Over den Bordeaux-Wijn.
VAN HOUTEN'S AMERICO'S
EEN CHOCOLADELICATESSE
PTNSDAG 27 JULI 1937
HAARLEM'S DAGBLAD
8
Amerikaansche onderwortels deze plaag kun
nen overwinnen.
In het jaar 1855 heeft te Bordeaux een
commissie van wijngoedbezitters, handelaren
en makelaars een classificatie gemaakt van
de fijnste Bordeauxwijnen. Hierin werden de
wijnen van zestig verschillende kasteelen
opgenomen, verdeeld in vijf „crus". De aller
fijnste, premier cru, telt slechts vier namen,
de tweede zestien, de derde dertien, de
vierde elf, de vijfde zeventien namen. In
hoofdzaak is deze classificatie ook heden ten
dage nog volkomen juist.
Ook van een volgende categorie de zoo
genaamde Bourgeois-Superieurs is een clas
sificatie gemaakt, die een paar honderd na
men telt. Ook deze Bourgeois-Superieurs
mogen nog tot de fijnere wijnen gerekend
worden. Volledigheidshalve zij vermeld, dat
deze classificaties uitsluitend de streek Medoc
betreffen en alleen roode wijnen. Ook van
de witte Bordeaux is een classificatie ge
maakt, welke echter buiten ons bestek valt.
Er schuilt poëzie in den wijnbouw en in
den wijn en sinds de oudheid heeft het
menschdom dit beseft. De lof van den wijn
is een cultus, door dichters en schrijvers door
de eeuwen heengedragen, zooals reeds vond
sten uit den oud-Romeinschen en Griek-
schen tijd getuigen. Bij Mycene is, om een
enkel voorbeeld te noemen, een wijnglas
opgegraven, dat daar tweeduizend jaar in
den grond moet hebben gelegen en in zijn
vorm merkwaardig veel overeenkomst ver
toont met de dikbuikige naar boven toeloo-
pende groote glazen, waarin ook tegenwoor
dig in vele groote restaurants cognac wordt
geserveerd en welke dien vorm hebben, om
het bouquet zooveel mogelijk tot zijn recht
te doen komen.
De wijnkoopers en wijnmakelaars in Ne
derland beoefenen den cultus van den wijn,
die tegelijkertijd hun vak is, met groote lief
de, maar naast hen zijn er tenslotte weinig
menschen, die veel van wijn afweten. Dit is
niet verwonderlijk voor ons land, maar ver
rassender is, dat ook Frankrijk naast de vak-
kujidigen, weinig ware kenners telt. Een
Fransch schrijver heeft eens onomwonden
verklaard: de Franschman weet niets van
wijn en deze uitspraak bevat ongetwijfeld
veel waars. Maar, en daarom is het verras
send, de Franschen houden veel van hun
wijn. Een enkele vergelijking zal dit zeer
duidelijk kunnen maken. Per hoofd der be
volking wordt in Frankrijk per jaar 140 Liter
wijn gedronken, in Nederland ongeveer één
Liter. Het spreekt vanzelf dat in deze Fran-
sche statistiek alle wijnsoorten, ook de al
lerlichtste en allerjongste landwijn begrepen
zijn en uit deze cijfers mag zeker niet gecon
cludeerd worden, dat de Franschen een volk
van .drinkebroers zijn. Maar de wijn is hun
volksdrank en een onschuldiger dan menige
volksdrank in menig ander land.
Zoo vertelde onze vriendelijke en deskun
dige gastheer en niet alles wat hij ons toe
vertrouwde hebben wij hier kunnen weer
geven. Er werd ons leeken eens een even
leerzaam als interessant, zij het noodzake
lijkerwijs globaal kijkje gegeven in het we
reldje van den Franschen wijnbouw en de
kunst, waarlijk een echte, een groote en een
poëtische kunst, van het wijn maken.
Aan het einde van de woorden kwam nog
de daad van het aanschouwelijk onderwijs
in het wijnproeven en de streeling der tongen
vormde een waardig en een uiteraard aange
naam slot.
