u A ADI 1 I rsui'C DA fl O B AD rl AAK LI IV! O Ufl D LMLJ De kruising Kleverlaan—Spoorbaan. UITVERKOOP. Spaansche Verjaardag. Verkeersstatistiek. WANDGEDIERTE Het belangrijkste 55e JAARGANG No. 16585 Verschijnt dadelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. MAANDAG 19 TULT 1937 Directie; P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nrs. f 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72Vs. BureauxGroote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buiten Spaame 12 Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15034 Redactie 10600 Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-N oo rd, Telefoon 12230 ADVERTENTIëN 15 regels f 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en aanbod 1—4 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnês. Levenslange ongeschiktheid 2000.overlijden 400.verlies van hand, voet of oog 200.beide leden duim f 100.één lid duim 50.alle leden wijsvinger 60. één of twee leden wijsvinger ƒ25.alle leden anderen vinger 15.één of twee leden anderen vinger f5.arm- of beenbreuk 30enkelbreuk ƒ15.polsbreuk ƒ15. Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. HEDEN 12 PAGINA'S. Voorloopig geen onderdoorgang Hoe men zich het tunnelplan denkt. Haarlem's winkels doen hun lokroep hoor en. Gisteren, op den achttienden Juli, woedde de Spaansche burgeroorlog precies een jaar lang. Bij den aanvang van het tweede jaar zijn er geen redenen om aan te nemen dat een van beide strijdende partijen binnenkort de overwinning zal behalen en het is trouwens de vraag of de Spanjaarden zelf nog bij mach te zijn, een eind aan hun oorlog te maken. Daar schijnt maar één kans op te bestaan: hun onderlinge geschillen bijleggen en dan ge zamenlijk de vreemdelingen eruit jagen, die aan weerskanten meevechten. Dat laatste is misschien wat te formeel uitgedrukt: men krijgt soms den indruk dat zij aan weers kanten den oorlog voeren en de Spanjaarden laten meevechten. Maar wat zich behalve de „non-interventie" achter de binnen- en bui- tenlandsche schermen van het Spaansche con flict afspeelt wordt goed verborgen gehouden. Er zijn beoordeelaars van dezen burgeroorlog die beweren dat hij een Europeéschen oorlog voorkomen heeft. Zij zijn vah meening dat Europa in Spanje „zijn spanningen af reageert". Voor niet-Spanjaarden is dit wel de eenige optimistische beschouwing, die men over den strijd kan houden. Voor de Spanjaar den zelf bestaat er geen optimistische be schouwing. Door zich in dezen hel te werpen hebben zij in een jaar tijds hun land al zoo zeer uitgeput en verarmd, dat het minstens een generatie zal duren eer het weer in een toestand van betrekkelijke welvaart gebracht kan worden. En daar zal men natuurlijk pas aan kunnen beginnen als de burgeroorlog uit is. Wanneer zal dat zijn? Ook zullen de Spanjaarden aan beide zijden nu langzamer hand wel begrepen hebben dat zij dit toekom stig herstel door eigen kracht zullen moeten bereiken. Buitenlandsche hulp kan men krij gen voor een zoo aantrekkelijke bezigheid als een burgeroorlog, maar niet voor een zoo moeilijke, stugge volharding en toewijding eischende taak als de herleving van een uit geput volk, het opbouwen van vernielde ste den, het herstellen van een nationaal crediet. „Ieder voor zich" is thans immers de gansehe geloofsleer van de mogendheden geworden! En zich iets van het lot van een ander volk aan te trekken heet „idealisme" en „huma nisme"twee zeer impopulaire en gewoon lijk met hoon bejegende ismen in dezen elec- trisch-verlichten maar niettemin zeer duiste ren tijd. Het is te hopen dat de Historie een maal over