met
uitzondering van die uit de Vereenigde Sta
ten. blijkt, dat de openbare meening m het
buitenland niet ongunstig voor Japan is.
China vastbesloten Japan te
weerstaan.
Wellington Koo, de ambassadeur van China
te Parijs, heeft gistermiddag een bezoek ge
bracht aan minister Delbos. Tegelijkertijd
heeft de Chineesche ambassadeur te Londen
een bezoek gebracht aan minister Eden.
Na dit onderhoud heeft Wellington Koo te
genover een verslaggever van Havas ver-
De „American Clipper" te
Botvood aangekomen.
Vlucht duurde 1G uur, 24 minuten.
Reuter meldt uit Botwood, (New Found-
land) 16 Juli. De American Clupper is hier
hedenmorgen om 11.49 uur geland, na een
vlucht welke 16 uur, 24 minuten geduurd
heeft.
Geen voedselgebrek meer in
Madrid?
Speciale maatregelen getroffen.
De burgemeester van Madrid heeft in de
bijeenkomst van den gemeenteraad verklaard
dat schaarschte aan levensmiddelen die zich
op het oogenblik doet gevoelen, binnenkort
tot het verleden zal behooren. Hij deelde
verder mede, dat in alle gebieden, die bij de
voedselvoorziening van Madrid zullen helpen,
handelsdelegaties zijn gevormd. Naar hij
bovendien mededeelde zijn gisteren honderd
vrachtauto's met levensmiddelen uit Valencia
naar Madrid vertrokken.
Bescherming der kunstschatten.
Voorts verneemt Havsa, dat de commissie
tot herstel van de hoofdstad een plan aan
genomen heeft tot bescherming der kunst
schatten van Madrid tegen de uitwerking
van het bombardement der stad.
Benzinetanks ontploft.
Ernstig ongeluk in Atlantic City.
Het D. N. B. meldt uit Atlantic City (New-
Yersey), 16 Juli: Op de terreinen van de PuTe
Oil Cy zijn Vrijdag twee benzinetanks ont
ploft. elk van een inhoud van bü.000 gallons
(100.000 L.)
De brandende benzine verspreidde zich en
dwong de bewoners van in de nabij gelegen
huizen deze te verlaten.
De brandweer bestreed uit alle macht het
vuur. Later zijn nog enkele benzinereservoirs
ontploft.
Volgens de laatste berichten zijn
bij deze ontploffing 190 personen ge
wond, van wie er 92 in het ziekenhuis
moesten worden opgenomen.
klaard, dat de Chineesche regeering de mo
gendheden er van in kennis heeft gesteld,
dat zij geen enkele regeling zou erkennen, wel
ke zonder haar goedkeuring door de Japanners
aan de plaatselijke autoriteiten in Noord-
China zou worden opgelegd.
De Chineesche regeering is vastbesloten met
alle haar ter beschikking staande middelen
iedere nieuwe Japansche aanranding op de
Chineesche territoriale souvereiniteit te weer
staan, aldus deze staatsman.
T sjecfao'Slowakije
Hodsa dient het ontslag van zijn
kabinet in.
De regeering-Hotza heeft giste
ren in een korten ministerraad be
sloten den president haar ontslag aan
te bieden.
De regeering heeft den geheelen dag be
raadslaagd over hangende kwesties, met
name de kwestie van de graanprijzen. Na de
bijeenkomst van de kabinets-commissie voor
economische zaken werd de ministerraad te
gen kwart over zeven bijeengeroepen. In deze
zitting besloten de ministers het collectieve
ontslag van het kabinet aan te bieden aan
den president der republiek.
De corr. van den N.R.C. meldt over deze
gebeurtenis aan zijn blad:
Daar het tenslotte onmogelijk is gebleken
de tegenstellingen tusschen agrariërs aan de
eene en de overige partijen en den minister
van financiën aan de andere zijde te over
bruggen, ofschoon het vanmiddag scheen dat
een accoord in uitzicht was heeft de geheele
regeering haar ontslag aangeboden.
Het ging tenslotte om drie groote punten:
1. De overnemingsprijs van den oogst 1937;
2. De vergoeding voor het opslaan van den
graanvoorraad aan het graanmonopolie en 3.
het toelaten van de katholieke coöperaties
tot het corps der graaninkoopers.
