I
Financieel-economisch Weekoverzicht.
Noordhollandsch Landbouwcrediet N.V.
INCASSO-BANK N.V.
CREDIETEN
SAFE-DEPOSIT
In Thijsse's Hof.
GARAGE RABO
PREDIKBEURTEN
VACANTIE 1937
ZATERDAG 24 JULI 1937
HAARLEM'S DAGBLAD
7
De nadeelen van een „Planwirtschaft"
Ontstaan en invloed van nieuwe uitvindin
gen. Hoe de markt voor rubber en
petroleum er door beïnvloed wordt.
De vorige week schreven wij uitvoerig over
het Nederlandsche agrarische vraagstuk en
in verband daarmede over de nieuwe kunst-
wolproductie uit ondermelk.
Wij wezen er toen op, dat uitvindingen
herhaaldelijk grooten invloed op de grond-
stofprijzen hebben. We poneerden deze stel
ling zonder aan de hand van de jongste
ontwikkeling aan te toonen, dat dit inder
daad herhaaldelijk zoo is. Aangezien men in
de kringen der economisten meestal niet in
die mate voor de technische ontwikkeilng
belangstelling heeft, als dit in dezen tijd van
techniek en uitvindingen wel gewenscht zou
zijn, valt op het bovengenoemde verschijn
sel niet steeds voldoende licht.
In de afgeloopen jaren, toen velen de
Russische Planwirtschaft bewonderden, kon
men bij vrijwel alle grondstoffen planbewon
deraars vinden. Men is bij een zeer groot
aantal grondstoffen ook volgens een bepaald
plan de productie gaan leiden: rubber, suiker
tin, koper, tarwe, ja, welke grondstoffen zijn
niet op de een of andere wijze in een be
paald systeem gebracht. Men heeft deze
systemen ontworpen om invloed op het prijs
verloop te kunnen uitoefenen. Het meeren-
deel dezer schema's is mislukt. Deze misluk
king was ten deele te voorzien, omdat juist
door de vele technische veilbeteringen en uit
vindingen de positie van het betreffende pro
duct geheel gewijzigd was.
De uitvinding van de kunstwol uit caseïne
bijv. zal voor de Nederlandsche zuivelpro-
ductie een gunstige afzetmogelijkheid van de
ondermelk kunnen vormen, zij zal tevens
automatisch een ongunstigen invloed op de
wolprijzen en dus de wolcultuur in Australië,
Argentinië en Zuid-Afrika uitoefenen.
Bij een groot deel der grondstoffen hebben
zich deze invloeden in den loop der jaren
doen gelden. Heel dikwijls is de te hooge
prijs, dien de monopolisten meenden te kun
nen eischen, aanleiding tot uitvindingen ge
weest, die later het betreffende monopolie
aangetast hebben.
Bijkantoor Haarlem,
KRUISWEG 74 TELEF. 13890
VERZEKERINGEN.
(Adv. Ingez. Med.)
Nemen we een tweetal groote producten
tot voorbeeld: petroleum en rubber. Terwijl
men een aantal jaren geleden ten onzent
gewend was voor een liter benzine pl.m. 18
a 20 cent te betalen, daalde de prijs tot pl.m.
5Vz cent. Op het oogenblik is de prijs welis
waar veel hooger, speciaal door den grooten
belastingdruk, maar de prijs der benzine
exclusief belasting is nog steeds laag.
Deze prijsverandering is een gevolg van de
vele uitvindingen welke de laatste 15 jaar
hebben plaats gevonden. Het is nog niet zoo
heel lang geleden dat in de Vereenigde Sta
ten de Oil Conservation Board opgericht
werd en dat er oliehoudende terreinen voor
de Amerikaansche marine gereserveerd wer
den, omdat men bevreesd was', dat er spoe
dig te weinig stookolie, etc. beschikbaar zou
zijn. (Men herinnere zich het Teapot Dome-
sc handaal).
Enkele jaren later daalden de Amerikaan
sche olieshares tot een fractie van hun vroe
gere waarde, omdat er zooveel olie in de
Vereenigde Staten aangeboord werd, dat
men er geen raad mede wist. Op het oogen
blik heeft men door allerlei restricties, ver-
vóerverboden e.d. de productie eenigermate
in toom gehouden.
Waaraan is nu deze geheel gewijzigde
situatie te danken? Vrijwel uitsluitend aan
den invloed van de uitvindingen op de pro
ductie.
In de eerste plaats aan de vele tientallen
„Kraak" procédés, waardoor men zware olie
in benzine e.d. kan omzetten. Men heeft het
op zoo'n wijze in de hand, dat soort olie
derivaat te produceeren, dat het meest ge
vraagd wordt.