deze periode in ongenadige termen zal oordeelen. Want dat zal dan beteekenen dat er een betere tijd zal zijn aangebroken. De Spaansche burgeroorlog vond zijn onmid dellijke aanleiding in een moord, op 13 Juli 1936 gepleegd op den monarchistischen oud minister Calvo Sotelo. Vijf dagen later kwa men de garnizoenen van Ceuta en Melilla, in Spaansch Marokko, in opstand. Dat was het begin. Meteen barstte de bom in Spanje zelf ook en van dat oogenblik af werd de wereld overstroomd met communiqués, berichten, radio-redevoeringen van beide zijden en kon zich gaan bezighouden met de berekening van de gevaren die uit dezen strijd voor Europa konden voortvloeien. Ook kon zij gaan raden wat er waar was in de diverse mededeelingen. Dat was natuurlijk niet veel. Nimmer wordt zóó grof gelogen als tijdens een oorlog. Wij hebben dan ook in dit blad herhaaldelijk ge waarschuwd tegen de berichten der strijdende partijen en er sceptische commentaar op ge geven. Natuurlijk zouden we gaarne de vol strekte waarheid onthullen. Die is evenwel in een oorlogvoerend land niet te verkrijgen, zoodat men 'zich moet tevredenstellen met tusschen de regels te lezen, alle overwinningstijdingen te decimee- ren en de nederlagen af te leiden uit het zwij gen of de „strategische frontherzieningen" van een van beide partijen. In het algemeen zijn gedurende het eerste jaar van den Spaanschen burgeroorlog de' rechtschen in den aanval en de linkschen in de verdediging geweest. Tot uitkomsten van doorslaande beteekenis heeft dit evenwel niet geleid. Franco kondigt nu weer een aanval op Madrid aan. Dat deed hij een jaar geleden ook en de spoedige val van de hoofdstad werd erbij in uitzicht gesteld. Sindsdien gebeurd dat tel kens opnieuw. We weten het nu wel. Overigens zou de val van Madrid geen einde aan den burgeroorlog maken. Zelfs de val van alle drie grootste steden des lands (Madrid, Barcelona en Valencia) zou dat niet tot gevolg behoeven te hebben. De Spaansche historie bewijst hoe zeer een guerilla doorgezet kan worden, ook als men de groote steden kwijt is. Opmerkelijk mag het heeten dat in den Spaanschen burgeroorlog nog steeds geen ge bruik is gemaakt van gifgassen en bacillen culturen. Alle gemeenheden van den moder nen oorlog worden erin toegepast overi gens in verschillende mate maar de twee kampioen-beestachtigheden niet. Dit zou de hoop kunnen geven dat men sommige oor logsmiddelen inderdaad bij onderlinge over eenkomst zou kunnen uitschakelen, hetgeen in 1914—1918 onuitvoerbaar bleek. Maar die hoop behoeft men niet te koes- Toch hoop op een spoedige bevredigende oplossing. landsche „helpers" vinden het klaarblijkelijk minder gewenscht, den oorlog al te impopu lair te maken en leveren deze dingen niet. Maar in voorraad zijn ze wel! en gefa briceerd worden ze ook! Den Spanjaarden ons aller eondoleantie bij hun tragischen verjaardag. Zelden is een volk er zóó ingeloopen. Als zijn toekomstige leiders het eenmaal tot herstel en opleving willen brengen zullen zij vooral moeten beginnen met het van zijn domheid te bevrijden. Het leert nu al veel. Maar het zal nog veel kennis moeten verwerven ook. En het voornaamste leervak blijft altijd menschenkennis. R. P. Sportvliegtuig bij Gothenburg in zee gestort. Beide inzittenden om het leven gekomen. STOCKHOLM, 19 Juli (Havas). Een sportvliegtuig is ten zuiden ran Gothenburg in zee terecht gekomen. De oeide inzittenden de bestuurder en een jong meisje, zijn om het leven gekomen. worden aangelegd. Wanneer de noodige me dewerking voor dit plan kan worden verkre gen, zal spoedig de zoo zeer gewenschte defini tieve