De Vierclaagsclie.
De Japanners in
den aanval.
Sic transit..
De „Piet Hein op 14 Augustus te water.
De „Sendeja" mag
vertrekken.
Het belangrijkste
|--5e JAARGANG No. 16592 Verschijnt dagelijks, Sêhalvé öp Zotï- eri Feestdagen* DINSDAG 27 JULI 193^
HAARLEM S DAGBLAD
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
Directie: P.W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.727s.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buiten Spaame 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 1 2230
ADVERTENTïëN 1—5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Becïamw»
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek-
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid 2000.overlijden 400.verlies van hand, voet of oog 200.beide leden duim 100.-een lid duim 50. alle leden wijsvinger 60.—*
één of twee leden wijsvinger 25.alle leden anderen vinger 15.,c één of twee leden anderen vinger 5.arm- of beenbreuk 30enkelbreuk 15.polsbreuk f 15.
Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden- HEDEN10 PAGINA'S.
Vandaag zijn te Nijmegen de jaarlijksche
Vierdaagsche Afstandsenarschen weer aange
vangen na den gebruikelijken feestelijken
vooravond met veel muziek, vlaggenparade en
een geweldige menschenmenigte op het Keizer
Karei Plein. Natuurlijk ïs het aantal deelne
mers alweer grooter dan vorige jaren: vijfen
veertighonderd waren er ditmaal ingeschre
ven. Behalve militaire- en politie-detachemen-
ten nemen er duizenden burgers aan deel, voor
het aneerendeel behoorend tot de steeds in
aantal toenemende wandelclubs. En de frui-
tenlandsche groepen, ditmaal afkomstig uit
zes landen Denemarken, Duitsehland, Enge
land, Frankrijk, Oostenrijk en Zwitserland
getuigen van de belangstelling en geestdrift
die ook buiten onze grenzen voor de wandel
sport bestaat. Men onderneemt er reizen voor
om in onzen Vierdaagsche mee te kunnen
kuieren. Toch is het geen wedstrijd en er wor
den geen buitengewone athletische prestaties
voor vereischt. Wel een gezond lichaam en een
flinke voorbereiding, want het valt niet mee
gedurende vier achtereenvolgende dagen tel
kens zoovele tientallen kilometers binnen den
gestelden tijd af te wandelen.
Het leven heeft vele aspecten en de sport
heeft ze dus ook. Er zijn zeker veel sportsmen
die geenerlei belangstelling hebben voor ge
beurtenissen waarbij geen kampioenschappen,
geen records, zelfs geen „eerste plaats" op het
spel staan. Maar er zijn er duizenden anderen
die deze prikkels niet noodig hebben om zich
stevige voorbereiding en inspanning te ge
troosten terwille van hun sport. Men vindt hen
niet alleen onder de wandelaars. De vaardig-
heidsproeven van den N. B. L. O. zetten hen
pok op velerlei ander sportgebied in actie. En
wellicht zijn zij de gelukkigsten onder de
sportsmen. De sfeer waarin geen topprestaties
nagestreefd worden is niet geladen met na
ijver, persoonlijke reclamezucht, protesten,
heldeneultus en opgeblazen gedoe over „na
tionale eer". Het is een rustiger en blij dei-
sfeer, waarin men elkander en eikaars pres
taties beter weet te waardeeren dan in die
andere, die als middel voor „internationale
verbroedering" al zoo vaak heeft teleurgesteld.
Maar vermoedelijk zullen de verschillende
soorten van sportbeoefening wel altijd naast
elkaar blijven voortbestaan. De menschen zijn
niet hetzelfde, ook niet in him sportief stre
ven en er is een derde groep aan te wijzen
die eveneens voor lange afstands-prestaties
voelt en ze volbrengt ook, maar dat liever voor
eigen rekening doet en heelemaal geen be
hoefte aan medestrijders, organisaties, mu
ziek en vlaggenparades en zoo heeft.