Een tweede oorzaak is de ontdekking
van tal van nieuwe terreinen, hetgeen moge
lijk geworden is door de groote verbetering
in de geologische plaatsbepaling en het kun
nen boren van olie uit diepten, waarop men
een 15-tal jaren geleden geen oüe kon halen.
Op deze wijze is er een kolossale wijziging in
de „zichtbare" olievoorraden gekomen.
Tenslotte noemen wij hier de productie
van benzine uit steenkool en bruinkool.
Op het oogenblik ziet de rubbersituatie er
weer gunstig uit; men stelt zich echter met
een veel lageren prijs tevreden dan vroeger
het geval was en men kan zich ook met een
veel lageren prijs tevreden stellen dan vroe
ger, omdat de kostprijs sterk gedrukt is.
Toen in de periode 19231928 het zooge
naamde Stevenson-schema van kracht was,
probeerden de producenten, of liever: later
alleen de Engelsche producenten, den rubber
export te beperken, indien de prijs beneden
een zeker niveau daalde, om zoo het prijspeil
weder te doen stijgen. Wanneer wij ons wel
herinneren, heeft men destijds een topprijs
van f 2.70 per Lb. (pl.m. 450 gram) bereikt;
wanneer we nagaan, dat de rubberprijs in de
Crisis tot enkele centen per Engelsch pond
gezakt is en deze thans pl.m. 35 cent per Lb.
bedraagt, krijgen we een aardigen indruk
welke geweldige schommelingen er hebben
plaats gehad. Hiervan zijn groote uitvin
dingen van de laatste jaren mede de oor
zaak.
Eén uitvinding is geforceerd door de poli
tiek der rubberproducenten om den prijs te
hoog te houden, namelijk het zoogenaamde
regenereeren van rubber. Men is in de Ver
eenigde Staten met man en macht aan het
werk gegaan om oude rubber weder voor
nieuwe rubberproductiedoeleinden te kunnen
gebruiken. Speciaal de Vereenigde Staten
waren als grootste rubberconsumenten, bij
het regenereeren gebaat. Dit is gelukt en de
hooge-prijspolitiek der rubberproducenten
had op deze wijze een duurzame concurrent
geschapen. Deze „reclaimed" rubber wordt
meer gebruikt naarmate de rubberprijs
hooger is.
In 1929 zien wij bijv. dat in de Vereenigde
Staten niet minder dan 45.3 pet. van het
ruwe rubberverbruik uit reclaimed rubber
bestond, in 1934, toen de rubberprijs sterk
gedaald was, verminderde dit percentage
tot pl.m. 21.7 pet., over 1936 bedroeg het
22.8 pet. De gemiddelde rubberprijs bedroeg
te New York over 1929 20.5 $cts„ 1934 12.8
en 1936 19.6 Sets.
Een tweede groote uitvinding beweegt zich
meer op agrarisch gebied: de zaadselectie
heeft het mogelijk gemaakt plantages aan
1 te leggen, die een veel en veel grootere rub
berproductie per boom opleveren, dan vroe
ger het geval was. De kostprijs werd hierdoor
gunstig beïnvloed, terwijl de capaciteit van
rubberareaal hierdoor sterk kon toeenmen.
Een derde uitvinding, die enkele jaren ge
leden geschiedde, die van den ballonband,
heeft een kolossalen invloed op het rubber-
verbruik uitgeoefend
Vroeger liep een autoband 5 a 6000 K.M.
mede, thans is 35.000 a 40.000 K.M. volstrekt
niet abnormaal. Wij brengen verder in her
innering, dat het „aderiseeren", het brengen
van een nieuw loopvlak op een band, ook
eerst van recenten datum is.
Tenslotte de productie van synthetische
rubber. Dit vraagstuk, dat enkele jaren ge
leden alleen nog besproken werd in de stu
deerkamer der geleerden, is thans ook op
gelost, ook al is de kostprijs van deze rub
ber veel hooger dan de van die natuurlijke
rubber.
Slechts ten deele zijn de pogingen om deze
Ersatz-producten te maken een gevolg van
de prijspolitiek; het feit dat vele landen zich
onafhankelijk willen maken, wat betreftf de
levering der voornaamste grondstoffen, is
mede oorzaak dat men getracht heeft en
nog tracht synthetische producten te maken.
In Duitschland produceert men thans de
bekende „Buna"-rubber; dit product is nog
van zeer recenten datum. De eerste ,3una"-
autobanden werden op de Berlijnsche auto
mobieltentoonstelling in 1936 getoond.