oplossing van het vraagstuk der bestra ting tusschen de Delft en de spoorbaan tot een bevredigende oplossing zijn gebracht. Prof. Piccard is op 120 K.M. van Rochester gedaald. Hij probeerde nieuw materiaal n.l. kleine bij elkander behoorende ballons, waarmede hij een hoogte van 32 K.M. hoopte te kunnen bereiken. Ditmaal heeft prof. Piccard een proef genomen met 80 ballon netjes, waarmede hij zeven uur in de lucht hoopte te kunnen blijven en een hoogte van 3500 meter te bereiken. Zijn bedoeling is een opstijging te doen met 2000 ballonnetjes. Ontploffing ging den brand vooraf. LANSING (Iowa), 19 Juli. (Havas-A. N. P.) Professor Piccard heeft tegenover de jour nalisten verklaard, dat hij van meening is, dat de brand, die zijn ballon heeft vernield, veroorzaakt is door een ontploffing, welke hij had doen ontstaan om de touwen, die eenige ballonnetjes met den gondel verbon den, door te snijden. Tevoren was de ballon vaarder reeds gedwongen geweest met zijn revolver eenige ballonnetjes stuk te schie ten om te kunnen dalen. Piccard is zes uur in de lucht geweest. Hij heeft 180 K.M. afgelegd en een hoogte bereikt van 3500 M. In antwoord op een desbetreffende vraag deelde de professor mede geen directe plan nen te hebben voor een nieuwen ballontocht. Sedert de wet op de uitverkoopen en oprui mingen in werking is getreden, zijn twee maanden jaarlijks voor den winkelier en voor het koopend publiek! van groot belang geworden. Door genoemde wet n.l. is bepaald, dat de winkeliers van 1 Januari tot 1 Februari en van 15 Juli tot 15 Augutus uitverkoopen in verband met jaars- of seizoenwisseling mo gen houden en is tevens vastgesteld, dat aller lei aankondigingen als „moordprijzen", „ver laging van 50 „laagte-record-prijzen" enz. niet meer mogen worden gebruikt. Thans moet men zich bepalen tot blikvangers als „oprui ming", „seizoen-opruiming", „half jaar lij ksche opruiming" en dergelijke. Zooals bekend, zijn voornamelijk de z.g. vliegende winkels en soortgelijke uitverkoopzaken aanleiding ge weest tot het ingrijpen van de overheid om aan een misstand een einde te maken. Dat zij daar bij niet naar wensch is geslaagd, doet hier niet ter zake, want ondanks de lekken, welke de wettelijke regeling blijkt te bezitten, zijn toch de Januari-maand en de tweede helft van Juli en de eerste helft van Augustus belang rijke tijdvakken voor den winkeldrijvenden middenstand en de waz*enhuizen. Vroeger, toen men nog geheel vrij was in het kiezen van het tijdstip om opruiming te hou den, bracht de regeling van een reëelen uit verkoop voor den winkelier reeds vele moei lijkheden mede. thans, nu hij aan twee vaste termijnen is gebonden, zullen deze zeker nog grooter zijn geworden. Thans moet de winke lier in den door de wet voorgeschreven tijd zijn seizoen-artikelen tegen verlaagden prijs aan den man zien te brengen. Hij mag niet vroeger beginnen, hij mag niet later ophouden, hij is aan de hem opgelegde tijden onherroe pelijk gebonden. En dus kan men nu, nu de zomer-opruiming net is begonnen, gerust van een belangrijke periode voor den winkelier spreken. Echter niet alleen voor den winke lier. Hij zit met de moeilijkheid om in de of- ficieele tijden voor een opruiming in aanmer king komende artikelen kwijt te raken. Het liefst zou een winkelier hebben, dat hij niets op te ruimen had. Maar hij heeft altijd goede ren, welke hij niet terstond kwijt raakt, hij heeft altijd artikelen, welke hij, hetzij door de mode hetzij om andere redenen, niet meer voor den vollen prijs kan kwijtraken. En dan is de opruiming een uitkomst. Dan vinden vele ar tikelen tegen verlaagden