Wij mogen besluiten met de uitspraak, die
te lezen staat in het door de Vereeniging
van Nederlandsehe Wijnhandelaars in 1934
uitgegeven boekje „Lof van den Bordeaux en
de Bourgogne":
De Bordeaux is een poëzie dezer wereld,
die men niet leest, maar drinkt. Evenals de
poëzie zingt zij volop de lof dezer wereld, en
evenals bij de poëzie, moet men een dui
zendvoudig onderscheid ïeeren proeven, en
leert men het beter proeven, naarmate men
de wereld beter kent.
En ook:
Wie in eerlijke aandacht de schakeerin
gen der wijnen leert doorgronden, wordt een
dankbaar mensch en een matig drinker.
De Werkloosheid in Haarlem.
Op het oogenblik is het aantal werkloozen
te Haarlem 5249; 34 meer dan verleden week,
toen het aantal 5215 was.
Verleden jaar om dezen tijd waren er 6228
werkloozen. dat is dus 979 meer dan nu. En
in 1935 was het aantal werkloozen 5313, dat
maakt dus nog een verschil van 64 met nu.
TE LAAT RICHTING AANGEGEVEN.
Maandagmiddag vier uur reden op het
Kennemerplein een personenauto en een 29-
jarige wielrijdster, beiden in de richting van
den Kruisweg naar den Jansweg. Terwijl de
auto haar inhaalde en zelfs al naast haar
reed, stak de wielrijdster, die nog wel haar
zesjarig zoontje op de duozitting had, plotse^
ling haar linkerarm uit. Dit lichaamsdeel
kwam door het geopende rechter portier
raampje tegenhet gezicht van den chauf
feur terecht. Van schrik begon zij te slingeren,
waardoor zij met haar fiets tegen het rechter
achterspatbord van de auto botste en viel.
Zij kreeg een lichte hersenschudding en een
diepe vleeschwond aan het voorhoofd. Door
leden van den Ongevallendienst werd de wiel
rijdster, die dit ongeluk aan eigen onvoor
zichtigheid te wijten had, voorloopig verbon
den, waarna zij per ziekenauto naar het
Diaconessenhuis werd vervoerd, waar zij is
opgenomen. Haar zoontje kreeg geen letsel.
EXAMENS HOOFDAKTE.
Haarlem, 26 Juli.
Geëxamineerd 2 vr. en 5 m. candidaten. Ge
slaagd mej. E. J. de Jong, Haarlem en de hee-
ren: S. Boosman, Santpoort, K. Kramer, Urk
en L. van Meesche, Haarlem.
BEVOLKING LAGERE SCHOLEN.
In Juni 1937 was 't totaal aantal leerlingen
der openbare scholen in onze stad 6699 en dei-
bijzondere scholen 10309. In dezelfde maand
van het vorig jaar waren deze cijfers 6747 en
9951. De byzondere scholen trekken dus steeds
meer leerlingen.
GROND VOOR VIJF WOONHUIZEN
B. en W. stellen den Raad voor. aan de N.V.
Bouw- en Exploitatie Mij. „Vondelkwartier",
alhier, tegen den prijs van f 8 per M2. in
koop af te staan grond, gelegen aan de oost
zijde van de P C. Hooftstraat, groot pl.m.
650 M2. zulks met de bestemming om op dien
grond te bouwen vijf woonhuizen, eik be
stemd ter bewoning door niet meer dan één
gezin.
(Adv. Ingez. Med.)
GEMEENTERAAD.
Er wordt een vergadering van den Raad
der gemeente Haarlem gehouden op Woens
dag 28 Juli a.s. des namiddags ten 1 yz ure,
zoo noodig voort te zetten des avonds ten 8
ure in de Statenzaal ((Prinsenhof)
Aan de orde zal worden gesteld:
1. Mededeelingen en ingekomen stukken.
Verzoekschrifft E. Marema om eervol ont
slag als hoofdf der dagopenluchtschool.