Voorjaar 1937 is de 2e Dultsche „Buna'
fabriek gereed gekomen: de eerste maakte
300 ton, de tweede 1000 ton per maand. De
jaarproductie van „Buna"-rubber bedraagt
dus op het oogenblik 15.600 ton, bij een totaal
rubberverbruik van pl.m. 74.000 ton.
Er zijn verder nog allerlei andere soorten
synthetische rubber; we noemen de „Du-
prene" van de Amerikaansche wereldfirma
du Pont de Nemours, de „Sovprene", etc.
Wij hebben nu nog maar de kolossale stij
lng van de bevolkingsrubber-capaciteit buiten
beschouwing gelaten.
Wat leeren ons nu deze voorbeelden, die
men bij elk product in meerdere off mindere
mate kan vinden? Zeker dat, ook al moge aan
een planmatige regeling der productie zeer
vele voordeelen verbonden zijn, men niet
blind mag zijn voor de nadeelen. Wanneer
men geen verstarde maatschappij wil, doch
de uitvindingen laat toepassen, dan kan men
niet jaren van te voren overzien wat er later
precies zal geschieden. De consumptietaxa
ties bij rubber, de productietaxaties bij
petroleum, hoe deskundig ook uitgevoerd
zijn er volkomen naast geweest.
Hoe kon het ook anders? Men berekende
aan de hand van het verleden, dat de auto
mobielproductie en dus het bandenverbruik
met een zeker percentage per jaar placht te
stijgen. Volgens de wet der groote getallen
kon in deze schattingen geen al te groote
fout zitten; totaal fout was echter het be
rekende ruw-rubberverbruik voor de ban-
denfabricage, daar een band 6 a 7 maal zoo
lang gebruikt kon worden als vroeger.
Een ander voorbeeld van volkomen foutieve
taxaties hebben wij bij de Indische bevol
kingsrubber kunnen waarnemen; men had
vroeger bemerkt, dat beneden een zekere op
brengst de Indische bevolking niet meer
tapt. Toen echter de crisis kwam, bleek, dat
de Indische bevolking hoe langer hoe meer
rubber ging produceeren, om door de hoe
veelheid een behoorlijk loon te verkrijgen,
hetgeen zij door den gerlngeren prijs per
pond niet kon maken.
Men kan allerwegen waarnemen, dat in
plaats van de vroegere toevallige uitvindin
gen thans systematisch wetenschappelijken
arbeid verricht wordt. De uitvindingen zijn
niet meer toevallig, maar doelbewust.
Men dient er dan ook zorgvuldig voor te
waken, dat men de maatschappij niet te veel
verstart.
Voorbeelden dat in bepaalde bedrijven,
crisisverschijnselen optreden, veroorzaakt
door nieuwe uitvindingen, waardoor bedrij
ven die nieuw geoutilleerd zijn, goedkooper
kunnen produceeren zijn er te veel om ver
geten te worden. Men behoeft in deze niet
tot de crisis in de Engelsche gespenfabrieken
in de eerst helft van de vorige eeuw terug
te gaan, toen de kniebroek voor de lange
pantalon plaats maakte.
Men dient dus voorzichtig te zijn met het
tegen-de-ontwikkeling-in willen conserveeren
van bepaalde bedrijven off bedrijfstakken.
Wij willen deze beschouwing beëindigen
met de wedergave van de woorden van pre
sident Roosevelt bij een deze week door de
Amerikaansche „planning"-commissie inge
diend rapport: „Thans wordt de hoop gewekt,
dat de menschheid de situatie, die in de toe
komst door nieuwe vindingen wordt gescha
pen, reeds onder de oogen zal zien".
H.O.V.-CONCERT IN DEN HOUT.
De H.O.V. geeft Zondag 25 Juli des middags
te 2.30 uur een concert in de Gem. muziektent
in Den Hout, onder leiding van Marinus Adam.
Het programma luidt:
1. Athalia marsch F. Mendelssohn-
Bartholdy.
2. Ouverture „Czar und Zimmermann"
Lortzing.
3. Polnischer tanz Scharwenka
4. Suite uit de Opera ..Carmen" G. Bizet
Pauze.
5. Ouverture „Si j'étais Roi" Adam
6. Estudiantina (walzer) Waldteufel
7. Fantasie 'de l'Opéra „La Tosca".
PucciniTa van.
GRONDCOMPLEX TEN ZUIDEN VAN DE
BROUWERSVAART.
Het is gewenscht, zoo deelen B. en W. aan
den Raad mede, voor de gronden, gelegen ten
Zuiden van de Brouwersvaart, begrepen in
Wijziging No. 6 van het Uitbreidingsplan
„Zuid-West", een grondcomplex als be
doeld in art. 14 van de Algemeene Voorwaar
den, nopens de aanvaarding door de ge
meente Haarlem van gronden bestemd voor
den openbaren dienst vast te stellen.