prijs een kooper of koopster en wordt de „stock" opgeruimd. Daardoor is het nu niet alleen voor den win kelier een belangrijke tijd, maar ook voor het koopend publiek. Het laatste heeft nu immers nog slechts uitverkoopen om bijzondere re denen voorbehouden tweemaal per jaar ge legenheid om tegen lagere prijzen te koopen. Vroeger waren de opruimingen meer over het heele jaar verdeeld, nu zijn zij in midden zo mer- en midden winter-tijd gecomprimeerd en is men gedwongen, wil men koopjes halen, in de wettelijke tijden te koopen. De wet heeft beoogd aan misstanden, door enkele zakenmenschen in het leven geroepen, een einde te maken. Zij, die haar gemaakt hebben, zullen er echter niet aan hebben ge dacht. dat zij het voor het koopend publiek ook tegelijk moeilijker maakten. Immers, men moet nu in betrekkelijk korten tijd kiezen wat en waar men zal koopen. En dat, terwijl vrij wel iedere winkelier uitverkoop houdt! Die moeilijkheid neemt het publiek echter gx*aag op den koop toe. Want men zal haar gaarne ondergaan, als men straks met zekerheid kan zeggen naar genoegen te zijn geslaagd. Dat zulks het geval zal zijn, hoeft niemand te be twijfelen, die de advertenties in ons blad leest of die in dezen tijd eenige aandacht aan de etalages besteedt. De aankondigingen „bijna voor niets", welke een heele gevel bedekten, ziet men nu niet. meer. Ze moesten ook met een korrel zout worden genomen. De tegenwoordige tijd doet het met minder groote woorden, is misschien zelfs te bescheiden geworden. Want men zal zichzelf ervan kunnen overtuigen, dat er ach ter al die aankondigingen, welke nu aan onze winkelstraten een bijna monotoon karakter zouden kunnen geven, indien de etalages niet voor een prettig-aandoende verscheidenheid zorgden, heel wat meer schuil gaat dan men oppervlakkig kan vermoeden. Zij, die dat we ten, hebben er ongetwijfeld tot hun voordeel gebruik van gemaakt, zij, die het nog niet wisten, wel, zij zouden zichzelf schaden, in dien zij met de ervaring van anderen niet hun voordeel deden. En zulks zou in het jaar 1937 onbegrijpelijk zijn. Het is nu trouwens prettig winkelen in Haarlem. Op straat is het drukker dan gewoonlijk, de winkeliers bieden stuk voor stuk iets bijzonders aan en.... het is heerlijk weer. Allemaal factoren, die mede werken om dezen opruimingstij d voor alle par tijen tot een aangenamen te maken. Gabriel Pierné overleden. Uit Parijs meldt Reuter het overlijden van den bekenden Franschen componist Gabriel Pierné. Pierné werd in 1863 te Metz geboren en studeerde o.a. onder leiding van César Franck en Massenet. Hij ontwikkelde zich behalve als componist tot pianist en dirigent van groote vermaardheid. Tot zijn bekendste composities behooren de werken „La Princesse Lointaine", La Nuit de Noel". „La Croisade des Enfants", Les En- fants de Bethléem". Verder schreef hij liederen, koren, stukken voor piano, enz. Sinds 1924 was Pierné lid van de Academie des Beaux Arts. DE PAN .AMERICAN CLIPPER TE WASHINGTON GEDAALD. De „Pan American Clipper" is Zondagmid dag 4 uur 52 Greenwichtijd in de haven van Washington neergestreken en heeft dus een dubbelen tocht over den Atlantischen Oceaan beëindigd. Het woord is aan Chamfort: Men kan zich niet voorstel len hoeveel geest er noodig is om nooit belachelijk te zijn. (Volgens gegevens van het Cen traal Bureau voor de Statistiek hebben in Mei jl. 61 en in Juni 41 menschen in ons land tenge- gevolge van verkeersongevallen het leven verloren). Wij. die ons zoo veilig waanden In ons rustig vaderland Honderd dooden in twee maanden Door 't verkeer vermeldt de krant. Honderd dooden, denk eens even. Honderd menschen, stuk voor stuk, Weggenomen uit het leven, Door een plotsling ongeluk. In een honderdtal gezinnen. Op geen onheilsslag bedacht. Trad de wanhoop eensklaps binnen, Dubbel wreed want onverwacht. O. wij voelen medelijden. Maar ik vraag: wat doen w' er aan, Is die ramp niet te bestrijden, Moet dat zoo maar verder gaan? Neen natuurlijk, zult u zeggen, Maar een machteloos gevoel, Grijpt ons hoe het aan te leggen, Ter bereiking van het doel. 