Overigens herinneren het stijgende succes
van de Vierdaagsche en van de vele andere
afstandsmarschen, door wandelclubs georga
niseerd, er ons aan dat een kwade voorspel
ling- in de laatste jaren is gelogenstraft. Die
voorspelling hield in, dat de geweldige uitbrei
ding van mechanische verkeersmiddelen den
mensch tenslotte het loopen geheel zou af-
leeren. Sommige profeten zagen al een tijd
naderen waarin de mensch heelemaal niet
meer zou kunnen loopen. Dit soort krasse uit
spraken wordt altijd gelogenstraft omdat het
voortvloeit uit te eenzijdige redeneering, de
andere verschijnselen van een nieuwen tijd
onopgemerkt laat en bovendien de wet van
actie en reactie vergeet.
De zegetocht van den motor heeft niet al
leen tot een „opleving in het wandelen" maar
ook tot de herleving van de paardensport
geleid, die zeker nog nimmer op zoo groote
schaal is beoefend als in den laatsten tijd.
Het motorische vervoermiddel heeft niet al
leen het nadeel, dat men er te dik en te lui
door wordt, het is ook juist door zijn
technische volmaaktheid al te betrouw
baar geworden.
Het mist de gril van het onverwachte geheel.
En als gevolg vindt het paard, nog immer be
hept met een eigen karakter en een vaak grillig
humeur, nieuwen aanhang in duizenden. En
het neemt óók deel in afstandsritten.
De Vierdaagsche der wandelaars schijnt het
prachtig met het weer te zullen treffen. Het
begin is tenminste al uitstekend. Mogen allen
„het halen"!
R. P.
Toch een Poolvluclit van
Mattern?
Tocht moet van wetenschappelijk belang zijn.
KANSAS CITY, 27 Juli (Havass) De vlie
ger Mattern heeft verklaard, dat het depar
tement van handel voorloopïg machtiging
geweigerd heeft voor een vlucht over de
Pool. Het zal echter toestemming geven, wan
neer de tocht wetenschappelijk belang heeft.
Mattern zal nu vanavond naar Washington
gaan om zijn aanvraag opnieuw in te dienen
en te bewijzen dat zijn to-"** wetenschappe
lijk van belang is.
Bij de voedselvoorziening' van de Jamboree moet er ook op gerekend worden,
dat de „kok" het eten wel eens zou kunnen laten aanbranden. Er zijn trouwens
nog andere eventualiteiten waardoor de voedselvoorziening gestagneerd zou
kunnen worden. Daarom zijn in de Beverwijksche Conservenfabriek 50.000 blik
ken gezonde Hollandsche „gestampte pot" gereed gemaakt. Een kijkje op een
deel van den voorraad.
Vijfhonderd Chineezen
gedood of gewond tijdens
jongste gevecht.
Japansche versterkingen te
Tientsin aangekomen.
(Men zie ook pag. 4.)
TOKIO, 27 Juli. (Domei) Uit Tientsin
wordt gemeld, dat de Japansche troe
pen met medewerking hunner lucht
strijdkrachten een eenheid van het
negen en twintigste Chineesche leger
hebben omsingeld en vernietigd op
25 K.M. ten oosten van Peking. Naar
gemeld wordt zouden 500 Chineezen
gedood en gewond zijn, terwijl een
tiental Japanners gedood of gewond
is.
Havas verneemt voorts uit Tientsin:
De woordvoerder van den Japanschen ge-
neralen staf heeft aan vertegenwoordigers
van de pers verklaard dat de nieuwe ver
scherping van den toestand de ontwikkeling
van ernstige dreigende gebeurtenissen deed
voorzien.
De Japansche troepen hebben een regi
ment van het negen en twintigste Chinee
sche leger, dat nabij Toentsjoe lag, ontwa
pend, „aangezien het anti-Japansche ge
voelens begon te toonen".
Vannacht zijn te Peking drie journalisten
tijdens den strijd gewond. Twee hunner
waren vertegenwoordigers van Domei.
Reuter meldt uit Sjanghai, dat het
gevecht tusschen Japansche troepen
en een eenheid van het negen en
twintigste leger, waarbij 500 Chinee
zen gedood of gewond werden, ont
staan is, doordat de Japanners deze
soldaten wilde ontwapenen en de
Chineesche troepen zich daartegen
verzetten. De Japanners openden
toen het vuur.