B. ên W. stellen voor, tot bedoelde vast
stelling over te gaan door bekrachtiging van
een ontwerp-besluit.
Het totaal bedrag van de directe kosten
van uit te voeren openbare werken voor be
doeld grondcomplex willen B. en W. bepalen
op f 335.975. het bedrag van de indirecte
kosten van openbare werken, als aandeel in
bijzondere werken geheel of gedeeltelijk ge
legen buiten het vastgesteld grondcomplex.
doc'n waardoor ook de in het comnlex gele
gen gronden zün ?ebaat od f 54.5™1 pn het
totaal bedrag dat. noodig is voor betaling
van f 1.50 per M2. voor in het grondcomplex
voor den openbaren dienst bestemde gron
den te bepalen op f 149.670.
KRUISWEG 59
HAARLEM
tegen zakelijke of
persoonlijke zeker
heid.
loketten te huur van
f 5.en hooger.
(Adv. Ingez. Med.)
De wandelaars, die 's avonds komen kijken
naar het open gaan van de Teunisbloemen en
de Zeekruidbloemen kunnen tegelijk getuigen
zijn van een der bekoorlijkste verschijnselen
uit het vogelleven: het ter ruste gaan van de
zwaluwen en de kwikstaartjes.
Die komen tegenwoordig geregeld slapen in
het hooge riet langs den vijver en binnenkort,
als er plaatsgebrek komt, ook in de boomen bij
den waterkant.
Dat begint al vóór acht uur. Hoog in de
lucht verschijnen kleine troepjes, gezelschap
pen van vier, vijf vogels. Ik weet nog niet, wie
het eerst opdagen, de zwaluwen of de kwik
staartjes. Waarschijnlijk zijn ze ongeveer ge
lijk „afgestemd" op avondlicht en arbeidsduur.
Het feit dat ze zich vertoonen bij vijftallen of
viertallen brengt ons dadelijk tot de veronder
stelling, dat wij hier te doen hebben met ge
zinnen; broertjes en zusjes die eenige dagen
geleden tegelijk het nest verlieten, misschien
nog een poosje met hun ouders hebben ge
leefd, maar nu op eigen wieken de wijde we
reld in zijn gegaan. Het duurt nog tot Septem
ber, October eer de herfsttrek ze voeren zal
naar 't warme Zuiden. Nog minstens twee
maanden hebben zij hier te leven. Duizenden
jonge vogels van vele soorten brengen zoo de
zomermaanden door in ons land en we kunnen
ze overal ontmoeten. Hun hoofdbezigheid is
natuurlijk het zoeken van voedsel, maar ge
kunt ze ook dikwijls aantreffen, terwijl ze spe
len of overdag een dutje doen. Sommigen ver
stouten zich zelfs om te zingen. Dit leventje
van de jonge vogels is een nog weinig bestu
deerd hoofdstuk uit de vogelkunde. Maar in
Thijsse's Hof kunnen we alvast zien, dat de
kwikstaartjes en de zwaluwen komen slapen
in het riet. Het gaat met veel drukte en mis
baar. Ze komen lokkend en roepend aan er
ge kunt al spoedig den eenlettergrepigen roep
van de zwaluwen onderscheiden van de twee
lettergrepige kwikstaartjeskreet. Ze gaan
maar niet paf in het riet zitten, maar scheren
over het water, fladderen langs de oevers,
strijken een oogenblikje neer in de boomen
en soms zit opeens een heele rij kwikstaartjes
op de leuningen langs de vijverpaden. Mis
schien ontwaart ge, dat zich tusschen de
eenigszins vaal gekleurde jonge kwikstaartjes
toch ook nog enkele ouden vertoonen, te ken
nen aan hun helder wit en deftig zwart, hoogst
waarschijnlijk vrijgezellen, die meedoen met
de jeugd.
Dan gaan ze hun plaatsen oproeken in het
riet. De kwikstaartjes maken daarbij de meeste
vertooning. dank zij hun zwart en wit en hun
lange staarten. Met veel gefladder en staart-
gesprei balanceeren ze op de ranke riet
stengels, die onder het toch zoo geringe ge
wicht van het vogeltje vaak doorbuigen tot op
het watervlak. Nauwelijks zit er een of een
ander verdringt hem. Of ook wel, zoodra er
een zit komt er ander zich bij hem plaatsen,
dikwijls met het gevolg dat ze allebei hun
steun kwijt raken.
Naarmate er meer komen opdagen wordt het
aan de rietzoom een en al drukte en gewoel,
lichte kwikstaartjes en donkere zwaluwen,
zwiepende rietstengels. En stilletjes, alsof er
niets voorviel, zwemt het waterhoentje tus
schen de slapende waterlelies, hier en daar
nog een hapje opdoend foor den avond.