't Snelverkeer wordt met die dooden Veel en veel te duur betaald, En de dringendste geboden. Worden nooit te vaak herhaald: Aan de reeglen aandacht schenken Elk op zijn speciaal terrein, Aan je medemenschen denken En vooral voorzichtig zijn. P. GASUS. Het verzei, der Belijdende Kerk in Duitschland. Dertig predikanten nog in arrest. Naar Reuter meldt is Zondag in de kerk van ds. Niemoeller te Berlijn-Dahlem mede gedeeld. dat dertig predikanten der Belijden de Kerk zich nog steeds in arrest bevinden. PERSONALIA Onze stadgenoot de heer P. H. v. d. Eijk- hof slaagde te Amsterdam voor het diplo ma boekhouden „Mercurius" en ook voor het diploma van de Vereen, van leeraren in de Handelswetenschappen te Haarlem. Geslaagd voor het diploma bedrijfsleiding van de Amsterdamsche Grafische School te Amsterdam J. Leuvenberg, te Haarlem. Wij garandeeren absolute verdelging van onder geheimhouding en schriftelijke garantie ZUIVERINGSONDERN. „RADICAAL", Gen. Cronjéstraat 135 Telefoon 11657 (Adv. Ingez. Med.) pag. Er komt voorloopig geen onderdoorgang onder de spoorbaan in de Kleverlaan 1 De Haarlemsche winkels lokken tot koo pen. De teraardebestelling van jhr. mr. J. W. G. Boreel van Hogelanden. 2 Er zijn Zaterdag en Zondag wederom vele verkeersongelukken gebeurd. 3 Exportboter moet met ingang van 1 Augustus gekeurd worden. 3 Het ultimatum van Japan is door Noord- China aanvaard. 4 Bij een ontploffing in een kruitfabriek in China kwamen 110 arbeiders om het leven. 4 De Paus prijst de houding van den aarts bisschop van Chicago, Mündelein. 4 Engeland heeft vlootverdragen met Duitschland en Rusland onderteekend. 4 Het Nederlandsch Waterpolo zevental verliest met 5—1 van Duitschland. 5 De stand van den wedstrijd om de Davis Cup tusschen Duitschland en Amerika is na den eersten dag 1l. 5 ARTIKELEN, ENZ R. P.: Spaansche verjaardag. j K. Andr: „Holland, de rijke parasiet". 4 Van een bijzonderen correspondent: De Parijsche wereldtentoonstelling. 41 De Burgerlijke Stand van Haarlem is op genomen op g I11 verband met de klachten, welke over ge noemd weggedeelte vooral in den laatsten tijd zijn geuit, deelt men ons van bevoegde zijde het volgende mede. Nadat in 1934 alle tramlijnen, uitgezonderd de lijn Haarlem-Heemstede, waren opgeheven, is terstond gezocht naar de verkieselijkste ver- keersoplossing bij de kruising Kleverlaan- spoorbaan Haarlem-Velsen. Het resultaat van dit onderzoek was een plan voor een onder doorgang onder de spoorbaan, waarover het noodige overleg met de N. S. was gepleegd. In het overleg, dat daarop met het Gemeen tebestuur van Bloemendaal volgde, betuigde dat bestuur instemming met het ontworpen plan, doch achtte den tijd voor uitvoering nog niet gekomen. Inmiddels was met de Directie der N.Z.H.T.M. onderhandeld over den aankoop van den grond waarop de trambaan oorspronkelijk lag, om dat, zoo het tunnelplan tot uitvoering zou kunnen komen, ook van dien grond noodzake lijk gebruik zou moeten worden gemaakt. Haarlem kocht den grond voor zoover in Haarlem gelegen doch de onderhandelingen over den verkoop tusschen de N.Z.H.T.M. en Bloemendaal vlotten niet. Intusschen gaf Bloe