Wat punt 1 betreft, verlangden de agra
riërs zulke hooge prijzen ten behoeve van
hun boeren, dat een verhooging van de meel-
prijzen ten laste van de consumenten het
onvermijdelijke gevolg zou moeten zijn. Hier
in wilden de anderen niet treden. Zij stelden
een vergelijk voor, waarbij zij zoover gingen,
dat zij toestemden in een prijsver hooging
voor rogge met 25 kronen per M3., terwijl
voor tarwe de aftrek, die bij de overneming
van den overnemingsprijs in mindering wordt
gebracht, van 18 tot 6 kronen zou worden
verlaagd. De agrariërs weigerden.
Ten aanzien van den voorraad oordeelden
alle partijen, met uitzondering van de agra
riërs, dat het verlangde bedrag voor het op
slaan, nl. zestig millioen. niet kon worden
toegekend, daar de begrooting zulks niet toe
liet. Men kon het graan evengoed bij de boe
ren laten of het onder de hoede van de ge
meentebesturen stellen.
Op hun beurt weigerden de agrariërs hier
op het recht van inkoop aan de katholieke
coöperaties toe te kennen. Het ging daarbij
vooral om Moravië, dat een gebied van groot
belang voor de katholieken zoowel als voor
de plattelanders is.
De Arabieren en het plan tot
verdeeliiig van Palestina.
Demonstraties te Bagdad.
Blijkens een D.N.B. bericht uit Bagdad
hebben meer dan 50.000 Arabieren gisteren
te Bagdad gedemonstreerd tegen de voorge
stelde nieuwe indeeling van Palestina. In den
optocht werden spandoeken medegedragen
met anti-Joodsche opschriften en teksten,
waarin de Engelsche politiek wordt veroor
deeld. E*
De ongeveer 60.000 te Bagdad wonende
Joden hadden hun zaken den geheelen dag
gesloten.
Om ernstige incidenten te vermijden heeft
de regeering een demonstratieven optocht
door de Joodsche wijken verboden.
De minister-president van Irak heeft er op
aangedrongen de discipline te handhaven.
De commissaris van politie te Bagdad heeft
het dragen va nwapenen verboden, ook voor
degenen die daar anders toe gerechtigd zijn.
RIJKSSTRAATWEG 16
HAARLEM-NOORD TELEF- 16726
Pijnloos trekken inbegrepen.
Tegen onze bekende LAGE TARIEVEN. (Met garantie).
BESLIST PIJNLOOZE BEHANDELING
Spreekuren alle werkdagen
van 9—12 en 1—4 uur Zaterd. 9—12 uur
Avondspreekuren
Dinsdag. Woensd. en Donderd. v. 79 u
'Adv. ingez Med.)
NEDERLANDSCH VERPLICHT LEERVAK
OP DE BELGISCHE MILITAIRE ACADEMIE
Luitenant-generaal Denis, de minister van
landsverdediging, heeft besloten een cursus
in de Nederlandsche taal in te stellen aan de
Militaire Academie.
Er zullen vier lessen per week worden ge
geven. Alle leerlingen zullen de lessen moe
ten volgen.
PARTIJ-CENSUUR OP BOEKEN IN
DUITSCHLAND.
Tusschen den minister van opvoeding en
wetenschappen, Rust, en de nationaal-socia-
listische partij is een overeenkomst gesloten,
waarbij alle boeken met een wetenschappe
lijk, opvoedkundig of populair karakter moe
ten worden onderworpen aan de censuur van
de partij.
„Wart Berg, du solist mir eine Burg wer
den!"
Deze woorden zou, naar de legende ver
haalt, Ludwig de Salier. graaf van Thürin-
gen (10551123) hebben uitgeroepen, toen
hij, tijdens de jacht ver van zijn stamslot af
gedwaald, een bergtop had beklommen, die
hem een onvergelijkelijk uitzicht gunde over
een enorme uitgestrektheid van het Thürin-
gerland. Niet lang behoefde de berg te wach
ten, De graaf was jong, vol initiatief en
machtsbegeerte. Weldra begon men daar met
den bouw van een burcht, die door zijn lig
ging alleen al schier onneembaar was, de
eeuwen kon trotseeren en voor den vorstelij-
ken eigenaar het bolwerk van diens groote
macht uitmaakte.
De Wartburg werd pl.m. 1080 gesticht.