JAC. P. THIJSSE.
HAARLEMSCHE ORGANIST NAAR DE
WERELDTENTOONSTELLING.
Onze stadgenoot de heer Albert de Klerk
heeft de vereerende uitnoodiging ontvangen,
gedurende Augustus concerten te geven op
het orgel in het Nederlandsche paviljoen op
de wereldtentoonstelling te Parijs. Het eerste
concert zal Maandagmiddag 2 Augustus
plaats hebben.
GASTHUISVEST tt
Haarlem, Tel. 17266
BETROUWBARE AUTO'S
a voor zelfrijdsrs (zonder
chauffeur), per dag,
week, maand en langer.
Onze wagens zijn All Risk verzekerd
(Adv. Ingez Med.)
Opgaven van Predikbeurtendie op
Vrijdag om 6 uur n.m. niet in ons bezit
zijn, kunnen niet meer worden opge~
nomen.
ZONDAG 25 JULI
HAARLEM.
CHRISTIAN SCIENCE SOC. Jansstr. 74. V m.
10: In de Ned. taal. V.m. 11.15: In de Eng.
taal Den eersten Woensd v. iedere maand:
8.30 n.m.: In Ned. taal (Testimony meeting)
CHURCH OF ENGLAND Leidschestraat 20
On Sunday. 25th inst., at 2.30 p. m Even
song and Holy Communion. Subject: .The
Lining Word". Rev. Arthur W Allen
«PreacherChaplain Amsterdam.'Services
Suspended Doring August.
EGLISE WALLONNE, Begijnhof. 10.30 h. Ser
vice présidé par Mr. Ie pasteur S. Cler, pas
teur émérit. 3e Collecte pour l'Eglise.
NED. HERV. KERK Collecte voor het Gods-
dienstonderw. op de Openb. Lagere Scholen
GROOTE KERK. Groote Markt. V.m. 10:
Ds. H. E. Gravemeyer, te Amsterdam: nam.
5: Ds. J. C. Salverda, te Hoofddorp. NIEU
WE KERK Nw. Kerksplein. V.m. 10.30: Ds.
S. Ybema, te Doorn. OOSTERKER/K, Zo-
merkade. V.m. 10: Ds. J. Gerritsen, te Zie-
rikzee. Met medewerking van het Ooster
kerkkoor. NOORDERKERK, Velserstraat.
V.m. 10.30: Ds. J. Fokkema, te Delft. Coll
voor het Spreekbeurtenfonds. BAKENES-
SERKERK, Vrouwesteeg. V.m. 9.45: C. J.
Wassenaar. Kinderkerk. Collecte voor de
restauratie.
ALLE-DAG-KERK.
(In het koor der Groote Kerk, ingang
Oude Groenmarkt 19A). Godsdienstoefening
eiken werkdag, behalve 's Zaterdags,
avonds van 7 tot 7.30. Voorg. Pred. van alle
Prot. Kerken van Haarlem en Omgeving.
DEUTSCHER JUGENDB. FüR E. C.. Ripper-
da park 30. Sonntag nachm. 3.30: Jugend-
bundstunde. Sonntag Abd. 8.30: Zusam-
menkunft. Mittwoch Abd. 8.30: Zusammen-
kunft. Freitag Abd. 8.30: Bibelstunde.
BROEDERGEMEENTE.
V.m. 10.30: Pfarrer W. Baudert, Zeist.
Deutsche (Rredigt.
STADSEVANGEL. L. Heerenstraat 6. V.m. 10:
J F. Snoeks. Nam. 5: Openl. samenk. Haar
lemmerhout. Spr. W. Akse, Beverwijk. Nam.
7.30: Opwekkingssamenk. Spr. R. van Tui
nen, Amsterdam. Dinsd. nam. 2: Dames-
krans Bid en Werk. Nam. 8.15 Zangrepe
titie (Lange Heerenstr. 6) Woensd. nam. 8:
Openluchtsamenkomst Haarlemmerh. Spr.
J. F. Snoeks. Vrijd. nam. 8: Bijbellezen en
Bidstond.
OUD-KATH. KERK, Kokstraat 13. V.m. 10:
H. Dienst.
EVANG. SAMENKOMSTEN, Parklaan 21.
V.m. 10: D. Heyer, Heiloo, Em. pred. v. d.
Belg. Evang. Zending. Nam. 5.30: Dezelfde.
Evangelisatiesamenkomst.
VER. t. STICHTING v. e. VRIJE EVANG. GEM.
Gebouw Parklaan 106. V.m. 10 en nam. 6:
G. J. H. Alink, van Amsterdam. V.m. 10:
Kinderkerk.