mendaal, zonder daarover met Haarlem over leg te hebben gepleegd, aan de Directie der N. S. te kennen, dat op het behoud van den overgang, vroeger gebruikt voor de tram, geen prijs meer werd gesteld, zoodat de spoor- boomen definitief werden gesloten. In het vorig jaar ging Bloemendaal over tot den aanleg van een rijwielpad op den inmid dels van de N.Z.H.T.M. gehuurden grond. Evenmin als over den aanleg werd over door trekking van dat rijwielpad overleg gepleegd. Zijdelings werd echter vernomen, dat Bloe mendaal zich in verbinding had gesteld met de Directie der Nederlandsche Spoorwegen om weder-openstelling van de slagboomen van de oude trambaan te verkrijgen. Op Haarlemsch gebied was geen bevredigen de oplossing te verkrijgen, zonder verbreeding van den spoorwegovergang. Getracht is echter tijdelijk den rijweg eenigszins te verbeteren door verstrating van de wegbaan, doch het re sultaat was niet bevredigend. Afdoende maat regelen konden echter niet worden genomen. Een proefvak is echter gereed gemaakt om na te gaan of op die wijze de noodzakelijke ver betering is te verkrijgen. Met de Directie der Nederlandsche Spoor wegen kan vermoedelijk een regeling worden getroffen tot het openstellen der slagboomen van de oude trambaan. Wanneer deze eenige meters naar het Zuiden kunnen worden ver plaatst is een goede definitieve oplossing van den wegaanleg te maken. De plannen daartoe zijn reeds gereed. Dit plan omvat het maken van 2 wegen van 7 M. breedte, waarop een richtingsverkeer zal plaats vinden en tusschen die twee wegen zal dan een plantsoenstrook teren. Spanje bezit geen eigen chemische industrie van eenige beteekenis. De buiten- Mislllkte aanslag op kolonel Koe. Bom te vroeg ontploft. Dader om het leven gekomen. WARSCHAU, 19 Juli (P.A.T.) Zondagavond om kwart over tien is een aanslag gepleegd op het leven van kolonel Adam Koe, den leider van de Nationale Unie, die zich in zijn villa bij Warschau bevond. Bij de deur van de villa is 'n bom welke van groote ontplofbare kracht was, eerder tot ontploffing gekomen dan de dader had bedoeld, met het gevolg, dat deze ter plaatse werd gedood, zijn lichaam werd door de ontzettende kracht van de bom eenige meters weggeslingerd en geheel verminkt. Kolonel Koe bleef ongedeerd. De gerechtelijke autoriteiten en de politie hebben direct een onderzoek ingesteld. De bom schijnt door een deskundige te zijn vervaardigd, aldus wordt nader gemeld, zij was van een geweldige explosieve kracht, daar de ingang van het buiten geheel vernield werd. Flarden van kleedingstukken van den dader werden op grooten afstand terugge vonden. Prof. Piccard lieeft pech. Ballon hij nieuwe vlucht vernield. Opstijging in de Amerikaansche stad Rochester. Zondagochtend zes uur Greenwichtijd is professor Jean Piccard met zijn luchtballon te Rochester in den Amerikaanschen staat Minnesota opgestegen. De ballon verliet ge makkelijk den grond en op een hoogte van 175 meter werd hij door den wind snel naar het oosten gedreven. Onmiddellijk na het opstijgen bracht de professoren draadlooze verbinding met de aarde tot stand. Toen hij op drie duizend meter hoogte gekomen was. deelde hij mede dat alles wel was aan boord Hij zeide niet te zullen dalen voor zonsopgang. Nadat men eenige uren lang niets van den ballonvaarder had vernomen is bekend geworden dat de Belgische hoogleeraar zijn vrouw heeft gete legrafeerd, dat hij te Lansing (Iowa) gedaald was. Hij deelde verder mede dat zijn uitrustig volkomen door brand vernield was, doch dat hij zeil 1 ongedeerd was.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1937 | | pagina 1