Ruim acht en een halve eeuw zijn sinds ver
streken en hebben hun sporen nagelaten,
ook in dit bouwwerk. Na de groote restaura
tie tusschen 1840 en '67, waartoe Groother
tog Carl Alexander tezamen met zijn moeder
Maria Paulowna in 1838 het initiatief had
genomen, was weer en bleef voortaan de
Wartburg: „Die Burg der Burgen". Vooral
na Duitschland's „JSrhebung" in 1933 gaat de
belangstelling van den Duitscher eens te
meer uit naar al wat maar tastbare herin
nering' is aan Germania's roemvol verleden.
En nergens spreken zoo vele hoogte punten
van dat verleden tot ons als juist in de
Wartburg. Laten wij onder deskundige lei
ding ons daar eens van gaan overtuigen. De
eenvoudigste weg is dan, dat wij ons aan
sluiten bij een van de groepen, die in de
„Wanderzeit" dagelijks tusschen 8 uur 's mor
gens en 6 uur 's avonds door twee daartoe
aangestelde gidsen worden rondgeleid.
Wij beginnen onzen tocht in den tweeden
hof, waar we via de monumentale trap ko
men in een portaal, waarboven de .Draken-
ridder" zweeft, een steenrelief uit de 13e
eeuw. Nu zijn we in het .Palas", het huis
van den landgraaf, grootendeels een recon
structie van het oorspronkelijke palatium,
dat hier in den loop van de 12e en 13e eeuw
werd gebouwd en nadien zoo veranderd en
toegetakeld, dat een teekening van omstreeks
1830 ons nog slechts een stijlloos en ver
vallen bouwsel laat zien. Het interieur van
Het transpireeren
van oksels, voeten en andere lichaamsdeelen
wordt door Purolpoeder tegengegaan en het
stukloopen wordt er door voorkomen. Werkt
verkoelend, opdrogend en reukwegnemend.
Bussen 40 en 60 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
(Adv. Ingez Med.)
Britsche voorstellen grondslag
voor onderhandelingen.
Eenstemmig oordeel der non-interventie
commissie.
Havas meldt uit Londen, dat gister
middag om 5 uur de besprekingen der
commissie voor de niet-inmenging ge
sloten zy'n. Alle gedelegeerden hebben
het Britsche ontwerp aanvaard als
basis van bespreking. De bestudeering
van het plan zal Dinsdag a.s. worden
voortgezet in de ondercommissie.
De Fransche gedelegeerde, Oorbin, had tevo
ren verklaard, dat de plaatsing van waarne
mers in de Spaansche havens en het terug
trekken der vrijwilligers duidelijk geregeld
zouden moeten worden vóór men overgaat tot
de bespreking van de voorwaarden der toe
kenning van belligerentenrechten.
Corbin zal te gelegener tijd opmerkingen
betreffende deze aangelegenheid maken.
De vertegenwoordiger van Sovjet-Rusland in
in de niet-inmengingscommissie, Maisky,
heeft in de vergadering gezegd, dat zijn regee
ring in beginsel het Britsche voorstel steunde.
Rusland wordt in het Spaansche conflict ge
leid door drie gedachten, n.l. voox-komen, dat
de oorlog zich uitbreidt over Europa, een
einde maken aan de inmenging van de bui
tenlandsche mogendheden, teneinde de Span
jaarden in staat te stellen de zaak onder el
kaar uit te vechten en tenslotte het eerbie
digen van de rechten der wettige regeering in
Spanje.
dit paleis is een zeldzaaam harmonische
combinatie van middeleeuwsche en moderne
kunst. Allereerst betreden we dan de Elisa-
beth-galerij, de naar de kapel leidende ar-
cadengang, gewijd aan de nagedachtenis van
de H. Elisabeth en in 1855 door Moritz von
Schwind's meesterhand versierd met schit
terende fresco's, beelden uit het leven van
deze heilige, die landgravin was en slot-
vrouwe van de Wartburg. Deze wandschil
deringen zijn te beschouwen als typeerende
meesterwerken van de Duitsche Romantiek.