NED. CHR. GEMEENSCHAPSBOND, Colenso-
straat 2. Maand. nam. 8.15: Bijbellezen en
Bidstond.
EVANG. LUTH. GEM. Witte Heerenstraat.
V.m. 10.30: Ds. A. de Kat Angelino, Herv.
Pred. te Emmen,
VER. DOOPSGEZINDE GEM. V.m 10.30
Ds. U. IJ. Veenland, D. G. pred. te Tjalle-
berd.
VER. VAN VRIJZ. HERV., geb. Ned. Prot.
Bond. Jacobstraat. V.m. 10.30: Ds. G. H.
Moll van Charante.
REM. GER. GEM., Wilhelminastr. V.m. 10.30:
Dr. A. H. Haentjens.
GEREF. KERK. Extra collecte voor de hulp
behoevende kerken in de provincie. KLOP
PERSINGELKERK, Kloppersingel 55—57.
V.m. 10: Ds. D. Zemel, van Vianen. Nam.
5: Ds. A. de Bondt, van 's Gravenhage. Ca
techismus Zondag 38. WILHELMENAKERK,
Ged. Oudegracht 57—59. V.m. 10: Ds. L.
Hoorweg. Nam. 5: Ds. J. W. Siertsema, Ca
techismus Zondag 38. ZUTD-OOSTERKERjK
Richard Holkade 125. V.m. 10: Ds. J. W.
Siertsema. Nam. 5: Ds. D. Zemel. Catechis
mus Zondag 39
GER. KERK (H. V.) Oude Groenmarkt 20.
V.m. 10: Dr. J. G. Ubbink, van Zevenbergen
Nam. 5: Ds. G. J Duyvendak, Evang. Luth.
pred. alhier. V.m. 10: Kinderdlenst in de
voorzaal.
CHR. GER. KERK, Raaks. v.m. 10: Ds. Bijle
veld. H. Av. Nam. 5.30: Dezelfde. Dankz.
BAPTISTENGEMAangesl. bij de Unie, Ba-
kenessergracht 65. V.m. 10: Ds. A. P. Ba
rendregt. Bed. H. Doop, daarna H. Avond
maal. Nam. 5: Ds. A. P. Barendregt, Af
scheidsrede. Maandag nam. 8: Repetitie v.
h. Zangkoor. Dinsd. geen bidstond. Donder
dag nam. 2: Vrouwenkrans.
PINKSTERGEM., Nieuwe Kruisstr. 14. V.m.
10: Openb. Samenk. 12: Zondagsschool,
nam. 6: Openbare samenk. Dinsd. nam. 6.30
Jeugdsamenk.; nam. 8: Bidstond en Bij-
belbespreking Woensd. nam. 2.30: Brei-
clubje; nam. 7.30: Zendingskrans, Donderd.
nam. 5.30: Kinderkrans; nam. 8: Zuster-
krans. Vrijdag nam. 8: Repetitie van het
zangkoor. Zaterdag nam. 7.30: Openlucht
samenkomst Nassaulaan.
GEM. DES HEEREN, Jacobijnestr. 20. V.m. 10
en nam. 4.30: Dienst.
GEM. DES HEEREN, Fr Halsstr. 4, (Vrjjst.
v. Jacobijnestr. 20. V.m. 10 en nam. 5: Gods
dienstoefen. Versch. spr. Donderdag nam.
8: Openluchtsamenk. Nassaulaan. Bij on
gunstig weer Bidstond, Wijde Geldelooze-
pad 14.
BAPTISTENGEM. (Vrij v. d. Unie) L. Marga-
rethastraat. V.m. 10: Ds. J. v. d. Schors,
Groningen, Dinsdag nam. 8: Bidstond.
Donderdag nam. 8: Jongedochtersver.
VERG. v GELOOVIGEN, Ged. Voldersgracht
15. V.m. 10.30: Samenkomst (Broodbreken)
KERK V. JEZUS CHRISTUS V. d. HEILIGEN
DER LAATSTE DAGEN. N. Gracht, 66. V m.
10: Zondagsschool; nam. 6: openb. vergad.
Woensd. nam. 7.30: Zuster-Hulpver,
VRIJE KATHOL. KERK, Popellaan, Kin-
heimpark. V.m. 10.30: Gezongen H. Mis.
Woensd. nam. 8: Completen en Lof Don
derdag v.m. 7.25: Gesproken H. Mis.
HERST APOST. ZENDINGSGEM., Wilhel-
minastraat 21. V.m. 10: Godsdienstoef.:
nam. 6: Godsdienstoef.