In Tientsin zijn, naar Reuter verder meldt,
dertig Japanseheg vlietuigen ter versterking
aangekomen.
Uit Peking komt nog het bericht, dat bij
de gevechten tusschen de Japansche troe
pen. die de stad binnengedrongen waren en
die thans de kazernes in de binnenstad heb
ben bereikt, en Chineezen. twee luitenants
kolonel gedood zijn tijdens de onderhande
lingen, die aan den strijd voorafgingen.
Tijdens den strijd werden verder twee Ja
pansche soldaten gedood en vier gewond.
Besluit, van het Japan
sche kabinet.
Voordat bovenstaande telegrammen ons
bereikten ontvingen wij nog het volgend
D.N.B. bericht uit Tokio:
Het Japansche kabinet heeft een vergade
ring gehouden, waarin besloten werd in ver
band met de incidenten bij Langfang thans
besliste maatregelen te nemen tegen „de
vijandige houding van de Chineesche troe
pen in Noord-China".
Het Japansche garnizoen in Noord-
China. aldus wordt in een mededee-
ling over de kabinetsberaadslagingen
gezegd, heeft thans het recht zelf
standig alle noodige maatregelen te
nemen ter bescherming van leven
en eigendom van de Japansche bevol
king in Peiping en in het gebied van
Tientsin en het nakomen der ver
dragen af te dwingen.
De Japansche regeering garandeert, dat zij
bij de uitvoering van haar zelfverdedigings
maatregelen geenerlei territoriale eischen
wil stellen aan Noord-China en de interna
tionale belangen wil beschermen. Zij hoopt
door haar vastberaden ingrijpen het con
flict uitsluitend tct Noord-China te kunnen
beperken en het incident spoedig te kunnen
bijleggen.
In politieke kringen verwachtte men in
verband met deze verklaringen van uur tot
uur het uitbreken van hevige gevechten.
Beide Japansche ultimata
aangenomen?
PEIPING, 27 Juli (D.N.B.) De Ja
pansche ambassade bevestigt offi
cieel, dat de beide ultimata door ge
neraal Soeng Tsje Joean gisteren
aanvaard zijn. Mocht generaal Soeng
Tsje Joean de aanvaarde verplichtin-
gén niet uitvoeren dan zullen militaire
handelingen overeenkomstig de ver
schillende eischen der ultimata,
automatisch volgen.
Restauratie van de Groote Kerk te
Alkmaar.
ALKMAAR, 27 Juli. De Minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen heeft
aan het gemeentebestuur van Alkmaar mede
gedeeld, dat de restauratiekosten van de
Groote Kerk te Alkmaar geraamd worden oo
520.000 gulden. De minister stelt voor, dat het
Rijk daarvan zal betalen 52 procent ,de pro
vincie en de burgerlijke gemeente ieder
22 procent en de kerk 4 procent.
Men zal trachten het Werkfonds in te
schakelen om de gelden bij wijze van voor
schot te verkrijgen.
In een begeleidenden brief doet de minister
uitkomen, dat deze kerk een der meest
waardevolle monumenten van ons land'is en
dat daarom redding plicht kan worden ge
noemd van de overheid.
Men hoopt thans spoedige overeenstemming
te bereiken.
Het woord is aan
(Het stoomjacht Hirondelle, dat
in 1911 voor 5 mUlioen gulden voor
den vorst van Monaco is gebouwd
en ook eenigen tijd door Keizer
Wilhelm II is gebruikt, zal voort
aan in Amerika als bananenboot
varen.)
Het jacht, dat eens een keizer droeg,
Als deze zich wat wou verstrooien,
Dat alle andre jachten sloeg
In omvang, luxe en het mooie;
Dat door een vorst eens was besteld,
Opdat hij er, naar zijn believen,
En naar zijn groot fortuin in geld,
De oceaan mee kon doorklieven;
Dat slechts voor tijdverdrijf eens dreef
En slechts in welvaart had te varen,
Dat opgepoetst in weelde bleef,
Gedurende een reeks van jaren;
Het jacht, dat eenmaal in zijn soort
Een wezen was van hooger orde,
Met sfeer van macht en roem aan boord.