Vervolgens komen we in de Burgkapelle,
een ruimte, die waarschijnlijk pas in de 14e
eeuw werd verkregen door afmuring van de
oude Feestzaal de tegenwoordige Sanger-
saal en het aanbrengen van een nieuw
gewelf op zuilen. Het interieur heeft een mo
derne beschildering. De kansel dateert van
het jaar 1625 en steunt op een prachtlgen
Romaanschen voet. Naast dezen kansel zien
we een kleine slanke zuil, waaraan twee
degens, die afkomstig heeten te zijn van
Gustaaf Adolf van Zweden en Bemhard van
Saksen-Weimar, zeer waarschijnlijk gebruikt
in den bloedigen en rampzaligen Dertigjari-
.gen oorlog.
Verder vinden we in deze kapel, behalve
een altaar met toebehooren, ook stoelen,
prozaïsche, twintigste-eeuwsche stoelen:
iederen laatsten Zondag van de maand wordt
hier een dienst gehouden, waarvoor de
buehtvoogdij kaarten uitreikt.
Wandelen we nu weer door de galerij te
rug, dan geeft de eerste deur aan onze rech
terhand toegang tot de zoo juist genoemde
„Sangersaal". Deze schitterende ruimte ont
vangt zijn licht door drie op het oosten ge
legen vensters met grootendeels oude dub-
belzuilen en -kapiteelen. De zaal ontleent
zijn naam aan de „Sangerlaube", die ik zal
trachten te beschrijven.
De noordelijke muur opent zich ïn den
vorm van een driedeelige arcade, gedragen
door hooge, slanke zuilen. De betrekkelijk
kleine, rijk met eikenloof en rozenranken be
schilderde ruimte daarachter vormt een
soort podium, waarop zich de „Sangerkrieg"
zou hebben afgespeeld. Veel verbeeldings
kracht heeft men niet noodig om zich daar
een voorstelling van te maken. Men behoeft
slechts te zien naar het op den westelijken
wand geschilderde fresco van Von Schwind.,
waar deze meester het hoogtepunt heeft vast
gelegd van dien legendarischen strijd tus
schen dichters en zangers uit den tijd der
Hohenstaufen. Men ziet den overwinnaar
Wolfram von Eschenbach, de luit nog in de
hand. daar staan in fiere houding, zijn af
wachtende oogen gericht op de landgravin
Sophie, aan wier voeten de overwonnen
Heinrich von Ofterdingen om genade smeekt.
Dreigend nadert reeds de beulDit mo
ment van geweldige spanning heeft Von
Schwind gegrepen en wanneer wij het too-
neel bezien, dan kan het niet anders of deze
geschiedenis gaat voor ons leven, als was
het werkelijkheid. En vooral de opera-lief
hebber raakt nu in extase. Zijn oog ziet. zijn
oor verneemt, zijn hart beleeft de tweede
acte van Richard Wagner's romantische
opera Tannhauser. De landgravin heet nu
Elisabeth en de ongelukkige, die de wereld-
sche liefde bezong en daardoor zich den
toorn van alle anderen op den hals haalde
is Tannhauser, in bescherming genomen door
Elisabeth en straks als boeteling op weg
naar Rome.
Wat is er waar van deze legende? Is zij
geschiedenis, verdichting of fantasie? Ook
Von Schwind wist het niet en hij drukte zijn
twijfel uit door de gezichten van zijn figu
ren niet in historische bronnen te zoeken,
maar van latere groote Duitschers te „lee-
nen". Wij zien in de koppen der hoofdperso
nen de portretten van o.a. Carl Alexander,
Hertog Ernst von Gotha, Wilhelm von Kaul-
bach, Wagner, Schiller, Goethe, Liszt, Luther
(als schooljongen!) en natuurlijk ook Von
Schwind zelf.
Een trapje van enkele treden op en we
zijn in de „Landgrafensaai", de werk- en
woonkamer van den landgraaf Hier is al
lereerst een zevental fresco's te bezichtigen
met voorstellingen van legenden uit den
Thüringer graven- en landgraventijd. Ook
treffen we in het midden van de zaal het
prachtigste voorbeeld van een Romaansche
zuil aan, dat men in Duitschland vinden
kan. Vier adelaars versieren het kapiteel,
vier leeuwen het hooge voetstuk. Als geheel
is het een pronkstuk van middeleeuwsche
kunst.
Langs een nieuwgebouwde wenteltrap ko
men we in de weelderige feestzaal, waar een
glanzende, spiegelgladde parketvloer zich nog
steeds leent voor een gracieuze Allemande of 1
een luchtig Menuet. Een eigenaardige versie
ring wordt hier gevormd door een lange rij
Bruin en niet verbrand.