HERST. APOST. ZENDINGSGEM. Jacobijne-
straat 15. V.m 10: Godsdienstoef.; nam.
6: Godsdienstoef
HAARLEM-NOORD.
NED. HERV. KERK, Julianakerk, Klooster
straat. V.m. 10: Ds. J. van Dijk, van Olden-
zaal. Marnixschool v.m. 10: Ds. M. van dei-
Voet. Collecte voor het Bouwfonds.
De Zondagsschool heeft vacantie.
O. L. HULPSCHOOL (t.o. Schooi 38), Rijks
straatweg. V.m 10: J. Zandee, Cand. t. d.
H. Dienst.
VER V VRIJZ PROT. H -N„ afd Ned. Prot.
Bond, Berkenstraat 10. V.m. 10.30: Mej. D.
van Vliet, van Hoorn.
EVANG. GEM., Berkenstr. 10. Nam. 5: Ds. P.
D. v. d. Togt.
GER.KERK Noord-Schoterkerk. Spaarnrijk-
straat. V.m 10: Ds. A. de Bondt. van
's Gravenhage. Nam. 5: Ds. L. Hoorweg
Catechismus Zondag 39. Extra collecte voor
de hulpbehoevende kerken in de provincie.
CHR GEREF KERK Floress traat. V.m 10.
Ds. Henstra; nam. 5: Dezelfde.
HEEMSTEDE.
NED HERV KERK Wilhelminapl. V.m. 10:
Ds. J. N. de Ruiter, Pred te Aalsum.
KAPEL NIEUW VREDENHOF. Joh v Olden-
barneve'dtlaan V.m 10.30- Ds Barger
In beide diensten extra collecte voor Simavi
NED PROT BOND afd. Heemstede-Benne-
broek. V.m. 10.30: Dr. G. Horrëus de Haas,
Herv. pred. te Zwolle.
Haarlem's Dagblad GRATIS naar
Uw vacantleverblijf in Nederland.
Ten gerieve van onze abonnes zullen
wij „Haarlem's Dagblad" één week zon
der verhooging voor portokosten naar
hun vacantieadres zenden."
Blijft U langer dan een week dan
kost elke dag meer slechts VI» cent
voor portikosten boven den gewonen
abonnementsprijs.
De voordeelen hiervan 2fjn
le. U blijft óók ln Uw vacantie op de
hoogte van het gebeuren ln Uw
woonplaats en de geheeie wereld
daarbuiten.
2e. Doordat Uw abonnement blijft door
gaan, behoudt U het recht op een
eventueele ultkeering uit de aan
ons blad verbonden hooge Gratis
Ongevallen Verzekering.
Een en ander geldt alléén voor vacantle-
adressen in Nederland.
Alleen indien men de tijdelijke adres
verandering minstens twee dagen van
te voren opgeeft, is het mogelijk ver
zending op tijd te doen plaatsvinden.
DIRECTIE
„HAARLEM'S DAGBLAD".
GERJEF KERK, Koediefslaan 76. V.m. 10:
Ds. C. Veenhof, van Haarlem; nam. 5: Ds.
P. Jonker, van Zuidhoek.
Camplaan 18: V.m. 10: Ds. P. Jonker, nam.
5: Ds. C. Veenhof.
BLOEMENDAAL.
NED. HERV. KERK. V.m. 10: Ds. G. J. Duy
vendak, Haarlem.
OVERVEEN.
NED. HERV. KERK. V.m. 10: Prof. Dr. A. H.
de Hartog. Amsterdam.
HAARLEMMERMEER.
NED HERV KERK. HOOFDDORP: V.m. 10:
Ds. J. C. Salverda; anm. 6.30: Dezelfde.
LIJNDEN: v.m. 10: P. v. d. Berg. AALS
MEERDER, WEGv.m. 10: W. T. J. Koud-
staal; nam. 6.30: Dezelfde. BADHOEVE-
DORIP: v.m. 10: Ds. L. C. W. Ekering, van
Amsterdam. VIJFHUIZEN: vm. 10: A. C.
Brörens. NIEUWVENNEPv.m. 9.30: Ds.
Scheers van Alphen a. d. Rijn; nam. 6: Ds.
J. de Vries. ABBENES: v.m. 9.30: J. v. d.
Meer.
NED. PROT. BOND. v.m. 10: Ds. L. W. van
Wijngaarden, Nieuwkoop.
HILLEGOM.
NED. HERV. KERK. V.m. 10: Ds Chr. Eer-
hard; nam. 5: Dezelfde.
GEREF KERK. V.m. 10: Ds. A. K Krabbe;
nam. 5: Dezelfde.
CHR. GEREF. KERK. V.m. 10 en nam. 5:
HERST APOST. ZENDINGSGEM., Van der
Endenlaan 18. Nam. 6: Godsdienstoef.