Alsvoren van ir. C. de Klerk om eervol
ontslag als leeraar Gem. Avondschool voor
Nij verheidsonderwij s.
2. Balans, enz. 1936 Woningbouwvereeniging
a. „Tuinwijk-Noord".
b. „Onze Woning".
3 Kohier straatbelasting dienst 1937 (3e
gedeelte).
4. Ie Suppl. Kohier schoolgelden Openbare
Buitengewoon- en Voorber. L.O. enz. dienst
1936—1937.
5. 2e Suppl. Kohier schoolgelden Middel
baar- en Gymnasiaal onderwijs dienst
1936—1937.
6. Wijziging rente geldleening.
7. Wijziging regelingen toekenning van
wachtgeld.
8. Aankoop grond Romolenstraat.
9. Aankoop perceelen Dubbele Buurt nos.
61 en 63.
10. Onteigening grond voor aanleg toegang
weg zuidzijde Jan Gijzenvaart.
11. Verkoop grond:
a. Van Nesstraat (A.P. Winnubst).
b. Verspronckweg (D. Grin).
c. Zonnebloemstraat (Van Doorn er
Andrée)
d. Verspronckweg (mevr. DonkBon).
e. P. C. Hooftstraat (N. V. „Vondel
kwartier).
f. Uranusstraat (H. Mulder).
12. Vaststelling grondcomplex enz. voor
gronden: a. ten Z. van de Brouwersvaart
b. ten Z. van de Paul Krugerkade.
13. Aanvaarding voor straat bestemden
grond enz.; a: Rollandslaan; b. Drusus-
straat.
14. Asphalteering Ged. Oude Gracht tus-
schen Spaarne en KI. Houtstraat.
15. Verordening tot regeling van het be
roep bedoeld in het Reglement autovervoer
voor personen.
16. Wijziging belooning aan pl. v. hoofden
openb. en bijz. scholen.
17. Verleenen medewerking verbouw bijz.
school Ambachtstraat.
18. Verleenen medewerking stichting bij
zondere school ten N. v. d. Jan Gijzenvaart.
19. Beschikbaarstelling schoolgebouw Nas-
saulaan Vereen. „Instituut Oranje-Nassau".
20. Klasse-indeeling scholen voor gewoon
lager onderwijs, enz.
21. Wijziging openstelling bruggen op Zondag
22. Vervanging gasketel en centrale ver
warming 2e H.B.S. B (Santpoorterplein).
23. Overplaatsing hoofdf Centrale School
voor gewoon L.O. naar Dagopenluchtschool.
24. Wijziging verordening gemeentepolitie.
25. Verbetering Kleverlaan.
26. Samenvoeging bedrijven.
Benoeming:
a. lid commissie van Toezicht Stadsbiblio
theek en leeszaal.
b. lid bestuur Vereeniging voor Nijverheids
onderwijs.
c. directeur 2e HJB.S, B met 5 j. cursus.
PADVINDERS-ZANG-UITVOERING.
Maandagavond waren vele padvinders in
de Gemeentelijke Concertzaal aanwezig. Hon
derden padvinders waren gekomen om daar,
onder leiding van Jacob Hamel te zingen. Om
half acht was. de zaal stampvol met padvin
ders uit alle gewesten, die waren gekomen om
onder hun leider te zingen. De voorzitter
van de A.V.R.O., de heer G. de Clercq, opende
de gezellige bijeenkomst om half acht met
een hartelijk welkomstwoord, waarin hij de
aanwezigen dank bracht voor de groote op
komst. Meer dan 700 padvinders vulden de
tal.
De avond werd doorgebracht met nuttig
repeteeren, zoodat toen om half tien het
„zangconcours" door de A.V.R.O. werd uitge
zonden, het de luisteraars ongetwijfeld be
koord moet hebben.
Vanzelfsprekend was het „Jamboree-lied"
het hoofdnummer: Over het algemeen werd
goed gezongen en het was merkbaar, dat
Jacob Hamel de padvinders volkomen in zijn
macht had.