Bij zonnebaden, zwemmen, sport, fiets-,
wandel- en watertochten wordt zonnebrand
voorkomen met AMILDA-zonnebruincrême.
Bronst en bruint tevens Uw huid prachtig.
Flacon 90 ct. Tube 60 ct. Doos 50 en 25 ct.
(Adv. Ingez. Med.)
Met vacantie
Dan Purol meenemen! Dit voorkomt, verzacht
en geneest zonnebrand, doorzitten en stuk
loopen.
(Adv. Ingez. Med.)
regimentsvaandels uit den wereldoorlog, die
neerhangen vanaf het fijn-houten, trape-
zoïde profind. Naar de gids vertelt, is de mo
derne Duitsche soldaat geweer over den
schouder die voor den ingang van de
Wartburg zoo'n anachronistischen aanblik
opleverde, er één van de vier, die tezamen
een eerewacht vormen, hier louter en alleen
gestationneerd wegens de aanwezigheid van
voornoemde regimentsvaandels. Geregeld
worden zij afgelost vanuit de geweldige bij
Eisenach gebouwde kazerne-stad.
Voordat we de feestzaal verlaten nemen
we nog even nota van een grappig staaltje
van middeleeuwsche monniken-humor: het
menschelijk leven in dierengestalten uitge
beeld. En wel: het mannelijke geslacht op
10-jarigen leeftijd als kalf; 20 jaar als bok;
30 jaar als stier, 40 jaar als leeuw; 50 jaar
als vos, 60 jaar als wolf; 70 jaar als hond;
80 jaar als kater; 90 jaar als oude* ezel; 100
jaar als een runderdoodskop. En het vrouwe
lijke geslacht op dezelfde leeftijden respec
tievelijk als kuikentje, duifje, ekster, pauw,
kloekhen, gans, gier. uil, vleermuisje en
„Entenschnabeltotenkopf".
Nu gaan we naar beneden en nemen nog
even een kijkje in de Elisabeth-kemenade,
waarvan de geheel met glas-mozaiek bezette
wanden ons tegen schitteren. Hun gouden en
purperen flonkering is wel totaal vreemd
aan den aard van den Wartburg-tijd van de
Heilige Elisabeth. In het begin van deze eeuw
werd die versiering daar aangebracht, een
geschenk van keizer Wilhelm II.
Wij ontdekken zijn gelaatstrekken en die
van zijn grootvader, den eersten Wilhelm,
onder de vizieren van kruisridders op een
der mozaiekvoorstellingen.
De gids gaat ons alweer voor, brengt ons
buiten en de middenpoort door. Nog twee
nummers staan op het programma. Primo de
„Rüstkammer". Hier zien wij een verzame
ling harnassen en wapens uit de 15e. 16e en
17e eeuw. die haar gelijke in Duitschland
niet heeft. Daarboven hangen banieren uit
den Dertigjarigen Oorlog, vaak vrijwel ver
gaan en aangebracht op net-doek om de
resten bijeen te houden.
De rondgang besluit met een bezoek aan de
Lutherkamer, die in het oudste gedeelte te
vinden is en bijna geheel in oorspronkelijken
staat behouden is gebleven Hier zette de
groote Hervormer, gedurende die tien maan
den na den Rijksdag in Worms, dat hij on
vindbaar was in Duitschland en op de Wart
burg slechts als „Junker Jörg" bekend, het
Nieuwe Testament over in de Duitsche volks
taal en schiep daarmee de eeuwige kracht der
Reformatie en verrijkte zoo de Duitsche lit
teratuur met een werk van even groote waar
de daarvoor als onze Statenvertaling had
voor de Nederlandsche letterkunde.
Wanneer we in Luther's verblijf Cranach's
portretten hebben bekeken, Luther's werk
tafel, waarop een eerste, Wittenbergsche
druk van 'in Bijbelvertaling, en waaronder
de geweldige walvisch-ruggewervel, die Lu
ther als voetbankje gebruikte; wanneer we
het groote gat in den muur hebben aange
gaapt (het werk van souvenirjagers!), dat
daar zit op de plaats, waar eens een inkt
vlek herinnerde aan het verhaal over Luther,
die zijn inktpot naar den duivel zou heb
ben geworpen, dan klauteren we weer langs
de oude trap naar beneden en zegt de gids
ons, dat we aan het eind zijn van de rond
leiding. En of de Herrschaften er om willen
denken: fooien mag hij niet aannemen en
de officieele gids 100 pagina's druks. 64
afbeeldingen is verkrijgbaar tegen be
taling van 1 Mark.