Is een bananenboot geworden.
Het zoekt op Am'rikaansche zee
Thans nieuw emplooi en nieuwe wegen,
Een maatschappij heeft kortgelêe
Het jacht „in vruchtgebruik" verkregen.
Het luxepaard werd karrepaard,
Zijn naam wordt nauw in de historie,
Auls oude schittering bewaard,
Zoo gaat het vaak met 's werelds glorie.
Het kostte eenmaal vijf millioen
En diende enkel het genoegen
Nu moet het zwaren arbeid doen,
Maar 't mag toch nog „vruchtdragend"
zwoegen.
P. GASUS.
Goethe:
Alwetend ben ik niet, doch
veel is mij beioust.
Ronselaars te Amsterdam
aangehouden.
De Centrale Recherche heeft te Amsterdam
de hand gelegd op een bewoner van de over
zijde van het IJ, tegen wien reeds geruimen
tijd ernstige verdenkingen bestonden, dat hij
zich schuldig maakte aan ronselaarspraktij
ken en die, nadat was komen vast te staan,
dat hij een eveneens in Amsterdam-Noord
wonenden werklooze had trachten te bewegen
naar Spanje te gaan om daar naar hij
duidelijk liet uitkomen tegen een behoor
lijke betaling dienst te nemen bij" de regee-
ringstroepen, in verzekerde bewaring is ge
steld.
Daar van de ronselaarspractijken ook de
hoofdstad haar deel krijgt, is de centrale
recherche voortdurend op onderzoek uit naar
feiten, welke, zooals in het onderhavige ge
val. voldoende materiaal opleveren om met
kracht op te treden. Verder is, verband hou
dende met de bovenstaande arrestatie nov
een man uit de Jacob van Lennepbuurt aan
gehouden, tegen wien eveneens ernstige aan
wijzingen bestaan, dat hij als ronselaar is
opgtereden.
De aangehoudene is in het hoofdbureau
van politie opgesloten.
Deze laatste man is volgen de Tel chef
van den emigratiedienst van de Communis
tische Partij te Amsterdam. Volgens dit blad
is het o.a. bekend geworden, dat Duitschers
die naar Nederland vluchten en gesteund
worden door de Roode Hulp, doorgaan min of
meer gedwongen worden zich naar Spanje
te begeven om daar aan den oorlog deel te
nemen. Wenscht men dit niet te doen dan
verleent men geen financieelen steun meer
De politie is-er van overtuigd, dat reeds
sinds geruimen tijd tal van jonge menschen
op allerlei slinksche wijzen naar Spanie ziin
gedirigeerd.
Prinselijk jacht nagenoeg gereed.
Naar wij vernemen, zal het motorjacht „Piet Hein", dat op de Am-
ster.damsche scheepswerf van de firma G. de Vries Lentsch Ir. te
Amsterdam voor het Prinselijk paar in aanbouw is, op Zaterdag
14 Augustus a.s. worden te water gelaten.
Het ligt in het voornemen van Prinses Juliana en Prins Bernhard
zoo mogelijk bij den stapelloop tegenwoordig te zijn.
Met den bouw van het jacht is men thans zoover gevorderd, dat men tot de
afwerking genaderd is. De machinekamer is nagenoeg gereed, slechts moeten
wat de technische installatie betreft de noodige pijpleidingen nog worden
aangebracht.
In het inwendige van het schip is de betimmering ook reeds voor het
grootste gedeelte klaar. Daaraan wordt thans de laatste hand gelegd. De
schilders zijn thans op het jacht aan het werk en het laat zich aanzien dat op
den dag der tewaterlating het jacht nagenoeg gereed zal zijn.
De plechtigheid der tewaterlating zal een eenvoudig karakter dragen.
Zoodra de „Piet Hein" geheel gereed zal zijn, zal het jacht door het comité
tot aanbieding van een nationaal huwelijksgeschenk van den bouwer worden
overgenomen om vervolgens op een nader vast te stellen tijdstip aan Prinses
Juliana en Prins Bernhard te worden overgedragen.