Om half tien werd het programma door de
A.V.R.O. uitgezonden, zoodat vele luisteraars
in de gelegenheid waren de uitstekende zang
te beluisteren. Om kwart over tien was deze
laatste zanguitvoering, onder leiding van
Jacob Hamel beëindigd.
AANVAARDING GROND.
De eigenaar van grond aan de Drususstraat
groot pl.m. 325 M2. heeft zich bereid ver
klaard dien grond met de bestemming van
openbaren dienst om niet aan de gemeente in
eigendom over te dragen.
Voor de uitvoering van ophoogingswerken
enz. is benoodigd een bedrag van f 365. B.
en W. stellen voor tot aanvaarding van
den grond te besluiten.
WERELDCONGRES VAN DEN INTERNA
TIONALEN VROUWENBOND VOOR VREDE
EN VRIJHEID
Men schrijft ons:
Het programma van het Negende wereld
congres van den Internationalen Vrouwen
bond voor Vrede en Vrijheid, dat van 27 tot
31 Juli in Luhacovice, Tsjecho-Slowakije ge
houden wordt, ondervindt in alle landen van
de wereld groote belangstelling. Mrs. Hamid
Ali, een invloedrijke vrouw in het Indische
Nationale Congres zal spreken over den toe
stand in Indië, een negerin die deel uitmaakt
van de delegatie uit de Ver. Staten, over pro
blemen betreffende de gekleurde rassen en
een afgevaardigde uit de Amerikaansche
Staten over Inter-Amerikaansche verhou
dingen onder de Rooseveltregeering.
Vele landelijke afdeelingen van den Bond
zullen deelnemen aan de discussie over het
voornaamste onderwerp: „Een nieuwe Inter
nationale Ordening". Referaten zullen wor
den gehouden door: afgevaardigden uit
Noorwegen over „Internationale arbitrage",
uit Frankrijk en Engeland over „Koloniale
problemen", uit Zweden over „De interna-
tionaliseering van de luchtvaart", uit Dene
marken over „Een werkelijke Volkenbond",
uit Hongarije, Tsjecho-Slowakije zoowel als
uit Bulgarije en Joego-Slavië over „Gemeen
schappelijke acties betreffende het minder
hedenprobleem en de grensregelingskwestie",
uit Zwitserland over „De neutraliteit", uit
Nederland over „Asylrecht", uit Oostenrijk
over „Verdediging van 'memschenrechten".
Er zal worden gediscusieerd over resoluties
betreffende de brandende problemen van
heden: Spanje, Ethiopië en China.
MIDDELBAAR EN GYMNASLAAL
ONDERWIJS.
B. en W. stellen den Raad voor. het 2e
suppletoire kohier der schoolgelden voor het
Middelbaar- en Gymnasiaal Onderwijs dezer
gemeente voor het cursusjaar 1936-1937 vast
te steilen tot een bedrag van f 1,573,66.
Paviljoen BREDERODE.
Gezellig zitje en goede consumptie.
Billijke prijzen.
Groote gezelschappen genieten reductie
In de onmiddellijke nabijheid van
de Ruïne van Brederode
het Tinholthuïs
de druivenkassen
('s Zondags geen druivenverkoop.)
(Adv. Ingez. Med.)
BEKRACHTINGING AANKOOP PERCEELEN
Op 8 Juli j.l. zijn in publieke veiling ge
bracht de perceelen aan de Dubbele Buurt nos.
61—63 groot 2.79 A.
Aangezien het bezit van deze perceelen
ter uitvoering van het uitbreidingsplan „Dub
bele Buurt voor de gemeente gewenscht is,
hebben B. en W. den directeur van openbare
werken gemachtigd te trachten de percee
len voor de gemeente aan te koopen.
Het gevolg is geweest, dat de gemeente
eigenares is geworden voor een bedrag van
f 3400, verhoogd met de op den aankoop ge
vallen kosten ad f 262. De totale koopsom
bedraagt der halve f 3,662.
B. en W. stellen den raad voor dezen aan
koop te bekrachtigen.
AANTAL LEERLINGEN MIDDELBAAR EN
GYMNASIAAL ONDERWIJS.