Welnu, we geven geen fooi, we koopen voor
één Mark een officieele gids. Wellicht zoeken
we nog een paar briefkaarten a 10 pfennig
uit, of laten voor 15 pf. een souvenir-plaatje
op onzen bergstok slaan. Daarna gaan we
zeer tevreden het „Gasthaus für fröhliche
Leut" binnen. We hebben de Wartburg ge
daan, zooals zoovele duizenden vóór ons.
Ja. wij kunnen behooren tot die duizenden,
maar ook is het mogelijk, dat onze belang
stelling verder gaat en nog lang niet bevre
digd is. Dan scharen wij ons bij de tientallen,
die in de zomermaanden iederen werkdag,
's morgens om 11 uur of 's middags om 4 de
inleidende voordracht beluisteren van den
conservator Hermann Nebe. Dan volgen we
dezen expert naar allerlei deelen van de
burcht, die niet voor de algemeene rondlei
ding open staan. Dan beklimmen wij den
„Bergfried", den toren, die hoog boven de
Wartburg rijst als een kroon, met een kruis
er op, dat licht in den nacht. Van daar zien
we naar beneden. Duidelijk is de plattegrond
van de Wartburg te herkennen. Naar het
noorden in de diepte: Eisenach. In het mid
den van de oude stad de Georgsltirche, waar
de H. Elisabeth in het huwelijk trad, waar
Bach werd gedoopt, waar Luther als koor
knaap zong en later op den kansel stond.
Wij wenden onzen blik iets meer naar het
Westen en daar ontdekken we het in 1902
opgerichte Bismark-monument, op den War-
tenberg, dezelfde plaats, waar 19 October
1817 de Burschenschafter hun bekende auto
dafé hielden, bestaande in het verbranden
van conservatieve geschriften, een staart
pruik, een korporaalstök en dergelijke sym
bolen van het verfoeide Ancien Régime.
En we gevoelen hoe wij ons hier bevinden
in een historisch centrum, in een brandpunt
van Duitschland's geschiedenis. Wanneer
deze zware muren tot 3.40 M. toe zijn ze
dik spreken konden, wat zouden ze ons te
vertellen ^ebben! Van oorlogen en belege
ringen, van triomfen en vervolgingen. Van
de landgraven Frederik de Ernstige en de
Wijze, die beiden Keizer werden, van Fritz
Erbe, den wederdooper. die na acht jaren
gevangenschap in zijn donkere kerker stierf.
Van Graaf Keiler, den leider der Duitsche
Burschenschaft, die hier in 1817 met vele
ernstige, vastberaden idealisten het feest van
de Hoop vierde, van de Hoop op en den Wil
tot, Vnlk""c""~°'r! Tn'Wvriiheid.
Meer dan 850 malen maakte de Wartburg
den kringloop der jaargetijden mee.Verjongd
trotseert hij den storm der tijden, daar hoog
boven het oude Eisenach. Van onschatbare
waarde is hij voor de Duitsche cultuur, ontel
baar zijn de herinneringen, die binnen deze
muren hangen. Klinkende namen zijn met
de zijne verbonden: Liszt door zijn orato
rium „Die H. Elisabeth", Wagner door zijn
..Tannhauser", en last not least Goethe, die
niet moede werk zijn lof te zingen.
W. GLASTRA.
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC
Zoo was het avontuur dus wonder boven wonder nog goed af-
geloopen voor Thijs. Hij vond het prettig, dat hij Grootoor had
kunnen redden, maar hij was ook blij, dat het stelen van de Kobolden
nu voorgoed afgeloopen was
Hij nam hartelijk afscheid van de zeven reuzen en van Grootoor.
Hij dacht aan Dickie, deze zou wel ongerust geworden zijn over zijn
lange uitblijven. Daarom liep hij vlug door. En als jullie het plaatje
hierboven bekijken, dan zien jullie, dat Thijs al weer haast thuis is.
Maar erg lang rusten zal hij niet van zijn avontuur.let maar eens
op het volgend verhaaltje!!!
Monument van Duitsche Cultuur.