SPAARNDAM.
NED. HERV. KERK V.m. 10: Ds. J. C. Aaldcrs
van Haarlem.
EVANGELISATIE. V.m. 10: H. Wagter. van
Beverwijk. Dinsdag nam. 7: Bijbellezing.
Woensd. nam. 1.45: Lees- en verteluurtje v.
kinderen door Mevr. v. Reijendam. Nam. 7:
Naaikrans, Leiding Mevr de Boer
O. L. HULPSCHOOL (t.o. School 38), Rijks
straatweg. V.m. 10: J. Zandee, Cand. t. d.
H. Dienst.
ZANDVOORT.
NED HERV KERK. V.m. 10: Ds Tromp.
NED. PROT. BOND. Brugstraat 15 V.m. 10.30:
Ds. J. Kalma.
GER. KERK. Julianaweg h. Emmaweg. V.m.
10: Ds. N. A. Waaning. Bevestiging van
ambtsdrager. Nam. 5: Dezelfde. Catechis
mus Zondag 47.
GER. KERK (H.V Brcderodestr. 31. V.m. 10:
Ds. P. van der Vloed; nam. 5: geen dienst.
SANTPOORT.
NED. HERV KERK Vm. 10: Ds. R H. Ol-
deman.
NED. HERV. EVANGELISATIE. V.m. 10:
G van Duinen. Heemstede.
GEREF KERK (H.V.) Gebouw Bethel. Wüs-
telaan. V.m 10: K. v d Berg.
UMUIDEN.
LEGER DES HEUS V.m 10: Heülglngsdlenst
Nam 8: Openbare Verlossingssamenkomst.
Deze samenk. staan onder leiding van
kap. Souverein.
HERV EVANG. Oranjestr. 8 V.m, 10 en nam.
5: Leesdienst.
GEREF. KERK, Wilhelminakade. V.m. 10:
Ds. Morsin-k, Bergentheim. Nam, 5: Ds. v.
Dijk, Zevenhoven.
HULPKERK, Marnixschool: V.m. 10: Ds. van
Dijk; nam. 5: Ds. Morsink.
CHR GEREF KERK V.m. 10: Ds. A. Zwiep;
nam. 5: Dezelfde.
DOOPSGEZ en AFD NED PROT. BOND,,
Helmstraat 9 V.m 10.30: Ds Milatz.
OUD-KATHOLIEKE KERK V.m. 10: Pastoor
L. Rinkel. Nam. 3: Dezelfde.
IJMUIDEN-OOST.
VER. VAN VRIJZ HERV.. Vereenigingsgeb..
Groeneweg. Geen dienst.
GER. KERK Velserduinweg. V.m 10: Ds. v.
Teylingen Nam 5: Dezelfde.
BAPTISTENGEM Evang. gebouw J. P. Coen-
straat. Vrijdag nam 8: J. A. Masée, te
Haarlem.
HERST APOST ZENDINGSGEM. Willebrord-
straat 10. V.m 10.15: Godsdienstoef Nam.
geen dienst.
VERGADERING VAN GELOOVIGEN. Leeu
weriklaan l: Vm 10 u.r Dienst.
BEVERWIJK.
VER. VAN VRIJZ. HERVORMDEN. Parklaan.
V.m. 10: Ds T. J. de Boer, Wormerveer.
DOOPSGEZ. GEMEENTE, Meerstraat Geen
dienst.
EVANG. LUTH. GEM.. Koningstr. V.m 10.30
Ds J. Ph. Haumersen.
GER KERK C. H Moensplein V.m 10: Ds.
H Holtrop Nam 5: Dezelfde.
EVANG „MARANATH.V Dr Schultstr 31
V.m. 10: H. v. Doorn, A'kmaar. Dinsd. nam.
7 30: Naaikrans o.l.v fevr. Kok. Donder
dag nam. 8: Bijbelonderzoek door W. C. F.
de Wijs. VeLsen.
LEGER DES HEILS Zeestraat 26 Vm. 10:
Heiligingsdienst: 3.30: Openluchtsamenk
Nam. 8: Openbare verlossingssamenkomst
Maand. 2.15: Gezinsbond. Woensd. nam.
8 15: Openluchtsamenkonut oJ.v. Lt. J. v. d.
Velden.
HEEMSKERK.
ned herv kerk v.m ïo Ds IJzerman
CASTRICUM
NED HERV KERK v m 10 Ds v Poelgeest
GER KERK Beverwijkerstraatweg 32 V.m.
10 en nam. 5: Ds. J. Krüger. Maandag nam.
8: Meisjesvereeniging 16 jaar en ouder.