Tegen een cautie van f8000
voor de gages.
Regeeringsgezinde bemanning
niet aan boord.
Zaterdag is voor den president van de Haar-
lemsche rechtbank, Mr. A. L. M. van Berckel,
in kort geding de kwestie van de beslagleg
ging op het Spaansche s.s. „Sendeja" in een
tweetal kort-gedingzaken behandeld.
In de eerste zaak, waarin voor Mr. Ali Cohen
uit Haarlem, die procureur was voor de be
manning, werd gepleit door Mr. B. P. Gom-
pertz, had Mr. Scholtens uit Amsterdam na
mens den kapitein opheffing gevraagd van
het beslag, tegen een cautiestelling van
ƒ8000.Deze cautie was gevraagd door de
bemanning, als waarborg voor de nog ver
schuldigde gages.
Mr. Van Berckel heeft heden
morgen uitspraak gedaan in deze
kwestie, waarbij het beslag op het
schip werd opgeheven, tegen de ge
vraagde cautie van ƒ8000
De „Sendeja" zal dus, nadat dit bedrag op
een bona fide bank is gestort, naar Spanje
mogen vertrekken, onder commando van den
kapitein Camio Hierro.
In de tweede zaak werd het verzoek dei-
bemanning, om weer aan boord van het
schip te worden toegelaten, op grond van
een vonnis van den Spaanschen consul te
Amsterdam behandeld. Op grond van een
tractaat tusschen de Spaansche en Neder-
landsche regeering heeft dergelijk vonnis
rechtsgeldigheid.
De president overwoog evenwel, op zuiver
juridische gronden, dat een dergelijk vonnis
niet gelijk gesteld kan worden, wat de bin
dende kracht betreft, met dat van een offi-
cieele Spaansche rechtbank.
Bovendien was hij van meening, dat het
samenzijn van de beide, elkaar vijandig ge
zinde deelen der bemanning, niet alleen onge-
wenscht, doch zelfs levensgevaarlijk zou kun
nen zijn.
Op deze gronden heeft de president
dezen eisch afgewezen, zoodat het deel
der bemanning, dat de zijde van de
Spaansche regeering heeft gekozen,
tegenover den kapitein, die aanhanger
van Franco is, niet aan boord zal kun
nen terugkeeren.
Het is thans wel te verwachten dat de „Sen
deja", die nog voldoende bemanning aan boord
schijnt te hebben, nu spoedig zal vertrekken.
„EXCELSIOR".
Bovengenoemde vereeniging houdt a.s.
Woensdagavond haar laatsten competitie
wedstrijd voor A-. B- en C-klassers en ju
niores. Deze wedstrijd moest jl. Zondag wor
den uitgesteld tot de demi-finale. De overi
ge renners, die niet deel namen aan de
sprint, rijden een trainingswedstrijd over 60
K.M. De juniores 18 K.M. Vertrek te 7 uur.
A.s. Vrijdagavond 7 uur worden de series
verreden van de sprint en den langen afstand
bij de kampioenschappen van Haarlem op de
Halfwegsche Wielerbaan.
De Japanners zijn bij Peiping tot den
aanval overgegaan; 500 Chineezen zou
den gesneuveld of gewond zijn. 1
De „Piet Hein" wordt op 14 Augustus te
water gelaten. i
De Jamboree groeit. 2
Op de Nieuwe Maas is een motorvracht
boot gekapseisd; de 8 opvarenden zijn
gered. 3
B. en W. van Haarlem stellen wijziging
van de verordening inzake de salaris
sen der gemeentepolitie voor 3
Na den val van Brunete is het Spaansche
regeeringsleger aan het Madrileensche
front in moeilijke positie geraakt. 4
De vierdaagsche is heden begonnen. 5
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De vierdaagsche
M. S. v. G.: Vacantievreugden.
A. D. L.: Amsterdamsche aspecten.
TijdgenootenVeraart.
Over den Bordeauxwijn
J. H. de Bois: Een lieeld van Theo van
Reyn.
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op