Het totaal aantal leerlingen der Haarlem-
sche scholen voor middelbaar en gymnasiaal
onderwijs was op 31 Mei van dit jaar: 1991
ingezetenen en 1002 buitenleerlingen, tegen
1950 ingezetenen en 905 buitenl^rlingen op 31
Mei 1936.
HET AANTAL WONINGEN IN ONZE STAD
In Jiini van dit jaar bedroeg het aantal
woningen te Haarlem 36.680, in Mei 36625 en
in April 36519. Hierbij waren in Juni 43. 120,
1052 en 3651 woningen van f 1, f 2, f 3 en f 4
per week; 4784 van f 450 tot f 600 per jaar en
8065 van f 208 tot f 275 per jaar.
In Juni 1937 bedroeg het totaal aantal wo
ningen 36129. Het is dus in een jaar met 550
vermeerderd.
JUBILEUM J. J. C. OPHUYSEN.
Op den lsten Augustus a.s. herdenkt de
heer Ophuysen den dag waarop hij vóór 25
jaren in dienst kwam bij het Post-, Telegraaf
èn Telefoonbedrijf. De heer Ophuysen heeft
zich altijd doen kennen als iemand van
grooten ijver.
Veel heeft de heer Ophuysen ook gedaan
voor de verschillende kinderspeelterreinen in
onze gemeente, waaraan hij belangeloos zijn
groote werkkracht en organisatietalent ten
dienste stelt.
De heer Ophuysen is belast met het secre
tariaat van de Federatie der plaatselijke
speeltuinverenigingen.
Is dus de a.s. jubilaris bij jong en oud een
beminnelijke figuur, niet minder is hij dat
bij oude sportveteranen, want ettelijke jar.en
heeft hij gefungeerd als scheidsrechter voor
den K.N.V.B.
Wegens drukke werkzaamheden heeft hij
voor die functie bedankt. Aangezien de jubi
leumsdag op Zondag valt, zal de heer Op
huysen Maandag a.s. de gelegenheid eeven
hem te complimenteeren.
„WELDADIGHEID NAAR VERMOGEN".
Pandpoort Koningstraat
Als ieder, die op reis wil gaan
Eén gulden ons zou geven
Dan brachten wij met al dat geld
Wat zon in menig leven.
Postgiro 212793 Telefoon 11855
LEVERING VAN STROOM EN GAS.
Het Gem. Electriciteitsbedrijf leverde in
April, Mei en Juni van dit jaar 3246066. 2991159
en 2839546 K.W.U. aan electrischen stroom af,
tegen 2960750, 279713*3 en 2618117 in dezelfde
maanden van 1936.
Het gasbedrijf leverde in April Mei en
Juni 1937 af: 1905211, 1787175 en 1658918 M3„
tegen 1910941, 1791027 en 1628582 M3. in 1936.
In Juni dus een niet onbelangrijke stijging,
vergeleken bij verleden jaar.
OPENBAAR B. O. EN VOORBER. L. O.
B. en W. stellen den Raad voor te besluiten,
het le suppletoire kohier der schoolgelden
voor het Openbaar Buitengewoon- en Voor
bereidend Lager Onderwijs en het Bijzonder
Buitengewoon Lager Onderwijs dezer ge
meente voor het cursusjaar 1936-1937 vast
te stellen tot een bedrag f 295.12.
VERKOOP GROND.
B en W. stellen den Raad voor. aan mevr.
L. A. DonkBon. te Leiden, tegen den prijs
van f 20 per M2. in koop af te staan, den haar
in erfpacht uitgegeven grond, gelegen aan
den Verspronckweg, groot 207 M2.
Met paard en wagen worden de druiven weggebracht.
De Bordeaux is een poëzie dezer
wereld, die men niet leest,
maar drinkt.
oogst oplevert. Verschillende oorzaken
kunnen daarop inwerken, zooals bij
ieder natuurlijk gewas het geval is.
De druiven van de Gironde hebben hon
derd zonnedagen noodig om tot den
besten wasdom te komen en zij krijgen deze
niet altijd ten volle. Verder wordt de wijnstok
belaagd door schimmels en door insecten,
waarvan de Phyloxera, de druifluis, die de
wortels van den wijnstok aantast, zeker de
gevaarlijkste is. Natuurlijk bestrijdt men deze
plagen met tal van middelen, maar in de
tachtiger jaren zijn bijna alle wijnstokken
door deze insecten vernield. Men heeft toen
door het enten van Fransche wijnstokken op
Het is bekend
genoeg, dat niet
elk jaar een even
overvloedigen en
even succesvollen
druiven- en wijn-
Druivenpiukster aan den arbeid.
FRANKRIJK is verdeeld in 89
departementen en in 80 daar
van wordt wijn verbouwd,
alles bij elkaar in een nor
maal jaar ongeveer 50 millioen hec
toliter, hetgeen een vierde gedeelte
van de wereldproductie is.
Aldus ving de heer W. R. Ferwerda, directeur
van de welbekende firma Ferwerda en Tie-
man een lezing over den Bordeaux-wijn aan,
die hij bereidwillig hield voor enkele genoo-
digden, die weieens graag wat meer over den
wijnbouw wilden weten, en waartoe ook
schrijver dezes behoorde.
Italië aldus ging de bij uitstek deskun
dige spreker voort produceert ongeveer
40 millioen hectoliter, Spanje in normale
tijden 20 millioen, Hongarije vier millioen.
Duitschland drie millioen enz.
Maar wanneer wij het over Bordeaux-wijn
willen hebben, moet ik u meenemen naar
het grootste der Fransche departementen,
het Département de la Gironde, ongeveer
zoo groot als Drente, Overijsel en Gelderland
tezamen en waarin een kleine 600 gemeenten
liggen met ongeveer 900.000 inwoners. Bor
deaux is de grootste stad in dit gebied, waar
in de rivieren Garonne en Dordogne zich bij
Margaux ook een naam beroemd op wijn
gebied vereenigen tot de Gironde.
Het Departement de la Gironde produceert
in een normaal jaar 3Vz millioen hectoliter
wijn. Het is moeilijk voor het menschelijk
brein om een dergelijke hoeveelheid te om
vatten. Als vergelijkingsobject kan gezegd
worden dat deze wijn 65 schepen, elk van
6000 ton, zou vullen.
Drie-en-een-half millioen is ook de hoe
veelheid, die de KI.M, jaarlijks aan benzine
gebruikt merkte een der aanwezigen op.
Ja, maar 3V2 millioen liter. De wijnpro
ductie van de Gironde is evenveel in Hectoli
ters, dus altijd nog honderdmaal zooveel.
Wie op de kaart van de Gironde kijkt vindt
daar allerlei namen van landstreken, stad
jes en dorpen, die over de geheele wereld
bekend zijn geworden, zooals de streken
Médoc, Graves, Pomerol, St. Emilion. Sauter-
nes, de plaatsen St. Julien, St. Estephe, Mar
gaux, St. Julien enz. enz.
Niet overal in de Gironde wordt fijnen
wijn gewonnen. De wijn komt er in alle scha
keeringen vandaan, maar de fijnste Fran
sche wijn komt uit de Gironde zooals uit de
Champagnestreek
van Frankrijk de
feestwijn komt, uit
de Bourgogne den
vurigen pittigen
wijn. Deze streken
van herkomst zijn
fijn afgescheiden.
De druiven die in
de Champagne den
wijn van dien
naam opleveren,
kunnen naar de
Gironde worden
overgeplant, maar
zij leveren daar
dan geen cham
pagnewijn evenmin
als de Bourgogne
druiven bourgogne.
En uit de wijnen
van de Gironde
kan men, als zij in
Champagne of
Bourgogne worden
geteeld, ook geen
Bordeaux wijn
winnen. De ver
klaring van dit
verschijnsel ligt in
het verschil in bo
demgesteldheid
dezer verschillende
streken als voor
naamste factor.